"دانشگاه علمی کاربردی واحد ابهر "
موضوع تحقیق :
بررسی وضعیت فروشگاههای شرکتهای تعاونی روستائی حوزه عمل سازمان تعاون روستایی شهرستان ابهر
استاد راهنما :
جناب آقای محمود زمانی
محققان :
سید شمس الدین نوری
حمید عیوض محمدی
نادر عابدینی
شهریور ماه 1388
" فهرست مندرجات "
عنوان : صفحه
1 ) پیشگفتار 1
2 ) آشنایی با چند مفهوم تعاونی 20
3 ) شرکت تعاونی چیست؟ 21
4 ) سیرتکاملی خرید و فروش از گذشته تاکنون 21
5 ) ایجاد نخستین فروشگاه تعاونی مصرف 24
6 ) چگونگی پیشرفت تعاونیهای مصرف در ایران 25
7 ) اهمیت فعالیت فروشگاههای تعاونی مصرف 28
8 ) فروشندگی چیست؟ 29
9 ) انگیزه های خرید همیشگی از یک فروشگاه 30
10 ) عوامل موثر در موفقیت فروشگاههای تعاونی مصرف 32
11 ) طرز عمل و رفتار فروشنده 30
12 ) انبار و انبارداری در تعاونیهای روستایی 45
13 ) توزیع کالاهای اساس بخش روستایی – عشایری 47
14 ) فروشندگیهای مواد نفتی 48
پیشگفتار :
شبکه تعاونی روستایی که گسترده ترین قسمت از بخش تعاون اقتصاد جمهوری اسلامی می باشد ابزار مهمی در رفع نیازهای تولیدی و اقتصادی روستاییان به شمار می رود.
زمینه های مثبتی که این شبکه برای توسعه کمی و کیفی دارد و نیز الزام سیاستهای اجرایی در گسترش کشاورزی و خودکفایی از نظر محصولات غذایی با توجه هرچه بیشتر به افزایش کاربرد این شبکه را ایجاب می کند. بدین لحاظ تربیت کادر متخصص و متعهد برای گرداندن تعاونیهای روستایی و کشاورزی از ضروریات می باشد. سازمان مرکزی تعاون روستایی پس از انقلاب اسلامی و به ویژه در سالهای اخیر درصدد توسعه آموزش در انبار مختلف تعاون در روستاها بوده و برای انجام آن اقدام به انتشار کتابها، جزوه ها و نشریات مختلف جهت استفاده امید با رسالت مهمی که در قبال مردم و خصوصاً روستائیان پرتلاش و زحمت کش که بر عهده سازمان تعاون روستایی گذاشته شده بتوان خدمت در خور توجه این زمینه ارائه نمود.
سازمان تعاون روستایی شهرستان ابهر و شرکت های حوزه عمل آن :
اهم وظایف :
الف ) نظارت، ارشاد و رهنمود اتحادیه شرکتهای تعاونی روستایی
ب ) نظارت و هدایت همراه با سیاست گذاری در خصوص روند فعالیتهای شرکتهای تعاونی روستایی در سطح شهرستان ابهر
ج ) نظارت بر عملکرد شرکتهای تعاونی کشاورزی
د ) هماهنگی بین شرکتهای تعاونی روستایی و اتحادیه شرکتهای تعاونی روستایی واحد و بخشهای سازمان تعاون روستایی ابهر با شرح وظایف آنان.
1 ) بازرگانی :
فعالیت در زمینه های بازرگانی اعم از خرید محصولات کشاورزی به صورت تضمینی و توافقی تا برآورد و بررسی نیازمندیهای شرکتهای تابعه و … و اجرای طرحهای تولیدی – خدماتی.
2 ) واحد مکانیزاسیون :
سازماندهی و بکارگیری ماشین آلات کشاورزی اعم از کمباین، تراکتور و سایر ادوات کشاورزی در ارتباط با کشت و برداشت محصولات کشاورزی در منطقه و سایر شهرستانهای مجاور (مخصوصاً برای برداشت گندم و جو).
3 ) حوزه هماهنگی شرکتها :
نظارت و کنترل فعالیتهای شرکتهای تابعه
4 ) امور مالی :
فعالیتهای مالی سازمان
5 ) دبیرخانه :
ثبت مکاتبات اداری، بایگانی
6 ) صدور حوالجات مواد نفتی :
صدور حوالجات مواد نفتی و کنترل و نظارت بر عملکرد شعب مواد نفتی در سطح روستاها.
اهم وظایف اتحادیه شرکتهای تعاونی روستایی شهرستان ابهر :
1 ) خریداری محصولات کشاورزی اعم از تضمینی و توافقی
2 ) تجهیز فروشگاههای مواد مصرفی در سطح روستاها
3 ) حمایت از شرکتهای تعاونی روستایی
4 ) توزیع نهاده های کشاورزی
5 ) توزیع آرد خانوار روستایی
6 ) توزیع کالاهای اساسی (کوپنی) در سطح روستاها.
ارکان اتحادیه شرکتهای تعاونی روستایی :
1 ) هیات مدیره
2 ) مدیرعامل
3 ) امور مالی.
اهم وظایف شرکتهای تعاونی روستایی :
1 ) اعطای وام به اعضای شرکتها
2 ) تامین ملزومات موردنیاز روستائیان در قالب تجهیز فروشگاههای روستایی
3 ) تامین مواد سوختی فروشگاههای مواد نفتی در سطح روستاها
4 ) انجام طرحهای مشارکتی در زمینه های دامداری و کشاورزی.
بررسی وضعیت شرکتهای تعاونی روستایی حوزه عمل سازمان تعاون روستایی شهرستان ابهر :
توضیح اینکه پانزده شرکت به صورت فعال و نیمه فعال و غیرفعال تحت پوشش سازمان شهرستان ابهر می باشد که وضعیت هر کدام جداگانه مورد بررسی قرار می گیرد.
* شرکت تعاونی روستایی قروه :
سال تاسیس : 1352
سرمایه شرکت به میزان 000/660/730 ریال می باشد.
تعداد گروهای حوزه عمل پنج گروه می باشد به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) قروه دارای 370 نفر عضو می باشد
2 ) قمچ آباد دارای 266 نفر عضو می باشد
3) توده بینی دارای 85 نفر عضو می باشد
4 ) علی آباد دارای 45 نفر عضو می باشد
5 ) حصار قاجار دارای 170 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاههای مصرف آن 3 واحد می باشد :
1 ) قروه 2 ) توده بین 3 ) قمچ آباد
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 2 واحد می باشد :
1 ) حصار قاجار 2 ) قمچ آباد
وضعیت انبار احداث شده :
یک باب انبار 250 تنی که مالکیت آن متعلق به سازمان تعاون روستایی ابهر می باشد. و محل استقرار آن در روستای قروه می باشد.
از لحاظ امکانات دارای امتیاز آب، برق، گاز، تلفن می باشد که به علت کمبود نقدینگی به صورت نیمه فعال می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی شریف آباد :
سال تاسیس = 1352
سرمایه شرکت به میزان 000/767/195 ریال
تعداد گروه های حوزه عمل 16 گروه می باشد به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) شریف آباد دارای 409 نفر عضو می باشد
2 ) نورین دارای 238 نفر عضو می باشد
3 ) مرثون دارای 162 نفر عضو می باشد
4 ) قارلوق دارای 74 نفر عضو می باشد
5 ) حصار عبدالکریم دارای 75 نفر عضو می باشد
6 ) گلجه دارای 65 نفر عضو می باشد
7 ) اسدآباد دارای 57 نفر عضو می باشد
8 ) حسین آباد دارای 56 نفر عضو می باشد
9 ) کله خانه دارای 51 نفر عضو می باشد
10 ) قره تپه دارای 40 نفر عضو می باشد
11 ) برزابیل دارای 34 نفر عضو می باشد
12 ) آهک دارای 32 نفر عضو می باشد
13 ) داودگر دارای 22 نفر عضو می باشد
14 ) علی بلاغی دارای 32 نفر عضو می باشد
15 ) بهاور دارای 21 نفر عضو می باشد
16 ) کماجین دارای 13 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاههای مصرف 3 واحد می باشد :
1 ) شریف آباد 2 ) نورین 3 ) مرشون به صورت فعال می باشند.
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 2 واحد می باشد.
1 ) مرشون 2 ) قارلوق
وضعیت انبار احداث شده :
دو باب 500 تنی می باشد.
نوع مالکیت آنها سازمان تعاون روستایی ابهر می باشد.
محل استقرار انبار متعلق به در شریف آباد می باشد.
دارای امتیاز آب، برق، تلفن نیز می باشد.
تعداد خانه های سرپرستی 2 واحد می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی هیدج :
سال تاسیس : 1353
میزان سرمایه شرکت 000/570/515/4 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل 7 گروه می باشد به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) شویر دارای 108 نفر عضو می باشد
2 ) فلج دارای 88 نفر عضو می باشد
3 ) باغ دره دارای 106 نفر عضو می باشد
4 ) سوکهریز دارای 128 نفر عضو می باشد
5 ) اردجین دارای 154 نفر عضو می باشد
6 ) هیدج دارای 503 نفر عضو می باشد
7 ) نصیرآباد دارای 227 نفر عضو می باشد
تعداد فروشگاههای مصرف آن 6 واحد می باشد :
1 ) سوکهریز 2 ) شویر 3 ) فلج 4 ) نصیرآباد 5 ) اردجین 6 ) کبودچشمه
که همگی به صورت فعال می باشند.
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 6 واحد می باشد :
1 ) نصیرآباد 2 ) سوکهریز 3 ) فلج 4 ) کبودچشمه 5 ) اردجین 6 ) شویر
وضعیت انبار احداث شده :
نوع مالکیت آن متعلق به شرکت تعاونی هیدج می باشد.
دارای امتیاز آب، برق، تلفن نیز می باشد.
تعداد خانه های سرپرستی 2 واحد می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی درسجین :
تاسیس : 1352
میزان سرمایه شرکت 000/875/381 ریال می باشد.
تعداد گروه های حوزه عمل 7 گروه می باشد به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) ازناب دارای 265 نفر عضو می باشد
2 ) خلیفه حصار دارای 185 نفر عضو می باشد
3 ) رازمجین دارای 145 نفر عضو می باشد
4 ) کلنگر دارای 201 نفر عضو می باشد
5 ) شورین دارای 135 نفر عضو می باشد
6 ) آقچه کند دارای 179 نفر عضو می باشد
7 ) ارکین دارای 200 نفر عضو می باشد .
تعداد فروشگاههای مصرف آن 3 واحد می باشد :
1 ) ازناب 2 ) درسجین 3 ) خلیفه حصار که به صورت فعال می باشند
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 4 واحد می باشد :
1 ) ازناب 2 ) خلیفه حصار 3 ) شورین 4 ) رازمجین
دارای دو باب خانه سرپرستی می باشد که به صورت کلنگی درآمده است و قابل استفاده نمی باشد.
و دارای امتیاز آب، برق و تلفن می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی وحدت :
سال تاسیس : 1373
سرمایه شرکت به میزان 000/874/28 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل 6 گروه می باشد که به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) چنگ الماس دارای 197 نفر عضو می باشد
2 ) ایوانک دارای 194 نفر عضو می باشد
3 ) دولت آباد دارای 180 نفر عضو می باشد
4 ) نیکی کند دارای 53 نفر عضو می باشد
5 ) چشمه بار دارای 53 نفر عضو می باشد
6 ) آغور دارای 61 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاههای مصرف 5 واحد می باشد :
1 ) چنگ الماس 2 ) ایوانک 3 ) دولت آباد 4 ) نیکی کند 5 ) آغور که همگی فعال می باشند.
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 4 واحد می باشد :
1 ) دولت آباد 2 ) چنگ الماس 3 ) نیکی کند 4 ) ایوانک
وضعیت انبار احداث شده :
یک باب انبار 250 تنی که مالکیت آن متعلق به شرکت تعاونی وحدت می باشد.
دارای امتیاز آب و برق نیز می باشند.
* شرکت تعاونی روستایی میموندره :
سال تاسیس : 1352
میزان سرمایه 000/927/10 ریال می باشد.
تعدادگروه های حوزه عمل 4 گروه می باشد که به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) میموندره دارای 434 نفر عضو می باشد
2 ) حسن آباد دارای 24 نفر عضو می باشد
3 ) قوهچین دارای 139 نفر عضو می باشد
4 ) فنوش آباد دارای 113 نفر عضو می باشد
تعداد فروشگاههای مصرف 3 واحد می باشد :
1 ) قوهچین 2 ) فنوش آباد 3 ) میموندره به صورت نیمه فعال می باشند.
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 3 واحد می باشد که قوهچین و میموندره فعال و فنوش آباد به صورت غیرفعال می باشد.
دارای امتیاز آب، برق و تلفن نیز می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی عمید آباد :
سال تاسیس : 1352
میزان سرمایه شرکت 000/140/191 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل 6 گروه می باشد که به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) عمیدآباد دارای 276 نفر عضو می باشد
2 ) جداقیه دارای 192 نفر عضو می باشد
3 ) چرگر دارای 174 نفر عضو می باشد
4 ) والایش دارای 221 نفر عضو می باشد
5 ) ارهان دارای 33 نفر عضو می باشد
6 ) دهنه دارای 39 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاههای مصرف آن 5 واحد می باشد :
1 ) عمیدآباد 2 ) ارهان 3 ) جداقیه 4 ) والایش 5 ) چرگر که به صورت فعال می باشند.
تعداد فروشگاههای موادنفتی 4 واحد می باشد :
1 ) چرگر 2 ) عمیدآباد 3 ) والایش 4 ) جداقیه
از لحاظ وضعیت انباری :
دارای یک باب انبار 250 تنی که مالکیت آن متعلق به سازمان تعاون روستایی ابهر می باشد.
دارای امتیاز آب، برق و تلفن نیز می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی صائین قلعه :
سال تاسیس : 1352
میزان سرمایه شرکت 000/886/164 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل آن 8 گروه به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) آلگریز دارای 139 نفر عضو می باشد
2 ) پیرزاغه دارای 206 نفر عضو می باشد
3 ) داشبلاغ دارای 62 نفر عضو می باشد
4 ) گاودره دارای 66 نفر عضو می باشد
5 ) سروجهان دارای 42 نفر عضو می باشد
6 ) صائین قلعه دارای 528 نفر عضو می باشد
7 ) کوه زین دارای 78 نفر عضو می باشد
8 ) خراسانلو دارای 126 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاههای مصرف 5 واحد می باشد که همگی فعال هستند :
1 ) پیرزاغه 2 ) آلگریز 3 ) خراسانلو 4 ) سروجهان 5 ) گاودره
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 4 واحد می باشد :
1 ) پیرزاغه 2 ) الگریز 3 ) خراسانلو 4 ) گاودره
از لحاظ وضعیت انباری :
دارای دو باب انبار 250 تنی و 500 تنی که مالکیت آنها متعلق به شرکت صائین قلعه می باشد.
دارای امتیاز آب برق و تلفن نیز می باشد.
دارای دو باب خانه سرپرستی نیز می باشد که مالکیت آنها متعلق به سازمان تعاون روستایی می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی سنبل آباد :
سال تاسیس : 1352
سرمایه شرکت به میزان 000/660/951 ریال می باشد.
تعداد گروه های حوزه عمل آن 5 واحد می باشد که به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) سنبل آباد دارای 212 نفر عضو می باشد
2 ) حسین آباد دارای 118 نفر عضو می باشد
3 ) ویر دارای 480 نفر عضو می باشد
4 ) قیاسیه دارای 86 نفر عضو می باشد
5 ) ترکانده دارای 108 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاههای مصرف 3 واحد می باشد :
1 ) ویر 2 ) قیاسیه 3 ) حسین آباد به صورت نیمه فعال می باشند.
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 3 واحد می باشد :
1 ) ویر 2 ) سنبل آباد 3 ) حسین آباد
از لحاظ وضعیت انباری :
دارای دو باب انبار 250 تنی می باشد، که یکی از آنها مالکیتش با سازمان تعاون روستایی ابهر می باشد.
دارای امتیاز آب، برق و تلفن نیز می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی سلطانیه :
سال تاسیس : 1352
میزان سرمایه شرکت 000/080/324 ریال می باشد.
تعداد گروه های حوزه عمل 15 گروه به شرح ذیل می باشد :
1 ) سلطانیه دارای 224 نفر عضو می باشد
2 ) قلعه دارای 57 نفر عضو می باشد
3 ) عباس آباد دارای 6 نفر عضو می باشد
4 ) اسمکی دارای 35 نفر عضو می باشد
5 ) اولنگ دارای 18 نفر عضو می باشد
6 ) ارجین دارای 57 نفر عضو می باشد
8 ) کبود گنبد دارای 55 نفر عضو می باشد
9 ) شلوار دارای 43 نفر عضو می باشد
10 ) نادرآباد دارای 14 نفر عضو می باشد
11 ) چپ دره دارای 43 نفر عضو می باشد
12 ) طهماسب آباد دارای 41 نفر عضو می باشد
13 ) ویک دارای 136 نفر عضو می باشد
14 ) قانلی دارای 89 نفر عضو می باشد
15 ) چپقلو دارای 86 نفر عضو می باشد
تعداد فروشگاههای مصرف 2 واحد می باشد که به صورت فعال هستند :
1 ) سلطانیه 2 ) ویک
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 2 واحد می باشد :
1 ) ویک 2 ) کبود گنبد
از لحاظ وضعیت انباری :
دارای دو باب انبار 500 تنی و 250 تنی می باشد که مالکیت هر دو متعلق به شرکت فوق می باشد.
دارای امتیاز آب، برق و تلفن نیز می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی قره بلاغ :
تاسیس : 1352
سرمایه به میزان 000/560/106 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل 11 گروه به شرح ذیل می باشد :
1 ) قره بلاغ دارای 220 نفر عضو می باشد
2 ) بوکین دارای 197 نفر عضو می باشد
3 ) دوسنگان دارای 86 نفر عضو می باشد
4 ) ونونان دارای 58 نفر عضو می باشد
5 ) کاکاآباد دارای 90 نفر عضو می باشد
6 ) آقزوبح دارای 42 نفر عضو می باشد
7 ) کنگه دارای 41 نفر عضو می باشد
8 ) پرنگین دارای 27 نفر عضو می باشد
9 ) برونقور دارای 43 نفر عضو می باشد
10 ) قشلاق دارای 22 نفر عضو می باشد
11 ) چمه دارای 12 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاهها مصرف 5 واحد به صورت فعال می باشد :
1 ) قره بلاغ 2 ) بوشیر 3 ) دوسنگان 4 ) ونونان 5 ) کاکاآباد
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 3 واحد به صورت فعال می باشد :
1 ) بوشین 2 ) ونونان 3 ) دوسنگان
دارای امتیاز آب، برق و تلفن می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی گوزل دره :
سال تاسیس : 1352
میزان سرمایه شرکت 292/110/482 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل 8 گروه می باشد که به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) گوزل دره سفلی دارای 278 نفر عضو می باشد
2 ) گوزل دره علیا دارای 59 نفر عضو می باشد
3 ) کودرق دارای 107 نفر عضو می باشد
4 ) کودناب دارای 43 نفر عضو می باشد
5 ) سلمان کندی دارای 127 نفر عضو می باشد
6 ) ساریجالو دارای 154 نفر عضو می باشد
7 ) شکورآباد دارای 77 نفر عضو می باشد
8 ) خرم درق دارای 131 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاههای مصرف 3 واحد که به صورت نیمه فعال می باشد :
1 ) سلمان کندی 2 ) گوزل دره 3 ) کردناب
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 4 واحد می باشد که به صورت فعال می باشد :
1 ) سلمان کندی 2 ) گوزل دره 3 ) ساریجالو 4 ) شکورآباد
از لحاظ وضعیت انباری :
یک باب انبار 250 تنی دارد که مالکیت آن متعلق به شرکت می باشد.
دارای امتیاز آب و برق می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی یوسف آباد :
تاسیس : 1352
میزان سرمایه شرکت 000/780/321 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل 6 گروه می باشد که به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) یوسف آباد دارای 157 نفر عضو می باشد
2 ) خیرآباد دارای 174 نفر عضو می باشد
3 ) سونحه دیزبح دارای 257 نفر عضو می باشد
4 ) مشک آباد دارای 56 نفر عضو می باشد
5 ) علی آباد دارای 20 نفر عضو می باشد
6 ) چمرود دارای 101 نفر عضو می باشد.
تعداد فروشگاههای مصرف 2 واحد می باشد که به صورت نیمه فعال است :
1 ) یوسف آباد 2 ) سرنح دیزبح
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 3 واحد به صورت فعال می باشد :
1 ) خیرآباد 2 ) یوسف آباد 3 ) سونحه دیزبح
دارای دو باب ساختمان سرپرستی است. که دارای امتیاز آب و برق است و مالکیت آنها متعلق به سازمان می باشد.
* شرکت تعاونی روستایی چشین :
سال تاسیس : 1374
میزان سرمایه شرکت 000/340/178 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل 8 گروه می باشد که به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) چشین دارای 227 نفر عضو می باشد
2 ) قشلاق بالاخان دارای 18 نفر عضو می باشد
3 ) امیربستاق دارای 80 نفر عضو می باشد
5 ) کُلی تپه دارای 65 نفر عضو می باشد
6 ) کُلی دارای 102 نفر عضو می باشد
7 ) خوشنام دارای 128 نفر عضو می باشد
8 ) نایجوک دارای 120 نفر عضو می باشد
تعداد فروشگاههای مصرف 3 واحد می باشد که به صورت نیمه فعال هستند :
1 ) گل تپه 2 ) خوشنام 3 ) چشین
تعداد فروشگاههای مواد نفتی 5 واحد به صورت فعال می باشد :
1 ) چشین 2 ) خوشنام 3 ) امیربستاق 4 ) کُلی 5 ) گل تپه
دارای امتیاز آب و برق هستند.
* شرکت تعاونی روستایی گوهریراد کینه ورس :
سال تاسیس : 1352
و میزان سرمایه آن 170/943/448 ریال می باشد.
تعداد گروههای حوزه عمل آن 11 گروه می باشد که به شرح ذیل به آنها اشاره می گردد :
1 ) کینه ورس دارای 617 نفر عضو می باشد
2 ) زره باش دارای 253 نفر عضو می باشد
3 ) قفس آباد دارای 243 نفر عضو می باشد
4 ) اسپاس دارای 104 نفر عضو می باشد
5 ) چالچوق دارای 131 نفر عضو می باشد
6 ) عباس آباد سفلی دارای 112 نفر عضو می باشد
7 ) قره آناج دارای 302 نفر عضو می باشد
8 ) عباس آباد علیا دارای 40 نفر عضو می باشد
9 ) قزلجه دارای 60 نفر عضو می باشد
10 ) قشلاق مردعلی دارای 8 نفر عضو می باشد
11 ) شاه بلاغی دارای 26 نفر عضو می باشد
تعداد فروشگاههای مصرف 6 واحد به صورت نیمه فعال می باشد :
1 ) کینه ورس 2 ) قفس آباد 4 ) ذره باش 5 ) رحمت آباد 6 ) عباس آباد
تعداد فروشگاههای مواد نفتی که 6 واحد به صورت فعال و دارای امتیاز آب و برق و تلفن می باشد :
1 ) کینه ورس 2 ) ذره باش 3 ) رحمت آباد 4 ) اسپاس 5 ) عباس آباد 6 ) قفس آباد
دارای دو باب ساختمان خانه سرپرستی با امتیاز آب و برق است که مالکیت آن متعلق به سازمان می باشد.
آشنایی با چند مفهوم تعاونی :
به معنای این لغات و عبارات دقت کنید. اجتماع، اجتماع انسانها، ضرورت اجتماع انسانها، چه ضرورتی انسانها را بدور هم جمع می سازد؟ چه نیازی افراد بشر را از کوچکترین واحد آن به صورت اجتماعات شهری چندین میلیونی بدور هم جمع می کند؟ ضرورت این جمع آمدن به دور یکدیگر چیست؟ کمی فکر کنید. آیا این نیست که این افراد برای نوعی مبادله خدمت دور هم جمع شده اند؟ به عبارت دیگر نوعی همکاری برای گذراندن بهتر زندگی.
تعاون معادل عربی کلمه همکاری است. این همکاری موقتی لازم می شود که شخص از عهده انجام دادن کاری به تنهایی برنیاید و ضرورت داشته باشد که دیگری به او کمک کند.
شرکت تعاونی چیست؟
شرکت تعاونی شرکتی است با عضویت داوطلبانه افراد که با هدفی مشترک به وجود می آید و به وسیله اعضای خود کنترل و اداره می شود. چنین شرکتی در مالکیت مردمی است که از آن استفاده می کنند. یکی از کارشناسان تعاونی چنین گفته است که شرکت تعاونی یک واحد اقتصادی است که انجام امور در آن بر مبنای رضایت جمع است. هدف اولیه یک شرکت تعاوتی رفع نیاز اعضای خود با روشی اقتصادی و کارآمد است در حالیکه هدف در شرکت تجاری به دست آوردن حداکثر منابع برای مالکان آن کسب و کار می باشد. در نهایت باید گفت که اعضاء تعاونیها کارشان فقط با خرید سهام خاتمه پیدا نمی کند بلکه با قبول مسئولیت در امور مختلف شرکت کارشان آغاز می شود.
شرکت تعاونی اجتماعی است از افراد، صرفنظر از سرمایه متفاوت آنان و عضویت در آن داوطلبانه است و نیاز و هدف مشترک بین اعضاء وجود دارد سازمانی اقتصادی است و موسسه خیریه، بنیاد کمک های بلاعوض و جمعیت نیکوکاری نیست.
کلیه اعضاء با قبول مسئولیت در امور مختلف شرکت باید با علاقمندی برای پیشرفت شرکت همکاری کنند.
سیر تکاملی خرید و فروش از گذشته تاکنون :
مبادله کالا که امروزه در قبال پرداختهای نقدی به وسیله چک یا تعهدات مختلف از مغازه ها، فروشگاهها، موسسات صنعتی و کشاورزی صورت می گیرد. در گذشته به این صورت نبوده است. در ابتدا معاملات به صورت مبادله کالا به کالا و یا خدمات انجام می شد و بعدها استفاده از سکه، اسکناس، چک، سفته رایج گردید.
به طور کلی در زمانهای بسیار قدیم افراد اجناس تولیدی خودشان را یا اجناسی که در قبال کاری دریافت می کردند به صورت جنس به جنس مبادله می کردند. این نوع معاملات مشکلاتی به دنبال داشت. به عنوان مثال :
اگر شما گندم برای عرضه می آوردید و احتیاج به گوسفند داشتید ممکن بود کسی که طالب گندم شما است گوسفندی نداشته در عوض انگور یا پنیر اضافه داشته باشد. حال آنکه شما به انگور یا پنیر نیازی نداشتید. در خیلی موارد این وضعیت مانع انجام معامله می شد. این مشکلات برخی از افرادی را که امکانات مالی بیشتری در اختیارشان بود برآن داشت که تعدادی از کالاها و وسایل موردنیاز مردم را تهیه کرده و در مکانهایی نگهداری نمایند تا با متنوع تر کردن اجناس باعث مبادله بیشتری شده باشند و سود زیادتری نیز عایدشان گرددو یعنی بین افراد عملاً واسطه مبادله اجناس بین صاحبان اصلی آن و خریداران اولیه بودند.
نوع دیگر مبادلات به طریق مبادله کالا در مقابل خدمات بود که احتمالاً انواعی از آن ممکن است هنوز در روستاها متداول باشد. مانند پرداخت اجرت سالیانه حمامی یا سلمانی روستا در موقع برداشت محصول که احتمالاً مثال وعده سرخرمن نیز از این نوع معادلات رایج شده است.
با اختراع و رواج سکه مبادلات صورت بهتری به خود گرفت. به این ترتیب که فروشندگان در مقابل دادن اجناس خود وجهی به صورت سکه دریافت می کردند که معمولاً از جنس فلزات قیمتی بود و به این ترتیب مشکل یاد شده مرتفع گردید.
و در بعضی از نقاط به علت کمی تعداد خانوار که ایجاد یک فروشگاه به طور ثابت سردبخشی نمی باشد. فروشندگان اجناس خود را در یک روز به چند آبادی می بردند که این دسته را پیله ور می نامند. نوع دیگر داد و ستد متداول که بیشتر در استانهای شمال کشور معمول می باشد از این قرار است که روزهای معینی از هفته برخی از تولیدکنندگان و پیه وران یک منطقه اجناس خود را در نقطه ای عرضه می نمایند که به نام آن روز هفته و آن محل معروفیت می یابد به فرض روزهای پنج شنبه هر هفته در گوشه ای از شهر بابل یا روزهای شنبه در قسمتی از شهرستانهای شمالی مثل بندرانزلی این فروشندگان جمع می کردند و به همین مناسبت آنها را پنج شنبه بازار یا شنبه بازار شهر می نامند. اهالی منطقه که می دانند روزهای پنج شنبه در بابل و یا شنبه در بندرانزلی بازار دارند از محل های دور و نزدیک برای خرید و مبادله اجناس شان به آنجا می آیند.
اکنون در مناطق پرجمعیت فروش کالا با انواع مختلف صورت می گیرد.
بعضی از مغازه ها مانند پارچه فروشی یا دئچرخه فروشی، تک محصولی هستند. بعضی مانند سوپرمارکتها به صورت تکمیل تر اجناس را که در ارتباط چندانی هم با یکدیگر نیستند. لکن موردنیاز روزمره مردمند عرضه می نمایند و تعداد دیگری بخش وسیعی از کالاها و خوراکیها را در چندین قسمت در یک فروشگاه جمع آوری کرده و عرضه می کنند که معمولاً به صورت فروشگاههای بزرگ یا زنجیره ای در خدمت هستند. در نوع اخیر انواع لوازم موردنیاز زندگی اعک از پوشاک، میز و صندلی، وسایل آشپزخانه، قالی، قالیچه، لوازم برقی منزل، لوازم تحصیلی، مواد خوراکی و غیره در معرض فروش قرار می گیرند حتی تعدادی از این فروشگاهها برای رفاه بیشتر مشتریان خود سالن غذاخوری دارند و در برخی از آنها بنا به وسعت شان دفتر امور پستی و شعبه یا نمایندگی بانک و یا دفاتر فروش بلیط مسافرتی نیز وجود دارد.
ایجاد نخستین فروشگاه تعاونی مصرف :
بیشتر موسساتی که امروزه از آنها با نام موفق یاد می شود و یا اکثر برنامه هایی که اکنون با موفقیت پیش می رود حاصل زحمات و شکست های احتمالی ساکن است که قبلاً اقدام به تشکیل موسساتی مشابه و یا برنامه هایی شبیه آنچه امروز در جریان است نموده اند. برای مثال آیا فروشگاههای تعاونی مصرف از ابتداء به همین شکل که امروز ما آن را تاسیس می کنیم بودند؟
در حدود نیمه اول قرن نوزدهم که بیکاری و فقر مالی وضع دشواری برای کارگران بافنده انگلیسی به وجود آورده بود عده ای کارگر برای تشکیل یک شرکت تعاونی در شهر راچدیل انگلستان کوششهایی را شروع کردند. ولی از آنجائیکه احتمالاً نفت در اجرای هدفشان تجربه کافی نداشتند. ثانیاً داشتن اصول و آیین نامه های مناسب برای کار را کم اهمیت تلقی کرده یا فاقد آن بودند کارشان با شکست روبرو شد.
تا اینکه حدود ده سال بعد 1844 با استفاده از تجربیات قبلی با مشارکت 28 نفر کارگر بافنده مبادرت به ایجاد فروشگاه تعاونی مصرف راجدیل کردند. این شرکت در آن زمان در یکی از کوچه های شهر راچدیل با سپردن یک لیره استرلینگ حدود (120 ریال) برای هر عضو جمعاً 28 لیره کار خود را آغاز کرد. آنچه این فروشگاه در آغاز توانست برای خرید اعضاء فراهم نماید عبارت بودند از آرد، شمع، شکر، کره در ابتدای کار هفته ای دوبار بعد ازظهرها فروشگاه باز بود ولی بعدها به علت گسترش فعالیت همه روزه بعدازظهرها و سپس همه روزه به جز ایام تعطیل صبح تا شب فروشگاه برای مراجعه مشتریان آماده بود. میزان عملیات سال اول این فروشگاه (710 لیره بود)
از آنجاییکه شرکت تعاوتی راچدیل در سالهای بعد توفیق زیادی یافت. سایر کارگران علاقه مند به استفاده از تجربیات و اصول کار این تعاونی شدند اصولی که شرکت راچدیل بدان متکی بود در سالهای بعد چندین نوبت مورد بررسی و تجدیدنظر قرار گرفت و برهمین اساس امروزه تعدادی از آن اصول به عنوان زیربنای اصلی تعاونیها مورد استفاده قرار می گیرد. و در تعاونیها اعمال می شود.
چگونگی پیشرفت تعاونیهای مصرف در ایران :
شرکتهای تعاونی و توسعه فعالیت آنها به صورت امروزی با تصویب قانون تجارت در سال 1311 شکل گرفت. بدین ترتیب که در خصوص انواع شرکتهای تعاونیهای تولید و مصرف اختصاص داده است. در دنباله آن با تصویب عمران در جهت تشکیل شرکتهای تعاونی به وزارت کشور توصیه شد.
در این رابطه به منظور ایجاد علاقه درمردم جهت مشارکت در فعالیتهای اجتماعی و تشکیل شرکتهای تعاونی در مناطق جنوبی کشور مقرر شد کالاهای انحصاری با تسهیلات ویژه ای به این شرکتها فروخته شود یا اینکه عاملیت فروش این قبیل کالاها به آنها داده شود. با فراهم کردن امکانات ذکر شده از موقع تصویب قانون تجارت تا شروع جنگ جهانی دوم چندین شرکت تعاونی مصرف تشکیل گردید ولی از آنجاییکه دست اندرکاران اینگونه شرکتها آموزش کافی در امور تعاونیها نداشتند و مردم نیز آمادگی پذیرش همکاری مداوم را پیدا نکرده بودند با گسترش جنگ، همگی شرکتهای تاسیس شده راکد شدند به طوریکه اکنون به عنوان مثال یک نمونه از شرکتهای مورد بحث در حال فعالیت نمی باشد.
در طول سالهای جنگ جهانی دوم و سالهای بعد با ترقی شدید قیمتها تهیه ارزاق عمومی و مواد ضروری بسیار مشکل شد تا حدیکه افراد کم درآمد و با دستمزد ثابت در وضع سخت تری قرار گرفتند. در این موقع افراد مطلع و باتجربه برای مقابله با گرانی شدید و جلوگیری از فعالیت محتکران تاسیس شرکتهای تعاونی مصرف را توصیه کردند. بدین ترتیب بار دیگر نهضت تعاونی در مملکت رونق یافت و شرکتهای متعددی از قبیل شرکت تعاونی مصرف کارگران گونی بافی رشت، کارگران قند آبکوه مشهد، شرکت تعاونی مصرف ارتش یا سپه فعلی و غیره تشکیل یافتند.
شرکتهای تعاونی تشکیل شده پس از جنگ جهانی دوم تا سال 1330 مجموعاً به 19 شرکت تعاونی مصرف کارگران و کارمندان در نقاط مختلف کشور بالغ گردید.
تعدادی از این شرکتها نیز به علت عدم رعایت اصول تعاونی نبودن تمایل باطنی در عضویت یا علل متعدد دیگر عمر زیادی نیافتند یا به صورت شرکتهای تجارتی تغییر روش دادند.
یکی از نمونه های موفق شرکتهای تعاونی در دوران مذکور شرکت تعاونی مصرف سپه قابل ذکر است این شرکت در سال 1328 با نام شرکت تعاونی مصرف ارتش و با عضو 994 عضو شروع بع کار نمود و بعدها به نام شرکت تعاونی مصرف سپه تغییر نام یافت. شرکت مذکور سپس با سایر شرکتهای تعاونی مصرف به تشکیل اتحادیه شرکت های تعاونی مصرف مبادرت نمود و اکنون یکی از اعضای فعال اتحادیه شرکتهای تعاونی مصرف کشور می باشد.
در اثر تجربیات گذشته چنین معلوم شد که اقدامات ناهماهنگ و پراکنده در کار تعاونیها و مقررات قانون تجارت نمی توانند نهضت تعاونی را به سوی هدف موردنظر هدایت کنند به همین سبب برای نخستین بتر درصدد برآمدند مسایل و مقررات تعاونیها را از قانون تجارت جدا کنند که با تصویب لایحه قانونی شرکتهای تعاونی در سال 1332 این کار انجام شد.
در سال 1341 با آغاز گسترده واگذاری زمینهای زراعتی بین کشاورزان تشکیل شرکتهای تعاونی در مناطق روستایی از اهمیت بیشتری برخوردار شد. این شرکتها پس از تشکیل نخست در رشته اعتبار به فعالیت پرداختند سپس به توسعه در رشته مصرف تشویق شدند. فعالیت گسترده رشته مصرف در تعاونیهای روستایی با ایجاد فروشندگیهای مواد نفتی آغاز و در دنباله آن به تدریج به فروشگاههای تعاونی مصرف گسترش یافت. بدین ترتیب تعاونیهای مصرف روستایی با عرضه کالاهای اساسی و موادنفتی، خدمات ارزنده ای را برای کشاورزان عضو تعاونیها در دورترین نقاط کشور برعهده گرفتند و اکثراً به توفیق های زیادی دست یافتند.
اهمیت فعالیت فروشگاههای تعاونی مصرف :
برای اینکه به اهمیت کار فروشگاههای تعاونی مصرف در روستاها پی برده شود شاید بازگو کردن طرز عمل و چگونگی تهیه مایحتاج روزانه روستاییان در گذشته موثر باشد.
ساکنان نقاط روستایی قبلاً ناگزیر بودند احتیاجات مصرفی خود را از یک یا چند دکاندار محلی که بعضی از آنها در کار سلف خری، پیله وری یا دلالی نیز دست داشتند تهیه نمایند. پاره ای ازن دکانها نیز با سرمایه مالکان و توسط عوامل خودشان اداره می شد. در این روال به علت ضعف قدرت مالی برای خرید نقدی و یا خشنودی موقت برای تهیه کالای نسیه، کشاورزان پیوسته بدهکار مغازه داران محلی بودند یا محصول آینده شان را در عوضه تهیه قند، چای، شکر، برنج و غیره به آنها پیش فروش می کردند بدین ترتیب آنچه را به نام محصول در انتظار برداشت آن بودند اکثراً باید دو دستی به دیگران می دادند تا بتوانند در آینده مجدداً رابطه مشتری و دکانداری را به خوبی برقرار نگهدارند.
در چنین وضعیتی به تدریج فروشگاههای تعاونی مصرف به منظور ارائه خدمت موثر در روستاها گسترش پیدا نمود و کشاورزان با توجه به تجربیات گذشته شان آنها را در خدمت خود یافتند. اعضای شرکتهای تعاونی با مراجعه به این فروشگاهها ضمن اینکه امکثراً توانستند کالای موردنیازشان را از نزدیکترین تعاونی متعلق به خودشان تهیه نمایند با دریافت مازاد برگشتی در پایان سال که از محل معاملات آنها با فروشگاه حاصل می گردید به اهمیت هدف این نوع فروشگاهها بهتر و کامل تر واقف شدند. در اهمیت موضوع باید به مصلحت نیست اگر اجناس را به قیمت مناسب تر تهیه کرده اند. خیلی ارزانتر از قیمت روز بفروشند. بهمین مناسبت ترجیح دارد کالاهای خود را با قیمتی نزدیک به قیمت بازار عرضه نمایند.
در عوض تفاوت قیمت خرید با فروش را پس از کسر هزینه های مربوط در پایان سال به عنوان مازاد برگشتی به اعضاء بپردازند. این روش باعث می شود که از سودجویی افرادیکه قصد دارند اجناس فروشگاه تعاونی مصرف را ارزان بخرند و احتمالاً با قیمت بیشتر به دیگران بفروشند جلوگیری نماید. همین طور خریدهای غیرضروری خریدهای با قصد احتکار را مانع می شود. بدین ترتیب چنین مزتی اعضای شرکت تعاونی را در خرید از فروشگاه خودشان بیشتر راغب می نماید.
فروشندگی چیست؟
فروشندگی را فن فروش اجناس به مردم را می توان بیان نمود. اگر فروشنده در مغازه ای کار کند که متعلق به خودش می باشد تمام نفع و ضرر به شخص وی ارتباط پیدا می کند و این کار با فروشندگی برای یک موسسه تجارتی خصوصی که در آن استخدام شده است تفاوت دارد.
فروشندگی برای یک موسسه تعاونی با دو نوع فروشندگی که قبلاً اشاره شد متفاوت است. زیرا فروشنده در یک شرکت تعاونی معمولاً به صاحبان اصلی شرکت جنس می فروشند و این وضعی است که در سایر شرکتها و فروشگاههای تجارتی وجود ندارد.
بنابراین هدف اصلی فروشنده در فروشگاههای تعاونی باید خدمت به اعضاء باشد ضمن اینکه خود ممکن است یکی از اعضاء شرکت نیز باشد.
در اینجا باید گفته شود که فروشندگی امروزی در تعاونیهای روستایی با توزیع کالاهای محدود در مقابل تقاضاهای بی شمار مشتریان که روز به روز افزون تر می شود با دور اینکه به صورت دوره گردی در روستاها بساط پهن می کردند و با صدای بلند مشتری جلب می کردند تفاوت فاحش یافته است.
ضمن اینکه تسهیلات زیادی در انجام کار فراهم شده دقت نظر و دارا بودن مهارتهای بی شمار از ضروریات فروشندگی امروزی است.
انگیزه های خرید همیشگی از یک فروشگاه :
انتخاب فروشگاه برای تهیه کالاهای موردنیاز توسط اکثر مشتریان معمولاً دارای دلیل به خصوصی است. اگرچه افراد این علتها را برزبان نمی آورند ولی آنچه آنها را به طرف فروشگاههای خاصی می کشاند به عنوان یکی از دلایل می تواند باشد. برای اینکه با این نکات آشنایی حاصل شود در زیر به پاره ای از آنها اشاره می گردد.
1 ) قیمت :
اکثر مشتریان در مورد قیمت کالاهای موردنظر خود توجه مخصوص دارند. عده ای از نظر صرفه جویی به قیمت کالا اهمیت می دهند و گروه دیگری که کمتر چنین اندیشه ای در زندگی دارند هیچ گاه حاضر نیستند قیمتی نامناسب برای کالایی پرداخت کنند که فاقد کیفیت و کمیت موردنظرشان باشد. ضمن آنکه ممکن است قیمت یک عامل اصلی در کار خرده فروشی کالا محسوب شود برای مشتری نیز توجه به قیمت یکی از عوامل موثر در انتخاب فروشگاه به شمار می آید.
2 ) نحوه ارائه خدمت :
تعداد زیادی از خریداران ترجیح می دهند از فروشگاهی خرید نمایند که خدمات به خصوص اگرچه بسیار محدود باشد برای آنان انجام دهد. جالب بودن فضای داخلی فروشگاه فراهم نمودن پاکت یا کیسه پلاستیکی برای بردن کالا مساعدت ضروری در جابجایی یا حمل کالاهای نسبتاً سنگین یا پرحجم پیش بینی محل نشستن برای افرادیکه کمتر توانایی ایستادن دارند و بالاخره برخورد متناسب همراه با احترام از جمله نکاتی است که خریدار را به یک فروشگاه علاقه مند و پابند می کند. در پاره ای از موارد مشاهده شده است که خریدار نه تنها حاضر به پرداخت هزینه های اضافی علاوه بر قیمت اصلی کالاست، بلکه حتی مایل به پرداخت قیمت بیشتری است. در صورتیکه فروشگاهی بتواند خدمات صحیح و موردنیازی به وی ارائه دهد.
3 ) تنوع کالا :
در صورتیکه میسر باشد فراهم نمودن انواع مختلف یک کالا به خریدار فروشگاه تعاونی این فرصت را می دهد که بتواند مطابق سلیقه و باقیمتی که موردنظر دارد کالایی را انتخاب نماید.
این طرز عمل به مشتری امکان می دهد که بتواند نمونه های مختلف کالای تولیدکنندگان را با هم مقایسه و هر یک را مطلوب بداند به دلخواه انتخاب کند. این کار ضمن آنکه در جلب مشتریان تاثیر زیادی دارد مشتریان را برای پیدا نمودن کالاهای موردنظرشان از مراجعه به فروشگاهی دیگر بی نیاز می کند.
4 ) وضع فروشنده :
طرز اولین برخورد و نظافت فروشنده همچنین مهارت او در فروش کالا به طور سریع و رعایت نوبت مشتریان از حداقل عوامل موثر در جلب مشتری شناخته شده است. بسیاری از خریداران در اثر علاقه خاصی که به فروشنده پیدا می کنند جذب فروشگاه او می شوند یا به علت اینکه با احترام و تبسم استقبال می شوند جزء مشتریان دائمی فروشگاه خواهند شد. بدین لحاظ اکثر فروشندگان که دوره های آموزش تخصصی را طی کرده اند توانسته اند خریداران باوفا برای فروشگاه تعاونی به وجود آورند.
5 ) انگیزهای دیگر :
مسایل بسیار جزیی دیگر وجود دارد که به خریدار مداوم شدن یک فروشگاه کمک می کند از آن جمله آشناشدن بیشتر با فروشنده، ردّ و بدّل کردن کلمات جالب و مودبانه، ارائه هدیه های کوچک به خریدار یا فرزند همراه او و بالاخره احوال پرسی و همدلی قابل ذکر می باشد. چنانچه بتوان تعدادی از اقلام ضروری یا روزمره مثل مداد، قلم، کاغذ، روزنامه، پاکت، نوارچسب، تمبر پست، سیگار، بستنی و غیره را در فروشگاه ارائه داد. درباره ای موارد از انگیزه های متفاوتی است که افراد را مایل به مراجعه به یک فروشگاه خواهد نمود.
عوامل موثر در موقعیت فروشندگان تعاونی مصرف :
توفیق هر فروشگاه تعاونی با فراهم شدن امکانات و رعایت موارد متعددی حاصل خواهد شد که شایسته است این مورد را به طور مرتب کنترل و تحت بررسی قرار گیرد. برای آنکه فروشگاه تعاونی مصرف شما موفق گردد ضرورت دارد که قبل و بعد از تشکیل آن به نکاتی که اشاره می شود توجه نمود.
الف ) بررسی موقعیت و امکانات منطقه قبل از تاسیس فروشگاه :
1 ) انتخاب محل فروشگاه :
یکی از مهمترین عوامل ضروری در ایجاد فروشگاه و تداوم کار آن دقت انتخاب محل می باشد. در این زمینه موارد زیادی با توجه به موقعیت هر محل باید رعایت شود :
اول ) بهتر است محل فروشگاه در بهترین نقطه از جهت دسترسی اکثر اعضاء آن باشد. این خود یک امر طبیعی می باشد که بیشتر مردم برای خرید معمولاً نزدیکترین فروشگاه به محل سکونت خود را ترجیح می دهند.
دوم ) اینکه در انتخاب محل موارد مربوط به ایمنی فروشگاه از قبیل پیش گیری از دستبرد، عدم مجاورت فروشگاه با حمام یا ناتوایی باید مورد توجه قرار گیرد.
سوم ) باید اتومبیل رو بودن تا محل فروشگاه نیز پیش بینی شود تا بتوان کالای فروشگاه را در جلوی آن تخلیه یا بارگیری نمود.
چهارم ) در صورتیکه بین ساکنان بعضی روستاها اختلاف سلیقه یا چندتیرگی زیاد باشد، بهتر است جایی برای محل فروشگاه درنظر گرفته شود که حتی المقدور برای همه مورد قبول باشد.
2 ) تعداد اعضاء :
چون فروشگاه تعاونی مصرف متعلق به اعضای شرکت تعاونی روستایی است مشتریان آن در درجه اول اعضای آن خواهند بود. بنابراین باید تعداد اعضای حوزه عمل شرکت و احتمال افزایش عضو در روستاهای همجوار نیز درنظر گرفته شود.
3 ) تعداد ساکنان روستا :
از آنجاییکه تعداد مشتریان عامل موثری در موفقیت و تجلی هر فروشگاه شناخته شده است. بدین جهت در اقدامات اولیه برای ایجاد فروشگاه اطلاع از تعداد ساکنان هر محل یا روستاهای نزدیک که احتمال خرید آن از فروشگاه مذکور می رود ضروری می باشد. همچنین پیش بینی ازدیاد جمعیت به علت موقعیت منطقه نباید از نظر دور بماند باید حتماً مورد توجه قرار گیرد.
4 ) قدرت خرید :
در پیش بینی برای موفق بودن فروشگاه تعاونی مصرف، آگاهی از میزان قدرت خرید ساکنان روستا یا روستاهای نزدیک به فروشگاه که احتمالاً مشتریان آن خواهد شد ضرورت دارد. زیرا دقت نظر در این مورد به هیئت مدیره شرکت کمک می کند تا متناسب با قدرت خرید اعضاء فروشگاه تعاونی را مجهز نماید. معمولاً میزان توانایی خرید روستانشینان را با اطلاع از نوع محصولاتی که می کارند حد متوسط وسعت زمین زیر کشت هر کشاورز منابع آب در دسترس فعالیتهای جنبی کشاورزان رایج در هر محل و چند عامل دیگر می توان مورد سنجش قرار داد.
5 ) نوع و گنجایش ساختمان :
محلی که برای فروشگاه تعاونی مصرف درنظر گرفته می شود باید از لحاظ نوع ساختمان مناسب برای فروشگاه باشد. ساختمانی حداقل با آجر یا مصالح ساختمانی مقاوم با وسعتی متناسب یا حجم عملیات فروشگاه انتخاب گردد. علاوه بر این برای توسعه آینده فروشگاه و احداث انبار زمین کافی پیش بینی شود و در این مورد سعی نمایند از خود یاری مردم برای اهداء زمین و غیره استفاده گردد. ضمن اینکه باید در سبک ساختمان رعایت اصول معماری محلی روستاییان به شود و ساختمان باید نورگیر نیز باشد.
6 ) سرمایه متناسب :
برای تاسیس فروشگاه در اختیار داشتن منابع مالی متناسب از ضروریات است. در تصمیم گیری حداکثر مبلغی که برای این کار می توان اختصاص داد باید مشخص و معلوم گردد. تا چه اندازه برای تهیه محل یا هر یک از قسمتهای دیگر از قبیل اثاثیه و لوازم مربوط به فروشگاه یا خرید کاملاً می توان اختصاص داد. چنانچه این قبیل پیش بینی های مربوط قبلاً انجام می شود.
احتمال موفقیت فروشگاه تعاونی افزایش می یابد.
7 ) انتخاب فروشنده مناسب :
فروشنده فردی است که سرمایه فروشگاه به او سپرده خواهد شد. بنابراین در مورد انتخاب وی باید دقت کافی به عمل آورده شود. چنین تجربه شده است که موفقیت یا عدم توفیق هر فروشگاه تا حدّ زیادی به شخص فروشنده بستگی دارد. بدین لحاظ با دارا بودن حداقل شرایط زیر باید یک فروشنده را انتخاب و پس از آموزش لازم بکار مشغول نمود. که به پاره ای از آنها اشاره می شود :
1 ) فردی متدّین، درستکار و مورد اعتماد باشد.
2 ) به اصول و هدفهای تعاون و یاری به دیگران معتقد باشد.
3 ) فعال و علاقه مند به کار فروشندگی باشد.
4 ) حداقل دارای مدرک دیپلم باشد و به امور حسابداری در محدوده کار خود آگاهی داشته باشد.
5 ) به مواد مخدر معتاد نباشد.
6 ) به داشتن اخلاق خوش و رفتار خوب بین مردم شناخته شده باشد.
7 ) با سلیقه و مقیّد به نظافت باشد.
8 ) از نحوه نگهداری اجناس تا حدودی آگاهی داشته باشد.
9 ) در صورت نیاز قادر به معرفی ضامن معتبر یا ضمانت ملکی باشد.
ب ) مراقبتهای پس از تشکیل فروشگاه :
1 ) انتخاب کالا :
افراد با توجه به آداب و سنن مرسوم خود با مناطقی از مملکت که زندگی می کنند سلیقه های به خصوصی برای خرید دارند که احتمال دارد با ساکنان سایر نقاط کشور متفاوت باشد. به طور مثال کسانیکه در مناطق کوهشتانی یا کویری ساکن هستند در انتخاب بعضی از اقلام مانند پارچه، سلیقه یکسان ندارد. یا همینطور در مناطق کردنشین یا نواحی جنوب ایران چنین تفاوتهایی در سلیقه روستانشینان مشهود است. بنابراین انتخاب کالا برای فروشگاههای تعاونی مصرف را تصمیمی منطقه ای می دانند که اتحادیه مرکزی تعاون روستایی و اتحادیه شرکتهای تعاونی روستایی شهرستان مراکز استان ضمن تدارک کالا این موضوع را رعایت می نمایند. در ضمن بهتر است برای شناخت نیازها و علایق مردم روستایی هر محل از نظر مدیران عامل و اعضای هیئت مدیره شرکتهای تعاونی روستایی استفاده نمایند. که به پاره ای از این موارد اشاره می گردد :
1 ) اجناس مرغوب و روستاپسند برای فروشگاه انتخاب گردد.
2 ) به اندازه مصرف در مدت کوتاه معنی، کالا تدارک شود.
3 ) تاحدیکه امکان دارد در تنوع رنگ و اندازه و دیگر اختصاصات برای هرکالا دقت شود.
4 ) کالاهای موردنیاز فروشگاه از تولید کننده یا دست اول تدارک شود.
5 ) از انتخاب اجناس که فروش کم دارند خودداری گردد.
6 ) در صورت نداشتن وسایل نگهداری مناسب از تدارک کالاهایی که زود فاسد می شود پرهیز شود.
2 ) طرز چیدن اجناس :
از آنجائیکه اجناس هر فروشگاه دارای اندازه، وزن، حجم، به دو اختصاصات متفاوتی است. بدین سبب با توجه به فضای مفید وقفسه های هر فروشگاه باید در چیدن کالا مهارت و سلیقه به کار بست. در غیر این صورت نه تنها از تمام فضای فروشگاه استفاده نشده است بلکه احتمالاً به کیفیت بعضی کالا لطمه وارد کرده ایم. برای توجه تان به پاره ای از نکات در زیر اشاره می نمائیم :
1 ) کلیه اجناس باید طوری در قفسه ها چیده شود که در معرض دید مشتری باشند.
2 ) در چیدن اجناس ارتباط آنها از جهت موارد استفاده درنظر گرفته شود.
3 ) کالاهای پرفروش که روزمزه احتیاج به آنهاست در نزدیکی دست فروشنده قرار گیرد.
4 ) اجناسی که در اثر تابش نور خورشید یا حرارت به خاصیت، طعم، یا رنگ شان لطمه می خورد مانند : آبلیمو، بسکویت، روغن های خوراکی، یا پارچه نباید در چیدن کالا در داخل فروشگاه به نحوی باشد که در مواقع خطر یا آتش سوزی بتوان به تمام قسمتهای فروشگاه دسترسی داشت.
5 ) اجناسی که بوی کالای دیگر به خود می گیرند نباید در مجاورت هم قرار گیرند.
6 ) از چیدن سموم دفع آفات نباتی در مجاورات موادغذایی حتماً پرهیز و حتی الامکان محل جداگانه ای برای آنها درنظر گرفته شود.
7 ) از قراردادن کالاهای مانند : قند و شکر یا کودهای شیمیایی در قسمتهای مرطوب خودداری شود.
8 ) برای چیدن تعدادی از کالاها که به ظرف احتیاج دارند از ظروف مناسب آن استفاده شود.
9 ) چون بعضی انواع کودهای شیمیایی در مجاورت یکدیگر قرار گیرند احتمالاً تغییراتی در آنها ایجاد می شود که ممکن است خاصیت اصلی خود را از دست بدهند، باید این قبیل کودها را جدا از یکدیگر قرار داد.
10 ) کالاهایی که به آسانی احتمال دستبرد آنها می رود مانند بسته های کوچک زعفران باید در محلهای مطمئن و دور از دستبرد چیده شود.
3 ) وضع ظاهری فروشگاه :
به طور طبیعی افراد ترجیح می دهند از فروشگاههایی که وضع ظاهری بهتر از دیگر فروشگاهها دارند خرید نمایند. به همین لحاظ در نقاطی که کمبود عرضه کالا وجود ندارد و شاید در پاره ای موارد اجناس بیشتر از نیاز مردم در بازار وجود دارد. فروشندگان سعی دارند از طریق بهتر کردن وضع ظاهری فروشگاهها مشتریان بیشتری را جلب نمایند. وضع ظاهری فروشگاه مقداری با چیدن متناسب کالا، آراستگی و تزئین، نظافت و پاکیزگی در مورد مواد غذایی بستگی دارد. برای ایجاد رغبت در مشتری و جلب وی به خرید باید به نکات زیر توجه نمود :
1 ) فروشگاه با تابلوی مناسب که جلب توجه نماید مشخص شود.
2 ) ویترین فروشگاه به طرز جالب و با سلیقه چیده شده باشد.
3 ) داخل فروشگاه با نور کافی روشن باشد.
4 ) در و دیوارها، قفسه ها و دیگر لوازم فروشگاه با سلیقه و متناسب فروشگاه رنگ آمیزی شده باشند.
5 ) کف و دیوارهای فروشگاه تمیز نگهداری شوند.
6 ) قفسه های مناسب و در حد موردنیاز برای فروشگاه استفاده شوند.
7 ) کلیه اجناس موجود در فروشگاه دارای اتیکت کالا و قیمت فروش باشند، و یا بهای اجناس را به صورت تابلو د معرض دید خریداران قرار دهند.
8 ) ساعت کار فروشگاه در دید مشتریان نصب گردد وفروشنده حتماً رعایت کند.
9 ) فروشنده و کارکنان فروشگاه لبتس کار یا لباس ساده و تمیز برتن داشته باشند.
10 ) در حفظ و نظافت داخل فروشگاه مورد غفلت قرار نگیرند.
11 ) بوی نامطلوب در فضای فروشگاه وجود نداشته باشد.
12 ) جلو درب ورودی فروشگاه، زباله، کارتن یا جعبه خالی انبار نشده باشد.
طرز عمل و رفتار فروشنده :
هیچ به این موضوع فکر کرده اید که چرا تماس یا ملاقات افرادی مورد علاقه شماست. و از برخورد با عده دیگر روی گردان هستید؟ چگونه افرادی که شما تمایل ملاقات با آنان ندارید مورد انتخاب و علاقه دیگران هستند بر مورد بررسی قرار می دهیم :
1 ) حساس بودن به احساسات و تاثرهای اطرافیان :
یک نفر فروشنده بر حسب ضرورت باید بتواند با تمرین و مراقبت نسبت به علت و عواملی که باعث اعمال افراد می شود تا حدودی آگاهی پیدا نموده و کوشش نماید تا در برخوردهای شدید خشم و عصبانیت احتمالی مراجعه کنندگان حداکثر بردباری و تحمل را از خود نشان دهد. به طور مثال مواقعیکه پی برده می شود که افراد تا چه میزان تحت نفوذ و کنترل احساسات خود هستند به عادت در زندگی شان تا چه حد پای بند هستند از کدام گروه انتقادها و بخش بیشتری پیدا می کنند یا اینکه به چه ترتیب در برخورد با زور یا فشار اجتماعی دچار خشم می شوند در نهایت سعی خواهد شد از اعمال و رفتاری که باعث ناراحتی دیگران می شود پرهیز نمایند.
تجربه نشان داده است گروه بسیاری از مردم آنقدر نسبت به احساسات و خواسته های خود علاقمند و حساس هستند که ایجاد حساسیت و آگاهی از احساسات دیگران را کاری بس مشکل می دانند. اما همین افراد پس از علاقه مند شدن درباره اعمال و رفتار دیگران اشتیاق و علاقه برای درک گرفتاریهای دیگران می کنند.
2 ) تشویق کننده و الهام بخش بودن :
یک فروشنده فرصتهای بسیار خوب و زیادی را ضمن تماس با مردم در اختیار دارد. اگرچه این فرصتها در ساعتهای مختلف کار فروشگاه یکسان نیست ولی فروشنده باید بتواند از آنها جهت تشویق و ترغیب مردم بهره گیرد. بدون تردید هر فرد برحسب تجربیات و فعالیتهای زندگی دچار ترس، نگرانی، شکست و نظایر آن می شود. در این موقع اکثر افراد احتیاج به تقویت روحی، محبت و غمخواری دارند. تشریک مساعی، همدلی، صبر، و بردباری که در برخورد با چنین مواردی در حق دیگران انجام خواهید داد سبب می شود که دوستان تازه پیدا و دوستی های پایداری به وجود آورید.
3 ) ظاهر نکردن گرفتاریهای شخصی :
آیا هیچ تصور کرده اید افرادیکه در برخورد با دیگران پیوسته لبخند دارند و دارای چهره ای گشاده هستند، آنها نیز در موقعیتهای دیگر دارای گرفتاری غم و اندوه هستند؟ اکثر این افراد مانند بازیگران نمایش در اثر ممارست سعی می کنند کوچکترین اثری از ناراحتی و اندوه دارند. فروشندگان فروشگاههای تعاونی که به علت نوع شغل برخورد و تماس زیادی با افراد دارند باید از این رویه پیروی و در صورتیکه دارای چنین روشی نیستند کوشش نمایند به تدریج این رویه را در خود عادت دهند به نحوی که پیوسته خوشحالی و نشاط در چهره آنان مشاهده شود.
4 ) عادت به حقیقت گفتن :
شاید شنیده باشید که می گویند دروغگو همیشه کم حافظه است. زیرا فردیکه عادت به نادرست گفتن پیدا می کند در اکثر موارد نمی تواند به خاطر داشته باشد که دیروز چند هفته قبل یا چند ماه پیش چگونه درباره یک کالا صحبت کرده است. به همین جهت به طور طبیعی درباره یک کالا یا موضوع خاصی در دفعات مختلف و با افراد گوناگون مطالب مختلفی ابراز می کنند پس از مدتی این طرز عمل به وسیله مشتریان کشف می شود و باعث سلب اعتماد و اطمینان از فروشنده می گردد.
اگر فروشنده همیشه راستگو باشد لزومی ندارد که برای به خاطر آوردن مطالبی که قبلاً درباره آنها صحبت کرده است به حافظه خود فشار آورده تا بتواند آنها را مجدداً به خاطر بیاورد. گاه و بیگاه شنیده شده است که فروشنده ای بدون آنکه سوالی برای کالای مورد فروش از و شده باشد یا هر موضوع دیگر به نادرست گفتن مبادرت می کند.
5 ) گوش دادن کامل به حرف مشتری :
تجربه نشان داده است که پاره ای از تندشدن ها در صحبت و مجادله ها از آنجا ریشه گرفته است که فروشنده به خوبی حرف مشتری را گوش نکرده یا فرصت نداده است که مشتری تقاضا یا صحبت خود را به طور کامل بیان نماید.
برای اینکه بهتر اهمیت این نکته را دریابید کار یک مهندس کشاورزی را درنظر آورید که بدون دراخیتار داشتن نتایج آزمایشگاه خاک شناسی یا اطلاع از ترکیبات خاک و نوع زراعت و منابع آب یک منطقه به توصیه مصرف نوعی کود شیمیایی مبادرت نماید، یا پزشکی که بدون معاینه یا پرسش در علت بیماری یک مریض مبادرت به نوشتن نسخه و تجویز دارو نماید.
خوب گوش کردن به حرفهای مشتری ضمن آنکه باعث اطمینان و ایجاد حسن نیت می شود به نسبتی او را در پاسخی که دریافت می دارد راضی تر می سازد. بنابراین یک نفر فروشنده ضرورت دارد شنونده خوبی باشد تا بتواند خدمات را به مشتریان خوب ارائه نماید.
6 ) دوری جستن از بحث و مجادله لفظی :
در طول ساعات فعالیت روزانه فروشگاه احتمال برخورد با مشتریانی که در زمینه بحث و مجادله دارند به نسبتی وجود دارد. بدین لحاظ که یک فروشنده موفق کسی است که با این آگاهی ها شغل فروشندگی را انتخاب می کند به طور کلی تعدادی از مردم حاضر نیستند اشتباهات یا خطای خود را قبول نمایند. بنابراین بحث و گفتگو با این دسته از مشتریان اتلاف وقت و باعث رنجش و عصبانیت خواهد شد. حتی اگر در مواردی این موضوعی خاص حق با شما باشد عاقلانه نیست برای قانع کردن مشتری سبب آزردگی وی شوید. شاید اگر بتوانین عبارت حق با مشتری است را پیوسته در ذهن خود مرور کنیم زیادی توفیق در فعالیتهای فروشندگی نصیب ما خواهد شد.
7 ) مودب بودن و تواضع :
برای افراد بزرگسال لازم به یادآوری بیش از اندازه نیست که ادب و نزاکت یکی از موارد ضروری جهت زندگی بین مردم شناخته شده است. احترام گذاردن به افراد و مراجعان به فروشگاه تعاونی باعث می شود هر مشتری با خاطره ای خوش محل فروشگاه را ترک نماید.
این کار در اکثر موارد با سلامٌ علیکم یا سپاسگزاری و نظایر این کلمات جلوه می کند. حرکات و رفتار همراه با تکبر نیز از دیگر نکاتی است که در ذهن دیگران اثر مطلوب نخواهد گذاشت. ناگفته نباید بماند که تواضع زیاده از حد نیز جایز نیست و احتمالاً فرد را به سوی تملّق و چاپلوسی می کشاند.
8 ) دقّت و مراقبت کردن در رفتار :
گروهی از مردم در مقابل آنچه مشاهده می کنند دقیق تر از دیگران هستند. و یا به عبارت دیگر نکته بین و حساس هستند. به زبان آوردن کلمات ناروا و زشت حتی نزد افرادیکه این چنین رفتاری برایشان عادی شده با قضاوت ناپسند و زشت مواجه خواهد شد. علاوه بر این کار رعایت نکاتی را در محل فروشگاه از مراجعان خواسته اید مانند نکشیدن سیگار، و رعایت ساعت کار فروشگاه، سکوت در محل فروشگاه و نظایر آن، خود آنها را رعایت نمایید همچنین جویدن خوراکی در موقع حرف زدن یا کندن گوشه ناخن با دندان، دست داخل گوش و بینی بردن به طور دائم و یا خاراندن بدن از زیرلباس و غیره از جمله رفتارهایی است که در محل فروشگاه باعث ناراحتی و احتمالاً ناخشنودی از فروشنده می گردد.
9 ) دوری جستن از پُرگویی :
شاید شنیده باشید که می گویند تا موقعی یک نفر آغاز به صحبت نکرده است عیب یا مهارت و کاردانی او پوشیده است زیرا افرادیکه زیادتر از حد معمول و لازم درباره موضوعی صحبت می کنند بدون تردید امکان اشتباه و بی ربط صحبت کردن زیادتر می شود. از طرفی شنونده که در یک فروشگاه معمولاً مشتری است دچار خستگی می گردد یا به علت اینکه وقت شنیدن طولانی مطالب را ندار به اجبار و با بی علاقگی تحمّل شنیدن را برخود هموار می کند.
10 ) پرهیز کردن از غیبت و شایعه پراکنی :
عده ای از مردم عادت کرده اند در غیاب افراد بدگویی کنند یا نسبت های ناروا بدهند.
ناپسند بودن این کار ضمن آنکه در قرآن آمده است :
لا یَغتنب بَعضُکُم بَعضاً اَیُحِبُّ اَحَدُکُم اَن یَاکُلَ لَحُم اَخیه.
غیبت یکدیگر روا مدارید. آیا شما دوست می دارید که گوشت برادر مرده خود را بخورید.
"آیه 12 سوره الحجرات"
از نظر اخلاقی در اسلام و دیگر ادیان نیز عملی ناشایست شناخته شده است. شرکت در غیبت کردن ضمن آنکه وقت زیادی از فروشنده را به در می دهد و او را از بقای وظیفه اصلی خود باز می دارد.
انبار و انبارداری در تعاونیهای روستایی :
انبار در شرکتهای تعاونی روستایی به محل یا فضایی گفته می شود که محصولات تولیدی، نهاده های کشاورزی، کالاهای مصرفی موردنیاز روستائیان و نظایر آن را برای مدّت محدودی در آن نگهداری می نماید.
انبارداری عبارت است از : کلیه عملیاتی که از ورود کالا به انبار تا خروج آن باید انجام شود. انبار و انبارداری واحدهای تعاونی در روستاها به علت طبیعت کار دارای اختصاصاتی است که با آنچه در شهرها کورد عمل است پاره ای تفاوتها دارد.
اولاً ) از نظر محل انبار به جز نقاط محدودی از کشور که با کمک دولت انبارهای فنی چندصدتنی برای جمع آوری عمده محصول روستاییان ساخته شده است در دیگر نقاط از ساختمانی بر حسب امکانات فراهم شده از منابع مالی شرکت ها یا خودیاری اعضای تعاونیها به عنوان انبار استفاده می نمایند اگرچه این محل ها در اکثر مواقع منحصراً برای انبار نشده اند و گنجایش زیادی ندارد ولی باید دارای حداقل شرایط لازم برای انبار باشند.
ثانیاً ) به علت تک محصولی یا منطقه ای بودن کالاهای مورد نگهداری خدمات و کارهای در رابطه با آن انبارداری ساده تر از انبارداری های صنعتی وسیع نیاز دارد.
ثالثاً ) بجز نگهداری کالاهای مصرفی دیگر کالاها به صورت فصلی نیاز به خدمات انبارداری دارند. بدین معنی که برای دفعات محدودی در سال ممکن است عملیات انباردار ضرورت پیدا نماید.
مهم ترین اصولی که به عنوان دلایل انبارکردن کالاها شناخته شده است به شرح ذیا می باشد :
1 ) انبار نمودن محصولاتی که در یک موقع معینی از سال تولید یا برداشت می شوند و در تمام سال مصرف دارند مانند محصولات کشاورزی.
2 ) انبارکردن محصولاتی که در فصل معینی مصرف آن متداول است و دیگر مواقع سال در اکثر مناطق مورد استفاده ندارد مانند انواع بخاری، بادبزن برقی یا فلاسک نگهداری یخ و غیره.
3 ) انبارنمودن کالاهاییکه در تمام ماههای سال به طور مداوم تولید و بهمین ترتیب به طور مرتب مورد مصرف دارد مانند پارچه، ظروف فلزی، یا پلاستیکی و مشابه آنها.
4 ) نگهداری پاره ای کالاها به علت نداشتن مشتری در یک فصل به ناچار باید آنها را تا یافتن بازار مناسب بعدی نگهداری نمود.
توزیع کالاهای اساسی بخش روستایی – عشایری :
برای جلوگیری از اختلال عده ای فرصت طلب در توزیع کالاهای ضروری مردم که به علل گوناگون رخ می دهد معمولاً دولتها برای حمایت اکثریت طبقات کم درآمد به طور مستقیم در توزیع کالاهای اساسی دخالت می نماید. در کشور ما نیز پس از شروع جنگ تحمیلی در سال 1359 برای اینکه مایحتاج اساسی به طرز بهتر و به طور یکسان در دسترس مردم قرار گیرد بسیج اقتصادی کشور زیرنظر نخست وزیری وقت ایجاد گردید. در اجرای این برنامه هدایت تولید و توزیع کالاهای اساسی با برنامه ای مشخص برای مردم شهرها و افراد روستایی و عشایر بعهده وزارت بازرگانی و دیگر وزارت خانه ها و ارگانها مربوط محول شد. برای انجام کار توزیع کوپن اینک نکات اساسی را در ارتباط با توزیع کالاهای اساسی در بخش روستایی و عشایری یادآور می شویم. موارد از این قرار است :
1 ) مراقبت گردد قبل از اعلام شماره موپن بنا بر حدس – کالای توزیع نشود.
2 ) در حفاظت کوپنهای جمع آوری شده دقت کافی بعمل آید تا در اثر سرقت احتمالی، مفقود شدن و نظایر آن کسری در تعداد آنها رخ ندهد.
3 ) فروشنده فروشگاه تعاونی همیشه مراقبت نماید که کوپن ارائه شده هر فرد به فروشگاه با افراد عائله اش تطبیق داشته باشد.
4 ) بلافاصله پس از دریافت کوپن و تحویل کالا به افراد مهر باطل شد روی کوپن زده شود و به طور مرتب کوپن های مذکور را قبل از پایان مهلت مقرر به شعب بانکهای استان و سایر موسسات مجاز مربوطه تحویل و رسید دریافت دارند.
5 ) در مورد سایر کالاها که با حواله های شورای اسلامی روستا یا دیگر ارگانها توزیع می شوند باید در دفترچه بسیج هر خانواده با قید تاریخ تحویل ثبت شوند تا بدین طریق کالاهای یادشده نیز هرچه عادلانه تر توزیع گردیده و حقی از کسی پایمال مشد.
فروشندگیهای مواد نفتی :
برای تامین آسایش بیشتر روستاییان در دسترس به عهده مواد نفتی با قیمت رسمی در دورترین نقاط کشور و جلوگیری از قطع بی رویه درختان جنگلی و بوته های بیابانی همچنین تامین سوخت ماشین آلات کشاورزی و موتورهای آب از سال 1343 به تدریج شرکتهای تعاونی روستایی عاملیت فروش مواد نفتی را نیز به عهده گرفتند. اینکار نخست توسط معدود عاملیتهای اختصاصی زیرنظر شرکت ملی نفت ایران انجام می شده و عاملیتهای مذکور در نقاطی قرار داشت که بیشتر روستاهای بزرگ یا مجاور جاده ای اصلی را دربر می گرفت. با آغاز فعالیت تعاونیها در توزیع مواد نفتی که با توافق شرکت ملی نفت ایران به مرحله اجراء درآمد ضوابط و مقررات ایجاد فروشگاههای مواد نفتی در مناطق روستایی با تسهیلات بیشتر برای شرکتهای تعاونی روستایی منطبق شد بدین طریق زمینه گسترش عاملیت فروش مواد نفتی در نقاط روستایی بسیاری فراهم و باعث شد که عاملیتهای مذکور در شرکتهای تعاونی روستایی تا پایان شهریور ماه 1370 به تعداد 10803 فروشندگی مواد نفتی افزایش یابد.
با همه تسهیلاتی که مصرف فرآورده های نفتی برای مردم به وجود آورده است عدم رعایت موارد ایمنی گاه باعث آتش سوزی های شدید و ایجاد خسارات مالی و جانی فراوان برای مردم و کارکنان فروشگاههای مواد نفتی می گردد. آنچه باید به آن توجه داشت به وجود آوردن شرایط ایمنی در فروشگاههای مواد نفتی و نیز حذف شرایطی است که باعث آتش سوزی می گردد. برای سوختن یک جسم قابل اشتعال سه عامل موردنیاز است. هوا، ماده سوختنی و کبریت یا جرقه و امثال آن. هوا در همه جا وجود دارد و جلوی آنرا نمی توان گرفتف ماده سوختنی (مشتقات نفت) هم به علت نوع فروش در فروشگاه موجود است پس باید عامل سوم کبریت یا جرقه و امثال آنرا کنترل نمود.
مواردی که باعث ایمنی از خطرات آتش سوزی می گردد به آنها اشاره مختصری می نمائیم :
1 ) در صورت نبودن محل مناسب دیگر فروشندگی بایستی حداقل 20 متر با اماکنی که با آتش سروکار دارد چون ناوایی، آهنگری، قهوه خانه و غیره فاصله داشته باشد.
2 ) محوطه و کف فروشندگی با موزائیک یا بتون فرش شده باشد.
3 ) جهت روشنایی بایستی از چراغ سقفی الکتریکی مجهز به حباب استفاده شود و از اتصال چراغهای فلورسنت خودداری گردد.
4 ) بشکه های درباز مواد نفتی در پیاده رو و خارج از فروشندگی نگهداری شود.
5 ) وسایل قابل احتراق مانند چوب، حصیر، کارتن و غیره در فروشندگی نگهداری نشود.
6 ) قبل از طلوع و بعد از غروب آفتاب از تخلیه مواد نفتی در فروشندگی هائیکه وسایل روشنایی الکتریکی ندارند خودداری شود. استفاده از وسایل روشنایی شعله دار شدیداً منع شده است.
7 ) از کشیدن سیگار و روشن کردن کبریت در محوطه فروشگاه خودداری گردد.
8 ) تابلوی استعمال دخانیات ممنوع در نقاط مختلف فروشگاه نصب گردد.
9 ) هنگام تخلیه و بارگیری، موتور کامیون نفت کش خاموش باشد.
10 ) از ریختن مواد نفتی در محوطه فروشگاه جلوگیری شود.
11 ) همیشه تعدادی سطل پر از ماسه خشک در فروشندگی حاضر باشد و بهتر است که سطل ها با رنگ قرمز رنگ شود.
12 ) حداقل یک یا چند خاموش کننده پودری اطفاء حریق 12 کیلویی همیشه پر و آماده بکار در دسترس باشد.
13 ) نباید لوله اگزوز تراکتور، موتور سیکلت، اتومبیل و غیره می توانند تحت شرایطی برای فروشگاه خطر آتش سوزی ایجاد کنند.
14 ) از برتاب کردن وسایلی مانند آچار در بشکه چکش و غیره که می تواند ایجاد جرقه و آتش سوزی کنند جلوگیری شود.
15 ) سقف و در فروشندگی از چوب نباشد.
16 ) از آلودگی لباس به مواد نفتی جلوگیری شود.
17 ) استفاده از تشتک مناسب برای جلوگیری از پخش شدن نفت ضروری است.
18 ) کارکنان فروشندگی تحت هیچ شرایطی وارد مخازن نفت کش نشوند.
19 ) استفاده از هیچ نوع بخاری و آتش برای تهیه غذا، چای و غیره در محل فروشندگی مجاز نمی باشد.
20 ) راننده و کمک راننده نفت کش تا خاتمه نبایستی محل فروشندگی را ترک کنند.
تخلیه دقیق تانکر مواد نفتی :
اغلب فروشندگان به علت عدم دقت کلیه موارد در تخلیه مواد نفتی با مشکلاتی روبرو می شوند که در دنباله آن با کسر آوردن موجودی مواد نفتی و زیان مربوط مواجه می شوند. برای پیشگیری از رویداد چنین وضعیت لازم است فروشندگان هنگام تخلیه و تحویل مواد نفتی نکات اساسی کار را با دقت زیر درنظر داشته باشند.
1 ) برای تخلیه مواد نفتی باید کامیون نفت کش در محل کاملاً مسطح متوقف شود تا اندازه گیری دقیق مواد نفتی داخل تانکر ممکن گردد.
2 ) پلمپ شیرهای تخلیه و دریچه های بالایی مخزن باید به دیقت ملاحظه شوند تا دست کاری نشده باشند.
3 ) قسمت پایین میله مدرج اندازه گیری (دیپ) با دقت بازدید گردد. زیرا احتمال دارد قسمت مذکور در اثر فرسودگی ساییده شده باشد و یا به علت اینکه این میله مدرج به تانکر با ظرفیت دیگری متعلق باشد ظرفیت دقیق تانکر را نشان ندهد.
4 ) قبل از تخلیه دقت گردد تا در اشتباه محموله نفت گاز بجای نفت سفید یا بنزین و بالعکس خالی نشود.
5 ) برای تسهیل در تخلیه مواد نفتی باید دستگیره سوپاپهای مخزن کامیون را کشید تا هوا وارد مخزن شود.
6 ) شیرهای تخلیه باید کاملاً باز شود تا مواد نفتی به سهولت از مخزن خارج گردد.
7 ) برای تخلیه باقی مانده احتمالی مواد نفتی مخزن بهتر است از راننده کامیون خواسته شود تا کامیون را تغییر محل بدهد و آنرا به سمت شیر تخلیه در سطح شیب داری متوقف کند.
منابع مورد استفاده :
1 ) سمینارهای تعاونیهای مصرف وزارت تعاون و امور روستای سابق، سازمان مرکزی تعاون کشور، نشریه شماره 33 ، آذرماه 1348 ؛
2 ) فن فروشندگی سازمان مرکزی تعاون روستایی، اداره آموزش و امور اجتماعی روستائیان، نشریه شماره 20 ، تهران 1358 ؛
3 ) اصول مدیریت و فروشندگی در شرکتهای تعاونی، اتحادیه شرکتهای تعاونی مصرف کشور، نشریه شماره 14 ، آموزش تهران، 1355 ؛
4 ) نکات مورد توجه برای ایمنی در هنگام بازدید از فروشندگی نفتی، شرکت ملی نفت ایران، کل بخش سابق، مهندس ایمنی و آتش نشانی.
3