گزارش تخصصی درمان مشکل ناخن جویدن یکی از دانش اموزان با روش های مناسب



گزارش تخصصی آموزگاران و دبیران : درمان مشکل ناخن جویدن یکی از دانش اموزان با

روش های مناسب

فهرست مطالب

چکیده 3

مقدمه 4

بیان مساله 4

ارزیابی از وضع موجود 5

اهداف گزارش تخصصی :……………………………………………………………………………………………. 6

هدف اصلی …………………………………………………………………………………………………………….6

اهداف جزئی :………………………………………………………………………………………………………… 6

مقایسه با شاخص :……………………………………………………………………………………………………. 6

جمع آوری اطلاعات …………………………………………………………………………………………………6..

تجزیه و تفسیر داده ها: 7

انتخاب راه جدید. 8

اجرای راه جدید: برای تغییر رفتار او اقدمات زیر را بعمل آوردم. 9

جلسه مشاوره با خانواده: 9

جلسه مشاوره با شورای اسلامی و انجمن اولیا و مربیان مدرسه: 9

ارزیابی بعد از اجرای طرح 10

نتیجه گیری 11

نقاط قوت اجرای طرح 11

محدودیتها (نقاط ضعف ) 12

پیشگیری 12

پیشنهادات 14

منابع: …………………………………………………………………………………………………………………16

چکیده

شاکر خداوند مهربانی هستم که لطفش را هیچ وقت از بندهاش دریغ نمیورزد و افتخار میکنم که بتوانم راه رو و ادامه دهنده راه انبیا و اولیای الهی باشم و نور دانش و توانایی را در این دانش آموزان میهن اسلامی شعله ور نمایم. در هفته های اول سال تحصیلی ……………. متوجه دانش آموزی به نام موسی شدم که دائما در حال جویدن ناخن بود. موسی دانش آموزی به ظاهر ساکت، اما درونی طوفانی و متلاطم داشت. لذا مشاهده ی این وضعیت برایم خوشایند نبود. به خدا توکل کردم و از او خواستم تا با کمکش مشکل بنده ی معصوماش را برطرف نمایم. در این زمینه در عوامل به وجود آورنده مشکل موسی چند فرضیه مطرح شد؟ برای پیدا کردن جوابهای فرضیه شروع به گردآوری اطلاعات کردم که علت اصلی اختلاف والدین و درگیری آنها بود که موسی برای آرام کردن خود و ابراز آن به ناخن جویدن روی آورده است، برای اصلاح رفتار آن اقداماتی از قبیل از 1ـ جلسه مشاوره با خانواده 2ـ مسئولیت دادن و شرکت دادن موسی در کارها و فعالیتهای گروهی 3ـ جلسه مشاوره با انجمن اولیاء و شورای دانش آموزی 4ـ معرفی موسی به مرکز مشاوره مجد شهرستان انجام گرفت که نتیجه آن باعث شد که موسی عادت بد ناخن جویدن را کنار بگذارد و خودش هم به این مساله پی برد که ناخن جویدن راهی برای حل مشکل نمیتواند باشد باید با فکر کردن و تلاش و کمک گرفتن از بزرگترها به حل مشکل خود بپردازد.

مقدمه

بیان مساله

جویدن ناخن عادتی خجالت آور، ناپسند و از لحاظ اجتماعی غیرقابل قبول است که در کودکان شیوع بیشتری دارد و میتواند باعث عوارضی مانند کوتاهی غیرعادی ناخنها، التهاب و عفونت اطراف آن و آسیب به رفتار خود فرد شود. کارشناسان علل مختلفی برای جویدن ناخن مطرح میکند. آنان معتقدند علت عمده آن، ناشی از ترس و اضطراب است. و روشی برای ابراز دلگیری ها و دلخوری ها باشد. هنگامی که کودک نمیتواند خشم خود را در مقابل ناکامی ها و محرومیت ها نشان دهد با جویدن ناخن آرامش موقتی پیدا میکند. که آثاری نظیر افت تحصیلی و کاهش اعتماد به نفس همراه دارد و لازم است والدین مربیان مدرسه بیشتر به این مساله توجه کنند و به سادگی از کنار آن نگذرند. ما وقتی که فرزندانمان مریض جسمی میشوند برای سلامتی آنان تلاش میکنیم اما وقتی عصبی میشوند و پرخاشگری میکنند و افسرده میشوند و … بر آنان فشار میاوریم و تحقیرشان میکنیم. برای اینکه کودکی به این اختلال رفتاری دچار نشود والدین باید رابطه ی خوبی با یکدیگر داشته باشند و محیطی آرام و بدون دغدغه برای فرزندان خود فراهم کنند. لذا اینجانب به عنوان مدیر آموزگار مدرسه تلاش کردم که تا با اجرای یک طرح اقدام پژوهی، رفتار یکی از آینده سازان کشور عزیزمان، را اصلاح نمایم تا شاهد موفقیت هر چه بیشتر دانش آموزان در عرصه های مختلف زندگی باشیم.

ارزیابی از وضع موجود

موسی دانش آموز کلاس ……………………….مدرسه ی …………………………… میباشد. او در کلاس و ساعات تفریح

دستش در دهان میباشد و مشغول ناخن جویدن است. در کارهای گروهی کلاس شرکت فعال ندارد به پرسشها پاسخ کوتاه و آرام میدهد. اعتماد به نفس کافی را هم ندارد.

انگار موضوعی او را میرنجاند و به همین خاطر نگران و مضطرب است. در روزهای اخیر هم افت تحصیلی داشته است. لذا وضعیت موجود برایم خوشایند نبود و با توجه به اهمیت موضوع، تصمیم گرفتم تا آنجایی که ممکن است در این وضعیت نامطلوب رفتاری تغییراتی ایجاد کنم به عنوان یک امانتدار، برای پیشگیری از ضایع شدن این امانت الهی کاری انجام بدهم.

در این زمینه در عوامل به وجود آورنده مشکل موسی چند فرضیه مطرح میشود؟

1ـ چرا موسی این کار را انجام میدهد؟

2ـ آیا در خانه هم این رفتار را دارد؟

3ـ علت نگرانی او چه چیزهایی میباشند؟

4ـ وضعیت اقتصادی خانواده موسی چگونه میباشد؟

با توجه به عوامل احتمالی فکر میکنم که ریشه در عوامل خانوادگی سبب بروز این مشکل برای موسی شده باشد.

اهداف گزارش تخصصی :

هدف اصلی :

حل مشکل ناخن جویدن دانش آموز

اهداف جزئی :

بررسی علل ناخن جویدن دانش آموز

ارائه و انجام راهکارهایی جهت حل مشکل ناخن جویدن

مقایسه با شاخص :

در مقایسه با شاخص دانش آموز مشکل ناخن جویدن دانش آموز برطرف و مشکلش به طور اساسی حل شود

جمع آوری اطلاعات

بیشتر دانش آموزان از ناخن جویدن موسی آگاهی دارند و در مراسم صبحگاهی هنگام بررسی وضع بهداشتی دانش آموزان، رضا همکلاسی موسی میگوید که موسی ناخن هایش را میخورد. 1ـ ابتدا در جلسه شورای آموزگاران و شورای دانش آموزی این موضوع را مطرح کردم و از همکاران مدرسه و دانش آموزان خواستم که با کمک هم مشکل موسی را برطرف کنیم بچه ها هم با خوشحالی، اظهار آمادگی کردند. و قرار شد که رفتار او را

مورد مشاهده قرار دهند و نتیجه را به من گزارش دهند. من هم در زنگ تفریح رفتار او را مورد مشاهده قرار دادم.

2 ـ موضوع را با انجمن اولیاء و مربیان مدرسه در میان گذاشتم اطلاعات مفیدی به دست آوردم. 3ـ با خود موسی صحبت کردم و علت کار را از او پرسیدم. ابتدا چیزی نگفت و انگار مسائلی بود که پنهان میکند بالاخره بعد از چند سوال و اظهار محبت به او لب به سخن گشود. این طور گفت هر وقت عصبانی میشوم ناخن میخورم. دعوای پدر و مادرم باعث میشود که من ناخن بخورم. از اولیای او دعوت کردم تا به مدرسه بیایند. بعد از چند روز، مادر موسی به مدرسه آمد و موضوع را به او اطلاع دادم و از او خواستم که با همکاری یکدیگر، مشکل او را برطرف کنیم تا جلوی خطر ابتلا به امراض مختلف را بگیریم. مادرش، ناخن جویدن او را تائید کرد و گفت که در منزل شدت آن بیشتر است.

تجزیه و تفسیر داده ها:

در مدت فوق، نمرات او کاهش پیدا کرده است و دچار افت تحصیلی شدیدی شده است. نگرانی و اضطراب او بیشتر شد. با دانش آموزان در زنگ تفریح درگیر میشود. حرفهای زشت هم به دانش آموزان میزند. ترس و نگرانی در وجودش نمایان است. در هنگام زنگ خانه، تمایل چندانی به رفتن خانه ندارد. در هنگام رفتن چند قدمی میرود و دوباره به پشت سرش نگاه میکند. موسی دانش آموزی از یک خانواده پرجمعیت میباشد. مادرش همسر سوم میباشد. پدرش دارای 65 سال سن، و با مادرش اختلاف دارد و به مدت پنج سال با هم درگیری دارند. پدرش در اتاق جداگانه ای زندگی میکند. با بررسی اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها، به این

نتیجه رسیدم که مشاجره ی خانوادگی و بی مهری والدین و ایجاد یک محیط نامطلوب و تنش زا در خانه برای موسی، باعث اضطراب و نگرانی او شده که با جویدن ناخن میخواهد آرامش پیدا کند.

انتخاب راه جدید

با توجه به مشکلات و موانع موجود ، به راه حل هایی برای برطرف کردن مشکل موسی، فکر کردم از مشاور کمک و راهنمایی گرفتم. کتابهای روانشناسی و مجلات در این زمینه مطالعه کردم. که این راه حل ها عبارتند از:

1ـ محبت و مورد لطف قرار دادن موسی.

2ـ شرکت در کارهای گروهی و دادن مسئولیت به او.

3ـ کمک ویژه از نظر مالی به او.

4ـ عدم تحقیر و سرزنش او در هنگام جویدن ناخن.

5ـ ایجاد محیط خانوادگی آرام و بدون تنش و درگیری.

6ـ پی بردن مشکل او و حل آن.

اجرای راه جدید: برای تغییر رفتار او اقدمات زیر را بعمل آوردم.

جلسه مشاوره با خانواده:

با اطلاع قبلی به منزل موسی رفته ام. چون برای حل مشکل موسی به خانه اش رفتم از انجام این کار خیلی خوشحال شد.این خوشحالی در چهره اش موج میزد. در این جلسه با والدین موسی، درباره وظایف والدین نسبت به فرزندان و ایجاد یک محیط سالم و آرام در خانه که جزء وظایف والدین می باشد صحبت کردم . وجود درگیری و اختلاف در خانواده، باعث از بین رفتن اعتماد به نفس در فرزند می شود و نگرانی و اضطراب را در او افزایش می دهد. که مبادرت به ناخن جویدن میکند تا به نظر خودش به آرامش لازم دسترسی پیدا کند.

مسئولیت دادن و شرکت دادن او در کارها و مسابقات متعدد ورزشی و فرهنگی.

برای اینکه ذهن او را نسبت به وقایع و اتفاقات بد منزل دور کنم مسئولیت کار کتابخانه را به او دادم. و در انجام بعضی از کارهای کلاسی بیشتر از او استفاده می کردم.به او بیشتر محبت می کردم. مثل یک دوست با او رفتار کردم.در مسابقات از او استفاده میکردم خیلی خوشحال شده بود کمتر دستش به دهانش می رفت.

جلسه مشاوره با شورای اسلامی و انجمن اولیا و مربیان مدرسه:

یکی از جلسه های انجمن اولیا و مربیان را به این موضوع اختصاص دادم. و از آنها خواستم که به کمک یکدیگر بتوانیم مشکل موسی را درمان کنیم.

.1 قرار شد در موقعیت های مناسب مدرسه و محل از نظر مالی به او کمک ویژه ای شود.

.2از طریق شورای حل اختلاف روستا،اختلافات خانوادگی والدین موسی را حل کنند.

از دانش آموزان خواستم به موسی محبت کنند به او احترام بگذارند و با دوست شوند و تا او به سراغ ناخن جویدن نرود.

ارزیابی بعد از اجرای طرح

از زمان شروع طرح چهار ماهی می گذرد.اولین چیزی که شنیدن آن خیلی خوشحالم کرد دانش آموزان اظهار داشتند آقا اجازه، موسی دیگر ناخن هایش را نمیخورد، دانش آموزی که ماهای قبل دائما در حال ناخن جویدن بود. الان رفتارش تغییر پیدا کرده است والدین او هم این را تائید میکنند.

نتیجه گیری

نقاط قوت اجرای طرح

نتیجه کلیه اقدامات و کارهای انجام شده در مورد موسی چنین شد که او توانست عادت بد ناخن جویدن را کنار بگذارد و خودش هم این مساله که را اذعان دارد که دیگر تصمیم گرفت این کار را انجام ندهد و در درسهایش هم پیشرفت کرده است و دیگر آن دانش آموز هفته ای اول سال تحصیلی نیست که مرتبا انگشتش در دهانش باشد. این راه حل ها تا زمانی که والدین محیط امن را برای فرزندان در خانه فراهم آورند از اعتبار بالایی برخوردار است. شاکر خدای بزرگی هستم که به من کمک کرده است مشکل یکی از بنده های پاک و معصوم را درمان کنم انشاء االله روزی فرا خواهد رسید که موسی هم مشکل یکی از بندگان خدا را برطرف کند و شادی و نشاط و اعتماد به نفس را به او بازگرداند.

محدودیتها (نقاط ضعف )

1ـ کمبود وقت به علت چند پایه بودن کلاسها 2ـ نداشتن مشاور د رمدرسه 3ـ داشتن مشکل اقتصادی خانواده موسی

4ـ اختلاف بین پدر و مادر موسی 5ـ مسن بودن پدر موسی و بی توجهی او در برخورد با مشکلات فرزند خویش.

6ـ عدم همکاری لازم از سوی والدین موسی.

پیشگیری

در زمینه پیشگیری اقدامات متعددی را باید انجام داد که اهم آن اقدامات مربوط به شرح زیر میباشند:

* دادن امنیت زیستی، روانی، عاطفی و اجتماعی به کودک.

* شیوه ی تربیت ما باید به گونهای باشد که فرزند بر خود و اعضایش مسلط شود و مدیر خود باشد.

* پذیرش کودک، احترام و محبت به او در حد متعادل.

* از تهدیدها، تنبیهها، درگیریها، تبعیضها در محیط زندگی بپرهیزیم تا زمینه برای احساس ناامنی و نگرانی او فراهم نشود.

* سطح توقع خود را از کودک کم کنیم.

* مشغول کردن کودک به خواندن، نوشتن، بازی کردن و بالاخره سرگرم کردن اعضایش از طریق فعالیتهای مدرسهای، ورزشی، فنی و …

* پی بردن به مشکل کودک و توجه به حل آن میتواند بزرگترین گام برای از بین بردن اختلال ناخن جویدن باشد.

پیشنهادات

1ـ طبق فرمایشات مقام معظم رهبری حضرت آیتاله خامنه ای برای پیشرفت باید در آموزش و پرورش تحول و نوآوری صورت گیرد. یکی از مهمترین راه های تحول و نوآوری پژوهش و تحقیق است.

2ـ با پیشرفت جمعیت و شهرنشینی، ناخودآگاه مشکلات رفتاری در جامعه به وجود می آید. مدرسه همه جزئی از جامعه است این مشکلات توسط مربیان باید برطرف شود تا بستر برای یاددهی و یادگیری فراهم گردد.

3 ـ هر معلم هر سال آموزشی یک پژوهش در محیط کار خود داشته باشد تا یک عزم ملی در این زمینه در کشور به وجود آید.

4ـ نتایج پژوهش در اختیار برنامه نویسان آموزش و پرورش قرار گیرد.

5ـ از معلمان تقاضا میکنم که همین الان قلم دست بگیرند و شروع به کار کنند و مشکل یکی از دانش آموزان معصوم را برطرف نمایند که در پایان کار، شادی و رضایت مندی انجام آن کار را با هیچ چیز دیگر عوض نمیکنند.

6ـ برای آنکه نظم فکری و مهارتهای لازم برای طرح سوال و پژوهش را در دانش آموزان تقویت کنیم خودمان باید اهل تحقیق و پژوهش باشیم در غیر این صورت موفقیت چندانی به دست نمی آید.

7ـ چرا باید آمار تحقیق و پژوهش در بین معلمان ما پایین باشد؟!

8ـ از رسانه ای جمعی خصوصا صدا و سیما انتظار میرود برنامه های بیشتری در زمینه آموزش خانواده خدمات مشاورهای و اجتماعی تولید و پخش کنند.

9ـ والدین باید حقوقی که کودک بر گردن آنها دارند در انجام آن کوتاهی نکنند در غیر این صورت اولین کسانی که آسیب میبینند خود والدین میباشند.

10ـ ایجاد مراکز مشاوره ی کودک و خانواده به تعداد فراوان در شهرها و روستاهای بزرگتر

" اللهم صل علی محمد و آل محمد"

منابع:

* سروری، محمد حسین ( (1377، روان شناسی تجربی، انتشارات امیرکبیر

* قائمی، علی ( (1368 ترس و اضطراب در کودکان، تهران، انتشارات امیر.

* فرقانی رئیسی، شهلا. شناخت مشکلات رفتاری در کودکان و نوجوانان. تهران، نشر معاونت پرورشی وزارت آموزش و پرورش.

* ویکس ـ نلسون، ریتا، اختلالهای رفتاری کودکان، مترجم، محمد تقی منشی طوسی. ناشر: انتشارات آستان قدس رضوی، چاپ هشتم .1387

* سی. کیت کانرز و جولیت ال. جت، اختلال نارسایی توجه بیش فعالی، ترجمه: دکتر حمید علیزاده، قربان همتی، صدیقه رضایی، انتشارات دانژه .1387

* جمشیدی، ابولفضل، بررسی افت تحصیلی.

نشریه ماهانه آموزشی ـ تربیتی پیوند، انتشارات انجمن اولیاء و مربیان اسفند .(88)