پروپوزال تشکیلات و روشها
عنوان :
بررسی میزان تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور
مقدمه :
با وقوع انقلاب تکنولوژی وفناوری اطلاعات ، از سالهای بعد از 1990، الگوی اقتصاد جهانی تغییر کرد. در اقتـصاد امروز ،دانش به عنوان مهمترین سرمایه ،جایگـزین سـرمایه مالی وفیزیکی شده است .(مشبکی ، گلیج ، 1385 ، 125)
درعصـر فرا رقابتی سازمانها با محیطی روبرو هستند که مشخصه آن افزایش پیچیدگی ، جهانی شدن وپویایی است. بنابراین سازمانها برای استمرار واسقرار خود با چالشهای نوینی مواجه هستند که برون رفت از این چالشها مستلزم توجه بیشتر به توسعه وتقویت مهارتها وتــواناییهای درونی است که ایـن کار از طریق مبانی دانـش سازمانی وروشـهایی صـورت می گیرد که سازمان ازآنها برای رسیدن به عمـلکرد بهـتر در دنیای کـسب وکار اسـتفاده می نماید.( حاجی بابایی ، رجبی فرد ، عالم تبریز ،1388 ، 12)
در چنین فضای سرمایه های فکری ودانـشی سازمانها بیش از پیش به عـنوان مزیت های رقابتی مورد توجه قرار گرفتند شالوده سرمایه فکری دانش واطلاعات است و می توان گفت که سرمایه فکری یک بسته ی دانشی مفید برای سازمان است .محدودیت منابع فیزیکی دردسترس سازمان ها ، موجب بروز رویکردهـای جدید در توسعه امکا نـات غیـر فیزیکی ورویـه های ارزش افزا جهـت توسـعه وبهـبود محصــولات وخدمات شـده است .
از این رو ضــرورت بکارگیـری تمام ظرفیــت های موجود در سـازمان اعـم از سـرمایه های مالی ، دارایـی های فیزیکی ، سرمایه فکری ،رویه ها والگو های کاری ،سـرمایه انـسانی ،دارایـی های دانشـی ،……..بیش از پیش نمایان شده است. (مشبکی ، گلیج ، 1385 ، 126)
بیان مساله تحقیق
امروزه سرمایه فکری به عنوان یک دارایی استراتژیک برای عملکرد سازمانی شناخته شده است ومدیریت سرمایه های فکری برای رقابت پذیری سازمانها بسیار مهم وحیاتی است
سازمانها به وسیله آنچه را که می دانند واین که چه قدر به خوبی دانش خود را حفظ می کنند این واقعیت می تواند دلیلی ناگزیر برای مدیریت وحاکمیت سازمانی ، به منظور پروراندن ساعیانه افراد وسیستمهایی که دانش را خلق ، حفظ و، توزیع واحیاء منتشر می کنند باشد (روس ،گرانت 1997 ،128)
داراییهای سازمانی به دو دسته کلی تقسیم می شوند :
داراییهای مشهود
این دارایی ها ی شامل دارایی های فیزیکی ومالی هستند که به صورت کامل در ترازنامه شرکت ها ، سازمان ها و ….منعکس می شود .این دارایی ها با استفاده بیشتر از ارزش آنها کاسته می شود.
دارایی های نا مشهود
این دارایی ها به دو دسته کلی تقسیم می شوند :
دارایی هایی که تحت عنوان حمایت قانون قرار داشته و با عنوان مالکیت معنوی شناخته می شوند واین دارایی های شامل حق امتیازها ، کپی رایت ، حق اختراع ، فرانشیز وثبت علائم ومارک های تجاری است . وبرخی از موارد آن در ترازنامه منعکس می شوند . سایر دارایی های نا مشهود که شامل سرمایه فکری است که تحت اصول اقتصاد فراوانی عمل می کنند یعنی با استفاده بیشتر از آنها از ارزش آنها کاسته نمی شود و معمولا در ترازنامه منعکس نمی شوند .
در اقتصاد مبتنی بر دانش ، محصولات وسازمان ها براساس دانش زندگی می کنند ومی میرند وموفق ترین سازمانها ، ان هایی هستند که از این دارائی نا ملموس به نحو بهتر وسریع تری استفاده می کنند مطالعات نشان داده اند که بر خلاف کاهش بازدهی منابع سنتی (مثل پول ، زمین ، ماشین آلات وغیره . (تایلس ،2000)
دانش واقعا منبعی برای افزایش عملکرد کسب وکار است . از دیدگاه استراتژیک امروزه از سرمایه فکر به منظور خلق وافزایش ارزش سازمانی استفاده می شود وموفقیت یک سازمان به توانایش در مدیریت این منبع کمیاب بستگی دارد چالشها برای سرمایه گذاری در منافع سرمایه فکری شامل تلفیق مدیریت سرمایه فکری با استراتژی ، وارزیابی پولی از مدیریت سرمایه فکری مدیران با اندازه گیری سرمایه فکری به خوبی می توانند از وضعیت موجود (نقاط قوت وضعف ) مدیریت سرمایه فکری شان مطلع شوند که با بررسی وکنکاش اساسی ازچارچوب ها و مدلهای اندازه گیری موجود برای نشان دادن نقاط قوت وضعف مورد انتظار است.
شرح وظایف گسترده و جایگاه سازمان ثبت اسناد واملاک کشور در سیاستهای کلان کشور و نیز داشتن کارکنان ومدیران مجرب ودارای مهارت در حوزه کاری خود بر اهمیت مدیریت مناسب وبه موقع سرمایه فکری موجود در این سازمان در جهت موفقیت هر چه بهتر در اجرای اهداف ، وظایف وماموریت های محوله می افزاید.
دراین پژوهش محقق درصدد پاسخ به این سوال است که سرمایه فکری به چه میزان بر عملکرد کارکنان ثبت اسناد واملاک تاثیر دارد. (احمدیان ،قربانی ،1392،68-95)
اهداف تحقیق
در این تحقیق دو نوع هدف اصلی وفرعی بیان میگردد.
هدف اصلی تحقیق :
تعیین میزان تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور
اهداف فرعی تحقیق :
تعیین میزان تاثیر سرمایه انسانی بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور
تعیین میزان تاثیر سرمایه ساختاری بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور
تعیین میزان تاثیر سرمایه رابطه ای بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور
ضرورت واهمیت انجام تحقیق
در محـیط دانش محور کـنونی سـرمایه فکری نه تنها مهم ترین بخش سـرمایه سازمان محــسوب می گردد ، بلکه فراهم کننده مزیت رقابتی پایدار برای سازمان است موفق ترین سازمانها در این اقتصاد ، آنهایی هستندکه از این دارائی های ناملموس به نحو سریع تر وموثر تری استفاده می کنند. (بونتیس ، 1996،110)
سرمایه های فکری در سه جزء اصلی سرمایه های انسانی ، ساختاری ورابطه ای قرار می گیرد سرمایه های انسانی تحت عنوان دانش فردی ، مهارتها ، توانایی ها وتجارب موجود در کارکنان یک سازمان برای خلق ارزش وحل کردن مسایل کسب وکار می باشد. و تاکید بر این سرمایه منجر به درک بهتر ارزش های نهفته افراد ،بنگاهها ،نهادها وجوامع در حال حاضر وحتی در آینده برای بهره گیری بهتر از سرمایه فکری می شود سرمایه ساختاری که اشاره به ساختارها وفرایندهای موجود در درون یک سازمان دارد که کارکنان از انها استفاده کرده واز این طریق دانش ومهارتهایشان را بکـار می گیرند.(همان منبع )
سرمایه اجتماعی (رابطه ای )-مشتری ) تناسب مشتری ورضایت مشتری است .
یک انگیزه کلی برای انجام این پژوهش آن است که مفهوم سازی ،اندازه گیری ، ،ارزیابی بهتری ازداراییهای فکری صورت گیرد به طورکلی سازمانهایی که از داراییها وسرمایه فکری قویترند سطوح بالاتری از رشد وتوسعه را نشان می دهند.(حاجی بابایی ،رجبی فرد ،عالم تبریز، 1388 ،40)
بر اساس نظریه مر وهمکارانش دلایل توجه سازمانها به مدیریت سرمایه های فکری عبارتند از :
1- یاری رساندن به سازمانها در جهت تنظیم استراتژی ها
2- ارزیابی اجرای استراتژی
3- یاری رساندن به سازمانها در جهت اخذ تصمیمات گسترده ومتنوع
4- استفاده از نتایج اندازه گیری سرمایه های فکری به عنوان مبنایی برای جبران خدمات
5- ابلاغ این داراییها به ذی نفعان خارجی سازمانها
6- اندازه گیری ارزش وعملکرد شر کتها (مار،2004)(همان منبع )
در این پژوهش تاثیر مولفه های سرمایه های فکری (سرمایه انسانی ، سرمایه ساختاری ، وسرمایه ارتباطی )در عملکرد سازمانی را بررسی نموده وبه این مسئله می پردازیم .
فرضیات تحقیق
با توجه به اهداف مذکور فرضیه های تحقیق به دو دسته فرضیات اصلی وفرعی به ترتیب زیر تقسیم می شوند.
فرضیه اصلی
سرمایه فکری بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور تاثیر دارد.
فرضیه های فرعی
1- سرمایه انسانی بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسـناد واملاک کشور تاثیر دارد.
2- سرمایه ساختاری بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور تاثیر دارد.
3- سرمایه مشتری بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور تاثیر دارد.
چهارچوب نظری تحقیق
با توجه به بررسی ابعاد مختلف سرمایه فکری از دیدگاههای مختلف ، در تدوین چهار چوب نظری حاضر بدوا" به چند مدل اشاره می شود.
نمودار1-1 -مدل جاکوبسن (2005)
نمودار1-2 مدل هانس ولاواندال -(1997)
نمودار1-3 (مدل پیشنهادی محققان )
در این تحقیق قصد داریم تا میزان تاثیر سرمایه فکری را که بر اساس مدل بونتیس شامل سه مولفه سر مایه انسانی ،ساختاری ، ورابطه ای میباشد با عملکرد سازمان ثبت اسناد واملاک کشور بر اساس مدل ( ACHIVE)مورد بررسی قرار دهیم . (بونتیس ،1998 ،28)
مدل مفهومی تحقیق
متغیر وابسته
(مولفه های متغیر مستقل )
متغیر مستقل
نمودار1- 4 (مدل بونتیس )
منبع: سرمایه فکری (بونتیس ،1998)
عملکرد (هرسی و گلداسمیت، )
روش وابزارجمع آوری اطلاعات
الف) مطالعات کتابخانه ای :
دربسیاری از پژوهشها به تحقیق کتابخانه ای برای رسیدن به مبانی نظری نیاز هست.(خاکی،91 ،48)
در این نوع تحقیق از منابع کتابخانه ای ،مقالات ، واز شبکه جهانی اطلاعات استفاده شده است.
ب) مطالعات میدانی :
مطالعات میدانی ،بررسی های علمی غیر آزمایشی هستند که هدفشان کشف روابط وچگونگی تعامل بین متغیر های ساختار واقعی در شرایط مورد بررسی است هر مطالعه علمی بزرگ یا کوچکی که روابط را به طور نظام یافته دنبال کند ،فرضیه ها را بیازماید ،غیر آزمایشی باشد ودر شرایط واقعی مانند مدارس،کار خانه ها و سازمانها اجراء شود مطالعات میدانی تلقی می شود .(کرینجر ،1376 ،55)
ج) پرسشنامه :
در تحقیقات توصیفی وتحقیقاتی که از دامنه ی جغرافیایی زیادی برخور دار باشند یا تعداد افراد جامعه ونمونه آماری آن زیاد باشند ، معمولا از روش پرسشنامه ای استفاده می شود . ( رضوانی ،1389 ،54)
به منظور جمع آوری داده ها واطلاعات برای تجزیه وتحلیل ازدو نوع پرسشنامه عملکرد وپرسشنامه سرمایه فکری استفاده شد.
متغیر های پژوهش
متغیر : (variable) کمیتی است که در دامنه ای معین می تواند از یک فرد به فرد دیگر یا از یک مشاهده دیگر ،مقدار های مختلفی را به خود بگیرد. بنابراین چیزی است که تغییر می پذیرد وپژوهشگر آنها را بنا به هدف تحقیق خود کنترل ،دستکاری یا مشاهده می کند. (کرینجر ، 1392 ،63)
متغیر های پژوهش به دو نوع مستقل و وابسته طبقه بندی می شوند.
متغیر وابسته : (Dependent) متغیر های وابسته شرایط یا ویژگیهایی هستند که با وارد کردن ،از میان برداشتن یا تغییر (دستکاری )متغیر های مستقل ظاهر می شوند ،از بین می روند یا تغییرمی کنند . ( بست ،1371،84)
متغیر مستقل : (Independent)یک ویژگی است است که توسط پژوهشگر در مقدار آن دخالت یا دستکاری می شود تا تاثیرش بر روی متغیر وابسته مشاهده شود . (هومن ،1373 ،115)
متغیر وابسته پژوهش :
متغیر وابسته در این پژوهش عملکرد سازمان ثبت اسناد واملاک کشور می باشد.
متغیر های مستقل پزوهش :
سرمایه فکری در تحقیق حاضر که شامل ابعاد سه گانه سرمایه انسانی ، سرمایه ساختاری ، وسرمایه رابطه ای به عنوان متغیر مستقل می باشد.
تعاریف مفهومی متغیرها :
سرمایه فکری
تعریف سرمایه فکری : سرمایه فکری اصطلاحی مبهم وپیچیده است ،اما زمانیکه درک ومورد بهره برداری قرار گیرد می تواند یک پایگاه منابع جدید را فراهم سازد که از طریق آن سازمان بتواند رقابت کند (1996،Bontis)
در تعریف دیگر او سرمایه فکری عبارت است از تلاش برای استفاده موثر از دانش (محصول نهایی ) در مقابل اطلاعات (ماده خام ) است.(حاجی بابایی ، رجبی فرد ، عالم تبریز ، 1388 ،39)
سرمایه های انسانی
تعریف سرمایه های انسانی تحت عنوان دانش فردی ،مهارتها ، توانایی ها ، وتجارب موجود در کارکنان یک سازمان برای خلق ارزش وحل کردن مسایل کسب وکار) تعریف شده است.
بونتیس جوهره سرمایه های انسانی را هوش خالص اعضای سازمان دانسته است .
سرمایه انسانی شالوده سرمایه فکری را تشکیل می دهد وعنصر اصلی برای اجرای کارکردهای مربوط به سرمایه فکری است این سرمایه نمایانگر یک منبع مستمر تجدید ونوآوری برای سازمان محسوب شده که توانایی درک موضوعات را داشته وقادر است از تجاربی که کسب می کند مزیت بیافرینند . (2007، Longo)(همان منبع)
– سرمایه ساختاری
تعریف سرمایه ساختاری : اشاره به ساختارها وفرایندهای موجود در درون یک سازمان دارد که کارکنان از آنها استفاده کرده واز این طریق دانش ومهارتها یشان را بکار می گیرند (2005، Vergauwen et al )
این سرمایه شامل مکانیزم ها وساختارهایی است که نقش اصلی آن در حمایت از کارکنان برای رسیدن به عملکرد بهینه فکری واز سویی عملکرد بهینه در کسب وکار می باشد. و شامل تمامی مخازن دانشی غیر انسانی در یک سازمان مانند پایگاه داده ها ، فرایندها ، استراتژی ها ، وچارتهای سازمانی است که به سازمان ارزش فراتر از دارایی ها فیزیکی می بخشد. (همان منبع )
تعریف سرمایه رابطه ای- مشتری
این سرمایه جزء اساسی از سرمایه فکری محسوب شده وعبارتست از ارزش جاسازی شده وموجود در کانالهای بازار یابی وارتباطاتی که از آن طریق شرکتها کسب وکارشان را هدایت میکنند این سرمایه در مقایسه با سرمایه انسانی وساختاری در تحقق ارزشهای شرکت اثری مستقیم دتری داشته وعاملی بسیار حیاتی محسوب می شود .(چن، 2004 ،56)
عملکرد کارکنان سازمان
عملکرد کارکنان سازمان شامل دستیابی به کلیه اهداف داخلی وخارجی واستراتژهای سازمان در راستای استفاده کارا از منابع در دسترس وبروز نوآوری و رضایت کلی ارباب رجوع می باشد.(پارسانیان ،اعرابی ،1391،68)
روش تحقیق
تحقیق حاضر از نظر هدف ، یک تحقیق کاربردی است.
تحقیقات کاربردی تحقیقاتی هستند که نظریه ها ، قانونمندی ها ،اصول وفنونی را که در تحقیقات پایه تدوین می شوند برای حل مسائل اجرایی وواقعی به کار می گیرند هدف تحقیقات کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. (بازرگان ،همکاران ، 1383 ، 63)
زیرا قصد دارد تا به بررسی میزان تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور در ایران بپردازد. واز نظر شیوه گرد آوری وتحلیل اطلاعات نیز این تحقیق توصیفی واز نوع پیمایشی است.
3-3 قلمرو تحقیق
1-13-1 قلمروموضوعی : این تحقیق به بررسی میزان تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور می پردازدکه در حوزه ی مدیریت منابع انسانی است.
1-13-2 قلمرو مکانی : قلمرو مکانی این تحقیق ستاد سازمان ثبت اسناد واملاک کشور می باشد.
1-13-3 قلمرو زمانی : از زمان تصویب تا انتها ی پژوهش می باشد وزمان جمع آوری اطلاعات مربوط به توزیع وجمع آوری پرسش نامه است . ( رضوانی ، 1390 ، 56)
3-4 جامعه آماری و روش نمونه گیری
جامعه آماری یعنی کلیه عناصر وافرادی که در یک حوزه ی جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک ویا ویژگی مشابه هستند .( رضوانی ،1390 ،56)
جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه مدیران ،معاونین وکارشناسان ستادی (رسمی وپیمانی) سازمان ثبت اسناد واملاک کشوربه تعداد 440 نفر می باشد.
روش نمونه گیری وحجم نمونه :
) استفاده گردیده است.srsدر این تحقیق برای نمونه گیری ازروش تصادفی ساده (
نمونه مورد نیاز برای انجام این تحقیق بر اساس جدول مورگان وبا استفاده از فرمول کوکران بر آورد گردید.
.
n=(NZ^2*p*Q)/(Ne+Z^2pq )
130 =n = حداقل حجم نمونه لازم
440 =Nحجم جامعه اماری =
5 /0 = P نسبت توزیع صفت در جامعه =
در این تحقیق با در نظر گرفتن مقدار خطای 05/ 0 مقدار بدست آمده ا ز جدول توزیع نرمال استاندارد (رفیع Za/z96/1می باشد =
(آذر مومنی ،1387)e= بازده قابل تحمل ار برآورد پارامتر مورد نظر برابر 05/0 در نظر گرفته می شود.
3-5 روش وابزارجمع آوری اطلاعات
برای جمع آوری اطلاعات از روش های زیر استفاده گردید.
الف )مطالعات کتابخانه ای : در بسیاری از پژوهش ها به تحقیق کتابخانه ای برای رسیدن به مبانی نظری نیاز هست . (روش تحقیق در مدیریت ،غلامرضا خاکی ،91)
در این نوع تحقیق از منابع کتابخانه ای ،مقالات ، واز شبکه جهانی اطلاعات استفاده شده است.
ب) مطالعات میدانی : مطالعات میدانی ،بررسی های علمی غیر آزمایشی هستند که هدفشان کشف روابط وچگونگی تعامل بین متغیر های ساختار واقعی در شرایط مورد بررسی است هر مطالعه علمی بزرگ یا کوچکی که روابط را به طور نظام یافته دنبال کند ،فرضیه ها را بیازماید ،غیر آزمایشی باشد ودر شرایط واقعی مانند مدارس ،کار خانه ها و سازمان ها اجراء شود مطالعات میدانی تلقی می شود (خاکی ،1376، 55)
ج) پرسشنامه : در تحقیقات توصیفی وتحقیقاتی که از دامنه ی جغرافیایی زیادی برخور دار باشند یا تعداد افراد جامعه ونمونه آماری آن زیاد باشند ، معمولا از روش پرسشنامه ای استفاده می شود . (روش تحقیق در مدیریت ، دکتر حمید رضا رضوانی ،89 )
لذا در پزوهش حاضر ( برسی میزان تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد ) به منظور جمع آوری داده ها واطلاعات برای تجزیه وتحلیل ازدو نوع پرسشنامه عملکرد وپرسشنامه سرمایه فکری استفاده شد.
3-6 متغیر های پژوهش :
متغیر (variable) کمیتی است که در دامنه ای معین می تواند از یک فرد به فرد دیگر یا از یک مشاهده یبه مشاهده دیگر ،مقدار های مختلفی را به خود بگیرد. بنابراین چیزی است که تغییر می پذیرد وپژوهشگر آنها را بنا به هدف تحقیق خود کنترل ،دستکاری یا مشاهده می کند. (هومن، حیدر علی ،1370،25)
متغیر های پژوهش به دو نوع مستقل و وابسته طبقه بندی می شوند
متغیر مستقل : (Independent)یک ویژگی است است که توسط پژوهشگر در مقدار آن دخالت یا دستکاری می شود تا تاثیرش بر روی متغیر وابسته مشاهده شود .( هومن ، 1373،22)
متغیر های مستقل پزوهش :
سرمایه فکری در تحقیق حاضر که شامل ابعاد سه گانه سرمایه انسانی ، سرمایه ساختاری ، وسرمایه رابطه ای به عنوان متغییر مستقل می باشد
جدول (3-1) ابعاد سرمایه فکری به همراه شماره سوالات مربوطه در پرسشنامه :
ردیف مولفه های مورد بررسی گویه های مربوط به هر مولفه منبع گرد آوری داده ها جمع
1 سرمایه انسانی 2-5-7-9-11-13-17-18-24-25-26-31-33-34-37
سازمان ثبت اسناد واملاک کشور
42
2 سرمایه ساختاری 3-4-8-12-14-21-22-27-28-32-38-39-40
3 سرمایه ارتباطی (مشتری ) 1-6-10-15-16-19-20-23-29-30-35-36-41-42
متغیر وابسته : (Dependent) متغیر های وابسته شرایط یا ویژگیهایی هستند که با وارد کردن ،از میان برداشتن یا تغییر (دستکاری ) متغیر های مستقل ظاهر می شوند ،از بین می روند یا تغییر می کنند .(بست ، 1371 )
متغیر وابسته پژوهش : متغیر وابسته در این پژوهش عملکرد کارکنان سازمان ثبت اسناد واملاک کشور می باشد.
در پرسشنامه تحقیق حاضر در سوالات از مقیاس پنج گزینه ای لیکرت برای گرفتن نظرات پاسخ گویان استفاده شده است نحوه امتیاز بندی این سوالت در پرسشنامه در جدو ل زیر امده است.
3-7 امتیاز بندی پرسشنامه :
جدول 3-2 نحوه امتیاز بندی گزینه های پرسشنامه سرمایه فکری
کاملا موافق موافق بی نظر مخالف کاملا مخالف
5 4 3 2 1
جدول 3-3 نحوه امتیاز بندی گزینه های پرسشنامه عملکرد
خیلی زیاد زیاد متوسط کم خیلی کم
5 4 3 2 1
3-8 نحوه توزیع پرسشنامه :
پس از تهیه پرسشنامه وتدوین آن جهت گرد آوری اطلاعات ، پرسشنامه ها به تعداد 240 نفر به روش حضوری در بین کارکنان توزیع وپس از پاسخ آنها جمع بندی گردید.
3-9 روایی وپایایی ابزار سنجش
برای سنجش وارزیابی یک اندازه یا یافته تحقیقی ،دو ملاک به کار گرفته می شود روایی وپایایی آن اگر یافته ای دارای این دو معیار باشد بدان معناست که میزان یا درصد اشتباه محقق در اندازه گیری مزبور اگر صفر نباشد حداقل ممکن است ( ساده ، 1375،142) ابزار سنجش به دو دسته استاندارد شده ومحقق ساخته تقسیم بندی می شود ابزار سنجش استاندارد شده به طور معمول از روایی وپایایی مناسبی برخوردارند از این رو محققان آنها را با اطمینان بکار می گیرند(حافظ نیا ، 1380 ، 33 )
در این تحقیق از پرسشنامه استاندارد استفاده گردیده است لذا روایی وپایایی آن از اهمیت خاصی برخوردار است که در ادامه مورد بررسی قرار می گیرد.
3-9-1 روایی ابزار سنجش :
مقصود از روایی آنست که وسیله اندازه گیری، بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی
از آن جهت است که اندازه گیری های نامناسب و ناکافی میتواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد.
اعتبار در اصل به صحت و درستی اندازه گیری محقق بر میگردد) خاکی، 1391 .131)
برای بدست آوردن روایی آزمون دراین پژوهش با بهره گیری از نظرات و راهنمایی های استاد راهنما وسایر اساتید ونظر متخصصین حرفه ای یعنی مدیران وکارشناسان شاغل در سازمان وبرخی از مدیران ابهامات برطرف وروایی آن تایید گردید ودر اختیار پاسخ دهندگان قرار گرفت . که این امر بیانگر روایی محتوایی قابل قبول آزمون میباشد.
3-9-2 پایایی ابزار سنجش
منظور از پایایی یا اعتبار وسیله اندازه گیری آنست که اگر سنجش تحت شرایط مشابه مجددا تکرار شود، نتایج حاصل تا چه حد مشابه و قابل اعتماد است )هومن، 91، 313) .برای محاسبه پایایی ، شیوه های مختلفی به کارمیرود.
در این پژوهش برای بدست آوردن پایایی پرسشنامه های سرمایه فکری و عملکردکارکنان سازمان از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است روش آلفای کرونباخ برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازه گیری از جمله پرسشنامه به کار میرود. ) خاکی، 63،151)
قابل ذکر است که ضریب آلفای کمتر از 60 درصد معمولا ضعیف ، دامنه 70 درصد قابل قبول ودامنه بیش از 80 درصد خوب تلقی می گردد. وهر چه ضریب به عدد یک نزدیکتر باشد بهتر است (سکاران ،1381، 385)
. بدین نحو در مرحله پیش آزمون ، 40نفر از نمونه تحقیق به طور تصادفی انتخاب گردیدند، سپس پرسشنامه های مذکور در اختیار آنها قرار گرفت که از طریق آزمون آلفای کرونباخ اقدام به تعیین ضریب پایایی پرسشنامه با استفاده از نرم افزار لیزرل که برای پرسشنامه سرمایه فکری 903/0و برای پرسشنامه عملکرد. سازمانی792/0 به دست آمدوکل پرسشنامه 903/0 به دست آمد که بیانگر ثبات و همسانی درونی پرسشنامه ها می باشد.
درمرحله نهایی ضریب پایایی برای پرسشنامه سرمایه فکری 878/0و برای پرسشنامه عملکرد. سازمانی818/0 به دست آمدوکل پرسشنامه 900/0 به دست آمد. که در نتیجه پایایی بالاتراز 7/0 می باشد
3-10روش تجزیه وتحلیل داده ها
برای تجزیه و تحلیل داده¬های جمع¬آوری شده ابتدا در سطح توصیفی با استفاده از شاخص¬های آماری به توصیف و تلخیص ویژگی¬های جمعیت ¬شناختی در تحقیق و داده های توصیفی متغیرهای تحقیق پرداخته می-شود و سپس در سطح آمار تحلیلی این تحقیق، برای آزمودن معناداری این روابط و برازش مدل¬های اندازه-گیری به دست آمده از تحلیل عاملی تاییدی استفاده می¬شود. همچنین به منظور بررسی روابط بین متغیر¬های تحقیق از مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار لیزرل استفاده میشود. در بررسی تکمیلی تحقیق نیز، آزمون فریدمن برای رتبه¬بندی شاخص¬های متغیرهای تحقیق استفاده می¬شود.
منابع فارسی :
1- احمدیان ، مجید ،قربانی ،رحیم ، بررسی بین سرمایه فکری وعملکرد سازمانی : مورد مطالعه وزارت امور اقتصادی ودارایی ، بهمن واسفند 1392 ، مجله اقتصادی شماره های 11،12 دوره ششم
2- آذر ، عادل ، مومنی ، منصور ، امار وکاربرد آن در مدیریت ، 1383، جلد اول ودوم،چاپ پنجم، انتشارات توتیا
3- انوری رستمی ، سراجی ، پایان نامه مطالعه موردی بررسی سنجش سرمایه فکری وبررسی رابطه میان سرمایه فکری وارزش بازار سهام شرکت های بورس اوراق بهادار تهران ،1384،دانشکده تهران مرکز
4- ابوالعلایی ،بهزاد ، مدیریت عملکرد راهنمایی مدیران برای ارزیابی وبهبود عملکرد کارکنان ،1389،چاپ اول ، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی.
5- ابیلی ،خدایار ، تحلیلی بر اثربخشی نظام ارزشیابی کارکنان دولت،1381،دانش مدیریت . شماره 58دوره سوم
6-بطحایی ،عطیه،حاجی کریمی،عباسعلی ،مدیریت سرمایه های فکری،1388،چاپ اول،انتشارات شرکت چاپ ونشر بازرگانی
7- پارسانیان ،علی ، اعرابی ، سید محمد ، مدیریت استراتژیک فرد آر دیوید ، 1391،چاپ بیست وچهارم ،انتشارات دفتر پژوهشهای فرهنگی
8-حقیقی،محمدعلی ، رعنایی، حبیب الله ، بهره وری نیروی انسانی ،ارزشیابی عملکرد کارکنان ،1376، چاپ اول ، انتشارات ترمه
9-خاکی ،غلامرضا ، روش تحقیق در مدیریت ،1391،چاپ سوم،انتشارا ت بازتاب .
10- خاکی ،غلامرضا ،روش تحقیق با رویکردی بر پایان نامه نویسی ،1379،چاپ سوم ، انتشارات بازتاب – – 4- 5-رضوانی ، حمید رضا ، روش تحقیق در مدیریت ،89 ، چاپ سوم، انتشارات سازمان مدیریت صنعتی
11-رشیدی ،حجت ا…… درسنامه روش تحقیق علمی در مدیریت ، 1377، چاپ پنجم، انتشارات پردیس تهران
12-ستایش ،محمد حسین ، کاظم نژاد ، مصطفی ،1388 ،روش های اندازه گیری وگزارشگری خارجی سرمایه فکری ،ماهنامه حسابدار، شماره 207،دوره سوم
13-شناسایی عوامل موثر بر حفظ ونگهداری منابع انسانی ، مطالع موردی بانک رفاه کارگران ،پایان نامه کارشناسی ارشد ،1390، دانشگاه تربیت مدرس ،دانشکده علوم انسانی تهران.
14-عالم تبریز ، اکبر ،رجبی فرد، ایمان ، حاجی بابا علی ،علی ،سرمایه فکری ،اندازه گیری ، افشاء ،مدیریت، 1388، چاپ اول ، انتشارات مرکز آموزش وتحقیقات صنعتی
15-علی پور ،سردار ،پایان نامه مطالعه موردی بررسی رابطه سرمایه فکری با عملکرد سازمانی بانک قوامین ،1391 دانشکده تهران مرکز
16-قلیچ لی ،بهروز ،مشبکی ،اصغر ، نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد سرمایه فکری در سازمان ، مطالعه دو شرکت خودروسازی ،1385، فصلنامه دانش مدیریت ،شماره 75 دوره سوم .
17- نصر آبادی ، بختیار، تحلیل روابط چند گانه سرمایه فکری ونوآوری سازمانی در آموزش، 1390، فصلنامه عالی پژوهش وبر نامه ریزی در آموزش عالی ، شماره 102 دوره چهارم
۱8 – هومن، حیدر علی، استنباط آماری در پژوهش رفتاری، ۱۳۷۰،چاپ یازدهم ،انتشارات ترمه
منابع لاتین
1- Khalique Muhammad ، Abdul Nassiri bin Shaari jamal ، Abu Hassan and Aggl Adel (2011) " ، Relationship of intellectual capital With The organizational performance of Ph armaceutical companies in Pakstan . Australian " journal of Basic and Applied Sciences
2-. Bontis ،N،(1999) ، "managing organizational knowledge by diagnosing intellectual capital ،forming and advancing state of the field "vol. 18.No.5
3- Bontis ،N،(1998) intellectual capital :an exploratory study that develops measures and models " Manangment Decision ،Vol.36 No.276
4- Bontis ،N،(2000) intellectual capital and business per formance in Malaysian industries " journal of intellectual capita l14
5-. Rose Barrons ، (2005) the Effect of Disclosing Inteeectual capital)The core Asset for the Third Millenniumic entities ( on the internal and externalfinacial statements ، users، 2005
6- Sullivanj،P،H and- Sullivan S،P،H.)2000( "، Valuing intangible companies : an intellectual capital approach" ،journal of intellectual capital ،Vol.
7- Chen M.Y and Chen ،A.P (2005) .Integretiong option Model and Knowledge manegment Per for mance Measures : An Empirical Stady . Journal of information Science ،31(5)
8- Grant ، R.M( 1997) " The KnoWledge – based view of the firm : implication for Manangment for Manangment Practice "Long rang Planning، Vol .30
9- chen (2004) "Measuring in intellectual capital :a new model and empirical stady : JoURNUL of intellectual capital ،vol.5 No 1 T2004
10- Stewart،T.A. (1997)، intellectual capital : The New Wealth of
11-Longo.M(2007)Amultidimensional measure of employeesintangiblesA. Managerial implementation of the tool for Manangment research News Tvol T30TNoT8T2007
12-MarrTB(204)Measuring and benchmarking intellectual capitallBenchmarking An international vol 11no
13-Nazari .j(2007) Extended VAICmodel : Measuring intellectual capitalcomponents journal of intellectual capitalvol 8No4[
14-jacobsenTKHofman-Bang p and NordbyTRjr(2005) the ic Rating" journal intellectual capitalvol.6
15-FornellTc(1992) Anational customer satisfaction barometer: the Swedish experience jornal of Marking vol LVIjournaly
16- Klein TD.A(1998) the Stratagic Manangmentof of intellectual capitalButterworth – HeinemannWoburnTMA