پرسشنامه جدایی روانشناختی (هافمن، 1984)
ردیف
عبارات
هرگز درست نیست
خیلی کم صادق است
تا حدودی درست است
تا حد زیاد صادق است
کاملاً صادق است
1
بعضی وقتها احساس میکنم که مادرم وبال گردنم است.
2
هنگامی که از مادرم به مدت زمان زیادی دور میمانم، احساس شادمانی میکنم .
3
نظر من در مورد صفات ار ی شبیه پدرم است.
4
در انتخاب دوستانم خواستههای مادرم موثر بوده است.
5
احساس میکنم که دائماً با مادرم میجنگم .
6
بسیاری از مشکلاتی که دارم، مادرم را مقصر میدانم .
7
کاش بیشتر میتوانستم به مادرم اعتماد کنم .
8
نگرش من در مورد قباحت و زشتی شبیه نگرش مادرم است.
9
وقتی که مشکلی پیدا میکنم، معمولاً برای حل آن به مادرم متوسل میشوم.
10
برایم بااهمیتترین شخص در دنیا، مادرم است.
11
من باید مراقب باشم تا به احساسات مادرم صدمه نزنم.
12
عقیدهام در مورد نقش زن شبیه نظر مادرم است.
13
اغلب از مادرم میخواهم تا در حل مشکلات شخصیام به من کمک کند.
14
گاهی اوقات احساس میکنم که توسط مادرم تنبیه میشوم.
15
کاشکی مادرم بیش از اندازه حمایت کننده نبود.
16
عقایدم در مورد نقش مرد شبیه نظر مادرم است.
17
من بدون تایید مادرم نمیتوانم یک خرید عمده را انجام دهم .
18
کاش مادرم زیاد مرا تحت نفوذ خود قرار نمیداد.
19
ای کاش مادرم مرا بازیچه دست خود قرار نمیداد.
20
عقاید مذهبی من شبیه مادرم است.
21
خواستههای مادرم در انتخاب رشته من در دانشگاه موثر بوده است.
22
نسبت به مادرم احساس تعهد میکنم .
23
مادرم فراتر از تواناییام از من انتظار دارد.
24
کاش دروغ گفتن به مادرم را قطع میکردم.
25
عقایدم در مورد نحوه تربیت بچهها شبیه مادرم است.
26
مادرم به من کمک میکند تا حساب دخ وخرج را داشته باش .
27
من اغلب آرزو دارم که مادرم همانند یک بزرگسال با من رفتار میکرد.
28
باورهایم در مورد ارزش صداقت و درستکاری شبیه مادرم است.
29
من وقتی میخواهم در مورد آخر هفته برنامهریزی کنم معمولاً با مادرم مشورت میکنم .
30
من اغلب اوقات از دست مادرم عصبانی هستم.
31
دوست دارم که مادرم را بغل کنم و ببوسم.
32
وقتی که مادرم در مورد کارهایی که من انجام میدهم پیشنهادهایی میدهد، ناراحت میشوم.
33
نگرشم در مورد تنهایی شبیه نگرش مادرم است.
34
من وقتی میخواهم در مورد استخدام پاره وقت تصمیم بگیرم با مادرم مشورت میکنم .
35
من در کارهایم مطابق با اینکه آیا مادرم آن را تصدیق خواهد کرد یا نه تصمیم میگیرم.
36
حتی موقعی که مادرم نظر خوبی دارد من به خاطر اینکه آن نظر اوست آن را نمیپذیرم.
37
وقتی که من در دانشگاه به طور ضعیف کار میکنم احساس میکنم که با این کارم مادرم را مایوس میکنم .
38
نگرش من در مورد حمایت محیطی شبیه نگرش مادرم است.
39
وقتی که در موقعیت دشواری قرار میگیرم از مادرم میخواهم که یک کاری انجام دهد.
40
ای کاش مادرم سعی نمیکرد تا مرا به طرفداری از خود وادارد.
41
مادرم بهترین دوست من است.
42
در مورد مسائل مختلف با مادرم مشاجره میکنم .
43
عقاید من در مورد نحوه آغاز شدن جهان شبیه عقیده مادرم است.
44
در مورد خیلی از مسائلی که برایم پیش میآید مطابق تصمیمات مادرم عمل میکنم .
45
به نظر میرسد که من در قیاس با بیشتر هم سن و سالها بیشتر شبیه مادرم هستم .
46
مادرم بعضی اوقات مایه خجالت من میشود.
47
بعضی مواقع احساس میکنم که خیلی وابسته به مادرم هستم .
48
عقاید من در مورد روز قیامت و رستاخیز شبیه مادرم است.
49
وقتی برای اوقات فراغتم برنامهریزی میکنم از مادرم میخواهم مرا راهنمایی کند.
50
من بعضی مواقع از مادرم خجالت زده میشوم.
51
بیش از اندازه به عکس العملهای مادرم توجه میکنم .
52
وقتی که مادرم از من انتقاد میکند عصبانی میشوم.
53
نگرش من در مورد جنسیت شبیه مادرم است.
54
من دوست دارم در انتخاب لباسی که میخواهم برای موقعیت به خصوصی بخرم مادرم کمک کند.
55
من بعضی مواقع احساس میکنم که یک حالت بسط یافتهای از مادرم هستم.
56
وقتی که چیزی را از مادرم پنهان میکنم احساس ناراحتی میکنم.
57
نگرش من در مورد دفاع از ملیت شبیه نگرش مادرم است.
58
وقتی که چیزی ایراد پیدا میکند مادرم در جریان امر قرار میگیرد.
59
من اغلب اوقات مجبورم به خاطر مادرم تصمیماتی بگیرم.
60
مطمئن نیستم که بدون مادرم بتوانم زندگی کنم .
61
وقتی که مادرم به من میگوید که چه کاری را باید انجام دهم ناراحت میشوم.
62
نگرش من در مورد بیماری روانی افراد شبیه نگرش مادرم است.
63
بعضی وقتها احساس میکنم که پدرم وبال گردنم است.
64
هنگامی که از پدرم به مدت زمان زیادی دور میمانم، احساس شادمانی میکنم .
65
نظر من در مورد صفات ارثی شبیه پدرم است.
66
در انتخاب دوستان خواستههای پدرم موثر بوده است.
67
احساس میکنم که دائماً با پدرم میجنگم .
68
بسیاری از مشکلاتی که دارم، پدرم را مقصر میدانم .
69
کاش بیشتر میتوانستم به پدرم اعتماد کنم.
70
نگرش من در مورد قباحت و زشتی شبیه نگرش پدرم است.
71
وقتی که مشکلی پیدا میکنم، معمولاً برای حل آن به پدرم متوسل میشوم.
72
بااهمیتترین شخص در دنیا برایم، پدرم است.
73
من باید مراقب باشم تا به احساسات پدرم صدمه نزنم .
74
عقیدهام در مورد نقش زن شبیه نظر پدرم است.
75
اغلب از پدرم میخواهم تا در حل مشکلات شخصیام به من کمک کند.
76
گاهی اوقات احساس میکنم که توسط پدرم تنبیه میشوم.
77
کاشکی پدرم بیش از اندازه حمایت کننده نبود.
78
عقایدم در مورد نقش مرد شبیه نظر پدرم است.
79
من بدون تایید پدرم نمیتوانم یک خرید عمده را انجام دهم .
80
کاش پدرم زیاد مرا تحت نفوذ خود قرار نمیداد.
81
ای کاش پدرم مرا بازیچه دست خود قرار نمیداد.
82
عقاید مذهبی من شبیه پدرم است.
83
خواستههای پدرم در انتخاب رشته من در دانشگاه موثر بوده است.
84
نسبت به پدرم احساس تعهد میکنم.
85
پدرم فراتر از تواناییام از من انتظار دارد.
86
کاش دروغ گفتن به پدرم را قطع میکردم.
87
عقایدم در مورد نحوه تربیت بچهها شبیه پدرم است.
88
پدرم به من کمک میکند تا حساب دخل و خرجم را داشته باشم.
89
من اغلب آرزو دارم که پدرم همانند یک بزرگسال با من رفتار میکرد.
90
باورهایم در مورد ارزش صداقت و درستکاری شبیه پدرم است.
91
من وقتی میخواهم در مورد آخر هفته برنامهریزی کنم معمولاً با پدرم مشورت میکنم .
92
من اغلب اوقات از دست پدرم عصبانی هستم.
93
دوست دارم که پدرم را بغل کنم و ببوسم.
94
وقتی که پدرم در مورد کارهایی که من انجام میدهم پیشنهادهایی میدهد، ناراحت میشوم.
95
نگرشم در مورد تنهایی شبیه نگرش پدرم است.
96
من وقتی میخواهم در مورد استخدام پاره وقت تصمیم بگیرم با پدرم مشورت میکنم.
97
من در کارهایم مطابق با اینکه آیا پدرم آن را تصدیق خواهد کرد یا نه تصمیم میگیرم.
98
حتی موقعی که پدرم نظر خوبی دارد من به خاطر اینکه آن نظر اوست آن را نمیپذیرم.
99
وقتی که من در دانشگاه به طور ضعیف کار میکنم احساس میکنم که با این کارم پدرم را مایوس میکنم .
100
نگرش من در مورد حمایت محیطی شبیه نگرش پدرم است.
101
وقتی که در موقعیت دشواری قرار میگیرم از پدرم میخواهم که یک کاری انجام دهد.
102
ای کاش پدرم سعی نمیکرد تا مرا به طرفداری از خود وادارد.
103
پدرم بهترین دوست من است.
104
در مورد مسائل مختلف با پدرم مشاجره میکنم .
105
عقاید من در مورد نحوهی آغاز شدن جهان شبیه عقیده پدرم است.
106
در مورد خیلی از مسائلی که برایم پیش میآید مطابق تصمیمات پدرم عمل میکنم.
107
به نظر میرسد که من در قیاس با بیشتر هم سن و سالها بیشتر شبیه پدرم هستم.
108
پدرم بعضی اوقات مایه خجالت من میشود.
109
بعضی مواقع احساس میکنم که خیلی وابسته به پدرم هستم.
110
عقاید من در مورد روز قیامت و رستاخیز شبیه پدرم است.
111
وقتی برای اوقات فراغتم برنامهریزی میکنم از پدرم میخواهم مرا راهنمایی کند.
112
من بعضی مواقع از پدرم خجالت زده میشوم.
113
بیش از اندازه به عکس العملهای پدرم توجه میکنم.
114
وقتی که پدرم از من انتقاد میکند عصبانی میشوم.
115
نگرش من در مورد جنسیت شبیه پدرم است.
116
من دوست دارم در انتخاب لباسی که میخواهم برای موقعیت به خصوصی بخرم پدرم کمک کند.
117
من بعضی مواقع احساس میکنم که یک حالت بسط یافتهای از پدرم هستم.
118
وقتی که چیزی را از پدرم پنهان میکنم احساس ناراحتی میکنم.
119
نگرش من در مورد دفاع از ملیت شبیه نگرش پدرم است
120
وقتی که چیزی ایراد پیدا میکند پدرم در جریان امر قرار میگیرد.
121
من اغلب اوقات مجبورم به خاطر پدرم تصمیماتی بگیرم.
122
مطمئن نیستم که بدون پدرم بتوانم زندگی کنم.
123
وقتی که پدرم به من میگوید که چه کاری را باید انجام دهم ناراحت میشوم.
124
نگرش من در مورد بیماری روانی افراد شبیه نگرش پدرم است.
معرفی پرسشنامه:
این پرسشنامه 124 سوالی، در برگیرنده خرده مقیاسهای جداگانهای است که سازههای استقلال کنشی، استقلال هیجانی، استقلال تعارضی و استقلال نگرشی را در رابطه با پدر و مادر میسنجد. استقلال نگرشی دارای 28 گویه است که نگرشها، ارزشها و اعتقادات متفاوت دانشجویان از والدینشان را ارزیابی میکنند. مولفه استقلال تعارضی با 50 گویه به حس استقلال از احساس گناه، خشم و مسئولیت نسبت به والدین اشاره دارد. استقلال هیجانی 22 گویه میزان استقلال جوان از نیاز به تصدیق والدین، نزدیکی به والدین و حمایت عاطفی والدین در کارها را میسنجد. استقلال کنشی نیز با 24 گویه استقلال نوجوانان در عمل به وظایف شخصی بدون احتیاج به کمک والدین را اندازه میگیرد. نیمی از 124 گویه مقیاس، یعنی 62 عبارت ابعاد استقلال کنشی، استقلال هیجانی، استقلال تعارضی و استقلال نگرشی از مادر و 62 گویه نیز چهار بعد استقلال از پدر را میسنجد. بدین ترتیب 12 گویه (4، 9، 13، 17، 26، 29، 34، 39، 44، 49، 54 و 58) استقلال کنشی از مادر، 14 گویه (3، 8، 12، 16، 20، 25، 28، 33، 38، 43، 48، 53، 57 و 62) استقلال نگرشی از مادر، 20 گویه (1، 5، 6، 7، 14، 15، 18، 19، 23، 24، 27، 30، 32، 36، 40، 42، 46، 50، 52 و 61) استقلال تعارضی از مادر، 11 گویه (2، 10، 31، 35، 37، 41، 45، 47، 51، 55 و 60) استقلال هیجانی از مادر را مورد اندازهگیری قرار میداد. همین طور گویههای (63، 67، 68، 69، 76، 77، 80، 81، 85، 86، 89، 92، 94، 98، 102، 104، 108، 112، 114 و 123) استقلال تعارضی از پدر، گویههای (64، 72، 93، 97، 99، 103، 107، 109، 113، 117 و 122) استقلال هیجانی از پدر، گویههای (65، 70، 74، 78، 82، 87، 90، 95، 100، 105، 110، 115، 119 و 124) استقلال نگرشی از پدر و گویههای (66، 71، 75، 79، 88، 91، 96، 101، 106، 111، 116 و 120) استقلال کنشی از پدر را میسنجد.
دامنه نمرههای گویهها از 1 تا 5، حداقل نمره کلی 124 و حداکثر آن 620 است. همه گویههای آزمون دارای وزن مساوی هستند. نمرههای خرده مقیاسها براساس مجموع نمرههای یک فرد در هر مقیاس به دست میآید. و سپس تفاضل نمره آزمودنی با حداکثر نمره هر زیر مقیاس تعیین میشود. هر چه قدر مجموع نمرات بالاتر باشد، جدایی روانشناختی در زیر مقیاس مذکور بیشتر است (واحدی، 1394). همچنین تمامی گویهها دارای نمرهگذاری مستقیم میباشند یعنی به گزینه "هرگز درست نیست"= نمره 1 و به گزینه "کاملاً صادق است"= نمره 5 تعلق میگیرد.
روایی و پایایی:
در پژوهش واحدی (1394) که هنجاریابی این پرسشنامه انجام دادهاند آلفای کرونباخ پرسشنامه به شرح جدول زیر میباشند. همچنین روایی همگرای پرسشنامه مطلوب گزارش گردیده است.
زیر مقیاسها
آلفای کرونباخ
جدایی روانشناختی از مادر
استقلال تعارضی از مادر
84/0
استقلال هیجانی از مادر
75/0
استقلال نگرشی از مادر
75/0
استقلال کنشی از مادر
76/0
جدایی روانشناختی از پدر
استقلال تعارضی از پدر
82/0
استقلال هیجانی از پدر
84/0
استقلال نگرشی از پدر
78/0
استقلال کنشی از پدر
75
***********************************************
منبع:
واحدی، شهرام (1394). بررسی پایایی، روایی و تحلیل عاملی تاییدی پرسشنامه جدایی روانشناختی در بین دانشجویان. فصلنامه اندازهگیری تربیتی، دوره پنجم، شماره 20، تابستان 1394، صص 159-189.
************************************************