پرسشنامه ابراز وجود (گمبریل و ریچی، 1975)
خیلی کم
کم
متوسط
زیاد
خیلی زیاد
آیتم ها
می توانم تقاضای دوستی که چیزی با ارزش را از من می خواهد رد کنم.
1
می توانم از دوستم تمجید و تعریف کنم.
2
می توانم از دوستم بخواهم که لطفی در حق من بکند.
3
می توانم در قبال اصرار فروشنده برای خرید جنسی مقاومت کنم.
4
وقتی مقصر هستم، جرات عذرخواهی کردن را دارم.
5
می توانم اگر کسی با من قرار ملاقاتی بگذارد، آن را رد کنم.
6
وقتی از چیزی می ترسم قدرت بیان آن را دارم.
7
وقتی مشغول کاری هستم و کسی مزاحم شود به او می توانم بگویم که مزاحم است.
8
می توانم از معلمم تقاضای نمره اضافی و یا پاداش کنم.
9
وقتی از موضوعی بی اطلاعم جرات ابراز بی اطلاعی از آن را دارم
10
قادر به رد تقاضای دیگران برای قرض گرفتن پول هستم.
11
می توانم از فردی در مورد مسایل خصوصی اش سوال کنم.
12
می توانم صحبت های یک دوست پر حرف را قطع کنم.
13
توانایی انتقاد سازنده از کسی را دارم
14
در گفتگو با یک فرد غریبه توانایی پیشقدم شدن را دارم.
15
قادر هستم از افراد مختلف تعریف و تمجید کنم.
16
می توانم با دیگران قرار ملاقات بگذارم.
17
اگر خواهش اولیه من برای قرار ملاقات رد شود، می توانم ملاقات را در وقت دیگری تقاضا کنم.
18
اگر متوجه سوالی نشوم یا آن را نفهمم، می توانم مجدداً آن را بپرسم.
19
می توان داوطلب انجام دادن کاری باشم که دوست دارم.
20
می توانم از دوستم در مورد اینکه آیا از رفتارم ناراحت شده یا نه سوال کنم.
21
اگر کسی را دوست داشته باشم می توانم دوست داشتنم را ابراز کنم.
22
اگر در رستورانی خوب پذیرایی نشوم توانایی اعتراض را دارم.
23
اگر کسی از رفتارم انتقاد کند می توانم رک و روراست با وی بحث کنم.
24
می توانم اشیاء معیوب را به فروشنده اش پس بدهم.
25
توانایی ابراز عقیده در مقابل عقیده مخالف را دارم.
26
قدرت مقاومت در مورد تمایلات را در هر شرایطی دارم.
27
اگر کسی کار منصفانه ای در مورد من انجام دهد، احساسم را بیان خواهم کرد.
28
قرار ملاقات با کسی را می پذیرم.
29
می توانم خبر شادی بخش خود را به دیگران بگویم.
30
اگر در فروشگاهی نوبتم رعایت نشود توانایی اعتراض را دارم.
31
اگر راننده تاکسی پول اضافی از من بگیرد توانایی اعتراض را دارم.
32
در قبال تقاضای غیر منطقی یک شخص مهم نظیر مدیر مدرسه می توانم مخالفت کنم.
33
کار دوستم را موقعی که کار مهمی برای خودم پیش می آید، می توانم نیمه کاره رها کنم.
34
می توانم در قبال مصرف مواد مخدر یا سیگار کشیدن مقاومت کنم.
35
می توانم تقاضا کنم که اشیاء امانت داده شده را به من برگردانند.
36
قادر به شنیدن تعریف و تمجید دیگران هستم.
37
به گفتگو با کسی که نظر مموافق با من را ندارد می توانم ادامه دهم.
38
می توانم به دوست یا کسی که با من کار می کند بگویم وقتی حرف می زند یا کاری انجام می دهد، موجب مزاحمت و ناراحتی من می شود.
39
می توانم از فردی که در اماکن عمومی مرا می آزارد بخواهم که دست از سرم بردارد.
40
پرسشنامه ابراز وجود1
این پرسشنامه توسط گمبریل و ریچی (1975) ساخته شده است و دارای چهل سوال است. هر سوال بیان کننده یک موقعیت است که آزمودنی بایستی درجه نگرانی و احتمال پاسخ خود را در قبال هر سوال مشخص سازد. درجه ناراحتی ذهنی که به میزان و شدت اضطراب و ناراحتی آزمودنی در مواجهه با این موقعیتها اشاره دارد و نرخ برور رفتار که به امکان بروز چنین رفتارهایی اشاره می کند. هر سوال دارای 5 گزینه میباشد که به ترتیب بصورت خیلی زیاد=5،زیاد=4، متوسط= 3، کم= 2، خیلی کم: 1 نمره گذاری میشود.
پرسشنامه ابراز وجود گمبریل و ریچی برخلاف سایر پرسشنامههای ابراز وجود برای افراد خاصی ساخته نشده است و سوالات آن محدوده وسیعی از موقعیتهای مختلف را در بر میگیرد. گمبریل و ریچی معتقدند از نظر میزان اعتبار، همبستگی زیادی بین مادههای این آزمون با یکدیگر وجود دارد. اعتبار عاملی مادههای مختلف آزمون اصلی به وسیله آنها بین 39/0 تا 70/0 و ضریب پایایی این آزمون 81/0 گزارش شده است. روایی این آزمون را متخصصان دانشگاه علوم تربیتی و روان شناسی علامه طباطبایی و دانشگاه اصفهان در سال 74-75 بررسی و روایی محتوای آن را تایید کردند.
همکاران گرامی ساختار نسخه اصلی این پرسشنامه کمی متفاوت است که در زیر آورده شده است.
***************************************
منبع:
صادق زاده، زهره؛ نوابی نژاد، شکوه؛ زارع، مهدی (1390). اثربخشی سایکودرام (روان نمایش گری) بر افزایش شادکامی و ابزار وجود دانش آموزان دختر. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
***************************************
نسخه اصلی پرسشنامه ابراز وجود
بیشتر افراد در موقعیتهای بین فردی که لازمه آن ابراز وجود و رفتار جرات مندانه است، دچار مشکل می شوند. برای مثال رد کردن درخواست افراد، تقاضا کمک یا لطفی از دیگران، تعریف و تمجید از شخصی، بیان موافقت و عدم موافقت خود و غیره. لطفا میزان ناراحتی یا اضطراب خود را در فضای خالی، قبل از هر جمله با توجه به طبقه بندی زیر مشخص نمائید. استفاده از طبقه بندی برای مشخص کردن میزان و درجه ناراحتی و اضطراب شما می باشد.
خیلی کم
کم
متوسط
زیاد
خیلی زیاد
1
2
3
4
5
در گام بعدی پاسخ خود که به رفتار احتمالی شما در صورت مواجه واقعی با موقعیت توصیف شده می باشد بر اساس طبقه بندی زیر در فضای خالی بعد از عبارت مشخص نمائید. به عنوان مثال در صورتی که شما به ندرت برای هر اشتباهی که مرتکب می شوید معذرت خواهی می کنید(عبارت 5پرسشنامه" وقتی مقصر هستم، جرات عذرخواهی کردن را دارم.")، پاسخ شما گزینه 4 خواهد بود.بنابراین طبقه بندی زیر را در پاسخ خود مورد توجه قرار دهید.
به هیچ وجه اینگونه رفتار نمی کنم.
به ندرت اینگونه رفتار می کنم.
در نیمی از موارد اینگونه رفتار می کنم
معمولاً اینگونه رفتار می کنم
همیشه اینگونه رفتار می کنم
5
4
3
2
1
توجه: پاسخ شما به بخش رفتار یا واکنش احتمالی بسیار مهم است.توجه داشته باشید که ممکن است پاسخ شما به یک عبارت در بخش رفتار احتمای در ارزیابی واقع بینانه رفتار خود در عبارت های دیگر ایجاد اختلال کند، بنابراین پیشنهاد می کنیم ابتدا بخش اول را که همان میزان اضطراب و ناراحتی شماست برای همه عبارت ها تکمیل کنید و در قدم بعدی به تکمیل بخش رفتار یا واکنش احتمالی بپردازید.
رفتار یا واکنش به موقعیت
آیتم ها
میزان ناراحتی و اضطراب
می توانم تقاضای دوستی که چیزی با ارزش را از من می خواهد رد کنم.
می توانم از دوستم تمجید و تعریف کنم.
می توانم از دوستم بخواهم که لطفی در حق من بکند.
می توانم در قبال اصرار فروشنده برای خرید جنسی مقاومت کنم.
وقتی مقصر هستم، جرات عذرخواهی کردن را دارم.
می توانم اگر کسی با من قرار ملاقاتی بگذارد، آن را رد کنم.
وقتی از چیزی می ترسم قدرت بیان آن را دارم.
وقتی مشغول کاری هستم و کسی مزاحم شود به او می توانم بگویم که مزاحم است.
می توانم از معلمم تقاضای نمره اضافی و یا پاداش کنم.
وقتی از موضوعی بی اطلاعم جرات ابراز بی اطلاعی از آن را دارم
قادر به رد تقاضای دیگران برای قرض گرفتن پول هستم.
می توانم از فردی در مورد مسایل خصوصی اش سوال کنم.
می توانم صحبت های یک دوست پر حرف را قطع کنم.
توانایی انتقاد سازنده از کسی را دارم
در گفتگو با یک فرد غریبه توانایی پیشقدم شدن را دارم.
قادر هستم از افراد مختلف تعریف و تمجید کنم.
می توانم با دیگران قرار ملاقات بگذارم.
اگر خواهش اولیه من برای قرار ملاقات رد شود، می توانم ملاقات را در وقت دیگری تقاضا کنم.
اگر متوجه سوالی نشوم یا آن را نفهمم، می توانم مجدداً آن را بپرسم.
می توان داوطلب انجام دادن کاری باشم که دوست دارم.
می توانم از دوستم در مورد اینکه آیا از رفتارم ناراحت شده یا نه سوال کنم.
اگر کسی را دوست داشته باشم می توانم دوست داشتنم را ابراز کنم.
اگر در رستورانی خوب پذیرایی نشوم توانایی اعتراض را دارم.
اگر کسی از رفتارم انتقاد کند می توانم رک و روراست با وی بحث کنم.
می توانم اشیاء معیوب را به فروشنده اش پس بدهم.
توانایی ابراز عقیده در مقابل عقیده مخالف را دارم.
قدرت مقاومت در مورد تمایلات را در هر شرایطی دارم.
اگر کسی کار منصفانه ای در مورد من انجام دهد، احساسم را بیان خواهم کرد.
قرار ملاقات با کسی را می پذیرم.
می توانم خبر شادی بخش خود را به دیگران بگویم.
اگر در فروشگاهی نوبتم رعایت نشود توانایی اعتراض را دارم.
اگر راننده تاکسی پول اضافی از من بگیرد توانایی اعتراض را دارم.
در قبال تقاضای غیر منطقی یک شخص مهم نظیر مدیر مدرسه می توانم مخالفت کنم.
کار دوستم را موقعی که کار مهمی برای خودم پیش می آید، می توانم نیمه کاره رها کنم.
می توانم در قبال مصرف مواد مخدر یا سیگار کشیدن مقاومت کنم.
می توانم تقاضا کنم که اشیاء امانت داده شده را به من برگردانند.
قادر به شنیدن تعریف و تمجید دیگران هستم.
به گفتگو با کسی که نظر مموافق با من را ندارد می توانم ادامه دهم.
می توانم به دوست یا کسی که با من کار می کند بگویم وقتی حرف می زند یا کاری انجام می دهد، موجب مزاحمت و ناراحتی من می شود.
می توانم از فردی که در اماکن عمومی مرا می آزارد بخواهم که دست از سرم بردارد.
نمره گذاری:
پرسشنامه ابراز وجود شامل 2 خرده مقیاس زیر میباشد:
1- میزان ناراحتی یا اضطراب
2- واکش یا رفتار فرد در برابر موقعیت
– تفاوت نمرات (خرده مقیاس ناراحتی یا اضطراب را از خرده مقیاس واکنش به موقعیت کم میکنیم)
که البته در ایران تنها به یک بعد آن یعنی درجه ناراحتی یا اضطراب مورد توجه قرار گرفته است.
نمرات هر خرده مقیاس با جمع کردن پاسخهای داده شده به هر آیتم بدست میآید در مورد بخش تفاوت نمرات باید نمرات خرده مقیاس ناراحتی یا اضطراب را از خرده مقیاس واکنش به موقعیت کم کنید:
خرده مقیاس واکنش – خرده مقیاس ناراحتی یا اضطراب = تفاوت نمرات
در صورتی که نمره بدست آمده مثبت باشد نشان دهنده این است که نمره خرده مقیاس ناراحتی یا اضطراب پایینتر از نمره خرده مقیاس واکنش می باشد.
پروفایل نمرات خرده مقیاس ها و نمرات کلی
نمره کلی
خرده مقیاس واکنش یا رفتار
خرده مقیاس نگرانی اضطراب
بالا(104 و پایین تر )
پایین( 105 و بالاتر )
146(46 %)
عملکرد اضطراب آور
عدم رفتار جرات ورزانه
بالا
(96 و بالاتر)
35(11%)
111(35%)
167(54%)
رفتار جرات ورزانه
عدم نیاز به توجه و مراقبت
پایین
(95 و پایین تر)
112(36%)
55 (18%)
147(47%)
166(53%)
2نمره کلی
هر چند جدول فوق به عنوان نمره برش این آزمون استفاده نشده است و نتایج حاصل انجام تحقیقی در دانشگاه کالیفرنیا میباشد، با این وجود میتوان از این جدول برای تفاسیر نمرات آزمودنی خود استفاده کرد.
**********************************
منبع:
GAMBRILL.D.E,Richey.A.C. (1975). An Assertion Inventory for Use in Assessment and Research. BEHAVIOR THERAPY 6, 550-561 .
**********************************
1 .Assertion Inventory(AI)
2 . بخش نمرات کلی را می توان در نسخه بدون خرده مقیاس نیز استفاده کرد.
—————
————————————————————
—————
————————————————————