اثر لویی کان
موزه ی هنر کیمبل
معرفی معمار: لویی کان
لویی کان در سال ۱۹۰۱ در یک خانواده یهودی به دنیا آمد. تاریخ تولد او در جزیره کوره ساره در استونی چندان روشن نیست. در سال ۱۹۰۵ با خانواده یهودی خود به آمریکا مهاجرت کرد. از ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۴ در فیلادلفیا در دانشگاه پنسیلوانیا تحصیل کرد. به مدت چند سال با شرکت ها و دفترهای معماران حرفه ای همکاری داشت. بعد از چندین سفر طولانی به کشورهای اروپایی به پنسیلوانیا رفت و در این شهر شرکتی دایر کرد. از سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۵۱ به روم رفت و روی معماری روم تحقیق کرد و از سال ۶۱–۱۹۵۷ شروع به تدریس در دانشگاه پنسیلوانیا کرد.
زمان اجرای اولین ساختمان های کان به سال ۱۹۲۵ بر می گردد ولی تا اواسط دهه ۵۰ با اجرای چند اثر توجه آمریکا و جهان را به خود جلب کرد. در آثار کان تجریبات معماری مدرن، الهامات کلاسیسم یونان و معماری قرون وسطی، معماری اسلامی و حتی آکادمیسم قرن ۱۹ اروپا را می توان دید. در کل می توان گفت او در اکثریت کارها تحت تاثیر مکتب بوزار بود و از همین روست که در کارهای او یک نوع نگرشی به تاریخ است و به خاطر همین او را به پُست مدرن های تاریخ گرا نزدیک حس می کنیم.
کارهای معماری لویی کان از طریق پنج اصل ثابت، قابل تشخیص است:
1- احساس ترکیب در کل بنا
2- استفاده از مواد و مصالح ساختمانی، متناسب با طبیعت آنها
3- احساس فضای معماری به عنوان هدف اصلی
4- اهمیت نور به منزله بخشی از طرح
5- تناسب ها و ارتباط های معمارانه
تعدادی از کارهای او در حد پروژه باقی مانده است، پروژه ها در بالاترین حد و با پیچیدگی تمام طراحی شده اند ولی در زمان اجرا، فرم ها با انتخاب مصالح مناسب و غالبا طبیعی و سنتی ساده می شوند. در کارهای لویی کان کاربرد دقیق مصالح و بیان قواعد استفاده از مصالح و تنوع استفاده کردن از مصالح مشهود است.
از شاخصه های کارهای لویی کان میتوان قرینه سازی، فضاهای بزرگ و حجم های هندسی متوازن را برشمرد. همچنین مسئله ی نور و سایه و نحوه ی برخورداری از نور نیز یکی از دغدغه هایش بود که در آثارش با راه حل های مختلفی با آن برخورد میکرد. لویی کان را می توان شاعر معماری در صد سال گذشته دانست.
لویی کان اغلب از فرم، نور و روشنایی و از فضاهایی که عملکردی بر آنان غالب است، صحبت می کرد. درباره نور و روشنایی نوشته است که:
«نور و روشنایی حضور همه چیز را باعث می شود. اجسام از نور مشتق می شوند یا به تعبیری دیگر، هر گاه نور مصرف شود جسم حاصل می آید. اجسام همان ها هستند که به سبب وجودشان سایه به وجود می آید و سایه به نور تعلق دارد. نور به جانب جسم حرکت می کند و جسم به جانب نور و این امر محیط و جو سازندگی را به وجود می آورد.»
آثار برجسته ی لویی کان
ساختمان مجلس ملی بنگلادش:
لویی کان ساختمان مجلس ملی بنگلادش در داکا را به عنوان نمونه ای فوق العاده از معماری مدرن در بخشی از معماری بومی بنگلادشی رونویسی کرد.
ساختمان مجلس ملی، در سال ۱۹۸۲ به اتمام رسید و نه تنها به عنوان یکی از برجسته ترین آثار کان قرار گرفت بلکه یک بنای یادبود نمادین برای دولت بنگلادش شد.
نگارخانه ی هنر دانشگاه یال در نیو هاون:
این ساختمان همچون یک فضای سازه ی بسیار بلند در نظر گرفته شده که در مرکز آن، بالابرها، راه پله ها و خدمات قرار گرفته است. برای اینکه بتوان در موقعیت های مختلف مانند برپایی نمایشگاه از فضاهای ساختمان استفاده کرد، لویی کان نوعی سازه ی بتن مسلح ابداع کرده که در آن سقف ها از ترکیب منشورهای چهار وجهی ساخته شده اند. همچنین دیوارهای عمودی میتوانند جابجا شوند.
مرکز هنرهای نمایشی در آمریکا:
ضمن مطالعات و آماده سازی طرح، پژوهش های گسترده ای درباره ی تئاتر و نیازهای آن آشکار میگردد. این پژوهش ها در نهایت منجر به تحقق یافتن طرح کلی تئاتر در 3 بخش به هم پیوسته و کاملا مشخص از یکدیگر میشوند: 1- صحنه تئاتر و تالار تماشاگران. 2- جعبه ویلون و راهروهای محیطی تالار. 3- خانه ی هنرمندان یا آتلیه و اتاق کار آنها که در کنار سن ایجاد میشود.
موسسه علمی زیست شناسی سالک در کالیفرنیا:
فضاهای مختلف ساختمان بر اساس کاربری هایشان از هم متمایز هستند. آزمایشگاه به منظور عملیات پژوهشی به صورت گروهی در کنار هم قرار دارند و اتاقهای کوچک مطالعه برای انجام عملیات مجزاسازی فردی در این مجموعه واقع شده است. کلیه فضاها بوسیله راهروها و راه پله ها به هم متصلند ولی هر بخش ورودی جداگانه دارد. نظریه های معماری لویی کان در این ساختمان به وضوح دیده میشود.
کتابخانه و غذاخوری مجموعه ی فیلیپ آکستر در آمریکا:
این ساختمان از 2 قسمت مجزا تشکیل شده: 1- مخرن کتابها با حجم قابل توجه که باید از نور محافظت شوند. 2- سالن مطالعه که به نور و سکوت و خلوت نیاز دارد. کان معتقد است که مطالعه امری مرتبط با خصوصیات شخصی افراد است بنابراین یکسری اتاقک های کوچک مخصوص مطالعه در امتداد لبه ی خارجی ساختمان پیشبینی میکند. این قسمت از دیوارهای آجری ساخته شده در حالی که هسته ی مرکزی کتابخانه یعنی مخزن کتابها از بتن مسلح ساخته شده است.
تاریخچه موزه هنر کیمبل
در سال ۱۹۳۱ کی کیمبل، بیزنسمن و موسس یک شرکت صنایع غذایی به همراه همسرش ولما اولین اثر هنری که یک نقاشی بود را خریدند. این زوج، پنج سال بعد به همراه خواهر کی و شوهرش بنیاد هنری کیمبل را بنا نهادند. کلکسیون به سرعت وسعت یافت و در سال ۱۹۴۸ در کتابخانه عمومی شهر فورت ورث که تنها مکان موجود در شهر برای این گونه اتفاقات بود به نمایش گذاشته شد. از آن موقع ایده داشتن یک فضای نمایشگاهی خوب زده شد. در سال ۱۹۶۴ پس از مرگ کی کیمبل و بر حسب تمایلات او برای یک موزه شهرداری فورت ورث مکانی در پارک ویل راجر مموریال را به موزه اختصاص داد که موزه مدرن فورت ورث و موزه آمون کارتر در آن قرار داشت. ریچارد اف براون یکی از موثرترین و بهترین مدیران موزه در امریکا و مدیر وقت موزه کانتی در لس آنجلس به عنوان مدیر این موزه انتخاب شد و او لویی کان را به عنوان طراح این موزه انتخاب کرد. طراحی این موزه در سال ۱۹۶۷ آغاز شد و در سال ۱۹۷۲ به بهره برداری رسید.
معرفی موزه هنر کیمبل
مهندس معمار: لویی کان
زمان اتمام: ۱۹۷۲
محل ساخت: تگزاس، آمریکا
به دلیل آنکه این موزه در باغی قرار دارد، لویی کان تصمیم گرفت ساختمان موزه را در سطح افق گسترش دهد و برای استفاده از نور طبیعی، از نورگیرهای سقفی استفاده کرد. بنابراین در ساختمان موزه هنر کیمبل نور طبیعی از دو روش به داخل هدایت می شود؛ یکی نور نقره ای رنگ آسمان که از شبکه های آلومینیومی گذشته و انعکاس آن از صفحات منحنی شکل به فضاهای داخلی میرسد و دیگری نور سبز رنگ که از انعکاس نور خورشید روی برگ درختان و گیاهان موجود در سه حیاط و صفحه های منحنی به داخل موزه هدایت میشود. این مجموعه با استفاده از سازه پوسته ای استوانه ای و کوشش برای پخش نور جهت ایجاد یک اثر واضح و روشن و بی انتهای معماری طراحی و اجرا شده است.
موزه هنر کیمبل (اثر لویی کان)
موزه هنر کیمبل (اثر رنزو پیانو)
موزه آمون کارتر
موزه مدرن
قبل از ورود به تحلیل ساختار، لازم است در مورد رابطه ساختمان با محیط پیرامون آن اظهار نظر کنیم. محور تقارن کیمبل با خیابانی که امکان دسترسی وسایل نقلیه به آن را فراهم می کند، یک امتداد خیابان را اشغال می کند که برای ساخت موزه حذف شده است. این لنگر انداختن ساختمان در بافت بسیار مناسب بود زیرا باعث شد تا یک اشتباه اولیه ی معمار معکوس شود.
اگر نقصی در طراحی وجود داشت، در قرار دادن پارکینگ در قسمت عقب ساختمان بود.
کان یک راهپیمایی را از همان نقطه ورود تصور کرده بود، با بازدیدکنندگانی که در اطراف ساختمان محوطه سازی شده و سپس از جلوی آن عبور می کردند، بنابراین ساختمان را از طریق حرکت و زمان تجربه می کردند. به عبارتی قرار بود بازدیدکنندگان از طریق خیابان های فرعی وارد شوند، از دو بخش ساختمان موزه عبور کنند و پس از آن ۹۰ درجه چرخش، به در اصلی زیر قسمت سوم (قسمت میانی ساختمان) که رو به غرب است برسند.
با این حال به نظر می رسد کان متوجه نشده است که در تگزاس بیشتر مردم با ماشین های شخصی سفر می کنند و از آنجایی که امکان پارک در خیابان های فرعی وجود ندارد، تنها پارکینگ موزه در سمت شرقی، بسیار نزدیک تر به ورودی پایین تر است. بنابراین در عمل، ورودی اصلی موزه امروزه ورودی طبقه همکف است. در واقع پشت ساختمان به جلوی ساختمان تبدیل شد.
دسترسی ای که کان در نظر گرفته بود.
دسترسی که امروزه استفاده میشود.
سازماندهی موزه کیمبل را می توان به صورت انتزاعی به صورت چیدمان 16 فضای مستطیل شکل تقریباً 30 در 6 متر درک کرد. که سه تای آن ایوان های بیرونی در ضلع غربی با نوارهای سرویس 1.8 متری در بین آنها می باشد.
قسمت اصلی با 6 شکاف پهن (6 متری)
و 5 شکاف باریک (1/8 متری)
قسمت اصلی ضربدر 3
قسمت مرکزی به چهار واحد بزرگ و سه واحد باریکتر کاهش پیدا میکند تا شرایط دسترسی و سلسله مراتب ایجاد شود.
مکانی که بیشه درختان در کنار ورودی قرار دارد.
محور اصلی (محور تقارن) که با محور خیابان همراستا است.
سه قسمت خارجی که دسترسی به ساختمان را بیان می کنند.
مسیرهای تصور شده برای ورود به داخل ساختمان
یک نگاه تاریخی یک آرایش منظم و متقارن از سه بلوک را مشخص می کند که بلوک مرکزی کوتاهتر از 2 بلوک دیگر است که دسترسی ها و گردشهای عمودی در آن قرار دارند.
شفافیت طرح کان را بهتر می توان از دید آسمان قدردانی کرد، جایی که موزه تقریباً شبیه یک لحاف به نظر می رسد. این ساختمان از 16 غرفه بلند تشکیل شده است که در سه ردیف موازی قرار گرفته اند. قسمت های انتهایی دارای شش ردیف و قسمت مرکزی آن فقط دارای چهار ردیف است، به طوری که کل مجموعه یک شکلC برعکس را تشکیل می دهد، با زمینی از درختان شبکه ای در فضای خالی.
ابعاد غرفه ها استاندارد است: 100 فوت طول، 23 فوت عرض، 20 فوت ارتفاع در راس آنها.
تنها فضای خالی بین مجموعه، سه حیاط مربع شکل است.
این موزه یک ساختمان مدرن است؛ مسلما بزرگترین ساختمان مدرن در ایالات متحده، و قطعا در تگزاس؛ اما اشکال اساسی و مادی بودن آن، به طور غیرقابل انکاری بی زمان و جاودانه است.
ایده ی یک معماری باستانی و جاودانه برای معمار لویی کان جذاب بود.
ایستادن در زیر یکی از رواق های طاق دار کیمبل، با صدای ملایم آبشار که از حوضچه های آن سرچشمه می گیرد، به معنای درک این حس جاودانگی است. این یک تجربه همیشه در حال تغییر است، وابسته به زمان روز، آب و هوا و فصل؛ اما همچنان، به نوعی تغییر ناپذیر است.
و این برای قبل از ورود به موزه است، جایی که با تناقض دیگری روبه رو می شود: کیمبل در عین حال به شدت تاریخی و به شدت انسانی است. مقیاس عملا انسانی است و جزئیات و اثاثیه -نرده ها، صندلی ها، میزها- به بدن انسان توجه دارد.
با اینکه همه چیز خیلی ساده به نظر می رسد، اما اینطور نیست. به نظر می رسد که این طاق ها نیمکره های ساده ای هستند، اما در واقع شکل هندسی پیچیده ای هستند که به نام سیکلوئید شناخته می شوند و ساخت آن ها به تمام نبوغ پیمانکار توماس برن نیاز دارد.
نور طبیعی موزه از طریق شکاف هایی در آن طاق ها عبور می کند تا با بازتاب دهنده هایی به شکل 8 ساخته شده از آلومینیوم، از فرم های بتنی منحنی شان بازتاب شود. همانطور که خود کان اشاره کرد، ایده این بود که "درخشش نقره ای به اتاق بدون تماس مستقیم با اشیاء بوده، و در عین حال احساس آرامش بخشی از دانستن زمان روز به اتاق داده شود."
این توانایی منحصر به فرد برای کنترل نور طبیعی همان چیزی بود که در سال 1966 ریچارد براون، مدیر وقت کیمبل را بر آن داشت تا کان را برای کمیسیون از میان گروهی از رقبای برجسته انتخاب کند.
شکل قوس سقف
شکل قوس سقف های موزه ی کیمبل، از یک دایره ی چرخان به دست آمده است.
پلان زیرین
1
1- ورودی شرقی
2- لابی
3- انباری
4- فضای تلفن
5- نفربر
6- دیگ بخار و اتاق فن
7- تاریکخانه
8- استودیو عکاسی
9- اتاق ماشین اداری
10- اتاق لوازم اداری
11- اتاق کارکنان
12- اتاق خیرین
13- فضای اداری
14- دفتر ثبت
15- دفتر حسابرس
16- حیاط حفاظتی
2
3
19
6
3
4
5
7
8
9
10
11
12
13
13
13
13
17
18
18
20
22
21
23
24
25
26
27
28
29
30
14
15
16
17- انبار جعبه
18- انبار نگهداری
19- دفتر مدیر ساختمان
20- فضای پست و حمل و نقل
21- اتاق بخور
22- اتاق رنگ
23- اتاق آماده سازی
24- فضای فروشگاه
25- اتاق جمع آوری
گرد و غبار
26- دفتر فروشگاه
27- بارانداز کامیون
28- آسانسور
1- گالری ورودی
2- پذیرش/فروشگاه
3- توالت
4- اتاق کناری
پلان رویین
5- کتابداری
6- کتابخانه
7- سالن نمایش
8- کافه تریا
9- گالری
10- رواق
11- حیاط نور
12- اتاق کار
13
14
9
9
9
10
3
4
5
2
1
10
6
7
8
11
9
10
11
12
15
16
13- قسمت بالایی حیاط حفاظتی
14- قسمت بالایی استدیو حفاظتی
15- نفربر
16- آسانسور
برش ها
سازه ی موزه هنر کیمبل
مشابه طرح های قبلی لویی کان، ساختار موزه کیمبل به وسیله شبکه های سازه ای متشکل از دهانه هایی با ابعاد بزرگ و کوچک تعریف شده است. لویی کان در این ساختمان شیشه را بین اعضای سازه ای و غیرسازه ای برای ایجاد اتصال تزئینی قرارداده است تا از تزئینات داخلی به آسانی قابل تشخیص باشند.
سازه سقف متشکل از 16 پوسته استوانه ای است که دو عدد از این پوسته ها به شکل سایه بان روی پیاده رو قرار گرفته اند. پوسته ها در مقطع به شکل منحنی شبه دایره هستند.
ضخامت پوسته ها ۱۰ سانتیمتر است که توسط الزامات آیین نامه ای تعیین شده است و فضای لازم برای تقویت پوسته را فراهم می سازد. علاوه بر عایق بام، یک پوشش مسی روی پوسته قرار گرفته است.
تکیه گاه ها در این ساختمان ستون های مدور بتنی و دیوارهای باربر اند، که در داخل با سنگ مرمر سفید و چوب و در خارج با سنگ مرمر سفید پوشیده شده اند.
بیشتر پوسته ها با یک پنجره سقفی به عرض ۹۰ سانتیمتر در محل مرکز پوسته بریده شده اند. نیروهای فشاری موجود دو طرف پوسته به وسیله ۱۱ جدا کننده ی بتنی (که برای جدا نگاه داشتن دو قسمت به کار میروند)، منتقل می شوند. رفتار دیافراگمی بخش بالایی پوسته مانند یک تیر افقی برای پوشاندن دهانه ها رفتار مینماید. ضخامت پوسته در اطراف بازشوها برای افزایش پایداری، بیشتر شده است.
لبه های پایین تر پوسته به شکل ناودانی از جنس بتن، بین پوسته های مجاور سخت شده اند.
در حقیقت، پوسته ها سازه اصلی هستند و ناودانیهایی بتنی فقط برای سخت کردن لبه پوسته ها در برابر خمش طراحی و اجرا شده اند.
پوسته های بتنی به وسیله سه کابل فولادی زنجیر واره درون هر قسمت در بخش پایینی پوسته ها علاوه بر میلگردهای فولادی مرسوم پس کشیده شده اند. ضخامت پوسته ها در انتها برای ایجاد قوسهای سخت کننده افزایش یافته است. یک نوار شیشه ای باریک این قوس ها را از دیوارهای انتهایی زیر آن جدا میسازد، که تاکیدی بر غیر باربر بودن دیواره است.
سقف توسط ستونهای بتونی نگه داشته میشود. این ستون ها در رواق ها با فاصله ی 6 متری از هم قرار گرفته اند.
استواری ساختمان توسط دیوارهایی که بین ستونها قرار دارند ایجاد میشود.
برای اطمینان از استحکام در طول ساختمان، از تیرهای بتنی استفاده میشود که در نمای داخلی و خارجی قابل مشاهده هستند.
عکس هایی از زمان ساخت موزه
نورگیری موزه هنر کیمبل
لویی کان به دلیل حساسیتش نسبت به ارزش نور در طراحی ساختمان «شاعر نور پردازی» نامیده شده است و موزه هنری کیمبل که توسط او طراحی شده چکیده تمام طراحی های خوب نورپردازی با نور روز است. این ساختمان می بایست در زمره کلاسیک های تمام دوران ها قرار گیرد.
از قدیم نورپردازی موزه های هنری با شک و تردید فراوان همراه بود، زیرا اشعه فرابنفش موجود در نور روز، به خصوص بر نقاشی ها، می تواند تاثیر مخرب داشته باشد. کان ملایم ترین سطح نور روز را برای روشنایی محیط در موزه کیمبل انتخاب کرد، با تصور اینکه تاثیر مخرب وجود نداشته باشد یا حداقل بسیار کم خواهد بود. او انتظار داشت با نور روز، احتیاجات بیولوژیکی را تامین و احساس آرامش از طریق آگاهی به زمان و فراهم کردن حالت ها و احساس های بسیاری دیگر را فراهم می کند.
این موزه از یک سری طاق های مدور بتنی متصل به یکدیگر به طول ۳۰ متر و به عرض ۷ متر با یک نورگیر سقفی شفاف در امتداد برآمدگی هر طاق ساخته شده است. نور روز از طریق «اتصالات نور طبیعی معلق» که در زیر نورگیر سقفی قرار دارد بازگردانده و تصفیه می شود. اتصالات نور روز شامل قابی است که صفحه ای فلزی به آن متصل شده و دارای سوراخ های ریز است که اجازه نفوذ مقداری از نور روز را داده تا هر گونه کنتراست شدید ممکن بین قسمت تحتانی اتصالات و اطراف آن را تعدیل کند.
1- برش ساختمان – دیاگرام نور طبیعی
2- دیتیل وسایل روشنایی
3- برش دیوار
در دیتیل چراغ، نور طبیعی نشان داده شده است که از طریق رشته نورگیرها وارد ساختمان میشود. سپس نور از قطعات آلومینیوم منعکس میشود و نور را به داخل طاق های سیکلوئیدی هدایت میکند. سپس این نور به سمت پایین منعکس میشود تا میزان نور مناسبی را به اثر هنری نمایش داده شده بدهد.
موزه هنرهای کیمبل آخرین پروژه تکمیل شده ی لویی کان بود که کان فرصت تجربه ی آن را داشت. او در سال 1974 در سن 73 سالگی درگذشت.
این مطمئنا کیمبل را توصیف می کند: ساختمانی که حتی زمانی که جدید بود باستانی بود و امروز نیز باقی مانده است.
کتابخانه
پله های دوقلو
لویی کان در سالن نمایش
حیاط حفاظتی
نیاز به بازسازی و توسعه ی موزه
در سال 1980 موزه کم کم با کمبود فضا مواجه شد. در نهایت تصمیم گرفته شد تا موزه ی کیمبل گسترش پیدا کند.
بنابراین از بین معماران، رنزو پیانو انتخاب شد تا ساختمانی جداگانه و مستقل برای این موزه طراحی کند
یکی از اهداف رنزو پیانو برای گسترش موزه در سال 2013، کاهش مشکل پارکینگ با چسباندن یک پارکینگ بزرگ در زیر چمن جلویی کیمبل بود، به طوری که بازدیدکنندگان از پایین بیرون بیایند و ساختمان کان پشت آنها باشد. موفقیت نسبی مداخله پیانو در این زمینه جای بحث دارد چرا که هنوز افرادی هستند که پشت ساختمان پارک می کنند. بهترین چیزی که می توان گفت این است که پیانو، که در ابتدای کار خود برای مدت کوتاهی برای کان کار می کرد، با شاهکار استاد خود با احترام شدید برخورد کرد.