بسم الله الرحمن الرحیم
تاریخانه دامغان
پیشینه تاریخانه در شهر دامغان در خیابان ایستگاه راه آهن قرار دارد که مربوط به دوره ساسانی است تاریخانه به معنای(خدایخانه،خانه خدا)از اثار باستانی دامغان است که قبل از تسلط اعراب یر ایران آتشکده بوده و بعدا به مسجد تبذیل شده است.
نقشه مسجد تاریخانه دامغان
سه بعدی مسجد جامع تاریخانه دامغان
نمای کنونی بازسازی شده
ساختمان مسجد دربردارنده یک صحن یا حیاط مرکزی است که پیرامون آن را رواق های سرپوشیده دربر گرفته است. شبستان مسجد بر روی هجده ستون مدور (سه ردیف شش تایی) استوار شده است. این ستون ها یک متر و نیم قطر دارند و از نظر ویژگی های معماری همانند ستون های کاخ های ساسانی هستند. طاق های مسجد از آجر است و به طاق های دوره پیش از اسلام، یعنی عهد ساسانی همانندی بسیار دارد
ستون ها در این مسجد ستون هایی مدور قرار دارد که با آجرهایی به طول ۳۵ و به عرض ۳۴ و ۷ سانتی متر ارتفاع ساخته شده و به نام «چهل ستون» معروف است.
مناره مناره ای آجری در دوره سلجوقیان به این مجموعه افزوده شده است که اکنون ۲۵ متر بلندا دارد و بدنه آن با آجرکاری تزیین شده است.
مقایسه مسجد جامع فهرج با تاریخانه دامغان و شبستان زیرزمینی مسجد جامع سمنان شبستان زیر زمینی مسجد جامع سمنان مسجد جامع فهرج
منابع 1-رضاییان، فرزین. هفت رخ فرخ ایران. چاپ ابیانه. انتشارات دایره سبز 2-سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری 3-سبک شناسی معماری ایرانی