ماشین آلات ساختمانی و راهسازی «بیل کششی یا دراگلاین »
نخست توضیحاتی در خصوص بیل مکانیکی ارایه می شود سپس دراگلاین توضیح داده خواهد شد.
بیل مکانیکی عبارت از اتاقک گردانی است که سوار بر چرخها بوده و در انتهای جلویی آن بیل متصل شده است. بیل انتهایی عبارت است از تیر اصلی بیل، میله جام، جام و کابلهای فلزی مورد لزوم که حرکات بیل را تامین می کنند .
میله جام به کمک دستگاه کنترل ماشین جام را به داخل زمین فشار می دهد یا آن را از منطقه حفاری بیرون می کشد. پس از انجام حفاری و پر شدن جام، با استفاده از کابل بالا آورنده، جام بلند می شود و سپس با حرکت افقی تیر اصلی جام به منطقه تخلیه منتقل شده و بار با آزاد کردن چفت در جام تخلیه می گردد. چون می توان بیل مکانیکی را با فشار در خاک فرو برد لذا سخت ترین نوع خاک و حتی سنگ نرم یا ترک خورده را می توان با بیل مکانیکی حفاری نمود.
با آنکه بیل مکانیکی قادر است چه در زیر سطح تراز ماشین و چه در بالای آن کار کند، معذالک بهترین راندمان وقتی به دست می آید که محل کار بالای سطح زمین و تا زیر لولای دوران میله جام shipper shaft باشد.
«عمق اپتیم حفر» عبارت است از عمق عمودی یک جبهه حفاری که به جام امکان می دهد بدون اعمال فشار زیاد با بالا بردن پر شود. ماکزیمم راندمان در عمق اپتیم حفاری به دست می آید. میزان عمق اپتیم حفاری با نوع مواد حفاری شده تغییر می کند و اندازه های تیپ مربوطه در قسمتهای بعدی به نظر خواهد رسید.
گرچه بیل مکانیکی قادر به حفاری در سطح پایین تر از سطح اتکاء ماشین می باشد، ولی عمق عملیات نمی تواند از طول میله جام تجاوز نماید. انواع دیگر قسمتهای الحاقی (جام معکوس یا دراگلاین) وجود دارند که برای این کار در سطحی پایین تر از سطح اتکای ماشین مناسبتر می باشند.
یکی از مزایای بیل مکانیکی این است که این ماشین در موقع حفاری در سطح زمین دارای راندمان بسیار بالاست بدین دلیل که می تواند در حین حفاری راه پیشروی خود را باز کند.
یکی از مزایای بیل مکانیکی این است که این ماشین در موقع حفاری در سطح زمین دارای راندمان بسیار بالاست بدین دلیل که می تواند در حین حفاری راه پیشروی خود را باز کند.
دراگلاین:
دراگلاین تشکیل شده از یک اتاقک فرمان، یک تیر جرثقیل، یک جام دراگلاین و کابل های لازم جهت کنترل قسمتهای مختلف یاد شده. این ماشین موارد استفاده بسیار دارد. حفاری با دراگلاین در سطوح بالاتر از سطح اتکاء ماشین تا سطوح خیلی پایین تر از سطح اتکاء ماشین و زمینهای نرم تا زمینهای متوسط سخت امکان پذیر می باشد.
یکی از مهمترین موارد برتری دراگلاین بر سایر ماشین آلات یاد شده در این فصل همانا بازوی طویل آن برای حفاری و تخلیه مواد کنده شده بوده و سیکل کار آن نیز بسیار کوتاه است
ساختاری همانند یک جرثقیل دارد که در انتهای بوم آن یک جام با سیستم های کابل بندی متفاوت با جرثقیل، متصل شده است. بوم طویل و تنوع در ظرفیت جام آن، کاربرد این ماشین را تا حد زیادی افزایش داده است. اپراتور دراگلاین جام بیل را به محل حفاری پرتاب کرده و در حین کشیدن آن به سمت ماشین آن را از خاک پر می نماید.
در هنگام تخلیه، کشش وارد بر کابل را آزاد کرده و جام تخلیه میشود. در این حالت جام توسط کابل بالابرنده نگهداشته میشود. به طور کلی یک بیل مکانیکی پر قدرت تا ظرفیت حدود دو متر مکعب را میتوان با تعویض تیرک اصلی و جام بیل آن با تیرک اصلی و جام بیل کششی، به دراگلاین تبدیل نمود. خاطر نشان می سازد راندمان بیل کششی ۷۵ تا ۸۰ درصد بیل مکانیکی می باشد .
قسمت های اصلی دراگلاین و نحوه عملکرد آن اتاقک فرمان شاه تیر اصلی (بوم) جام کابل بالا برنده جام کابل بالا برنده تیر اصلی کابل کششی زنجیر بالا برنده کابل تخلیه وزنه تعادل
اجزاء تشکیل دهنده دراگلاین:
جام های مختلفی برای دراگلاین موجودند که در شرایط مخصوص به کار می روند. طبقه بندی جام ها بر حسب نوع خاک عبارتند از: نوع I (کارهای سبک) ، نوع II (کارهای متوسط)، نوع III (کارهای سنگین). در ضمن در هر نوع از انواع فوق دو نام جام مشبک (نوعP-perforated) و غیر مشبک (نوع S-solid) با دندانه و بدون دندانه وجود دارند.
جامهای مشبک برای حفاری در زیر آب به کار می روند. وجود سوراخها باعث تخلیه آب و در نتیجه سبک شدن جام می شود و راندمان کار را بالا می برد. با این همه در مواردی که به مواد ریز دانه در خاک حفاری نیازی باشد از جام غیر مشبک استفاده می گردد.
کابل تخلیه، در هنگام حمل مواد با ایجاد کشش روی کابل کششی باعث می شود که انتهای جام بالا نگهداشته شده از ریختن مواد حفاری شده به بیرون جام جلوگیری به عمل آید. در هنگام تخلیه، کابل تخلیه، کشش وارد بر کابل کششی را ازاد کرده و جام تخلیه می شود. در این حالت جام توسط کابل بالا برنده نگهداشته می شود. طول کابل تخلیه طوری اصلاح می شود که سرریز مواد بارگیری شده از جام به حداقل برسد.
با این که دراگلاین قادر است در سطح بالاتر از سطح اتکاء خودش حفاری کند ولی استفاده از آن در سطوح پایین تر از سطح اتکاء موثرتر می باشد. دراگلاین دارای فشار مستقیم جام مثل جام بیل مکانیکی نبوده و بیشتر روی وزن جام و زاویه جام و زاویه حمله جام به مواد حفاری تکیه دارد. علاوه بر آن چون اتصال جام به سایر قسمتها به صورت صلب نبوده و متحرک است، زاویه حمله کاملاً ثابت نمی باشد. بنابراین، در هنگام حفاری، جام ممکن است نوساناتی در جهت جانبی بنماید. این حرکتها و تکانها با ازدیاد عمق منطقه حفاری و کاهش اندازه جام و وزن ماشین افزایش می یابد.
با این همه یک راننده ورزیده می تواند به مقدار قابل توجهی از حرکات زائد جام بکاهد. به دلیل کمتر بودن کنترل روی حرکات جام دراگلاین (در مقایسه با بیل) مقدار سر ریز مواد در حفاری با دراگلاین بیشتر بوده و بهتر است از کامیونهای بزرگتری برای حمل مواد تخلیه شده استفاده نمود تا بدین وسیله هدف بزرگتری برای تخلیه جام دراگلاین به وجود بیاید.
بار مجاز وارد بر دراگلاین ( که شامل وزن جام باضافه وزن مواد حفاری در جام می باشد ) از روی جداول مخصوص مربوطه که توسط کارخانجات سازنده عرضه می شود تعیین می گردد . برای تعیین ظرفیت دراگلاین نباید قدرت بالابری جزثقیل دراگلاین را ملاک قرار داد ، بلکه باید با توجه به قدرت موتور ماشین ، طول تیر اصلی و وزن مواد حفاری شده اندازه مناسب برای جام را تعیین نمود .
موارد کاربرد همانطور که در بالا اشاره شد، دراگلاین از مهمترین ماشین آلات عملیات گودبرداری میباشد. برخی از موارد کاربرد این ماشین عبارتند از : عملیات حفاری در زمینهای وسیع و با سختی کم . حفاری در سرباره ها، خاکستر، زغال سنگ یا دیگر مواد سبک . گودبرداری کانالهایی که نیاز به برآمدگی طرفین نداشته و زوایای کناره های جانبی کانال به هر اندازه که بطور طبیعی قرار گیرند، مجاز باشد. عملیات حفاری در فواصل ۱۵ تا ۳۰ متر دورتر از ماشین، درخاکهای ناپایدار که امکان نزدیک شدن ماشین به محل حفاری وجود نداشته باشد . انجام عملیات حفاری در سطوح بالاتر از سطح اتکاء ماشین تا سطوح خیلی پائینتر از سطح اتکاء ماشین . عملیات حفاری در زیر سطح آب .
مشخصات فنی، قدرت و ظرفیت: دراگلاین از ادوات افزوده شده به جرثقیل میباشد. لذا در رابطه با مشخصات فنی، قدرت و ظرفیت موتور آن در بخش جرثقیل ها به تفصیل بحث شده است. همچنین در رابطه با ظرفیت جام آن نیز در بخش بعدی توضیحاتی ارائه خواهد شد. ظرفیت کار دراگلاین به توان ماشین بستگی دارد.
انواع دراگلاین: دراگلاین معمولاٌ بر اساس نوع شاسی، نوع جام و نوع کاربرد طبقه بندی میشود. انواع دراگلاین بر اساس نوع شاسی 1- دراگلاین با شاسی چرخ زنجیری 2- دراگلاین با شاسی چرخ لاستیکی 3- دراگلاین نصب شده روی کامیون
انواع دراگلاین بر اساس نوع جام برای تعیین جام مناسب و نوع دراگلاین متناسب با جام، میزان سختی، نوع کار و کارایی ماشین بسیار موثر می باشد. دسته بندی بر اساس نوع و سختی کار به شرح زیر میباشد : نوع I (کارهای سبک) نوع II (کارهای متوسط) نوع III (کارهای سنگین)
با تشکر از
همراهی صمیمانه شما