به نام خدا
ماشین آلات ساختمانی و راهسازی
کلامشل ( بیل منقاری)
معرفی: برای انجام عملیات حفاری و گودبر داری، ماشین آلات متنوعی وجود دارد که نوع و اندازه آن بر اساس نوع کار و شرایط منطقه ها تعیین می گردد. یکی از انواع این ماشین آلات کلامشل یا بیل منقاری می باشد. بهترین عملکرد این ماشین زمانی است که برای حمل و بلند کردن بار در حالت قائم از آن استفاده می شود .به عنوان مثال حفاری و تخلیه بار در داخل قیف ها و صندوقه ها از این عملیات می باشد.یکی از مهمترین مزایای این ماشین در آن است که می تواند ترازی که بر روی آن قرار گرفته است را به راحتی حفاری کند .
این ماشین قادر به حفاری در ارتفاع بالاتر و نیز عمق پایین تر از محل استقرار آن می باشد.شکل زیرکلامشل در حین حفاری در خاک و حفاری در زیر آب را نشان می دهد. از دیگر مزایای این ماشین انجام عملیات حفاری در انواع خاک و سنگ و حفاری در زیر آب می باشد.
کلامشل ساختاری همانند یک جرثقیل دارد که درانتهای بوم آن یک جام با سیستم های کابل بندی متفاوت با جرثقیل ،متصل شده است. بوم طویل و تنوع در ظرفیت جام آن، کاربرد این ماشین را تا حد زیادی افزایش داده است .دامنه حرکت قائم این ماشین وقتی با جرثقیل های بوم بلند به کار برده شوند ممکن است نسبتًا زیاد باشد.
موارد کاربرد: -همانطور که در بالا اشاره شد، کلامشل از مهمترین ماشین آلات عملیات گودبرداری و حمل مواد ناشی از عملیات حفاری می باشد. -برخی از موارد کاربرد این ماشین عبارتند از: +انجام عملیات حفاری قائم در اعماق مختلف مانند دیوارهای حائل، گودال شمعها و پرده های آب بند
+انجام عملیات لایروبی در دریاچه سدها،کانال ها، پایه های موج شکن و ….. . +حمل بار و بلند کردن قائم آنها از یک نقطه به یک نقطه دیگر نظیر تخلیه بار در داخل قیف ها و صندوقه ها +پیش از حفر گودال های عمیق، برای جلوگیری از ریزش خاک در حین حفاری می بایست دیوارهای حائلی در خاک اجرا شود.معموًلا این دیوا ر ها نیاز به انجام حفاری عمیق و قائم دارند. یکی از ماشین آلاتی که برای انجام این نوع حفاری به کار میرود،کلامشل می باشد .همچنین از این ماشین برای حفر گودال های مورد نیاز برای شمع ها و پرده های آب بند نیز استفاده می شود .
چرخه ساخت دیوار های حائل، شمع ها و پرده آب بند توسط ماشین کلامشل شکل زیرمراحل ساخت این نوع دیوار ها را نشان می دهد :
انواع کلامشل: کلامشل ها را می توان از سه بعد به شرح زیر تقسیم بندی نمود: -انواع کلامشل برحسب سیستم هدایت: +کلامشل کابلی :در این نوع کلامشل جام توسط کابل به بوم جرثقیل متصل می گردد و هدایت جام از قبیل پر و خالی کردن آن با یک شبکه کابلی و قرقره ای بوسیله اپراتور صورت می گیرد . شکل زیر این نوع کلامشل رانشان می دهد.
+کلامشل هیدرولیکی : در این نوع کلامشل جام توسط یک سیستم هیدرولیکی و پمپ های مربوط به آن هدایت می شود . شکل صفحه بعد جام این نوع کلامشل را نشان می دهد:
+کلامشل تلسکوپی:در این نوع کلامشل بجای استفاده از بوم معمولی جرثقیل، از یک بازوی تلسکوپی استفاده شده است . به دلیل استفاده از این بازو، عملکرد و بازده ماشین افزایش یافته است.به کمک این بازو، ماشین عملیات حفاری و انتقال را در یک شعاع کوچک به راحتی می تواند انجام دهد. شکل زیر این نوع کلامشل را نشان میدهد:
انواع کلامشل بر حسب نوع جام: مهمترین قسمت در کلامشل، جام می باشد و سایر اجزاء ماشین برحسب نوع جام تعیین می شود. اگر جام دارای دندانه باشد،بیشتر از آن برای کندن مواد سخت استفاده خواهد شد.ولی اگر جام بدون دندانه باشد، از آن بیشتربرای جابه جایی مواد و مصالح استفاده می شود .این دندانه ها را می توان به سهولت از جام جدا کرد .برخی از انواع جام با لبه های برنده نیز وجود دارد که معموًلا برای کار در زمین با سختی زیاد از آن استفاده می شود. از نظر سختی کاری که با کلامشل صورت می گیرد، جام به سه دسته زیر تقسیم بندی میشود: -جام نوع سبک که از آن برای جابه جا نمودن مواد سبک وزن استفاده می شود
-جام نوع متوسط که از آن برای کارهای عمومی استفاده می شود. -جام نوع سنگین که از آن برای عملیات از نظر نوع کار و مصالحی که توسط کلامشل حمل می شود، جام به چهار دسته تقسیم بندی می شود . در شکل صفحه بعد نوع جام بر حسب نوع کار و مصالح قابل حمل نشان داده شده است.
-از جام کاکتوسی برای حمل قطعات بز رگ سنگ ومواد دیگر استفاده میشود .عملکرد سایر جام ها با توجه به نام آنها مشخص می باشد . +انواع کلامشل بر اساس نوع شاسی: -معموًلا کلامشل بر روی دو نوع شاسی چرخ لاستیکی و چرخ زنجیری متصل می شود .نوع چرخ لاستیکی و چرخ زنجیری براساس نوع زمینی که برای انجام عملیات بر روی آن قرار می گیرد تعیین می شود اگر جداول مخصوص بار مجاز کلامشل موجودنباشد، باید میزان 80درصد ظرفیت و90 درصد ظرفیت در مورد جرثقیل چرخ لاستیکی و جام برای جرثقیل چرخ زنجیری به عنوان بار مجاز در نظر گرفته شود و این به خاطر بارهای دینامیکی در اثر حرکت جام می باشد.
قسمت های اصلی کلامشل و نحوه عملکرد آن : قسمت های اصلی درکلامشل کابلی عبارتند از : 1-جام کلامشل 2-تیرک اصلی 3-کابلهای اتصال دهنده 4-جرثقیل شکل صفحه بعد قسمت های اصلی کلامشل کابلی را نشان می دهد.
قسمت های اصلی کلامشل هیدرولیکی و تلسکوپی همانند کلامشل کابلی می باشد.با این تفاوت که در کلامشل هیدرولیکی بجای سیستم کابل و قرقره، سیستم جک های هیدرولیکی وجود دارد و در کلامشل تلسکوپی بجای بوم، بازوی کلامشل تلسکوپی می باشد که در صفحه بعد نشان داده شده است.
عملکرد کلامشل در انواع خاک و سنگ: با توجه به اینکه کلامشل همانند سایرماشین آلات حفاری متحرک نمیباشد و با استقرار در یک جای معین عملیات گودبرداری وحمل مصالح را انجام می دهد، لذا همانند سایر ماشین آلات حفاری نمی توان عملکرد آن را در انواع خاک و سنگ محاسبه نمود.بااین حال عوامل مختلفی در میزان بازده کلامشل تاثیرگذار می باشد و تعیین دقیق آن از روی جداول استاندارد به سادگی صورت نمی گیرد.معمًو لا با زمان گیری در کارگاه و با توجه به نوع فعالیت ماشین و مصالح موجود در کارگاه بهترین میزان تولید ساعتی برای کلامشل تعیین میگردد.فرض کنید در حین عملیات خاکبرداری، جام کلا مشل با حجم زیادی قطعات سنگی برخورد کند در این حالت میزان راندمان کاری کاهش می یابد و یا فرض کنید که کلامشل برای تخلیه بار در قیف استفاده شود،.
عوامل موثر در کارکرد کلامشل: 1-موانع در هنگام بارگیری 2-ابعاد و نوع بار 3-ارتفاعی که بار می بایست بلند شود 4-روش تخلیه بار 5-میزان تجربه اپراتور ماشین 6-میزان زاویه نوسان
در تعیین بازده ماشین ومیزان تولید ساعتی باید به نحوه ای که جام پر می شود دقت گردد. ظرفیت جام در کلامشل به سه روش : به شرح زیر تعریف می گردد 1-ظرفیت سطح آب:ظرفیت جام در حالی است که آن را بسته نگهداشته و از آب پر نمایند 2-ظرفیت خط-صفحه:ظرفیت جام تا امتداد بالاترین خطی است که دو لبه بالایی کپه های جام را به هم متصل می سازد 3-ظرفیت انباشته:حالتی است که در آن جام را با حداکثر شیب پایداری مصالح
با تشکر از
بذل توجه شما