ماشین آلات راهسازی و ساختمانی لودر چرخ لاستیکی
تهیه کننده: دکتر بهزاد زراعت
لودر چیست :
لودر (به انگلیسی: LOADER، به معنای حمل کننده) یکی از ماشین آلات راه سازی و ساختمان سازی است که به دو صورت چرخ لاستیکی و زنجیری می باشد. ولی امروزه عموماً لودر ها از نوع چرخ لاستیکی می باشد که دارای سرعت مانور پذیری بیشتری می باشند.
از نظر سوخت نیز لودرها در دو دسته گازوئیلی و بنزینی طبقه بندی می شوند. لودر یکی از کاربردی ترین ماشین آلات ساختمانی و عمرانی است. این ماشین که در اندازه های مختلف ساخته می شود به دلیل عملکرد و انعطاف پذیری زیادی که دارد و نیز با کمک تغییر جام می تواند بسیاری از کارها را انجام دهد.
لودر موارد استفاده بسیاری دارد که برخی از آن ها عبارتند از: ایجاد خاکریزها، حفاری زیرزمین بناها، پرکردن خندقها، خاکریزی اطراف لوله های کارگذاشته شده در کانالها، بار کردن کامیونها، حمل بتن به محل قالبها و بلند کردن و حمل مصالح ساختمانی. به ماشین لودر می توان انواع ملحقات نظیر برف روب، کانال کن، لوله بر، لوله گذار و جرثقیل لیفت تراک را نصب کرد و کاربردهای دیگری ازآن گرفت.
به طور کلی لودرها قادرند کارهای مختلفی را که در ۴ دسته زیر خلاصه می شود، انجام دهند:
بارگیری ماشین آلات حمل مواد خاکی:
با لودر می توان مواد خاکی نظیر شن، خاک معمولی، سنگ شکسته، پس ماند کارخانجات و واحدهای صنعتی و … را داخل کامیون و سایر وسایل باربر ریخت
بلند کردن بار و انتقال آن:
در کارهای ساختمانی با لودر می توان مصالح بنایی از قبیل آجر، بلوک بتنی پیش ساخته و … را در محوطه کارگاه حمل و جابجا نمود.
خاکبرداری:
این ماشین در کارهای خاکبرداری ساختمان ها به خصوص گودبرداری خاک های سست تا متوسط بسیار سودمند است، کندن و جابجا کردن خاک و انباشته و بارگیری کردن آن با لودر سریعتر از سایر ماشین آلات صورت می گیرد.
تمیز کردن قشر سطحی زمین کارگاه:
در زمین هایی که جنس آن زیاد سخت نبوده و تا حدودی نرم باشد از لودر جهت کندن و تمیز کردن محل کار استفاده می کنند. باید توجه داشت که با مجهز کردن لودر و تعویض جام آن می توان کارهای مختلفی که بیل مکانیکی ، بولدوزر ، و تا حدودی اسکریپر انجام می دهد اجرا نمود.
به علاوه در تخریب آسفالت خیابان ها جهت تجدید بنای آن می توان از لودر های با جام و دندانه دار استفاده نمود. در مواقعی که ضخامت آسفالت زیاد باشد بهتر است لودر را با خراشنده ای (Ripers) که به پشت آن بسته می شود کامل نمود بدین ترتیب هم می تواند زمین را بکند و هم بارگیری نماید.
ویژگی های لودر:
به طور مثال از مهم ترین ویژگی های لودر:
قابلیت حرکت بر روی انواع سطوح (خاک، گل، آسفالت، سنگ و غیره)
قابلیت کارکرد در دماهای مختلف
قابلیت کارکرد در شیب بالای ۴۵ درجه در نوع چرخ زنجیری
لودر در حال کار کردن در شرایط سخت
قابلیت جابجایی انواع مواد مانند آسفالت، بتن، خاک، برف و غیره
قابلیت حمل بار در شرایط خاص
قابلیت استفاده در مناطق جنگی و کاربردهای نظامی
با توجه به ویژگی هایی که در بالا ذکر شد گردید، می توان لودر را به نوعی آچار فرانسه صنعت راهسازی نامید. ماشینی که حوادث طبیعی نیز بسیار پرکاربرد می باشد. به طور مثال در حوادث زلزله، آتش سوزی، برف، سیل و… همیشه مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع لودر:
لودر چرخ لاستیکی
لودر چرخ زنجیری
که با توجه به اینکه این تحقیق در مورد لودر چرخ لاستیکی است بنابراین از ذکر خصوصیات و کاربردها و دیگر موارد استفاده لودر چرخ زنجیری صرف نظرمیکنیم.
لودر چرخ لاستیکی :
این نوع لودر بیشتر در مناطقی که زمین مناسبی دارد قابل استفاده است و با توجه به اینکه سرعت بالاتری دارد ، دارای انعطاف پذیری بیشتری می باشد. این محصول به دلیل اینکه چرخ لاستیکی دارد آسیبی به سطح زمین وارد نمی کند و در خیابان ها و محل هایی که سطح زمین مهم می باشد استفاده بیشتری دارد.
این لودرها در اقسام کوچک خیلی بزرگ ساخته می شود چرخهای بزرگ لاستیکی به این نوع لودرها قدرت تحرک و سرعت فراوانی می بخشد فشار وارده برزمین توسط این لاستیکها کم بوده و می توان این فشار را با تغییر میزان باد لاستیکها تغییر داد با این همه در زمین های دارای سنگهای تیز امکان آسیب این لاستیکها وجود دارد
درضمن در زمینهای خیس و گل آلود نیز کار کردن با لودر چرخ لاستیکی مشکل است البته زنجیرهای سیمی مخصوص جهت حفاظت لاستیکها وجود دارد که می توان برای ازدیاد اصطکاک لاستیکها باسطح زمین آن ها رابه کاربرد نوعی از لاستیکهای جدید ساخته شده اند که دارای عاجهای خیلی ضخیمی هستند و می توانند درمناطق سنگی کار کنند این لودرها بر دو نوع معمولی و کمرشکن هستند.
چرخ بزرگ لاستیکی به این نوع لودر قدرت تحرک فراوان می بخشد. سرعت این لودر ها در شاهراه به 25 مایل در ساعت (40 کیلومتر در ساعت) می رسد.
تولید کنندگان عمده :
ایکس سی ام جی (XCMG)
بابکت (Bobcat)
کیس (Case)
کاترپیلار(Caterpillar)
دوسان(Doosan)
هیتاچی(Hitachi)
هیوندا(Hyundai)
جی سی بی (JCB)
جان دییر (John Deere)
کاوازاکی(Kawasaki)
کوماتسو (Komatsu)
کریمر (Kramer)
کوباتو (Kubato)
وولوو (Volvo)
سایر مشخصات لودر:
ظرفیت جام لودر به طریقی غیر از جام جرثقیل و دراگلاین تعیین می شود. ظرفیت اسمی جام در مورد لودر عملاً مساوی با حجم مواد حفاری کود شده (heaped volume)در جام لودر در نظر گرفتن استانداردهای موسسه (SAE) است
بار مجاز لودر در حین عملیات تحت استاندارد SAE بار مجاز لودر با چرخ لاستیکی در حین عملیات باید هیچگاه از ۵۰٪ بار استاتیک واژگونی در حالتی که در حال گردش کامل است تجاوز کند. این مقدار برای لودر با چرخ زنجیری ۳۵٪ بار استاتیک واژگونی می باشد. البته بار واژگونی را می توان با استفاده از سربار یا افزودن ملحقات به انتهای ماشین بالا برد و لذا مشاهده می شود که وزن ماشین هم علاوه بر قدرت بالا بردن بار در تعیین حجم جام موثر است.
این لودرها نسبت به لودرهای چرخ زنجیری دارای سرعت بیشتری می باشند.
یکی از دیگر مزایای این لودرها آن است که برای جابه جایی نیاز به بارگیری آنها توسط تریلر نمی باشد.
این لودر ها معمولاً برای فواصل بیش از ۱۷۰ متر مورد استفاده قرار می گیرند.
این لودر ها همچنین از لحاظ ابعاد گستره بیشتری نسبت به نوع چرخ زنجیری داشته.
معمولاً هزینه هر مترمکعب خاکبرداری با استفاده از لودر چرخ لاستیکی نسبت به لودر چرخ زنجیری پایین تر است و این موضوع به دلیل قیمت پایین تر لودر چرخ لاستیکی و هزینه های مصرفی کمتر آن می باشد.
قسمت های اصلی لودر:
قسمت های مهم و حیاتی در لودرها عبارت اند از:
موتور
جام
شاسی
سیستم هیدرویک
موتور:
موتور نیروی لازم جهت حرکت لودر را تامین می نماید.
در اکثر لودرهای چرخ زنجیری موتور پشت سر راننده قرار دارد.
لودرهای چرخ لاستیکی کوچک با محورگردان جلو دارای موتور در جلوی ماشین هستند.
شاسی:
ﺷﺎسی ﭼﺎرﭼﻮﺑﯽ ﺑﺮای اﺳﺘﻘﺮار ﻟﻮدر اﺳﺖ.
عموم لودرﻫﺎ دارای ﺷﺎﺳﯽ ﺗﺮاﮐﺘﻮر هستند.
ﺷﺎﺳﯽ لودرهای چرخ زنجیری یکپارچه می باشد.
شاسی لودرهای چرخ لاستیکی می تواند یکپارچه و یا به صورت کمرشکن باشد.
سیستم هیدرولیک:
وظیفه اصلی سیستم هیدرولیک اﻧﺘﻘﺎل ﻧﯿﺮو از ﻣﻮﺗﻮر ﻣﺎﺷﯿﻦ ﺑﻪ ﺟﺎم می باشد.
اﻣﺮوزه ﺑﺎ ﺑﻬﯿﻨﻪ ﺳﺎزی روﻏﻦ ﻫﺎی ﻫﯿﺪروﻟﯿﮏ، ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻓﺮﺳﺎﯾﺶ و ﺧﻮردﮔﯽ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﯿﺪروﻟﯿﮏ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
انواع جام در لودر از لحاظ شکل فیزیکی:
جام یونیورسال(universal bucked):
این جام ها دارای دندانه هایی می باشد که توانای آنها برای نفوذ در خاک را بیشتر می کند.
همچنین این دندانه ها عمل پر کردن و سیکل بارگیری را سریعتر می نمایند.
این جام برای انواع خاک ها بجز خاک های سنگی قابل استفاده می باشد.
جامهای حفاری عمومیgeneral Excavation Bucket
از این رو به این جام ها،جام های عمومی می گویند که در اغلب حفاری ها مورد استفاده قرار می کیرند.
جام صخره کنی rock bucket
این جام ها معمولاً در خاک های سخت مورد استفاده قرار می گیرند .لبه این جام ها به گونه ای طراحی شده است که نفوذ آن ها در خاک های سخت را تسهیل می نماید.
انواع جام از لحاظ کاربرد:
انواع گوناگون جام از لحاظ کاربرد عبارت اند از:
چند کاره
معمولی
تخلیه از بغل
کنده گیر
سنگ گیر
نکات اجرایی کار با لودرها:
در هنگام بارگیری سنگ های خورد شده معمولاً به لاستیک لودرها چرخ لاستیکی آسیب می رسد.
به همین امر هنگام بارگیری این نوع مصالح بهتر است از لاستیک نوع L5 استفاده شود زیرا این نوع لاستیک ها مقاومت بیشتری دارند و با این عمل عمر لاستیک افزایش می یابد.
اگر از لودرهای چرخ لاستیکی بر روی زمین های سنگلاخی استفاده می شود باید حتماً توجه نمود که زمین به خوبی زهکشی شده است.
چرا که آب باعث می شود سنگ ها راحت تر به لاستیک نفوذ کنند و باعث پنچری لاستیک شوند.
در هنگام کار با لودر های چرخ لاستیکی بهتر است مواد سخت قبل از بارگیری خرد شوند.
این امر میزان تولید لودر را افزایش خواهد داد.
با تشکر از
همراهی صمیمانه شما