به نام خدا
الگوی پردازش اطلاعات
<الگوی بدیعه پردازی >
روش بدیعه پردازی (خلاقیت / مقایسه ای)
روش بدیعه پردازی (مقایسه ای) از روش های الگوی پردازش اطّلاعات است.این الگو به وسیله"ویلیام گوردن" و دستیاران وی ( 1961 ) طراحی شده و شیوه ای لذّت بخش برای پرورش تفکّرخلاق است. عنصر اصلی در این روش استفاده از قیاس هاست که به وسیله ی آن، موضوعی معمولی و آشنا با شیوه ای نو بررسی و بیان می گردد.
تفکر خلاق
استفاده از تخیل ، جزیی ازتفکر شهودی و خلاق است. در تفکر خلاق ، تخیل وبصیرتهای شهودی با همدیگر ادغام می شوند.
مراحل تفکر خلاق:
1- آمادگی(گردآوری اطلاعات)2- نهفتگی(آرامش ذهنی)
3-اشراق(پیداکردن راه حل به شکل خود جوش)
4- تایید یا بازنگری(بکار بستن اندیشه های بدست آمده
هدف الگوی خلاقیت یا بدیعه پردازی
هدف از ارائه ی این روش کمک به شناخت فرآیند خلّاقیت با به کارگیری آرایه هایی است که دانش آموزان با آن آشنا هستند وبا به کار بستن این آرایه ها از نوشتن در قالب های معمولی پرهیز می کنند.
الگوی خلاقیت
کلاس درس را از حالت یکنواختی خارج ساخته تا فراگیران در آن بتوانند با جسارت بیشتری ایده های معقول و غیرمعقول را باروش«بارش مغزی» ایراد نمایند تا از ارتباطات بین معقول ها و غیرمعقول ها «ایده های بکر»خلق گردند….
مراحل اجرای بدیعه پردازی
1-توصیف اولیه:دراین مرحله موضوع مورد نظر توسط معلم ودانش آموزان توصیف می شود.
2-قیاس مستقیم:دراین قیاس دوموجود یا دومفهوم با یکدیگر مقایسه می شوند.
3-قیاس شخصی:دراین نوع قیاس دانش آموز خود را به جای یک شی ء یا موجود ویا در فضای جدید قرار می دهد.
4-قیاس تضاد:دراین نوع قیاس ،قیاس های مستقیم وشخصی بررسی می شوند.
5-توصیف دوباره:دراین مرحله ،از بهترین قیاس ها وتجربه های به دست آمده استفاده می شود.
نمونه روش تدریس:
موضوع :اهمیت مادر
گا م اول:گام اول معلم تصویر "مادر "بر روی تخته سیاه نصب می کند .سپس از دانش آموزان می پرسد که این تصویر شما را به یاد چه چیزهایی می اندازد.
دانش آموزان نظرات خود را به شرح ذیل ارائه می دهند.
فداکار خانه
مهربان
آشپزی دلسوز
گام دوم
گام دوم:حالا بیایید یک جور دیگر به مادر نگاه کنیم .برای مثال در ذهن خود به مادر مانند یک شیشه نگاه کنید.(به مادر با تمام ویژگیهایی که یک شیشه دارد ؛نگاه کنید.)
دانش آموزان نظرات خود را به شرح زیر ارائه می دهند.
شفاف ،روشن ، تیز ، شکننده
معلم از دانش آموزان که ازبین نمونه های بیان شده عجیب ترین آنها را انتخاب کنند. دانش آموزان کلمه ی شفاف را انتخاب می کنند. معلم از دانش آموزان می پرسد که چرا کلمه ی شفاف را انتخاب کردید؟ دانش آموزان جواب می دهند ،زیرا قلب مادر مانند شیشه شفاف است
گام سوم
گام سوم :معلم از دانش آموزان می خواهد که خود را به جای یک شیشه ی شفاف بگذارند و احساسات خویش را بیان کند. دانش آموزان نظرات خود را به شرح زیر ارائه می دهند
تمیزی آن زود دیده می شود
از پشت آن همه چیز پیداست
شیشه ی شفاف
کثیفی بر روی آن از دور دیده می شود
گام چهارم
گام چهارم ازبین نمونه هایی که بیان کردید؛آنهایی را که مخالف یکدیگر هستند؛انتخاب کنید. دانش آموزان نمونه های زیر را بیان می کنند.
کثیفی
تمیزی
گام پنجم
گام پنجم اکنون حالتهای (خصوصیات) تمیزی و کثیفی را به کلمه ی مادر ربط دهید {در دو جمله بیان کنید.} دانش آموزان جملات زیر را بیان می کنند.
قلب مادر پاک وتمیز است
در قلب مادر کثیفی وجود ندارد
گام ششم
گام ششم
معلم از بچه ها می خواهدکه هر احساسی نسبت به مادر دارند ؛در قالب جمله بیان کنند.
دانش آموزان احساسات خویش را به شرح زیر بیان می کند.
مادر دوستت دارم. مادر مهربان ودلسوز است. مادر زحمت کش است. ما باید به مادر خود احترام بگذاریم.
در پایان معلم ضمن نوشتن جملات پای تخته یک بار با صدای بلند از روی آن می خواندواز دانش آموزان می خواهد که بهترین آنها را انتخاب کنند تا بر روی مقوا نوشته شود ” مادر دوستت دارم“ودر کلاس چسبانده شود
پایان