بسم الله الرحمن الرحیم الله نور السموات والارض
جلسه دوم
کارگاه ایده پردازی واختراع
ایده پردازی واختراع
فصل اول
خلاقیت ونوآوری
ای سود: نام تو خلاقیت است.
هفته نامه بیزنس ویک
مهمترین چالش های راهبردی قرن حاضر
1- تمامی ابعاد اقتصادی به سرعت تغییر می یابد.
2- رقابت رو به افزایش است.
3- فعالیت اقتصادی به طور روز افزون، وسعت جهانی می یابد.
4- فن آوری های جدید با سرعت نفس گیری ظهور می یابند.
مهمترین چالش های راهبردی …
5- ترکیب نیروی کار تغییر می یابد، چنانکه ارزش ها و انتظارات اعضای آن تغییر می یابد.
6- کمبود منابع، از آب گرفته تا کارکنان ماهر، روزبه روز بیشتر می شود.
7- اقتصاد امریکا از یک اقتصاد صنعتی به یک اقتصاد مبتنی بر دانش و اطلاعات، تغییر شکل می دهد.
مهمترین چالش های راهبردی …
8- شرایط اقتصادی و بازار در سراسر جهان فوق العاده بی ثبات و ناپایدار می گردد.
9- انتظارات اجزای تشکیل دهنده سازمانها روز به روز بیشتر میشود
10- محیط فعالیت اقتصادی نه تنها به سرعت تغییر می کند بلکه به مراتب، پیچیده تر می شود.
تعریف خلاقیت
خلاقیت : فرآیند خلق چیز جدید که دارای ارزش است.
افکار و اندیشه های تازه و بدیع بسیار زیادی وجود دارند اما بعضی از آنها ممکن است دارای ارزش نباشند و در نتیجه، خلاق و ابتکاری به حساب نیایند.
خلق: چیزی است بدیع و اصیل که دارای ارزش است.
تعریف نوآوری :
نوآوری فرآیند خلق چیزی جدید است که ارزش قابل توجهی برای فرد، گروه، سازمان، صنعت یا جامعه دارد. بنابراین،
نوآوری عبارت است از خلقی که دارای ارزش قابل توجه است.
عناصر خلاقیت و نوآوری
1- محصول product
2- امکانات possibilities
3- فرآیند processes
4- خلاقیت فردی و گروهی
personal and group creativity
رابطه عناصر خلاقیت با یکدیگر
محصول
محصول نتیجه فرآیند خلق یا نوآوری است که می تواند یک شی فیزیکی، یک خدمت یا ارتقاء هر یک از این ها باشد.
امکانات
برای اینکه نوآوری روی دهد امکانات لازم برای خلاقیت و نوآوری باید وجود داشته باشد.
فرآیند
روش ویژه انجام کار می باشد که شامل مراحل وفعالیتهای متعددی است . در این مبحث منظور تکنیکهای خلاقیت میباشد.
خلاقیت فردی و گروهی
افزایش خلاقیت فردی تلاش دو جانبه ای را می طلبد.
فرد در داخل گروه ایفای نقش می کند و بنابراین، مدیریت عوامل پویایی گروه به منظور افزایش خلاقیت، بسیار حایز اهمیت است.
نتیجه نوآوری
1- محصول
2- فرآیند
3- بازاریابی
4- مدیریت
نوآوری بازاریابی
به کارکردهای بازاریابی مانند : تبلیغ، قیمت گذاری و توزیع مربوط می شود.
نوآوری مدیریت
روش مدیریت سازمان را بهبود می بخشد.
فصل دوم
فرآیند حل خلاقانه مسئله
فرآیند حل خلاقانه مسئله
تحلیل محیط
اگر پیوسته در جست و جوی مسائل نباشید پس چگونه خواهید دانست که آیا این مسائل وجود دارد یا نه؟
برای مثال بارش برف شمال از دیدگاه یک ذهن تحلیلگر وخلاق چگونه خواهد بود
بارش برف در شمال
بارش برف در شمال
بارش بر ف در شمال
بارش برف در شمال
تشخیص مسئله
پیش از آنکه بتوانید مسئله ای را حل کنید یا از فرصتی استفاده کنید باید از وجود آن مسئله یا فرصت با خبر شوید.
شناخت مسئله
تفکر استدلالی و شهودی هر دو در این مرحله صورت می گیرد.اما شناسایی یک فرآیند عقلایی و استدلالی است.
سئوالات اصلی مطرح شده در شناخت مسئله
1- چه اتفاقی افتاد، یا خواهد افتاد؟
2- روی چه کسی تاثیر گذاشت یا خواهد گذاشت؟
3- چه زمانی اتفاق افتاد یا خواهد افتاد؟
4- چگونه اتفاق افتاد یا خواهد افتاد؟
5- چرا اتفاق افتاد یا خواهد افتاد؟
6- چه باید بکنیم تا موفق باشیم؟
فرضیه سازی
فرضیه سازی درباره وضعیت عوامل آینده در شرایط حل مسئله، امری ضروری است.
برای مثال: اگر دوباره دچار این مشکل شویم چه را هکار هایی و جود دارد . چه تمهیداتی برای آن اندیشیده ایم.
حل خلاق مسئله، در شرکت FRITO-LAY
شرکت FRITO-LAY تولید کننده مواد غذایی سبک مستقر در دالاس که سالیانه 5/3 میلیارد دلار فروش دارد نخستین بار برنامه حل خلاق مسئله (CPS ) را در سال 1987 آغاز کرد. برنامه CPS در هشت مرحله انجام می شود: 1- یافتن مسئله 2- جمع آوری اطلاعات 3- تعریف مسئله 4- نظریه پردازی برای یافتن راه حل 5- ارزیابی و انتخاب بهترین نظریه ها 6- تدوین یک برنامه عملی 7- قبولاندن نظریه به مدیریت ارشد و 8- عملی کردن راه حل
خلق راه کارهای گوناگون
خلق راه کارهای مختلف مستلزم فهرست بندی راه کارهای شناخته شده و حذف راه کارهای اضافی می باشد.
انتخاب از بین راهکارهای مختلف
هنگامی که مهندسان شرکت اپل، کامپیوتر«نیوتن» را طراحی کردند صدها قابلیت را برای این ماشین ایجاد کردند. در پایان چندین قابلیت اصلی از بین بقیه انتخاب شد.
اجرا
پس از آنکه دیدگاه روشنی نسبت به کاری که می خواهید انجام بدهید پیدا کرده و برنامه ای برای انجام آن داشتید آنگاه می توانید عملاً دست به کار شوید. اجرا مستلزم توجه دائم است. این امر یعنی دقیق شدن در جزئیات و پیش بینی موانع و غلبه بر آنها .
اولین دستگاه ضبط صدا
کنترل
ارزیابی نتایج ، آخرین مرحله فرآیند حل خلاق مسئله است که اغلب نادیده گرفته می شود. این مرحله مستقیماً به مرحله تجزیه و تحلیل محیط راه پیدا می کند و چرخه جدیدی از حل خلاق مسئله آغاز میشود.تشخیص نقایص در این مرحله حایز اهمیت است.
ایجاد خلاقیت در فرآیند حل مسئله
تجربه حل مسئله نتایج مایوس کننده به بار آورد.
1- برای بیشتر سازمان ها یا افراد، خلاقیت بخش عمده ای از فرآیند حل مسئله را تشکیل نمی دهد.
2- افراد چه به عنوان فرد و یا عضوی از سازمان معمولاً به خلاق بودن ترغیب نمی شوند.
3- تعداد اندکی از افراد با تکنیک های خلاقی که می توان در فرآیند حل مسئله به کار بست آشنایی دارند.
4- تعداد کمی از افراد مهارت های حل خلاق مسئله را در خود توسعه می دهند اما این وضعیت به تدریج تغییر می کند.
تحقیقات نشان می دهد که خلاقیت را می توان آموزش داد .
هفته نامه بیزینس ویک
فصل سوم
تکنیکهای خلاق برای تحلیل محیط،
تشخیص مسائل، و فرضیه سازی
1- مقایسه نسبت به دیگران
شرکت ها برای شناسایی مسائل بالقوه به الگوبرداری روی آورده اند .
شرکت سوپرجانسون یک ابر رقیب خیالی خلق کرد و مورد مقایسه قرار داد.
2- به کارگیری پیشگویان ومشاوران
آینده نگران و پیشگویان ودیگر مشاوران می توانند راهنمای شما باشند.
3- کنترل علایم ضعیف
یک تکنیک برنامه ریزی راهبردی استاندارد، نشان دادن توجه دقیق به علایم و سیگنال های ضعیف در بازار است پیش گویان, آنالیزرها وشبکه ها می توانند اطلاعات مورد نیاز را در اختیار شما بگذارند. حضور در سمینارها می تواندنقش مشابهی را ایفا کند.
4- جست و جوی فرصت
جست وجوی فعالانه برای فرصت ها می تواند:
1- کشف موقعیت های جدید
2- کاربردهای جدید دانش امروزی را منجر شود.
5- وضعیت آرمانى
یک وضعیت آرمانى را خلق و وضعیت موجود را با آن مقایسه کنید.چه اختلاف هایى وجود دارند؟ چرا این اختلاف ها وجود دارند؟چه مسائل یا فرصت هایى این اختلاف ها را همراه مى آورند؟
6- چک لیست ها
استفاده ازچک لیست به هنکام بررسى وضعیت مى تواند بسیار سودمند واقع شود.براى مثال تونى هاش و لیندا فوست در کتابشان به نام(That s a Great Idea ) (این فکر جالبى است) چک لیست هاى متعددی را براى بهبود تحلیل وضعیت طراحى کردند.
7- توفان فکرى معکوس
توفان فکرى معمولى با یک مسئله شروع مى شود و به دنبال یک راه حل مى گردد،اما توفان فکری معکوس با یک راه حل شروع مى شود و به جست و جوى مسائل بالقوه مى پردازد.
مانند : فقدان انگیزه در کارگران
8- تعریف دوباره مسئله یا فرصت
مسئله را تا آنجایى که مى توانید به روش هاى متعدد تعریف کنید.شاید این بار مسئله را از زاویه اى دیگر ببینید.
9- پاسخ به نداى دیگران
گاهى افراد مسائل یا فرصت ها یى را نزد شما بیان مى کنند که شایسته است مورد توجه دقیق قرار گیرند، حتی اگر این مسائل و فرصت ها دور از ذهن و باورنکردنى باشند.
مثال :نزدیک شدن مین به کشتی
10- ایفاى نقش
لازمه ایفای نقش این است که شما وانمود کنید کس دیگری هستید.
تا کی به انتظار قیامت توان نشست برخیزتا هزار قیامت بپا کنیم
بنیاد نخبگان زنجان
www. Zanjan.bmn.ir
پایان
بخش دوم از کارگاه ایده پردازی واختراع
11- برنامه پیشنهادها
از دیدگاه سازمان، برنامه پیشنهادها فرصت هاى بیشمارى را براى آگاه شدن از وجود مسائل و به دست آوردن راه حل ها فراهم مى سازد.
12- تمرین ودیگر رویکردهاى گروهى
جنرال الکتریک فرآیندى موسوم به تمرین گروهى را طراحى کرد.یک نشست سه روزه که طى آن مدیران و زیردستانشان مسائلى را که واحد کارى مربوطه تجزیه و تحلیل کرده است را حل و فصل نمایند.
13- در میان گذاشتن مسائل با دیگران
در میان گذاشتن یک مسئله با کسى دیگر استفاده از این نظریه است که دو فکر بهتر از یک فکر است.
14-کسب اتفاق نظر
تکنیک هاى بیشمارى براى کسب اتفاق نظروجود دارد. از جمله این تکنیک ها مى توان به راى گیرى به شیوه اى دموکراتیک و آزادمنشانه و دور هم نشستن و بحث درباره مسئله تا زمان رسیدن به یک اتفاق نظر گروهى اشاره کرد.
15- به تصویر کشیدن مسئله
یکى از راه هایى که مطمئن مى شوید مسئله واقعى را شناسایى کرده اید کشیدن تصویرى از آن مسئله است. از این فرآیند همچنین مى توان براى خلق راه کارهاى مختلف استفاده کرد.
یافتن را ه حل مسئله در خواب ورویا
توماس ادیسون اغلب از دوره های کوتاه خواب برای پرورش ایده ها استفاده می کرد. روی صندلی می نشست و در حالی که ریگ هایی را در دست داشت و درباره مسئله فکر می کرد به خواب فرو می رفت. هنگامی که خواب می رفت ریگ ها از دستش بر روی بشقاب های ضخیم روی کف اتاق می ریخت. وی مدعی بود که این روش به او کمک می کند تا با استفاده از فعالیت ضمیر نیمه آگاهش برای حل مسئله در حالت نزدیک به خواب به ایده های جدیدی دست یابد.
19- بازنویسى اهداف به روش هاى متفاوت
براى اینکه مطمئن شوید واقعا به مسئله اصلی مى پردازید مى توانید اهداف یا دیگر معیارهای خود را به چند روش مختلف بازنویسى کنید.
20- فشار و کشش
به عنوان بخشى از فرآیند حل مسئله، مى توانید مسئله را بفشرید یا بسط دهید . این طرز فکر به شما امکان مى دهد مسئله را بهتر تجزیه و تحلیل کنید.
21- شما چه مى دانید؟
پس از آنکه تشخیص دادید مسئله اى وجود دارد آنچه را که درباره آن مسئله مى دانید روى کاغذ بیاورید. این کار به شما کمک خواهد کردهمه ویژگی های موقعیت مورد نظر را نام ببرید.
22- چه الگو هایى وجود دارد؟
به اطلاعات موجود نگاه کنید. آیا الگوها یا روابطى على یا غیر از آن مشاهده مى کنید؟ نمودارى ترسیم کنیدکه روابط بین حقایقی را که کشف کرده اید نشان دهد.
23- نمودار چرا-چرا
براى مثال اگر مسئله کسادى فروش محصول جدید باشد و شما علت آن را بپرسید، پنج علت احتمالى ظاهر مى شود که عباتند از: 1- ضعف طراحى محصول 2- تبلیغ نامناسب 3- توزیع غیر موثر 4- بالا بودن بیش از حد قیمت 5- عدم شناسایى درست بازار مورد نظر
براى ماندگارى در شرایط محیطى عصر حاضر خلاقیت امرى ضرورى است.به محض اینکه از هتل های واقعا پنج ستاره جهان شوید همه هتل ها یکسان هستند تنها رنگ سالن انتظار آنها با هم تفاوت دارد.نوآورى رمز بقا است.
مایکل لون،رییس سابق Days Inns
فصل چهارم
تکنیکهای فردی برای خلق راهکارهای مختلف
1-قیاس ها و استعاره ها
قیاس و استعاره می توانند به عنوان وسیله ای برای شناسایی مسائل و درک بهتر آنها، عمل کنند.اغلب می توانید بین مسئله خود و چیز دیگر قیاس به عمل آورید، یا آن را به صورت استعاره بیان کنید.
قیاس
قیاس عبارت است از مقایسه بین دوچیز که در اصل غیر مشابه اند ولی با این عمل نشان می دهیم که شباهتی بین آنها وجود دارد.
استعاره
استعاره نوعی کلام است که در آن، دو اندیشه به وسیله یک نقطه مشترک به یکدیگر پیوند می یابند. به معنای وسیع تر کلمه همه استعاره ها قیاس های ساده هستند، اما همه قیاس ها استعاره نیستند.
تشابه
تشابه نوع خاصی از استعاره است که در آن واژه هایی همچون«همانند» ، «مانند»، «مثل» و «عین» استفاده می شود، مانند «باد مثل چاقو می برید»،«دستش مثل زبان قورباغه فرز بود». از تشابه همچنین می توان برای طرح مقایسه هایی که راه حل ارائه می کنند، استفاده کرد
2- تحلیل راه حل های گذشته
گزارش های فنی، گزارش های تخصصی و کتاب هایی که داستان های مربوط به اینکه دیگران چگونه مسائل خود را حل کرده اند را نقل می کنند، در تشخیص راه حل های ممکن برای یک مسئله قابل به کارگیری هستند. حتی اگر روشی که به وسیله آن مسئله ای در گذشته حل شده، دقیقاً با شرایط شما سازگار نباشد می توانید از آن روش مطابق با تجربه خودتان بهره بگرید.
3- تداعی Association
تداعی یعنی برقراری یک رابطه ذهنی بین دو شی ء یا دو اندیشه، که براساس سه قانون اولیه صورت می گیرد.
1- مجاورت Contiguity
2- شباهت Similarity
3- تباین Contrast
4-زنجیره تداعی ویژگی ها
این تکنیک همانند بر شمردن صفات، با فهرستی از صفات و ویژگی های یک مسئله آغاز می شود. مثال فرض کنید که می خواهید صفحه گرامافون را به عنوان وسیله ای برای انتقال موسیقی، بهسازی کنید.کاررا با شمردن ویژگی های آن – اندازه، وزن، رنگ، ترکیب، هزینه و امثال آن- آغاز می کنید.اگر روی این ویژگی ها تداعی کنید ممکن است روش هایی برای کاهش وزن یا کاهش هزینه آن یا ترکیب آن بیا بید.
5-برشمردن صفات
عبارت است از برشمردن کلیه صفات یا ویژگی های یک مسئله یا یک شیء. حل کننده مسئله سپس به طور منظم هر یک از صفات یا گروه صفات را تجزیه و تحلیل و سعی می کند به هر چند روش ممکن، آنها را تغییر دهد.
6- بازگشت به مشتری
می توانیم با روی برگرداندن از مسائل مربوط به تولید و روی آوردن به مسائل مربوط به بازاریابی، رابطه بین فعالیت های خود و مشتریان را به لحاظ محصول، قیمت، تبلیغ، و بازار مورد نظر بررسی کنیم.
7- بازگشت به خورشید
همه چیزهای فیزیکی را می توان به معادله های انرژی آنهاتبدیل کرد.با ردیابی منشا آنها تا منابع طبیعی و در نهایت تا به خورشید به عنوان منبع همه انرژی ها می توانیم رابطه بین اجزای یک مسئله را درک کنیم. مثال
کائوچو: مهر، قالب، پاشنه کفش، کشتی سازی، فرآیند لاتکس خام، کارخانه لاستیک، درخت کائوچو
8- چرخه فرصت
این فرآیند از انتخاب تصادفی ویژگی های مسئله و ترکیب آنها برای بدست آوردن موضوعی که بتوان آن را در جلسه توفان فکری بررسی کرد، تشکیل می شود.
9- برنامه های کامپیوتری
از تعدادی برنامه های کامپیوتری می توان برای خلق راه کارها و راه حل های گوناگون استفاده کرد و در حالات دیگر، خلاقیت را به فرآیند حل مسئله افزود. معروفترین و قدرتمندترین این برنامه ها به لحاظ محاسبات، برنامه Idea Fisher است.
نوآوری،نوآوری،نوآوری در هرمن میلر
هرمن میلر دومین فرشنده بزرگ مبلمان اداری در آمریکا است. این شرکت به عنوان نوآرترین شرکت در صنعت خود شناخته می شود. تشکیلات اداری و دفتری را به صورت مجموعه و واحد کامل تولید می کند. یکی از منحصر به فرد ترین جنبه های نوآوری این شرکت، تلاش هایی است که برای تبدیل شدن به یک شرکت سبز(شرکت کنش گرا در امور محیطی) انجام می دهد.
10-موعد مقرر
از آنجایی که بسیاری از افراد خلاق اگر تحت فشار باشند بهتر کارمی کنند تعیین ضرب الاجل برای خلق راه کارهای مختلف و برانگیختن کار خلاق، بی نهایت موثر است. تعیین مهلت، فشار را افزایش می دهد و فعالیت مغز نیمکره راست را بیشتر تحریک می کنند.
11- قیاس های مستقیم
در یک قیاس مستقیم، حقایق، دانش یا فن آوری مربوط به زمینه ای خاص در زمینه خاص دیگری به کاربرده می شود. یک شرکت محصولات کشاورزی که در صدد یافتن راهی برای کشت دانه ها با فواصل دقیقاً مشابه بود از تسمه تیربار به عنوان یک قیاس استفاده کرد. شرکت یک نوار زیست تجزیه پذیر را تولید کرد و بذرها را با فواصل معینی در داخل آن قرار داد و سپس آن را در داخل کرت (شیار) خواباند.
12- منابع ایده را مشخص کنید
برای اینکه به ایده ها دست پیدا کنم، مجله ها به ویژه مجلهSuccess را که انبوهی از ایده ها را در داخل مربع های کوچک نشان می دهند، ورق می زنم.خودتان را با منابع آشنا محدود نسازید. مکان های جدیدی را جست و جو کنید که بتوانند به شما ایده بدهند.
13- با حواس پنجگانه خود مسئله را بررسی کنید
آیا می توانید از حواس پنجگانه خود برای رسیدن به ایده هایی درباره مسئله تان و چگونگی حل آن استفاده کنید؟
1- چه حسی دارد؟
2- چه بویی دارد؟
3- چه صدایی دارد؟
14- شبکه شطرنجی FCB
اگر به دنبال این هستید که محصولات یا خدمات جدیدی ارائه کنید و سعی می کنید ببینید که چگونه می توانید آنها را در مقابل رقبا قرار دهید این تکنیک به شما کمک خواهد کرد. شبکه شطرنجی FCB توسط ریچارد وون طراحی شد. این شبکه یک ماتریس چهارخانه ای، مشابه با ماتریس هایی است که عموماً برای توصیف مفاهیم مدیریت و بازاریابی استفاده می شود.
15- تکنیک متمرکز بر شیء
تکنیک متمرکز بر شی دارای عناصری از تداعی آزاد و روابط اجباری است. این تکنیک به ویژه برای موقعیت هایی مناسب است که نیاز به سطوح بالای خلاقیت دارد، نظیر دستیابی به ایده ها برای تبلیغ طرح های کلی یا کپی برداری. تفاوت عمده بین این تکنیک و دیگر تکنیک های رابط اجباری این است که یک شی یا ایده دراین رابطه به طور عمدی انتخاب می گردد نه تصادفی.
16- نگاه تازه
از بیرون از سازمان کسی را بیاورید که چیزی درباره مسئله نمی داند، شاید کسی از زمینه کاری متفاوت و یا از شرکت دیگری. چنین شخصی ممکن است مسئله را با دید تازه ای بنگرد، ممکن است ایده های جدیدی ارائه دهد. از یک بچه شش ساله بخواهید نگاهی به مسئله بیاندازد او هنوز آن اندازه بزرگ نشده که خلاقیت خود را ازدست بدهد ممکن است هر چه به زبان می آورد همان راه حل درست باشد.
17- خرده ایده ها و قفسه بندی انها
کارل گریگوری، نویسنده کتاب«مدیریت هوش و اطلاعات» پیشنهاد می کند که یک راه جمع آوری خرده ایده ها یا ایده های خلق شده در جلسه های فردی و گروهی استفاده تصادفی از تابلوی قفسه بندی مخصوص است. برگه ها یا کارت های ایده حاوی ایده ها برای بررسی در این قفسه ها قرار داده می شود.
18-دفترچه یادداشت ایده ها
انسان همواره دارای ایده و فکر است. ایده ها و افکار به هنگام دوش گرفتن به هنگام خواب، به هنگام رانندگی … به سراغ شما می آیند. همیشه یک دفترچه یادداشت کوچک با کارت در دسترس داشته باشید. هنگامی که فکر یا اندیشه ای به ذهن شما می رسد اگر آن را یادداشت نکنید از خاطرتان می رود و ممکن است برای همیشه آن را فراموش کنید. پس آنها را یادداشت کنید!همین حالا!
19- نهاده – ستاده
این تکنیک که توسط شرکت جنرال الکتریک برای استفاده در برنامه مهندسی خلاق آن طراحی شد به شناسایی راه های جدید دستیابی به هدف کمک می کند.
20- گوش دادن به موسیقی
گوش دادن به موسیقی آرام و ملایم روش خوبی برای رها کردن ضمیر نیمه آگاهتان است. موسیقی در سمت راست مغز شنیده می شود یعنی سمتی که بیشتر ادراکی و شهودی است تا استدلالی و عقلی . موسیقی همچنین معمولاً باعث می شود سمت تحلیلی مغز به خواب برود و به این ترتیب، سمت ادراکی مغز فعال تر شود.
21- نقشه کشی ذهنی
نقشه کشی ذهنی در ابتدا توسط «تونی بوزان» از گروه روش های یادگیری در انگلستان طراحی شد. این تکنیک براساس یافته های پژوهشی استوار است که نشان می دهد مغز در درجه اول با مفاهیمی کلیدی و به شیوه ای مرتبط به هم و یکپارچه، کار می کند.نقشه کشی ذهنی یک فرآیند فردی توفان فکری است.
22- نام بردن کاربردهای احتمالی
نام بردن استفاده های احتمالی یک موضوع به یافتن راه حل ها برای دسته کاملی از مسائل کمک می کند. البته مسئله اصلی یافتن کاربردهای جدید برای یک محصول است. برای مثال جوش شیرین فقط برای آشپزی استفاده نمی شود، بلکه یک ماده سردساز، بوگیر، شوینده و سفید کننده دندان استُ.
شما هم کاربردی برای آن پیدا کنید.
23- تکنیک ناپلئون
وانمود کنید که شما شخص مشهوری هستید و سعی کنید مسئله را از دید آن شخص حل کنید. شخصیت مفروض شما ممکن است چشم اندازهای جدیدی را نسبت به آن مسئله به شما بدهد. برای مثال، با خود بگویید اگر اسحاق نیوتن با این مسئله روبرو می شد، چه می کرد. ژنرال جورج پاتون چطور؟
24- جست و جوی تصادفی سازمان یافته
برای بسیاری از افراد، یک روش مطلوب برای رسیدن به ایده های جدید این است که صفحه ای از واژه نامه ای را به طور تصادفی باز کنند و از واژه های آن صفحه برای خلق ایده ها به شیوه ای که از چک لیست کلامی استفاده می شود بهره گیرند.
25-قیاس های شخصی
نوع جالبی از قیاس محدود کننده، قیاس شخصی است. در این روش،سعی می کنید خودتان را شخصاً در موقعیت مربوط درگیر مشاهده کنید، شاید از طریق نقش بازی کردن.
توفان فکری در شرکت ژیلت
مدیران خودشان را به جای موی سر انسان تصور کردند آنها این موضوع را در ذهن خود مجسم کردند که موی سر چه دیدگاهی به زندگی دارد: ازاینکه هر روز شسته می شوم وحشت دارم. من از سشوار بدم می آید. من احساس پژمردگی و بی روحی می کنم.بعضی خواهان شامپوی ملایم برای حفاظت از قسمت انتهای آسیب دیده موهای خود شدند.هر کس احساسات متفاوتی داشت در نتیجه این امر شامپوی Silkience بود که با نیازهای مختلف موهای مختلف سازگاری داشت.
26-تحریک تصویر
هدف از تکنیک تحریک تصویر، به وجود آوردن ایده هایی فراتر از ایده هایی است که از طریق توفان فکری به دست می آید.تحریک تصویر مشابه تکنیک گشت و گذار است.به استثنای اینکه شرکت کنندگان به جای تجسم یک سفر به تصویرها نگاه می کنند.
27 -چک لیست بهسازی محصول
28- ربط
اصطلاح ربط داشتن عملی است که طی آن کلیه فعالیت های اقتصادی یا محصولات مرتبط با خود را فهرست می کنید تا در تصمیم گیری برای محصولات جدید در شرکت خودتان به شما کمک کند.
29- واژه های ربطی
چک لیست کلامی نوعی فرآیند رابطه اجباری است. چندین نوع فرآیند از این دست وجود دارد که ارزش بررسی را دارند. از تکنیک های رابطه اجباری، هنرمندان و نویسندگان و بازاریاب ها که در پی توسعه یا نامگذاری محصول جدیدی هستند می توانند به خوبی استفاده کنند.
30- معکوس- عکس معکوس
تکنیک معکوس- عکس معکوس می تواند شناخت هایی نسبت به راه حل های جدید برای یک مسئله به وجود آورد. با استفاده از یک فعل حرکتی، مسئله را بیان کنید. سپس متضاد آن فعل را در نظر بگیرید و مسئله جدیدی را که به این ترتیب خلق شده، حل کنید. راه حل های این مسئله ممکن است ایده هایی درباره حل مسئله اصلی به دست دهد.
31- غلتیدن در علفزار ایده ها
این تکنیک مستلزم این است که تا آنجایی که می توانید درباره مسئله در دست اقدام مطالبی رابه شکلی که به راحتی قابل خواندن باشد، مثل خلاصه مقاله ها و کتاب های مربوط ، تجارب دیگران، ایده هایی که دیگران به شما داده اند و اقدامات رقبا جمع آوری کنید.
32- تکنیک7 7
این تکنیک عبارت است از مجموعه ای از تمرین هایی که برای پردازش، سامان دهی و ارزیابی تکه های یادداشت که روی تابلوی شیاردار در هفت ردیف و هفت ستون نصب شده، طراحی شده است.
34- تکنیک های دوکلمه ای
معنایی که شما به واژه های معین می دهید می تواند توانایی شما را برای حل مسئله محدود کند. با تکنیک دو کلمه یا عبارت را از صورت مسئله که جوهر آن را نشان دهد بر می گزینید. برای مثال فرض کنید که صورت مسئله عبارت است از کاهش غیبت از کار تاکنون نوانسته اید ایده های جدید زیادی را درباره چگونگی حل این مسئله خلق کنید.
جوابها برای کاهش غیبت کارکنان
1- افزایش حقوق
2- کاهش حقوق
3-افزایش کار
4- کاهش کار
فهرست بندی واژه های متناوب
35- استفاده از کامپیوتر برای تحریک
کامپیوتر ها این امکان را می دهند که جلوه های ویژه ای در نمایش ها ایجاد شود. برای مثال ممکن است نمودار قطاعی به صورت سه بعدی ظاهر شود و در حال حرکت در فضا چرخش نیز داشته باشد.
36-چک لیست کلامی برای خلاقیت
چک لیستی از سئوالات درباره یک محصول، خدمت، فرآیند یا هر موضوع تحت بررسی دیگر می تواند دیدگاه های جدیدی به بار آورد و به این ترتیب، به نوآوری منتهی شود. متداول ترین چک لیست برای خلق ایده های خلاق یعنی چک لیست کلامی توسط الکس اسبورن طراحی شد و آن هنگامی بود که وی در یک شرکت بزرگ تبلیغاتی شراکت داشت.
37-تجسم
تجسم یک مسئله و راه حل های بالقوه آن روش خوبی برای ایجاد راه کارهای مختلف است. به نظر می رسد مغز ما واکنش خلاق تری نسبت به تصاویر نشان می دهد تا واژه ها. چشم هایتان را ببندید و مسئله را در ذهنتان مجسم کنید چه می بینید؟ حیطه نگاه خود را روی آن مسئله گسترش دهید. جزئیات بیشتری را بررسی کنید. چه راه حل هایی را می توانید مشاهده کنید؟
38- چه می شود اگر…؟
از خودتان بپرسید «اگر فلان کار انجام شود چه می شود، چه پیامدهایی خواهد داشت؟» برای مثال چه می شود اگر سال آینده یک میلیون واحد محصول خود را به فروش برسانید؟ بر روی چه چیزهایی تاثیر می گذارد؟
این تکنیک می تواند ابزار قدرتمندی باشد مدیریت راهبردی موفق اغلب بر توانایی استفاده از نرم افزار برای طرح سئوال های«چه می شود اگر…؟» و سپس تهیه فهرستی از پیامدها و واکنش های راهبردی، تکیه می کند.
اختراع مجدد طراحی اتومبیل در کرایسلر
شرکت کرایسلرپس از خارج شدن از دور رقابت خارجی و ناتوانایی در دستیابی به محصولات جدیدجهت عرضه سریع و به موقع در بازار، تصمیم گرفت عملیات طراحی خود را بازسازی نماید.به همین منظور مرکز فنی کرایسکر (CTC ) را با یک میلیارد دلار هزینه ایجاد کرد.CTC شامل یک کارخانه تولیدی است که فرآیندهای ساخت نمونه اولیه را می توان همزمان با طراحی یک خودروی جدید توسعه داد تا بر سرعت تولید و بهبود کیفیت افزوده شود.
راهنمای سریع تکنیک های مطلوب من برای خلق راه کارهای مختلف
راهنمای سریع تکنیک های مطلوب من برای خلق راه کارهای مختلف
پایان جلسه سوم
فصل پنجم
نوآوری …مبرم ترین دغدغه شرکت ها در هر جا به شمار می رود.
کنت لابیچ، نویسنده نشریه فورچون
تکنیک های گروهی برای خلق راهکارها
مزایای تصمیم گیری گروهی
1- گروه می تواند راه حل بهتری نسبت به فرد ارائه کند.
2- کسانی که در تصمیم گیری نقش دارند آثار ونتایج آنرا راحتر می پذیرند.
3- مشارکت گروهی به درک بهتر تصمیم می انجامد.
4- کارگروهی به تلاش گسترده تر در امر جست و جو و پژوهش، کمک می کند.
1- توفان فکری
گروه: فرآیند توفان فکری با یک گروه 6 تا 12 نفره، یک سرپرست و یک منشی سرو کار دارد.
یک موضوع توسط سرپرست انتخاب وبر روی برد نوشته می شود. وی واقعیتها، موضوعات و پرسشهای مربوط و اهداف جلسه را مطرح می نمایدو سپس از اعضاء می خواهد برای مسئله راه حل بیابند. منشی جلسه نیز دیدگاهها و نظرات هر یک از اعضاء را ثبت می نماید.
قوانین گروه توفان فکری
1- هیچگونه قضاوتی درباره هیچ پیشنهادی صورت نمی گیرد.
2- کلیه ایده ها حتی ایده های پوچ و غیرعملی مورد استقبال قرار می گیرند.
3- کمیت ایده ها هدف اصلی است، زیرا به کیفیت می انجامد.
4- ایده ها را می توان ترکیب، اصلاح و انتخاب کرد.
2- نگارش فکری
نگارش فکری شکلی از توفان فکری است که اصول اولیه توفان فکری در مورد آن مصداق دارد. شرکت کنندگان نظرات خود را برای حل مسئله ای معین روی آن می نویسند و آن را به نفر بغل دستی می دهند او نیز مدت زمان معینی با بررسی نظرات دیگران ایده خود را روی کاغذ نوشته و به نفر بعدی می دهد.هدف کمک به خلق نظرات براساس نظرات دیگران ویا بهبود بخشیدن نظرات ماقبل خود است.
3- جهش های خلاق
روش قدرتمندی برای توسعه مفاهیم پیشرفت است و هنگامی روی می دهد که گروه به راه حل های واقع گرایانه جهش می کند.سپس به موقع به عقب برمی گردد تا برنامه ای را برای عملی کردن آن راه حل ها تهیه کند و موضوعات مشکل آفرین را حل می کند.
4- روش تکه کاغذ کرافورد
در سال 1925 سی.سی کرافورد روش تکه کاغذ کرافوردCSM را که نوعی توفان فکری است ابداع کرد. نام آن به خاطر استفاده از تکه های کاغذ حدوداً به اندازه کارت های یادداشت است که شرکت کنندگان ایده های خود را روی آنها می نویسند.این گروه می تواند از هر تعداد افراد تشکیل شود.هرچه بیشترباشد بهتراست زیرا زمان اختصاص یافته برای خلق ایده ها کوتاه است.
5- تکنیک دلفی
در این فرآیند پرسشنامه ای براساس برداشت هایی از یک موقعیت برای کارشناسان مربوط ارسال می شود.پاسخ یکایک آنها جمع آوری و خلاصه می شود و خلاصه پاسخ ها همراه با رهنمودهایی به هریک از آنها ارجاع داده می شود این فرآیند چند بار تکرار می شودتا یک اتفاق نظر کلی حاصل شود.
6- تکنیک گشت و گذار
این تکنیک هنگامی مفید است که گروه حتی بعد از استفاده از دیگر فرآیندهای خلاق مانند توفان فکری یا داستان نویسی دیواری نتوانسته به راه حلی دست یابد.
7- روش گالری
هر یک ازاعضای گروه حوزه کاری متفاوتی را در نظر می گیرند و یک گالری ایده خلق می کند و در معرض تماشای دیگران قرار می دهد.
8- تابلوی ایده ها
تابلوی ایده ها یک تمرین مستمر حل مسئله است که در آن، مسئله ای روی یک تابلو یا دیوار نمایش داده می شود و اعضای گروه می توانند افکار خود را که قبلاً بر روی کارت های یادداشت نوشته شده، به آن اضافه کنند.مزیت مهم آن این است که همه افراد را دخیل می کند و احساس مالکیت و علاقه اختصاصی نسبت به راه حل هایی که ظاهر می شود در افراد به وجود می آید.
9- محرک های ایده ها
حامیان یا محرک های ایده بی نهایت برای خلق ایده ها مفید هستند. برای مثال هنگامی که استیو کانج مشاور توسعه محصول، برای کمک به حل کنندگان مسئله برای اختراع چاشنی های جدید Life Saver به خدمت گرفته شد فهرستی از 75 نوع چاشنی بستنی Baskin-Robbins نمونه هایی از میوه های ناآشنا و نمونه هایی از عطرها را در اختیار آنان گذاشت. نتیجه اینکه حل کنندگان مسئله ایده خط تولید بسیار موفق انواع آب میوه را به وجود آوردند.
10- تکنیک شکوفه نیلوفرآبی
یاسوآماتسومورا، رئیس بخش تحقیقات مدیریت Clover در چیباسیتی ژاپن، این تکنیک را طراحی کرد. گلبرگ های شکوفه نیلوفر آبی به دور یک هسته مرکزی خوشه می زنند و از آن نقطه گسترش می یابند. با ایجاد پنجره هایی مشابه با پنجره های مورد استفاده در برنامه های کامپیوتری، بخش هایی از یک تابلوی ایده ها را می توان به صورتی تقسیم بندی کرد که یک موضوع اصلی برای استخراج ایده ها در پنجره ها را تشکیل می دهد.
11- تحلیل ساخت شناسی واژگان
تحلیل ساخت واژگان توسط«فریتز زویکی» ارائه شد.یک ماتریس که در محور عمودی آن مشخصات ویژه، صفات، قیود،حروف اضافه و نظایرآن نام برده شده است. در محور افقی دسته دیگری از مشخصات، صفات ، فاعل ها، قیود، افعال و… درج شده است.هدف از این تحلیل این است که با قرار دادن دسته ای از ویژگی ها در مقابل دسته ای دیگر، ایده های جدید خلق کنیم.
12- روش NHK
این روش همانند همزن آشپزخانه عمل می کند و موجب می شود ایده ها به طور پیوسته ادغام و جدا شوند و در نتیجه ایده های جدید خلق شوند.
13- گشت و گذار توام با عکسبرداری
گشت و گذار توام با عکس برداری از اصول مشابه با شبیه سازی تصویری استفاده می کند. دراین روش از شرکت کنندگان خواسته می شود به جای استفاده ازتصاویرآماده برای تحریک سازی، ساختمان را ترک کنند و با یک دوربین در منطقه اطراف قدم بزنند و از راه حل های احتمالی یا استعاره های بصری برای مسئله، عکسبرداری کنند. هنگامی که اعضای گروه مجدداً تشکیل جلسه می دهند، در ایده های ارائه شده شریک می شوند.
14- سناریونویسی
سناریونویسی یعنی تجزیه و تحلیل اطلاعات، فکرکردن و نوشتن درباره سناریوها و بحث درباره آینده بالقوه شرکت.سناریو نویسی تکنیک پیچیده ای است که به زمان و تلاش قابل توجهی نیاز دارد. فکر کردن درباره احتمالات آینده بسیار حائز اهمیت است. اغلب اوقات از این روش برای تدوین راهبردهای مختلف برای شرایط احتمالی مختلف آینده استفاده می شود.
15- داستان نویسی بر روی تابلوی دیواری
داستان نویسی بر روی تابلوی دیواری روش سازمان یافته مبتنی بر توفان فکری است. این روش بی نهایت انعطاف پذیر است و به راحتی می توان آن را اصلاح کرد. در همه مراحل فرآیند حل مسئله به ویژه در خلق راه کارها و انتخاب از بین آنها موثر واقع می شود.
16- مطالعه فرآیندهای خلاق حل مسئله
مطالعه فرآیندهای خلاق شکلی از توفان فکری گروهی است که شدیداً به قیاس ها و استعاره ها، تداعی و تکنیک گشت وگذار تکیه دارد و از این تکنیک ها کمک می گیرد تا ذهن بتواند بین اشیاء ایده ها، محصولات، اشخاص و … ظاهراً غیر مرتبط ارتباط برقرار کند. هدف دوگانه این فرآیند، یادگیری و نوآوری است.
پایان جلسه چهارم