آموزش کتاب علوم پایه ششم
درس چهاردهم : از گذشته تا آینده
درس 14
ارتباط سریع و آسان
فرض کنید امروز بعد از ظهر، ساعت ۱۸:۳۰ مسابقه ی فوتبالی بین تیم ملّی کشورمان و تیم ملیّ ژاپن برگزار می شود. شما در آن زمان مسافر و در جاده هستید و می خواهید به طور زنده (یعنی هم زمان با برگزاری بازی)، آن را تماشا کنید. از چه وسایلی برای این کار می توانید استفاده کنید؟ به نظر شما چگونه این اطلّاعات به آسانی و با سرعت زیاد به دست شما می رسد؟
ماهواره ها در انتقال سریع و آسانِ اطّلاعاتی مانند صدا و تصویر به ما کمک می کنند. برای آشنایی با یکی از کاربردهای ماهواره، کاوشگری زیر را انجام دهید.
درباره ی اینکه « چگونه به کمک ماهواره ها می توانیم موقعیت خودمان یا دیگران را تعیین کنیم ؟» کاوش کنید .
برای موقعیت یابی از طریق ماهواره ها معروف ترین سیستم موقعیت یابی جهان به نام GPS وجود دارد که این سیستم توسط 24 ماهواره که در 6 مدار معین که هر مدار شامل 4 ماهواره موقعیت یاب می باشد ، تشکیل شده است . روش تعیین موقعیت مکانی توسط 3 تا از این ماهواره ها می تواند صورت پذیرد . بدین صورت که وقتی از GPS استفاده می کنیم ، امواج حداقل 3 تا از ماهواره ها را دریافت کرده ( همه 24 ماهواره به طور هم زمان کار می کنند ) و بر اساس محاسبات ریاضی و هندسی که در برنامه خود دارد می توانند موقعیت موقعیت مکانی خود را محاسبه نماید .
فرض کنید اطلّاعات زیر از سه ماهواره ی مختلف درباره ی محل حضور یک فرد به دست آمده است.
اکنون برای یافتن محل حضور فرد:
1 – روی نقشه ی صفحه ی بعد، یک دایره به مرکز ماهواره ی اوّل و به شعاع 3سانتی متر رسم شده است. ( فرض کنید روی نقشه 1 سانتی متر نشا ن دهنده ی فاصله ی 1000 کیلومتر است.)
• با توجّه به شکل رسم شده، درباره ی محل آن فرد چه می توان گفت؟
محل فرد در نقطه ای که از تقاطع هر سه دایره سبر ، آبی و قرمز رنگ تشکیل شده است می باشد .
۲- به وسیله ی پرگار یک دایره ی دیگر، به مرکز ماهواره ی دوم و به شعاع 2 سانتی متر رسم کنید.
3 – دایره ی سوم را نیز به مرکز ماهواره ی سوم و به شعاع 1/5 سانتی متر رسم کنید .
4 – محل برخورد سه دایره را با علامت ضربدر مشخص کنید.
• به نظر شما علامت ضربدر نشان دهنده ی چیست؟
علامت ضربدر نشان دهنده ی موقعیت مکانی فرد می باشد .
امروزه می توانیم به کمک فناوری های ارتباطی مانند ماهواره، تلویزیون، گوشی هوشمند، رایانه و اینترنت از اتفاقات گوناگون در هر نقطه ی کره ی زمین به طور آنی خبردار شویم. در حالی که سال ها پیش افراد فقط زمانی از یک اتفاق خبردار می شدند که در آن مکان حضور داشتند. این پیشرفت ها نتیجه ی تلاش های دانشمندان علوم تجربی، ریاضی و مهندسان در اختراع و تولید دستگاه ها و فناوری های جدید است.
درباره ی نقش فناوری های ارتباطی در نجات جان انسان ها در حوادثی مانند سیل، طوفان و زلزله اطّلاعات جمع آوری کنید و آن را به صورت پرده نگار، داده نما یا … به کلاس گزارش دهید.
تغییر فناوری های ارتباطی در طول زمان
انسان ها همیشه به ارتباط با یکدیگر نیاز داشته اند و برای این کار روش ها، ابزارها و دستگاه های مناسبی طراحی و اختراع کرده اند. تصویر زیر برخی از این فناوری ها را نشان می دهد.
درباره ی ویژگی ها، کاربردها و تغییرات وسایل ارتباطی و علت تغییر آنها در طول زمان گفت و گو و جدول زیر را کامل کنید.
حضوری بودن
سرعت زیاد
سرعت زیاد
مفهوم بودن
انتقال صوت و تصویر با سرعت زیاد
تصویربرداری و ارسال و دریافت صوت و تصویر با سرعت زیاد
فاصله کم و نامفهوم بودن
فقط شنیداری
عدم ارسال پیام
نیاز به تجهیزات ارسال و دریافت
امکان از دست رفتن اطلاعات
همان طور که دیدید وسایل و روش های برقراری ارتباط در طول زمان تغییر کرده اند. این تغییرات همواره طوری رخ داده اند که مسئله یا مشکلی را حل کنند. توجّه داشته باشید روند تغییر در وسایل ارتباطی و تولید فناوری های جدید همچنان ادامه خواهد داشت.
به نظر شما در 20 سال آینده، انسا ن ها از چه وسایل ارتباطی ای استفاده خواهند کرد؟ ایده های خود را درباره ی وسایل ارتباطی از جمله تلفن ها در آینده بیان یا رسم کنید. دو نمونه از ایده های دانش آموزان به شرح زیر است:
• تلفن هایی که با آنها می توان تمام ابزارهای الکترونیکی در منزل را کنترل کرد.
• تلفن هایی که می توان با چشم به آنها فرمان داد.
پژوهش ها نشان می دهند که استفاده ی نادرست از ابزارهای دیجیتال مانند گوشی همراه و رایانه سبب ایجاد برخی مشکلات و بیماری ها در دانش آموزان شده است. نمودار زیر درصد تعداد دانش آموزانی را که به برخی از بیماری ها یا مشکلات مبتلا شده اند، نشان می دهد.
با توجه به نمودار:
الف) چند درصد دانش آموزان به چاقی مبتلا هستند؟
ب) دانش آموزان با کدام مشکل یا بیماری بیشتر درگیر هستند؟
پ) درباره ی عامل ایجاد هر یک از مشکلات یا بیماری ها گفت وگو کنید.
ت) چه راه حلی برای پیشگیری از هر یک از مشکلات یا بیماری ها پیشنهاد می کنید.
15 درصد
گردن درد
استفاده طولانی مدت از ابزارهای دیجیتال مانند تلفن هوشمند سبب می شود برخی اندام ها در مدت زیاد بدون استراحت درگیر فعالیت بیش از حد و نابجا شوند و به آن ها آسیب برسد .
استفاده از ابزارهای دیجیتال را متناسب با کار و فعالیت خود محدود کنیم . برنامه منظمی برای فعالیت های روزانه خود داشته باشیم . برخی روزها را بدون اینترنت و گوشی سپری کنیم .
آیا می دانید کاربران ابزارهای دیجیتال تقریباً یک پنجم حالت عادی پلک می زنند؟ به همین دلیل برای مراقبت از چشم باید هر 20 دقیقه یک بار به اندازه 20 ثانیه به 6 متری یا تقریباً 20 قدمی خود نگاه کنند.
سئوالات متن درس چهاردهم : از گذشته تا آینده
1- چرا انسان از وسایل ارتباط شخص استفاده می کند ؟
انسان همیشه از وسیله ای برای برقراری ارتباط استفاده می کند تا بتواند پیام خود را به دیگران برساند.
2- مضرّات برخی وسایل ارتباط شخصی دانش آموزان را بیان کنید.
استفاده ی بیش از حد از اینترنت ، تلفن همراه و بازی های رایانه ای باعث می شود که کارهای دیگرمان را انجام ندهیم و ناراحتی های و مشکلات روحی و روانی برایمان ایجاد شود.
3- درباره ی نقاط ضعف و قوت هر یک از وسایل زیر مواردی را بیان کنید.
تلفن ثابت
نقاط قوت : امکان برقراری ارتباط با دیگران در کم ترین زمان ممکن
نقاط ضعف : باعث می شود کم تر به دیدن یک دیگر برویم
گوش همراه
نقاط قوت : امکان برقراری ارتباط در هر مکان و در هر لحظه از شبانه روز . ارسال پیامک های تبلیغاتی ، تجاری و خانوادگی ، امکان تبادل اطلاعات در کم ترین زمان ممکن ، ثبت شماره تلفن ها در حافظه بدون نیاز به کاغذ و …
نقاط ضعف : امواج آن برای انسان مضر است .
رایانه :
نقاط قوت : تبادل اطلاعات ، انجام بسیاری از کارهای شخصی مانند ثبت نام دانش آموزان ، پرداخت اینترنتی قبوض ، جمع آوری اطلاعات علمی و درسی و …
نقاط ضعف : عادت کردن به اینترنت و بازی های رایانه ای باعث ایجاد بیماری روحی روانی می شود.
4- مواردی از وسایل ارتباط شخصی را در گذشته بیان کنید.
1- به کمک مشعل در ارتفاعات 2- انتقال صدا 3- استفاده از اسب های تندرو 4- تلگراف
موفق باشید