تفسیر آیات 75 الی 77 سوره فرقان
ا ولئک یجزون الغرفه بما صبروا و یلقون فیها تحیه و سلاما (75) خلدین فیها حسنت مستقرا و مقاما (76)
75- آنـهـا هـسـتـنـد کـه درجات عالى بهشت در برابر شکیبائیشان به آنان پاداش داده مى شود. و در آن با تحیت و سلام روبرو مى شوند. 85- جـاودانـه در آن خـواهـنـد مـانـد، چـه قـرارگـاه خـوب و چـه محل اقامت جالبى!
نفی غرور و تکبر و خود خواهی
حلم و بردباری
عبادت خالصانه ی پروردگار
خوف و ترس از مجازات و کیفر الهی
اعتدال و دوری از هر گونه افراط و تفریط
توحید خالص
پاکی از آلودگی به خون بیگناهان
نفی زنا و بی عفتی
هرگز شهادت باطل نمیدهند(شهادت زور)
آلوده به اغو و بیهودگی نمی شوند
توجه به تربیت فرزند و خانواده خویش دارند
در سبقت در دین قانع نیستند
عباد الرحمان (بندگان ویژه خدا)
پاداش الهی بندگان خاص خدا
آنها کسانى هستند که درجات عالى بهشت در برابر صبر و استقامتشان به آنها پاداش داده مى شود.
(اولئک یجزون الغرفه بما صبروا)
غـرفـه :
بـه چـیـزى مـى گـویـنـد کـه بـرمـى دارنـد و تناول مى کنند (مانندآبـى کـه انـسـان از چـشـمـه بـراى نـوشـیـدن بـرمـى گیرد) سپس به قسمتهاى فوقانى ساختمان و طبقات بالاى منازل اطلاق شده است ، و در اینجا کنایه از برترین منزلگاههاى بهشت است .
عـبـاد الرحـمـن بـا داشـتـن ایـن اوصـاف در صـف اول مو منان قرار دارند درجه بهشتى آنان نیز باید برترین درجات باشد .
صبر
قـابـل توجه اینکه مى گوید: این مقام عالى به خاطر این به آنها داده مى شود که در راه خـدا صـبـر و اسـتـقـامـت بـه خرج دادند .
ممکن است چنین تصور شود که این وصف دیگرى از اوصـاف آنان است .
حدیث معروف امیر مو منان على (علیه السلام ):
والصبر من الایمان کالراس من الجسد
: صبر و استقامت نسبت به ایمان همچون سر اسـت نـسـبـت بـه تن که بقاى تن با بقاى سر است چرا که مقام فرماندهى تمام اعضاء در مغز انسان قرار دارد.
سـپـس اضـافـه مـى کـنـد: در آن غـرفـه هاى بهشتى با تحیت و سلام روبرو مى شوند (و یلقون فیها تحیه و سلاما).
بـهـشـتـیـان بـه یکدیگر تحیت و سلام مى گویند و فرشتگان به آنها، و از همه بالاتر خداوند به آنها سلام و تحیت مى گوید.
آیه 58 سوره یس مى خوانیم : سلام قولا من رب رحیم : براى آنها سلامى است از سوى پروردگار رحیم
در آیـه 23 و 24 سـوره یـونـس مـى خـوانـیـم : و المـلائکـه یـدخـلون عـلیـهـم مـن کـل باب سلام علیکم : فرشتگان از هر درى بر آنها وارد مى شوند و به آنها مى گویند سلام بر شما.
سلام
سـپـس براى تاکید بیشتر مى فرماید: جاودانه در آن خواهند ماند، چه قرارگاه خوب و چه محل اقامت زیبائى ؟ (خالدین فیها حسنت مستقرا و مقاما).
در ایـنکه آیا تحیت و سلام در اینجا دو معنى دارد یا یک معنى ؟
تحیت در عرف :
هر گونه سخنى است که در آغاز ورود به کسى مى گویند و مایه خوشحالى و احترام و اظهار محبت نسبت به او مى باشد.
سلام ( از ماده ی سلامت):
دعا برای کسی
براى توا م بودن این حیات با سلامت است .
به عنوان درخواست حیات است.
نتیجه
قل ما یعبو ا بکم ربى لو لا دعاو کم فقد کذبتم فسوف یکون لزاما (77)
ترجمه – بـگـو پـروردگار من براى شما ارجى قائل نیست اگر دعاى شما نباشد، شما (آیات خدا و پیامبران را) تکذیب کردید و دامان شما را خواهد گرفت و از شما جدا نخواهد شد.
اگر دعاى شما نبود ارزشى نداشتید!
آخرین آیه سوره فرقان
نتیجه اى است براى تمام سوره
روى سخن بـه پـیـامـبـر (صـلى اللّه علیه و آله و سلّم )
یـعـبو :
از ماده عبا (بر وزن عبد) به معنى سنگینى
لا یعبا :
وزنى قائل نیست
اعتنائى نمى کند
دعا
بعضى گفته اند دعا به همان معنى دعا کردن
بـعـضـى دیـگـر آنـرا بـه معنى ایمان
بعضى به معنى عبادت و توحید
و بعضى به مـعـنـى شکر
بعضى به معنى خواندن خدا در سختیها و شدائد
ریشه همه اینها همان ایمان و توجه به پروردگار است
بنابراین مفهوم آیه چنین مى شود:
آنچه به شما وزن و ارزش و قیمت در پیشگاه خدا مى دهد همان ایمان و توجه به پروردگار و بندگى او است .
فقد کذبتم فسوف یکون لزاما
شـما در گذشته آیات خدا و پیامبران او را تکذیب کردید اگر به سوى خدا نیائید و راه ایمان و بندگى او را پیش نگیرید هیچ ارزش و مقامى نزد او نخواهید داشت ، و کیفرهاى تکذیبتان قطعا دامانتان را خواهد گرفت .
حدیثی از امام بـاقـر (عـلیـه السـلام )
از آن حـضـرت سـو ال کـردنـد: کـثـره القـرائه افـضـل او کـثـره الدعـاء؟: آیـا بـسـیـار تـلاوت قـرآن کـردن افـضـل اسـت یـا بـسـیـار دعـا نـمـودن ؟ امـام در پـاسـخ فـرمـود: کـثـره الدعـا افضل و قرء هذه الایه :
بسیار دعا کردن افضل است و سپس آیه فوق را تلاوت فرمود.
پایان
با تشکر از زحمات استاد محترم