روم
ارائه دهنده :
سارا همتی
مرِیم شیربندی
زیر نظر استاد ارجمند :
جناب آقای مهندس خسروی
تمدن رم
تشکیل جمهوری رم
رومیان حکومت خود را رس پوپلیکا (Respablica) می خواندند که در زبان لاتین به معنای جمهوری یا حکومت عموم مردم است.
رس: امر، کار پوپلیک: عموم مردم (پابلیک)
کشورهایی که به وسیله رم اشغال می شدند province (ایالت) نامیده می شدند.
شهرسازی رومی گام به گام با گسترش سیاسی نظامی رم رشد یافت.
شهرسازی رومی با ایجاد کلنی ها شروع شد.
بزرگترین مهارت روم فقط در انتخاب بهترین نقاط سوق الجیشی جهت احداث شهرشان بود.
بافت شهر روم
بافت شهر روم متشکل از شکل خانه هایشان بود. خانه های روم در ابتدا محصور و دارای حیاط بوده، یک تا دو طبقه و هیچ پنجره و منفذی به بیرون نداشته است. نور از بالا به وسیله حیاط مرکزی (آتریوم) تامین می شده است. پس از مدتی ایده تفکیک بخشی از خانه و ایجاد مغازه و کارگاه در وار راه های عبوری به وجود می آید.
سیر تکاملی خانه های رومی:
1-خانه هایی با حیاط مرکزی و بدون پنجره به طرف کوچه
2-خانه هایی با حیاط مرکزی و یک مغازه در کوچه
3-خانه هایی یک یا دو طبقه که سطح جنب کوچه آن را مغازه ها پوشانده اند.
رم
اسکان اولیه:
رم شهر هفت تپه
مبداء پیدایش شهر رم: دهکده هایی که توسط قبایل لاتین پس از کوچ از کوه های جنوب شرقی به شهر تیبر بنا نمودند. رودخانه رم: تیبر
6 تپه: پالاتین، کاپیتولین، کائلیان، اسکوئلین، ویمینال، کویرنال
مهمترین دو تپه پالاتین: محل سکونت اولیه رومیان
کاپیتولین: محل سکونت قبیله سابین
بنیانگذاری شهر رم با افسانه رومولوس و رموس آمیخته است.
رم: شهر غیر طبقاتی به جز امپراطوری رم که بر فراز تپه پالاتین قرار داشت.
دو نوع مسکن در شهر رم دومیوس: اسکان تک خانواری
اینسولا: بلوک های ساختمانی که به تعدادی آپارتمان تقسیم میشد
اما آنچه که معماری رومی را متمایز از معماری اقوام دیگر همچون یونانیان میکنند را شاید بتوان به صورت ذیل توجیح کرد . که در واقع تمرکز قدرت های نظامی مالی و اداری روم باستان، دیر تر با تمرکز توان علمی و فرهنگی همراه شد و چنان که دانسته شده است، مدتی، توانمندترین شخصیتهای زبده، دانش و هنر زمان، را از دور و نزدیک جذب خود کرده است .و این امر تا آنجا که به تولید فضای معماری و به ویژگیهای آن باز می گرداند دارای پیاوردهایی به شرح ذیل است:
-توان اجرایی متکی بر ثروتهای مادی با یا بی ( رشادتهای که به رومیان نسبت داده شده است) بر سایر تلاشها مقدم بوده و رشد دهنده و بر انگیزاننده تولید در زمینه های دیگر است .
پر شماری گونه های معماری
گسترش پر شتاب سلطه رو میان باستان باعث گردید که تر تیبی متداول و همه گیر و شکلی مجلل در معماری به وجود آورنند و هر آنچه را که می خواستند بزرگ می ساختند و در ساختن آن هم درنگ نمی کردند این روحیه رومیان در صورتی برای بومیان سرزمینهای تسخیر شده مقبول می افتاد که با رنگ و بوی محلی آمیزش پیدا میکرد .که پیدایش این بناها با مداخله که در وضع عمومی شهر ها به وجود می آورد تحرک و پویایی جدیدی به شهرها می بخشید به طریقی که آبراه ها ،حمامها ، ورزشگاها ،آمفی تئاتر ها و… دارای گوناگونی فراوانی گردید و انواع مختلفی به خود گرفت.
این تنوع تنها در راستای اصلی کاربری، رده بندی بناها ممکن می شد و نه در مجموعه ای از ویژگیهای که تاثیر پذیری شدید از عوامل محلی نیز در بگیرد.این گونه مسائل باعث گردید که پر شماری گونه های بناها را در دوران رومیان داشته باشیم که یکی از ویژگیهای اصلی معماری آنان به شمار می آید که همراه و همزاد با تحرک اجتماعی و فرهنگی ،اقتصادی است و نمودی از شکوفایی یک تمدن است.
گستردگی حجمی بنا
یکی از نو آوری های رو میان در باب ترسیم یا تدوین پلان ولومتریک واحدهای معماری شهری این است که شالوده کالبدی بنا و در نتیجه شکل خارجی یا حجم آزاد را در تبعیت از شالوده کار بردی بنا می خواستند و در واقع معماران را وا می داشتند تا خود را از تصور پلاستیک و محدود هندسی برهانند و برخورداری از آزادی در تدوین نقشه را بر پیروی از پوششی یکپارچه و پیوسته را ترجیح دهند.
-اوپوس سیلیکئوم. عبارت است از دیواری که سنگهای به شکل نا منظم و دارای اندازه های جور وا جور بنا می شده است.
-اوپوس کمنتی کئوم. عبارت است از ترکیبی از لاشه سنگهای نا منظم و گاه خردی که به وسیله ملات به یکدیگر می چسبند و شکلی کم وبیش یکنواخت و یک پارچه می یابند که در موارد پیشرفته برای تعبیه پوششها استفاده می گردید.
-اوپوس لاتریکیوم. که روش به کار بردن خشت خام و آجرهایی که در کوره پخته شده اند در بنای پیکره های ساختمانی مبتنی است.
اوپوس سیلیکئوم
بیشترین و یا نوترین ابداع ساختمانی رومیان را در بنای قوسها و طاقها ی منحنی شکل می یابیم که تناسب و اندازه هایی هستند همزمانپاسخگو به نیازهای فنی و کاربردی و زیباشناختی است.
معماری روم باستان
اگراستقلال یا اصالت مجسمه سازی و نقاشی رومی مورد تردید قرار گرفته باشد،برعکس معماری رومی آفرینشی چنان با عظمت بوده است که جایی برای چنین شک و شبهه باقی نمی گذارد.
معبد "فورتونا"قدیمیترین نمونه ای است از آن نوع ساختمان که تاکنون محفوظ مانده است . این معبد که در سالهای آخر قرن دوم ساخته شده ،با تناسبهای ظریفی که در ستونهای ایونیایی و یا ایونیک خود داردحکایت از موج عظیم نفوذ یونانی می کند که به دنبالهاستیلای رومیان بر یونانیان بسوی تمدن رومی سرازیر شد. با این حال بابنای مورد بحث تنها تقلیدی از معبدیونانی نیست زیرا در آن بسیاری عناصر اتروسکها نیز بکار رفته است مانند پایه کرسی بلند رواق و مقصوره ای عریض که ردیف ستون جانبی معبدرا بخود منضم ساخته است.
ولی در خارج بنا ایجاد چنین اعتدالی امکان ناپذیر بوده است زیرا می بایست قاعدهگنبد را بمراتب ضخیمتر از راس آن بسازند تا در مقابل فشار رو بخارج گنبد پایداری کند.(ضخامت جدار گنبداز 6 متر در قاعده آن به 80/1متر در راس آن تقلیل می یابد)بدعت دیگر وجود طاقچه بندیها یا تو رفتگیهای دیوار مقصوره است که نشان می دهد سنگینی گنبد بطور مساوی بر بدنهکمربند تقسیم نشده بلکه بیشتر روی هشت جرز دور مقصوره فرود آمده است.
بنای پانتئون چنان که از نامش برما آید به "همه خدایان "و یا خصوصاًبه هفت خدای سیارگان(در بدنهگرد مقصوره هفت طاقچه بندی تعبیه شده است)اهداءشده است . از این جهت رواست اگر بگوییم که گنبد مطلا کاری شدهآن نیز معنایی رمزی داشته است یعنی مظهر قبه آسمان بوده است ناگفته نماند که آن بنای بزرگ از مقدماتی نسبتاً ناچیزبوجود آمده بود .
Colosseumکولوزیم
بزرگترین آمفی تئاتر و ورزشگاه روم باستان که دستور ساخت آن راوسپاسیان(Vespasian) امپراتور روم در سال 70 میلادی صادر کرد. در این استادیوم وسیع،تماشاگرانرومی میتوانستند، گلادیاتورها و حیوانات وحشی را که تا سرحد مرگ باهم مبارزه میکردند را تماشا کنند.
Florence Cathedralکلیسای جامع فلورانس
این کلیسای جالب توجه از نشانه های پیشرفت فلورانس میباشد. این کلیسا در قرن سیزدهم ساخته شد اما طراحان قرن سیزدهم کلیسای جامع فلورانس نتوانستند محاسبات ساخت گنبدی با قدرت کافی برای پوشش منطقه وسیع مرکز آن، که حدود 42 متر بود را انجام دهند، تا اینکه معماری به نام فیلیپو بونه لسکی (Filippo Brunelleschi) در سال 1420 راه حل این مشکل را پیدا کرد.
فلورانسFirenze
فلورانس نام شهر باستانی فلورنتیانا میباشد که در ایتالیا فیرنتزه نامیده میشود. در ایتالیای مرکزی و ناحیه توسکانی واقع شده و مرکز استان فلورانس گه رود آرنو در آن جاری است. در عکس زیر رود آرنو را مشاهده میکنید که از زیر پل پونته ویکینو(Ponte Vecchio) جاری است.
فلورانس پوشیده از برجهای و کلیساها تاریخی است که مشهورترین آنها کلیسای جامع سانتا ماریا دل فیوره است که قبلا به آن اشاره کرده بودیم. در عکس زیر نمایی از این کلیسا را از پارک میکل آنژ مشاهده میکنید.
موزه هنری پلازو دلی
اوفیتزی(Palazzo egli Uffizi) معروفترین موزه فلورانس میباشد. ساختمان آن متعلق به قرن شانزدهم بوده که ادارات دولتی و دادگاهها در تشکیل میشده اند. هم اکنون در آن آثار نقاشی نفیسی از هنرمندان بزرگ ایتالیا و فرانسه در آن نگاهداری میشود.
کلیسای سانتا کروچه
کلیسای سانتا کروچه (Santa Croce) از دیگر ساختمانهای معروف فلورانس است که در قرن 13 و 14 ساخته شده و به عنوان مرکز پیدایش رنسانس از آن یاد میشود.
کلیسای سانتا ماریا نولا
کلیسای سانتا ماریا نولا (Santa Maria Novella) یکی از زیباترین کلیساهای فلورانس است که در اوخر قرن 14 و اوایل قرن پانزده ساخته شده و با نقاشیهای زیبایی تزیین شده است.
Romeرم
رم پایتخت ایتالیا و مرکز استان لاتزیو (لاتیوم) است که رود تیبر (Tevere توره تلفظ ایتالیایی) از میان آن میگذرد. این شهر در میانه کشور و کنار دریای مدیترانه قرار دارد.
واتیکان که کوچکترین کشور جهان محسوب میشود در داخل شهر رم محصور شده است.
برای قرنها رم شهر جاویدان نامیده میشد، زیرا یکی از بزرگترین شهرهای تمدن غرب و پایتخت امپراطوری روم بود. به عنوان مرکز جهانی کلیسای کاتولیک از سال 1871 این شهر به عنوان پایتخت ایتالیا برگزیده شد. این شهر یک از شهرهای مهم اروپا نیز محسوب میشود. در عکس زیر رودخانه تیبر را مشاهده میکنید. میدان سن پیترو (Piazza San Pietro) که یکی از نقاط دیدنی رم است در زمینه عکس مشاهده میشود.
عکس فوق میدان اسپانیا (Piazza di Spagna) را نشان میدهد که توریستها روی پله های اسپانیایی که در قرن 18 ساخته شده کنار هم جمع شده اند و بالای عکس نیز کلیسای ترینیتا دی مونتی (Trinità dei Monti) را مشاهده میکنید که متعلق به قرن 15 است.
طاق کنستانتین که در سال 5-312 به یادبود پیروزی بزرگ کنستانتین پادشاه امپراتوری رم ساخته شد.
نمایی دیگر از میدان سن پیترو در واتیکان
Leaning Tower of Pisaبرج کج پیزا
ساخت این برج که نمونه از معماری رومی است در سال 1173 در شهر پیزای ایتالیا شروع شد. این برج در حقیت به عنوان برج ناقوس کلیسای جامع پیزا استفاده میشده است. ساخت این مناره نزدیک 200 سال طول کشید و این ساخت و ساز تاخیری باعث ایجاد مشکلاتی برای این ساختمان گردید.
پایان