بیماری های باکتریایی توت فرنگی
ارائه دهنده:
***
رشته:
علوم کشاورزی
مقدمه
توت فرنگی میوه ای نسبتا جدید است که تا 250-300 سال قبل به این شکل امروزی وجود نداشت و بیشتر موارد استفاده دارویی داشته است. در قرن چهاردهم در فرانسه توت فرنگی های وحشی از جنگل به زمین زراعتی منتقل شد و از آن به عنوان یک گیاه اهلی استفاده گردید. در جنگل های شمال ایران توت فرنگی وحشی به طور فراوان یافت می شود. بنظر می رسد که اولین رقم اصلاح شده در زمان صدارت اتابک اعظم از فرانسه به ایران آمد و به نام اتابکی خوانده شد.
ارقام توت
ارقام توت فرنگی به گروه ارقام بهاره یعنی بوته هایی که در سال یکبار میوه می دهند و ارقام چهار فصله که در سال بیش از یکبار میوه می دهند، تقسیم می گردند.
مهمترین ارقام بهاره عبارتند از گورلا، آلیسو، تیوگو، رد گانتلت، اسیتا، کاتس کیل، فرسنا ارقام چهار فصله: این ارقام بسیار قوی الرشد و خزنده بوده و از اواخر اردیبهشت تا اواخر تابستان و گاهی اوایل پاییز میوه می دهند. میوه ها ریز و به تعداد یادتری در هر بوته تولید می شوند. ارقام چهار فصله مانند: استرا، هومی جنتو می باشد.
آفات مهم توت فرنگی:
شته، کنه، سرخرطومی جوانه، زنجره، سن، تریپس، طوقه بر و ..
بیماریهای مهم توت فرنگی
لکه برگی، بلایت برگ، سفیدک پودری، پوسیدگی سیاه ریشه، پوسیدگی ناشی از بوتریتیس، نماتد و ..
روش های مبارزه با بیماری های توت فرنگی
مبارزه زراعی (Caltural Control) شامل:1. تناوب زراعی 2. تیلر زدن و شخم 3. به کاربردن واریته های مقاوم
مبارزه مکانیکی Mechanical Control) ) شامل: جمع آوری برگ های آلوده و سوزاندن آن ها
مبارزه فیزیکیPhysical Control) ) شامل:1. سرما درمانی 2. گرما درمانی 3. استفاده از نور 4. استفاده از امواج رادیویی
مبارزه بیولوژیکiological Control) ) شامل استفاده از میکروارگانیسم های مفید جهت کنترل بیولوژیکی بیمارگر های گیاهی .
مبارزه قانونی (Legislative Control) شامل: مقررات قرنطینه ای داخلی و خارجی.
مبارزه شیمیایی شامل استفاده از سموم شیمیایی می باشد. بعلت اجرای ساده، کمی هزینه و وسعت عملیات، بیشتر مورد توجه و بهره برداری است.
مبارزه تلفیقی:کاربرد روش های مختلف مبارزه برای کنترل یک بیماری بخصوص و استفاده توام از دو یا چند روش (مثلاً مبارزه شیمیائی و بیولوژیکی) را مبارزه تلفیقی نامند.
جهت درک بهتر روشهای تلفیقی مبارزه با بیماریهای توت فرنگی در اول بطور خیلی خلاصه بیماریهای مهم توت فرنگی و چگونگی خسارت آن ها بیان گردیده است و در انتها روش های کنترل تلفیقی بیماری ذکر گردیده است ؛ مهمترین بیماری های توت فرنگی عبارتند از :
1-لکه برگی:
که باعث آلودگی برگ ، میوه ، دمبرگ، ساقه های رونده ، دم و کلاه میوه می شود . لکه های مدور به رنگ قرمز ارغوانی در سطوح فوقانی برگ ایجاد که در نهایت مرکز این لکه ها به رنگ قهوا ای مایل به زرد و سپس سفید می شوند . برگهای بالغ آلوده به این پاتوژن که طی زمستان در مزرعه باقی مانده اند منجر به تولید کنیدی ( عامل تکثیر ) می شوند ؛ که در اثر آبیاری یا جابجایی گیاهان آلوده بر روی سایر بوته ها انتقال می یابند .
کنترل تلفیقی با بیماری :
رعایت مناسب اصول بهداشتی از مهمترین و بهترین راهکارهای کنترل می باشد . به محض مشاهده علائم در صورت امکان می توان از قارچ کش ها جهت کنترل استفاده نمود . حذف برگهای پیر پس از برداشت محصول در کاهش خسارت موثر است . این عمل فضادهی مطلوب بین گیاهان و نیز هوادهی باعث کنترل بیماری شده ، حتی المقدور از آبیاری استفاده نشود و بجای آن از آبیاری قطره ای در صورت امکان استفاده گردد ف چرا که به حداقل رسانیدن مقادیر آب آزاد از اهمیت زیادی برخوردار است . برای آلودگی به لکه برگی ، عامل بیماری زا ، 12 ساعت پیوسته آب آزاد نیاز دارد . حذف برگهای آلوده جهت کاستن منابع آلودگی و نیز استفاده داز ارقام مقاوم ( مانند chamby, Delmarvel, Earliglow) از دیگر روش های کنترل است .
2-لکه قرمز ( سوختگی برگ ) :
برگ ، میوه ف دمبرگ ، ساقه های رونده ، دم و کلاه میوه را آلوده ساخته باعث ایجاد لکه های زاویه ای به رنگ ارغوانی مایل به قرمز در روی سطح فوقانی برگ شده بطوری که مرکز این لکه ها به رنگ ارغوانی باقی می ماند .پاتوژن بر روی برگ ها زمستان کذرانی کرده با مساعد شدن شرایط محیطی در فصل بهار ، شروع به فعالیت میکند.
رعایت اصول بهداشتی ، جمع آوری برگهای آلوده در زمستان و از بین بردن آنها ، استفاده از قارچ کش ها ، تراکم کشت مناسب ، هوادهی ،کاهش رطوبت محیط در کاهش خسارت بسیار موثر هستند . استفاده از ارقام مقوم ( مانند Delmarvel, Lateglow ,Allstar, ) و کاهش آب آزاد جهت جلوگیری از انتشار بیماری در اوایل فصل رشد از دیگر اقدامات کنترل تلفیقی می باشد .
3-بلایت برگ :
در اثر آلودگی گیاه به این بیماری لکه های ارغوانی مایل به قرمزتا قهوه ای V شکل ، کناره های برگ را احاطه می کنند در نهایت لکه ها برنگ قهوه ای تیره یا قهوه ای مایل به قرمز که بوسیله حلقه ای به رنگ قهوه ای روشن احاطه شده است متمایل می شوند . در صورت آلوده شدن کلاه میوه ، نرم شدن و پوسیدگی صورتی در انتهای میوه حاصل می گردد.
استفاده از ارقام مقاوم Earliglow,Mohawk,Woreaster) رعایت اصول بهداشتی-استفاده از قارچ کش به محض مشاهده علائم – به حداقل رسانیدن مقادیر آب آزاد – حذف برگهای پیر و آلوده و از بین بردن آنها – تراکم کشت مناسب از مهمترین روشهای تلفیقی مبارزه می باشند .
4-لکه برگی لامولاریا :
ایجاد لکه های حلقوی تاجی شکل برنگ ارغوانی تیره در روی برگ های فوقانی که مرکز قهوه ای این لکه ها برنگگ سفید یا قهوه ای زنگی متمایل می گردد . این لکه ها اغلب به همدیگر متصل شده و نواحی سوخته را بوجود می آورند .
استفاده از ارقام مقاوم مانند (Delmarvel , Woreaster , Hood) . سایر روشهای مبارزه مانند موارد ذکر شده در مورد لکه برگی می باشد .
5-لکه بنفش توت فرنگی
علائم به صورت لکه های بنفش روی برگ ظاهر می شوند . لکه ها تدریجاً بزرگ شده و گاهی تمام سطح برگچه ها را فرا می گیرند . لکه های بزرگ معمولاً به رنگ قهوه ای تیره بوده ، مرکز آنها کم رنگ تر می باشد . شناسایی و کشت ارقام مقاوم ( مانند Earliglow ,Delmarvel , Mohawk)در کنترل بیماری موثر است . سمپاشی بوته ضرورتی ندارد ولی در صورت شدت می توان از کاپتان به نسبت 2 در هزار در فصل بهار بعد از گلدهی استفاده نمود . رعایت اصول بهداشتی و جمع آوری اندام آلوده و از بین بردن آنها ، تراکم مناسب و کاهش رطوبت نیز در کاهش و کنترل بیماری موثر هستند .
چند نکته در مورد بیماری های باکتریایی برگی :
حذف برگهای مسن بعد از برداشت ، در کاهش تراکم ، هوادهی و در نتیجه کاهش رطوبت وآب آزاد – که عامل اصلی انتشار بیماری است – می گردد . حذف برگهای آلوده در فصل پاییز به عنوان عوامل آلودگی در اوایل بهار جهت کاهش خسارت موثر است . در بیماری های برگی سمپاشی در بیشتر مواقع نیاز نبوده و در صورت نیاز می توان از سمومی مانند کاپتان به نسبت 2 در هزار بلافاصله بعد از گلدهی اقدام به سمپاشی نمود . استفاده از آبیاری قطره ای نسبت به سایر روشهای آبیاری بخصوص آبیاری بارانی ترجیح داده می شود چرا که میزان رطوبت کاهش می یابد و در نتیجه انتشار و گسترش بیماری کنترل می گردد . قطرات حاصل از آبیاری بارانی ضمن برخورد با مناطق آلوده به قطرات کوچکتر تبدیل شده باعث گسترش بیماری می گردد.
6-سفیدک پودری
علائم این بیماری بصورت پیچش برگها و خشک شدن لکه های قهوه ای مایل به ارغوانی در روی سطوح پایین برگها می باشد . این علائم در سطوح بالایی برگها به رنگ مایل به قرمز ظاهر می شود . پاتوژنها بر روی برگ های آلوده زمستان گدرانی کرده در بهار اسپورها به وسیله باد انتشار می یابند . میزان انتشار در دماهای 27-15 درجه سانتیگراد و رطوبت متوسط تا بالا بیشتر می شود . میوه آلوده نیز سفت و سخت شده و نمی رسد .
مبارزه تلفیقی : حذف برگ های آلوده در پاییز یا زمستان – استفاده از تراکم مناسب گیاه جهت هوادهی مناسب و کاهش رطوبت . عدم کاشت ارقام حساس ( مانند Allstar , Aromas , Diamante ) . در صورت نیاز به سمپاشی با سموم کاراتان و بنومیل در بهار پس از گلدهی و مشاهده علائم – عدم بکار بردن ازت بیش از حد ( که منجر به حساس شدن گیاه شده و بیماری گسترش می یابد ) . استفاده از آبیاری مناسب .
بیماری از نوع قارچی
بیماری بدشکلی
بیماری تاج خروسی
سیاه شدگی بذر توت
منابع
الهی نیا .س .ع، 1383، بیماری های درختان میوه وبرخی از گیاهان باغی و روشهای مبارزه باآن ها. انتشارات دانشگاه گیلان.
بهنامیان. م، مسیحا. س. 1383. توت فرنگی . انتشارات ستوده. چاپ دوم
http://amuzeshgah2.blogfa.com
http://iranpardis.com
http://fa.wikipedia.org