بیماری فلج اطفال (پولیو میلیت)
عفونت ویروسی حاد
شامل 3 دسته ویروسی (p1) (p2) (p3)
اغلب موارد پولیو توسط نوع 1 ایجاد میشود.
مصونیت حاصل از یک نوع ویروس در مقابل انواع دیگر مصونیت ایجاد نمیکند.
تعریف
90% موارد بدون علامت هستند.
انسان تنها میزبان است.
بیماری به 3 شکل تظاهر پیدا میکند:
1- خفیف غیر اختصاصی ( تب، سردرد، گلودرد، خستگی، بی اشتهایی)
2-مننژیت اسپتیک(پولیومیلیت غیر فلجی)
3-فلج شل( flaccid weakness) فقط 1% موارد
بیش از 90% در کودکان زیر 5 سال اتفاق میفتد.
علایم
بیماری شدیدا مسری
تماس مستقیم با فرد مبتلا یا انتقال oral-fecal
کشف ویروس در مدفوع در مقایسه با بزاق آسان تر ست وهم برای مدت طولانی تری صورت میگیرد
در مناطق با سطح بهداشت عمومی بالاتر انتقال از راه ترشحات حلق اهمیت بیشتری پیدا میکند.
انتقال بندرت از طریق شیر و مواد غذایی آلوده به مدفوع
انتقال
دوره نهفتگی
عمدتا 14-7 روز
دوره واگیری
تا زمانیکه ویروس در ترشحات وجود دارد.
در ترشحات حلق به مدت 1 هفته و در مدفوع به مدت 3 هفته باقی می ماند.
بعد از تماس با فرد آلوده(علامتدار یا بدون علامت) 36 ساعت اول ،ویروس در ترشحات حلق و 72 ساعت اول در مدفوع قابل رد یابی است
حساسیت همگانی در برابر عفونت
مصونیت مادام العمر هم بعد از عفونتهای بالینی و هم بعد از عفونتهای بدون علامت اتفاق میفتد.
عفونت ثانویه نادراست و از نوع متفاوت ویروس پولیو منتج میشود.
نوزادانی که از مادران مصون متولد میشوند از مصونیت غیرفعال گذرا برخوردارند.
ضربه، تزریق عضلانی یا انجام جراحی در خلال دوره کمون میتواند موجب فلج در اندام مربوطه گردد.
فعالیت عضلانی بیش از حد در مرحله مقدماتی زمینه را برای فلج آماده میکند.
حساسیت و مقاومت
فلج غیرقرینه شل اندام یا فلج بولبر بدون اختلالات حسی در طی یک بیماری تب دار در یک کودک یا بالغ جوان
تشخیص افتراقی: گیلن باره : تب وجود ندارد
ضعف عضلانی قرینه
اختلالات حسی در 70%
پروتئین CSF افزایش یافته
تشخیص
4 استراتژی WHO برای موفقیت در ریشه کنی پولیو
1- پوشش بالای واکسیناسیون جاری کودکان با واکسن خوراکی فلج اطفال(OPV)
2- روز ملی ایمن سازی(NIDs) با هدف کودکان زیر 5 سال
3- مراقبت از فلج شل حاد( AFP)
4- عملیات پاکسازی بمنظور قطع آخرین زنجیره انتقال
برنامه ریشه کنی در دنیا
کمیته کشوری تائید ریشه کنی فلج اطفال در سال 1977 در ایران شروع بکارکرد.
طبق گزارش این کمیته ایران از نظر فلج اطفال بومی نیست اما بعلت همسایگی با کشورهای بومی ( افغانستان و پاکستان) امکان ورود مکرر ویروس وحشی وجود دارد.
در سال 2001 کمیته کشوری اعلام کرد حتی یک مورد فلج اطفال ناشی از ویروس وحشی در کشور یافت نشده است.
برنامه ریشه کنی در ایران
اقدامات کمیته ریشه کنی فلج اطفال:
1- حفظ پوشش بالای ایمن سازی جاری(95%)
2- تداوم برنامه ویژه واکسیناسیون گروههای اسیب پذیر
3-برنامه عملیاتی کشف و پاسخ به ورود ویروس پولیو
THANK YOU