بهره برداری ومدیریت محصول و خدمات
توزیع نیروی کار در سال 2045
کشاورزی
صنعت
خدمات
3%
4%
93%
(Management) مدیریّت
فرآیند انجام کارها بهطور اثربخش و کارآ
بهوسیله دیگران
تعریف مدیریت
مدیریت فعالیتی است منظم درجهت تحقق اهداف معین ازطریق ایجادروابط میان منابع موجود، انجام دادن کاربامشارکت افراد دیگروشرکت فعال در تصمیم گیری
(Management Functions) وظایف مدیریّت
تعیین اهداف و روش دستیابی به آنها
تنظیم کارها، اختیارات و منابع بین کارکنان
اعمال نفوذ و ایجاد انگیزه در کارکنان
مقایسه فعّالیّتها با استانداردهای برنامه
برنامهریزی(Planning)
سازماندهی (Organizing)
رهبری (Leading)
کنترل (Controlling)
برنامهریزی بهسان لکوموتیوی است که واگنهای
سازماندهی، رهبری و کنترل را به حرکت در میآورد
برنامهریزی
سازماندهی
رهبری
کنترل
دستیابی به اهداف
ارتباط وظایف مدیریّت
مردی به یک مغازه فروش حیوانات رفت و درخواست یک طوطی کرد.
صاحب فروشگاه به سه طوطی خوش چهره اشاره کرد و گفت: «طوطی سمت چپ 500 دلار است.»
مشتری: «چرا این طوطی اینقدر گران است؟»
صاحب فروشگاه: «این طوطی توانایی انجام تحقیقات علمی و فنی دارد.»
مشتری: «قیمت طوطی وسطی چقدر است؟
صاحب فروشگاه: طوطی وسطی 1000 دلار است. برای اینکه این طوطی هر کاری را که سایر طوطی ها انجام می دهند، انجام داده و علاوه بر این توانایی نوشتن مقاله ای که در هر مسابقه ای پیروز شود را نیز دارد.»
و سرانجام مشتری از طوطی سوم پرسیده و صاحب فروشگاه گفت: « 4000 دلار.»
مشتری: «این طوطی چه کاری می تواند انجام دهد؟»
صاحب فروشگاه جواب داد: «صادقانه بگویم من چیز خاصی از این طوطی ندیدم ولی دو طوطی دیگر او را مدیر ارشد صدا می زنند.»
رئیس ؛ مرئوس ؛ کارمند ؛ مدیر ؛ کارکنان ؛ زیردست ؛ مافوق ؛ بالادست ؛ نقش مدیر ؛ ساختار سازمانی
برنامه ریزی
تعریف برنامه ریزی
برنامه ریزی عبارت است از تهیه و توزیع و تخصیص امکانات محدود برای رسیدن به هدف های مطلوب، در حداقل زمان و با حداقل هزینه ممکن
برنامه ریزی فرایند دستیابی به اهداف سازمان است
در یک کلام برنامه ریزی یعنی تعیین فعالیت های اثربخش در جهت تحقق هدف به بهترین شکل ممکن (کارآیی)
هدف
فعالیت
تهیه برنامه
برنامه توسعه محصول
برنامه بازاریابی
برنامه های تولید
برنامه تامین منابع مالی
برنامه های تیم سازی، استخدام و تامین منابع
شناسایی همکاران، شرکا، سرمایه گذاران و مشاوران اصلی و فرعی
انواع برنامهریزی
پل مواصلاتی منابع به هدف کلیدواژه ها : سیستم های سازمانی ؛ فرایندهای سازمانی ؛ سیستم های مدیریتی ؛ هدایت منابع ؛ مدیریت منابع
شرح تصویر
اگر هدف مشخص و منابع لازم برای دستیابی به هدف را داشته باشیم اما سیستم ها، فرایندها و ابزار لازم را برای هدایت و به جریان انداختن منابع به سمت هدف فراهم نکرده باشیم و نقاط ضعف و قوت خود را نشناخته باشیم قطعاً به هدف دست نخواهیم یافت و منابع در اختیار نیز از بین خواهند رفت، در مسیر دیگری جریان خواهند یافت، یا به عنوان عامل تهدیدی علیه خودمان عمل خواهند کرد.
شرح تصویر
هر سازمانی علاوه بر ساختار رسمی و از پیش طراحی شده، دارای شبکه ای از روابط شخصی و اجتماعی است که توسط کارکنان آن شکل گرفته است. به این شبکه، سازمان غیر رسمی گفته می شود. سازمان های غیر رسمی ویژگی هایی دارند که متفاوت از ویژگی های سازمان های رسمی و ساخت یافته است. برای مدیریت گروه ها و سازمان های غیر رسمی در یک سازمان رسمی، باید به این ویژگی ها توجه داشت. این ویژگی ها عبارتند از:
– سازمان های غیر رسمی مانند عاملان کنترل اجتماعی عمل می کنند بدین شکل که فرهنگی تولید می کنند که دنباله روی و انطباق با اعضای گروه را الزامی می کند.
– روابط انسانی حاکم بر سازمان غیر رسمی، کاملاً متفاوت از روابط در سازمان رسمی است و فنون متفاوتی برای تحلیل آن روابط موردنیاز است.
– سیستم رتبه بندی و روابط کاملاً جدای از ساختار رسمی است.
– سازمان های غیر رسمی در برابر تغییر مقاومت می کنند.
– گروه غیر رسمی سازمان یک رهبر غیر رسمی دارد که لزوماً شخصی نیست که به عنوان رئیس سازمان منصوب شده است.
از آنجایی که سازمان ها از افراد تشکیل شده اند نه خانه های نمودار سازمانی، مدیران و طراحان سیستم ها نباید خود را از تحرکات سازمانی واقعی جدا کنند. مدیران باید از گروه های اجتماعی سازمان اطلاع داشته باشند و درباره آنها اطلاعات جمع آوری کنند و از این اطلاعات در طراحی سیستم ها و برنامه ریزی بهره ببرند. مدیران باید به واقعیت های سازمان توجه کنند.
کار در رویی کلیدواژه ها : از زیر کار در رفتن ؛ ارجاع دادن وظایف ؛ ضعف در سازماندهی ؛ روشن نبودن مسئولیت ها
شرح تصویر
این تصویر در ظاهر موضوع از زیر کار در رفتن را نشان می دهد که نتیجه آن تاخیر در انجام وظایف سازمانی خواهد بود که در نهایت به نارضایتی مشتریان و ارباب رجوع منجر می شود.
اما موضوع مهم تر و پنهان در این تصویر را می توان ضعف در سازماندهی بیان کرد. در سازمانی که وظایف، مسئولیت ها، ارتباطات و فرایندهای سازمانی به صورت مشخص و درست تبیین نشده باشند راه برای از زیر کار در رفتن ایجاد می شود. از آنجایی که سازماندهی یکی از وظایف مدیریت است بنابراین ضعف در سازماندهی ضعف در مدیریت سازمان است.
Leader
شرح تصویر
این تصویر نمایانگر عملکرد مجموعه ای وظیفه گرا است. البته نوعی از وظیفه گرایی که « هدف » در آن گم شده است.
در این نوع سازمان تغییرات با هزینه زیاد و با مقاومت بالا انجام می گیرد و پرسنل کمترین انگیزه را برای توسعه و بهبود سازمان خود دارا هستند.
معمولاً در این سازمان ها پاداش هایی (مادی و غیرمادی) که به افراد داده می شود بر اساس اثربخشی فعالیت های آنان نیست بلکه متناسب با پایبندی آنان به وظایفی است که می تواند ضد اثر بخش نیز باشند.
در این تصویر، هدف تیم خط کشی ، «خط کشی» بوده است و نه هدایت خودروها در جاده و بنابراین بدون اینکه برای مشکل پیش آمده (تنه درخت مانع) راه حلی اندیشیده شود، خط کشی انجام شده است.
در مقابل این نوع سازمان، سازمان های فرآیندگرا قرار دارند که در این نوع سازمان ها به اثربخشی فرآیندها توجه شده و آن، معیاری برای ارزیابی فعالیت های کارکنان است.
تعاریف و مفاهیم
اثر بخشـی
میزان تحقق فعالیتهای طرح ریزی شده و حصول نتایج مورد نظر
کارآیـی
رابطه میان نتایج حاصله با منابع استفاده شده
در بررسی اثر بخشی، پاسخ به پرسش های زیر حائز اهمیت می شود:
آیا سازمان به اهداف و ماموریت خود دست یافته است؟
آیا استفاده کنندگان نهایی از محصولات و خدمات رضایت خاطر دارند؟
آیا کیفیت کار قابل قبول است؟
اثربخشـی
در بررسی کارایی، پاسخ به پرسش های زیر حائز اهمیت می شود:
آیا هزینه صرف شده با بودجه اختصاصی مطابقت دارد؟
مقدار محصول و خدمات تولید شده چه میزان است؟
منابع صرف شده اعم از مواد اولیه، نیروی انسانی و ماشین آلات چقدر است؟
وظیفه مدیران اجرایی و سطوح پایین تر، افزایش بهره وری و کارایی فعالیت واحدهای تحت سرپرستی شان می باشد.
کارایی
فرض کنید دو راننده می خواهند از تهران به مشهد بروند. خودروی یکی از آنها ژیان و خودروی دیگری، بنز است. راننده ژیان با سرعت ۶۰ کیلومتر بر ساعت در جاده مشهد حرکت خود را آغاز می کند و راننده بنز با سرعت ۱۱۰ کیلومتر بر ساعت، جاده شیراز را پیش می گیرد. در این مثال، کارایی (Efficiency) راننده ژیان، کمتر ولی اثربخشی (Effectiveness) او بالاتر است. کارایی نشان می دهد که یک فرد یا سازمان، به چه صورت منابع (زمان، هزینه، مواد و…) را در جهت ایجاد خروجی (محصول یا خدمت) به کار می گیرد و اثربخشی نشان می دهد که این خروجی تا چه حد در راستای اهداف سازمان می باشد. بنز کاراتر، چون در راستای هدف حرکت نمی کند، منابع (زمان، سوخت و …) را با سرعت بالاتر به هدر می دهد. پس شاید بتوان گفت فعالیت اثربخش غیرکارا، از فعالیت کارای غیر اثربخش، بهتر است.
– وظیفه مدیران بالای سازمان افزایش اثربخشی از طریق ایجاد هماهنگی بین فعالیت واحدهای مختلف سازمان است.
– وظیفه مدیران اجرایی و سطوح پایین تر، افزایش بهره وری و کارایی فعالیت واحدهای تحت سرپرستی شان می باشد.
– درسطوح بالا نیز کارایی و در سطوح پایین نیز اثربخشی مورد توجه قرار دارد. به بیانی دیگر، درعین حال که لازم است هر فرآیند، فرد یا واحد یا سیستم فرعی دارای حداکثر کارایی و بهره وری باشد، می بایست در راستای اهداف سازمانی اثر بخش نیز باشد.
اثر بخشی و کارایی
&
انواع برنامه براساس سطوح سازمانی
استراتژیک (Strategic)
عبارتاستاز، تعیین اهداف بلندمدّت و حیاتی سازمان و طریقه نیل به آن، با توجه به عوامل محیطی و با درنظر گرفتن آینده سازمان
تاکتیکی (Tactical)
عبارتاستاز، اتخاذ تصمیمهای کوتاه مدّت برای حداکثر بهرهوری از منابع موجود باتوجه به تحوّلات محیط. دراین نوع برنامهریزی وسایل (Means) لازم برای تحقق اهداف استراتژیک مشخص میشود و این کار سبب هماهنگی واحدهای سازمانی میگردد
در این حالت تلاش جهت حصول به بهترین نتایج است (اثربخشی)
عملیاتی (Operational)
عبارتاستاز، تعیین عملیات (فعّالیّتهای) لازم جهت نیلبه اهداف استراتژیک، ازطریق وسایل (تاکتیکهای) تعیینشده
در این حالت تلاش جهت بهتر انجام دادن کارها میباشد (کارآیی)
آیا کارایی فرآیندی در سازمان شما به زیان کارایی کل سازمان تمام می شود؟ اگر بردارها هم راستا نباشند پرواز میسر نیست.
41
بهـره وری
بهره وری = کارایی(کمی) + اثربخشی (کیفی)
42
کارایی Efficiency
کار را به درستی انجام دهیم
high
Low
عوامل موثر در بهره وری
high
اثربخشیEffectiveness
کار را به درستی تعریف کنیم
کارایی ، اثر بخشی و بهره وری :
کارایی را "انجام درستِ کار" و اثربخشی را "انجام کار درست" تعریف می کنند. طبق شکل زیر، کارایی نشان دهنده نسبت تبدیل ورودی ها به خروجی ها بوده و اثر بخشی، نسبت ارتباط خروجی ها با اهداف می باشد. بهره وری، حاصل جمع برداری کارایی و اثربخشی است که نشان می دهد یک سازمان به چه صورت منابع خود را در راستای دستیابی به اهداف به کار می گیرد. به این ترتیب، بهره وری را می توان به صورت "انجام درستِ کار درست" تعریف کرد. بامثال خرید مازاد بازرگانی bomوmri
45
سازمان اقتصادی اروپا : حاصل کسری است که از تقسیم مقدار یا ارزش محصول/خدمت به مقدار یا ارزش یکی از عوامل تولیدبه دست آید.
سازمان بین المللی کار: عبارتست از نسبت ستانده به یکی از عوامل تولید (زمین ، سرمایه نیروی کار و مدیریت)
آژانس بهره وری اروپا : یک نوع طرز تفکر و دیدگاهی است به این پایه که هر فرد می تواند کارها و وظایفش را هر روز بهتر از قبل انجام دهد .
مرکز بهره وری ژاپن : حداکثر استفاده از منابع فیزیکی ، نیروی انسانی و سایر عوامل به روشهای علمی به گونه ای که بهبود بهره وری به کاهش هزینه های تولید ، گسترش بازارها ، افزایش اشتغال و بالا رفتن سطح زندگی همه آحاد ملت منجر گردد .
تعریف بهره وری از دیدگاههای سیستمی : نسبت بین مجموعه خروجیهای یک سیستم به ورودیهای آن .
تعاریف بهره وری
«نگاهی به وضع امروز در ایران»
آیا می دانید میانگین ضایعات صنعتی کشور در سال 80 معادل 27% بوده است؟
آیا می دانید قریب 70% قیمت تمام شده محصولات صنعتی ما هزینه های سربار است؟
آیا می دانید اثر بخشی تجهیزات در صنایع کشور(درصدی از زمان بهره برداری که صرف تولیدات سالم میشود)معادل 25% است؟
آیا می دانید متوسط راه اندازی طرح های ملی و سرمایه بر کشور حدود 8 سال
است؟
آیا می دانید 54% طرح های عمرانی در کشور اشکال طرح ریزی دارد؟
آیا می دانید 27% طرح های عمرانی در کشور ناقص اجرا می شود؟
آیا می دانید 28% طرح های عمرانی در کشور پس از بهره برداری مشکل دارند؟
متصل شوند؟I C T آیا می دانید تا سال 2010 تمام روستاها باید به
آیا می دانید تا سال 2010 باید تمام مدارس،دانشگاه ها و مراکز به صورت بیسیم
متصل باشند؟I C T به
آیا می دانید بهره وری در ایران از اوایل جنگ که 1/65 درصد بوده و به 0/64 درصد رسیده است؟
آیا می دانید 300 میلیارد دلار سرمایه ایرانیان خارج از کشور است؟
آیا می دانید در بین 140 کشور جهان رتبه 133 در جذب سرمایه داریم؟
علم و حرفه اخیر مدیریت پروژه
مدیریت پروژه در ایران
مرحوم دکتر عظیمی:
توسعه یافتگی
توسعه نیافتگی
کار کم و بازدهی زیاد
کار زیاد با بازدهی کم
اتلاف
هر فعالیتی که انجام میشود و موجب ارزش افزوده نمی شود.
مقدمه
•تفاوت کشورهای موفق و ناموفق، تفاوت قدمت آنها نیست؟
زیرا برای مثال کشور مصر بیش از 3000 سال تاریخ مکتوب دارد و فقیر است!
اما کشورهای جدیدی مانند کانادا، نیوزیلند، استرالیا که 150 سال پیش وضعیت قابل توجهی نداشتند اکنون کشورهایی توسعه یافته و ثروتمند هستند.
• تفاوت کشورهای موفق و ناموفق در میزان منابع طبیعی قابل استحصال آنها هم نیست؟
ژاپن کشوری است که سرزمین بسیار محدودی دارد که 80 درصد آن کوه هایی است که مناسب کشاورزی و دامداری نیست اما دومین اقتصاد قدرتمند جهان پس از آمریکا را دارد. این کشور مانند یک کارخانه پهناور و شناوری می باشد که مواد خام را از همه جهان وارد کرده و به صورت محصولات پیشرفته صادر می کند.
مثال بعدی سویس است.کشوری که اصلاً کاکائو در آن به عمل نمی آید اما بهترین شکلات های جهان را تولید و صادر می کند. در سرزمین کوچک و سرد سویس که تنها در چهار ماه سال می توان کشاورزی و دامداری انجام داد، بهترین لبنیات (پنیر) دنیا تولید می شود.
سویس کشوری است که به امنیت، نظم و سختکوشی مشهور است و به همین خاطر به گاوصندوق دنیا مشهور شده است (بانک های سویس).
؟
پس علت چیست؟
توجه:
شخصی در جنگل می کوشید با تبر درختی را قطع کند،
از او پرسیدند چه می کنی؟
پاسخ داد: می بینید که دارم درخت را تبر می زنم
به او گفتند :خیلی خسته به نظر می رسی، چه مدت است مشغول تبر زدن هستی؟
گفت: بیشتر از پنج ساعت است، واقعا کار شاقی است
پرسیدند: چرا چند دقیقه به خودت فرصت نمی دهی تا تبر را تیز کنی؟ مطمئنا کارت با سرعت بیشتری پیش خواهد رفت مرد با جدیت گفت: فرصت ندارم تبر را تیز کنم. مگر نمی بینی دارم تبر می زنم؟!
دامنه شمول بهره وری
1- سرمایه
2- منابع انسانی
3- مالی
4- انرژی
5- ماشین آلات
6- اطلاعات
7- دانش فنی
8- مواد اولیه
تجزیه و تحلیل داده ها
64
سطوح بهره وری
1-بهره وری فردی
2- بهره وری در خانه
3- بهره وری در سازمان
4- بهره وری در سطح ملی
برداشت های غلط از بهره وری
افزایش تولید و کار سخت
4- چرخه مدیریت بهره وری(Productivity Cycle):
1-(نگرش فرآیندی و بهبود مستمر سیستم مدیریت کیفیت ISO 9000 )
معرفی نظامهای بهبود:
ویژگیهای برنامهریزی استراتژیک
به تاثیر عوامل خارجی توجه میکند
آیندهنگر است
نوعی برنامه بلندمدّت است
مدیریت عالی مسئول آن میباشد
زمینه اساسی برای تمامی برنامههای دیگر در سطوح سازمانی را ترسیم میکند
موجب هدایت تمامی سازمان میشود
بهعلت تجسم بهتر و دقیق آینده، امکان رسیدن بهاهداف بیشتر است
بدون برنامهریزی عملیاتی قابل اجرا نمیباشد
در واقع برنامهریزی استراتژیک به دو سوال پاسخ میدهد
چه باید بکنیم؟
اهداف
چگونه باید انجام دهیم؟
استراتژی
فرآیند مدیریّت استراتژیک
توافق
اولیه
شناسایی
ذینفعها
توصیف فلسفه،
نقش و ماموریّت
تعهّدات و ارزشها
شناخت محیط کلان
شناخت محیط رقابتی
شناخت محیط داخلی
شناخت فرصتها و تهدیدها
شناخت نقاط قوّت و ضعف
شناخت مسائل استراتژیک
تجزیه و تحلیل
SWOT
ارزیابی مجدد
ماموریت و
اهداف
تنظیم گزینههای
مختلف استراتژی
ارزیابی و انتخاب
یک استراتژی
توصیف سازمان
در آینده
تعیین اولویّتها
تخصیص منابع
اصلاح ساختار
تعیین خط مشی
و سبک رهبری
تعیین
چشمانداز
تعیین
فعّالیّتها
اجــرا
حصول نتایج
ارزشیابی
تحلیل، شناخت و هدفگذاری
کنترل
تدوین استراتژی
اجـرای استراتژی
تحلیل، شناخت و هدفگذاری
تجزیه و تحلیل وضع موجود
شناخت مسائل استراتژیکی
شناخت عوامل محیطی
شناخت فرصتها و تهدیدهای محیطی
شناخت نقاط قوّت و ضعف درونی
تجزیه و تحلیل فرصتها و تهدیدهای محیطی و نقاط قوّت و ضعف درونی(SWOT Analysis)
ارزیابی مجدد ماموریت و اهداف
تنظیم گزینههای مختلف استراتژی
ذینفعها(Stakeholders)
فرد، گروه یا سازمان که میتواند بر سازمان تاثیر گذارد و یا از آن تاثیر بپذیرد و علاوه بر اینکه در فرایند مدیریت استراتژیک میبایستی علائق آنها در نظر گرفته شود، در فرایند برنامهریزی استراتژیک نیز میبایستی مشارکت داشته باشد
به ترتیب زیر:
شناسائی همه ذینفعها
تعیین اهمیّت هریک از آنها
مشخص کردن دیدگاهها، معیار رضایت و اهداف آنها
تاثیر آنها بر برنامههای اجرائی
استانداردهای ایزو 9000 – 2000 برای استقرار ، توسعه و بهبود یک سیستم کیفیت مدلی را به شکل زیر ارائه کرده اند که بر اساس آن سازمان قادر خواهد بود تا نیازمندیها را شناسائی و فرآیندها را در جهت تامین محصول مورد نیاز و دستیابی به رضایت مشتریان به اجرا گذارد .
رویکرد سیستم کیفیت
نیازها و انتظارات مشتریان همواره در حالت تغییر است بنابراین سازمان باید ازطریق بهبودمستمرمحصول وفرآیند، خود را با این تغییرات منطبق و سازگار نماید .
طرفهای ذینفع
نیازمندیها
رضایت مشتری
طرفهای ذینفع
بهبود مستمر در سیستم مدیریت کیفیت
شناسائی مشتریان و نیازهای آنها
به سئوالات ذیل پاسخ دهید:
1- چه کسانی خدمات را مصرف یا دریافت می کنند؟
2- چه کسانی از عملکرد سازمان سود می برند ؟ ( داخلی و خارجی)
3- مشتریان خارج سازمان چه کسانی هستند؟
4- مشتریان داخل سازمان چه کسانی هستند؟
5- عملکرد مناسب سازمان از نظر مشتریان چیست؟( داخلی و خارجی)
6- آیا سازمان دیگری وجود دارد که نیاز مشتریان را رفع کند؟
I am not ok and you are not ok (پوچ گرا)
I am ok but you are not ok (خود بزرگ بین)
I am not ok but you are ok (خود کم بین)
I am ok and you are ok (شخصیت سالم)
انواع نگرش به خود یا خود ادراکی
نگرش به کسب و کار عبارتست از آمادگی روانی برای انجام کار که این آمادگی روانی می تواند مثبت ، منفی و یا خنثی باشد .
نگرش منفی نسبت به کسب و کار
نگرش خنثی نسبت به کسب به کسب و کار
نگرش مثبت نسبت به کسب و کار
نگرشها به کسب و کار
علاقه به ثروت های بادآورده در نزد برخی افراد
استقبال اکثریت نیروی کار از تعطیلات
بهره وری پایین نیروی کار
تمایل به مشاغل واسطه گری ، دلالی و خدماتی در مقابل مشاغل تولیدی
موانع نگرش نسبت به کسب و کار
آلبرت انیشتن:
تصور همواره برتر از دانایی
است
حضرت امام صادق(ع):
اگر شما دارای بینش نباشید نمی دانید کجا
بروید.همچون رهروی هستید که در بیراهه
حرکت می کند.
برای رسیدن به روحیه و انگیزه ای بالا برای انجام یک فعالیت
کارآفرینانه لازم است مطالب ذیل را پیگیری کنید و از خود سوال
کنید:
آیا دلتان می خواهد آنقدر پول داشته باشید که هر زمان خواستید بتوانید به
همه نیازمندیهای فامیلتان کمک مالی کنید؟
آیا دلتان می خواهد مورد احترام جامعه،اقوام و دوستانتان قرار بگیرید؟
آیا دلتان می خواهد بهترین منزل و لوازم را داشته باشید و بهترین مدل ماشین را سوار شوید؟
آیا دلتان می خواهد هر زمان که خواستید به همراه خانوادتان به مسافرتهای خارج از کشور و به هتلهای لوکس بروید؟
آیا دلتان می خواهد خودتان رییس خودتان باشید؟
آیا دلتان می خواهد هر ایده ای که در کارتان به ذهنتان رسید سریع آزمایش یا اجرا کنید؟
آیا دلتان می خواهد مورد تشویق و احترام دولتمردان ومسئولین جامعه قرار بگیرید؟
آیا دلتان می خواهد ذهنی باز و خلاق داشته باشید؟
آیا می خواهید کارکنانتان به شما علاقمند باشند و با کمال وجود برای شما کار کنند؟
آیا دلتان می خواهد هر زمان که خواستید سر کار بروید و هر طور که خواستید کار کنید؟
آیا دلتان می خواهد همه در مورد شما بگویند آدم برجسته ومتفاوتی هستید؟
آیا دلتان می خواهد هر زمان که خواستید خود را با پس انداز کافی بازنشسته کنید؟
از زندگی چه می خواهیــــــد؟
تنها و مهمترین سوالی که باید از خودتان بپرسید
همین است.
اما چرا افراد این سوال مهم را از خود نمی کنند سه علت دارد:
ترس : می ترسند که اگر پاسخ سوال را بیابند برای رسیدن به آن باید اقدامی
کنند و بدنبال آن تغییر و تحولی در زندگیشان اتفاق میافتد.
سخت کوشی : چون رسیدن به پاسخهایشان احتیاج به سخت کوشی دارد.
قالب ذهنی : اغلب بطور ناخودآگاه فکر می کنند زندگی چیزی است که برای آنها اتفاق می افتد یا برایشان پیش می آید و لذا قابل برنامه ریزی و پیش بینی نیست.
برای اینکه بتوانید تصمیم بگیرید که وارد دنیای کارآفرینی
شوید باید از این افکار دوری کنید:
باید خودم را خیلی سریع بشناسم.
برای تاُسیس یک شرکت پول زیادی لازم است.
بیشتر از 8ساعت خواب لازم است.
احتیاج به شخصی دارم که من را راهنمایی کند.
برای بازنشستگی باید 40-50 سال کار کنم.
برای گرفتن کمربند سیاه در کسب و کار احتیج به تواناییهای جسمی بالایی دارم.
به انتقاد و عیب جویی بیشتر از تعریف و تمجید احتیاج دارم(نقاط ضعفم را باید بیشتر از نقاط قوتم بشناسم).
دنیا به شما بدهکار است.
به زمان و سرمایه بیشتر از کمک دیگران نیازمندیم.
چشمانداز(Vision)
تعریف: چشمانداز یعنی آنچه که در آرزوی دستیافتن به آن میباشیم.
چشمانداز حالت آرمانی داشته و کمّی نمیباشد و به سوال زیر پاسخ میدهد:
آنچه میخواهیم بشویم ؟
در بیان آن بایستی سه موضوع در نظر گرفته شود:
مقصود
توجیه
فایده
ضمناً موارد زیر در نوشتن چشمانداز میبایستی رعایت گردد
آرزو روشن برای آینده در نظر گرفته شود
چالشبرانگیز و معنیدار باشد
محکم ولی انعطافپذیر باشد
ساده، کوتاه و بهیادماندنی باشد
مثال: بهمنظور تامین، حفظ و ارتقای سطح سلامت مردم استان آذربایجان غربی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آ-غ برآناست، در 10 سال آینده، از نظر شاخصهای اصلی بهداشتی و درمانی، از رده 5 دانشگاه آخر کشور، به سطح 5 دانشگاه اول کشور، ارتقا یابد
دورنما VISION
ادامه رسالت و
چشم انداز به آینده ای است
که سازمان آرزو دارد
ویژگی چشم انداز:
خلاصه
قابل درک، ساده و روشن
الهام بخش و چالشی، آرمانی و ترغیب کننده برای مشتریان
قابل باور
در راستای رسالت
نقطه تفاهم مشتریان
قابل انعطا ف
توصیف کننده خدمات آینده
نحوه تهیه چشم انداز:
نگرش عمیق اعضا بیان شود:
1- سازمان در آینده بدنبال چیست؟
2- سازمان چه تصمیماتی در آینده دارد؟
3- آینده مطلوب سازمان چیست؟
4- چه تصویری نسبت به مشتریان دارید؟
5- کیفیت زندگی مشتریان چگونه ارتقا می یابد؟
6- بزرگترین فرصت ها چیست؟
مواظب باشید رویاهایتان را ندزدند
مواظب باشید رویاهایتان را ندزدند.
دوستی به نام«مونتی رابرتز»دارم،که صاحب یک مرتع پرورش اسب در سان سیدرو است.
بار آخری که آنجا بودم پس از معرفی کردن من به مهمانان گفت:بگذارید بهتان بگویم چرا به جک اجازه می دهم از
خانه ام استفاده کند.
داستانش به مرد جوانی بر می گردد.او پسر یک مربی اسب بود که از اصطبلی به اصطبل دیگر و از مزرعه ای به
مزرعه دیگر می رفت و اسب پرورش می داد.به همین خاطر تحصیلات دبیرستانی پسر مدام با وقفه مواجه میشد.
یک روز در مدرسه از پسر خواستند در مورد اینکه دوست دارد در آینده چه کاره شود بنویسد.
آن شب او اهداف زندگی اش و اینکه می خواهد صاحب یک مرتع پرورش اسب شود را در هفت صفحه شرح داد.
او رویاهایش را با جزئیات بسیار دقیقی توضیح داد و حتی نقشه ای از یک مرتع 50 هکتاری کشید و جای تمام
ساختمانها،اصطبل ها و زمین های تمرین را روی آن مشخص کرد.
سپس نقشه دقیقی از یک خانه 1000 متری کشید که در همان مرتع واقع می شد.او با جان و دل روی این کار کرد و
روز بعد آن را به معلمش تحویل داد.دو روز بعد وقتی برگه هایش را تحویل گرفت روی صفحه اول نوشته شده بود:
بسیار بد.بعد از کلاس بیا با هم صحبت کنیم.
پسر رویایی داستان ما پس از کلاس سراغ معلم رفت و از او پرسید:برای چه روی برگه ام نوشته بودید بسیار بد؟
معلم گفت:چون رویایی دست نیافتنی از پسرکی جوان بود.تو پولی نداری.از خانواده ای سرگردان و بی خانمان هستی
وهیچ پشت و پناهی هم نداری.
تملک مرتع پرورش اسب پول زیادی می خواهد.باید پول زیادی بابت خرید زمین پرداخت کنی و برای خرید اسبهای
اصیل که بتوانی از زاد و ولد آنها اسب پرورش بدهی هم پول نیاز داری ضمن اینکه برای بنای اصطبل و ساختمانها
هم مبالغ هنگفتی باید پول هزینه کنی همانطور که می بینی هرگز نخواهی توانست چنین کاری بکنی.
و بعد اضافه کرد:فرصت دیگری به تو می دهم اگر در مورد هدف دستیافتنی تری بنویسی نمره ات را تغییر میدهم.
پسر به خانه برگشت و در مورد صحبت های معلمش فکر کرد.در نهایت سراغ پدرش رفت و از او پرسید بهتر است
چه کار کند؟پدرش گفت:ببین پسرم تو باید خودت دراین مورد تصمیم بگیری هرچند که فکر می کنم این تصمیم گیری
برای آینده ات بسیار مهم باشد.
سرانجام پس از یک هفته فکر کردن پسر همان اوراق را به معلم باز گرداند و هیچ تغییری در آنها ایجاد نکرد فقط
روی یک برگه نوشت:
شما می توانید نمره ی بدی برایم منظور کنید ولی من ترجیح میدهم رویایم را حفظ کنم.
و آن را به همراه ورقه ها به معلمش تحویل داد.
سپس مونتی،رو به حضار کرد و گفت:این داستان را برایتان تعریف کردم چون شما هم اکنون در خانه 1000 متری
من وسط یک مرتع 50 هکتاری قرار دارید.
من هنوز اوراق مدرسه ام را حفظ کرده ام میتوانید قاب شده آن ها را روی شومینه ببینید.
سپس ادامه داد:بهترین قسمت داستان تابستان سال پیش اتفاق افتاد که همان معلم 30 دانش آموز را برای یک اردوی
یک هفته ای به مرتعم آورد.
وقتی داشتند میرفتند رو به من کرد و گفت:راستش مونتی،الان میفهمم زمانی که معلمتان بودم بعضی وقتها رویاهای
شاگردانم را می دزدیدم ولی خوشبختانه تو آنقدر سر سخت بودی که تسلیم نشوی.
اجازه ندهید کسی رویاهایتان را بدزدد،دنبال رویاهایتان باشید مهم نیست چه پیش می آید.
هر واقعه ای در آغاز به صورت رویاست.(کارل سندنبرگ)
رسالت یا ماموریّت(Mission)
تعریف
رسالت یا ماموریّت معرّف علّت وجودی سازمان میباشد و به دو سوال زیر پاسخ میدهد:
چه میکنیم؟
چه خواهیم کرد؟
بیانیه ماموریّت(Mission Statement)
در واقع بیانیه ماموریّت مشروعیّت ایجاد و ادامه حیات سازمان را تبیین میکند
مثلا ماموریّت سازمانهای بهداشتی و درمانی، حفظ و ارتقا وضع سلامت جامعه میباشد
بیانیه ماموریّت شامل اجزا زیر میباشد:
بیان زمینه فعّالیّت
بیات اهداف اصلی
بیان ارزشها(Values) ، باورها و نگرش (فلسفه سازمانی)
رسالت یا ماموریّت (ادامه)
فلسفه سازمانی (Organization Philosophy)
منعکس کننده باورها و ارزشها و نگرشهای اصلی سازمان است که راهنمایی برای تصمیمگیری مدیران سازمانی میباشد
مثال
فلسفه شرکت باکستر تراونول(Baxter Travenal) بدین صورت است:
تعهد ما بهبود مراقبتهای بهداشتی در سراسر جهان است
مشتریان
خدمات یا محصولات
محدوده جغرافیایی
فنآوری
نقطهنظرات درارتباط با رشد و توسعه کشور
فلسفه سازمانی
نقاط قوی درونی
علاقه ذینفعها
عناصر بیانیه ماموریت
بیانیه ماموریّت باید الهامبخش و برانگیزنده باشد
رسالت MISSION
بیانیه جامع و مختصر از اهداف سازمان
(سند عینی تلاش سازمان)
ضرورت تهیه:
1- تدوین مقاصد مهم، روشن و مرتبط.
2- تبیین چارچوب اصلی برنامه ریزی.
3- متعهد ساختن کارکنان به تحقق اهداف.
4- جلب حمایت افراد خارج سازمان.
ارزش هاVALUES
اصولی که از نظر فردی و اجتماعی در سازمان
نوعی رفتار مناسب و برتر شمرده می شوندو در هر حال معیارهای ثابت سازمان برای تصمیم گیری ها هستند:
صداقت، رازداری ،رضایت گیرنده خدمت در همه جا
کاربرد ارزشهای سازمانی:
مبنا و معیار برای تصمیم گیری
بیان کننده ارزش های مورد قبول جامعه و سازمان
ایجاد انگیزه در کارکنان
وسیله تغییر فرهنگ سازمانی
تبیین ساختار ومحرک عملیاتهای تبدیل دورنما به واقعیت
نقش و اهداف بیانیه ماموریّت
ایجاد گرایش یکسان در تمام سازمان
ایجاد تفاهم در ارتباط با ایدههای سازمان
منبع الهامی در ارتباط با فعّالیّتهای روزمره
عامل هدایتی و گرایشی کارکنان در راستای اهداف
شناخت محیطهای سازمانی
محیط کلان (PEST):
عوامل سیاسی(Political)
عوامل اقتصادی(Economic)
عوامل اجتماعی(Social)
فنآوری (Technological)
محیط داخلی:
منابع مالی
نیروی انسانی
بازاریابی و فروش
عملیات و تولید
تحقیق و توسعه
مدیریت
استراتژی جاری
محیط رقابتی (پورتر):
مشتریان
تازهواردها
تدارککنندگان
کالا یا خدمت جانشین
رقبا
ارزیابی محیط و صنعت
ارزیابی محیط
تحلیل محیط اقتصادی: رویه های تولید ناخالص ملی، بیکاری و …
تحلیل محیط فرهنگی: ارزیابی تغییرات فرهنگی، تغییرات جمعیتی، تغییر در طرز برخورد و نگرش مردم، تغییر در رویه های ایمنی، بهداشت، تغذیه، محیط زیست
تغییرات تکنولوژی: توجه به توسعه تکنولوژی و آمادگی تصمیم گیری و واکنش به آن
جنبه های حقوقی: محدودیت های قانونی قیمت، محدودیت های تبلیغاتی، مقررات ایمنی و …
ارزیابی صنعت
تقاضای صنعت: اطلاع از رشد یا پسروی بازار، تعداد رقبا، تغییر در نیازهای مصرف کنندگان
رقابت: شناخت رقبا، نقاط قوت و ضعف آنها
طرح تولید یا طرح عملیاتی
تولیدی
شمای کلی فرآیند تولید
ماشین آلات و تجهیزات
مواد خام و تامبن کنندگان آن، نشانی و شرایط آنان
هزینه های تولید
برنامه تامین سرمایه در آینده
خدماتی
تشریح فرآیند کامل معامله
شناخت محیطهای سازمانی (ادامه)
برای شناخت محیطهای سازمانی ابتدا عوامل مربوطه شناسائی میشوند
مثلاً عوامل سیاسی میتواند شامل موارد زیر باشد
قوانین حمایتکننده
قوانین کار
قوانین ارتباط با سایر کشورها
قوانین خصوصیسازی
سپس جمع تعداد عوامل نیز مشخص میشود. در مثال بالا جمع عوامل سیاسی 4 میباشد
مجموع عوامل محیط کلان(PEST) و رقابتی بهعنوان، عوامل محیطی(Environment)
مجموع عوامل محیط داخلی بهعنوان منابع(Resources) در نظر گرفته میشود
شناسائی نحوه عملکرد سازمان در گذشته:
آیا سازمان پاسخگو نیاز گروه هدف بوده است؟
آیا خدمات به نحو مناسب ارائه شده است؟
آیا تغییرات تاثیر گذار در سازمان اتفاق افتاده است؟
در حال حاضر در رکود هستیم یا در پیشرفت؟(دلایل)
در برنامه توسعه کشور دارای چه سهمی هستیم؟
شناسائی عملکرد فعلی سازمان :
فعالیتهای در دست اقدام چیست؟
فعالیتهای مکمل و متضاد کدام است؟
آیا نیازی به تداوم فعالیتها میباشد؟
مبنای سنجش عملکرد چیست؟
نگرش جامعه به عملکرد سازمان چیست؟
شناسائی نقاط ضعف و قوت:
ظرفیت و توان فعلی مجموعه چیست؟
نقاط قوت سازمان را نام ببرید و چگونه میتوان آنها را تقویت کرد؟
نقاط ضعف سازمان را نام ببرید و چگونه میتوان آنها را رفع کرد؟
موانع تامین نیاز وانتظارات مشتریان چیست؟
ماتریس توز TOWS
قدم چهارم: تهیه ماتریس توز TOWS
با کمک ماتـریس توز (TOWS) و وضعیت سازمان(IE)، استراتـژی ها را مشخص نمائید.
– ماتریس توز (TOWS) چهار نمونه استراتژی را به ما پیشنهاد میکند:
1- SO : عالی ترین وضعیت است و میتوان با استفاده از نقاط قوت
و فرصت ها سهم سازمان را در بازار افزایش داد.
2-WO : باید نقاط ضعف را کاهش داد واز فرصت ها بهره لازم برد
مانند انتخاب تکنولوژی جدید.
3-ST : از نقاط قوت استفاده کرده واز تهدیدها دوری کنید.
4-WT : هدف کاهش نقاط ضعف و تهدیدها در حداکثر زمان ممکن است و
وضعیت بسیار وخیم میباشد پس باید دنبال انحلال ، ادغام، کاهش
عملیات و … باشیم.
تهیه ماتریس داخلی و خارجی Internal External (IE) 4 3 9/2 2 1 نمره عوامل داخلی 3 1/2 × 2 1 نمره عوامل خارجی
اهمیّت اهداف برنامه
مسیر و جهت حرکت واحد یا سازمانرا مشخص میکند
موجب تمرکز تلاشها و هماهنگی فعّالیّتها میگردد
تصمیمات را رهنمون میشود
سبب ایجاد انگیزه برای اجرای عملیات(برنامه)، میشود
ارزشیابی برنامه را ممکن میسازد
اهمیّت اهداف برنامه
مسیر و جهت حرکت واحد یا سازمانرا مشخص میکند
موجب تمرکز تلاشها و هماهنگی فعّالیّتها میگردد
تصمیمات را رهنمون میشود
سبب ایجاد انگیزه برای اجرای عملیات(برنامه)، میشود
ارزشیابی برنامه را ممکن میسازد
نکاتی که در تعیین اهداف میبایستی رعایت شود
درنظر داشتن عوامل موثر بر بروز مشکلات منطقه
توجه به شرایط محیطی، منابع داخلی و آینده
توجه به واقعیّات (تعیین اهداف دستیافتنی)
کمّی کردن اهداف (شامل فعل کمّی،استاندارد و ضابطه)
منظور کردن قید زمانی
تعیین اهداف با مشارکت کارکنان
درنظر داشتن مقصد و چشمانداز نهایی (مقوله سلامت)
اولویّتبندی اهداف
توجه با ایننکته که اهداف نتایج یکدیگر را خنثی نکنند
اهداف باید SMART باشند
(Strategies) تعیین استراتژیها
استراتژی یعنی تعیین طریق یا روش رسیدن به اهداف
برای تعیین استراتژیها میتوان از عوامل موثر بر ایجاد اهداف اختصاصی استفاده نمود (با استفاده از شبکه علیّت)
استراتژیهای انتخابی نیز همانند اهداف، جهت انتخاب، میبایستی اولویّتبندی شوند
استراتژیها برخلاف اهداف حالت کمّی ندارند
(Activities) تعیین فعّالیّتها
هدف از برنامهریزی تبدیل اهداف به فعّالیّتها میباشد
انواع فعّالیّت
فعّالیّتهای جاری: به فعّالیّتهای جاری و تکراری سازمان اطلاق میشود که براساس سیاستها، دستورالعملها، مقررات و آئیننامهها صورت میگیرد(مانند ارائه انواع خدمات بهداشتی، تدارک وسایل و داروها، نظارت بر واحدهای تابعه )
فعّالیّتهای مداخلهای: براساس مشکلات خاصّ منطقه و اهداف غیر تکراری، انجام میگیرد
برنامه عملیاتی میبایستی شامل هر دو نوع فعّالیّت باشد
فعّالیّتهای جاری در بخش جدول تفصیلی به فعّالیّتهای مداخلهای اضافه میشوند
فعّالیّتها را نیز میتوان، عوامل موثر بر استراتژیها، درنظر گرفت
فعّالیّتها نیز میبایستی اولویتبندی شوند
The keyword approach
چه کسانی؟چه کسی؟
در چه مدت زمانی؟کی؟
مکان و موقعیت؟کجا؟
چه؟عنوان؟
چرا؟فلسفه وجودی؟مطالعه امکان پذیری؟
Who
When
Where
What
why
شرح تفصیلی فعّالیّتها (سازماندهی فعّالیّتها)
جدول زمانبندی (Time Table)
مهمترین و متداولترین جدول زمانبندی مورد استفاده جدول گانت میباشد که قدمت آن به یک قرن میرسد
جدول گانت یک ابزار سودمند مدیریّتی برای برنامهریزی و کنترل (پایش فعّالیّتها) میباشد که ترتیب زمانی فعّالیّتهای پیشبینی (برنامهریزی) شده و فعاّلیّتهای انجامگرفته را نشان میدهد
جدول گانت یک نمودار ستونی است که زمان در محور افقی و فعّالیّتها در محور عمودی آن قرار گرفتهاند
ستونهای نمودار نشاندهنده نتیجه کار در یک مدّت معین است
برای تهیه نمودار گانت ابتدا کلیه فعّالیّتهای هر استراتژی لیست شده، سپس موعد و مدّت زمان هر فعّالیّت پیشبینی میشود و براساس تقدّم زمانی، جدول گانت رسم میگردد
درحین اجرای برنامه، فعّالیْتهایی که عملاً انجام گرفتهاند نیز در جدول ، برای مقایسه (پایش) و انجام اقدامات اصلاحی، مشخص میشوند
جدول گانت (Gantt Chart)
× فعّالیّتی که میبایستی انجام شود
فعّالیّتی که انجام شدهاست
حیطه های فعالیت کسب و کار :
مهارت های کسب و کار:
1- زبان انگلیسی
ICT2-
3- مدیریت
4-نگرش اقتصادی
5-بازاریابی
زنجیره تامین
زنجیره تامین مفهومی است که جریان مواد، اطلاعات، پول وخدمات را از تامین کننده تا مشتری نهایی توصیف می کند.
بخشهای زنجیره تامین :
بالادستی
درونی
پایین دستی
زنجیره های تامین کششی و فشاری
مدیریت رنجیره تامین
سیستمهای اطلاعاتی
یک سیستم اطلاعاتی، اطلاعات و داده ها را برای اهداف خاص جمع آوری، پردازش، ذخیره، تجلیل و ارائه می نماید .
مانند هرسیستم دیگری، یک سیستم اطلاعاتی شامل ورودی(داده ها،دستورالعملها ) و خروجی ( گزارشات و محاسبات ) می باشد .
به علاوه هر سیستم اطلاعاتی دارای هدف و زمینه اجتماعی مخصوص به خود میباشد .
اجزاء یک سیستم اطلاعاتی
سخت افزار
نرم افزار
پایگاه داده
شبکه
رویه ها
افراد
قابلیتهای اساسی سیستمهای اطلاعاتی
پردازش عددی با سرعت بالا و در حجم وسیع
تامین ارتباط سریع، دقیق و ارزان درون و بین سازمانها
ذخیره سازی انبوه اطلاعات
افزایش اثربخشی و کارآیی افراد
تسهیل کار در محیط های خطرناک
اتوماسیون فرآیندهای دستی و نیمه اتوماتیک
تسهیل داد و ستد جهانی
قابلیت ارتباط بی سیم
دسترسی سریع و ارزان به اطلاعات
تسهیل تفسیر مقادیر زیاد اطلاعات
مدیریت کیفیت:
ژوزف ژوران
ادوارد دمینگ:
در آینده دو نوع شرکت وجود خواهند داشت آنهایی که مدیریت کیفیت جامع را اجرا کرده اند و آنهایی که از دور خارج می شوند شما مجبور به اجرا نیستید ، زیرا بقاء اجباری نیست.
سازمان پایدار:
سازمانی قدرت بقاء و رشد دارد که بتواند بر روی نیازها و انتظارات و خواسته های مشتریان خود متمرکز گردیده و به صورت سازمان یافته فعالیت های خود را طرح ریزی و مدیریت نماید تا در شرایطی پایدار و قابل اطمینان و با هزینه های قابل قبول الزامات مشتری را برآورده سازد.
اصول
هشتگانه
مدیریت
کیفیت
مشتری گرایی Customs of focus
راهبری leader ship
مشارکت کارکنان involvement of peo
رویکرد فرایند گرا process approach
رویکرد سیستمی مدیریت process approach of Management
بهبود مستمر continual improvement
تصمیم گیری بر پایه موضوع factual approach Decision Making
ارتباط با تامین کنندگان بر منافع متقابل
Relationship Mutually Beneficial Supplier
مدیریت فرایند
دوره آموزشی آشنایی با :
PROCESS MANAGEMENT
اجزاء سیستم به شرح زیر می باشد:
ورودیها Inputs
خروجیها Out puts
فرآیند Process
بازخوردFeedback
محیط Environment
فرآیند
محیط
خروجیها
ورودیها
باز خورد
سیستم: (SYSTEM)
نگرش سیستمی
فروش
انبارداری
تولید
طراحی
Q.C
انبارداری
خرید
Q.C
تحویل و ارسال
صدای مشتری
نیازهای شتری
اطلاعات خرید
کالای خریداری شده
کالای آماده تولید
محصول نهایی
محصول نهایی تایید شده
مشتری
محصول آماده مصرف
نگرش زنجیری
فرآیند
گروهی از وظیفه های هم پیوند است که با همدیگر نتیجه ای را ایجاد می کنند.
فرآیند مجموعه ای مشخص و مرتب شده از فعالیتهای کاری در یک محدوده زمـانی و مکانی معین است کـه شروع و خاتمه آن مشخص شده است و با تعریف روشنی از ورودیها و خروجیها، ساختاری برای عملکرد ارائه می دهد.
تعریف نگرش :
رویکرد و زاویه ای که آدمی از روزنه و یا از طریق آن ،
به تحلیل پدیده های پیرامون خود پرداخته و ارتباطات
بین خود و آنها را تعیین و برقرار می سازد .
تعریف فرایند :
1- مجموعه فعالیتهایی است که داده ها ( ورودیها ) را
به ستانده ها ( خروجیها ) تبدیل می کند .
2- یک فعالیـت که با استفاده از منابـع و بصـورت
هدایت شده در جهت کسب توانایی برای تبدیل
داده ها به ستانده ها عمل می کند را می توان
به عنوان یک فرایند در نظر گرفت .
نگرش انجام فرآیندها در واحدهای سازمان
سازمان
درصد
نرخ
بازگشت
سرمایه:
کشاورزی 4 تا 12 درصد
صنعت 10 تا 20 درصد
فناوری پیش رفته 40 درصد
سیاسی 100 درصد
مواد مخدر 300 درصد
نظامی 50 درصد
تحقیق و توسعه 300 درصد
مثال
پیش بینی سودهای 5 سال آتی دو محصول الف و ب بشرح زیر است:
اگر هدف حداکثر سازی سود باشد : محصول ب انتخاب می شود
اگر هدف حداکثر سازی ثروت سهامداران باشد : محصول الف انتخاب می شود
156
157
مزایای حداکثر سازی ثروت
1- توجه به عامل ریسک
2- توجه به زمان بندی کسب بازده ها
معایب حداکثرسازی سود
1- عدم توجه به عامل ریسک
2- عدم توجه به زمان بندی کسب بازده ها
ای سوخته سوخته سوختنی
عشق آمدنی است نه آموختنی
هوش عاطفی
معیاری برای سنجش هوش فردی به شمار می آید.آزمون بهره ی هوشی تنها IQ بیش از یکصد سال،بهره هوشی
شاخصی بود که نشان دهنده ی توانایی یادگیری شخص محسوب می شد،در سال های اخیر این امر مورد بحث و
چالش محافل علمی قرار گرفت.بسیاری از افراد در آزمون های ورودی دانشگاه یا موسسات علمی از نظر بهره ی
هوشی نمره ی بالایی کسب می کردند،اما همین افراد در محیط کار و خانواده چندان موفق نبوده و بر عکس،افرادی
بهره ی هوشی پایینی داشتند ولی در محیط کار افرادی موفق و سازگار به شمار می رفتند که علت آن می تواند به
توانایی هدایت هیجان های شخصی در تعاملات فردی مربوط باشد. هوش هیجانی را نمیتوان EIسطح هوش هیجانی
در مدارس یا دانشکده آموخت بلکه از طریق فرآیند یادگیری اجتماعی آموخته می شود.تحقیقات نشان می دهد موفقیت
های زندگی حرفه ای 20 درصد به بهره ی هوشی و 80 درصد به هوش هیجانی بستگی دارد.
در سال 1970 برای اولین بار دو روان شناس آمریکایی به نام های دکتر پیتر سالوی از دانشگاه«ییل» و دکتر جان
مایر از دانشگاه«نیو همپشایر»بحث علمی هوش هیجانی را مطرح کردند.
آنان بر این باور بودند که هوش هیجانی به قابلیت هایی مانند درک عواطف شخصی،همدلی با احساسات دیگران و
اراده کردن عواطف خود و دیگران بستگی دارد.از نظر آنان برای موفقیت و قبولی در دانشگاه نیازمند بهره ی
هوشی هستیم ولی برای موفقیت در زندگی فردی و شغلی به هوش هیجانی نیاز داریم.
در سال 1995 دکتر دانیل گلمن این سوال را در پر فروش ترین کتاب خود به نام«هوش هیجانی»مطرح می کند که
«هوش هیجانی چیست و چرا از بهره ی هوشی مهم تر است؟»در سال 1998 گلمن در دیگر کتابش تحت عنوان
«کارکرد هوش هیجانی» می گوید:در محیط کار هوش هیجانی نقش بارزتری در داشتن عملکرد مطلوب نسبت به
سایر قابلیت ها از قبیل هوش شناختی یا مهارت های فنی ایجاد می کند.تحقیقات نشان می دهد اهمیت هوش هیجانی
در جهت پیشرفت جایگاه سازمان ها در حال افزایش است.با استفاده از بهره ی هوشی می توان پیش بینی کرد چه
شغلی مناسب چه فردی است؟در حالیکه هوش هیجانی می تواند مسیر پیشرفت تا شکست یا در جا زدن کارکنان را
پیش بینی کند.در سطح رهبری و مدیریت عالی سازمان 85 درصد قابلیت ها برای کسب موفقیت به هوش هیجانی
بستگی دارد تا به سایر توانایی های فنی و شناختی.
یک فرد فاقد هوش هیجانی حتی اگر بهترین دوره های آموزشی را ببیند نمی تواند یک رهبر سازمانی برجسته باشد.
کارگزاران با هوش هیجانی بالا که در زمینه ی ارائه خدمات بیمه ای(بیمه عمر،حوادث،درمانی و …)فعالیت می کنند
در مقایسه با همکاران خود که سطح هوش هیجانی کمتری دارند به طور میانگین دو برابر درآمد کسب می کنند به
عبارتی دو برابر مشتری جذب می کنند.
دوره های آموزشی بر مبنای هوش هیجانی در مقایسه با سایر دوره های آموزشی بر مبنای هوش غیرهیجانی تقریبا”
8 برابر بازگشت سرمایه دارند.برای هوش هیجانی،مولفه هایی چند را برشمرده اند که به برخی ار آنها اشاره میشود:
1-خودآگاهی:منظور،شناخت هیجان هایی است که آنرا احساس می کنیم و دلیلش را می دانیم.خودآگاهی به معنای آگاه
بودن از حالت روانی خود و نیز تفکر در خصوص آن حالت است.
2-خود گردانی:تعادل هیجانی را خود گردانی می نامند.گاهی از خود گردانی به معنای کنترل احساسات،عواطف و
تکانش یاد می کنند.خود گردانی یک قابلیت زیر بنایی است که در کنترل رفتارهای هیجانی نقش دارد.
3-انگیزش:به معنای مولد،اثر بخش وخلاق بودن در زمینه ی کاری است.انگیزش توانایی انرژی دادن به دیگران و
هدایت رفتار آنان به رغم داشتن روحیه ی ضعیف است.در انگیزش،از هیجان ها به عنوان ابزاری برای رسیدن به
اهداف استفاده می کنیم.
4- همدلی:توانایی همدردی کردن با احساسات دیگران و شناخت دیدگاه آنان است.همدلی،توانایی شناخت و نفوذ بر
حالت هیجانی دیگران و یا آگاهی نسبت به احساسات،نیازها و علایق دیگران است.
5-مهارت های ارتباطی و اجتماعی:توانایی شناخت و همدلی با دیگران،برقراری ارتباط موثر،گوش دادن عمیق،
پرسیدن سوالات مهم و تشریک مساعی و مربیگری مذاکره کردن از اجزای این مهارت محسوب می شوند.
تامین منابع مالی
یکی ازبزرگ ترین چالش های کارآفرینان و شاید مهم ترین مانع آنها برای راه اندازی کسب و کارشان، کمبود منابع مالی برای تامین نیازهای سرمایه ای است.
فرایند به دست آوردن وجه مورد نیاز زمانبر است.
کمبود سرمایه عاملی موثر در شکست بسیاری از کسب و کارهاست.
به دلیل نرخ بالای مرگ و میر کسب و کارهای کوچک جدید، موسسات مالی تمایل چندانی به قرض دادن وجوه یا سرمایه گذاری در آنها ندارند.
سرمایه ای که کارآفرینان برای راه اندازی کسب و کارهایشان نیاز دارند کاملاً همراه با ریسک است و سرمایه گذاران در قبال امکان دستیابی به سود سرمایه آماده از دست دادن کل سرمایه تزریق شده خود نیز هستند.
تامین منابع مالی
ـ منابع شخصی تامین مالی ـ منابع تامین مالی از طریق بدهی (استقراض ) ـ منابع تامین مالی از طریق سرمایه (حقوق صاحبان سهام ) ـ منابع داخلی تامین مالی
منابع تامین مالی کارآفرینان
منابع شخصی تامین مالی :
اولین
ارزانترین
رایج ترین
برای جذب منابع خارجی ضروری است. ایجاد تعهد شخصی
معمول ترین منابع شخصی شامل پس انداز یا گرو گذاردن خانه یا اتومبیل شخصی
دوستان و بستگان :
بعد از خود کارآفرین ، خانواده و دوستان یکی از منابع معمول و رایج در تامین مالی یک فعالیت اقتصادی جدید برای شخص کارآفرین می باشند.
بیشتر آنها به علت نوع رابطه نزدیکشان با کارآفرین سرمایه گذاری می کنند.
کاهش عدم اطمینان سرمایه گذاران نا آشنا
اغلب این سرمایه گذاریها بخش کمی از نیاز سرمایه کارآفرین را تشکیل می دهد.
اگر بصورت واگذاری بخشی از سهام باشد، آشنایان و دوستان کارآفرین در یک موقعیت مالکیتی قرار گرفته و تمامی حقوق و مزایای این موقعیت را خواهند داشت و در اینصورت آنها ممکن است احساس کنند که یک نقش کلیدی و ویژه ای را در فعالیتها و بخش عملیاتی بنگاه دارند که این ممکن است اثر بدی بر روی کارمندان گذاشته و استفاده از تجهیزات و منابع شرکت یا بنگاه را بصورت ناکارآمدی تحت تاثیر خود قرار دهد و یا حتی ممکن است برروی بخش فروش نیز تاثیر ناخوشایندی داشته باشد.
کارآفرین می بایست مزایا و معایب و ماهیت ریسک فرصت سرمایه گذاری را تشریح کند تا اثرات منفی در روابط بین دوستان و آشنایان در صورت بروز مشکل، کاهش پیدا نماید.
تمامی شرایط از قبیل میزان بهره پرداختی و زمان بازگشت بهره و اصل وام و دیگر شرایط به همان صورتی با دوستان و آشنایان در میان گذاشته شود که با دیگران انجام می پذیرد.
منابع تامین مالی از طریق بدهی (استقراض):
بازپرداخت همراه بهره
در اختیار داشتن مالکیت کامل شرکت توسط کارآفرین
بانک های تجاری :
بیشترین تعداد و بیشترین تنوع وامها
غالبا به شرکتهای درحال فعالیت تا به یک شرکت نوپای با ریسک بالا
لزوم یک گارانتی ملموس و یا همان وثیقه از طرف وام گیرندگان (کارآفرینان)
معمولا وقتی نرخ بهره پایین است تامین مالی از طریق وام به کار آفرینان اجازه داشتن سهم بیشتری از کسب و کار جدید را داده و سود بیشتری برای خود کارآفرین به همراه دارد.
وامهای کوتاه مدت : کمتر از یک سال، برای خرید موجودی بیشتر، افزایش محصول
وامهای میان مدت و بلند مدت : برای مدت یکسال یا بیشتر و معمولاً در افزایش سرمایه ثابت به کار می رود. بانکها این وامها را برای راه اندازی و آغاز به کار یک کسب و کار، ساخت یک کارخانه، خرید املاک و تجهیزات و تامین وجوه برای دیگرسرمایه گذاریهای بلند مدت اعطا می کنند.
شرکتهای بیمه :
در دیگر کشورها برای بسیاری از کارآفرینان، شرکتهای بیمه عمر می توانند منبع مهم دستیابی به سرمایه کسب و کار تلقی شوند.
اساساً شرکت بیمه پول شخص کارآفرین را به خود او قرض می دهد. این وامها در نرخ بهره های مطلوب ارائه می شوند و به شرکت اجازه می دهند تا جدول زمانی بازپرداخت بیش از 25 یا 30 سال را بر عهده گیرد.
اتحادیه های اعتباری :
اتحادیه های اعتباری که تحت مالکیت اعضای خود قرار دارند، شناخته شده ترین موسسات برای ارائه وامهای مصرفی و خودرو به شمار می روند. با وجود این اکنون بسیاری از آنها خواهان آن هستند که وجوهی را برای راه اندازی کسب و کارها به اعضای خود قرض دهند .اتحادیه های اعتباری وام خود را به هرشخصی ارائه نمی دهند، بلکه جهت واجدالشرایط شدن برای دریافت وام، یک کارآفرین می بایستی به عضویت یک اتحادیه اعتباری درآید.
فرشتگان کسب و کار :
این اصطلاح برای توصیف سرمایه گذارانی به کار می رود که سرمایه اولیه شرکتهای پر ریسک که در مرحله ی آغازین قرار دارند را فراهم می سازند. فرشتگان کسب و کار، افراد ثروتمندی هستند که سرمایه گذاری مستقیمی را در شرکت هایی که درابتدای راه هستند و هنوز قیمتی برای آنها تامین نشده است، انجام می دهند. این درحالی است که هیچ گونه ارتباط خویشاوندی نیز با کارآفرین ندارند. دراغلب موارد فرشتگان کسب و کار در جستجوی فعالیتهایی هستند که درباره ی آن تا حدودی چیزهایی را بدانند و بیشتر انتظار دارند تا دانش، تجربه و انرژی شان را همانند پولشان، دریک شرکت سرمایه گذاری کنند.
سرمایه گذاران مخاطره پذیر:
شرکت هایی هستند که در قبال سهام یک شرکت، سرمایه مورد نیاز آن را تامین می کنند. فرشتگان نجات و سرمایه گذاران مخاطره پذیر به دنبال سود کلان هستند و پس از رسیدن به سودآوری سرمایه خود را از شرکت خارج می کنند. در این مرحله شما باید آنقدر سرمایه جمع کرده باشید که بتوانید روی پای خود بایستید.
شرکا : یک کارآفرین می تواند برای گسترش سرمایه کسب و کار پیشنهادی، شریکی را انتخاب کند. دو نوع اصلی از شرکا وجود دارد: 1)شرکای عمومی که هر کدام شخصاً مسئول کل بدهی های کسب و کار هستند 2) شرکای محدود که مسئولیت محدود آنها داراییهایشان را از ادعای اعتبار دهندگان و بستانکاران شرکت محفوظ نگه می دارد.
مقایسه میزان سرمایه گذاریهای مخاطره پذیر
عرضه عمومی سهام (عمومی شدن ):
در مراحل بعدی تامین مالی،کارآفرینان می توانند از طریق فروش سهام شرکتهایشان به عموم سرمایه گذاران، به یک شرکت عمومی (سهامی عام )تبدیل شوند. این روش یک روش کارا برای دستیابی به سرمایه مورد نیاز است، اما مستلزم فرایندی هزینه زا و زمان بر است. عمومی شدن برای هرکسب و کار کوچکی امکان پذیر نیست و در واقع تنها تعداد کمی از کارآفرینان قادرند تا شرکتهای نوپای خود را عمومی کنند.
منابع داخلی تامین مالی :
یک کسب و کار به نوبه ی خود ظرفیت ایجاد سرمایه توسط خودش از طریق سود، فروش دارائیها، کاهش سرمایه در گردش، افزایش زمان پرداخت و حسابهای دریافتنی را داراست.
برگرداندن تمام سود فعالیت بنگاه در خود آن در سالهای ابتدایی و عدم تقسیم سود زیادی
فروش بخشی از دارائیهای مستعمل
در کوتاه مدت با کاهش دارائیهای جاری مثل موجودی کالا، وجوه نقد و غیره برای یک دوره 30 تا 60 روزه
افزایش مهلت پرداخت به تامین کنندگان مواد اولیه
اجاره هر نوع دارایی ای از فضای اداری گرفته تا تلفن و رایانه و تجهیزات سنگین
موارد دیگر :
جلب سرمایه شرکتهای بزرگ: مانند سرمایه گذاری ایران خودرو برای قطعه سازان
شهرکهای صنعتی و مراکز رشد: معافیت مالیاتی، هزینه کم آب، برق، گاز، مخابرات، تسهیلات مالی
منحنی عمر یک شرکت و تامین منابع مالی
تامین منابع مالی در ایران
معرفی بانکها و صندوقهای حمایتی
انواع وامها و تسهیلات بانکی
1-وام قرض الحسنه:
کمک به شرکتهای تعاونی تولیدی و خدماتی
کمک به واحدهای تولید کشاورزی و صنعتی
برای رفع نیازهای اضطراری افراد
البته مبلغ آن زیاد نمی باشد و کارمزد آن ناچیز است.
2-مضاربه
قراردادی با بانک برای خرید و فروش و فعالیتهای بازرگانی
مدت قرارداد مضاربه یکسال است و بانک در سود با شما شریک است. اگر زیان کردید، شما مقصرید و باید مبلغ اصل و سود را بپردازید. اگر یک روز پس از قرارداد پشیمان شدید هم باید اصل و سود را بپردازید.
3-مشارکت حقوقی
مربوط به شرکتهای سهامی می باشد. در این روش بانک سهام شرکت هایی را که از سودآوری آنها مطمئن است می خرد و سهام دار و شریک شرکت می شود. البته بیشتر از 49% سهام را نمی تواند بخرد و هر زمان اراده کند سهام خود را به دیگران می فروشد.
4-مشارکت مدنی
یکی از مهمترین تسهیلات از نظر بانکی ها است.
20% سهم آورده شما به حساب بانک ریخته می شود و مابقی را بانک به شما برای راه اندازی واحد تولیدی یا کارگاه شما وام می دهد.بانک مدیر پولهای موجود در حساب است و زیر نظر ناظران بانک باید واحد راه اندازی و توسعه یابد.با در نظر گرفتن وثیقه های سنگین، بانک اصل و سود خود را در هنگام ضرر از شما می گیرد.
قرارداد یکساله است ولی اگر کار خدماتی نباشد (کشاورزی ،صنعتی،تولیدی) تا 3 سال هم قابل بازپرداخت می باشد.
5-جعاله
پولی را از بانک گرفته و ظرف مدت 2 سال یا کمتر با سودش به بانک برمی گردانید. دست شما در این نوع تسهیلات باز است و بر خلاف مشارکت مدنی و مضاربه می توانید هر کاری با آن بکنید.
6-اجاره به شرط تملیک
این تسهیلات برای کالاهای با دوام (بیش از دو سال عمر) می باشد.مانند دفتر کار، ماشین آلات تولیدی، ابزار آلات و…
البته باید 20% مبلغ را پرداخته و بقیه را ازبانک وام بگیرید.کالاها تا پایان یافتن اجاره (منظور همان قسط است) در رهن و تملک بانک است.
7-فروش اقساطی
در این روش شما به بانک اعلام می کنید که می خواهید فلان چیز را با این قیمت بخرید. اگر بانک حاضر بود به شما کمک کند جنس را برای شما خریده و شما هم معادل قیمت آن و سود مورد نظر بانک به صورت قسطی به بانک بازپرداخت می کنید.
البته تفاوتهایی با اجاره به شرط تملیک دارد:
شما از ابتدا صاحب جنس هستید.
می توانید کالای با عمر کمتر از یک سال بخرید مانند:مواداولیه،لوازم یدکی،ابزارآلات و…
بازپرداخت یک یا دو ساله است.
بانکهای تخصصی: بانکهایی که با موارد مربوط به تخصص خود سر و کار دارند.نام آنها مبین تخصص آنها می باشد. مثل بانک کشاورزی!
این بانکها انواع تسهیلات را به صنایع و کسب و کارهای مربوطه ارائه می دهند.
1-بانک کشاورزی
2-بانک صنعت و معدن
3-بانک توسعه صادرات
البته این بانکها خدمات عمومی بانکهای تجاری نیز ارائه می دهند.
بانک های ایرانی
این بانکها تسهیلات خود را به همه اقشار جامعه (حقیقی و حقوقی) ارائه می دهند. از وام ازدواج تا تسهیلات کشاورزی و اعتبارات اسنادی
1-بانک ملی
2-بانک صادرات
3-بانک سپه
4-بانک رفاه کارگران
5-بانک تجارت
6-بانک مسکن
بانک های عمومی
این بانکها نیز مانند بانکهای عمومی می باشند. البته این بانکها ریسک پذیر تر هستند و با تشریفات کمتر تسهیلات را در اختیار شما قرار می دهند. البته میزان سودی (منظور همان بهره است) که از شما می گیرند بیشتر بوده و بررسی های دقیق تری از کسب و کار شما به عمل می آورند.
1-پارسیان
2-سامان
3-اقتصاد نوین
4-کارآفرین،سرمایه،سینا،پاسارگاد
بانکهای خصوصی
صندوق ها و موسسات حمایتی:
مثل بقیه کشورها، در ایران نیز سازمانهای خصوصی و دولتی وجود دارند که به شرکتهای نوپا و افراد خلاق کمک کنند.
این کمک ها بصورت بلاعوض، در قالب وام با بهره پایین و بازپرداخت بلند مدت و… می باشد.
البته این سازمانها از کارهای خاص که در حوزه کاریشان باشد حمایت می کنند.
1-صندوق مهررضا
2-وزارت تعاون www.icm.gov.ir
3-صندوق تعاون کشور www.icm.gov.ir
4-سازمان همیاری اشتغال جهاد دانشگاهی (طرح اعطای وام به فارغ التحصیلان) www.Eshteghal.ir
5-دفتر همکاریهای فناوری ریاست جمهوری www.tco.ac.ir
6-دبیرخانه شورای اطلاع رسانی
7-سازمان صنایع کوچک و شهرک های صنعتی www.Iraniec.ir
8-وام نمونه سازی (تبصره 49 قانون بودجه) www.mim.gov.ir
9-طرح توسعه شرکتهای نوپا در مرکز گسترش سازمان گسترش و نوسازی صنایع www.Irankarafarin.com
10-تسهیلات طرح خودرو www.Mim.gov.ir
11-طرحهای تحقیقات اساسی و مطالعات کاربردی صنعت و معدن www.irtip.com
12-طرح اعطای کمکهای فنی و تکنولوژی به صنایع www.irtdp.com
13-صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع الکترونیک www.esfrd.ir
14-صندوق حمایت از تحقیقات الکترونیک – سازمان توانیرwww.ecs.org.ir
15-مرکز صنایع نوین www.high-tech.ir
16-تسهیلات مدیریت توسعه و ایجاد طرحهای سازمان گسترش www.Irankarafarin.com
17-طرح توسعه کارآفرینی مرکز تحقیقات گسترش www.Irankarafarin.com
18-صندوق تحقیق و توسعه صنایع و معادن www.rdfund.ir