تحلیل کتابخانه دانشگاه اقتصاد وین
معماران: زاها حدید
تولید کنندگان: HAVER & BOECKER ، گروه ریدر ، مبلمان هیلر ، Rosconi AG ، ووگل دککن سیستم
پانل های سقفی آکوستیک ، Zumtobel
معمار- مساحت موقعیت:
نام پروژه کتابخانه و مرکز آموزش دانشگاه اقتصاد وین
طراح Cornelius Schlotthauer
مهندس معمار Zaha Hadid
مهندس سازه Vasko und Partner Ingenieure
سال ساخت میلادی 2013
مساحت 28000 متر مربع
کارفرما University of Economics Vienna
مکان پروژه Vienna, Austria
طرح کلی پردیس جدید دانشکده اقتصاد وین – که معماران ادعا می کنند به شدت بر طراحی معماری آنها تاثیر داشته اند – نتیجه مسابقه طراحی شهری است. این سایت ، در منطقه Leopoldstadt در وین ، درست در کنار مکان های معروف تفریحی مشهور ، Prater ، و در مکان های نمایشگاه جهانی سابق 1873 قرار دارد. بنابراین دانشگاه باید میان سالن های غول پیکر نمایشگاه مس ی وین به شمال و پارک پراتر از جنوب کاهش یابد.
سال ۲۰۰۸ «بی.ی.اس.آرکیتکتور» برنده مسابقه طرح جامع توسعه دانشگاه اقتصاد و بازرگانی وین شد. طبق این طرح جامع، دانشگاه به ۷ بخش تقسیم می شود که هر یک برای کارکردی علمی و دانشگاهی اختصاص می یابد. سپس، در همان سالِ ۲۰۰۸، زاها حدید برنده مسابقه ای شد که برای طراحی کتاب خانه و مرکز آموزشی در یکی از این ۷ بخش برگزار شده بود. این ساختمان قراراست کلیت دانشگاه را با نقطه ثقل مرکزی آن با هم یگانه سازد.
ساختمانهایی که موسسات مختلف را در خود جای داده اند ، در یک منظر شهری قرار گرفته اند که با یک مسیر داخلی عابر پیاده شرقی-غربی واقع شده است. LLC در این مسیر قرار دارد و قلب منطقه را تشکیل می دهد. مانند یک چند ضلعی با خطوط مستقیم در قسمت بیرونی و کل شکل از شکل های منحنی و سیال می باشد.
در داخل ساختمان نیز خطوط حجم های تشکیل دهنده نما ؛ دنبال شده و ماهیت فضا های داخلی را شکل می دهند. مسیر های حرکتی و دسترسی های عمودی و راه پله و دیگر بخش های داخلی ساختمان نیز تحت اثر این خطوط هستند.
ویژگی طراحی نما
از ویژگی های طراحی بنا می توان به خطوط تیز نما اشاره کرد که در این باره گروه معماری زاها حدید بیان کرده اند که لبه های بیرونی ساختمان به شکلی تیز و جدی برش خورده تا علاه بر القای اقتدار و عظمت بنا با لبه های سایت همخوانی و همگرایی داشته باشد و در همان حال به دلیل ماهیت آموزشی بنا، لبه ها در داخل پروژه به نرمی و فرمی سیال طراحی و اجرا شده است.
ویژگی شاخص بنا
ساختمانی که با طرح زاها حدید ساخته شد در یکی از جداره ها، بصورت کنسولی قوی وبلند، خود را از محوطه اختصاصی اش به بیرون می کشد. کنتراست خطوط منحنی با راست گوشه ها، فضاهای نرم و روان داخلی در تضاد با سطح صاف نماها و حرکت سیال فضاها از ویژگی های شاخص این بنا است. تمام اجزای ساختمان گویای معماری اندام واره و یگانه است.
بکارگیری خطوط تیزدر نما و بکارگیری خطوط نرم در فضای داخلی که با هم در تضادهستند
بررسی نمای ساختمان
این ساختمان به عنوان یک بلوک شهری با شیب توسعه داده شده است. در حالی که به نظر می رسد لبه های داخلی همه به هم وصل می شوند ، لبه های بیرونی به شدت بریده می شوند. نماها بعضی از آنها تا 35 درجه کج شده اند با دو عنصر (یکی خاکستری ، یک سفید) مشخص می شوند که توسط یک مفصل شیشه ای از هم جدا شده اند. این تنظیم جهت یابی را تسهیل می کند و دو قسمت اصلی را از قسمت بیرونی نشان می دهد.
مفصل شیشه ای- تفکیک فضای کتابخانه از آموزش
برخلاف برنامه فیزیکی رایج کتاب خانه شامل بخش های زیر است: آزمایشگاه زبان مرکز اطلاعات کتابفروشی کلاس های درس باشگاه سالن همایش کافه تریا
ریزفضاها
طراحی خارجی ترکیبی از دو حجم تیره و روشن است ، حجم بالایی که تمی تیره دارد فضای کتابخانه است که با پنل های شیشه ای بزرگ و بتن مسلح شکل گرفته است و حجم پایینی با رنگ روشن، فضاهای ورودی و خدماتی و آموزشی را در خود جای داده است.
در فضای داخلی آتریوم میانی قرار دارد که فضایی روشن و باز را ایجادکرده است و فضاهای اصلی دور تا دور این آتریوم مرکزی ایجاد شده اند و با رمپ ، پله و راهروهای طولانی و متعدد به هم متصل شده اند .
آتریوم
خود زاها حدید می گوید: «برای من خیلی دلنشین بود در وین کار کنم. دلبستگی های زیادی به شهر پیدا کردم. کتاب خانه و مرکز آموزشی، به مثابه یک مرکز پژوهشی، فورومی است برای تبادل ایده ها بخشی از توسعه دانشگاه باشیم لذت بخش است». قرار بود ساختمان در سال 2012 به اتمام برسد که نشد. سال 2013 ساختمان افتتاح شد.
ویژگی کتابخانه زاها حدید
در سال های اخیر، در حوزه معماری، شاید مبانی نظری و برنامه فیزیکی معماری ساختمان کتاب خانه بیشترین تغییرات را بخود دیده است. تغییر روشِ مطالعه و دورشدن از منابع کاغذی و جستنِ هرچیزی در اینترنت و منابع دیجیتال، بخودی خود، بر معماری کتاب خانه تاثیرگذاشته است. با این حال، پروتوتایپ ساختمانیِ تقریبا رایج و سنتی راه به ظهور ساختمانی نوین به سبکی سیال داده است. فرم دینامیکی که زاها حدید خلق کرده کتاب خانه و مرکز آموزشی دانشگاه اقتصاد و بازرگانی وین را تبدیل به فضایی عمومی و جاذب نموده است.
”کتاب خانه و مرکز آموزشی“ مکان مرکزی محوطه (کمپ) دانشگاه را تشکیل می دهد که در کنارِ پارکِ «پراتر» قرار دارد. علاوه بر ذاها حدید دیگرانی هم در مسابقه شرکت داشتند؛ از جمله «پیترکوک»، «هیتوشی آبه» و «کارمه پینوس». این ها برنده بخش های دیگرازهفت بخش توسعه شدند.
موقعیت کتابخانه در دانشگاه
مصالح نما
دو نوع متریال متفاوت ورق های آلومینیوم با رنک خاکستری ؛ دودی و شیشه های دو رنگ متفاوت چهره خارجی پروژه زاها حدید را شکل داده اند. در این طرح با استفاده از شیشه ها که به غیر از حالت دودی خود از سایه های بنا بر روی خود بهره میبرند، سعی شده که تمامی متریال ها با همنشینی و تضاد های بصری ایجاد شده ، ماهیت فضاهای داخلی و جدایی این فضا ها از یک دیگر را به بیننده القا کند.
ساختمان کتابخانه از دو حجم تشکیل شده است که نمای فیبروبتن دارند.
در بخش کتابخانه فضای گوشه ها که دارای بیشترین نور را در طی روز برخوردارند و دارای متریال شیشه ای هستند را به بخش مطالعه اختصاص داده شده است و فضاهای دیگر قفسه های کتابخانه می باشد
بخش مطالعه
قفسه کتابخانه
حجم پایینیِ ساختمان حجمی نواری و تقریبا جدا از حجم بالایی، پوشیده از پنل های روشنی است که مرکز آموزشی را در خود دارد و سالن مراسم ها و چندین فضای دیگر از جمله خدمات تکثیر و…فضای ورودی و آتریوم مرکزی به گونه ای است که انگار تداوم فضاهای بیرونی است.
ویژگی بنا
از این جا تا سقف را ساخته های قوسی و مارپیچ و اریب تشکیل می دهند که پله ها و ارتباط عمودی را هم تامین می کنند.این بنا یکی از هفت پروژه ای است که برای توسعه کمپ دانشگاهی وین برای پذیرش 24 هزار دانشجو و 1800 کادر و کارمند برنامه ریزی شده است. طرحِ معماری ساختمان امضای زیبایی شناسی فوتوریستی ذاها حدید را دارد تا دانشجوها از تماشای آن لذت ببرند.
مساحت عمومی بنا 28 هزار مترمربع است که با حجم زیبای کنسول شده روی میدان مرکزی ویژگی خاصی پیدا کرده است. این حجم کنسول شده اصلی ترین بخش کتاب خانه را در خود جای داده است. نمای عمومی ساختمان از بتن مسلح و پنل های فایبرگلاس ساخته شده است.
مصالح و ساختار
راهروها و پلها انتقالهای بسیار صاف بین سطوح مختلف ایجاد می کنند. به نظر می رسد تمام صفحات و دیوارهای کف یکپارچه از یکدیگر رشد کرده و خود را در اطراف دهلیز مرکزی می پیچند. سطح شیب دار به کتابخانه و خدمات در طبقه اول منتهی می شود بازدیدکنندگان از طریق رمپ ها و راه پله ها به سمت کتابخانه و دفاتر مدیریت دسترسی دارند. همه مناطق از طریق سکوها ، تراس ها و گالری ها متصل می شوند.
دسترسی بین طبقات از طریق پلکان و در وسط هر مجموعه قرار گرفته است.
در حالی که لبه های داخلی سایت به صورت یک جریان آزاد به هم می پیوندند ، لبه های بیرونی ساختمان به شدت بریده می شوند و هم ترازی آنها با لبه های سایت مشخص شده در طرح جامع و با موقعیت ساختمانهای مجاور تضاد دارد.
این مکان با فاصله 28 متری از سطح زمین ، با میدان مرکزی با نمای شیشه ای عظیم ملقب به مانیتور روبرو شده است که بیش از 16 متر از ورودی آن امتداد دارد.
این LLC در مساحت ناخالص 42،000 متر مربع (مساحت خالص 28،000 متر مربع) پخش خواهد شد. این تسهیلات شامل یک ساختمان پنج طبقه به طول 30 متر است که طول آن 136 متر و عرض 76 متر است.
از ورودی اصلی LLC ، بازدید کنندگان می توانند به طور مستقیم به سالن مرکزی قدم بزنند که همچنین به عنوان دهلیزی بزرگ که از نور طبیعی سیل است ، عمل می کند. سیستمی از سطح شیب دار از سالن به ورودی کتابخانه و خدمات مرکزی در طبقه اول منتهی می شود.
طبقه همکف 6 متر بلندی است و مابقی طبقه های ساختمان پنج طبقه 4 متر ارتفاع دارد.
نما و فضای داخلی هر دو در پانل های بتنی تقویت شده با فیبر شیشه ای پوشیده شده اند زیرا هم از نظر زیبایی شناختی و هم از نظر ساختاری عمل می کند. مواد با کارآیی بالا امکان صرفه جویی در ساخت و ساز سیستم های نما با کیفیت بالا و برش را فراهم کرده و از دوام طولانی مدت استفاده می کند.
این یک ماده پایدار و سازگار با محیط زیست است که قادر به شکل دادن نمای منحنی طراحی شده در فضای داخلی و خارجی است. رئیس دانشگاه اقتصاد و تجارت ، کریستوف بدلت اظهار داشت: "طراحی زاها حدید قادر است تمام عملکردهای اصلی مطالعه را به طرز شگفت انگیزی ترکیب کند. این چشم انداز است که مظهر این مفهوم ابتکاری یک دانشگاه است. "
قرار بود ساختمان در سال ۲۰۱۲ به اتمام برسد که نشد. سال ۲۰۱۳ ساختمان افتتاح شد. در سال های اخیر، در حوزه معماری، شاید مبانی نظری و برنامه فیزیکی معماری ساختمان کتاب خانه بیشترین تغییرات را بخود دیده است.
ویژگی آتریوم مرکزی
در طراحی این بنا یک آتریوم مرکزی وجود دارد که با نور مستقیم و طبیعی نورپردازی شده است. این آتریوم مرکزی توسط تمامی خطوط و دیواره های داخلی بنا مورد تاکید قرار گرفته و بیشتر توجهات و مسیر ها به آن ختم می شود و بازدید کنندگان می توانند از ورودی اصلی ساختمان به طور مستقیم به آتریوم مرکزی راه یابند.
همچنین آتریوم مرکزی به وسیله رمپ مناسبی به درب ورودی کتابخانه مجموعه متصل می شود. علاوه بر رمپ ذکر شده، دانشجویان می توانند برای دسترسی به کتابخانه مرکزی و دفتر مدیریت مجموعه از راه پله دوار نیز استفاده نمایند.
سیرکولاسیون
این مجموعه ساختمان شامل کتابخانه اصلی ، سالن اجتماعات ، مرکز خدمات مطالعه ، یک کافه و مرکز مطالعات در خارج از کشور است.
فضای ورودی و آتریوم مرکزی به گونه ای است که انگار تداوم فضاهای بیرونی است. از این جا تا سقف را ساخته های قوسی و مارپیچ و اریب تشکیل می دهند که پله ها و ارتباط عمودی را هم تامین می کنند.
فضای خدمات در هر دو قسمت کتابخانه و بخش آموزش در مرکز قرار گرفته است.
خطوط بتونی که به قسمت بیرونی ساختمان پیچیده می شود ، حس روان بودن و استحکام را به آن می بخشد در حالی که فضای داخلی محکم، احساس سبکی می بخشد. معماران زاها حدید فضای داخلی را به عنوان "یک باریک داخلی" توصیف می کنند و آشکار می شود که اشکال محصور شده در داخل تقریباً شبیه سازندهای سنگ لایه ای جبران می شوند.
در کلیه طیقات بخش کتابخانه حجم وسطی طرح را تشکیل می دهد و دو حجم کناری فضای آموزشی می باشد.
کتابخانه
آموزشی
مساحت عمومی بنا ۲۸ هزار مترمربع است که با حجم زیبای کنسول شده روی میدان مرکزی تشخص خاصی پیدا کرده است.
بخش مطالعه کتابخانه به گونه ای طراحی شده است که از بیشترین میزان نورخورشید استفاده نماید
این حجم کنسول شده اصلی ترین بخش کتاب خانه را در خود جای داده است. نمای عمومی ساختمان از بتن مسلح و پنل های فایبرگلاس ساخته شده است.
منبع
http://www.memarnet.com/fa/node/1794
http://tarh5.ir/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%88-%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF/
https://www.arch2o.com/library-and-learning-centre-university-of-economics-vienna-zaha-hadid/
http://archline.ir/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%8C-%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%A7-%D8%AD%D8%AF%DB%8C/
https://www.zaha-hadid.com/architecture/library-and-learning-centre-university-of-economics-vienna/
https://www.archdaily.com/523598/library-and-learning-centre-university-of-economics-vienna-zaha-hadid-architects
http://iarchitect.me/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D9%88%DB%8C%D9%86/
https://iranarchitects.com/news/newsid/543
https://www.google.com/search?client=firefox-b-d&sxsrf=ALeKk03NgNs-ommwGUuXFeWIR2hJaKI7sg%3A1589665112565&ei=WF3AXr32IYLasAfGmKKoBw&q=+plan+Vienna+University+of+Economics+Library&oq=+plan+Vienna+University+of+Economics+Library&gs_lcp=CgZwc3ktYWIQAzIECCMQJzoECAAQRzoECAAQHjoGCAAQCBAeOgcIIxCwAhAnOgYIABANEB46CAgAEAgQDRAeUOOWAliKwAJglsgCaANwAXgAgAHVAogB0ROSAQUyLTguMZgBAKABAaoBB2d3cy13aXo&sclient=psy-ab&ved=0ahUKEwi9guKCrLnpAhUCLewKHUaMCHUQ4dUDCAs&uact=5
https://arcspace.com/feature/vienna-university-of-economics-library-and-learning-centre/
http://archline.ir/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%88%DB%8C%D9%86%D8%8C-%D8%B2%D8%A7%D9%87%D8%A7-%D8%AD%D8%AF%DB%8C/
https://archello.com/project/library-and-learning-centre
https://www.arch2o.com/library-and-learning-centre-university-of-economics-vienna-zaha-hadid/
https://www.vitruvius.com.br/revistas/read/projetos/15.174/5623/en
https://www.designbuild-network.com/projects/llc-vienna/