الگوهای و روش های
نوین تدریس
با تشکر و سپاس فراوان از سرکار خانم شریفی
آبان ماه 1391
تهیه و تنظیم: الهام نورائی
فهرست
برای انتخاب گزینه ی مورد نظر لطفاً کلیک کنید.
الگوهای نوین تدریس
معرفی کتاب
روش های نوین تدریس
خروج
کارایی تیم
دریافت مفهوم
بارش مغزی
ایفای نقش
بدیعه پردازی
اعضای تیم
الگوهای نوین تدریس
تفحص گروهی
تفکر استقرایی
یاران در یادگیری
فهرست
روشن سازی طرز تلقی
یاد سپاری
پیش سازمان دهنده
خروج
قصه گویی
سخنرانی
نمایشی
آزمایشگاهی
روش های نوین تدریس
فهرست
سقراطی
خاطره گویی
گردش علمی
پرسش و پاسخ
خروج
الگوی کارایی تیم ( همیاری )
فهرست
1- گروه بندی فراگیران
2- تعیین متن درس توسط آموزگار
3- خواندن انفرادی درس توسط فراگیران ( صامت خوانی )
4- ارزش یابی انفرادی
5- ارزش یابی گروهی
6- بحث و تبادل نظر گروهی
7- نمره گذاری ( پر کردن چک لیست ) و ارائه ی پاسخ ها
8- تنظیم جدول نمرات
9-جمع بندی و نتیجه گیری توسط آموزگار
الگوهای نوین تدریس
الگوی ایفای نقش
فهرست
1- تعیین موضوع توسط آموزگار
2- فراهم کردن شرایط و وسایل لازم
3- تعیین نقش توسط آموزگار
4- آماده کردن فراگیران برای ایفای نقش
5- توضیح مختصر راجع به موضوع برای کلاس
6- انجام نمایش توسط فراگیران
7- بحث و تبادل نظر
الگوهای نوین تدریس
الگوی اعضای تیم
فهرست
1- گروه بندی فراگیران
2- شماره گذاری کردن هر فراگیر در گروه
3- تقسیم بندی متن درس به بخش های تقریباً مساوی
4- صامت خوانی هر قسمت توسط فراگیران
5- تشکیل تیم هایی از اعضای هم شماره و بحث درباره ی متن های مطالعه شده
6- برگشت اعضا به گروه اولیه
7- طرح چند سوال و ارزش یابی فردی
8- ارزش یابی گروهی
9- کلید سوالات را در اختیار فراگیر قرار دادن
10- جمع بندی نهایی
الگوهای نوین تدریس
الگوی بارش مغزی
فهرست
الف: تولید اندیشه ها:
1- طرح مسئله توسط آموزگار ( سوالات یا موضوعات واگرا)
2- ارائه ی نظرات فراگیران
3- نوشتن نظرات آن ها روی تابلو
ب: پالایش اندیشه ها:
1- تائید نظرات اصولی و مربوط به موضوع
2- رد نظرات غیر اصولی و نا مربوط
3- حذف نظرات تکراری و مشابه
4- ادغام نظرات نزدیک به هم
* این عمل توسط فراگیران و با رهبری آموزگار انجام می شود و در پایان آموزگار موارد و نکاتی را اضافه می کند.
* طرز نشستن فراگیران به صورت یو شکل باشد.
الگوهای نوین تدریس
الگوی بدیعه پردازی
فهرست
گروه بندی فراگیران
گام اول: توصیف – کاربرد –فایده
گام دوم: شبیه سازی
گام سوم: تضاد سازی
گام چهارم: جایگزینی
* مهم ترین محاسن این الگو: علاقه مند شدن فراگیران به نویسندگی و تقویت خلاقیت
* در هر مورد فراگیران ابتدا فردی، سپس دو نفری و نهایتاً گروهی ( چهار نفری ) هر مرحله را انجام می دهند.
الگوهای نوین تدریس
الگوی دریافت مفهوم
فهرست
گام اول:
آموزگار: ارائه ی مثال ها با نشانه گذاری(آری-خیر یا خندان و گریان یا … )
فراگیران: نگاه کردن، فکر کردن، حدس زدن
گام دوم:
آموزگار: ارائه ی مثال ها
فراگیران: نشانه گذاری ( تعیین آری یا خیر )
گام سوم:
آموزگار: رهبری کردن
فراگیران: ارائه ی مثال ها همراه با نشانه گذاری
گام چهارم:
آموزگار: ارائه ی توضیحات تکمیلی و نهایی
فراگیران: ارائه ی حدس ها، فرضیه ها و شرح و بسط آن
الگوهای نوین تدریس
الگوی یاران در یادگیری
فهرست
1- گروه بندی فراگیران
2- طرح سوال توسط آموزگار( سوال های واگرا و حداقل 2 تا 3 تا سوال از درس جدید )
3- تفکر فردی
4- پاسخ فردی به سوالات به صورت مکتوب
5- بحث و تبادل نظر به صورت گروهی و نوشتن نتیجه در برگه
6- ارائه ی پاسخ ها در کلاس توسط رابطین گروه ها
7- ارزش یابی از فعالیت گروه ها توسط آموزگار ( درحین انجام مراحل 6 و 7 )
8- نتیجه گیری و جمع بندی توسط آموزگار
* شرط انتخاب سوال در مرحله 2:
فراگیران نسبت به آن سوال یک ذهنیتی داشته باشند.
* یکی از الگوهایی که برای همه ی درس ها مناسب است، همین روش می باشد.
الگوهای نوین تدریس
الگوی روشن سازی طرز تلقی
فهرست
1- گروه بندی فراگیران
2-ارائه سوالات چندگزینه ای یا جملات ناتمام ازمتن درس توسط آموزگار
3- پاسخ به سوالات به صورت فردی
* فراگیر گزینه ها را بر اساس نگرش خود اولویت بندی می کند.
4- پاسخ و بحث در مورد سوالات به صورت گروهی
5-کشیدن جدولی مانند زیر بر روی تابلو توسط آموزگار
6- ارائه ی نظرات هر گروه توسط رابطین گروه ها
7- بحث و تبادل نظر بین گروه ها در مورد پاسخ گزینه های متفاوت
8- جمع بندی و نتیجه گیری و ارائه ی توضیحات تکمیلی توسط آموزگار
الگوهای نوین تدریس
الگوی یادسپاری
فهرست
1-توجه به مطالبی که باید یادسپاری شوند، از طریق: خط کشیدن زیر مطالب اصلی، فهرست کردن، مقایسه نکات، تعیین ارتباط، دوباره ساختن عبارت با کلمات دیگر و …
2- برقراری ارتباط از طریق: فنون کلمه کلیدی، جایگزینی و اتصال کلمه
3- بسط تصاویر حسی: ارتباط با حواس مختلف و ایجاد نمودن تداعی های مسخره
4- تکرار و یادآوری: در قالب نمایش، شعر، نقاشی و …
الگوهای نوین تدریس
الگوی تفکر استقرایی
فهرست
گام اول: تکوین مفهوم
1- فهرست گیری: اعضای گروه با مشورت با هم اطلاعات خود را می نویسند.
2-گروه بندی (دسته بندی): مقایسه ی اطلاعات و جملات و تقسیم آن ها بر اساس شباهت ها و تفاوت ها
3- عنوان دهی: انتخاب عنوان برای هر یک از گروه های مرحله ی قبل
گام دوم: تفسیر مطالب
1- تعیین جنبه های شناختی: شباهت ها و تفاوت های دو گروه را مشخص نمایند.
2- کشف روابط: پاسخ ها را در جدول قرار دهند، ( چرا اینطور شد؟)
3- استنباط کردن: فراگیران به فراتر از آن چه هست فکر کنند و نتیجه بگیرند.
گام سوم: کاربرد اصول
1- پیشگویی نتایج: توضیح پدیده های ناآشنا یا فرضیه سازی (بیان کردن موارد با دقت)
2- توضیح پیشگویی ها: تعیین علت روابط که به فرضیه سازی منجر می شود. ( چرا؟ )
3- تصدیق پیشگویی ها: استفاده از اصول منطقی یا دانش حقیقی برای تعیین شرایط لازم ( مهارت استفاده از آموخته های قبلی در موقعیت جدید یا اثبات چرا ها؟ )
الگوهای نوین تدریس
الگوی تفحص گروهی
فهرست
گام اول: روبه رو شدن با موقعیتی مبهم
گام دوم: واکنش فراگیران نسبت به آن موقعیت
گام سوم: بررسی آن موقعیت و سازماندهی آن (استخراج سوال توسط فراگیران به صورت گروهی)
گام چهارم: تعویض سوالات و بررسی سوالات گروه مقابل
گام پنجم: ارائه ی نتایج گروه ها توسط رابطین آن ها
گام ششم: طرح سوالات توسط آموزگار و تفحص این سوالات در گروه توسط فراگیران
الگوهای نوین تدریس
الگوی پیش سازمان دهنده
فهرست
گام اول:
الف: روشن ساختن منظورهای درس
ب: ارائه ی سازمان دهنده
ج: برانگیختن آگاهی از دانش و تجربه ی قبلی
گام دوم:
ارائه ی مطالب با روش های مختلف نوین تدریس
گام سوم:
توضیح مراحل درس توسط فراگیران جهت تحکیم سازمان شناخت
الگوهای نوین تدریس
روش سخنرانی
فهرست
یک روش سنتی که معلم مدار است و نوع ارتباط یک طرفه و یک سویه می باشد.
* گاهی در روش سخنرانی از روش کشکولی، یعنی از این جا و آن جا گفتن می توان استفاده کرد.
* در این روش در مدت زمان کوتاه مطالب زیادی می توان ارائه داد ولی باعث رشد فکری نمی شود.
روش های نوین تدریس
روش سقراطی
فهرست
در این روش بحث حول یک سوال یا یک موضوع می باشد.
* کار آموزگار در این روش: تسهیل یادگیری است، نه خود علم
* کار فراگیر در این روش، فعال تر و فهم مطالب عمیق تر می باشد.
روش های نوین تدریس
روش گردش علمی
فهرست
روشی است در خارج از محدوده ی کلاس و مدرسه که غالباً با گزارش نویسی همراه می باشد.
* گردش علمی یک نوع بازدید علمی است نه یک اردوی تفریحی
روش های نوین تدریس
روش فصه گویی
فهرست
آموزگار ( یا فراگیران ) متن درس را با رعایت نکات قصه گویی و بدون استفاده از کتاب ارائه دهد.
* خلاقیت معلم در این روش می تواند کارساز باشد.
روش های نوین تدریس
روش خاطره گویی
فهرست
در این روش ارتباط عاطفی بین آموزگار و فراگیران برقرار می شود که هر، از گاهی آموزگار خاطراتی را از دوران خودش تعریف می کند و یا فراگیران خاطراتی را بازگو می کنند.
* این خاطرات مربوط به اولین خاطرات تلخ و شیرین آن ها در موقعیت های مختلف می باشد.
* البته یه فراگیران تاکید نمائیم که به صورت خلاصه بگویند تا خلاصه گویی آن ها قوی شود.
روش های نوین تدریس
روش نمایشی
فهرست
روش است که هم معلم مدار و هم فراگیر مدار می باشد.
زمانی که عکسی، وسیله ای، اسلایدی و … ( که قابل مشاهده باشد.) در معرض دید و مشاهده ی فراگیران قرار بگیرد.
روش های نوین تدریس
روش آزمایشگاهی
فهرست
اگر مدرسه مجهز به آزمایشگاه مستقلی باشد، این روش تا حدی فراگیر مدار می باشد در غیر این صورت معلم مدار می باشد.
روش های نوین تدریس
روش پرسش و پاسخ
فهرست
هم معلم مدار و هم فراگیر مدار می باشد.
در این روش آموزگار نقش پرسشگر و فراگیر نقش پاسخ دهنده را دارد.
* در تدریس ها و کنفرانس های دانش آموزی، پرسشگر و پاسخ دهنده خود فراگیران هستند و آموزگار هدایت کننده ی کلاس می باشد.
روش های نوین تدریس
معرفی کتاب
1- کاربست الگوهای نوین تدریس در دوره ی ابتدایی ( محمد تقی معتمدی تلاوکی )
2-یادگیری خلاق، کلاس خلاق ( دکتر افضل السادات حسینی )
3- چراغ جادو ( حسین فرخ مهر )
4- کلاس خلاقیت ( افشین سلیمانی )
5- لطفاً اگر کتابی در این زمینه می شناسید، معرفی کنید.
فهرست
خروج
از همکاری شما عزیزان متشکرم
پاینده باشید.