آشنایی با سقف های سبک
مقدمه
کاهش وزن و هزینه ساخت سازه ها و افزایش سرعت اجرا، همراه با بهینه کردن رفتار ثقلی و لرزه ای آنها، همواره مد نظر مهندسین بوده است و از آنجا که یکی از مهمترین اجزای ساختمان برای رسیدن به اهداف مذکور، سقف ها می باشند، تحقیقات و مطالعات بسیاری در مراکز علمی و دانشگاهی صورت گرفته است تا با افزایش صلبیت درون صفحه ای سقف ها و سبک سازی سقف ها، موجبات کاهش نیروی زلزله و اقتصادی شدن ابعاد تیر و ستونها و بهینه شدن رفتار کلی ساختمان فراهم گردد.
بدین منظور، مجموعه حاضر در مورد بررسی رفتار انواع سقف های سبک معمول در کشور و سیستم های جدید سقف می باشد.
سقف تیرچه و بلوک
مقدمه
این نوع سقف امروزه یکی از متداول ترین سقف های اجرایی در کارگاه های ساختمانی است. این سقف عایق بسیار خوبی در برابر صدا و حرارت می باشد.
اجزای تشکیل دهنده سقف تیرچه و بلوک
1) تیرچه
2) بلوک
3) میلگرد حرارتی
4) میلگردهای ممان منفی
5) میلگردهای محل بازشوها
6) میلگردهای آویز سقف کاذب
7) بیم (ریپ) عرضی
1) تیرچه
تیرچه عضو پیش ساخته ای است متشکل از بتن و فولاد که در دو نوع تیرچه پیش ساخته و تیرچه خرپایی تولید می شود.
تیرچه ها در دو مرحله تحت اثر نیرو قرار می گیرند:
مرحله اول: در هنگام حمل و نقل تیرچه ها و اجرای سقف.
مرحله دوم: پس از خودگیری بتن سقف و جمع آوری شمع ها می باشد.
الف) تیرچه خرپایی:
تیرچه پیش ساخته خرپایی، ازخرپای فولادی و پاشنه بتنی تشکیل می شود. قالب بتن پاشنه فلزی بوده و در صورت استفاده از قالب دایمی (فوندوله)، آن را تیرچه خرپایی کفشکدار می گویند.
ب) تیرچه پیش تنیده:
برای ایجاد پیش تنیدگی در بتن تیرچه، معمولا از چند رشته سیم فولادی به قطر 5 میلیمتر، با مقاومت نهایی 17500 تا 19000 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع، استفاده می شود. سیم ها قبل از بتن ریزی، تا 65٪ مقاومت نهایی خود کشیده می شوند. پس از بتن ریزی و به دست آوردن مقاومت کافی در بتن، و ایجاد پیوستگی مناسب بین فولاد و بتن، به آرامی رها می شوند تا تیرچه تحت تنش فشاری قرار گیرد. پوشش بتنی روی سیم های فولادی، در کلیه جهات، حداقل 20 میلیمتر است و فاصله دو سیم مجاور از هم به حدی است که بزرگترین دانه سنگی بتن، به آسانی بتواند از لابلای آن ها جا به جا شود. محل استقرار سیم ها طوری انتخاب می شوند که تنش فشاری در قسمت زیرین تیرچه، بیشتر از تنش قسمت بالایی آن باشد.
مقطع چند نوع تیرچه پیش تنیده
زبری روی تیرچه برای درگیری با بتن
ب) تیرچه پیش تنیده:
تیرچه های پیش تنیده، معمولا فاقد آرماتورهای عرضی می باشند. ولی در بعضی از انواع آن، برای تقویت مقاومت برشی دو انتهای تیر، میلگردهای عرضی مطابق شکل زیر در داخل بتن تیرچه کار گذاشته می شوند، تا علاوه بر تقویت برشی تیرچه، گیره های لازم را برای حمل و نقل تیرچه هاتامین کنند.
ب) تیرچه پیش تنیده:
ب) تیرچه پیش تنیده:
شمع بندی زیر تیرچه پیش تنیده
پ) دال های نیم پیش ساخته:
این دال ها در واقع همان تیرچه ها هستند که برای تامین سطحی صاف در زیر سقف و حذف نازک کاری، اجرای هرچه بیشتر کار در تراز سطح زمین، تامین حداکثر نظارت بر کیفیت و کاهش زمان نصب و اجرا، پاشنه های بتنی آن ها به طور پهن و به هم چسبیده، ساخته شده است. ضخامت دال های نیم پیش ساخته، مانند پاشنه تیرچه ها، در حدود 4 الی 5/5 سانتیمتر است. عرض دال ها، با توجه به تجهیزات موجود برای نصب، و عرض سقف مورد پوشش تایین می شود. طول دال ها نیز بر اساس محدودیت های مربوط به تیرچه ها، تعیین می گردد. ابن نوع دال ها، در عرض های 1/20 تا 2/40 متر تولید می شوند.
پ) دال های نیم پیش ساخته:
این نوع دال ها برای دهانه های مختلف، به راحتی قابل اجرا هستند. در صورتی که ضخامت سقف بیش از 12 سانتیمتر باشد، با استفاده از بلوک های توخالی U شکل، که به طور معکوس روی سقف قرار داده می شوند، می توان وزن سقف را کاهش داد و در مصرف بتن صرفه جویی کرد. دال های نیم پیش ساخته، مانند تیرچه ها در دو نوع خرپایی و پیش تنیده مانند شکل های زیر تولید می شوند.
پ) دال های نیم پیش ساخته:
پ) دال های نیم پیش ساخته:
سه نوع دال نیم پیش ساخته پیش تنیده
2) بلوک
از بلوک به عنوان قالب دایمی برای قالب بندی گونه های جان تیر T و همچنین قالب زیرین بتن پوششی در جا، استفاده می شود. قسمت زیرین بلوک، برای تامین سطح صافی برای انجام نازک کاری و لبه های داخلی بلوک، برای تقویت ایستایی مقطع بلوک، تعبیه می شود. مقاومت بلوک ها در محاسبات ایستایی سقف، منظور نمی شود و همواره به عنوان قالب های دایمی و مصالح پرکننده محسوب می شوند. با این وجود این بلوک ها باید قادر به تحمل ضربه های ناشی از حمل و نقل متعارف و نیروهای ناشی از عبور و مرور در زمان بتن ریزی باشند.
بلوک
بلوک ها از مواد مختلفی مانند بتن، سفال و یونولیت تولید می شوند و به طور کلی مواد تشکیل دهنده آنها نباید روی بتن اثر شیمیایی داشته باشد. وزن یک بلوک کامل تقریبا 7 کیلوگرم است.
بلوک
عرض بلوک ها، معمولا بین 20 تا 25 سانتیمتر تغییر می کند و ارتفاع و طول آنها تابع مشخصات سقف است. لبه های دو طرف بلوک، برای تامین شرایط مناسب تر برای بتن ریزی در سقف نهایی، و همچنین افزایش میزان کاربری بلوک ها به شکل شیبدار طراحی می شود.
3) میلگرد حرارتی
علاوه بر میلگردهای داخلی تیرچه، یک سری میلگردهای شبکه ای تحت عنوان میلگردهای حرارتی که عمود بر تیرچه های سقف اجرا می شوند، روی سقف طراحی می گردد. این میلگردها به خوبی با پدیده جمع شدگی بتن و ترک های حرارتی مقابله می نمایند، به همین دلیل به آن ها "میلگرد حرارتی" گفته می شود. فاصله میلگردها از یکدیگر 25 تا 30 سانتیمتر می باشد، که این میلگردها به میلگردهای فوقانی تیرچه، با سیم آرماتوربندی متصل می شوند. قطر این میلگردها معمولا بین 6 تا 8 میلیمتر در نظر گرفته می شود.
میلگرد حرارتی
4) میلگردهای ممان منفی
در روی تکیه گاه ها از میلگردهای تقویتی ممان منفی (برشی) استفاده می شود. زیرا برش در روی تکیه گاه ها به اوج خود می رسد. قطر و طول این میلگردها توسط مهندس محاسب (سازه) تعیین می شود. این میلگردها بر اساس 15٪ لنگر خمشی وسط دهانه محاسبه می شود و در صورتی که تکیه گاه میانی باشد، بیشترین لنگر خمشی دهانه های طرفین، ملاک محاسب قرار می گیرند.
5) میلگردهای محل بازشوها
در صورتی که عرض سوراخ از فاصله بین دو تیرچه مجاور کوچکتر باشد، کافی است پیش از بتن ریزی، در محل بازشو جعبه ای چوبی قرار داده و دور آن بتن ریخته شود و پس از گرفتن بتن، قالب را خارج کنند.
اگر عرض بازشو از سه برابر فاصله محور تا محور تیرچه ها بیشتر نباشد، نیازی به اجرای تیرهای باربر کمکی در در حد فاصل دو تیر باربر نخواهد بود. در این حالت آرماتوربندی و نصب تیرچه ها در محل بازشو، مطابق اشکال زیر خواهد بود.
میلگردهای محل بازشوها
در صورت بیشتر بودن عرض بازشو، به کمک تیرهای کمکی که به تیر اصلی تکیه داشته باشند، محل بازشو مطابق شکل زیر اجرا می شود.
6) میلگردهای آویز سقف کاذب
این آویزها معمولا به قطر 6 تا 8 میلیمتر و به طول های مورد لزوم، در فواصل تعیین شده طبق نقشه های اجرایی، مابین بلوک ها نصب می شود.
7) بیم (ریپ) عرضی
در دهانه های بزرگتر از 4 متر به سبب طول دهانه به منظور انسجام و یکپارچگی سقف، درست در وسط دهانه به فاصله حداقل 10 سانتیمتر، یک ریپ عرضی کلاف کننده کل سقف را در بر می گیرد، طراحی می شود.
مطابق آیین نامه 2800 طراحی ساختمان ها در برابر زلزله، این کلاف دارای حداقل دو میلگرد آجدار سراسری به قطر 10 میلیمتر یکی در بالا و یکی در پایین مقطع کلاف باشد. این میلگردها به وسیله سنجاقی، حداکثر به فواصل 50 سانتیمتر بسته می شوند.
اجرای قالب و آرماتور کلاف عرضی با تیرچه پیش تنیده
اجرای قالب و آرماتور کلاف عرضی با تیرچه خرپایی
انواع تکیه گاه تیرچه ها در سقف تیرچه و بلوک
1) بر روی دیوار حمال
2) در داخل پوتر بتنی
3) در داخل پل های لانه زنبوری
1) بر روی دیوار حمال
در این حالت، دو سر تیرچه ها از هر طرف روی دیوار حمال قرار می گیرد. اگر دیوار حمال آجری باشد، حتما کلاف افقی در روی دیوار اجرا می گردد که سر تیرچه ها در داخل آن قرار داده می شود.
2) در داخل پوتر بتنی
در این حالت، سر تیرچه ها داخل پوتر بتنی قرار می گیرد.
3) در داخل پل های لانه زنبوری
در این حالت سازه فلزی بوده و سر تیرچه ها با فواصل محور به محور 45 سانتیمتر در پل های اصلی کار گذاشته می شوند.
بتن ریزی روی سقف تیرچه و بلوک
پس از تصویب دستگاه نظارت، روی شبکه میلگرد سقف به ضخامت cm5 به عیار 350 ریخته می شود. همزمان با ریختن و پخش بتن در کل سقف، عملیات ویبره نیز انجام می شود. قبل از بتن ریزی، باید محل بازشوها و همچنین محل عبور لوله های تاسیساتی که از قبل پیش بینی شده اند، مشخص شود.
زمان جمع آوری جک های نگه دارنده
برداشتن قالب ها باید با نظر رئیس کارگاه و دستگاه نظارت صورت پذیرد. مدت زمان برداشتن و جمع آوری و باز نمودن قالب ها به پارامترهای گوناگونی بستگی دارد از آن جمله: نوع بتن، عیار مورد مصرف و مقاومت نمونه های مکعبی شکل، عمل آوری بتن ( Curing)، درجه حرارت محیط و…
حداقل مدت زمان باز نمودن داربست در هوای مناسب (حداقل 5 درجه سانتی گراد) برابر جدول ذیل تعیین می شود:
نکات اجرایی سقف تیرچه و بلوک
1) اگر دهانه بالای m 7/4 باشد از بلوک cm 25 استفاده می گردد.
2) اگر دهانه زیر m 7/4 باشد از بلوک cm 20 استفاده می گردد.
3) در زیر تیرچه ها می توان از شمع فلزی یا چوبی استفاده نمود که ترجیحا شمع فلزی بهتر است.
4) در هر فاصله m20/1 تا m50/1 عمل شمع کوبی زیر سقف صورت می گیرد.
5) قبل از بتن ریزی ابتدا محل میلگردهای ممان منفی و میلگردهای حرارتی و اندازه تیرچه ها مطابق با نقشه های سازه کنترل می گردد.
6) عمل بتن ریزی روی سقف از بتن با عیار 350 استفاده می گردد.
7) روزی سه بار به مدت یک هفته بتن مرطوب نگهداری می شود.
مزایا و معایب سقف تیرچه و بلوک نسبت به سقف طاق ضربی
الف) مزایا
1- پوشش دهانه های بزرگتر
2- صرفه جویی در مصرف فولاد تا 50٪
3- عایق صوتی و حرارتی
4- دوام بیشتر در برابر آتش سوزی
5- سبک بودن
6- عدم لرزش، حتی در دهانه های بزرگ
ب) معایب
1- زمان اجرای طولانی تر
2- هزینه بیشتر به دلیل اجرای قالب و شمع بندی
3- در این سقف اگر بعدا محل عبور لوله ای در سقف شود، باید با پتک و قلم، بتن سقف را تخریب شود، اما در سقف طاق ضربی این محدودیت با یک سوراخ می گردد.
جزییات اجرایی
فهرست اصلی
فصل دوم
سقف کرومیت
مقدمه
در سیستم سقف کُرمیت از تیرچه های فولادی با جان باز در ترکیب با بتن استفاده می شود. در ساخت تیرچه های مذکور از یک تسمه، در بال تحتانی و نیز یک میلگرد خم شده در جان استفاده می شود. برای پرکردن فضای خالی بین تیرچه ها از قالب های ثابت مانند بلوک های سیمانی، پلی استایرن، طاق ضربی، قالب های موقت فولادی (کامپوزیت ) و یا هر پرکننده سبک استفاده می شود. فواصل تیرچه ها بسته به نوع قالب از 73 سانتی تا 100 سانتی متر متغیراست، روی سقف نیز با 4 الی 10 سانتی متر بتن پوشانده می شود.
تیرچه ها از نوع خود ایستا بوده و به همین علت هیچ نوع شمع بندی در زیر سقف مورد نیاز نمی باشد و تیرچه ها به نحوی طراحی می شوند که بتوانند وزن بتن خیس، قالب ها و عوامل اجرایی سقف را به تنهایی تحمل کنند.
پس ازاین که بتن به 75% مقاومت مشخصه خود می رسد، تیرچه های فولادی با بتن به صورت یک مقطع مختلط وارد عمل شده و بارهای مرده و زنده سقف را تحمل می کنند.
تاریخچه
این سقف در سال 1362، توسط آقای مهندس محمد جعفر کرمی، ثبت اختراع شده و در سال 1375، آئین نامه جزئیات اجرایی سقف کرمیت توسط ایشان منتشر شده است، علاوه برآن بروشورها و کاتالوگ های فنی و تبلیغاتی مختلفی دراین زمینه، توسط شرکت کرومیت پارس به چاپ رسیده است. و سرانجام در سال 1381، نشریه شماره 151 سازمان مدیریت وبرنامه ریزی کشور، تحت عنوان «راهنمای طراحی و اجرای سقف تیرچه های فولادی با جان باز در ترکیب با بتن» منتشر شده است، تا حداقل ضوابط و معیارهای لازم برای طراحی و اجرای این گونه سقف های خود ایستا را بیان نماید.
اجزای تشکیل دهنده سقف کرومیت
1) تیرچه فولادی با جان باز
2) بلوک
3) میلگرد افت وحرارت
4) کلاف عرضی
5) بتن پوششی در جا
1) تیرچه فولادی با جان باز
تیرچه فولادی با جان باز عضو پیش ساخته ای است که به صورت خرپاهای ویژه دوسر ساده اجرا می شود. تیرچه فولادی با جان باز در دو مرحله تحت بارگذاری قرار می گیرد.
در مرحله اول باربری تیرچه هنگام حمل ونقل، بار ناشی از وزن خود را و در زمان اجرای سقف وقبل از گرفتن بتن بار مرده سقف (شامل وزن سقف تیرچه بلوک، بتن درجا و قالب ها) و بار زنده عوامل اجرایی را در حد فاصل تکیه گاههای تیرچه تحمل می کند.
در مرحله دوم باربری و پس از گرفتن بتن، مقطع مرکب شامل تیرچه و بتن، تنش های ناشی از تمامی بارهای وارده به سقف را تحمل می کند.
تیرچه فولادی با جان باز
تیرچه فولادی با جان باز شامل بال تحتانی، اعضای قطری و بال فوقانی می باشد. میلگردهای فولادی مورد استفاده در تیرچه ها، باید علاوه بر دارا بودن مدول ارتجاعی کافی، باید جوش پذیر و شکل پذیر نیز باشند. و نیز باید از حداقل مجاز تغییرات طول نسبی در مرحله گسیختگی را دارا باشند. این میلگردها می توانند از نوعی ساده یا آجدار انتخاب شوند و باید از فولاد نرم AI یا فولاد نیمه سخت AII باشند.
تیرچه فولادی با جان باز
بال تحتانی
بال تحتانی تیرچه که از تسمه ساخته می شود، به عنوان عضو کششی خرپا عمل کرده و بارهای وارده را تحمل می کند.
اعضای قطری
اعضای قطری تیرچه که معمولا از میلگرد می باشند به عنوان عضو مورب خرپا عمل نموده و به کمک اعضای کششی و فشاری، ایستایی لازم را برای تحمل بارهای وارده تامین می نمایند.
بال فوقانی
بال فوقانی تیرچه، از نبشی، تسمه یا ناودانی ساخته شده و در داخل بتن پوششی قرار می گیرد.
2) بلوک 3) میلگرد افت و حرارت
ضوابط مربوط به بلوک ها و میلگردهای افت و حرارت، مانند سقف های تیرچه بلوک معمولی می باشد.
4) کلاف عرضی
استفاده از کلاف عرضی در سقف الزامی است. کلاف عرضی شامل دو میلگرد به قطر حداقل 12 میلی متر است. یک میلگرد روی بال تحتانی و یک میلگرد در زیر یا روی بال فوقانی به موازات هم به صورت عمود بر تیرچه ها به آنها جوش می شود.
عرض کلاف نباید کمتر از 10 سانتی متر اختیار شود.
کلاف عرضی باید بال فوقانی تیرچه ها را در طول اجرا در مقابل تغییر شکل جانبی مهار نموده و تیرچه را در محل خود نگهداری کند.
برای دهانه های کوچکتر از5/5 متر استفاده از حداقل یک کلاف عرضی الزامی است و برای دهانه های بزرگ تر، کلاف های عرضی باید به نحوی انتخاب شوند که فاصله دو کلاف عرضی مجاور هم، از 5/2 متر تجاوز نکند.
اجرای کلاف عرضی
اجرای کلافهای عرضی به دو صورت امکان پذیر است.
الف) اجرای کلاف عرضی به صورت پیش ساخته
ب) اجرای کلاف عرضی به صورت درجا
الف) اجرای کلاف عرضی به صورت پیش ساخته
در این روش از قالب های بتنی آماده در قسمت تحتانی و یک میلگرد به قطر حداقل 12 میلی متر که کاملاً مستقیم و بدون خم باشد و در قسمت فوقانی مطابق شکل استفاده می شود.
توجه شود که میلگرد هایی که از قالب بتنی کلاف عرضی خارج شده اند، باید به بال تحتانی کاملاً جوش شوند.
ب) اجرای کلاف عرضی به صورت درجا
در این روش از یک میلگرد در قسمت پایینی استفاده شده که به بال تحتانی تیرچه ها جوش می شود و میلگرد فوقانی کلاف عرضی مانند روش قبلی به بال فوقانی جوش می شود.
5) بتن پوششی درجا
پس از جاگذاری تیرچه ها و بلوک ها، بتن پوششی اجرا می شود. طبق نشریه 151، ضخامت دال نباید از 5 سانتی متر و یک دوازدهم فاصله آزاد بین تیرچه ها کمتر باشد. در عمل این مورد کمتر رعایت شده و حتی ضخامت های 2 و 3 سانتی متر هم به چشم می خورد.
اتصال تیرچه ها به تکیه گاه
1) تکیه گاه با مصالح بنایی و بتن
2) تکیه گاه فولادی
1) تکیه گاه با مصالح بنایی و بتن
در مواردی که تیرچه روی تیر یا شناژ بتنی قرار می گیرد، انتهای تیرچه باید حداقل به اندازه 10 سانتی متر داخل کلاف بتنی افقی یا تیر بتنی قرار گیرد. در مورد تیرهای بتنی با ارتفاع بیشتر از تیرچه، نیز باید تیرچه ها به داخل تیر بتنی امتداد یافته و روی لبه آویز قالب قرار گیرد. (شکل پایینی)
در تیرهای بتنی باید کنترل لازم جهت انتقال برش انجام گرفته و بر اساس نیروهای وارده از طریق تعبیه نبشی و میلگرد برشی، مقاومت برشی لازم تامین گردد .
نبشی و میلگرد برشی
2) تکیه گاه فولادی
اندازه نشیمن تیرچه از لبه تکیه گاه فولادی به سمت داخل، باید از طریق محاسبات تعیین شود. اما توصیه می شود، در هیچ حالتی کمتر از 2 سانتی متر نباشد. برای اطمینان در هنگام نصب و همچنین یکپارچگی سقف و اسکلت، انتهای تیرچه باید به تکیه گاه جوش شود . طول این جوش حداقل 5 سانتی متر و بُعد آن حداقل 3 میلی متر است .
مزایای سقف کرمیت
1- عدم نیاز به شمع بندی:
طراحی سقف کرمیت با این فرض انجام می شود که تیرچه ها به تنهایی ( قبل ازگرفتن بتن ) توانایی تحمل وزن خود، بلوک، بتن تازه و عوامل اجرایی را داشته باشند .
2- سرعت و سهولت اجرا:
در این سیستم، اجرای سقف نسبت به سیستم های مشابه با سرعت بیشتری انجام می شود. 48 ساعت پس از بتن ریزی، روی سقف قابل رفت و آمد و بارگذاری سبک بوده و می توان عملیات ساختمانی را ادامه داد که این مزیت، موجب سرعت یافتن روند عملیات ساخت می گردد.
3- امکان اجرای همزمان چند سقف:
با توجه به این که در سیستم سقف کرمیت هیچ گونه شمع بندی وجود ندارد، عملاً می توان چند سقف را برای بتن ریزی آماده کرد و هم زمان عملیات بتن ریزی را بر روی سقف ها انجام داد. این کار برای ساختمان های با طبقات زیاد و با زیر بنای کم بسیار مقرون به صرفه و مناسب می باشد .
4- یکپارچگی سقف و اسکلت:
به علت جوش شدن تیرچه ها به اسکلت، پس از گرفتن بتن، سقف و اسکلت یکپارچه شده و می تواند مانند یک دیافراگم صلب عمل کند. در اسکلت های بتنی نیز با در نظر گرفتن قلاب های مخصوصی، امکان یکپارچگی بیشتری ایجاد می شود.
مزایای سقف کرمیت
5- امکان حذف کش ها:
عمده ترین بحثی که در زمینه سقف های کرمیت وجود دارد. در مورد امکان حذف کش هاست .
کش: کش ها تیرهای اصلی هستند که اتصالات آنها عموماً بصورت دو سر مفصل می باشد، بنابراین متحمل بار جانبی نمی شوند. از طرفی بار ثقلی نیز روی آنها هدایت نمی شود . بنابراین این تیر عملاً نقش باربری نداشته و تنها وظیفه قاب بندی و هماهنگی تغییر مکان ها را بر عهده دارد.
با توجه به یکپارچگی سقف و اسکلت، می توان کش ها (اعضای غیرباربر) را حذف کرد. حذف کش ها علاوه بر صرفه جویی در مصرف فولاد، باعث یکنواختی بیشتر زیر سقف شده و عملیات نازک کاری را به حداقل می رساند.
اما سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور این ایده را رد کرده و اجرای کش ها را ضروری دانسته است!
6- پایین بودن تنش در بتن:
به علت خود ایستا بودن تیرچه ها (عدم نیاز به شمع بندی) تنش ایجاد شده در بتن بسیار پایین است. آزمایش بارگذاری روی سقف های کرمیت که مقاومت نهایی بتن آنها کمتر از مقدار مورد نظر بوده نشان داده که بتن با مقاومت پایین به ظرفیت باربری سقف لطمه ای وارد نمی سازد.
مزایای سقف کرمیت
7- حذف رد فولاد زیر سقف:
اثر داغ آهن در سقف های ضربی به صورت خط تیره ای روی گچ مشاهده می شود، ولی در سقف کرمیت به علت پایین تر بودن سطح بلوکها از تیرچه ها، پوشش گچ و خاک در زیر تیرچه ها نسبت به بقیه نقاط سقف بیشتر است و همین امر سبب کاهش جذب ذرات معلق می شود. بنابراین سایه فولاد بال تحتانی تیرچه ها مشاهده نمی گردد.
8- سهولت اجرای داکت (بازشو):
به علت فاصله زیاد تیرچه ها (73 تا 100 سانتی متر محور به محور) ایجاد داکت در سقف جهت عبور لوله های تاسیساتی، نصب دودکش موتورخانه و شومینه، نصب توالت ایرانی و یا عبور کانال کولر، به راحتی امکان پذیر است و نیاز به قطع کردن تیرچه ها نمی باشد.
9-کاهش مصرف بتن:
به علت فاصله زیاد تیرچه ها مصرف بتن در حدود 20% نسبت به تیرچه و بلوک معمولی کاسته شده است.
10- مقاومت نهایی و شکل پذیری بالا:
محاسبات و آزمایش های بارگذاری روی سقف نشان می دهد که گسیختگی این سیستم، پس از تغییر شکل های بسیار زیاد اتفاق می افتد ( گسیختگی نرم ) که این رفتار سقف از نظر ایمنی مطلوب است.
مزایای سقف کرمیت
11- امکان طراحی و اجرای سقف با دهانه ها و باربری های خاص:
در سیستم سقف کرمیت امکان طراحی واجرای سقف با دهانه های بلند و بارهای سنگین وجود دارد. تاکنون سقف با دهانه 12 متر و همچنین سقف با شدت بار 7 تن بر متر مربع اجرا شده که در هر دو مورد، آزمایش های بارگذاری، ایمنی سقف را تایید کرده اند.
انواع سقف کرمیت
1) تیرچه و بلوک کرمیت
2) کامپوزیت کرمیت
3) پلیمری کرمیت
4) ضربی کرمیت
1) سقف تیرچه و بلوک کرمیت
در این سیستم از بلوک های سفالی و یا بتنی سقف تیرچه و بلوک برای سقف کرومیت استفاده می شود و فاصله بین تیرچه ها 70 الی 75 سانتی متر است.
2) سقف کامپوزیت کرمیت
این سیستم با گذاشتن یک ورق فولادی موجودار به عنوان عرشه و آرماتور بندی و بتن ریزی روی آن، شکل می گیرد. در این سیستم، قالب ماندگار است و قطعات جان نیز با بتن احاطه می شود.
در اوایل قالب های سقف کرمیت سه قطعه بوده و برای باز کردن آن، قطعات آن باید از یکدیگر جدا می شد، اما بعد این قالب با بهینه سازی و استفاده از خاصیت تغییر شکل ارتجاعی فولاد به قالبی یکچارچه تبدیل شد.
سقف کامپوزیت کرمیت
فاصله تیرچه ها در این سیستم، 85 الی 95 سانتی متر است.
مزایای سقف کامپوزیت کرمیت
1- کاهش وزن سقف:
از آن جا که در این سیستم بلوک حذف می شود، وزن بلوک از وزن سقف کاسته می شود. این کاهش وزن حدود 10% کاهش مصرف تیرچه و 7% کاهش وزن در اسکلت و فونداسیون ساختمان نیز خواهد داشت.
2- کاهش مصرف تیرچه :
از آن جا که آکس به آکس تیرچه ها در سقف کامپوزیت حداقل 85 سانتیمتر می باشد، این امر باعث کاهش مصرف تیرچه و در نتیجه کاهش هزینه ها می شود.
3- سهولت اجرای داکت و عبور تاسیسات:
خالی بودن فضای خالی بین تیرچه ها امکان عبور تمام کانالها، داکتها، لوله های برق و دیگر تاسیسات را به راحتی فراهم می نماید.
مزایای سقف کامپوزیت کرمیت
4- نداشتن لرزش نسبت به سیستم کامپوزیت معمولی:
با توجه به آنکه تیرچه های فلزی کرمیت دارای جان باز هستند و در هنگام اجرا جان تیرچه کاملا" از بتن انباشته می شود، سقفهای کرمیت دارای لرزش نیستند.
5- سهولت اجرای سقف با دهانه های بلند:
سنگین بودن وزن بلوک و در نتیجه وزن زیاد سقف باعث خزش بتن و ایجاد خطر در هنگام زلزله می گردد که همواره یکی از مسائل خطر آفرین انواع سیستمهای تیرچه بلوک با دهانه بلند می باشد. در سقف کامپوزیت کرمیت با توجه به سبکی وزن سقف و کاهش بار وارده به تیرچه ها، اجرای دهانه های بلند با اطمینان خاطر بیشتری انجام گرفته و تنش بتن مانند تمام سیستمهای سقف های کرمیت بسیار پایین باقی خواهد ماند و بتن را دچار خزش ننموده و ضریب مقاومت سقف بالا می باشد.
مزایای سقف کامپوزیت کرمیت
6- کاهش هزینه های تمام شده:
کاهش وزن تیرچه مصرفی، کاهش هزینه های خرید و حمل و نقل بلوک، کاهش وزن اسکلت و فونداسیون، نداشتن پرت، سرعت اجرای بالا، نصب سقف کاذب با کمتر از نصف هزینه سقفهای کاذب موجود در بازار، در مجموع باعث کاهش هزینه ساختمان می گردد.
2) سقف پلیمری کرمیت
در راستای سبک سازی ساختمان، استفاده از بلوک های پلی استایرن نسوز در سقف باعث کاهش مصرف تیرچه تا حدود 20% و کاهش فولاد مصرفی سازه تا حدود 7% می شود.
سهولات اجرای این نوع سقف، باعث افزایش سرعت اجرا و در نیتجه کاهش هزینه های اجرایی می گردد. در عین حال در هزینه های حمل و نقل نیز صرفه جویی قابل ملاحظه ای صورت می گیرد. شیارهای مناسب ایجاد شده در زیر این بلوک ها، باعث پیوستگی گچ و خاک در زیر سقف می گردد. فاصله تیرچه ها در این سیستم، 70 سانتی متر است.
الزامات ابعادی بلوک های پلی استایرن
حداقل عرض، ارتفاع و طول بلوکها، 50، 25 و 30 سانتی متر می باشد. عرض لبه نشیمن بلوکها در محل قاعده باید 2±27 میلی متر باشد. از آن جایی که افزایش عرض لبه نشیمن این نوع بلوک ها (در مقایسه با بلوک های سفالی و بتنی) سبب کاهش عرض موثر جان تیرچه بتنی می گردد، لذا برای جبران آن توصیه می شود عرض ورق قاعده تیرچه در هنگام ساخت حداقل برابر 14 سانتیمتر درنظر گرفته شود.
رعایت پخی در دو لبه فوقانی به ارتفاع 5 و قاعده 5 سانتی متر به منظور تسهیل در عبور بتن به داخل تیرجه ها الزامی است.
الزامات ابعادی بلوک های پلی استایرن
حداکثر رواداری طول، عرض و ضخامت بلوک از مقدار اسمی اعلام شده، به شرح زیر باشد:
طول بلوک در هر نقطه حداکثر±5 میلی متر به ازای هر متر طول اسمی بلوک و عرض بلوک حداکثر ± 3 میلی متر با عرض اسمی بلوک می تواند تفاوت داشته باشند.
ضخامت هیچ نقطه اندازه گیری شده از بلوک نباید بیش از±5 میلی متر با مقدار اسمی تفاوت داشته باشد.
کلیه لبه های بلوک ها (به غیر از محل های پخی در لبه های فوقانی) باید گونیا باشند. رواداری مجاز برای انحراف از گونیا بودن لبه های طولی و عرضی حداکثر ±5 میلی متر به ازای هر متر طول یا عرض نمونه می باشد. حداکثر انحراف از گونیا بودن لبه ضخامت ±5 میلی متر می باشد.
2) سقف ضربی کرمیت
وجود اشکالات عمده در عملکرد سقف های ضربی با تیرآهن، مانند عدم ایجاد یک دیافراگم مناسب بین ستون ها و مصرف زیاد فولاد در مقایسه با مقدار باربری، باعث شد تا با ارائه طرحی بهینه (سقف ضربی کرمیت)، نسبت به اصلاح این سیستم اقدام گردد.
در سیستم طاق ضربی کرمیت وجود بتن روی سقف می تواند یک دیافراگم مناسب بین ستون ها ایجاد کند و همچنین به علت باز بودن جان تیرچه ها مقدار زیادی در مصرف فولاد صرفه جویی می شود. فاصله تیرچه ها در این سیستم، 90 الی 100سانتی متر است.
فهرست اصلی
فصل سوم
سقف کامپوزیت
مقدمه
سقف های کامپوزیت در سازه های فلزی سقف هایی هستند که ترکیبی از فولاد و بتن بوده و در آن از بلوک ها به عنوان پرکننده استفاده نشده است. برای ایجاد یکپارچگی این سقف، از برشگیر (نبشی) استفاده می شود که این نبشی ها باعث درگیری تیرآهن با سقف و در نتیجه یکپارچگی سقف می شوند.
روش اجرای سقف کامپوزیت بر روی سازه های فولادی
در سازه فولادی، پس از نصب پل ها (Girder)، تیرهای فرعی سقف به فواصل حداکثر cm130 در داخل جان تیرهای حمال اتصال می یابند.
تیرهای فرعی ممکن است، لانه زنبوری (CIPE) طراحی و اجرا می شوند.
قالب بندی
در قالب بندی این سقف ها معمولا از تخته کوبی استفاده می شود و بعد از اتمام بتن ریزی نایلون باعث راحت جدا شدن تخته ها می شود.
قالب بندی
در این روش قالب بندی نیازی به شمع بندی نمی باشد. به منظور انجام عملیات قالب بندی در ناحیه زیر سقف، قالب های چوبی به کمک چهارتراش و گوه های چوبی که در داخل جان تیرهای اصلی و فرعی جاسازی و به زیر بال بالایی تیرها مهار می شوند.
آرماتوربندی
پروفیل ناودانی (UNP) به فواصل حداکثر CM 50 و با طول هر ناودانی CM 5 روی بال فوقانی پل ها (باربر) جوش می شود که اتصال شبکه میلگرد (که معمولا پیش ساخته است) بر روی این ناودانی ها صورت می پذیرد.
آرماتوربندی
شبکه های میلگرد این سقف امروزه بصورت پیش ساخته به بازار عرضه می شوند. ساخت شبکه در کارخانه با استفاده از جوش نقطه ای توسط ماشین آلات اتوماتیک به جای جوشکاری دستی ساخته می شود. قطر میلگرد شبکه پیش ساخته حداقل mm 10 در نظر گرفته می شود .
آرماتوربندی
پس از اجرای کامل شبکه روی سقف و کنترل اتصالات شبکه عمل بتن ریزی روی سقف آغاز می گردد. بتن مورد استفاده، با عیار kg/m3 350 می باشد، این بتن روی میلگردها را تا ارتفاع مشخص پوشش داده و پر می نماید. حداقل ضخامت بتن پوشش سقف cm 8 می باشد.
قالب برداری
عمل باز نمودن قالب ها پس از گیرش بتن روی سقف با نظر دستگاه نظارت صورت می گیرد. به دلیل نمایان بودن تیرهای فرعی پوشش زیر سقف از، سقف کاذب به منظور ایجاد سقفی مسطح استفاده می گردد.
محاسن
1- عموماً سقف های کامپوزیت، وزنی سبک یا نسبتاً سبک دارند.
2- سقف های کامپوزیت سرعت اجرای بالاتری نسبت به سقف های با تیرچه بتنی و کرومیت دارند.
نقاط ضعف احتمالی
1- سقف کامپوزیت بدلیل هزینه کاذب کاری سنگین از عموم سقف های تیرچه و بلوک و کرومیت هزینه تمام شده بیشتری دارد.
2- هرچند سرعت اجرایی سقف های کامپوزیت نسبت به سقف های تیرچه و بلوک و کرومیت بیشتر است اما بدلیل کاذب کاری سنگین و نیاز به نبشی کشی، در مجموع اجرای پروژه زمان بیشتری طول خواهد کشید.
3- سقف های کامپوزیت بدلیل داشتن لرزش، گزینه مناسبی برای سقف پروژه های مسکونی نمی باشد.
نقاط ضعف احتمالی
نکته مهم : همانطور که ملاحظه می شود، سقف های کامپوزیت از برخی سقف های تیرچه و بلوک سبکتر و از برخی سنگین تر هستند. بنابراین این تصور که کلیه سقف های کامپوزیت سبکتر از کلیه سقف های تیرچه و بلوک و کرومیت هستند غلط است.
جدول وزن هر متر مربع سقف های کامپوزیت (Kg)
فهرست اصلی
فصل چهارم
سقف فضایی
تعریف سازه فضایی
یک سازه فضایی را می توان بصورت یک سیستم سازه ای در نظر گرفت که از عضوهای خطی تشکیل شده است و طرز قرارگیری آنها به گونه ای است که بارها به صورت سه بعدی منتقل می شوند. در بعضی موارد، ممکن است دو بعدی نیز باشند. یک سازه فضایی اغلب شکل سطحی صاف یا منحنی گونه را به خود می گیرند. واژه قاب فضایی مخصوص سازه هایی ا ست که ا تصالات صلب دارند.
تاریخچه
شاید قدیمی ترین نمونه ها از آنچه امروزه به عنوان قاب فضایی می شناسیم (که دارای امتیاز هایی نظیر سبکی، مقاومت، سه بعدی، امکان تولید انبوه و اجرا به روش سازه های مدولار می باشد) توسط مخترع تلفن، الکساندر گراهام بل (1922- 1847) رواج یافت. در دهه اول قرن 20 او خرپاهای فضایی مرکب از قطعات 4 وجهی و 8 وجهی را آزمایش کرد. گراهام بل خصوصیات دو گانه مقاومت بالا و سبکی وزن را با فرم های 4 وجهی سه بعدی صلب به نمایش گذاشت و از آنها در بسیاری از پروژه هایش استفاده کرد.
با وجود پیشرفت حاصل از تلاش های گراهام بل در زمینه خرپاهای فضایی سه بعدی سبک وزن در اوایل قرن 20، تا قبل از معرفی سیستم مرو (MERO) در سال 1943، این خرپاها در معماری کاربردی نداشتند. این اولین سیستم شبکه فضایی بود که به صورت گسترده در دسترس معماران و مهندسان قرار گرفت و توسط دکتر مکس منگرینگ هوسن (88- 1903) معرفی شد.
تاریخچه
این سیستم، هنوز هم رایج ترین روش در ساخت خرپاهای فضایی است، شامل اعضای لوله ای منفرد و اتصالاتی از نوع پیوندهای کروی (گوی سان) است. عمومیت استفاده از این سیستم تا به امروز ادامه دارد؛ زیرا علاوه بر زیبایی سازه ای می تواند به اشکال گوناگون و با سیستم های متنوع، متشکل از پیوند های کروی و لوله ها مورد استفاده قرار گیرد.
سقف زنبوره ای نوعی سازه فضایی
در این سقف سازی از قطعات فولادی مانند هرم های معکوس استفاده می شود که در سطح زمین صاف، قطعات مونتاژ خواهد شد. در ادامه به ذکر شیوه ساخت آن اشاره می گردد.
شیوه ساخت
1- چهار عضو مورب هرم که عموماً لوله هستند و انتهای دو سر آن ها رزوه است، در یک نقطه به چهارسو (که اصطلاحاً "کوپلر" گفته می شود)، پیچ می شوند.
2- عضوهای مورب لوله ای، از ناحیه بالا به کلاف نبشی که در ابعاد 120×120 سانتی متر ساخته شده است، جوش می شود. ارتفاع هرم تشکیل شده از پنج عضو، بین 73 تا 120 سانتی متر نسبت به کاربری های مختلف از طول دهانه خواهد بود.
شیوه ساخت
3- عناصر هرمی که از کلاف نبشی و لوله ها به وجود می آیند، در کنار یکدیگر قرار گرفته و توسط قطعات دیگری از لوله به شکل افقی و عمودی به چهارسو، پیچ شده و سبب یکپارچگی لوله ها از ناحیه زیرین می شود. ضمناً از ناحیه سر نبشی های همجوار نیز به یکدیگر جوش خواهند شد.
شیوه ساخت
توجه 1 : از تکرار قطعات در جوار یکدیگر و اتصالات، بُعدی از سقف زنبوره ای ساخته شده که در بین ستون ها نصب می گردد.
قابل ذکر است که از ایجاد قطعات مذکور، می توان تا 33 متر دهانه را از دو طرف پوشش داد. معمولاً قطعاتی که به شکل پیش ساخته در ابعاد گسترده تهیه شده اند، توسط چندین جرثقیل در حالت متعادل بالا برده می شود و در بین ستون ها با فاصله زیاد در دهانه میانی، قرار داده شده و اتصالات در نواحی استقرار داده شده و اتصالات در نواحی استقرار با ستون ها (که در مواردی ستون های قطور لوله ای از فولاد می باشند)، در روش کرپی قطور فولادی و متصل به ستون اجرا می شود.
شیوه ساخت
توجه 2 : ستون ها در کنار یکدیگر با فاصله مشخص در دو ردیف اجرا شده و فضای دهانه ای را تشکیل می دهد. در مواردی، در این دهانه ها، با اتصالات مفصلی متصل به ستون و قفل میانی و با کابل کشی ضربدری، می توان اصول مهار سازی و ضد زلزله در سازه را نیز به وجود آورد.
اتصالات قاب های فضایی
1- در این نوع اتصال، قطعات متعدد لوله ای در یک محل، توسط رابطی به نام "نادوس" به یکدیگر متصل خواهند شد.
اتصالات قاب های فضایی
2- این نوع اتصال که امروزه بسیار رواج یافته است، در وسط محل تقاطع اعضا سوراخی وجود دارد که یک پیچ و مهره درون آن قرار می گیرد.
اتصالات قاب های فضایی
3- در این نوع اتصال، قطعات متعدد لوله ای در یک محل، در رابطی گوی شکل، به صورت نری و مادگی، پیچ و یا جوش متصل می شوند. به این سیستم "مرو" (MERO) گفته می شود.
پوشش سقف های زنبوره ای
الف) سقف بتنی:
در این سیستم، برای قاب سازی مربع می توان از نبشی یا سپری استفاده کرد. در هر دو صورت، به فاصله هر 10 سانتیمتر، از میلگرد نمره 10 به شکل شبکه به قاب مربع جوش می شود.
پوشش سقف های زنبوره ای
سطح زیر قاب را توسط قالب بندی چوبی (کفراژ) یا قالب های فلزی تخت اجرا می کنند.
روی این سقف سازی در طبقات، کفپوش و در سقف انتهایی اجرای شیب بندی، اجرای فلنج گذاری برای لوله آب باران، عایق رطوبتی و در آخر موزاییک فرش با رعایت بند انبساط اجرا می شود.
پوشش سقف های زنبوره ای
ب) پوشش پشم و چوب:
این سقف ها به صورت سرتخت بکار می روند. در این روش، ورق های پشم شیشه و چوب به ضخامت 5 سانتیمتر روی نبشی های قاب قرار داده شده، سپس روی قطعات با سه لایه نمد قیر اندود، عایق رطوبتی به وجود می آید. ضمناً این اجرا سبب یکپارچگی قطعات پشم و چوب خواهد شد. سپس بر سطح عایق، کفپوش سبک قرار می گیرد.
توجه: معمولاً در آخرین طبقه، از روش سقف بتنی صفحه ای که قبلاً بیان شد و سایر موارد اجرایی بهره برده می شود.
پوشش سقف های زنبوره ای
پ) پوشش های شیب دار:
در سقف های شیب دار، با اختلاف دادن در محل نصب شبکه زنبوره ای با ستون ها، این حالت به وجود می آید و معمولا از شیوه ورق پوش و یا سایر موارد برای سقف های شیب دار استفاده می شود. در این اجرا، از بکارگیری آیق پشم و شیشه نیز می توان استفاده کرد.
توجه: برای هر سه نوع پوشش در آخرین طبقه، می توان محل نورگیر در سقف تعبیه کرد. ضمنا از حد فاصل بین قطعات زنبوره ای، می توان برای عبور لوله های مختلف استفاده شود و اگر لازم باشد، در زیر آن سقف کاذب نیز اجرا کرد.
فهرست اصلی
فصل پنجم
سقف های کاذب
تعریف سقف کاذب
سقف های کاذب به سقف هایی اطلاق می شوند که : بر حسب ظاهر شبیه به سقف های معمولی بوده اما، وظایف یک سقف را که تحمل نیروها و بارهای مرده یا زنده و انتقال آن به ستون، دیوار ها یا تیرهای حمال است را انجام نمی دهد. معمولا سقف های کاذب حدود cm30 تا cm50 پایین تر از سقف اصلی قرار داشته و اکثرا به منظور پوشاندن لوله های آب فاضلاب، کانال کولر، تاسیسات و نظایر آن ساخته می شود و از نظر رایزرهای تاسیساتی و عبور اجزای تاسیساتی نقش مهمی را دارا می باشند.
تعریف سقف کاذب
سقف های کاذب به سقف هایی اطلاق می شوند که: بر حسب ظاهر شبیه به سقف های معمولی بوده اما، وظایف یک سقف را که تحمل نیروها و بارهای مرده یا زنده و انتقال آن به ستون، دیوار ها یا تیرهای حمال است را انجام نمی دهد. معمولا سقف های کاذب حدود cm30 تا cm50 پایین تر از سقف اصلی قرار داشته و اکثرا به منظور پوشاندن لوله های آب فاضلاب، کانال کولر، تاسیسات و نظایر آن ساخته می شود و از نظر رایزرهای تاسیساتی و عبور اجزای تاسیساتی نقش مهمی را دارا می باشند.
تعریف سقف کاذب
طراحان از نظر معماری داخلی به کمک ارتباط خطوط و ایجاد شکستگی با تنوع اختلاف سطح و به کارگیری نورهای مخفی سعی در زیباتر جلوه نمودن سقف کاذب می نماید. سیستم های مختلف سقف کاذب علاوه بر زیبایی، نقش بسیار موثری در کاهش انعکاس صدا دارند.
زیرسازی سقف کاذب
زیرسازی برای نگه داشتن سقف کاذب است. به مجموعه ای از اجزا گفته می شود که در کنار هم و با اتصال به هم اسکلتی را به وجود می آورند که سقف کاذب (سازه های سقف کاذب) بر روی آن متصل می شود که خود این اتصال ممکن است به گونه های مختلفی صورت گیرد.
وظیفه اصلی زیرسازی نگه داشتن سازه های سقف کاذب به سقف اصلی است. این نگه داشتن به صورت افقی، عمودی، زاویه دار و قوسی است.
زیرسازی تمامی سقف کاذب ها در مواردی با هم مشترک است و در واقع می توان گفت همان عواملی هستند که رقابت بین تولیدکنندگان را به وجود می آورند.
انواع سقف های کاذب رایج در ایران
1) سقف کاذب رابیتس
2) سقف کاذب آکوستیکی
3) سقف کاذب پیش ساخته گچی
4) سقف کاذب آلومینیومی (دامپا یا لمبه ای)
1) سقف کاذب رابیتس
اتصال سقف رابیتس در غالب میلگردهایی رابط که از سقف اصلی آویزان می باشد صورت می گیرد.
فاصله مورد نظر از سقف اصلی بر اساس ارتفاع بزرگترین کانال تاسیساتی تعیین می گردد. در این راستا نقشه های تاسیساتی در هماهنگی کامل با نقشه های معماری شکل می گیرد.
روش اجرای زیرسازی به کمک نبشی و سپری
مهم ترین مسئله ای که در سقف های کاذب مطرح است این است که، باید در تنظیم (هم ارتفاع یا هم تراز بودن) میلگردهای آویز دقت لازم را مبذول نمود. در غیر این صورت پس از نازک کاری سقف کاذب، اندودکاری دارای اعوجاج خواهد شد که این پدیده از زیبایی سقف خواهد کاست.
در این روش، در گوشه ها از نبشی و در وسط از سپری استفاده می شود. سپری ها در جهت تیرهای اصلی پوششی، به میلگردهای آویز متصل می شوند.
در جهت فرعی و عمودی بر سپری میلگردهای شبکه بصورت مش در فواصل معیین به سپری اتصال می یابند. پس از اتمام اجراء شبکه میلگردها صفحات رابیتس به منظور پوشش چسبندگی اندود در زیر سقف نصب می شود.
روش اجرای زیرسازی به کمک نبشی و سپری
صفحات رابیتس وظیفه نگهداری از اندود را بر عهده دارند. اگر اندود در محیط مرطوب اجراء شود اندود سیمان سفید و اگر در داخل اتاق اجراء شود، نوع اندود گچ دو رویه پرداختی خواهد بود.
2) سقف کاذب آکوستیکی
سقف های آکوستیکی از زیباترین سقف های کاذب به شمار می آیند. مهمترین دلیل استفاده از آن را می توان خاصیت عایق صدا دانست.
موارد کاربرد آن در سالن سینما، آنفی تئاتر، سالن های سخنرانی، سالن های ضبط برنامه های رادیو و تلویزیون می باشد.
جنس ورق های آکوستیک از آزبست، چوب پنبه و پشم شیشه بوده که به عنوان پوشش نهایی با رنگ سفید رنگ آمیزی می شود.
سقف کاذب آکوستیکی
اجراء سقف کاذب آکوستیکی نظیر سقف کاذب رابیتس بوده تنها تفاوت آن در نظرگیری قیدهای نازک در سقف می باشد.
3) سقف کاذب پیش ساخته گچی
سقف کاذب پیش ساخته گچی
سقف پوشش های پیش ساخته گچی به ابعاد cm 5/62 × 5/62 و cm 60 ×60 و در ضخامت mm30 الیmm 55 به بازار تولید عرضه می شوند. این سقف پوش ها در ساختمان های اداری، آموزشی، درمانی، مسکونی، صنعتی، هتل ها، رستوران ها و مکان های تجاری کاربرد بیشتری دارد. این سقف پوش ها نسوز بوده و ضریب صوت گیری قطعات آن، بین db 42 الی db 53 متغیر می باشد.
حداقل فاصله از سقف cm 15 در نظر گرفته می شود. وزن هر متر مربع سقف پوش پیش ساخته با زیر سازی آلمینیومی kg 20 الی 30 متغیر بوده و نوع سبک kg 15 الی 19 وزن را دارا می باشد. هر سه قطعه m217/1 سطح را پوشش می دهد.
روش اجرای سقف پوش گچی
1- ایجاد شبکه بندی سپری و نبشی آلمینیوم.
2- اتصال آویزها به سقف اصلی. (در صورت پیش بینی نشدن از قبل)
روش اجرای سقف پوش گچی
3- تنظیم فاصله بین پروفیل ها بر حسب ابعاد شبکه مورد نظر.
4- قرار دادن صفحات گچی داخل شبکه ها.
روش اجرای سقف پوش گچی
اتصال مفتول به سه روش ذیل صورت می گیرد :
1- اتصال مستقیم مفتول گالوانیزه به سپری
2- اتصال مفتول گالوانیزه به تسمه کشویی و سپری
3- اتصال میلگرد به فنر تنظیم کننده
4) سقف کاذب آلومینیمی (دامپا یا لمبه ای)
سقف کاذب آلومینیمی (دامپا یا لمبه ای)
حدود چهل سال پیش یک مهندس سوئدی در دانمارک کار می کرد که کار ایزوله کردن خانه های را به عهده داشت که برای اجاره می ساختند. تمام سعی او این بود که این خانه ها سبک، ارزان، سریع ساخته شود. او طرحی سقف کاذبی را ارائه داد که چند سال بعد در 1968 جایزه بهترین طراحی داخلی را کسب کرد. اسم این طرح دامپا 10 بود. اسم دامپا از ترکیب دو کلمه دانمارکی درست شده و به این صورت تلفظ می شده است: دامپ اوف.
این نوع سقف به جهت سبکی وزن و جلای زیبای آن و استفاده فراوان خصوصا در شمال ایران چه در داخل و چه در خارج از ساختمان کاربرد فراوانی پیدا نموده است.
سقف کاذب آلومینیمی (دامپا یا لمبه ای)
از مزایای این سقف عدم اکسیدایسون (زنگ زدگی) آلومینیم بوده و فاقد هزینه نگهداری و تعمیرات است. یکی دیگر از موارد کاربرد این سقف در مکان هایی که، به نوعی با رطوبت سر وکار دارند می باشد به عنوان مثال : سرویس بهداشتی. چون از ورق آلومینیوم 0/5 و 0/7یا گالوانیزه تهیه می گردد نه تنها آتشگیر نیست، بلکه در قبال آتش سوزی مقاوم هم می باشد. از خصوصیات دیگر آن ضریب جذب صوت بالا و قابلیت نصب هر نوع چراغ و دریچه بر روی آن است. وزن سقف تمام شده حدود سه کیلوگرم بر متر مربع می باشد و در قیاس با بقیه سقفها (نظیر رابیتس و گچ و خاک و پانلهای گچی) عملا بار مرده ای برای ساختمان محسوب نمی گردد. این نوع سقفها در دو نوع ساده ( بدون سوراخ) و سوراخدار (آکوستیک) تولید شده و به سادگی با رولهای پشم سنگ که داخل پانلها تعبیه شده ایزوله می گردند که برای مراکز حساس نظیر اتاق های فرمان و غیره بسیار مناسب هستند.
سقف کاذب آلومینیمی (دامپا یا لمبه ای)
زیر سازی این سقف ها همگی گالوانیزه و ضد زنگ بوده که مخصوص این سقف ها ساخته شده است.
روش اجرای سقف دامپا یا لمبه ای بدین صورت است که، پس از اجرای میلگردهای آویز و نصب سپری به فواصل معین از پروفیل های قوطی به ابعاد cm 3×3 یا cm 4×4 که به سپری ها اتصال می یابند، استفاده می شوند. سپس ورق های آلمینیومی با پرچ یا پیچ به پرفیل زیرین نصب می شوند. معمولا اشکال این ورق های آلمینیومی شادولاین، ذوزنقه ای و کنگره ای می باشند.
محل تعبیه آویز در سقف ها
1) اتصال آویز در سقف طاق ضربی:
اتصال میلگرد های آویز معمولا از میلگرد ساده mm 8 انتخاب می شود. معمولا پس از خم نمودن میلگردها اتصال از ناحیه زیر بال تیر آهن های پوششی صورت می گیرد.
این میلگردها به ارتفاع مورد نظر و به فواصل معین در طول سقف اجرا می شوند. اتصال میلگرد به بال زیرین تیر آهن های پوششی سقف به کمک جوش از نکات مهم و حائز اهمیت می باشد. معمولا از آن جا که جوش، سر بالا می باشد و احتمال قطره ای شدن آن زیاد است نوع الکترود تعویض شده و طول جوش با بعد بیشتری صورت می گیرد.
محل تعبیه آویز در سقف ها
2) اتصال آویز در سقف بتنی:
به دو روش انجام می شود:
الف) در این روش، میلگرد های آویز در سقف بتنی، هنگام قالب بندی با فواصل معین به آرماتور اصلی سقف متصل می شوند.
بدهی است بهینه ترین حالت، آن است که محل نصب آویزها به طریقی اجرا شود که میلگردهای آویز از درزهای کفراژ عبور نمایند.
در غیر این صورت ابتدا قالب (چوبی) سوراخ شده و پس از عبور آویز از آن و مهار نمودن قالب، قبل از بتن ریزی اطراف سوراخ پر شده تا، از عبور شیره بتن جلوگیری به عمل آید. پس از بتن ریزی. مرحله باز نمودن قالب ها آویزها سرنج ( ضد زنگ ) آغشته شده تا در اثر رطوبت اکسیده نشوند.
محل تعبیه آویز در سقف ها
ب) در این روش، صفحاتی فلزی در کف قالب های سقف و تیر قرار داده می شود تا پس از اجرای سقف و قالب برداری، میلگردهای سقف کاذب به این صفحات متصل شود.
محل تعبیه آویز در سقف ها
3) اتصال آویز در تیرچه بلوک :
قبل از بتن ریزی سقف تیرچه بلوک، مکان های سقف کاذب در زیر سقف مشخص می شود. مناسب ترین محل عبور میلگرد فاصله مختصر بین بلوک با تیرچه می باشد.
میلگردهای آویز در این حالت خم شده و به آرماتور تیرچه اتصال می یابند. طول مشخص آویزها به اندازه ارتفاع سقف کاذب به علاوه میزان بسته شدن در بالای سقف تعیین می شود. هنگام بتن ریزی به علت نفوذ کامل بتن در حد فاصل تیرچه و بلوک آویز در جای خود تثبیت شده و از حرکت احتمالی آن جلوگیری به عمل می آید.
محل تعبیه آویز در سقف ها
منابع
1) راهنمای اجرای سقف های تیرچه و بلوک – نشریه 82 – سازمان برنامه و بودجه
2) اجرای ساختمان (عناصر و جزییات ”جلد دوم“) – حسین زُمَرشیدی – انتشارات زُمرد – تهران
3) اجزای ساختمان و کارگاه – سیامک ابراهیم زاده حسن آبادی – انتشارات سیمای دانش – تهران
(4 www.nskh.wordpress.com
(5 www.parspey.com
(6 www.86project8362007.blogfa.com
(7 www.kaayer.blogfa.com
فهرست اصلی