نکات آموزشی، روش تدریس و طرح درس
کتاب: ریاضی
پایـه: سوم دبستان
فصل3 : عددهای کسری
مبحث: تساوی کسرها
مباحث و عناوین این فصل: کسر، کاربرد کسر در اندازه گیری، تساوی کسرها، مقایسه ی کسرها
مقدمه فصل3
عنوان فصل3 کتاب ریاضی پایه سوم دبستان عددهای کسری بوده و شامل چهار درس(کسر، کاربرد کسر در اندازه گیری، تساوی کسرها، مقایسه ی کسرها) می باشد. عنوان سومین درس این فصل، تساوی کسرها بوده و در درس مذکور به موضوعات مختلفی از جمله: معرفی کسرهای مساوی، نمایش کسر مساوی روی شکل، نمایش کسر مساوی روی محور، آشنایی با زاویه روی ساعت و بیان کردن تعداد زاویه در اشکال هندسی پرداخته شده است.
نکات آموزشی و روش تدریس
* روش تدریس
* ﺩﺭ ﻛﻼﺱ ﺩﺭﺱ ﻣﻌﻠﻢ ﺑﻪ ﻫﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﻳﻚ ﺳﻴﺐ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻳﻚ ﭼﺎﻗﻮ ﻣﻴﻮﻩ ﺧﻮﺭی ( ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﻣﺼﺮﻑ) ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﻣﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎ ﺳﻴﺐ ﮔﺮﻭﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﻬﺎﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻧﺼﻒ ﺳﻴﺐ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ ﺣﺎﻻ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﭼﻪ ﻛﺴﺮی ﺍﺯ ﺳﻴﺐ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ.
* ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺭﺻﻔﺤﻪ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﻨﻴﺪ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ 1/2 ﺩﻳﺲ ﻛﻮﻛﻮﺳﺒﺰی ﭼﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻛﻮﻛﻮﺳﺒﺰی ﻭ ﻛﻮﻛﻮﺳﺒﺰی ﻭ ﻳﺎ ﻛﻮﻛﻮﺳﺒﺰی ﭼﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻛﻮﻛﻮ ﺳﺒﺰی ﺍﺳﺖ؟
* ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ٤٦ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺎﻭی ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺷﻮﻧﺪ. ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻃﻮﻟﻲ ﺍﺳﺖ.
* ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ ٤٧ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺳﺖ ﻭﺭﺯی ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﺘﺴﺎﻭی ﺩﺭ ﻛﺴﺮﻫﺎ ﻣﻲ ﺭﺳﻨﺪ. ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺎﻭی ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺷﻌﺎﻉ ﻭ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.
* ﺩﺭﺻﻔﺤﻪ ٤٨ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻳﻚ ﻭﺍﺣﺪ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺎﻭی ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻭﺗﻜﺮﺍﺭ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﮔﻴﺮی ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﺴﺮ ﻣﺴﺎﻭی ﻣﻲ ﺭﺳﻨﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺭﻭی ﻣﺤﻮﺭ ﺭﻭی ﺷﻜﻞ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲ ﺩﻫﻨﺪ.
* ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺻﻔﺤﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ. ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻋﻘﺮﺑﻪ ﻫﺎی ﺳﺎﻋﺖ (ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻘﺮﺑﻪ ﺑﺰﺭﮒ ﺳﺎﻋﺖ )
* ﻫﺪﻑ آموزشی
ﺁﺷﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻛﺴﺮﻫﺎى ﻣﺴﺎﻭى ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺯﺍﻭﻳﻪ
* ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎى ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ
ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﺭﺱ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ دﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ…
– ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺎﻭی ﺭﺍ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﺪ.
– ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺎﻭی ﺭﺍ ﺭﻭی ﺷﻜﻞ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﻫﻨﺪ.
– ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺎﻭﺭی ﺭﺍ ﺭﻭی ﻣﺤﻮﺭ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﻫﻨﺪ.
– ﺩﺭﮎ ﻭﺍﺣﺪ ﻛﺎﻣﻞ ﺩﺭ ﻛﺴﺮ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ.
– ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻘﺮﺑﻪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﺩﺭﮎ ﻛﻨﻨﺪ.
– ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ.
* ﻣﻬﺎﺭﺕ ﻫﺎ
ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺎﻭی – ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻭ ﺗﻔﻜﺮ ﺑﺼﺮی
* ﭘﻴﺶ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻫﺎ
ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻪ ﺩﻭﻡ ﺻﻔﺤﺎﺕ ١٢٥- ١٢٣-١٢٢ ﺑﺎ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﺴﺮﻫﺎی ﻣﺴﺎﻭی ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﻧﺪ.
* ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻫﺎى ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ
ﺑﺮﺍی ﺩﺭﮎ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻫﺎی ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﻣﺜﻞ ﻧﻮﺍﺭﻫﺎی ﺭﻧﮕﻲ ﻭ ﺻﻔﺤﻪ ﭼﺮﺧﺎﻥ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻛﺴﺮ ﻣﺴﺎﻭی ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ.
ﺑﺮﺍی ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺍﺯ ﭼﻮﺏ ﺑﺴﺘﻨﻲ، ﺩﻭ ﺧﻂ ﻛﺶ ﭼﻮﺑﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ.
ﺑﺮﺍی ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻘﺮﺑﻪ ﻫﺎ ی ﺳﺎﻋﺖ ( ﻋﻘﺮﺑﻪ ﺑﺰﺭﮒ ) ﺍﺯ ﻃﻠﻖ ﺷﻔﺎﻑ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﺍی ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ.
چگونگی تدریس(طرح درس)
* هدف کلی
آشنایی فراگیران با تساوی کسرها و زاویه
* اهداف جزئی
انتظار می رود فراگیران بعد از تدریس این درس بدانند…
– با انجام تقسیمات مختلف می توانند کسرهای مساوی تولید کنند.
– اگر صورت و مخرج یک کسر یک عدد باشد آن کسر مساوی با یک خواهد بود.
– زاویه از برخورد دو نیم خط با نقطه مشترک به وجود می آید.
* اهداف رفتاری
انتظار می رود شاگردان بعد از تدریس این درست بتوانند…
– با ایجاد تقسیمات مناسب کسرهای مساوی تولید کنند.
– کسرهای مساوی با یک را نمایش دهند.
– یک زاویه رسم کنند.
* رفتار ورودی
دانش آموزان با مطالب درس قبل آشنا هستند.
* ارزشیابی تشخیصی
سوالاتی از درس قبل از دانش آموزان می پرسیم.
* روش های یاددهی یادگیری
بحث گروهی، سخنرانی، همیاری
* مدل چینش کلاس
به صورت ردیفی و گروهی
* رفتار ورودی و ایجاد انگیزه
بعد از سلام و احوال پرسی معلم کلاس را با نام و یاد خدا آغاز کرده و پس از حضور غیاب و بررسی تکالیف، برای ارزشیابی می تواند سوالاتی درباره درس قبل بپرسد.
* ارائه درس
کسرهای مساوی:
معلم: بچه ها یک مستطیل بکشید.
شاگردان: دستور کار را اجرا می کنند.
معلم: حالا بچه ها این مستطیل را به سه قسمت تقسیم کنید و یک قسمت آن را رنگ کنید.
شاگردان: دستور کار را اجرا می کنند.
معلم: خب بچه ها کسر مربوط به این شکل را بنویسید.
شاگردان: دستور کار را اجرا می کنند و می نویسند 1/3
معلم: حالا بچه ها شکل رنگ شده از وسط به صورت افقی به دو قسمت مساوی تقسیم کنید.
شاگردان: دستور کار را اجرا می کنند.
معلم حالا کسر مربوط به آن را بنویسید.
شاگردان دستور کار را اجرا می کنند و می نویسند 2/6
معلم: بچه ها اندازه قسمت رنگ شده تغییری کرده؟
شاگردان: خیر معلم از این عمل چه نتیجه ای می گیرید؟ (راهنمایی)
شاگردان کسر 1/3 با کسر 2/6 مساوی است. (معلم توضیحات لازم را ارائه می نماید. )
کسرهای مساوی با یک:
معلم: بچه ها در اختیار هر کس چهار نوار قرار می دهد.
معلم: بچه ها چند نوار دارید؟
شاگردان چهار نوار
گام اول: بچه ها هر چهار نوار خودتان را با کمک یک خط کش به چهار قسمت مساوی تقسیم کنید و با مداد قسمت ها را معین کنید. (فرصت داده می شود تا هر نوار به طور جداگانه به چهار قسمت تقسیم گردد. )
معلم بچه ها چند نوار دارید شاگردان چهار نوار
معلم هر نوار چند قسمت شده است؟
شاگردان چهار قسمت
گام دوم: بچه ها یکی از نوار ها را بردارید حالا یک قسمت از این نوار را رنگ کنید.
معلم بچه ها رنگ کردید؟ شاگردان بله معلم چه کسری از نوار شما رنگی است.
شاگردان 1/4 نوار رنگی است.
گام سوم. بچه ها حالا یک نوار دیگر بردارید
حالا دو قسمت از این نوار را رنگ کنید. (بعد از فرصت و زمان لازم جهت اجزای دستور کار) معلم: بچه ها رنگ کردید؟
شاگردان بله
معلم چه کسری از نوار شما رنگی است؟ شاگردان 2/4 رنگی است. معلم شکل را روی تخته می کشد و جلو آن می نویسد 2/4
گام چهارم: بچه ها حالا یک نوار دیگر بردارید. حالا سه قسمت آن را رنگ کنید. (بعد فرصت و زمان لازم اجزای دستور کار) معلم: بچه ها چه کسری از نوار شما رنگی است؟
شاگردان 3/4 رنگی است. معلم: شکل را روی تخته می کشد.
گام پنجم: بچه ها حالا یک نوار دیگر بردارید و چهار قسمت آن را رنگی کنید. معلم: چه کسری از نوار رنگی است؟
شاگردان: 4/4
معلم: شکل را روی تخته می کشد معلم بچه ها این کسر برابر با چند نوار می شود؟
شاگردان: برابر با یک نوار
معلم همین عمل را با 3/3 و 6/6 انجام می دهد.
آن گاه از شاگردان می خواهد که ضمن نگاه کردن به تخته سیاه و فکر کردن در مورد اعداد یک نتیجه گیری نمایند که باید شاگردان به این نتیجه برسند که هرگاه صورت و مخرج کسری برابر باشند با یک عدد معین آن کسر مساوی با یک است.
با اجرای چنین روشی شاگردان کاملا درگیر با آموزش هستند. متنهی در شکل فردی اجرای دستور العمل در پایه ها و درس های مختلف کاربرد فراوان دارد.
زاویه:
معلم: بچه ها می خواهیم در رابطه با زاویه صحبت کنیم. به همین خاطر من به هر گروه دو نوار مقوایی که بر یکدیگر متصل هستند می دهم. از شما می خواهم بعد از دریافت نوارها آن را از یکدیگر باز کنید.
شاگردان: گروه های دو نفری را تشکیل می دهند. نوار ها را دریافت می کنند و دستور کار را اجرا می کنند.
معلم: حالا آن را روی دفترتان قرار دهید و از درون آن شکل آن را بکشید.
شاگردان: دستور کار را اجرا می کنند
معلم: بچه ها آن چه را که شما رسم کرده ایید زاویه نام دارد. (توضیحات تکمیلی توسط معلم ارائه می شود. )
* ارزشیابی پایانی
با ایجاد تقسیمات مناسب کسرهای مساوی تولید کنند.
کسرهای مساوی با یک را نمایش دهند.
یک زاویه رسم کنند.
* تعیین تکلیف
فعالیت تکمیلی حل تمرین های ارائه شده ی معلم توسط دانش آموزان در خانه
2
1