مشخصات کلی
نام و نام خانوادگی:
موضوع: طراحی درس روزانه با روش طراحی اشور
موضوع درس: تقارن
پایه اول دبستان
ماده درسی: ریاضی
مراحل الگوی اشور
این الگو شش مرحله یا گام دارد. از آن جا که الگوی اشور یک الگوی نظام مند است، هر یک از مولفه های آن روی
مولفه ی دیگر تاثیر می گذارد. معلمان می توانند از این الگو برای طراحی و ایجاد محیط های یادگیری برای آموزش موضوعات درسی استفاده کنند. برای تهیه ی چنان طرح درسی، می توان گام های زیر را طی کرد:
گام اول: تحلیل ویژگی های یادگیرندگان
گام دوم: بیان هدف های آموزشی
گام سوم: انتخاب روش ها، رسانه ها و مواد آموزشی
گام چهارم: به کارگیری رسانه ها و مواد آموزشی
گام پنجم: مشارکت یادگیرندگان
گام ششم: ارزش یابی و بازنگری آموزشی
در ادامه به طراحی درس تقارن از کتاب ریاضی اول دبستان با موضوع تقارن و با استفاده از روش طراحی اشور می پردازیم:
گام اول
تحلیل ویژگی های یادگیرندگان
1 – کودکان این سن هنوز هم بیش از حد فعال هستند و چون برای اولین بار مجبور می شوند که بیشتر نشسته فعالیت کنند انرزی خود را به شکل عادات عصبی چون جویدن مداد – مکیدن انگشت – پیچ دادن مو و بیقراری عمومی صرف کنند.
از ایجاد موقعیتهایی که دانش آموزان را برای مدتی طولانی برسر جایشان میخکوب می کند صرف نظر کنید. احتمالا می توانید فعالیتهای پراکنده ی انها را کاهش دهید.تنفسهای متعددی بدهید و کار تدریس را با فعالیت شاگردان توام کنید.
2. کودکان سالهای آخر این دوره به بازیهای سازمان یافته در گروههای کوچک علاقه مندند ولی ممکن است به قواعد بازی بیش از حد اهمیت بدهند
3. – کودکان این دوره علاقه مندند که معلم را خشنود کند. دوستدار کمک کردنند از مسولیت لذت می برند و مایلند که تکالیف مدرسه ی خود را خوب انجام دهند.
4- کودکان این دوره علاقه ی زیادی به یادگیری دارند.
یکی از نکات مثبت تدریس در دبستان وجود انگیزه های درونی کودکان است.معلم باید بداند که از این انگیزه ها چطور استفاده کند.
5 – کودکان این مرحله حرف زدن را دوست دارند و مهارتشان در آن به مراتب بیشتر از نوشتن است.
6. زمان یادگیری مفید برای دانش آموزان کلاس اول دبستان بیشتر از 20 دقیقه نیست.
گام دوم:
بیان هدف های آموزشی
هدف کلی
آشنایی با تقارن و کاربرد آن
اهداف جزئی
آشنایی دانش آموز با خط تقارن انواع شکلها
آشنایی دانش آموز با شکل های متقارن اطرافش
آشنایی دانش آموز با قسمت های متقارن بدن خودش
آشنایی دانش آموز با مربع های شگفت انگیز 6 در 6
اهداف عملکردی
حیطه شناختی:
دانش آموز خط تقارن را بشناسد.
دانش آموز خط تقارن را در اشکال تشخیص دهد.
حیطه ی روانی حرکتی:
دانش آموز بتواند با استفاده از خطکش، خط تقارن یک شکل را رسم نماید.
دانش آموز بتواند یک مربع شگفت انگیز6در6را حل نماید.
دانش آموز بتواند با استفاده از تقارن، اشکال را ترسیم کند.
حیطه عاطفی:
دانش آموزبه کارهای هنری علاقمند شود.
دانش آموز به حل مربع های شگفت انگیز ترغیب شود.
دانش آموز نسبت به شناخت شکل های متقارن در محیط کنجکاو شود.
گام سوم:
انتخاب روش ها، رسانه ها و مواد آموزشی
ابزار آموزشی مناسب برای تدریس مبحث تقارن :
کتاب درسی_گچ_کاغذ_گواش_قیچی_مداد_کارت اشکال متقارن
روش های تدریس:
تلفیقی از روش های سخنرانی، پرسش و پاسخ و بازی و نمایش
با توجه به ویژگی های دانش آموزان این سن بهتر است از روش های جذابی مانند نمایش و بازی استفاده شود.
گام چهارم:
به کارگیری رسانه ها و مواد آموزشی
بعد از سلام و احوالپرسی از دانش آموزان و حضور و غیاب شروع به تدریس می کنیم.
ارزشیابی ورودی:
از دانش آموزان می خواهیم وسایلی را که در خانه شان به صورت6تایی
وجود دارد نام ببرند. (بشقاب، قاشق، لیوان و…)
ارزشیابی تشخیصی:
من در جلوی کلاس روبروی دانش آموزان می ایستم و از آن ها می
خواهم به دقت به من نگاه کنند و هر چیزی را که در سمت راست و چپ بدن من به
یک شکل وجود دارد نام ببرند.
ادامه ی تدریس:
من (معلم) با یک تاج پروانه وارد کلاس می شومو به بچه هامی گویم کهامروز قرار
است با هم یک پروانه ی زیبا درست کنیم. سپس نحوه ی درست کردن پروانهرابه
آن ها آموزش می دهیم. ( یک بال پروانه را می کشند، قیچی می کنند و می گذارند
روی کاغذ، و طرف دیگر را می کشند و قیچی می کنند (که هر دو طرف شبیههم
باشند). سپس دو قسمت را روی یک لوله ی باریککاغذ می چسبانند و به این
ترتیب یک پروانه ی زیبا درست می کنیم.)
ابتدااز دانش آموزان می خواهیم یک کاغذ را از وسط تا بزنند به گونه ای که دو
طرف کاغذ کاملا ً بر روی هم قرار گیرد (یعنی لبه های کاغذ روی همدیگرقرار
گیرند) سپسکاغذ را باز کرده،با استفاده از گواش یک طرف کاغذ یک نقاشیمی
کشند و کاغذ را تا می کنند، پس از باز کردن می بینند که همان نقاشیدر طرف
دیگر برگه هم ایجاد شده است. (مرحله مجسم یا عینی)
یک بازی با دانش آموزان انجام می دهیم. به این ترتیب که دو دانش آموز راپای
تابلو می آوریم و با گچیک خط روی زمین می کشیم و از دانش آموزان میخواهیم
دو طرف خط روبروی هم بایستند. سپس به آن ها می گوییم که هر کاری نفراول
انجام داد، نفر دوم هم باید همان کار را انجام دهد. (مثال: دانش آموز اول دستشرا
بالا می برد دانش آموز دوم هم بایدهمان دست روبرویی را بالا ببرد.)اینبازی را با
چند دانش آموز انجام می دهیم.
سپس شکل هایی را که از قبل همراه خود برده ایم نشان بچه ها می دهیموازبچه
ها می خواهیم در گروههایشان با هم مشورت کنند و بگویند کدام شکل هاخط
تقارن دارد و کدام ندارد.(تصاویر می تواند شامل شکل گل و درخت و … باشد). در
اینجا به نظم طبیعت و قدرت آفرینش خدا اشاره می کنیم که همه چیز رابه بهترین
شکل آفریده است.(مرحله نیمه مجسم)
سپس به صفحه ی آغازین بخش (لوحه)بر میگردیم و ازدانش آموزان می پرسیم که
آیامیتوانند در این تصویر شکلی پیدا کنند که دو نیمه ی آنً دقیقا مثل هم باشند.
گام پنجم:
مشارکت یادگیرندگان
در انجام فعالیت صفحه ی۶۸ ابتدا از دانشآموزان می خواهیم با استفاده ازخط
کش،خطی بکشند که شکل رابه دونیمه مثل هم تقسیم کند.
سپس دوطرف رابا رنگی که دوست دارند رنگ آمیزی کنند. طوری که در شکل پروانه دو نیمه ی آن
مثل هم باشد.
سپس قرینه ی مربع های رنگی رانسبت به خط،مانندنمونه پیدا
کنند و دونیمه ی شکل باید مثل هم شود.طوری که اگر کاغذ را از روی خط تا
کنیم مربع های رنگی روی هم بیفتند.(مرحله مجرد)
درپایان مربع های شگفتانگیز6×6را توضیح داده و از دانش آموزان میخواهیم آن راحل کنند.(در هر مربع
شگفت انگیز در هر مستطیل3در2که خطوط آن پررنگ شده است، باید عددهای
1تا6وجود داشته باشد.
گام ششم:
ارزش یابی و بازنگری آموزشی
در این مرحله سوالاتی برای ارزشیابی می پرسیم.
ابتدا سوالاتی از داشن آموزان می پرسیم تا بدانیم که در چه حدی از درس را یاد گرفته اند.
همچنین به بررسی تدریس و استفاده از رسانه ها می پردازیم تا بدانیم که در چه مراحلی نیاز به بازنگری آموزشی داریم.
سوالاتی که در طول درس از دانش آموزان می پرسیم
. مانند:آیامیتوانید در تصویر لوحه شکلی پیداکنید که دونیمه ی آن دقیًقا مثل هم باشند؟
برای رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده لازم است از کل فرآیند آموزش ارزشیابی کنیم. (شامل ارزشیابی از عملکرد فراگیران، رسانه ها و روش ها ، فرآیند آموزشی، باز بینی و اصلاح)
الف) ارزش یابی عملکرد یادگیرندگان: به منظور آگاهی از میزان دست یابی فراگیران به هدف های آموزشی،( پخت فسنجان به طور صحیح) از آزمون کتبی و عملی استفاده می کنیم. آزمون کتبی شامل سوالات چهار گزینه ای و تشریحی از مراحل آموزش و نیز آزمون ایفای نقش توسط فراگیران (پخت خورشت فسنجان و تحویل آن به مربی برای تایید وارزش گذاری)
بهتر است ما سه مرحله ارزشیابی داشته باشیم. 1- ارزشیابی آغازین برای تعیین نقطه شروع آموزش 2- ارزشیابی تکوینی در حین آموزش برای اصلاح و بازبینی روشها و مواد آموزشی 3- ارزشیابی پایانی برای ارزش گذاری و نمره دهی به فراگیران
ب) ارزش یابی رسانه ها و روش ها: در حین آموزش همواره روشها و رسانه های مورد استفاده در آموزش باید بررسی شوند تا نقاط ضعف و مشکلات شناسایی شوند.
ج) ارزش یابی فرایند آموزشی: به هنگام آموزش ممکن است مشکلاتی از قبیل قطع برق یا گاز و یا حوادثی از این قبیل پدید آید. شناخت این مشکلات امکان رفع آنها در آموزش های بعدی فراهم میکند.
د) بازبینی و اصلاح: در پایان آموزش پس از بررسی نتایج ارزشیابی ها و شناخت مشکلات و کاستی های موجود برای آموزش های بعدی باید اقدام به اصلاح و بازبینی کل فرآیند آموزش کنیم.
جمع بندی
و نتیجه گیری
از بچه ها می خواهیم به صورت گروهی و با مشورت همدیگر به پرسش هایزیر
پاسخ دهند:چه چیزهایی در کلاس ما متقارن هستند؟ در طبیعت چه چیزهای
متقارنی وجود دارد؟(از قبل تصاویری را با خود می بریم که حدس می زنیم بچه ها
به آن اشاره کنند) وتصاویری را نشان داده و در مورد زیبایی های آن ها صحبت می
کنیم.
سپس چند دانش آموز را جلوی کلاس می بریم دست ها و پاها چشم ها و…را به
بچه ها نشان می دهیم و می گوییم ببینید دست ها و پاها کاملا هم اندازه وشبیه به
هم هستند بهاین نتیجه می رسیم که خداوند یک خالق دانا است و هر چیزی رابه
بهترین شکل ممکن درست کرده است و در طبیعت هرچیزی نظم خاصی دارد
تعیین تکلیف
ز دانش آموزان می خواهیم در یک کاغذ شطرنجی یک نقاشی بکشند که متقارن
باشد. (خط تقارن داشته باشد)