طرح توجیهی و کار افرینی پرورش و نگهداری زنبور عسل

عنوان پروژه :
طرح توجیهی و کار افرینی پرورش و نگهداری زنبور عسل

توجه:با توجه به نوسانات بازار قیمت ها همواره متغییر بوده و می بایست با توجه به نرخ روز به روز شوند

.: فهرست مطالب :.
خلاصه طرح 7
مشخصات سرمایه گذاری طرح 7
مقدمه 9
ساختار بدن زنبور عسل 11
سر 11
سینه 12
شکم 12
غده های مهم 13
ملکه 14
زنبور کارگر 15
وظایف زنبورکارگر 16
انواع زنبوران عسل 16
آفات و بیماریهای زنبور عسل 17
معرفی زنبور 17
زنبور هندی Aspis Indica 17
زنبور درشت Apis Dorsata 17
زنبور ریزApis Florea 18
زنبور عسل معمولیApis Meaifica 18
زنبورداری را از کجا شروع کنیم؟ 19
انتخاب محل زنبورستان 20
1) شرایط آب و هوایی 20
2) پوشش گیاهی منطقه 21
3) اهمیت وجود منبع آب سالم در اطراف زنبورستان 21
4) بهداشت منطقه زنبورستان و اهمیت آن 21
5) آلودگیهای صوتی و بوهای نامطلوب 22
6) اهمیت دور بودن کافی زنبورستان ازنقاط مسکونی 22
7) اهمیت رعایت فاصله زنبورستان هااز هم 22
8) نیاز زنبورستان به حصار 23
9) میزان نزدیکی زنبورستان به جاده 23
10) بهترین مناطق استقرار یک زنبورستان 23
11) استقرار زنبورستان در کنار دریا یارودخانه 24
12)سطح زنبورستان و استقرار کندوها روی پایه یا سکو 24
13) فاصله کندوها از هم در یک زنبورستان 24
14) مکان زنبورستان در رابطه باسمپاشی باغ ها و مزارع 24
15) جهت استقرار کندوها درزنبورستان 24
16) محافظت کندوها از عوامل نامساعد جوی و محیطی 25
17) مسافت مکان جدید زنبورستان تا مکان قبلی 25
18) رابطه کندو و مساحت زنبورستان 25
19) نحوه استقرار کندوها در زنبورستان 26
20) زنبورستان در مناطق گرمسیری 26
سرمایه گذاری ثابت طرح 27
1-1 – زمین محل اجرای طرح: 27
محوطه سازی 27
ساختمانها 28
تاسیسات و تجهیزات 28
ماشین آلات و تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی 29
وسایل نقلیه و وسایل حمل و نقل داخل کارخانه 30
تجهیزات اداری و کارگاهی 30
هزینه های قبل از بهره برداری 30
هزینه های طرح ثابت 31
هزینه های جاری طرح 32
مواد اولیه و بسته بندی 32
حقوق ودستمزد پرسنل غیرتولیدی 32
حقوق ودستمزد پرسنل تولیدی 33
هزینه سوخت و انرژی 33
استهلاک و تعمیر و نگهداری 34
جدول هزینه جاری طرح 35
جدول هزینه های ثابت ومتغیر تولید 35
سرمایه در گردش 36
جدول سرمایه گذاری 36
قیمت فروش محصول : ( طی دو دوره) 37
محاسبه نقطه سر به سر 37
میزان فروش در نقطه سربه سر 37
سود ناویژه 37
محاسبه سود ویژه 38
سود عملیاتی 38
نرخ بازدهی سرمایه 38
دوره بازگشت سرمایه 39
ارزش افزوده ناخالص 39
هشدار…! 40
بهترین زمان خرید جمعیتها در ایران 40
رفتار بازنبورها 42
3 نکته مهم در هنگام بازدید کندوها 44

خلاصه طرح :
موضوع طرح : پرورش و نگهداری زنبورعسل
ظرفیت اسمی تولیدات: 1250 کندو
نوع تولیدات : عسل
تعداد شاغلین : 9 نفر

مشخصات سرمایه گذاری طرح :
سرمایه گذاری کل طرح : 892.98 میلیون ریال
سرمایه گذاری ثابت : 839.89 میلیون ریال
سرمایه در گردش : 53.10 میلیون ریال
در آمد سالانه : 100.000 میلیون ریال
سود ویژه : 209.83 میلیون ریال
دوره بازگشت سرمایه : 3.8 سال
نرخ بازدهی سرمایه : 26.4% درصد
و اوحی ربک الی النحل ان اتخذی من الجبال بیوتا ومن الشجر و مما یعرشون.ثم کلی من کل الثمرات فاسلکی سبل ربک ذللا یخرج من بطونهاشراب مختلف الوانه فیه شفاء للناس ان فی ذالک لایه لقوم یتفکرون. نحل(67-69)
پروردگارت به زنبور الهام کرد که در کوهها و درختان و در آنچه سقف دارند لانه کن، آنگاه از هر میوه ای بخور و راه هموار پروردگارت را بپوی ، و از شکم آنها نوشابه ای که رنگهای مختلف دارد بیرون می آید، که آن باعث درمان مردم است، به راستی در این کار نشانه ای برای اندیشمندان است.

مقدمه
زنبور عسل یکی ازحشرات مفید برای انسان است که متعلق به رده دوبالان می باشد. زنبور عسل خیلی پیش از انسان در روی زمین بوجود آمده و زندگی می کرده است. زنبور عسل حدود 150 میلیون سال قبل وجود داشته و مشغول زاد و ولد بوده است. منتها با این تفاوت که در آن فاقد یک زندگی اجتماعی بوده و مثل خیلی از زنبورهای غیر عسلی امروزی ، زندگی انفرادی داشته و هر زنبور لانه مخصوص بخود را داشته و در آن زندگی می کرده است. کندو محلی است که زنبورها در آن تولد یافته ، کار کرده ، خواهران و برادران خود را پرورش داده و مواد غذایی لازمه را در آن انبار و ذخیره می کنند. زنبور عسل دارای نژادهای مختلف است و ساختمان بدنی پیچیده ای دارند.
عسل حاوی بیش از هفتاد ماده مفید برای بدن است . اساساًعسل از: گلوگز ،فروکتوز و منوساکارید ها ساخته شده است .همچنین عسل دارای آنزیم های مفید مانند : آمیلاز ها ، سوکراز ، کاتالاز و… بوده و در رده بندی غذاهای سرشار از آنزیمها مقام نخست را به خود اختصاص داده است . ضمن اینکه مواد معدنی مختلفی مانند: کلسیم ، سدیم،پتاسیم ،منیزیم،آهن وکلر و … نیز در عسل یافت می شود .

عسل بعنوان یک ماده کامل غذایی همچنین دارای انواع ویتامین ها (B1،B2،B3،B5،B6،C،E،K) ،اسید های آلی (اسید مالیک ،وینیک ،سیتریک ،لاکتیک و اگزالیک )و پروتیین ها بوده و می تواند 315 تا 335 کیلو کالری انرژی (به ازای 100 گرم )تولید نماید.
از دیگر سو عسل دارای خواص درمانی ،ضد عفونی کنندگی و حفاظت از مواد آلی در مقابل تجزیه و فساد می باشد.ابن سینا در کتاب قانون،در مورد معجون فلاسفه (تهیه شده با عسل ) می نویسد :"…در هنگام زیاد شدن بلغم ،اندرون را تقویت ، نیرو را زیاد، اشتها را باز می کند، عسل، خوراکی است که جوانی را جاویدان می سازد، حافظه را نیرو می بخشد و گذشته را در خاطره زنده می کند، اندیشه راپاک و زبان را می گشاید."
کلیه موارد مطروحه ،اهمیت استفاده از عسل بعنوان یک مواد غذایی قوی و همچین داروی طبیعی را خاطر نشان میسازد.از دیگر سو با عنایت به رشد جمعیت و تنوع محصولات تولیدی و بالا رفتن سطح رقابت در زمینه عرضه انواع محصولات غذایی، بهبود مستمر کیفیت محصولات و ایجاد تنوع در عرضه مناسب تر ،از مواردی هستند که بایستی هر چه بیشتر مد نظر قرار گیرد.

رعایت این موارد می تواند منجر به دسترسی آسان و ارزان مصرف کننگان به مواد غذایی شود.طی فرایند پرورش و نگهداری زنبور عسل، همچنین اقدام به ازدیاد کندو ها میشود که این عمل به منظور ترمیم تلفات و فروش انجام می پذیرد. در مناطق گرمسیری حتی میتوان از هر کندو یک بچه کندو گرفت.
با اجرای این طرح ، علاوه بر کسب سود مناسب اقتصادی می توان بستر مناسبی را برای اشتغال نیروهای ماهر و نیمه ماهر را فراهم آورد .

ساختار بدن زنبور عسل:
سر
در جلوترین قسمت بدن قرار داشته و شامل اعضای زیر است: دو عدد چشم مرکب ، سه عدد چشم ساده ، دو عدد آنتن و دهان با خرطوم. بزرگی چشمها وسیله ای است که زنبوردار به کمک آن به راحتی می تواند زنبور نر را از کارگر تشخیص دهد. زیرا چشمهای زنبور نر بزرگتر بوده و از عقب سر بهم می رسند، ولی در زنبور کارگر و ملکه بهم نمی رسند. کار آنتنها ، لمس کردن و بوییدن است. زنبور به کمک خرطوم ، شهد را از روی گلها جمع آوری و از راه دهان به داخل کیسه عسلی می فرستد.

سینه
از سه حلقه کیتینی درست شده و اعضای زیر به آن اتصال دارند: چهار عدد بال یا پر که دو عدد آنها بالهای جلویی و دو عدد دیگر بالهای عقبی هستند. شش عدد پا که جفت عقب آن دارای حفره هایی به نام سبد می باشند و زنبور عسل در دوران فعالیت خود گرده های گل در آن پر و با خود به کندو حمل می کند. این سبدها در کارگران بزرگتر از نرها هستند.
شکم
در قسمت انتهایی بدن قرار داشته، از 6 حلقه کیتینی پشتی و 6 قطعه شکمی تشکیل شده است. در انتهای شکم مخرج برای دفع مدفوعات دیده می شود. از راه همین مخرج ، زنبور قادر است خاری را که در داخل بدنش جای دارد، خارج کرده و نیش بزند. زنبور نر نمی تواند نیش بزند، چون اصلا نیش ندارد.

غده های مهم
در داخلا دو طرف سر کارگر یک جفت غده ای به نام غده های شیری وجود دارد که از خود ماده ای به نام شیر یا ژله شاهانه ترشح می کند و با آن ملکه و لاروهای خیلی جوان را تغذیه می نمایند.
غده های بزاقی همراه با یک جفت غده سینه ای بوسیله یک کانال مشترک ، ترشحاتشان را به داخل دهان زنبور می ریزند. ترشحات این غده ها در موقع لارو بودن صرف تنیدن به دور خود شده و پس از رشد و تبدیل به یک زنبور کامل ، نقش غده بزاق دهان را در زندگیشان بازی می کنند.
غدد زیر آرواره ای که در کارگران خیلی کوچک و غیرفعال بوده و در ملکه بسیار بزرگ و فعال است. ما ده ای بوسیله این غده ترشح می شود که با بوی مخصوصش باعث تمیز ملکه از سایر زنبورها می شود.
در زیر شکم زنبورها 4 جفت غده های عمومی وجود دارد که سه جفتش فعال هستند و موم ترشح می کنند و بکار ساختن سلولها و شان می خورند.
غده های بویایی: در پشت زنبورها غده ای به نام غده بویایی دیده می شود که کارش تشخیص بوهاست.
غده های مخزنی: سه عدد غده در مخزن به نام غده های مخزنی ، مدفوعاتی را که در آنجا ذخیره شده اند، مرتب ضد عفونی می کنند.
ملکه
ملکه مادر کندو بوده و جنسیت آن ماده می باشد. طول بدن ملکه هیجده میلی مترمی باشد. بال های آن کوچک بوده و خرطوم آن توانایی جمع آوری شهد گلها را نداشته ودرعوض دارای شکمی بزرگ تر از ماده های کارگر بوده و دو تا شش سال می تواند زنده بماند. ولی در زنبورداری تجاری بیش از دو سال از یک ملکه استفاده نمی شود. ملکه عسل و گرده نمی خورد و بجای آن ژله رویال مصرف می کند. نیش ملکه همانند شمشیر تازی بوده و بدون خار می باشد .
زنبورهای نر در کندو تنها وظیفه بارور نمودن ملکه را دارند و دارای نیش نمی باشند. دارای سر و بالهای بزرگ می باشند. توانایی جمع آوری شهد و گرد ملکه مادر کندو بوده و جنسیت آن ماده می باشد. طول بدن ملکه هیجده میلی مترمی باشد. بال های آن کوچک بوده و خرطوم آن توانایی جمع آوری شهد گلها را نداشته ودرعوض دارای شکمی بزرگ تر از ماده های کارگر بوده و دو تا شش سال می تواند زنده بماند. ولی در زنبورداری تجاری بیش از دو سال از یک ملکه استفاده نمی شود. ملکه عسل و گرده نمی خورد و بجای آن ژله رویال مصرف می کند.
نیش ملکه همانند شمشیر تازی بوده و بدون خار می باشد .
زنبورهای نر در کندو تنها وظیفه بارور نمودن ملکه را دارند و دارای نیش نمی باشند. دارای سر و بالهای بزرگ می باشند. توانایی جمع آوری شهد و گرده را نداشته و ۲۴ روز زنده می مانند.
زنبور نر در حجره های بزرگ تری نسبت به زنبورهای کارگر پرورش می یابند. تخمهای بارورنشده ملکه به زنبور نر تبدیل می شوند.

زنبور کارگر
جنسیت زنبورهای کارگر ماده بوده. طول بدن آنها ۹ میلیمتر می باشد. در یک کندویقوی با تعداد ۱۰[قاب] ۷۰هزار زنبور کارگر وجود دارد. زنبورهای کارگر با اینکه ماده هستند . توانایی بارور شدن ندارند. ولی در صورت نبودن ملکه در کندو می توانند تخم ریزی کنند. که در زنبورداری تخم گذار گفته می شود. نیش زنبورهای ماده خاردار بوده و طول آن در حدود ۱ میلیمتر می باشد. به خاطر وجود همین خارها پس از نیش زدن و ورود زهر به بدن موجوداتی که ساختار گوشتی دارد نیش در پوست گیر کرده و موجب جدا شدن کیسه زهر از زنبور می شود. و پس از چند دقیقه زنبوری که نیش زده خواهد مرد .

وظایف زنبورکارگر
جمع آوری شهد آب بره موم- پاسبانی از کندو – تولید عسل – رسیدگی به ملکه – پرورش نوزادان – رسیدگی به کندو و پاکیزه گی آن از بیشترین وظایف زنبورهای کارگر می باشد . منبع :پرورشزنبورعسل دکتر نعمت الله شهرستانیه را داشته و ۲۴ روز زنده می مانند.
زنبور نر در حجره های بزرگ تری نسبت به زنبورهای کارگر پرورش می یابند. تخمهایبارورنشده ملکه به زنبور نر تبدیل می شوند.

انواع زنبوران عسل:
زنبور هندی Aspis Indica
زنبور درشت Apis Dorsata
زنبور ریز Apis Florea
زنبور عسل معمولی Apis Meaifica

آفات و بیماریهای زنبور عسل
از مهمترین بیماریها می توان به :
نوزما ، یبوست ، کنه دونی ، لوک اروپایی ، لوک آمریکایی ، کرم موم خوار ، شپشک، زنبور عسل اشاره کرد .

معرفی زنبور
زنبور هندی Aspis Indica
کمی کوچکتر از زنبور عسل معمولی بوده ، قدر کارگرش 13 میلیمتر می باشد.سلولها یی را که با موم در روی شانها درست می نماید از سلولهای زنبور عسل کوچکتر هستند.

زنبور درشت Apis Dorsata
در هندوستان و چین زندگی نموده و بزرگترین نوع زنبور عسلی است که تاکنون شناخته شده است. به حالت وحشی زندگی کرده و در زیر شاخه های درخت شانش را می چسبانند. سالانه چند بار از نقطه ای به نقطه دیگر کوچ می نمایند.

زنبور ریزApis Florea
از همه زنبورها کوچکتر بوده و فقط یک شان درست می کنند که مثل زنبورهای درشت به زیر شاخه درخت می چسباند به حالت وحشی در هندوستان و جنوب ایران یافت می شوند.

زنبور عسل معمولیApis Meaifica
همان زنبور عسل معمولی است که فقط آنها را در دهات و شهرها برای تولید عسل درکندوها نگهداری می کنند. خواصی را که از یک نژاد خوب باید انتظار داشت عبارتند از:
آرام باشند و نیش نزنند ، پر محصول باشند، بچه به اندازه لازم بدهند ، گلهای شهد دار را به سرعت پیدا کنند، در مقابل امراض مقاوم باشند ، مصرف عسل زمستانی آنها کم باشد،رشد سالانه شان را هر چه زودتر شروع کرده و سریع به حداکثر رشدشان برسند.
از مهمترین نژادهای این زنبور می توان به :
زنبور عسل اروپای مرکزی ، زنبور سیاه ، زنبور ایتالیایی قفقازی و زنبور نژاد ایرانی نام برد.

زنبورداری را از کجا شروع کنیم؟
1) باید ابتدا خود را برای زنبور داری آماده ساخت و این کار را باید در فصل زمستان که زنبور ها در کندو هستند انجام داد برای این کار بایستی در این فصل (زمستان) به مطالعه و تحقیق در مورد زنبورداری پرداخت و با نحوه زندگی و کار با زنبور عسل آشنا شد .
2) خرید کندو در بهمن و اسفند و عدم خرید کندو در فصل پاییز زیرا کندویی کندوی خوبست که در بهمن و اسفند دارای جمعیتی قوی باشد در صورتی که در فصل پاییز اقدام به خرید کندو نمایید امکان شکست بسیار بالاست چون زنبورهای پیر و ضعیف در فصل زمستان از بین می روند و می میرند و جمعیتی که در پاییز در کندو دیده می شود یک جمعیت حقیقی نیست .
3)توجه شود که کندو ها دارای ملکه باشند چون کندوهای بی ملکه در فصل بهار که شروع تولید نسل و تکثیر کندوست افزایش جمعیتی نداشته و از بین می رود در صورتی که با کندویی بی ملکه مواجه شدید سریعا بایستی اقدام به ادغام کندو با یک کندوی قوی نمود.
4) زنبورداری را با سه کندو شروع کنید چون در صورتی که یکی از کندو ها از بین رفت مایوس نشوید بهتر است که تعداد کندو ها در ابتدا سه تا شش عدد باشد.
5) همیشه جمعیت قوی و سالم خریداری کنید منظور از جمعیت قوی در بهمن ماه این است که دو طرف شش تا هشت عدد از کادر ها را زنبور پوشانیده باشد.
6) محیط مناسبی برای نگهداری در نظر گرفته شود چون در محیطی که عاری از گل و گیاه مناسب باشد جمعیت بهره دهی نخواهد داشت.

انتخاب محل زنبورستان
یکی از مهمترین نکات مدیریتی در پرورش زنبور عسل انتخاب صحیح محل استقرار زنبورستان است.
شرایط مطلوب برای محل استقرار یک زنبورستان و محل استقرارکندوها :

1) شرایط آب و هوایی :
به طور کلی شرایطی چون گرما یا سرمای بیش از حد تحمل زنبورها ، بارندگی پیوسته و زیاد ، هوای ابری در بیشتر اوقات سال یا فصل مورد نظر ، بادهای شدید ، هوای شرجی یا هوای غالبامه آلود ، افزایش یا کاهش ناگهانی درجه حرارت هوا و آلودگی غیر تحمل هوا ممکن استچنان منطقه ای را برای استقرار زنبورستان نا مطلوب کند.
2) پوشش گیاهی منطقه :
به طور کلی گیاهانی چون توتون ، پنبه ،آفتاب گردان ، یونجه ، شبدر ،اسپرس ، بیدمشک ، گوَ ن ، آویشن ، خردل ، زعفران ، نخود ، لوبیا ، نعنا ، سیب ،گلابی ، مرکبات ، اقاقیا ، کاج ، گیاهان زینتی و طیف بسیار وسیعی از دیگر گیاهانزراعی ، باغی ، جنگلی و مرتعی منابع شهد وگرده برای زنبورعسل محسوب می شوند.

3) اهمیت وجود منبع آب سالم در اطراف زنبورستان :
زنبور نیز مانند سایر جانداران بهآب به عنوان حیاتی ترین نیاز خود احتیج دارد.

4) بهداشت منطقه زنبورستان و اهمیت آن :
زنبور عسل نیز مانند سایر حیوانات به برخی از بیماری ها حساس است و متاسفانه بیشتر بیماری ها باعثانهدام بخش مهم یا تمامی کلنی های زنبور دار می شودویا ضمن خسارت به زنبور دار معالجه می شوند . بنابراین اقتصادی ترین اقدام برای جلوگیری ازابتلای زنبورها به بیماری توجه زنبور دار به بهداشت منطقه است.

5) آلودگیهای صوتی و بوهای نامطلوب :
مکان استقرار زنبورستان باید دست کم2کیلومتر از دامداری ها ، مرغ داری ها ، کارخانه های دباغی و دیگرمجتمع های تولیدی که بوی ناخوشایند در آن ها تولید می شود دور باشد . زیرا بوی بدزنبوران را فراری می دهد . زنبورستان ها هم چنین باید از نقاط پر سرو صدا مثل جاده های پر رفت وآمد ، کارخانه های پر سروصدا و غیره به اندازه کافی دور باشند تا سرو صدا موجب هراس زنبورها و فراری شدنآنها نشود.

6) اهمیت دور بودن کافی زنبورستان ازنقاط مسکونی :
زنبورها با توجه به شعاع پرواز خود ممکن است تا 12 کیلومتر ازمحل زنبورستان دور شوند . نزیک بودن زنبورستان به مناطقمسکونی ممکن است باعث مشکلاتی برای زنبور دار شود.

7) اهمیت رعایت فاصله زنبورستان هااز هم :
حداقل فاصله لازم به رعایت زنبورستان ها از یکدیگر در هر منطقه 6کیلومتر است . چنانچه این فاصله کمتر شود بخصوص اگر منطقه پوشش گیاهی چندان خوبی نداشته باشد چند مشکل اساسی پیش خواهد آمد :
1- تولید عسل کمتر در دو زنبورستان مجاور هم به علت کمبود منابع شهد وگرده
2- به علت گرده افشانی بیش از حد مورد نیاز بیشتر گل ها بهمیوه یا بذر تبدیل شده و تمام میوه ها قادر به دریافت مواد غذایی کافی نمی شوند واز کیفیت محصول کاسته شده
3- امکان رفتن اشتباهی زنبورهای یک زنبورستان بهزنبورستان های دیگر و شیوع بیماری و غارت وجود دارد.

8) نیاز زنبورستان به حصار
9) میزان نزدیکی زنبورستان به جاده
برای دسترسی به وسایل نقلیه برای حمل ونقل ،بارگیری و تخلیه کندوها

10) بهترین مناطق استقرار یک زنبورستان :
بی تردید بهترین مکان استقرار یک زنبورستان در یک باغ یا مزرعهبزرگی است که محصول آن باید توسط زنبور عسل گرده افشانی شود. در این صورت علاوه برتولید عسل برای زنبوردار محصولات کشاورز یا باغ دار هم به قدر کافی گرده افشانی میشود.
11) استقرار زنبورستان در کنار دریا یارودخانه :
چنانچه زنبورستان در ساحل دریا یا رودخانهمستقر شود زنبورها برای نوشیدنو جمع آوری آب بطرف آنها رفتهو معمولا جریان آب رودخانه یا امواج دریا بیشتر زنبورها را غرق می کند و به اینترتیب خسارت سنگینی به جمعیت کلنی ها وارد می شود.

12)سطح زنبورستان و استقرار کندوها روی پایه یا سکو :
سطح زمین زنبورستان باید دست کم 30 سانتی متر بالاتر از زمین های اطراف باشد.

13) فاصله کندوها از هم در یک زنبورستان :
در یک زنبورستان رعایت فاصله 5/2 متر بین دو کندو ضروری است.
14) مکان زنبورستان در رابطه باسمپاشی باغ ها و مزارع
15) جهت استقرار کندوها درزنبورستان
چنانکه منطقه ای که زنبورستان در آن مستقراست بادخیز نباشد می توان کندوها را به گونه ای در زنبورستان مستقر کرد که سوراخ پرواز آنها به سمت مشرق یا جنوب باشد در این صورت با طلوع خورشید نور به سمت جلویکندوها می تابد و زنبورها زودتر فعالیت روزانه را آغاز می کنند.
در مناطق بادخیزسوراخ پرواز باید در جهت مخالف وزش باد باشد تا بخصوص درزمستان باد سرد به داخل کندوها وزیده نشود و در سایر مواقع نیز موجب ناراحتی زنبورها نشود.

16) محافظت کندوها از عوامل نامساعد جوی و محیطی
17) مسافت مکان جدید زنبورستان تا مکان قبلی
شعاع پرواز مفید زنبور عسل به 2 کیلومتر و شعاعپرواز دور آن به 6 کیلومتر و گاهی به 12 الی 5/13 کیلومتر میرسد. برای جلوگیری از مراجعت زنبورها به مکان زنبورستان قبلی مکان زنبورستانجدید تا قبلی باید بیش از 6 کیلومتر فاصله داشته باشد.

18) رابطه کندو و مساحت زنبورستان :
دیوارها نباید از 2 متر مرتفع تر و فواصل بین کندوها به میزانحداقل 5/2 متر از هم باید رعایت شود.

19) نحوه استقرار کندوها در زنبورستان :
محل استقرار کندوها درزنبورستان باید به گونه ای طراحی شود که زنبورهای پرواز کننده از کندوهای مختلفمانعی در جلوی زنبورهای دیگر نباشد به همین جهت در استقرار کندوها طرح هایی چون زیگزاگ – مربع – گروهی – موازی و غیره ممکن است عملی گردد.

20) زنبورستان در مناطق گرمسیری:
زنبور عسل در حرارت 16 تا 32 درجه سانتیگراد در حداکثر فعالیت است و 34 تا 39 درجه سانتی گراد و 16 تا 8 درجه سانتی گرادبه تدریج از فعالیت آنها کاسته می شود و در دمای کمتر از 8 درجه سانتی گراد و بیشتراز 39 درجه سانتی گراد از کندو خارج نمی شوند.

سرمایه گذاری ثابت طرح :
1-1 – زمین محل اجرای طرح:

متراژ زمین
قیمت واحد(ریال)
قیمت کل (میلیون ریال)
0
0
0

کندو ها معمولاً در زمینهای زراعی و باغات مستقر شده و کمک قابل توجهی به گرده افشانی گیاهان کرده و منجر به افزایش محصول می گردند لذا هزینه ای برای زمین طرح در نظر گرفته نمی شود.

محوطه سازی :
ردیف
شرح
مساحت
(متر مربع)
هزینه واحد (ریال)
هزینه کل
(میلیون ریال)
جمع
–
–
0

ساختمانها:
ردیف
شرح
مساحت
(متر مربع)
هزینه واحد (ریال)
هزینه کل
(میلیون ریال)
جمع
–
–
0

تاسیسات و تجهیزات :
ردیف
شرح
مشخصات فنی
هزینه کل
(میلیون ریال)
1
ژنراتور برقی

25
2
وسایل گرمایشی

4
3
منبع ذخیره آب
2 هزار لیتر
12
جمع
41

ماشین آلات و تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی:

ردیف
ماشین آلات و تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی
تعداد
هزینه واحد(ریال)
هزینه کل (میلیون ریال)
1
کندو
1250
450000
562.5
2
طبق کادر
1250
20000
25
3
رکستراکتور
1
2000000
2
4
صافی عسل
6
60000
0.36
5
دستگاه ذوب موم
1
400000
0.4
6
جعبه ملکه
1250
12000
15
7
قفسه چوبی ملکه
1250
1200
1.5
8
ظرف تغذیه
1250
3000
3.75
9
خرک پولک تراش
5
5000
0.025
10
چادر صحرایی
2
1000000
2
11
باسکول
1
4000000
4
12
ترازو
1
1500000
1.5
13
شعله افکن
1
1000000
1
جمع

–
–
619.035

وسایل نقلیه و وسایل حمل و نقل داخل کارخانه:
ردیف
شرح
تعداد
قیمت واحد (ریال)
هزینه کل
(میلیون ریال)
1
وانت نیسان
1
90.000.000
90
جمع
–
–
90

تجهیزات اداری و کارگاهی :
ردیف
شرح
هزینه کل (میلیون ریال)
1
تجهیزات زنبور داری
7
جمع
7

هزینه های قبل از بهره برداری :
ردیف
شرح
هزینه کل (میلیون ریال)
1
تهیه طرح ونقشه های مربوطه
15
2
اخذ جواز تاسیس و سایر مجوزها
15
3
آموزش
15
جمع
45

هزینه های طرح ثابت :

ردیف
ماشین آلات و تجهیزات و وسایل آزمایشگاهی
هزینه کل (میلیون ریال)
1
زمین
0
2
محوطه سازی و ساختمان ها
0
3
تاسیسات
41
4
وسایط نقلیه
90
5
ماشیت آلات و تجهیزات
619.0
6
تجهیزات اداری و کارگاهی
7
7
هزینه های متفرقه (5%جمع بالا)
37.85
8
هزینه های قبل از بهره برداری
45
جمع
839.89

هزینه های جاری طرح:
مواد اولیه و بسته بندی :
ردیف
شرح
مصرف سالانه
(تن)
هزینه واحد
هزینه کل
(میلیون ریال)

ریالی
(هزار ریال)
ارزی
(دلار)

1
کندوی خالی
500
30

15
2
شکر
10
6000

60
3
موم آج شده
600
25

15
4
دارو
–
–

4
5
ظرف بسته بندی عسل و برچسب(عدد)
45000
0.6

27
6
رنگ روغن و سیم
–
–

4
7
کارتن
3600
0.9

3.24
جمع

128
حقوق ودستمزد پرسنل غیرتولیدی:
ردیف
شرح
تعداد
حقوق ماهانه(ریال)
حقوق سالانه (میلیون ریال)
1
مدیر طرح
1
3500000
42
2
حسابدار(پاره وقت)
1
1100000
13.2
جمع

2
–
55.2
مزایا وپاداش و حق بیمه کارفرما
(معادل 70% جمع حقوق)
38.64
جمع کل
93.84
حقوق ودستمزد پرسنل تولیدی:
ردیف
شرح
تعداد
حقوق ماهانه(ریال)
حقوق سالانه (میلیون ریال)
1
دامپزشک (پاره وقت)
1
1100000
13.2
2
زنبور دار
5
2000000
120
3
راننده
1
2000000
24
جمع
7
–
157.2
مزایا وپاداش و حق بیمه کارفرما(معادل 70% جمع حقوق)
110.04
جمع کل
267.24

جمع کل حقوق و مزایای پرسنل:تولیدی +غیر تولیدی 361.08

هزینه سوخت و انرژی :
ردیف
شرح
واحد
مصرف سالانه
هزینه واحد(ریال)
هزینه کل (میلیون ریال)
1
بنزین
لیتر
7000
800
5.6
2
نفت سفید
لیتر
1800
200
0.36
3
گاز مایع

1
جمع
–
–
6.96

استهلاک و تعمیر و نگهداری :
ردیف
شرح
ارزش دارایی (میلیون ریال)
استهلاک
تعمیر و نگهداری

درصد
مبلغ
درصد
مبلغ
1
محوطه سازی و ساختمان ها
0
–
–
–
–
2
تاسیسات و تجهیزات
41
10
0
2
0
3
وسایط نقلیه
90
12
4.92
5
2.05
4
ماشیت آلات و تجهیزات
619.035
20
18
10
9
5
تجهیزات اداری و کارگاهی
7
10
61.9035
5
30.95
جمع
20
1.4
10
0.7

–
86.2235
–
42.70

جدول هزینه جاری طرح:
ردیف
شرح
هزینه(میلیون ریال)
1
مواد اولیه و بسته بندی
128.24
2
حقوق و دستمزد
361.08
3
سوخت وانرژی
6.96
4
تعمیر و نگهداری
42.70
5
استهلاک
86.22
6
پیش بینی نشده(5%جمع ردیف 1 الی 4)
26.95
جمع
652.15
جدول هزینه های ثابت ومتغیر تولید :
ردیف
شرح
هزینه
(هزار ریال)
هزینه ثابت
هزینه متغیر
1
مواد اولیه و بسته بندی
128
درصد
مبلغ
درصد
مبلغ
2
حقوق و دستمزدکارکنان
361
0
0
100
128
3
سوخت وانرژی
7
70
253
30
108
4
تعمیر و نگهداری
43
20
1
80
6
5
هزینه اداری و فروش(1%فروش)
10
20
9
80
34
6
بیمه کارخانه(دو در هزار سرمایه ثابت)
2
0
0
100
10
7
پیش بینی نشده
27
100
2
0
0
8
استهلاک
86
35
9
65
18
جمع
664
100
86
0
0

–
360
–
304
سرمایه در گردش:
ردیف
شرح
هزینه کل
(هزار ریال)
1
مواد اولیه (2 ماه مواد اولیه و بسته بندی)
21.37
2
تنخواه گردان(20روز هزینه های تولید بجز هزینه مواد اولیه و بسته بندی)
31.72
جمع
53.10

جدول سرمایه گذاری :
ردیف
شرح
هزینه کل (میلیون ریال)
1
سرمایه کذاری ثابت
794.89
2
هزینه های قبل از بهره برداری
45.00
3
سرمایه در گردش
53.10
جمع
892.98

قیمت تمام شده هر واحد تولید:
ریال 26553 = جمع هزینه های سالانه تولید = قیمت تمام شده واحد محصول
ظرفیت سالانه تولید

قیمت فروش محصول : ( طی دو دوره)
شرح
مقدار (تن)
ارزش واحد(ریال)
جمع کل(میلیون ریال)
عسل خالص
25
31000000
775
بچه کندو (عدد)
500
450000
225
کل درآمد فروش
1000

محاسبه نقطه سر به سر :
درصد % 51.7 = هزینه ثابت تولید ×100
هزینه متغیر تولید – فروش

میزان فروش در نقطه سربه سر :
میلیون ریال 517.13 = هزینه ثابت
هزینه متغیر -1
فروش کل

سود ناویژه:
میلیون ریال 336.17 سود نا ویژه = هزینه های تولید سالانه -فروش سالانه

محاسبه سود ویژه:
سود ناویژه: 336.17 میلیون ریال
کسر می شود : هزینه عملیاتی شامل:
حقوق و دستمزد پرسنل اداری 93.84 میلیون ریال
هزینه های اداری و فروش 10.00 میلیون ریال

سود عملیاتی: 232.33 میلیون ریال
کسر می شود : هزینه های غیر عملیاتی شامل :
– استهلاک هزینه های قبل از بهره برداری(دو ساله) 22.50 میلیون ریال
– سود ویژه قبل از کسر مالیات 209.83 میلیون ریال

نرخ بازدهی سرمایه :
در صد 26.4% = سود ویژه قبل از کسر مالیات ×100
سرمایه گذاری ثابت

دوره بازگشت سرمایه :
سال 3.8 = سرمایه گذاری ثابت طرح
سود ویژه قبل از کسر مالیات

ارزش افزوده ناخالص:
ارزش افزوده ناخالص=(تعمیر ونگهداری+سوخت وانرژی+مواد اولیه و بسته بندی) – (فروش کل)
میلیون ریال 822.10
ارزش افزوده خالص=(استهلاک قبل از بهره برداری+استهلاک دارایی) – (ارزش افزوده نا خالص)
میلیون ریال 713.37

در صد 82.2% = ارزش افزوده ناخالص = ارزش افزوده ناخالص به فروش
فروش کلی

در صد 82.2% = ارزش افزوده خالص = ارزش افزوده خالص به فروش
فروش کلی

هشدار…!
زنبورداران- استفاده از تلفن همراه= گمراهی زنبورهادرمسیر
زنبورهادرمسیر
زنبورداران محترم از تلفن همراه در کانون زنبورداری استفاده نکنند.بنا به تحقیقی که اخیرا در یکی از ایالات کشور امریکا به عمل آمده محققان متوجه به گمراه شدن زنبورهای عسل حین مراجعه به کندوهای خود شده اند که دلیل ای امر مربوط به استفاده افراد مختلف از تلفن همراه در نزدیکی کندوها میباشد .

بهترین زمان خرید جمعیتها در ایران
همه جمعیت ها یک قدرت دروغی در پائیز نشان میدن ولی تا بهمن ماه زنبور های اضافه از بین رفته وقدرت واقعی جمعیت مشخص می گردد بنابر این خرید جمعیت در پائیز اشتباه است این توصیه اول من به زنبور دار تازه کاره است
توصیه دوم : مطالعه کتب زنبور داری قابل اعتماد در زمستان است .
توصیه سوم: هنگام خرید دقت شود که جمعیت حتما ملکه داشته باشد.
جمعیت بی ملکه آنهم در بهمن ماه فاقد ارزش بوده و محکوم به مرگ است.
توصیه چهارم: به کسانی که زنبور داری شروع نموده اند یا می خواهند شروع کنند این است که تجربه آموزی را هرگز با یک کندو شروع ننمایند حد اقل لازم برای زنبور داری سه کندوی پر از زنبور و قوی پیشنهاد میکنم به تعداد بیش از این نیز باعث خستگی شما در اوایل کار می شود.
توصیه پنجم : همیشه جمعیت های قوی و سالم را چه هر اندازه قیمت هایشان گران باشد باز خرید آنها صحیح تر است. -این جمعیت قوی در همان سال اول تلافی اختلاف قیمتش را با عسل اضافی که در اختیار صاحبش می گذارد درآورده و به نفع شما میباشدو در ضمن این جمعیت در بهار نیز باز یک بچه هم میدهد که این هم باز یک نفع اضافی برای زنبور دار است .منظور از جمعیت قوی در بهمن ماه جمعیتی است که دو طرف شش تا هشت قاب را با زنبور وشانیده باشد.
توصیه ششم : سعی کنید جمعیت رادر جایی مستقر کنید که در آنجا ۵تا ۶ ماه از سال گیاهان مختلف یکی بعد از دیگری گل بدهند و اگر این شرایط مهیا نبود حتما باید زنبورها به مناطق مختلفی حتی چند بار در طول سال کوچ داد.

رفتار بازنبورها :
طرز کارکردن و رقتارتان برای زنبورها مهم است هیچوقت در کندو را بدون دود دادن باز نکنید و هیچوقت هم بیش از اندازه به داخل ان دود ندهید. دود دادن زیاد باعث گیجی و عصبانی شدن زنبورها می گردد با دود دادن به زنبورها خواهید فهماند که ازانها قویترید.وقتی که انها شما را از خودشان قویترحس کردند دیگربه شما حمله ورنخواهند شد .

هنگامی که کندو راباز کرده و با زنبورها کار می کنید
اگر زنبوری ناگاه به دست شما حمله کرد نترسید و دستتان را بسرعت عقب نکشید زیرا دراین صورت حتما نیش خواهد زدواگر دست رابه همان حال نگهداریدنیش نمیزند. از هر حرکت ناگهانی در مقبل جمعیت بپرهیزید چون از آن خوششان نمی آید و فورا حمل کرده و نیش می زنند . قاب را هیچگاه به زور بیرون نکشید زیرا ناگهان کنده شده و زنبور ها را عصبانی می کند مواظب باشید که قاب پر از زنبور از دستتان به زمین نیفتد که در این صورت زنبورها به شما حمله کرده ونیش می زنند .
زنبور ها از بوی عرق بدشان می آید و به کسی که بدنش بوی عرق بدهد یا به خود یا موهایش ادکلن و عطر زده باشد حمله می کنند بین رنگها سفید برایشان آرامش دهنده و قهوه ای ناراحت کننده است از پارچه های پشمی به هر نحو و رنگی که باشند بدشان میاد. زهر زنبور عسل مصونیت موضعی می دهد
یعنی اگر زنبور نقطه ای از بدن را نیش زد و این نقطه متورم شد دفعه بعد اگر باز همین نقطه و اطرافش را نیش بزند دیگر متورم نمی شود.در هوای بارانی و یا وقتی که هوای آفتابی تبدیل به هوای بارانی می شود زنبور ها ناراحتن در چنین مواقعی به کندوهایشان دست نزنید که حمله خواهند کرد.
الکل باعث عصبانیت زنبور ها می شود بعد از نوشیدن مشروبات حتی آب جو به کندو ها نزدیک نشوید هنگام کار کردن با زنبور ها جلوی سوراخ پرواز نایستید زیرا نظم ورود و خروج آنها را به هم زده و زنبور ها که تحمل بی نظمی را ندارند به شما حمله ور خواهند شد.

3 نکته مهم در هنگام بازدید کندوها
باید همیشه شماره گذاری باشند ودر اولین بازدید بهاری از داخل کندوها حتما از زنده بودن ملکه مطمئن شوید لازم نیست که خود ملکه را ببینید وجود تخم در داخل سلول ها دلیل بر وجود ملکه است ملکه معمولا در هر سلول یک تخم می گذارد هرگاه ضمن بازدید در داخل هر سلول بیش از یک تخم دیدید نشانه آن است که ملکه این جمعیت مدت هاست که از بین رفته وگارگر ها این تخم ها را گذاشته اند زیرا تنها کارگرها هستند که ناشیانه در هر سلول چند تخم می گذارند چیز دیگری که باید در اولین بازدید بهاری به آنتوجه کرد رفتار زنبور ها پس از دادن کمی دود به کندوست و اینکه پس از دود دادن آیا حمله می کنند یا به آرامی بر روی قابها می نشینند در صورت حمله زنبور ها می تواند دلیل بر بی ملکه بودنشان باشد .

به غذای موجوددرکندو نیز درهمین بازدید باید دقت داشته باشید ودر صورت کمبود غذا یک یا دو قاب عسل داخل جمعیتی که کمبود غذادارد آویزان کنید یادتان باشد قاب ها را اول خراشیده و سپس در وسط قاب ها آویزان کنید تا زنبور ها تحریک به خوردن عسل شوند ودر صورت نبود قاب عسل جمعیت را با شربتی که از یک پیمانه آب و یک پیمانه شکر و دو قاشق غذا خوری عسل درست می شود تغذیه کنید (پیمانه یک لیتری) بهتر است که شربت را پس از مخلوط کردن روی آتش گذاشته و حرارت آن را به40درجه رساند یعنی وقتی که انگشت را داخل شربت می زنید حرارت آن را به زحمت احساس کنید این کار را به مدت 10 الی 15 روز ادامه دهید پس تا اینجا فهمیدیم.

نتیجه می گیریم در اولین بازدید بهاره به این سه نکته باید توجه داشت :
لف- وجود ملکه
ب – طرز رفتار زنبور ها
ج – مقدار غذا

8 | صفحه