به نام خدا
موضوع : زنبور عسل و تهیه ی عسل
1
مقدمه :
عسل یک محصول غذایی مفید است که از قرنها پیش به عنوان یکی ازعالیترین و مقوی ترین غذاها شناخته شده و همچنین به واسطه ویژگی های شفابخش خود به عنوان دارو در دمان اکثر بیماریها در بین تمام ملل کاربرد داشته است . ماده اصلی عسل شهد گلها و گیاهان مطر و شفابخش است که توسط زنبوران عسل پس از مکیدن ، تغلیظ و تغییر شکل دادن ساخته شده و به عنوان یک غذای خوشمزه و کامل در دسترس انسان قرار می گیرد .
2
مراحل ساخت عسل :
اسرار ساخت عسل و نحوه عمل زنبور با وجود پیشرفت های علمی هنوز بر زیست شناسان و دانشمندان دیگر پنهان مانده و فقط می دانند که , زنبور عسل پس از مکیدن شیره گلها و گیاهان به وسیله خرطوم خویش آنرا به کیسه عسلی که در شکم است برده و پس از چند عمل شیمیایی شناخته و نا شناخته آنرا به عسل تبدیل کرده و در سلولهای مومی شکل که از قبل ساخته است ذخیره می نماید .
3
برای تهیه یک کیلوگرم از این شهد گوارا زنبور ناگزیر است 120 تا 150 هزار بار شهد حمل کند وبرای فراهم نمودن آن ده میلیون گل را بازدید کرده و از آنها شهد تهیه نماید و مسافتی معادل هفت بار دور زمین پرواز کند . شهدی که بدین طریق فراهم می شود 40 تا 80 درصد آب است و زنبور عسل باید میزان آب آن را به 18 الی 20 درصد برسانند تا عسل آماده شده بدست آید . برای تغلیظ نمودن آن زنبورداران عسل مجبور هستند شهدی را که روز به کندو حمل کرده و درون سلولهای شان ذخیره نموده اند شب هنگام مجددا از داخل شان ها مکیده و وارد کیسه عسلی خود می نمایند در آنجا کمی از آب آنرا جذب و موادی از قبیل هورمون ها و آنزیم ها به آن اضافه می نمایند و بعد داخل حجره ها می ریزند .
4
زنبور ملکه :
ملکه معمولاً مادر تمامی زنبورهای موجود در کندو است. جنسیت آن ماده بوده و مهم ترین وظیفه اش تخم گذاری می باشد. ملکه در تاریک ترین و محفوظ ترین نقطه کندو سکونت دارد و در اطراف این محل خانه های ویژه ای برای محافظت از تخم ها و نوزادان قرار گرفته. علاوه بر این ها سه تا ده خانه برای ملکه های جوان در نظر گرفته شده است. ملکه همانند روح کندو محسوب می شود و اگر ملکه را بردارند و جانشینی برای او وجود نداشته باشد بعد از سه یا چهار ساعت تمام کارهای کندو متوقف می شود و بعد از مدتی زنبورها بر اثر اندوه نداشتن ملکه نابود می گردند. ملکه از اواخر فروردین تا اواخر خرداد روزانه حدود ۱۵۰۰ تخم می گذارد .
5
طول بدن ملکه بسته به هر نژاد متفاوت می باشد. بال های آن کوچک بوده و خرطوم آن توانایی جمع آوری شهد گل ها را نداشته و در عوض دارای شکمی بزرگ تر از ماده های کارگر بوده و به طور طبیعی بیش از ۵ سال می تواند زنده بماند. در زنبورداری تجاری به علت کاهش تخمریزی از سال دوم زندگی به بعد، بیش از دو سال از یک ملکه استفاده نمی شود. ملکه عسل در زمان شفیرگی گرده نمی خورد و بجای آن ژله رویال مصرف می کند و شفیره ای که از گرده تغذیه شود هیچگاه به ملکه تبدیل نشده و کارگر خواهد شد. ملکه تا آخر عمر توسط ژله رویال تولیدی کارگران تغذیه می شود.
6
زنبور نر :
زنبورهای نر در کندو تنها وظیفه بارور نمودن ملکه را دارند و تا می توانند عسل می خورند و دارای نیش نمی باشند. دارای سر و بال های بزرگ می باشند. توانایی جمع آوری شهد و گرده را نداشته و ۲۴ روز زنده می مانند.زنبور نر در حجره های بزرگ تری نسبت به زنبورهای کارگر پرورش می یابند. تخمهای بارورنشده ملکه به زنبور نر تبدیل می شوند.
7
زنبور کارگر :
جنسیت زنبورهای کارگر ماده بوده و بیشتر جمعیت کندو را تشکیل می دهند.طول بدن آن ها ۹ میلیمتر می باشد. در یک کندوی قوی با بیش از ۱۰ قاب، حدود ۷۰ هزار زنبور کارگر وجود دارد. زنبورهای کارگر با اینکه ماده هستند توانایی بارور شدن ندارند. ولی در صورت نبودن ملکه در کندو می توانند تخم ریزی کنند. که در زنبورداری ماده تخم گذار گفته می شود. که این تخمها به دلیل عقیم بودن زنبور کارگر به زنبور نر تبدیل می شود نیش زنبورهای ماده خاردار بوده و طول آن در حدود ۱ میلی متر می باشد. به خاطر وجود همین خارها پس از نیش زدن و ورود زهر به بدن موجوداتی که ساختار گوشتی دارد نیش در پوست گیر کرده و موجب جدا شدن کیسه زهر از زنبور می شود. و پس از چند دقیقه زنبوری که نیش زده خواهد مرد. این باور اشتباه وجود دارد که زنبورها به صورت آگاهانه اقدام به نیش زدن می کنند و به عبارتی خود را فدا می کنند ولی زنبورها به هیچ وجه نمی دانند بعد از نیش زدن کیسه ی زهرشان پاره خواهد شد.
8
نژادهای زنبور عسل :
نژاد کارنیولان
نژاد ایتالیایی
نژاد قفقازی
نژاد سیاه
نژاد سیاه نژاد قفقازی
9
وسایل لازم برای زنبور داری :
کندوی مدرن ( لانگستروت )
کادر ( قاب )
دودی
کلاه زنبورداری
موم دوز
شربت خوری
اکستراکتور
موم بر
بر س
اهرم
10
کندوی مدرن لانگستروت کادر یا قاب
11
دودی موم دوز
12
شربت خوری اکستراکتور
13
موم بر برس
14
اهرم
15
حساسیت به نیش زنبور عسل :
برخی افراد به نیش زنبور حساس هستند . این افراد نباید به فعالیت زنبورداری اشتغال داشته باشند . حساسیت به شکل تورم ، قرمز شدن بدن ، خارش ، احساس خفگی دیده می شود . سر و گردن بیشترین حساسیت را دارند .
16
پایان
17