مقـدمه :
رساله ای که اینـک در دست شـما خواننده گرامـی قـرار دارد ، حاوی مطالبـی اسـت که شمـا را بـا
تمــامی زوایای طراحی سیستم نرم افزاری پرسنـلی و مـالی دفـتر مـدارس خـارج از کـشور آشنا می کنـد
و نحوه ی کار با این سیستم را به شما آموزش می دهد .
این پـروزه نـرم افـزاری اسـت کـه در قسمت های امــور اداری ، پرسنـلی و مـالی بخشــی از وزارتخـانه
محترم آمـوزش و پـرورش به نام دفـتر مـدارس خـارج از کـشور به کـار گرفته می شود .
این دفتر مدیریت تمامی سرپرسـتان مدارس ایران در تمامی کشور های دنیا را بر عهـده دارد . به این ترتیب
که هر دو سال یک بار امتحاناتی را برای اعزام معلمان به خارج از کشـور را بـرگزار می کند .
در صــورت قبولی در این امتحان معلمان به مدت دو سال مامور به خدمـت در یکی از کشورها می شوند .
و به همراه خانواده شان از ایران عزیمت مـی کنند .
در ایـن دفـتر حقـوق معـلمـان هر دو ماه یکبـار طبـق شرایـط زندگی آنها در آن کـشور ومقطع تحصیـلی
و مـدرک و… مـحاسبه می شود و به صورت ارزهای دلار آمریکا , یوروی اروﭘـا و ین ﮊاﭘـن , به حسـاب
بانکی آنها در آن کشور واریـز می شود .
هم اکنون امور مالی دفتر مدارس خارج از کشور با سیستم های قدیمی تحت Dos اداره می شـود که کار با
آن بسیار دشوار و حوصله بر است و به همین دلیل ما در صدد نوشتن یک برنامه جدید برآمدیم تا مشکلات
کار با آن سیستم قدیمی را بهبود ببخشیم .
تمام سعی و کوشش مـا این بوده که نرم افزار کاربردی ای طراحـی نماییم که، کمـتر دچـار مشـکل شود و
کار با آن راحت باشد . همچنـین ، قابلیت بروز رسانی داشته باشد .این نرم افزار شامل بخـش هایسـت کـه
مربـوط به امــور اداری و مـالی می گردد و هـر دوی این بخـــش ها که در ارتباط تنگاتــنگ با یکـدیگر
هستند را به یقیـن به یکدیگر نزدیکتر از گذشته می گـرداند .
در یــک سازمان اطلاعات تمامـی کارمندان زیـر نظـر امــور اداری می باشـد ، بمعنی آنکه وقتـی سیستـم
پرسـنلی سازمانی دستخوش تغییرات قرار می گیرد . ایـن تغـییـرات روی سیستم مـالی کـارمندان بـی تاثیر
نخـواهد بود .
از اینرو بـا در شبکـه قرار گرفتن این نرم افـزار هر تغییری در شرایط پرسنلی یک کارمند به طور اتومـاتیک
شرایط حقـوقی او را نیز تغـــییرخواهد داد .
زیرا همانطور که در ابتدای سخن گفته شد , معلمان اعزام شده به خارج از کشـور , فقـط به مدت دو سـال
مجاز به خدمت در خارج از کشور هستنـد و بعد از دو سـال ماموریت آنـها به اتمـام مـی رسد و باید بقـیه
خدمتشان را در مدارس داخل کشور بگذرانند .
در پایان از شما خواننده محترم استدعا داریـم که اگر خطا و کم و کاستی در این رسالــه و برنامـه ملاحـظه
فرمودید از لطف و بخشش خود را از ما دریغ نفرمایید .
مروری بر مطالعات انجام شده
در مقدمه به این نکته اشاره شد که یک برنامه کاربردی باید بگونه ای طراحی و نوشته شود که کار را
بـرای کاربر یا کاربرانی که از آن استفاده می کنند ساده تر از گذشته سازد .
حال بمنظور رعایت این اهداف ما در طراحی و نوشتن این نـرم افزار که تحت ویندوز کار می کند از زبان
های برنامه نویسی بـروز و پرکـاربرد و سریـعی همچـون زبـان C#و بانـک اطلاعـاتی SQL SERVER
به عنوان پایگاه داده و نیز محیط های گـزارش گیری همـاهنگ با برنامه همـچون CRYSTAL REPORT
بهره گیری نمودیم .ما با استـفاده از کتاب ها و سایت هـا ی مرتبـط با نـرم افزار های مذکور تــوانستیم به
فـراگیری این زبان ها دست یابیم .
شمـا در ادامـه مـی توانید در فصل اول تا حدودی با زبان برنامه نویسی بـانک اطلاعاتیِ SERVER SQL
و همـچنین در فصل دوم مقداری با زبان برنامه نویسـی C# آشـنا شوید و نمونه هایی از کد های برنامه را
ببینید . فصــل سـوم نـیز در برگیـرنده توضیحـاتی بر کل برنامه می باشد و در مورد نحـوه کار با نرم افزار
توضیحاتی را متذکر می شود .
و در پایان این رساله شما را با منابع استفاده شده آشنا می سازیم .
فصل اول
1-1 آشنایی با زبان SQL SERVER وکاربرد آن درنرم افزارمالی دفترمدارس خارج ازکشور
زبـان SQL تنـها زبـان استـانـدارد و جـامع پیاده سـازی ، مـدیریت ، نگهـداری و کـار با بانـک های
اطلاعاتی می باشد که تقریباً توسط تمامی بانک های اطلاعاتی کوچک و بزرگ , ﭘر کاربرد و کم کاربرد مانند
Access، SQL Server ، Oracle و DB2 پشتیبانی می شود.
طراحان و افرادی که بنوعی با بانکهای اطلاعاتی سروکار دارند و همچنین برنامه نویسانی که از این بانک ها
استفاده می کنند هرکدام باید تا اندازه ای با این زبان آشنایی داشته باشند.
این مقاله که در سه قسمت تهیه شده است می کوشد تا مفاهیم زبان SQL را در قالب یک مثال کاربردی بیان
کند . هرچند که مفاهیم بکار رفته در این مقاله در تمامی بانک های اطلاعاتی قابل پیاده سـازی می باشند ولی
مثالهای ارائه شــده در 2000 SQL Server مورد تست قرار گرفته اند .
بانک اطلاعاتی که در این مقاله بعنوان مثال مورد استفاده قرار گرفته است بانک اطلاعاتی یک آموزشگــــاه
می باشد که شامل دو جدول بنامهای teachers و students می باشد. جدول اول اطلاعات اساتیــــد و
جدول دوم اطلاعات دانشجویان را در خود نگه می دارد. جدول اول دارای چهار فیلد زیر مـی باشد: name
یا نام از نوع text، family یا فامیل از نوع text، age یا سن از نوع عـدد ، salary یا حـقوق از نـوع
عدد. جدول دانشجویان نیز شـامل چهـار فیلد می باشد ، سـه فیلد اول آن مشابه سه فیلد اول جدول اساتیـد
می باشد و فیلد چهارم آن عبارتست از GPA یا معدل که یک فیلد عددی است. زبان SQL دارای دستورات
متنــوع و نسبتاً زیادی می باشد. به این دستورات Clause نیز گفته می شود.در این مقاله و قسمتهای بعـدی
آن تعدادی از مهمــترین Clause های زبان SQL مورد بررسـی قرار می گیرند.هـدف نهایی از دادن انبوه
اطلاعات به کامپیوتر، جستجو و یافتن اطلاعات مفید می باشد. به این عمل یعنــی جستجوی اطلاعــات در
بانک اطلاعاتی Query نیز گفته می شود. اکثر دستـورات زبان SQL نـیز در همیــن راسـتا مورد استـفاده
قرار می گیرند . در این بین مهمترین و پرکاربردترین دستور را مـی توان دستور SELECT قلمداد کرد . این
دسـتور جهـت انتخـاب یک یا چنـد فیلد از یـک یا چند جدول مختلـف مورد استفاده قــــرار مـی گیـرد،
فیلدهای انتخاب شده پس از اجرای query روی صفحه نمایش داده خواهند شد. دستور SELECT همان
طوری که گفته شد جهت انتخاب و نمایش تعدادی از فیلدهای جداول مـــــــورد استفاده قرار مـی گیرد .
در این حالت تمام رکـوردهـا نـمایش داده خواهند شد، ولی در بیشتر مـوارد هــــدف از نوشتـن Query
نمایش رکوردهایی است که دارای شرایط ویژه ای مـی باشند. مثـلاً نمایش مشخصـات اساتیـدی که بیـش از
پنـجاه سـال سن دارند . دستـور WHERE بـرای گذاشتن یک یا چند شرط به دستــــور SELECT مـورد
استفـاده قـرار مـی گیرد . با اضافـه کردن شرط به دستور SELECT تعـداد رکوردهای خروجی ( پاســـخ )
معمولاً محدودتر می شود .
1-2 ایجاد کردن پایگاه داده و ایمنی آن در نرم افزار
2000 SQL Server چنـدین راه مختلف برای نسخـه برداری از پایگاه داده فراهـم می آورد. سـاده
ترین راه گرفتن Backup کامل یک کپی کامل از پایگاه داده در یک نقطه زمانی خاص می باشد.
راهنمایی:SQL Server اجازه می دهد که نسخه برداریها گرفته شوند هنگامی که پایگاه داده در حال استفاده
می باشد و نیاز به بستن سیستم برای نگهداری آن نیست. اگر چه انواع اصلی عملیات از طریـــق Backup
نمی تواند به انجام رسد. اینها شامل عملیاتی هستند که ساختار پایگاه داده را تغییر می دهند. از قبیل ایجــاد
کردن و حذف کردن فایل ها یا ایجاد Index ها و به انجام رساندن عملیاتهای مرتبط نشده به سیستم Non
Logged همچنینSQL Server دومین نوع نسخه برداری را فراهم می آورد که به طــــور Differential
Backup شناخته شده است. یک Differential Backupفقط اطلاعاتی را که از آخرین نسخه برداری کامل
تغییر پیدا کرده است ثبت می کند. امتیازات آن این می باشد که بیشترین محیطهایDifferential Backup
از یک نسخه برداری کامل کوچکتر خواهد بود و اینکه فرآیند نسخه برداری سریعتر خواهد شد.
راهنمایی:Backups Transaction Log همچنین به شما اجازه باز گرداندن یک پایگاه داده برای یک نقطـه
زمانی خاص می دهد این می تواند مفید واقع شود. برای مثال یک اشتباه اپراتور باعث نادرست وارد شــدن
اطلاعات در داخل یک پایگاه داده شود.
شما مـی توانید از یک Transaction Log برای باز گرداندن پایگـاه داده در حالتی که آن قبــلاً بوده بـرای
اضافه کردن اطلاعات غلط استفاده کنید.
SQL Server از Transaction Log برای بازگرداندن پایگاه داده به طــور خـودکار استـفاده می کنــد.
اگر Server پذیرفته شود . شما می توانید آن را برای نسخه برداری از داده هایتان در ترکیب با یک نسخـه
برداری کامل یا Full And Differential Backupا ستفاده کنید . امتیـازات Transaction Log Backup
هست از بیشترین تفصیل های نتایج فایل Backup که کوچکتر از Differential Backup یاFull می باشد.
راهنمایی: در بعضی از حالات یک Transaction Log Backup ممکن بزرگتر از نسخه برداری یک پایگاه
داده شود.برای مثال اگر یک گروه کوچک از رکوردها نسبتاً به طور پی در پی تغییر داده شود در این حالتها،
شما می توانید همچنین یک نسخه برداری کامل یا Transaction Log Backupsبه طور متناوب بگیریــد.
زمانی در مرحله ای از SQL Server یک درخواست برای اتصـال دریافت مـی کنیم. آن از یک Login ID
عبور می کند. Login ID معرف Account می باشد که دسترسی به 2000 SQL Server را کنترل می کند.
SQL Server بررسی می کند Login ID که داده شده است معتبر باشد. سپس معین می کند که آیا Login
ID که پذیرفته شده است امتیاز امنیــتی کافـی بـرای به انجام رسـاندن عمـلیات درخواست شده دارد. ایـن
عملیات به عنوان authentication نامیده مـی شود. 2000 SQL Server ، authentication را از دو راه
می تواند پشتیبانی کند. آن می تواند به NT ویندوز مایـکروسافت یا امنیت ویندوز 2000 برای معـتبر کـردن
ID اطمینان کند یا آن می تواند اعتبار سازی را خودش به انجام رساند.
زمانـی که از تایید اعتبار ویندوز (شناخته شده به عنوان امنیت مجتمع در نسخه های قبلی از SQL Server)
مدیر سیستم صورتهای امنیتی برای ویندوز NT و Account های ویندوز 2000 و گروهها را می پذیرد. نرم
افزار پردازشگر ویندوز یک اتصال معتبر برای Server را درخواسـت مـی کند. یـک اتصـال معتبر از زمانی
پذیرفته خواهد شد. اگـر وینـدوز NT یا وینـدوز 2000 قبلاً یـک User را تصدیق کرده باشـد. 2000 SQL
Server نیاز دارد به تضمین Login ID کـه برای دسترسی پیدا کردن بهServer و پایگـاه داده فراهـم شده
است.
مهـم: زمانی که ویندوز 98 نمـی تواند ارتباطات معتبر را پشتیبـانی کند مـواردی از 2000 SQL Server که
روی وینـدوز 98 اجرا مـی گردد نمـی تواند از مـد تایید اعتبـار ویندوز استفاده کند. نرم افزار پردازشگر یا
Client می تواند روی ویندوز 98 اجرا شود. اگر چه با استفاده از تاییـد اعتبار وینـدوز تهیه شده ، Server
خودش روی ویندوز NT یا ویندوز 2000 اجـرا می شود.
ما در طراحی بانک اطلاعاتـی نرم افزار مالی دفتر مدارس خارج از کشور برای ایمن سازی هر چـه بیشتر و
بهتر آن یک قسمت به نام کابر قرار دادیم که در آن به راحتی می توان کاربـر یا کاربـران این سیستم را زیر
نظر داشت . بطوری که می توان تعداد کاربرن را افزایش و یا کاهش داد و سطوح دسترسـی آنها را ویرایش
کرد .
بـرای ویـرایش یـک رکـورد از دستـور UpDate و برای خـواندن اطلاعـات از دسـتور Select استـفاده
می کنیم . برای خواندن اطلاعات می توانیم از SQL DataReader هم استفاده کنیم، که بـرای این منظـور
Connection را تعریف می کنیم و DataReader را به Select وصل می کنیم.
در قسمتی که ما قصد داریم کاربری را حذف کنیم ، باید Connection را تعریف کنیم . و از دستور SQL
Delete استفاده کنیم .
فصل دوم
2-1 آشنایی با زبان C# و کاربرد آن در نرم افزار مالی دفتر مدارس خارج از کشور
زبان برنامه نویسی C# از جمله زبان های برنامه نویسی بسیار پیشرفتـه است وکـار با آن به نسبـت
زبان هایی ماننـد C و C++سـاده تر اسـت و این سادگی نیز به عـلت نزدیکـی بسیار ان به زبـان محـاوره
می باشــد .
در این فصل به معرفی دستورالعمل های کنترل و انتخاب در C# می پردازیم.
2-2 بررسی دستور if و انواع مختلف آن و کاربرد آن در این نرم افزار
مطالب این درس نحوه تصمیم گیری در یک برنامه را به شـما نشان می دهد.اولین دستور تصمیم گیری
که مـا آن را بررسی می نماییم ، دستورالعمل if است .
همانطور که در ورﮊن های قبل از زبان برنامه نویسی C با دستورات تصمیم گیری آن مانند IF آشنا بوده اید,
این دستور دارای سه فرم کلی : تصمیم گیری ساده، تصمیم گیــری دوگانه، تصمیم گیری چندگــانه می باشد.
مثال 2-2-1 نمونه دستورالعمل if-else در نرم افزار
در فرم Loginکه مربـوط به بخش ورودی سیـستم است از این دستـور استفــاده های زیـادی شـده
که به عنوان مثـال بخشی از آن را ذکـر می کنیم و در مورد آن توضیح می دهیم .
if (CurrentUser.Login(TxtUserName.Text, TxtPassword.Text) == true)
{
: () FrmMain FMain = new FrmMain
( ()if (!CurrentUser.HasAccessEnterInfo
FMain.EnterInfoMenu.Enabled = false;
if (!CurrentUser.HasAceessReports())
FMain.ReportMenu.Enabled = false;
if (!CurrentUser.HasAccessAddUser())
FMain.AddUserMenuItem.Enabled = false;
if (!CurrentUser.HasAccessChangeUser())
{
FMain.EditUserMenuItem.Enabled = false;
FMain.DeleteUserMenuItem.Enabled = false;
}
FMain.Show();
this.Hide();
{
Else
MessageBox.Show
(,MessageBoxIcon.Error ,MessageBoxButtons.OK "" Error , "نام کاربری یاکلمه عبور اشتباه است")
{
{
{
اولین دستور بصورت if (boolean expression) {statements} آورده شده اسـت. دستور if با استفاده
از کلمه کلیدی if آغاز می شود. سپس یک عبارت منطقی درون یک زوج پرانتز قرار می گیرد . پس از بررسـی
این عبارات منطقی دستورالعمل/دستورالعمل های داخل کروشه اجرا می شوند. همانطور که مشاهده می نماییـد،
دستور if یک عبارت منطقی را بررسی می کند. در صورتیکه مقدار این عبارات true باشد دستورهای داخــل
بلوک خود را اجرا می نماید(قبلا توضیح داده شد که دستورهایی که داخل یک زوج کروشه {} قرار می گیرند
در اصطلاح یک بلوک نامیده می شوند.) و در صورتیکه مقدار آن برابر با false باشد اجرای برنامه به بعــد از
بلـوک if منتقل می شود.
در بیشتر موارد از تصمیم گیری های دوگانه یا چندگانه استفاده می شود. در این نوع تصمیم گیـری ها، دو یـــا
چند شرط مختلف بررسی می شوند و در صورت true بودن یکی از آنها عمل مربوط به آن اجرا می گــردد.
سومین دستور if در این برنامه نشان دهنده یک تصمیم گیری دوگانه است. در این حالت درصورتیکه عبارت
منطقی دستور if برابر با true باشد دستور بعد از if اجرا می شود و در غیر اینصورت دستور بعد از else بـه
اجرا در می آید. در حقیقت در این حالت می گوئیم " اگر شرط if صحیح است دســتورات مربــوط به if را
انجام بده درغیر اینصورت دستورات else را اجرا کن".
در این مثال ابتدا دستور if چک می کند که آیا کلمه عبـور و رمز عبـور که توسط کاربر وارد شـده درسـت
است یا نه اگر درست بود با کلیک کردن دکمه ورود کاربر به محیط سیستم وارد می شود و توانایی کـار بـا
سیستم را دارد و اما اگر کاربر کلمـه و رمز عبور را درست وارد نکرده باشد اجازه ورود به سیستم را ندارد
و زمانی که دکمه ورود را کلیک می کند ، پنجره ای باز می شود که در آن نوشته شده ( نام کاربری یا کلمه
عبور اشتباه است.) و باید در اینجا دکمه OK را کلیک کرده تا از برنامه خارج شود .
2-3 دستور Try-Catch
مثال2-3-1 نمونه دستور Try-Catch در نرم افزار
دستـور Try-Catch در اغلـب فرم هـای ما استفـاده شده است یـکی از نمونـه های آن را که در فرم
مربــوط به سمت ها آورده شده را در اینجا ذکر می کنیم .
try
}
this.Validate();
this.tblSematBindingSource.EndEdit();
this.tblSematTableAdapter.Update(this.db_personalDataSet.tblSemat);
{
catch
}
MessageBox.Show("خطا در ورود اطلاعات");
{
{
دستور Try-Catch کاملا شبیه دستور If-Else می باشد . بطوری که در بالای دستورات به جای If از کلمه
Try استفاده می کنیم . اگر شرط برقرار شد دستورات اجرا می شود و اگر این شرط برقرار نبود به دستور
Catch می رود که نقش Catch شبیه else می باشد و دستورات بعد از Catch را اجرا می کند.
به عبارت دیگر همانطور که می دانید Try به معنـای سعـی کردن است . در این دستـور ، فرمانی که بعد از
Try آمده است حتی الامکان باید انجام گیرد ولی اگر به هر علتی مثل یک اشکال منطقی( logicalEroor)
اجرا نشود ، برنامه به دستور Catch بر می گردد و دستور بعد از آن را اجرا می کند .
مثال2-3-2 نمونه ای از کاربرد دستور Try-Catch در فرم AddUser
در این مثال دستور Try-Catch را داریم که در آن دستور Else-If به کار رفته .
try
{
Cnn.Open();
Rdr = Com.ExecuteReader();
if (Rdr.Read())
{
if (Rdr.GetBoolean(Rdr.GetOrdinal("AccessEnterInfo")) == true)
_AccessEnterInfo = true;
else
_AccessEnterInfo = false;
if (Rdr.GetBoolean(Rdr.GetOrdinal("AccessReports")) == true)
_AccessReports = true;
else
_AccessReports = false;
if (Rdr.GetBoolean(Rdr.GetOrdinal("AccessAddUser")) == true)
_AccessAddUser = true;
else
_AccessAddUser = false;
if (Rdr.GetBoolean(Rdr.GetOrdinal("AccessChangeUser")) == true)
_AccessChangeUser = true;
else
_AccessChangeUser = false;
return true;
}
else
return false;
}
catch
{
return false;
}
2-4 دستور if-else if … else یا if تــودرتــو
مثال 2-4-1 نمونه هایی از کاربرد if-else تو در تو در نرم افزار
در صورتیکه نیاز باشد تا چندین حالت منطقی مورد بررسی قرار گیرد و دستورات مربوط به یکی از
آنها اجرا شود، از فرم تصمیم گیری چندگانه استفاده می نماییم. این نوع استفاده از دستور if در اصطلاح به if
تودرتو (Nested If) معروف است چراکه در آن از چندین دستور if مرتـبط به یکدیگر استفاده شده است.
چهارمین دستور if در مثال 1-3 استفاده از if تودرتو را نشان می دهد. در ایــن حالت نیز دستـور بـا کـلمه
کلیدی if آغاز می گردد. شرطی بررسی شده و در صورت true بودن دستورات مربوط به آن اجرا می گـردد.
اما اگر مقدار این عبارت منطقی false بود آنگاه شرط های فرعی دیگری بررسی می شوند . این شرط های
فرعی با استفاده از else if مـورد بررسی قرار می گیرند. هر یک از این شرطها دارای عبارات منطقی مربوط
به خود هستند که در صورت true بودن عبارت منطــقی دستورات مربوط به آنها اجرا می گردد و در غیر
اینصورت شرط بعدی مورد بررسی قرار می گیرد. باید توجه کنید که در ساختار if تــودرتــو تنها یکی از
حالتها اتفاق می افتد و تنها یکی از شرطها مقدار true را بازمی گرداند.
در کلاسی که برای یوزر تعریف کردیم از دستور if-else تو در تو استفاده کردیم .
ClassUser اطلاعات User را از DataBase می خواندو سطـح دسترســی آن را مشخـش مـی کند. در
ایـن کـلاس 4 تابـع تعـریف شده که هـر کدام Bolean هستنـد . مثـلا اگـر کـاربر اجازه داشـته باشد به
قسمت هـای مختلف دسترسـی داشته باشـد آن تابع True می شود وگرنه False می شود.
if (Rdr.Read())
}
if (Rdr.GetBoolean(Rdr.GetOrdinal("AccessEnterInfo")) == true)
_AccessEnterInfo = true;
else
_AccessEnterInfo = false;
if (Rdr.GetBoolean(Rdr.GetOrdinal("AccessReports")) == true)
_AccessReports = true;
else
_AccessReports = false;
if (Rdr.GetBoolean(Rdr.GetOrdinal("AccessAddUser")) == true)
_AccessAddUser = true;
else
_AccessAddUser = false;
if (Rdr.GetBoolean(Rdr.GetOrdinal("AccessChangeUser")) == true)
_AccessChangeUser = true;
else
_AccessChangeUser = false;
return true;
{
else
return false;
{
فصل سوم
3-1 نحوه کار با نرم افزار بخش مالی دفتر مدارس خارج از کشور
3-1-1 بخش Login یا ورودی سیستم
در چنین برنامه هایی که اطلاعات محرمانه و شخصی مربوط به پرسنــل سازمان خاصـی مانند یک
وزارتخانه در آن نهفته است بدون شک باید از سطح امنیتی بسیـار بالایی برخـوردار باشد .به همـین عـلت
هنگام ورود به سیســـتم دارای بخش Login است که وظیفه امنیت سیستم را به عهده دارد .
هنگامی که شما وارد محیـط این نرم افــزار می شــوید در ابتــدا بایـد UserName وسپــس PassWord
مخصوص ورود به برنامه را وارد کنید تا به شما اجازه ورود به سیستم داده شود .
اگر شما کاربر مجاز ورود به سیستم بـاشید ، به صفـحه اصـلی بـرنامه که Main نـام دارد وارد مـی شوید .
3-1-2 صفـحه اصـلی بـرنامه
حـال در صفحه ی منوی اصلی شما منوها و زیر منو های متعددی را می بینید ، بخشی از آن منوها
و زیر منو هـا مربوط به بخش پرسـنلی سازمان است و برخی دیگر مربوط به بخش امور مالی ، منویی هم
وجود دارد که مربوط به کاربران سیستم است .
با ورود به برنامه همـانطـور که در شکل 3-1-1 مـی بینید شما دارای منوهـای پوشـه ، ورود اطلاعـات ،
امور مالی، کاربر ، اطلاعات پرسنلی و صدور حکم هستید .
لازم به ذکر است که منوهای ورود اطلاعات و اطلاعات پرسنلی مربوط به بخش پرسنلی سازمان است و
منوی امور مالی مربوط به بخش مالی می باشد.
3-1-3 منوی ورود اطلاعات و زیر منوهای آن
شکل 3-1 منوی اصلی
شما در شکل 3-1 منوی اصلی حالت باز شده منوی ورود اطلاعات را می بینید .
منوی ورود اطلاعات دارای زیر منوهای کشورها، سمت ها ،مدارک تحصیلی ، مقاطع تحصیلی ، اطلاعات
حقوق ،مبنای اعزام ، رشته های تحصیلی ، رشته های آزمون ، حوزه های داخل کشور و حوزه های خارج
کشور می باشد .
حال بطور مثال تصویر چند زیر منو را می بینید .
3-1-3-1 زیر منوی ثبت کشور ها
زیر منوی کشورها را در شکل 3-2 تحت عنوان ثبت کـشور ها ملاحـظه می کنید. همانطـور که ملاحــظه
می کنید، این فرم از یک جدول تشکیل شده که دارای سه ستون به نام های نام کشور ، ﮔروه وﮔروه سختی
تشکیل شده است .
شکل 3-2 فرم ثبت کشورها
ستون کشورها مربوط به نام کشور هایی است که معلمان بمنظور خدمت در مدارس خارج از کشور به ﺁنجا
اعزام شده اند . ﺁنچه می توان در مورد ستون ﮔـروه ﮔفـت ﺁن اسـت که طبـق شـرایط تحصـیلی و ضـوابط
استخدامی، هـر فرد یک ﮔروه شغلی دارد که یکی از مهمترین ارکان حقوقی وی محسوب می شود .
و اما ستون ﮔروه سختی برای معلمان در کشور های مختلف متفاوت است . بسته به شرایط ﺁب و هوایــی
در هر کـشوری و عوامـل مختلـف ﮔروه سختی برای هر کشور متفاوت است . لازم به ﺫکر است که تمامی
اینﮔروه ها روی میزان شغل هر فرد تاثیر خواهد داشت .
3-1-3-2 زیر منوی ثبت مدرک تحصیلی
در اینجا به توضیح زیر منوی بعدی تحت عنوان ثبت مدرک تحصیلی می ﭘردازیم . در شکل 3-1-3
شما با فرم ثبت مدرک تحصیلی ﺁشنا می شوید که در بر دارنده ی نام مدرک وشماره مدرک اعزام شده ها
به خارج از کشور می باشد .
شکل 3-3 فرم مدارک تحصیلی
3-1-3-3 زیر منوی سمت ها
زیر منوی بعدی که در اینجا به توضیح ﺁن می ﭘردازیم تحت عنوان سمت ها است . در شکل 3-1-4
با فرم سمت ها ﺁشنا می شوید که دربردارنده ی عنوان خدمت اعزام شده ها به خارج از کشور می باشد .
شکل 3- 4 فرم سمت ها
3-1-3-4 زیر منوی ثبت مقاطع تحصیلی
در اینجا به توضیح زیر منوی بعدی تحت عنوان ثبت مقاطع تحصیلی می ﭘردازیم .
شما در شکل 3-1-5 مقاطع تحصیلی معلمان اعزامی را می بینید .
شکل 3- 5 فرم مقاطع تحصیلی
3-1-3-5 زیر منوی ثبت ﭘایه حقوق
زیرمنویی که در اینجا به ﺁن می ﭘردازیم ثبت ﭘایه حقوق نام دارد .همانطور که در شکل 3-1-6
مشاهده می کنید ﭘایه حقوق هر معلم بر طبق مقطع،حداقل مدرک،ﮔروه های شغلی او، سمت و غیره
محاسبه می شود .
شکل 3- 6 فرم ثبت ﭘایـه حقـوق
3-1-4 منـوی امـور مـالی
نمونه هایی از زیر منوهای منوی ورود اطلاعات که شامل ثبت کشـور ها ، ثبت مـدرک تحصــیلی،
سمت ها ثبت مقاطع تحصیلی و ثبت پایه حقوق است را ملاحظه کردید .
حال به توضیـح منـوی بعـد ، از مجـموعه منـوهای این سیـستم که به نـام امـور مـالی است می پردازیم .
شکل 3- 7 منوی امور مالی
در شکل 3-1-7 در حالی که ماوس روی منوی امور مالی است ، شما ﭼﻬار زیر منو به نام های ثبـت سـند
مالی ، ثبت حقوق اساتید ، ﮔزارش سند مالی و ﮔـزارش حقـوق اسـاتید را مــی بینید . حـال یـک به یـک
تمامی ﺁنها را برای شما توضیح می دهیم .
ابتدا ثبت اسناد مالی را شرح می دهیم .
3-1-4-1 زیر منوی ثبت اسناد مالی
شکل 3- 8 فرم ثبت اسناد مالی
در این فرم ما به تمامی اطلاعات مربوط به شرح سند حسابـداری معلـمان ، شماره حساب دفـتر مــدارس
خارج از کشور در ایران ، عنوان حساب بانکی دفـتر مــدارس خارج از کشور، شرح ردیف سند به طــور
مثال مدارس مستقر در سفارتخانه ها ، ردیف بودجه که باید از طرف مجلس شورای اسلامی اعلام شود ،
مبلغ بدهکاری دفـتر مــدارس خارج از کشور به معلمان با توجه به ﺁن که حقوق معلمان اعزامی هر دو ماه
یک بار توسط دفتر مدارس خارج از کشور ﭘرداخت می شود.
مورد بعدی که باید در این فرم ﭘر شود ، شماره ی مدرک است که این مدرک همان بخش نامه ها می باشد.
مرکز ، برنامه ، درﺁمد و مواد هزینه موارد بعدی می باشند که باید به ترتیب طبـق کد مـرکز ، برنامه ، درﺁمد
سازمان و ماده قانونی هزینه ها ﭘر شود .
مبلغ بستانکاری نیز مربوط به بدهکاری معلمان اعزامی به دفتر مدارس خــارج از کـشور می باشد . تـاریخ
مدرک وکد دستـﮔاه نیز در ﭘایان ﺫکر می شود .
3-1-4-2 زیر منوی ثبت حقوق اساتید
شکل 3- 9 فرم ثبت حقوق اساتید
شما در شکل 3-1-9 فرم ثبت حقوق اساتید را مشاهده می کنید . این فرم اطلاعاتی را از ما می خواهد که
طی ﺁن دفتر مدارس خارج از کشور در نامـه ای به بانـک مـلی ایـران شـعبه حـساب های دولتی اطلاعات
حقوقی معلمان اعزامی را اعلام می دارد . این اطلاعات شامل مبلغ حقوقی ﺁنها ، تـعداد افـرادی که دارای
یک شماره حساب هستند ، نام کشور محل خدمت ﺁنها ، نام و شماره حساب ﺁنها می باشد .
در انتها نام و نام خانوادﮔـی مدیر کل امور مالی دفتر مدارس خـارج از کشـور و مدیـر کـل دفـتر مـدارس
خارج از کشور ﺫکر می شود .
3-1-4-3 زیر منوی ﮔزارش سند حسابداری
اینک شما را با ﮔزارش سند حسابداری در سیستم مالی دفـتر مدارس خارج از کشور ﺁشنا می سازیم.
ﮔزارش سند حسابداری از چهار قسمت اصلـی تشکیل شده است . قسمت اول یک جـدول است کـه سـه
ستون دارد به نام های کد دستگاه ، تاریخ سند و شماره سند .
قسمت دوم جدول دیگری است که همان سند حسابداری می باشد و یازده ستون دارد به نـام های شـماره
حساب ، عنوان حساب ، شرح ردیف سند ، برنامه ، در آمد ، ردیف بودجه ، مواد هـزینه ، مبلـغ بدهکار ،
مبلغ بستانکار ، شماره مدرک ، تاریخ مدرک و مرکز .
قسمـت سـوم از گـزارش سنـد حسابـداری مربـوط به شـرح سـند است .
قسمت چهارم نیز در بر دارنده ی محـل مهر و امضاء روئسای مـربوطه می باشد که در ادامه به آنـها اشـاره
خواهیم داشت .
شکل 3- 10 ﮔزارش سند حسابداری
شما در این ﮔزارش توانایی ﺁن را دارید که تمامی آن اطلاعاتی را که در فرم ثبت اسناد مالی به سیستم داده
اید را بوسیله نرم افزار Crystal Reports ﮔزارشﮔیری کنید .
این سند مالی در امور مالی دفـتر مـدارس خـارج از کشـور بایـﮔانی می شود و توسط رییس اداره تنظیــم
اسناد , رییس اداره رسیدکی , رییس اداره اعتبارات , رییس اداره دریافت و ﭘرداخت , مدیر کل امور مــالی
دفتر مدارس خارج از کشور به عنوان ﺫیحساب , مدیر کل دفتر مدارس خارج از کشور به عنوان مجـــری
طرح ,دریافت کننده وجه و در نهایت نماینده دیوان محاسبـات اداری مـورد امضـاﺀ قـرار خـواهد ﮔرفت .
حـالا بایـد از نامـه ای کـه از سوی دفتر مدارس خارج از کشور به بانـک مـلی ایـران شـعبه حـساب های
دولتی فرستاده می شود ﮔزارشﮔیری کنیم . ا ﮔر شما از زیر منو های امور مالـی ﮔـزارش حقوق اساتیـد را
انتخاب کنیم شکل زیر را می بینید .
حـالا بایـد از نامـه ای کـه از سوی دفتر مدارس خارج از کشور به بانـک مـلی ایـران شـعبه حـساب های
دولتی فرستاده می شود ﮔزارشﮔیری کنیم . ا ﮔر شما از زیر منو های امور مالـی ﮔـزارش حقوق اساتیـد را
انتخاب کنیم شکل زیر را می بینید .
3-1-4-4 زیر منوی ﮔزارش حقوق اساتیـد
در صفحه بعد , در شکل 3-1-11 که فرم ﮔزارش حقوق اساتیـد است , شما توانایی ﺁن را دارید که تمامی
آن اطلاعاتی را که در فرم ثبت حقـوق اسـاتید به سیستـم داده اید را بوسیلـه نرم افزار Crystal Reports
ﮔزارشﮔیـری کنید . طـبق شکل 3-1-11 باید تمـامی اطلاعات خواسته شده در فرم ثبت حقوق اساتید را
وارد کرده باشیم تا بتوانیم ﮔزارشﮔیری کنیم . ما مـی توانیم با استـفاده از شماره ای که به فرد داده ایـم در
این قسمت ﮔزارش آن را ببینیم .
شکل3- 11 ﮔزارش نامه بانک
گـزارش حقـوق اساتیـد از هفت قسمت جداگانه تشکیل شده است . قسمت اول مربوط به سربرگ نامه
های بانک می باشد .
در سربرگ های نامه های بانک معمولا جمهوری اسـلامی ایـران ، وزارت آمـوزش و پـرورش ، اداره کـل
آموزش و پرورش مدارس خارج از کشور ، را چاپ می کنند .
در قسمت دوم شماره ، تاریخ و پیوستِ نامه را می نویسند . در قسمت سـوم اصل متن نامـه به بانـک ملی
ایران شعبه حسابهای دولتی نوشته می شود .
در قسمت چهارم باید نام و شماره حساب های بانکی معلمان اعزام شده به خـارج از کـشور در آن نوشـته
شود .
قسمت پنجم از نامـه ی اداره کـل آموزش و پرورش مـدارس خـارج از کـشور به بانـک ملی ایران شـعبه
حسابهای دولتی قسمتی است که باید به امضاء مقامات ارشد دفتر مدارس خارج از کشور برسـد ، که ایـن
مقـامـات تحت عنـاوین ذیـحساب و مـدیر کل امور مالی اداره کـل آموزش و پرورش مـدارس خـارج از
کـشور و مدیر کل دفتر مدارس خارج از کشور می باشد .
قسمت ششم از نامـه ی مـذکور مربوط به رونوشـت های آن مـی باشد . که معمولا سـه رونوشـت در این
قسمت ذکر می شود .
اولین نسخه مربوط به مدرسه جمهـوری اسـلامی ایـران در کشـوری اسـت که مـعلم ایـرانی صاحـب این
نامه در آن مامور به خدمت است .
دومین نسخـه مـربوط به گروه بـرنامه ریزی مـالی و اعتبارات ارزی به همراه پرونده ی نامبرده و سومیــن
نسخه مربوط به گـروه بـرنامه ریزی مـالی و اعـتبارات ارزی جهت اطلاع و اقدام بعدی .
در قسمت هفتم از این نامه بایـد آدرس اداره کـل آمـوزش و پرورش مـدارس خـارج از کـشور را در آن
قسمت نوشته شود .
3-1-5 منوی کاربر
به شکل 3-1-12 که در صفحه بعد است توجه کنید .
در اینجا ما شما را با تمامی زیر منو های منوی امور مالی آشنا کردیم . منوی بعدی که باید شما با آن آشنا
شوید , منوی کاربر است که به ما امکان آن را می دهد که تعداد کاربران را افـزایش و کـاهش دهیـم و یـا
ویرایش کنیم .بنابراین ما در این منو سه زیر منو داریم .
شکل 3- 12 منوی کاربر و زیر منوهای آن
شمـا با کلیک کــردن روی منوی کـاربـر سـه زیــر منو مـی بینید تحـت عنـاوین : تعریف کاربر جدید ،
ویرایـش اطلاعات کـاربر و حذف کـاربر . از عنـاوین زیـر منـوها درمی یابیم کــه مــی تـوانیم سطــوح
کـاربـری متفـاوتی ایجـاد کنیـم . بـه ایـن معـنی کـه هر قسمـت بـا داشـتن UserName و PassWord
مخــصوص به آن قســمت با این سیستم کار کند تا هر چه بیشتر سطح امنیتی سیسـتم بالا رود .
این در حالی است که مدیر سازمان اختیار تام دارد با همه بخش هــا کار کند و آنها را زیر نظر داشته باشد.
3-1-5-1 زیر منوی تعـریف کـاربر جـدیـد
شما در صفحه بعد در شکل 3-1-13 زیر منوی تعـریف کـاربر جـدیـد یا به طور دقیق فرم تعـریف کاربر
جدید ملاحظه کنید تا با شما را با آن بیشتر آشنا کنیم .
شکل 3- 13 فرم تعریف کاربر جدید
شما با استفاده از این فرم ، که بنـام تعریف کـاربر جدید است ، می توانید کاربر جدید با سطح دستــرسی
متفاوت ایجاد کنید .
کاربـر جـدید به مـعنای اضافـه کردن یـک سطح دسـترسی بـه سطـوح دسترسـی های دیـگر مـی باشد .
ایـن فـرم از دو قسمـت تشکیـل شـده اسـت , اطـلاعات اصلـی و سطـح دسـترسی . اطلاعـات اصـلی
شـامل نـام , نـام خـانوادگـی , نـام کاربـری و کلمـه ی عبـور مـی باشد .
در این فرم شما اطلاعات اصلی را از قبیل نام , نام خانوادﮔـی , نام کاربری و کلمه عبور را وارد می کنید .
بعد از وارد کردن اطلاعات اصلی , سطح دسترسی را مشخص می کنیم .
سطوح دسترسی در این سیستـم را با تیـک دار کردن ﭼـﻬار مورد از قبیـل امـکان ورود اطـلاعات , امـکان
تعریـف کـاربر , مشـاهده ﮔـزارشات , امـکان ویرایش کاربر مشخـص مـی کنیم و با کلیـک کـردن دکمـه
تاییـد سطـح دسترسی برای شما اضافه می شود .
این به آن معناست که با تیک دار کردن هر یک از این ﭼﻬار مـورد اجازه کار با آن قسمت را ﭘیدا می کنید .
مثلا با تیک دار کردن مورد امکان ورود اطلاعات شما توانایی آن را ﭘیـدا می کنید که با زیر منو های منوی
ورود اطلاعات کار کنید . یا با تیک دار کردن مورد امکان تعریف کاربر شما توانایی آن را ﭘیـدا می کنید که
یک کاربر جدید اضافه کنید . به همیـن ترتیب اﮔر شمـا مورد مشـاهده ﮔـزارشات را تیـک دار کنید , مـی
توانید به تمامی ﮔـزارشات دسترسی ﭘیدا کنید .
حال اﮔر شمـا مورد امـکان ویرایش کاربر را تیـک دار کنید , توانایی آن را ﭘیـدا مـی کنید که کـاربــران را
ویرایش کنید . یعنی شما می توانید نام , نام کاربری , کلمه عبور و سطوح دستـرسی یک کـاربر را به طور
کامل تغییر دهید .
3-1-5-2 زیر منوی ویرایش اطلاعات کاربر
اکنون به توضیح دومین زیر منو از زیر منـو های منوی کاربر می ﭘردازیم , و در صفحه بعد شما می توانید ,
در شکل 3-1-14 با آن آشنا شوید .
این فرم از دو قسمـت تشکـیل شده است . قسمـت اول مــربوط به نام ونام خانوادگی کاربری است که ما
می خواهیم آن را ویرایش کنیم .
و اما قسمت دوم , خود دارای دو بخش اطلاعات اصلی و سطح دسترسی است .
شکل 3- 14 فرم ویرایش اطلاعات کاربر
شکل 3-1-14 که اکنون ﺁن را ملاحظه کردید , فرم ویرایش اطلاعات کاربر است که در ﺁن شما می توانید
با وارد کردن نام و نام خانوادﮔـی کاربر به سراغ آن کاربری بروید که قصـد تغییر خصوصیات آن را دارید .
شما می توانید نام , نام خانوادﮔـی , نام کاربری و کلمه عبور را که مربوط به اطلاعات اصلی اسـت را وارد
کنید .
اینـک مـی توانید سطـح دستـرسی را نیـز به سبب ایمنی هر ﭼـه بیشتر برای آن کاربری که مـورد نظـرتان
است , تغییـر دهید . و حالا شما با کلیـک کـردن دکمـه ویرایـش تـوانایی آن را داریـد که تغییـرات خود
را روی بانـک اطـلاعـاتی نـرم افزار اعمـال کــنید . و ﭼـناﭼـه از تغییـرات اعمـال شـده بـر روی بانـک
اطلاعاتی نرم افزار رضایت نداشتید با کلیـک کـردن دکمـه انصراف , از ویرایش کاربر صـرف نـظر کنید .
3-1-5-3 زیر منوی حذف کاربر
شما را در ادامه با فرم حذف کاربر آشنا خواهیم کرد .
شکل 3- 15 فرم حذف کاربر
شما در شکل 3-1- 15 در صفحه قبل با فرم حذف کاربر آشنا شدید .
درفرم حذف کاربر شما می توانید نام و نام خـانوادﮔـی کاربر مورد نظری را که خواستار حذف آن هستید ,
از طریق کومبو باکسی که در جلوی نام ونام خانوادﮔـی تعبیه شده است ﭘیدا کنید و سـﭘس اطلاعات اصلی
کاربر را وارد کنید . بعد از وارد کردن اطلاعات اصلی شما می توانید با کلیک کـردن دکمه حـذف , کـاربر
مورد نظر خود را حـذف کنید و یا با کلیک کردن دکمـه انصـراف از حـذف کردن کاربر صرف نظر کنید .
3-1-6 منـوی اطلاعات ﭘرسنلـی
اکنون منوی بعدی را که در شکل 3-1-16 می بینید , برای شما توضیح می دهیم .
شکل 3- 16 منوی اطلاعات ﭘرسنلی
اکنون شما در شکل 3-1-16 منوی دیـﮔری را بعد از منـوی کـاربـر می بینید , و آن هـم منـوی اطـلاعات
ﭘرسنلی است .
منـوی اطلاعات ﭘرسنـلی , دو زیر منـو دارد که مـربوط به اطلاعات معـلمان اعزام شده به خـارج از کشور
مـی باشد .
زیـر منـوی اول بنام اطلاعـات شخـصی است . اطلاعـات شخـصی , شامـل اطـلاعات مربوط به وضعیت
خانوادﮔـی و تحصیلی و به طور کلی تمامی خصوصیات و اطلاعات شخصی معلمان اعزام شــده به خارج
از کشور را در خود دارد .
زیر منوی دوم از منـوی اطلاعـات ﭘرسنـلی بنام اطلاعـات همراهـان است . قـبل از توضـیح این زیـر منـو
لازم است که در مورد همراهان به شما توضیحاتی را عرض کنیم . در واقع هر یک از معلمانی که در کلیـه
امتحانات مربوط به اعـزام آنهـا که از سـوی دفتر مدارس خارج از کشور در ﭼندین مرحله هر دو سال یک
بار برﮔزار می ﮔردد قبول می شوند و مجوز اعزام به خارج از کشور را می ﮔیرند , بـرای دو سـال متمـادی
باید در کشوری که به آن اعزام شده اند , زندﮔـی کنند , معلمان اعزام شده می تواننـد خانم و یا آقا باشند .
که این خانم ها و آقایان حتمـﴼ باید متاهل باشند . و در حقیقت تاهل معلمان از اساسـی ترین شرایــط آنها
برای شرکت در آزمون های اعزام به خارج می باشد .
اﮔر معلم اعزام شده مرد باشد به همراه خانواده باید برای خدمت به خارج از کشور برود . حال اﮔـر معـلم
اعزام شده زن باشد او نیز باید مانند یک معلم مرد به همراه خانواده اش برای به انجام رساندن ماموریتش به
خارج از کشور برود . حال که تمامی مطالب را در مورد همراهان به شما عرض کردیم به توضیح زیر منوی
اطلاعات همرامان می ﭘردازیم . اطلاعات همراهان ، شامل تعداد آنها ، سـن آنها و امکـانات آنها می باشد .
چرا که افراد خانواده ی معلمان اعزام شده به خارج از کشور ، باید از کلیه امکاناتی که در ایـران در اختـیار
داشته اند ، بهرمند باشند . که فراهم آوردن تمـامی امـکانات رفاهـی و تحصیـلی آنهـا بـر عهده ی دولـت
جمهوری اسلامی ایران و وزارتخـانه ی آموزش و پرورش مـی باشد . و سازمانـی که در ارتباط مسـتقیم با
سفارتخانه ها و کلیه ی سرپرستان مـدارس خارج از کـشور در ایران عـهده دار این مسـﺌولیت مهم است ،
دفتر مدارس خارج از کشور است .
3-1-7 منوی صدور حکم
شکل 3- 17 منوی صدور حکم
در بالا شـما شـکل 3-1-17 را تحـت عنـوان منـوی صـدور حـکم مـلاحظه مـی کنید .
این منو دارای سه زیر منوی متفاوت می باشد . عناوین این زیر منو هـا شـامل صـدور پیش نویس حـکم ،
صدور حکم نهایی و صدور حکم دست نویس است .
تهـیه و تنظیـم حکـم دسـت نـویس بـر عـهده ی بخـش کار گـزینی سـازمان مـی باشد .
به محـض آمـاده شـدن حـکم دسـت نویـس آن حـکم باید به امـضای رییـس بخـش کارگـزینی برسـد .
پـیش نـویس حـکم توسط بـخش کارگزینی طبـق آخـرین تغـییرات حقـوقی کارمـند مانند عاﺋـله مندی ،
حـق اولاد و بسـیاری شـرایط دیـگر تعییـن می شـود و بعـد از صـدور پیش نویـس حکـم ، کـار بخـش
کار گـزینی در اینـجا به پایان مـی رسد و پیـش نویس حـکم را به بخـش امـور اداری ابـلاغ مــی کنند .
امـور اداری پیـش نویس حکم را تایید مـی کند و رییـس بخـش امور اداری و رییس سازمان آن را امضاء
می کند .
3-1-7-1 منوی حکم نهایی
شمـا در شـکل 3-1-18 در صفـحه 37 مـی توانید زیر مـنوی تـعیین حـکم نهـایی یا فـرم حـکم نهـایی
را ببینیـد .
شکل 3- 18 فرم تعیین حکم نهایی
بعـد از بـه امضـاء رسیـدن پیـش نویس حـکم تـوسط روئـسای بخـش های اداری و سـازمانی باید پیـش
نویس حـکم به بـخش امـور مـالی ارسـال شـود تا طبـق پیـش نویش حکم ، حـکم نهایی تهـیه و تنظیم
شـود .
به صفـحه ی قبل نگاه کنید، شـما می توانید در شکل 3-1-18 تصویر فرم تعیـین حـکم نهـایی را ببینید .
همانطور قبـلا گفـته شـد ، حـکم نهـایی توسـط بخـش امـور مالی تهیـه و تنظـیم می شـود . و در واقـع
می تـوان گفـت حـکم نهایی از روی پیـش نویس حـکم تهیـه مـی شـود . حالا نوبـت آن رسیـده کـه در
مورد نحوه کار با زیر منوی تعیین حـکم نهـایی توضیحاتی را خدمتتـان عرض نماییم .
همانـطور که در شکل ملاحظه می کنید ، فرم تعیین حکم نهایی از پنج قسمت جداگانه تشکیل شده است .
قـسمت اول به نام شـماره حـکم اسـت . شـماره حـکم دارای دو فیلـد به نام هـای شـماره حـکم و نـوع
حـکم است .
مسئـول بخـش امـور مالی باید بر طبـق شـماره ای که روی پیـش نویـس حـکم هر یک از معلمـان تحت
عنـوان شـماره حـکم نوشته شده است ، بایـد به وارد کـردن شـماره حـکم مـعلم اعزام شـده اقـدام کند .
بعد از وارد کردن شـماره حـکم مـعلم از روی پیـش نویـس حـکم، باید طـبق پیـش نویـس حـکم معلم
یکی از مواردی که به عنوان نـوع حکم در ComboBox وجود دارد ، را انتخـاب کـند . به طـوری که در
شکل 3-1-18 مشاهده می کنید ، برای شماره حـکم 19800 ، نـوع حکم مامـوریت انتخـاب شده . و این
بــدان مـعنی است که فردی با شـماره حـکم 19800 به عـلت مامـوریت از طـرف وزارتـخانه آمـوزش و
پـرورش به خـارج از کشور فرستاده شده اند . و جـزء معلمین قبول شـده در آزمون های اعزام نبوده اند .
در همین قسمت که تحت عنوان شـماره حـکم از سـایر قسمت های فرم جـدا شده است ، شما دو دکمه
به نام های جستجو و همراهان را ملاحظه می کنید .
مسئولی که کار او در بخش امـور مالی تعیین حـکم نهایی است و باید با این سیـستم کار کند ، بعد از وارد
کردن شـماره حـکم و نوع حـکم باید دکـمه ی جـستجو را کـلیک کـند . با کلیک کردن دکـمه جـستجو
تمامی اطلاعاتـی که در قسـمت دوم فـرم تعیـین حـکم نهایی ، تحت عـنوان اطلاعـات پرسنلـی مـوجود
است، را نمایش می دهد .
در قسمت شمـاره حـکم، دکمه دیگـری نیـز به نام هـمراهان وجـود دارد .
ما در توضیح منـوی اطلاعات پرسنلـی و زیر مـنوی مربـوط به ثبـت اطلاعـات همـراهان به طـور مفـصل
در باره ی همراهـان معلمـان اعزام شده به خارج از کشور صحبت کردیم .
حال به طـور یـقین واضـح اسـت که وقـتی کـاربر بخـش امـور مالی دکـمه ی همـراهان را کلـیک کـند ،
اطلاعات همراهان یا به طور واضح تر اطلاعـات خـانواده ی معـلم اعـزام شده به خـارج از کـشور را به
طور کامل برای ما به نمایش در می آورد .
اکنون واجب است که به توضیح قسـمت دوم فـرم تعیـین حـکم نهایی ، تحت عـنوان اطلاعـات پرسنلـی
بپردازیم .همانطور که در شکل 3-1-18 در صفحه 37 ، فرم تعیین حکم نهایی را ملاحظه می کنید، قسمت
اطلاعـات پرسنلـی از سه ستـون و پـنج ردیـف تـشکیل شـده اسـت .
به طـور قـطع تا به حـال در مـورد اطلاعات پرسنلـی صحبتی نـکرده ایم . حـال نوبـت آن رسیـده کـه در
مورد آن توضیحـاتی را مـبذول بداریم .
پانزده مـورد اولیـه را یک به یک با توضیحاتی در مورد شان مطرح می کنیم .
1- نـام
2- نـام خـانوادگی
3- شـماره پرسنلی : هر یک از کارمندان در هر اداره و سازمانی باید دارای یک شماره پرسنلی باشند و
در حقیقت شماره پرسنلـی برای کـارمندان در یـک اداره ماننـد شـماره شناسنـامه برای افـراد یـک کشـور
است که با این شناسه از یک دیگر تمیز داده می شوند .
4- مدرک تحصیلی : منظـور از مـدرک تحصیـلی برای معلمـان هـمان عـنوان مـدرک آنها یا به طــور
واضح تر بالاترین مقطع تحصیلی که به آن رسیده اند .
5- رشته تحصیلی : منظـور از رشــته تحصیـلی برای معلمـان همان رشته ایسـت که آنها در دانشـگاه به
تحصیل آن پرداخته اند و در آن رشته فارغ التحصیل شده اند .
6- جنسیت
7- دوره تحصـیلی : منظور از دوره تحصـیلی برای معلمان اعـزام شده به خـارج از کشـور، آن مقـطع یا
دوره ای است که وی می خواهد در طول دوره ی مامور به خدمت خود در خارج از کشور در آن تدریس
کند ، می باشد .
8- رشـته آزمـون : منظــور از رشـته آزمـون برای معلمان اعـزام شده به خـارج از کشـور، آن رشتـه ای
است که وی در آن زمیـنه برای اعزام به خارج از کشور گزینش شده است . و یا بهتر است بگوییم در آن
رشته از وی امتحان اعزام به انجام رسیده است .
9- سمـت قـبلی : منظــور از سمـت قـبلی بـرای معلمان اعـزام شـده بـه خـارج از کـشـور، آن سمـتی
می باشد که معلم اعـزام شده به خـارج از کشـور، پیش از اعزام در مدارس ایران داشته است .
10- سـال اشـتغال : منظــور از سـال اشـتغال بـرای معلـمان اعـزام شـده به خـارج از کشـور، چنـدمین
سالـی اسـت که وی در مامـوریت خـارج از کـشور به عـنوان معلم اعزام شده به مدارس تحت سرپرستی
ایران در خارج از کـشور مشغول به خـدمت است . و در این جا لازم به ذکر است که این عدد یا می تواند
یک باشد و یا می تواند دو باشد . چون مدت مامـوریت معلمان فقط به مدت دو سال می باشد .
11- مـبنای اعـزام : منظـور از مبـنای اعـزام بـرای معلـمان اعـزام شـده به خـارج از کشـور، نـوع اعـزام
معلم به خارج از کشور می باشد . معلمان می توانند مانند مثالی که در شکل 3-1-18 می بینید ، مرد قبولی
باشند ، زن قبولی باشند و یا مـرد و زن به تبعیت هـمسر باشند .
12- سمـت جـدید : منظــور از سمـت جـدید بـرای معلـمان اعـزام شـده به خـارج از کشـور، همان
سمتـی اسـت که آنها بعد از ورود به خـارج از کـشور در مـدارس تحت سرپرسـتی ایـران در کشـور های
خارجی به دست می آورند .
13- حوزه مـحل خـدمت قـبل : منظــور از حـوزه مـحل خـدمت قـبل بـرای مـعلـمان اعـزام شـده بـه
خـارج از کشـور، شـهر و ناحیه ای است که معـلم اعـزامی قـبل از اعـزام به خـارج از کـشور در آنـها در
حـال خـدمت بوده است .
14- حـوزه مـحل خـدمت جـدید : منظــور مـا از حـوزه مـحل خـدمت جـدید بـرای مـعلـمان اعـزام
شـده بـه خـارج از کشـور، شـهر و ناحیه ای است که معـلم اعـزام شده به خارج از کشور ، بعد از اعزام
در آن کشوری که به آن اعزام شده است ، شروع به خدمت می کنـد .
15- کشـور : منظــور مـا از کشـور بـرای مـعلـمان اعـزام شـده بـه خـارج از کشـور، نـام آن کشـوری
است که معلم اعزامی در به آن کشور فرستاده شده و مامـور به خـدمت است .
در اینجا پانزده موردی که در ابتدا گفته شده بود به پایان رسید . مـورد بعـدی که جـزو اطلاعـات پرسنـلی
اسـت، نام مـدرسه ی غیر انتفـاعی اسـت، که بـرای بعـضی از معلمانی که در مدارس غیر انتفاعی تدریس
مـی کنند ، نام مدرسه ی غیر انتفاعی آن ها را باید قید کنیم .
آن بخـش بسیار مهـمی که در حـکم هر کارمنـدی چه معلم و چه کارمنـدان ادارات معمـولی بـاید وجـود
داشتـه باشـد و در واقـع حـکم هر کارمنـدی به خـاطر آن تهیـه مـی شود ، حقـوق است .
در این دفـتر ، یعـنی دفتـر مدارس خارج از کشـور ، حقـوق معلمـان اعـزام شـده بـه خـارج از کـشور ،
هر دو ماه یک بار توسـط امـور مـالی دفتـر مدارس خارج از کشـور، بـه حسـاب های بانـکی معلمـان در
کشوری که در آن در حال خدمت هستند، واریز می شـود .
حقوق معلمان از بانک ملی ایران شعبه ی حساب های دولتـی به حسـاب های بانـکی آنها واریز می شود .
لازم به ذکـر اسـت که حقـوق معلمـان اعزامـی باید به ارز رایـج آن کـشوری که معـلمان در آن مامـور به
خدمـت هـستند، محـاسبه و پـرداخت شـود . معـمولا ریال ایـران به ارز های دلار ، ین و یـورو تبدیــل
می شود .
حـال نوبت به آن رسـیده که در مـورد قسمت سـوم فـرم تعیین حـکم نهایی توضیحات لازم را ذکر کنیم .
قسمـت سوم تحت عنوان مرحـله سوم است و دارای سـه فیلد می باشد ، که یک به یک به توضـیح آنــها
می پردازیم .
1- تاریـخ شـروع : منظور از تاریـخ شـروع در حـکم نهایی هر معلم اعـزام شـده به خـارج از کـشور ،
تاریـخ شـروع حـکم آنها با شـرایط جدید هر سال می باشد . زیرا که اعتبار هر حکم در هر سازمانی فقـط
به مدت یک سال است .
2- تاریـخ پـایـان : منظور از تاریـخ پـایـان در حـکم نهایی هر معلم اعـزام شـده به خـارج از کـشور ،
تاریـخ پـایـان حـکم آنها در سال جاری می باشد . زیرا همانـطور که گفـته شـد ، اعتبار هر حکم در هر
سازمانی فقـط به مدت یک سال است .
3- تاریـخ اجـرا : منظـور از تاریـخ اجـرا در حـکم نهایی هـر مـعلم اعـزام شـده بـه خـارج از کـشور ،
تاریـخ اجـرای حـکم آنها می باشد که معمولا همان تاریـخ شـروع حـکم می باشد .
4- تاریـخ صـدور : منظور از تاریـخ صـدور در حـکم نهایی هر معلم اعـزام شـده به خـارج از کـشور،
تاریـخ صـدور حکم هر معلم اعزام شـده به خارج از کشور است، که باید به محل خدمت او صـادر شود .
5- شـماره پرونـده : منظــور از شـماره پرونـده بـرای هر یـک از مـعلمان اعـزامی به خـارج از کشـور،
شـماره کارگزینی هر یک از کارمندان وزارتخانه آمـوزش و پـرورش مـی باشد .
بـعد از توضـیحاتی که درباره قسمـت سـوم از فـرم تعییـن حـکم نهایی دادیم ، حـال باید به توضیحاتـی
در مورد قسمت های چـهارم و پـنجم فـرم بـپردازیم .
همانـگونـه کـه در شـکل 3-1-18 در صفحــه ی 37 ملاحـظه مـی کنـید ، قسمـت چـهارم فـرم بـه نـام
اطلاعـات حـکم قبـلی اسـت .حـال یـک به یـک به تـوضیح آنـها مـی پردازیم .
در قسمت اطلاعـات حـکم قبـلی ، سـه فیـلد مـی بـینید به نـام های شمـاره حکـم قبـلی ، تاریـخ حکـم
قبـلی و مبـلغ اجـاره است .
1- شمـاره حکـم قبـلی : منظــور از شمـاره حکـم قبـلی بـرای هر یـک از مـعلمان اعـزامی بـه خـارج
از کشـور، شمـاره حکـمی است که قبـل از حـکم جـدید داشتـه اسـت .
2- تاریـخ حکـم قبـلی : منظــور از تاریـخ حکـم قبـلی بـرای هر یـک از مـعلمان اعـزامی بـه خـارج
از کشـور، تاریـخ حکـمی است که قـبل از حـکم جـدید داشـته اسـت .
3- مـبلغ اجـاره : منظــور از مـبلغ اجـاره بـرای هر یـک از مـعلمان اعزامی بـه خارج از کشور، مبلغی
است که هر معلم مامـور به خـدمت در خـارج از کـشور بابـت اجـاره بهای مسـکن خود و خانواده اش
در کـشوری کـه در آن به خدمت مشغول است، می پردازد .
قسمـت پنـجم از فـرم تعییـن حـکم نهایی تحت عنـوان توضیـحات مـی باشد . کـاربر بـخش امـور مالی
می تواند در قسمت توضیحات هر آنچه راجع به مبلغ اجاره بهای مسکن و سایر مسائل مربوط به وضعیت
معلم مامـور به خدمت در خارج از کشور لازم است ، بنویسد .
پیشنـهادات
در ابتـدای سخـن آنچـه امـر مهمـی به نظـر مـی رسد آن اسـت که سیستـم هایی کـه در بیشـتر
سازمان ها و ادارات و بـخش های دولتـی ایـران به کـار گرفتـه مـی شود ، سطـح پایینـی دارنـد و تحـت
سیستـم عـامل قدیـمی و پر اشکال Dos کار می کنند .
بنـابرایـن بهتریـن راه بـرای آزاد شـدن از مـشکلات ایـن سیـستم هـای قـدیمی ، طراحی و نوشتن برنامه
های جدیدی است که با به کار گیری از محیط های برنامه نویسی بروز و پر کاربرد امروزه ، همـگی تحت
وینـدوز اجـرا مـی شـوند و کـار بـا آنـها بسیـار راحـت تر و بـی دردسـر تر از آن برنـامه هـای قـدیمی
تحت Dos ، مـی باشـد .
استفـاده از نـرم افزار های بـروز و سریع بمنظور نگهداری بانک های اطلاعاتی محرمانه و حجیم سـازمانی
در بالا بردن سرعت و کارایی برنامه به برنامه نویس کمک می کند .
همچنین به علت بالا بودن تعداد گزارش گیری ها در سـازمان ها و ادارات استفـاده از نـرم افزار هایی کـه
محیـط های راحـت و سریعـی بـرای گـزارش گیری داشتـه باشـد بـاز به کمک بـرنامه نـویس و کـسانی
که بـا سیستم کار می کنند ، می آیند .
لازم به ذکـر اسـت که تمامـی آن برنامـه هـایی که با نـرم افـزار های جـدید طراحـی و نوشتـه می شود ،
مـی تواننـد در شبـکه هـای محـلی و اینتـرنت نـیز مـی توانـند کـارایی خوبی را از خـود نشـان دهـند .
چنیـن سیستـم هایـی کـه در یـک سـازمان بـزرگ مـورد استفـاده قـرار مـی گـیرنـد اگـر در محیـط های
شبــکه ای بـه اشـتراک گـذارده شـوند کارایـی بالاتـری از خـود نشـان خـواهنـد داد .
البـته با در نظـر گـرفتن امنیـت لازم بـرای سیستـم سـازمان ، بطـوری کـه هـر تعداد از کارمندان سـازمان
با در نظر گرفتن ارتباط بخش مـربوطه از سیستـم سـازمانی بـهره بـرداری کند .
در پایان خـوب است یادآوری کنیم هر سیستمی که به کارگرفته مـی شود باید پشتیبـانی شود و زمانی کـه
دیگر جواب گو نیست بروز رسانی شود .
منابع و ماخذ
مهـندس رمـضان عبـاس نــژاد ، 1383 ، آمــوزش گـام بـه گـام CrystalReports ، جــلد اول ،
چاپ اول ، انتـشارات عـلوم رایـانه ، بابـل
مهـندس عیـن الله جعـفر نـژاد قـمی و مهـندس رمـضان عبـاس نــژاد ، 1382 ،
آمـوزش گـام به گـام NET . C # ، جــلد اول ، چاپ اول ، انتـشارات عـلوم رایـانه ، بابـل
مهـندس عیـن الله جعـفر نـژاد قـمی و مهـندس رمـضان عبـاس نــژاد ، 1381 ،
آمـوزش گـام به گـام SQL SERVER ، جــلد اول ، چاپ اول ، انتـشارات عـلوم رایـانه ، بابـل
مهـندس عیـن الله جعـفر نـژاد قـمی، 1382 ، سیستـم هـای بانـک اطلاعاتـی ، جــلد اول ، ویراسـت
هشتم ، انتـشارات عـلوم رایـانه ، بابـل
(مقاله) آرین ، امیری، پاییز 1384 ، آموزش SQL SERVER
C# Tutorial For Beginners
Author : Joe Mayo
Copyright (c) 2001-2003
http://www.csharp-station.com/
C# Unleashed
By : Joe Mayo
Publication : SAMS 2002
C# Reference
By : Microsoft C# Team
Publication : Microsoft Press 2001
3