توسعه امکانات بهره گیری از ارتباط ترمینال کانتینری بندری و ترمینال خشک در پسکرانه و اثرگذاری آن بر رقابت بین ترمینال ها (مطالعه موردی بندر شهید رجایی)
1
فهرست
1-مقدمه
2-1-تعریف مساله
3-1-اهداف تحقیق
4-1-روش تحقیق
1-2-گام اول
2-2-گام دوم
1-2-2-مشخصات افراد شرکت کننده در پرسشنامه اولیه
3-2-گام سوم
1-3-2-مشخصات افراد شرکت کننده در پرسشنامه ثانویه
4-2-گام چهارم
5-2-گام پنجم
3-نتیجه گیری
4-پیشنهادات
1-مقدمه
در 20سال گذشته میزان رشد استفاده از کانتینر شدت یافته، به طوریکه میزان حجم ترافیک آن در بین سالهای 2004 تا 2014 دو برابر شده و به میزان 175 میلیون TEU رسیده است.
علاوه بر تداوم افزایش میزان حمل و نقل کانتینری در دنیا، لزوم به کارگیری تمهیدات مناسب به منظور مواجهه با کالای بسیار زیادی که در بنادر جابجا میگردد و امور مربوط به تخلیه، بارگیری، گمرک و همچنین ارسال آنها به مراکز تولید و جذب کالا را مشخص می شود.
3
محدودیت های توسعه فیزیکی به علت کمبود زمین در کرانه های ساحلی و هزینه های قابل توجه افزایش ساخت پایانه ها و یا طرح های پیشروی در دریا که مواجه با مسایل زیست محیطی نیز می باشند لزوم توجه و درنظرگیری تمهیدات دیگر را بیش از پیش ضروری ساخته است.
نمونه ای از این تمهیدات موفق «بنادر خشک» می باشد.
4
2-1-تعریف مسئله
بنادر خشک روابط استراتژیک را با هدایت تولیدکنندگان مصنوعات و افزایش خدمات لجستیکی توسعه داده است.
اصول مفهومی رقابت پذیری بنادر بعلت طبیعت پیچیده انواع بندر از قبیل بنادر اصلی،بنادر محلی،بنادر ترانزیتی و کانتینری تشریح نشده است. اما به طور کلی می توان رقابت پذیری را قابلیت ها و توانمندی هایی دانست که یک کسب و کار،صنعت،منطقه،کشور دارا هستند و میتوانند آنها را حفظ کنند تا در عرصه رقابت بین المللی نرخ بازگشت بالایی را در فاکتورهای تولید ایجاد کرده و نیروی انسانی خود را در وضعیت نسبتا بالایی قرار دهند.
5
بنابراین فعل و انفعال بین ترمینال های کانتینری و بنادر خشک و تاثیر آن روی پویایی رقابت صنعت بندری موضوع مورد علاقه برای ارگان های خصوصی و عمومی، لجستیک ها و پژوهشگران و زنجیره ی مدیریت تقاضا می باشد.
بر این اساس، در این تحقیق به بررسی تاثیرات ترمینال کانتینری بندری و ترمینال خشک در کنار یکدیگر پرداخته شده و به عنوان مطالعه موردی، ترمینال کانتینری بندر شهید رجایی (بزرگترین بندر کانتینری کشور) در نظر گرفته شده است.
6
3-1-اهداف تحقیق
تبیین مدلی برای انتخاب روابط کاربردی ما بین بنادر خشک و ترمینالهای کانتینری، تا ترمینالها را به نقطه مطلوب رقابت پذیری برساند.
تعیین عوامل مختلف تاثیرگذار بر روابط ما بین بنادر خشک و ترمینالهای کانتینری
استخراج معیارهای دخیل در حوزه حمل و نقل کانتینری کالا
دستیابی به استراتژی های کارآمد و یکپارچه برای بهینه سازی روابط ما بین ترمینال خشک و ترمینال کانتینری بندری با توجه به افزایش میزان رقابت پذیری ترمینال ها
7
8
جدول جمع بندی مطالعات انجام شده مرتبط
4-1-روش تحقیق
شناسایی شاخص های تاثیرگذار بر رقابت پذیری ترمینال ها
انتخاب شاخص های موثر
تعیین مقادیر کمی و کیفی شاخص ها
ورود اطلاعات حاصل از پرسشنامه ها به نرم افزار
بررسی نتایج حاصل از نرم افزار
9
10
فلوچارت روش تحقیق
1-2-گام اول- شناسایی شاخص های تاثیرگذار بر رقابت پذیری ترمینال ها
11
12
2-2-گام دوم- انتخاب شاخص های موثر
نمونه فرم پرسشنامه اولیه
1-2-2-مشخصات افراد شرکت کننده در پرسشنامه اولیه
طبق نظریه 5 نقطه ای لیکرت برای اینکه نتایج بدست آمده از اعتبار کافی برخوردار باشد، بهتر است تعداد افراد شرکت کننده ما بین 20 الی 50 نفر باشد (مضرب 5)
در انتخاب خبرگان دو معیار وقوف علمی و وقوف اجرایی بر مسائل حمل و نقل دریایی در نظر گرفته شد، در نهایت 25 تن از اساتید، کارشناسان و دانشجویان رشته حمل و نقل، برای تکمیل پرسشنامه ها دعوت به عمل آمد.
تعداد 5 نفر از استاید دانشگاه که در مقطع کارشناسی ارشد تدریس می کنند.
تعداد 8 نفر از کارشناسان ارشد ترافیک که در شرکت مترا، رهروان، طرح اندیشان و پارسه مشغول به فعالیت در زمینه حمل و نقل دریایی هستند.
تعداد 12 نفر از دانشجویان برتر کارشناسی ارشد رشته حمل و نقل دانشگاه تهران جنوب که وقوف علمی کافی بر مسائل حمل و نقل دریایی را دارند.
13
14
امتیازات شاخص های تاثیرگذار بر رقابت پذیری ترمینال
از بین 12 شاخص اولیه 6 شاخص حذف
و
6 شاخص به عنوان مهمترین شاخص ها انتخاب شدند
15
گام سوم-تعیین مقادیر کمی و کیفی شاخص ها
نمونه فرم پرسشنامه دوم
1-3-2-مشخصات افراد شرکت کننده در پرسشنامه دوم
با توجه به گستردگی حیطه های مرتبط با بنادر خشک و ترمینال های کانتینری پرسشنامه به کارشناسان و صاحب نظرانی در واحدهای مرتبط در اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان (بندر شهید رجایی)، شرکت تایدواتر خاورمیانه، بعضی از ادارات مرتبط در سازمان بنادر و دریانوردی، کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران، چندین شرکت خصوصی فعال در عرصه حمل و نقل کانتینری و زیرساختهای آن تحویل داده شد.
از 84 پرسشنامه تحویلی51 عدد پاسخ داده شدند که برابر با 61 % مشارکت می باشد
75% از پاسخ دهندگان در سازمانها یا ادارات دولتی و 25% از ایشان در بخش خصوصی فعالیت می کنند.
16
17
18
کد دهی به بازه های هر یک از شاخص ها
4-2-گام چهارم-ورود داده های حاصل از پرسشنامه ها به نرم افزار
19
ادامه جدول کد دهی به بازه های هر یک از شاخص ها
20
5-2-گام پنجم-بررسی نتایج خروجی از نرم افزار
Y=β1+ β2×2+ β3×3+ β4×4+ β5×5+ β6×6+ β7×7
21
بررسی تاثیر مثبت و منفی شاخص ها بر میزان رقابت پذیری ترمینال ها
Y= -β1- β2×2+ β3×3+ β4×4+ β5×5+ β6×6- β7×7
22
ترتیب میزان تاثیرگذاری هر یک از شاخص ها بر رقابت پذیری ترمینال ها
1- ظرفیت ذخیره سازی کانتینر با ضریب 7.28 +
2- نرخ تخلیه و بارگیری با ضریب 6.82+
3- نرخ جابجایی کانتینر با ضریب 6.51+
4- نحوه اتصال ترمینال با ضریب 4.58+
5- زمان انجام تشریفات گمرکی با ضریب 4.37-
6- زمان جابجایی کانتینر با ضریب 4.14-
Y=82%
23
Y= -6.68- 4.73×2+ 6.15×3+ 6.82×4+ 7.28×5+ 4.85×6- 4.41×7
2
4
5
4
3
1
3-نتیجه گیری
اگر زمان انجام تشریفات گمرکی در ترمینال ها به 2 الی 3 ساعت کاهش یابد بر میزان رقابت پذیری ترمینال ها تاثیر بسزایی دارد.
افزایش نرخ جابجایی کانتینر مابین ترمینال خشک و ترمینال بندری (سالانه حدود 2 الی 2.5 میلیون TEU ) می تواند در افزایش میزان رقابت پذیری ترمینال های کانتینری نقش مهمی را ایفا کند.
همچنین اگر نرخ تخلیه و بارگیری کانتینر در ترمینال بندری از 2.3 میلیون TEU فعلی، به حدود 3.5 الی 4 میلیون TEU برسد، رشد چشمگیری در رقابت پذیری ترمینال کانتینری حاصل می گردد.
24
میزان گنجایش مناسب ترمینال خشک در پسکرانه که موجب افزایش رقابت پذیری ترمینال گردد، حدود 2 الی 2.5 هزار TEU می باشد.
استفاده از سیستم های اتوماسین حمل کانتینر ما بین ترمینال خشک و ترمینال بندری نقش اساسی در افزایش رقابت پذیری ترمینال کانتینری دارد.
و در نهایت اگر زمان جایجایی کانتینر مابین ترمینال ها به 0 الی 1.5 ساعت تقلیل یابد می تواند، در رقابت پذیری ترمینالها بسیار مفید واقع گردد.
لذا توسعه امکانات بهره گیری از روابط ترمینال کانتینری خشک در پسکرانه و ترمینال کانتینری بندری، تاثیر بسزایی بر میزان رقابت پذیری ترمینال ها با توجه به شاخص های مطرح شده، را دارد.
25
4-پیشنهادات
انجام مطالعات مکانیابی بنادر خشک در کشور با توجه به بازارهای هدف مختلف محلی، ملی و منطقه ای، پس از تشکیل بانکهای آماری مورد نیاز.
مطالعه بر روی ساختار پایانه های ترکیبی کانتینری داخلی نظیر پایانه های کانونی و حاشیه ای با دو یا سه و یا چهار پایانه کانونی و یا ابرپایانه های کانونی
مطالعه بر روی روش حمل و نقل اصلی در بین بنادر خشک و بنادر ساحلی
مطالعه بر روی خط سیر بهینه و مسیریابی مبادی و مقاصد و بنادر خشک
26
با تشکر از توجه شما
27