فصل اول
مقدمه و خلاصه
1-مقدمه
ارتومیسکوویروس ها یاویروس های آنفلونزاحامل نوعی بیماری بسیارواگیر هستند که دردستگاههای تنفس،گوارش واعصاب جایگزین می شوندوگاهی درطیورمرگ ومیربسیارشدیدی ایجادمی نمایند.
این ویروس ها به دوپاتوتیپ ویروسهای آنفولانزا با قدرت بیماری زایی شدید ((HPAI وویروس های آنفلوانزا با قدرت بیماریزایی کم یا متوسط (nHPAI) یا (mPAI) تقسیم می گردند.عفونت آنفلوانزا در گونه های مختلف پرندگان دریایی مهاجر وآبزی درسرتاسردنیا مشاهده شده است واین پرندگان به عنوان مخزن ومنبع ویروسهای آنفلوانزای طیورمحسوب می شوند.اگرچه ویروسهای nHPAIازبیشترگونه های پرندگان اهلی جداشده اند ولی صنعت مرغداری وبوقلمون تا کنون بیشترین خسارات حاصله ازآنفلوانزارا متحمل شده است. ژنوم ویروس های آنفلوانزا حاوی RNA وهشت قطعه ای است. به همین دلیل بازارایی ژنتیکی در این ویروس ها زیاداتفاق می افتدوبه عنوان سدی بزرگ درراه کنترل وپیشگیری بیماری به حساب می اید .
براساس پادگن های نوکلئوکپسید یاماتریکس ، ویروسهای آنفلوانزابه سه تیپ AوB وC طبقه بندی می شوند وتیپ A ، عامل اکثرهمه گیری های آنفلوانزا درطیورودام ها و همچنین عامل مرگ میلیونها انسان درقرن حاضر بوده است. مهمترین پادگن های سطحی ویروس آنفلوانزا ، هما گلوتینین (HA) ونورامینیداز(NA) می باشند. براساس این پادگن ها ، تا کنون 15 تحت سروتیپ H ونه تحت سروتیپ N گزارش شده است. کلیه تحت سروتیپ های ویروس های آنفلوانزا ازپرندگان اهلی جدا شده اند . ویروس های آنفلوانزا دردستگاه تنفس وگوارش پرندگان آلوده تکثیر پیدا می کنند وانتقال مستقیم ویروس ازپرنده ای به پرنده ی دیگر ازطریق آئروسل و ذرات معلق منتشره ازدستگاه تنفس و مدفوع وانتقال غیرمستقیم ازطریق آب یاغذای آلوده انجام می گیرد. روند شکسته شدن HA به دومولکول HA1 وHA2 در بیماریزایی ویروس نقش مهمی دارد که به حضوریا عدم حضورپروتئازها دردستگاه گوارش و تنفس طیوربستگی دارد. تشخیص آزمایشگاهی عفونت آنفلوانزابراساس آزمایش های سرم شناسی ، ویروس شناسی ومولکولی می باشد. به دنبال جدا سازی ویروس های آنفلوانزا ، تیپ وسرو تیپ آن الزاماً مشخص می شود وپاتوتیپ آن باید توسط آزمایش های InvitroوInvivo مورد ارزیابی قرار گیرد. جداسازی ویروس های HPAI یا ویروسهای متعلق به تحت سرو تیپ های H5 و H7 باید به اطلاع مراجع ذیصلاح ملی و بین المللی دامپزشکی رسانده شود. به دلیل آنکه پرندگان دریایی مهاجروابزی به راحتی می توانند به طورهمزمان با ویروس هایی که ازنظر پادگن های H وN ، متفاوت هستند ، آلوده شوند ، لذا آنفلوانزای طیوراحتمالاًهمیشه به عنوان یک بیماری غیرقابل پیش بینی باقی خواهد ماند. مهمترین اقدام دربرنامه ی پیشگیری و کنترل آنفلوانزا ممانعت ازتماس پرندگان دریایی و مهاجروآبزی با گله های ماکیان ، بوقلمون و مرقابی می باشد. بلا فاصله بعد از ورود ویروس های آنفلوانزا به یک منطقه ، انجام سیا ست های کشتار، قرنطینه و واکسیناسیون ، احتمال انتشارویروس ازیک منطقه به منطقه دیگررابه شدت کاهش می دهد.
درمجموع برای بررسی و شناسایی بیماری ، نیاز به فراورده های سرمی است. بنابراین موسسه ی واکسن و سرم سازی رازی اقدام به تهیه آنتی سرم اختصاصی پروتئین هما گلوتینین ویروس آنفلوانزای سویه ی N2 H9 شایع درایران نمود تا به عنوان کنترل مثبت برای سرم های مجهول درآزمایش های تشخیصی به کار گرفته شود.
2-1-خلاصه فارسی:
برای تشخیص سرولوژیکی عفونت های آنفلوانزای طیور, روش های آزمایشگاهی مختلفی ازجمله آزمایش ممانعت ازهماگلونیناسیون(HI) ، ممانعت ازنورامینیداز(NI) ، رسوب برروی ژل آگار(AGP) والیزا (ELISA) بکارمی رود که بااستفاده ازاین آزمایشات می توان تیپ وتحت تیپ ویروس آنفلوانزارامشخص کرد.
باتوجه به گسترش بیماری آنفلوانزادرسطح کشوروبروزاپیدمی های اخیربیماری درصنعت طیورایران ، ارائه ی راه حلی برای تشخیص سریع بیماری درمرغداری هاجهت اجرای برنامه های کنترلی واحتمالاًریشه کنی ضروری است. چنین برنامه هایی بااستفاده ازآنتی ژن هاوآنتی سرم های وارداتی انجام می شودکه این فراورده هاباصرف هزینه های هنگفتی تهیه می شوندوبا توجه به اینکه تحت تیپ ویروس آنفلوانزای شایع درایران H9N2 می باشد ، موسسه ی تحقیقات واکسن وسرم سازی رازی تصمیم به تهیه وارزیابی آنتی ژن وآنتی سرم اختصاصیH9 جهت استفاده درآزمایش های مختلف کنترلی وتشخیصی نمود.
3-1-خلاصه ی انگلیسی
For serologic diagnosis of Avian influenza infections various laboratory methods such as hemagglutinin inhibition test(HI),Neuramidase inhibition test(NI),Agar gel precipitation test (AGP)and ELISA are used.By means of thise tests,serotype and subtype of influenza virus cold be diagnosed.with regard to the outbreak of influenza disease throughout the country and recent epizootic outbreak of the disease in the iran,s poultry industry,presenting a solution for immediate diagnosis of the disease in poultry farms for implementation of control and eradication
Measures is necessary.Such measures are implemented by the use of imported antigens and antiserums.Thise products are imported by spending lots of money andm whereas subtype of influenza virus in iran
Is H9N2 Razi vaccine and serum producing Research Institute decided
to prepare and evaluate the specific H9 antigen and antiserum to be
used in varios control tests and diagnosis.
فصل دوم
کلیات ویروس شناسی
وبیماری انفلوانزای
طیور
1-2-مقدمه بیماری:
واژه ی آنفلوانزادرابتدابیانگراپیدمی تب های کاتارال وحاد ، با انتشارسریع ، دربین انسان هابودکه به وسیله ی ویروس های خاانواده ی ارتومیسکویریده ایجادمی شد.
امروزه ثابت شده است که ارتومیکسو ویروس ها ، عامل تعدادقابل توجهی ازبیماری هاوعفونت های طبیعی انسانها ، اسبان ، خوکهای اهلی وگونه های مختلف پرندگان ومواردانفرادی بیماری درراسووتعدادی ازپستانداران دریایی می باشند ومعمولاً دستگاه تنفسی فوقانی رادرگیری می سازند . درآلودگی طیوراهلی با ویروس های آنفلوانزای مرغی(AI ) ، سندرم های مختلفی ازجمله یک بیماری تنفسی بدون علائم بالینی وکاهش تولیدتخم مرغ تایک بیماری شدید سیستمیک با مرگ ومیر نزدیک به 100 درصد دیده می شود ، فرم شدیدوسیستمیک بیماری ، ناشی ازآلودگی طیورباویروس های آنفلوانزای مرغی بابیماری زایی بالا(HPAI)می باشد. معمولاًبیماری دراکثرگونه های پرندگان وحشی به صورت نهفته می باشد.
2-2-تعاریف وکلمات مترادف:
آنفلوانزای مرغی اول باربه عنوان یک بیماری سیستمیک بامرگ ومیربالا(یعنی آنفلوانزای مرغی بابیماری زایی بالایاباحدت بسیاربالا)تشخیص داده شد. ازسال 1870 تا 1981، HPAI به نام های مختلف ازجمله fowl plague(معمول ترازهمه)fowl pest,peste aviaire, typhus exudatious gallinarium,geflugelpest,Brunswick bird plague Brunswick disease,Fowl diseaseو fowl or bird grippeشناخته می شد. در1981اولین کنگره ی بین المللی آنفلوانزای مرغی اصطلاح HPAI رابه عنوان تعریف رسمی فرم حادآنفلوانزای مرغی پذیرفتOIE, HPAI رادرلیستA بیماری ها قرارداده است. لیست A OIE ، شامل بیماری های قابل انتقالی است که دارای پتانسیل بالقوه برای انتشارسریع وبسیارجدی درسطح جهانی با نتایج سیاسی ، اقتصادی یابهداشت عمومی مهم می باشندوبیماری هایی هستندکه اهمیت زیادی درتجارت بین المللی حیوانات وتولیدات دامی دارند.
اشکال ملایمترAI ، در گونه های مختلف طیوراهلی مابین سالهای 1949 واواسط دهه ی 1960 شناخته شدندبه اصطلاحLow pathogenie,phathogenic,non highly, pathogenic AI و MP)Mildy pathogenic) درمورد این هابه کار گرفته شد . ضررهای اقتصادی وتولیدی ویروس های این دسته درصنعت طیوردرمقایسه با HPAI بسیارکمترمی باشد . nHpai یا MPAI درلیستAیاB بیماری های OIE قرارنگرفته ند.
4
3-2-اهمیت اقتصادی بیماری:
ضررهای اقتصادی ناشی از آنفلوانزای مرغی ، سویه ی ویروس گونه های پرندگان آلوده ، تعداد مزارع درگیر، روشهای کنترلی مورداستفاده وسرعت انجام برنامه هایی کنترلی وریشه کنی ، بستگی دارد. دراکثرکشورهای پیشرفته ، HPAI وMP درصنعت طیورتجاری ، بیماری های بومی نمی باشند. شیوع بیماری وضررهای اقتصادی ناشی ازآن ، درهمه گیری های MPAI یا HP درطیورتجاری وغالباً درماکیان وبوقلمون هاروی داده است. بعضی ازکشورهای پیشرفته ، همه گیری های بومی MPAI رادر طیورصنعتی خود دارند ودر بعضی از این کشورها ، MPAI بصورت بومی در سیستم های بازار محلی طیور (بازار طیورزنده) وسیستم پرورش طیوردرخانه که اقوام بومی نواحی وابسته به مراکزشهری ،ایجاد می کنند ، دیده می شود. اصطلاح LPM به جای اصطلاح پرندگان زنده استفاده می شود.
ضررهای ناشی ازوقوع همه گیری های HPAI درطیور اهلی در مزارع تجاری تولیدی یا درطیورسیستم های LPM وسیع می باشد . ضررهای مستقیم شیوع HPAI شامل هزینه های حذف طیور، ضررهای واگیری ومرگ و میر،هزینه های قرنطینه و نظارت بهداشتی وپرداخت غرامت برای حذف پرنده های بازاری زنده می باشد .
همه گیری های MPAI ، زیانهای اقتصادی عمده ای را برای تولیدکنندگان بوقلمون و مرغابی، مخصوصاً زمانی که با عوامل بیماری زای ویروسی یا باکتریایی ثانویه همراه باشند ، در پی دارد. درکل زیان های ناشی ازاین دسته در مقایسه باHPAI کمتر می باشد ، زیرا گله های آلوده ، با یک برنامه کنترلی ، حذف می گردندوواگیری آنها کمترمی باشد وتجارت ملی و بین المللی معمولاًاسیبی نمی بیند. 5
ش4-2- اهمیت بیماری از نظرسلامت عمومی:
درحالت کلی ، ویروس های آنفلوانزا ، به هنگام انتقال ، با میزان خود وبا افراد همان گونه وگاهی اوقات درانتقال بین گونه ای ، با گونه های که قرابت نزدیکی دارند ، سازگارمی شوند . در موارد نادری ، ویروسهای A I قابلیت انتقال پذیری به انسان را نشان داده اند.
ازنظرتجربی ، ویروس های AI مختلف ، نشان داده شده است که توانایی محدودی برای تکثیردردستگاه تنفسی فوقانی انسان هادارند ، اگرچه درمواردنادری ، انتقال ویروس های AI به انسان به دوروش مجزاصورت گرفته است : 1) انتقال کل ژنوم ویروسAI و 2)انتقال قطعات ژنی ویروسAI .
مواردانفرادی انتقال تمام ژنوم ویروس های AI به انسان ، اثبات شده اند. با این وجودچنین مواردی درمقایسه با ویروس های آنفلوانزای سازش یافته باانسان که هرساله ودرطی پاندمیک های بیماری ، روی می دهد ، بندرت می توانند صدهامیلیون نفررادرگیرسازند . مواردانتقال ویروس های آنفلوانزای خوکی به انسان ، درمقایسه باانتقال ویروس های AI ، بیشترگزارش شده اند ، امااین امرزیادمعمول نمی باشد. این تفاوت اندک درانتقال پذیری ویروس آنفلوانزای مرغی وخوکی ، ممکن است ناشی ازتفاوت خصوصیات گیرنده های سلولی اپی تلیوم دستگاه تنفسی باشد. ویروس های AI به صورت خاصی به -acetylneuraminic acid -galactose α N -2,3 متصل به گیرنده هایSialoligosaccharide (اتصال3,2 α) ، باندمی شوند ، درحالی که ویروس های آنفلوانزای خوکی وانسانی بهglactose α N-acetylneuraminic acid-2,6
متصل به گیرنده های Sialoligosaccharide(اتصال 2,6 α )باندمی گردند ، اپی تیلیوم تنفسی پرندگان غالباً اتصال α 2,3 رادارد ، درحالی که اپی تلیوم تنفسی انسان دارای اتصال α 2,6 واپی تلیوم تنفسی خوک دارای مخلوطی ازاتصال α2,3 و α 2,6 است. این امرممکن دلیل تعداد موارد بیشترانتقال آنفلوانزای خوکی به انسان درمقایسه با آنفلوانزای مرغی به انسان ، باشد.
پنج موردازعفونت انسانی ، در اثر انتقال ویروسهایAI گزارش شده است. در1959یک مرد 46ساله ، هپاتیت عفونی پیشرفته ای را به دنبال مراجعت ازسفردوما هه دریایی از طریق آسیا ، آفریقا واروپا نشان داد.یک ویروس HPAI (H7N7) ازخون وی جداشد. بهبودیش کامل شد ، اما هیچ نوع انتی بادی خنثی کننده علیه ویروس های AI در خون وی ، رد یابی نشد طی سالهای 1978تا1979 ، یک ویروس (H7N7)MPAIباعث واگیری یک بیماری تنفسی و مرگ درچلچله های دریایی درشمال غربی ایالات متحده شد. کونژکتویت خود محدودی در کاراگرافی که با چلچله ها کارمی کردند به هنگام شیوع بیماری ، گزارش شد. در سال 1996 ، یک ویروس MPAI( (H7N7 از یک زن 43 ساله در انگلستان مبتلا به کونژکتویت جدا شد . این زن مرغابی های اهلی با گونه های مختلف را پرورش می داد و این مرغابی ها به صورت ازاد با مرغابی های وحشی د ریک دریاچه کوچک ارتباط داشتند. درسال 1997 ، یک ویروس HPAI(H5N1) با عث بستری شدن 18 نفرومرگ 6 نفر در هنگ کنگ شد. بیماران تب و علائم بیماری دستگاه تنفسی فوقانی ودستگاه گوارشی شامل استفراغ ، اسهال و دردرا داشتند در بیمارانی که فوت کردند ، پنومونی دو طرفی شدیدوسایر درگیریهای و جراحات شامل هموفاگوسیتوز، نارسایی کبدی و کلیوی شوک سپتیک و پانسیتوپنی ، دیده می شد ویروس های AI جدا شده ازبیماران ، مرتبط با طیورLPM و مزارعی بودند که همه گیری HPAI را تجربه کرده بودند. اعتقاد براین است که کشتارتمام ماکیان درمزارع هنگ کنگ ودرLPM ودیگرگونه های پرندگانی که درتماس باماکیان بودند ، مانع ازابتلا انسانی شد. در نهایت بین دسامبر 1998 و مارس 1999 ، یک ویروس MPAI (H9N2) از هفت نفر70-1 ساله درmainlant چین و هنگ کنگ جداشد ، در پنج از بیماران هیچ گونه علائم کلینیکی مشاهده نشد ، اما در دو نفرازبیماران تب وبیماری تنفسی دیده شد . تمامی این بیماران بهبود یافتند اطلاعات تجربی دریک مدل موشی اثبات کردکه ویروسهای AI H5N1 هنگ نکگ پتانسیل بالقوه ای را برای انتقال بین پرندگان و پستانداران درمقایسه با دیگر ویروسهای AI مانند:
(H5N2) 59 / Scotland / chickan / Aو(H5N1) 91 /England / turkey / Aو
(H5N2) 95 / 765320 / Queretaro/Achikenو(H5N2)97 / Italy / Chicken/A
دارند.
مرغابی های وحشی ودیگرپرندگان آبزی ، مخازن دائمی تمام ژن های ویروسی آنفلوانزا می باشند. ظهورژن های ویروسی AI درویروس های آنفلوانزای انسانی بندرت اتفاق می افتد و دوره های زمانی طولانی باید طی شودتا این امرصورت گیرد و باید بازآرائی ژنتیکی با بیش از یک ویروس آنفلوانزاانجام شود. اگر چه یک ویروس AI ای که وارد جمعیت انسانی می شود احتمال بازآرایی و ایجاد یک دودمان جدید از ویروس آنفلوانزای انسانی را دارد ، ولی این امر بسیارنادراست و دوره ی زمانی زیادی برای ایجاد ویروس های آنفلوانزا ی پاندمیک انسانی ، لازم می باشد ، به عنوان مثال ، آنا لیزتوالی نوکلئوتیدی مشخص کرد که ویروس های آنفلوانزای پاندمیک انسانی H2N2 سال 1957 و H3N2 سال 1968 منتج از بازآرائی به ترتیب سه تا (PB1 وHA و HA ) و دو تا (PB1 و HA ) ژن های ویروسی AI و پنج و شش ژن ویروسی آنفلوانزای انسانی می باشد.
خوک هایی که درمعرض ترکیبی ازسویه های بازآرائی شده ویروسهای آنفلوانزا ی پرندگان و پستانداران ، قرارگرفته اند ، توانایی آلوده سازی انسان و دیگرپستانداران را داشته اند.
باید خاطرنشان کرد که اکثر سویه های پاندمیک انسان از بازآرائی ژنتیکی بین ویروسهای آنفلوانزای پرندگان و انسان ، بوجودامده اند وشواهدی وجود دارد که خوک هادراین مسیربه عنوان میزبان واسط ، برای ایجاد بازآرایی عمل می کنند ، زیرا سلولهای این حیوان برای هر دوسویه انسان و پرندگان دارای گیرنده می باش
5-2-تاریخچه:
تاریخچه آنفلوانزای مرغی می تواندبه سه دوره کلی تقسیم شود:
1) گزارش های اولیه HPAI 2) شناسایی بیماری AI با حدت کم ((MPAI درطیوراهلی و
3) تشخیص و شناسایی ویروسهای AI ازمخازن پرندگان وحشی که هیچگونه علائم بیماری درآنها دیده نمی شود. آنفلوانزای مرغی اولین باربه عنوان HPAI (طاعون مرغی) درسال 1878 توسط Perroncitoدرایتالیا گزارش شد.
در ابتدا بیماری با فرم سپتی سمیک حاد وبای مرغی اشتباه گرفته می شد ، تا سال 1880 که دراین زمان Rivolto و Delprato بین این دو بیماری براساس علائم کلنیکی و پاتولوژیکی تفریق قائل شدند. در 1901 ، Centanni و Savonuzzi مشخص کردند که عامل این بیماری یک ماده پالش پذیرمی باشد. اما ویروس تا سال 1955 به عنوان ویروس آنفلوانزا تشخیص داده نشد و طبقه بندی نگردید.
در1894، یک واگیری شدید HPAI درشمال ایتالیا اتفاق افتاد وتوسط طیوربه استرالیا ، المان ، بلژیک وفرانسه سرایت کرد.HPAI درسراسرآلمان به عنوان نتیجه ای ازبیماری Brunswick fowl exposition 1901، منتشرگردید. دراوایل قرن بیستم ، HPAI درسوئیس ، رومانی ، روسیه ، هلند ، مجارستان ، بریتانیای کبیر، مصر، چین ، ژاپن ، برزیل وآرژانتین گزارش شد. دراواسط قرن بیستم HPAIدرقسمت وسیعی ازاروپا ، روسیه وآمریکای شمالی تشخیص داده شد. HPAIدرایالات متحده درسالهای 1925-1924و1929 گزارش شد. شیوعHPAI در1924 بامرگ ومیروضررهای اقتصادی فراوان درسیستم LPM نیویورگ وبعداً نیوجرسی ، فیلادلفیا وپنسیلوانیا شروع شد. در1925 مزارع یابازارهای آلوده درکانکتی کات ویرجینیای غربی ، ایندیانا ، ایلینویز، میشیگان ومیسوری شناسایی گردید. درواگیری سال 1929 تعداد کمی گله درنیوجرسی درگیرشدند. قرنطینه ،
حذف طیورآلوده ، پاکسازی وضد عفونی برای ریشه کنی HPAI درایالات متحده بکارگرفته شد.
واگیرهای HPAI بین سالهای 1901 واواسط دهه ی 1950 شامل ویروس های جداسازی شده ای بود که امروزه به عنوان تحت تیپ هایH7N1 وH7N7 طبقه بندی می شوند. بااین وجود ، واگیری سال 1959 درماکیان اسکاتلند وسال1961 درچلچله های دریایی (Sterna hirundo) افریقای جنوبی ، به ترتیب ناشی ازتحت تیپ های جدید ویروس های AI یعنیH5N9وH5N3 بود. این امرباعث ایجاداین اندیشه ی نادرست شد که تمام ویروس هایAI H5 وH7 بیماری زایی بالایی دارند. درجدول1-2 واگیرهای HPAI بین سالهای 1955 و2000 نشان داده شده است. 19 واگیری در طیوراهلی و عمدتاً درماکیان وبوقلمون هاروی داده است ، اما یک واگیری نیزدرپرندگان وحشی یعنیCommon terns(چلچله های دریایی)اتفاق افتاده است. جزئیات هرکدام ازاین واگیری هارا می توان ازمنابع اورده شده در جدول 1-2 بدست آورد.
جدول 1-2 : واگیری های HPAI ازسال 1955 تاسال 2000
Specific References
Number Affected With Hight Mortality or Were Depopulated
Subtype
Ai Virus
(168;D.J.Aleksander personal communication.2000)
2 flocks of chickens (Gallus gallus damesticus)-total number of birds affected not reported
H5N1
A/chicken/Scotland/59
(33)
1300 common terns (Sterna hirundo)
H5N3
A/tern/South Africa/61
(254)
29,000 breeder turkeys (Meleagrides gallopavo)
H7N3
A/turkey/England/63
(128)
8,100 breeder turdys
H5N9
A/turkey/Ontario/7732/66
(235.17)
25,000 laying chickens , 17,000 broilers , and 16,000 ducks (Anas platyrhyncos)
H7N7
A/chicken/Victoria/76
(10)
Unknown (formerly East Germany)
H7N7
A/chicken/Germany/97
(15.3)
3 commercial farms of turkeys -total number of birds affected not reported
H7N7
A/turkey/England/199/79
(69.65.237)
17 million birds in 452 flocks ; most were chickens or turkeys , a few chukar patridges (Alectoris chukar ) and guinea fowl (Numida meleagris)
H5N2
A/chicken/Pennsyivania/1370/83
(141.6)
800 meat turkeys died on orginal farm ; 8,640 turkeys , 25,020 chickens , and 270,000 laying chickens , 69,000
H5N8
A/turkey/Irland/1378/83
(55.22)
24,000 broiler breeders , 27,000 laying chicken ,69,000 broilers, and 118,518 unspecified – type of chickens
H7N7
A/chicken/Victoria/85
(13)
8000 turkey
H5N1
A/turkey/England/50-92/91
(180.255)
12,700 broiler breeders , 5700 duckd
H7N3
A/chicken/Queensland/95
(255)
22,000 laying chickens
H7N3
A/chicken/Puebla/8623-607/94
(242.65)
Chickens
H5N2
A/Queretaro/14588-19/95
(153.65)
3.2 million broilers and broilers breeder chickens
H7N3
A/chicken/Pakistan/447/95
(187.209)
1.4 million chickens ands various lesser numbers of other domestic birds in contact with the chickens on farm and in LPM system
H5N1
A/chicken/Pakistan/1369-Cr2/95
(167)
128,000 broiler breeders , 33,000 broiders , 261 emu (Dromaius novaehollandiae)
H7N4
A/chicken/Hong kong/220/97
(47)
2116 chickens , 1501 f turkeys , 731 guinea fowl,2322 ducks,204 quail (species unknown),45 pigeons (Columbia livia) ,45 geese (species unknown ), and I pheasant (species unknown)
H5N2
A/chicken/new south wales/165/97
(2320;I.Capua.personal communication.2000)
413 farms-8.1 million laying chickens ; 2.7 million meat and breeder turkeys ; 2.4 million broiler breeders and broilers ; 247,00 guinea fowl ; 260,000 quail , ducks , and pheasants ; 1,737 backyard poultry and 387 ostriches
H7N1
A/chicken/Italy/330/97
(L.Sims.personal communication.2001)
I million birds
H5N1
A/chicken/Italy/4580/90
بیماریهای ملایمترناشی ازویروس های AI ، ابتدا دراواسط قرن بیستم ، تشخیص داده شدند. امروزاین ویروس ها اصطلاحاً non-HP یا MP نامیده می شوند. قدیمی ترین ویروس MPAL گزارش شده سویه ی Dinter ازآلمان می باشد که درسال 1949 ازماکیان جدا شده بود، اما تشخیص آن به عنوان ویروس AI تا سال 1960 صورت نگرفته بود ( [H10N7 ] 49/Germany/Chicken/ A بطورمشابه ویروس های MPAI ازاردک های اهلی مبتلا به بیماری تنفسی بین سالهای 1953 تا 1963 در کانادا ، چکسلواکی ، انگلستان واوکراین جدا شده اند. ویروسهای MPAI به عنوان عامل بیماری تنفسی وکاهش تولید تخم در بوقلمون های کاناداوایالات متحده دراوایل دهه ی 1960 درنظرگرفته شده اند. بنا واهمیت ذکر شده ، شناسایی ویروسهای MPAIتحت تیپ H5 در کانادا طی سال 1966 و ایالات متحده (Wisconsin) طی سال 1968 ، انجام گرفت درسال 1971 یک کله بوقلمون در Oregon بیماری تنفسی ملایمی همراه با اسهال را نشان داد. ویرئس MPAI H7N3 ازآنها جدا شد. از سال 1971 ویروسهای MPAI H7 و5 Hمتحدی جداسازی و شناسایی گردید. بنابراین باعث رد این فرضیه ی غیرعلمی شد که تحت تیپ های H7 و H5 مساوی با H5 می باشند.
ویروس هایAI زیادی ازعفونت های بدون علامت درپرندگان وحش جداشده اند. درابتدا بررسی های سرولوژیک مرغابی های مهاجر، شواهدی ازآلودگی این پرندگان راباویروس های بیماری نیوکاسل ، ویروسهای AI ازمرغابی های مهاجرودرایتالیاازیکShear water)Plagic Seabird ) جداشد. پس ازان بررسی های وسیع نشان دادند که پرندگان وحش سالم عمدتا"درراسته های Anseriformes وCharadriiformes مخازن بدون علائم ویروس هایAI می باشند. ویروس های AI جداشده ازپرندگان وحشی عمدتاً برای طیوراهلی MP بودند ، به جزویروس HPAI ای که ازواگیری چلچله های دریایی آفریقای جنوبی ( [H5N3] 61/south Africa/tern/A جداشدوموارد انفرادی زیر:
79(H7N7)/Gernany/gull/A,H7N1))72/germany/finch/Aو (9(H7N3)98/2384//UAE peregrine falcon /A
6-2-آتیولوژی(سبب شناسی)
طبقه بندی:ویروس های آنفلوانزای مرغی در خانواده ی ارتومیکسوویریده جنس Influenzavirus A طبقه بندی می شوند.
شکل شناسی:ویریون های آنفلوانزاکروی تاچند شکلی هستنداما میتوانندرشته ای نیزباشند. nm120- 80 قطر داردولی شکل های رشته ای می توانند بیش ازچندینnm طول داشته باشند.سطح ویروس بادونوع گلیکوپروتئین کهnm14-10 طول وnm6-4 قطر دارند،پوشیده شده است که عبارتنداز:تریمرهای میله ای شکل هماگلوتینین ((HAوتترامرهای قارچی شکل نورآمینیداز(NA).دانسیته ی ویروس فعال درسوکروزمایع 1/ 1 و وزن مولکولی ویریون 106×250 می باشد(شکل 2-2)
نوکلئوکپسید ویروس،مارپیچی است.ژنوم ویروس متشکل ازهشت قطعهRNA تک رشته ای باپلاریته منفی می باشدکه ده پروتئین راکد می کند.اندازه وعملکردهرکدام ازاین ژن هادرجدول2-2 آورده شده است.هشت پروتئین(PB1 , PB2, HA, NP ,NA, M1, M2 و PA )اجزای ساختاری ویروس می باشندودوپروتئین غیرساختاری NS1و NS2 درسیتوپلاسم سلول میزبان قرارگرفته اند.اخیرا"نشان داده شده است کهN S2 درحدبسیارجزئی درساختارویریونی نیزوجود دارد.
جدول 2-2:خصوصیات ژنومی وپروتئینی ویروس آنفلوانزای تیپ A
Function
Type
Mot.wt.Predicted
Molecules/virion
Length
(aa)
Name
Length (nucleotides)
segment
Trascriptase
Polymerase complex
85700
30-60
759
PB1
2341
1
Endonuclease
Polymerase complex
86500
30-60
757
PB2
2341
2
1. viral RNA replication.2
2.Proteolytic activity
Polymerase complex
84200
60-30
716
PA
2233
3
1.virus attachment to siayloigosaccharide cell receptors including hemaggluinating activity.
2.Envelop fusion.3.Antibody-mediated viral
Integrated type 1 membrne glycoprotein
61468
500
566
Hemagg lutinin (HA)
1778
4
1.Cytoplasmic to nuclear transport of viral RNP .2.Necessary for full length vRNA synthesis.3.Antigen target for cytotoxic T lymphocytes
Major structural protein-associated with viral RNA segments
56101
1000
498
Nucleop rotein (NP)
1565
5
1.cell receptor -destroying enzyme (siakicacid residues) that caused virus elution.2.Antibody – mediated virus neutralization restricts virus spread
Integrated type II membrane glycoprotein
50087
100
454
Neurami nidase (NA)
1413
6
Ion channel
Non – glycosylated strucral protein beneath viral envelop
Interated typed III glycosylated membrane protein
27801
11010
3000
60-20
252
97
Matrix I (M1)
Matrix 2 (M2)
1027
7
I.Inhibit processing of cellular mRNA . 2 . Enhance of cytoplasmic translation of viral mRNA .3.Possible inhibition of interferon patshways
RNA binding protein
26815
–
230
Non-structura 1(NS1)
890
8
Nuclear export of viral RNP
Nuclear export protein
14216
200-130
121
Non-structura 12 (NS2)
ترکیب شیمیایی ویروس ها: ویریویهای آنفلوانزامتشکل از1-8/0 درصدRNA 8-5
درصدکربوهیدرات20 درصدلیپید و70 درصدپروتئین می باشند. کربوهیدرات ها درداخل گلیکولیپیدهاوگلیکوپروتئین هاقرارگرفته اندوشامل گالاکتوز، مانوز، فوکوز، گلوکزآمین می باشند. ریبوزدرژنوم RNA ای قراردارد. لیپید هادرپوشش ویروسی حضوردارندوازسلول میزبان مشتق می شوند.
بیشتراین لیپیدهافسفولیپیدمی باشند ، امامقادیرکمی ازکلسترول وگلیکولیپیدنیزوجوددارد. ژنوم ویروسی ، پروتئین هاومحلهای گلیکوزیلاسیون بالقوه ی انها رامشخص می سازد. تکثیرویروس : به صورت خلاصه ، هماگلوتینین های ویروس ، جذب گیرنده های سلولی میزبان می شوند وگلیکوپروتئین های سطحی ویروی به اسید سیا لیک این گیرنده ها ، متصل می گردند. درنتیجه انتوسیتوزباواسطه ی گیرنده ، شروع می شود. دراندوزوم ها ، فیوژن وابسته به pH پایین ، ازطریق ترکیب باواسطه ی HA ی پوشش ویروسی با غشاءاندوزومی اتفاق می افتد. شکسته شدن پروتئولیتیکی HA به HA1 وHA2 برای فیوژن وعفونت زایی ، ضروری است. نوکلئوکپسیدهای ویروسی به هسته ی سلول منتقل می شوند ودرانجاکمپلکس ترانس کریپتازویروسی ،mRNA راسنتزمی کند. نسخه برداری با13-10 نوکلئوتیدقطعات RNA ای ایجادشده ازRNA هسته ای هتروژنوس میزبان ، باواسطه ی فعالیت اندونوکلئازی ویروسی PB2 اغازمی شود. شش تاMrna مونوسیترونیک درهسته ایجادمی شودوبرای ترجمه ی پروتئین های PB2,PB1,NP,NA,HAوPA به سیتوپلاسم سلول منتقل می شود. M rna قطعات ژنی M وns باهرکدام ازدوMrna تولیدی ، به هم متصل می شوندوبه پروتئین های NS1 وNS2 و M1و M2 ترجمه می شوند . پروتئین های HA وNA درتیکولوم اندوپلاسمیک خشن ، گلیکوزیله می شوندودردستگاه گلژی تریمریزه می گردندوبه سطح منتقل می شوندودرغشاءپلاسمایی قرارمی گیرند. هشت قطعه ی ژنی ویروس باپروتئین های داخلی ویروس ( M2وPA و1 PBوNP ) باهمدیگرتجمع می ابندوبه نواحی ازغشاءپلاسمایی دارای پروتئین های HA وNA وM2 مهاجرت می کنند. پروتئین M1 اجتماع این پروتئین هابسته شدن غشاءپلاسمایی وجوانه زدن ویریون ها راتسریع می سازد.
حساسیت به عوامل فیزیکی وشیمیایی : ویروس های آنفلوانزای مرغی در محیط ، نسبتاً ناپایدارفاکتورهای فیزیکی مثل گرما ، pH های بالاوپایین ، شرایط غیرایزوتونیک وخشکی می توانندویروس های AI راغیرفعال سازند . به علت اینکه پوشش ویروس های AI لیپیدی است. این ویروسها به وسیله ی دترجنت ها و حلال های ارگانیک مانند
desoxycholate Sodium وSodium dodecylsufate غیرفعال می شوند. درحضورموادارکانیک ، ویرو س های AI می توانند توسط غیرفعال سازنده های شیمیایی مانند آلدئیدها(فرمالئید یا گلوتارآلدئید) ، praopiolactone – beta وbinary ethylenimine، ازبین برده شوند. بعدازحذف ماده ی ارکانیک ، ضدعفونی کننده های شیمیایی مانند فنل ها ، یون های آمونیوم (شامل ضدعفونی کننده های آمونیومی چهارتایی )،عوامل اکسید کننده (مانندهیدروکلریدسدیم) اسید های رقیق وهیدروکسیل آمین ، می توانندویروس های AI راتخریب نمایند.
شرایط آزمایشگاهی: ویروس های AI درمحلول های حاوی پروتئین نسبتاً پایدارند ، اماذخیره سازی طولانی مدت انها بایددر70- درجه ی سا نتیگراد یادرشرایط لیوفیلنراسیون صورت گیرد. ویروس های رشدیافته درتخم مرغ می توانندبرای چندهفته در4 درجه ی سانتیگراد ، درحالی که قدرت عفونت زایی خودراحفظ می کنند ، نگهداری شوند. بااین وجودفعالیت های هماگلوتیناسیونی ونورآمینیدازی ویروس ، مدت زمان طولانی تری حفظ می شود ، در حالی که مدت زمان عفونت زایی ویروس چندان طولانی نمی باشد. غیرفعال سازی ویروس همراه با حفظ فعالیت HA وNA می تواندبه وسیله ی غلظت های مختلفformalion ،ethylenimine binary وpropiolactone-beta انجام شود. این ترکیبات به عنوان غیرفعال کننده درتولیدواکسن به کار گرفته می شوند. اکثردترجنت ها وضدعفونی کننده های معمول(مانند فنل ها،ترکیبات سورفکتانت آمونیوم چهارتایی وهیدروکلریدسدیم)ویروس هایAI راغیرفعال می سازند.
شرایط محیطی: ویرویهای آنفلوانزاتوسط موادارکانیکی مانندترشحات بینی یامدفوع که مقاومت ویروس رادرمقابل عوامل فیزیکی وشیمیایی غیرفعال کننده ، افزایش می دهند ، محافظت می شوند. شرایط سردومرطوب باعث می شوند ویروس های AI درمحیط بیرون بقای طولانی تری داشته باشند. ویروس های AI درمحیط مایع درزمستان به مدت 105 روزودرمدفوع در4 درجه ی سانتیگراد ، 30-25 روزودر20 درجه ی سانتی گراد به مدت هفت روز، زنده می مانند.
غیر فعال سازی وحذف صحیح ویروس هایAI درمحیط بیرون ، از راههای ضروری کنترل آلودگی منطقه می باشدوهمراه باروشهای مانند گرمادهی تاسیسات تا100-90 درجه ی فاز نهایت به مدت یک هقته ، برداشت وانهدام کود وبستر، پاکسازی وضدعفونی تاسیسات وتجهیزات ویک دوره ی دوالی سه هفته ای خالی نگه داشتن سالن ها قبل ازدوره ی پرورشی جدید ، درکنترل آلودگی منطقه می تواند ، موثرباشد. ویروس درکودوبسترباید غیرفعال شود ، یا بوسیله ی دفن کردن وسوزاندن ، ازبین برده شود. ضد عفونی کننده های موثرعلیه ویروس هایAI درسطوح تمیزعبارتنداز: هیدروکلرایدسدیم25/5 درصد ، هیدروکسیلیاهیدروکسید سدیم دودرصد ، ترکیبات فنولی ، ترکیباتacidified ionophor ضدعفونی کننده های دی اکسیدکلرینی ، عوامل اکسید کننده ی قوی وکربنات سدیم چهاردرصد همراه به سیلکات سدیم 1/0 درصد. بااین وجودترکیبات ارگانیک باید قبل ازاینکه ضدعفونی کننده ها بتوانند به درستی موثر واقع شوند ، حذف گردند.
طبقه بندی سویه ی ویروس:
آنتی ژنسیته: ویروس های آنفلوانزا براساس واکنش های سرولوژیک پروتئین های داخلی(عمدتاً پروتئین های NP و1 ( Mدرجنس های مختلف طبقه بندی می شوند. تعیین جنس وآزمایش imnunoprecipitation ( یعنی test immunodiffusion gel agar │AGI│) انجام می شود. تمام ویروس های AI در جنس A Influenzaqvirus یا تیپ A قرار دارند. C و Influenzavirus B (یعنی تیپ های B و C) در انسان و به ندرت در چلچله ی دریایی و خوک دیده می شوند . ولی از پرندگان نیز جدا شده اند.
تیپ A آنفلوانزابر اساس واکنش های سرولوژیک گلیکو پروتئین های سطحی HA و NA در تحت تیپ های مختلف قرارمی گیرد . تا کنون 15 تحت تیپ ازHA ونه تحت تیپ از NA شناخته شده است. تعیین تحت تیپ سرولوژیک HA توسط ازمایش HA و NA توسط ازمایش NI صورت می گیرد. اکثر تحت تیپ های ویروس AI با ترکیبی از 15 تحت تیپ HA و 9 تحت تیپ NA ، در پرندگان وحشی و اهلی گزارش شده اند . اما توزیع این تحت تیپ ها بر اساس سال، منطقه ی جغرافیایی و گونه های میزبان ، متغییر است. از سال 1980 ، تعیین تحت تیپ HA و NA برای تمام ویروس های آنفلوانزای تیپ Aپرندگان ، خوک ، اسب وانسان ، استاندارد شده است. (جدول 3-2 ) قبل از سال 1980 ، تحت تیپ های HA و NA بر اساس گونه های منشا ، طبقه بندی می گردید.
Neuraminidase
Hemagglutinin
previous
1980-Present
previous
1980-Persent
N1
N1
H0,H1,Hsw1
H1
N2
N2
H2
H2
Nav2,Nav3
N3
H3,Heq2,Hav7
H3
Nav4
N4
Hav4
H4
Nav5
N5
Hav5
H5
Nav1
N6
Hav6
H6
Neq1
Neq2
N7
N8
Hav1,Heq1
Hav8
H7
H8
Nav6
N9
Hav9
H9
Hav2
H10
Hav3
H11
Hav10
H12
Hav11
H13
H14
H15
سرم ماکیان وراسوهای بهبود یافته ازبیماری وآنتی بادی های مونوکلونا ل ، برای تعیین وابستگی انتی ژنیک ویروس های آنفلوانزا درداخل هرتحت تیپ ، بکارمی رود چنین مطالعاتی عمدتاً برای آزمایشات HA , ELISA ویا Virus neutralization بکار برده می شوند. آنتی بادی های مونوکلونال برای مطالعه جزئیات اپی توپ های آنتی ژنتیک مانند مقایسه HA ی ویروس ها ی H1N1 بوقلمون ها و خوک ها برای اثبات وابستگی HA های انها مفید خواهد بود.
فهرست اسامی سویه : روش نامگذاری بین المللی استانداردی برای معرفی سویه های ویروس آنفلوانزا وجود دارد. نام گذاری سو یه های ویروس آنفلوانزا شامل تیپ ویروس (A , B یا C) نام میزبان (به جز انسان ) منطقه جغرافیایی ، شماره ی سویه (اگر باشد) وسال جدا سازی و درنهایت بیان تحت تیپ انتی ژنتیک HA و NA ویروس درداخل پرانتزاست. برای مثال ویروس آنفلوانزای تیپ A جدا شده ازماکیان درپنسیلو انیا درسال 1983 و طبقه بندی آن به عنوان H5N2 بصورت زیر بیان می شود:
A/Chicidr/Pennsylvania/1370/83(H5N2)
تغییرات آنتی ژنیک سویه ها – تغییرات آنتی ژنیک کلی و جزئی : ویروسهای آنفلوانزای انسانی ، درگیلکوپروتئین های سطحی اشان ( HAوNA) تغییرات آنتی ژنیک زیادی را به علت دو پدیده مهم dritf وShift نشان می دهند . این واژه ها برای توضیح تغییرات آنتی ژنیکی که درویرو سهای آنفلوانزا دربین جمعیت انسانی روی می دهد ، به کار می روند. بعضی از این مفاهیم و تغییرات درمورد ویروس های AI هم صحت داردولی تفاوت هایی در ماهیت اپید میولوژیکی ویروس های AI و فقدان عفونت های بومی درطیورتجاری ، پایه ی علمی کار را غیر قابل اعتماد می سازد.
6
تغییرات آ نتی ژنیکdrift درویروس های آنفلوانزای پستانداران ، ناشی ازموتاسیون های نقطه ای درژن هایHA ویا NA می باشدکه باعث تغییرات آنتی ژنیک جزیی درپروتئین های کد شده توسط این ژن ها می شود. درپستانداران ، فشارایمنی ، نقش مهمی درانتخاب واریانت های آنتی ژنیک ایفا می کند ، اما تاثیرسیستم ایمنی درتغییرات آنتی ژنیک ویروس های AI ، شناخته نشده است. درطیورواکسینه شده ، ممکن است فشارایمنی نقشی رادرانتخاب واریانت های آنتی ژنیک برعهده داشته باشد ، امادراکثرطیورتجاری ، رویارویی کمترطیورباویروس هایAI ، سیکل زندگی کوتاه مدت انها واستفاده نادرازواکسن ها ، اهمیت فشار ایمنی را برای انتخاب واریانت ها و کاربرد اصطلاح drift antagenic را مورد تردید قرار می دهد.
تغییرات آنتی ژنیک Shift ، ناشی از بازارایی ژنتیکی بین قطعات ژنی دو ویروس آنفلوانزاست ، که سلول واحدی را آلوده کرده اند و درنتیجه باعث حصول ژنهای HA ویا NA جدید درجمعیتی با آنفلوانزای بومی می شوند. فقدان آنفلوانزای بومی درطیور تجاری ، اهمیت تغییرات آنتی ژنیک Shift را در ایجاد سویه های جدید ، مورد تردید قرارمی دهد. اما در LPM ، اهمیت این تغییرات در HA ویا NA اثبات شده است. بعلاوه بازآرایی ژنتیکی می تواند ناشی ازتعویض ژنهای ویروسی دیگر به غیرازژنهایی که HA و NA را کد می کنند ، باشد. به عنوان مثال این امردرمورد ویروس H5N1 هنگ کنگ درماکیان و غازگزارش شده است. درمرغابی های وحشی ، عفونت ها ی مخلوط ، براساس آزمایشات آنتی ژنیک و مولکولی گزارش شده است.
ایمنی زایی یاخصوصیات ایمنی زایی ویروس: HA انتی ژن عمده واصلی است که آنتی بادی های محافظت کننده درمقابل علائم کلینکی بیماری ومرگ میزبان را برمی انگیزد. چنین آنتی بادی های خاص تحت تیپ HA می باشند (یعنی ویروس آنفلوانزای خنثی شده ، همولوگ تحت تیپ HA درسنجش های ازمایشگاهی است). محافظت بدنی نیزخاص تحت تیپ HA است ومی تواند بیش از 35 هفته ادامه یابد. آنتی بادی هایی که برعلیه NA ایجادمی شوند ، محافظت علیه همولوگ تحت تیپ NA درپرندگان رافراهم می سازند.
آنتی بادی هایی که علیه پروتئین های داخلی وعمدتاً نوکلئوپروتئین می باشند ، محافظتی رادرمقابل مرگ یا علائم درمانگاهی بیماری ، به دنبال عفونت ناشی ازویروس هایHPAI ایجاد نمی کنند. بااین وجودبعضی ازگزارشات ، پیشنهاد می کنندکه ایمنیت با NP می تواند عیارتکثیرویروس آنفلوانزا درریه هارا طی مراحل اخرفرایندآلودگی ، کاهش دهد. این محافظت ممکن است توسط لنفوسیت های T سیتوتوکسیک صورت گیرد.
ژنتیک یا مولکولی: دردهه ی 1980 ، سویه های ویروسAI ، به صورت جداگانه وویروس های بازآرایی شده با آزمایش الگو های مهاجرت قطعاتRNA درالکتروفورزژل پلی اکریل آمید،از همدیگر تمایزداده شدند. علاوه براین ، موتاسیون ها درداخل قطعات ژنی ویروس های وابسته به هم ، بوسیله ی روش mapping Oligonucleotide ، شناسایی گردید. به هر حال دردهه ی 1990 ، سهولت تکنیکی کسب وآنالیزسکانس ژنتیکی ، اطلاعات ژنومیک زیادی را درباره ی ویروس های AI ، فراهم ساخت. این اطلاعات عبارتند از: داده های توالی برای تمام قطعات ژنی ویروس ، گزارش مکررتوالی تمام طول برای بعضی ازقطعات ژنی (M.NA.HAوNS) ودربعضی مواقع ، توالی نوکلئوتیدی کامل هشت قطعه ی ژنی ویروس این اطلاعات حصول مقایسه ی جزئیات فیلوژنیک سویه هارابرای اهداف اپیدمیو لوژیکی مولکولی، شناسایی یازآرایی قطعات ژنی و شناسایی جهش های خاص وارتباط انها با خصوصیات بیولوژیکی ، فراهم می سازد.
بیماریزایی: برای اهداف قانونی ، ویروس های AI طیور، دردودسته یHP (شبیه طاعون مرغی)یاnonHPتقسیم بندی می شوند. اصطلاحMP اغلب به جای non-HP بکارمی رود. ویرو س هایHPAI درلیستAی OIE قرارندارند. معیارهایی برای طبقه بندی ویروس های AI به عنوان HP توسط US Animal Health Association، اتحادیه ی اروپاوOIE تعیین گریده است. بر اساس معیارهای US Animal Health Association ویروس های HPAI بصورت زیرتعریف می شوند :
1- هر ویروس آنفلوانزایی که بتواند باعث مرگ6 ،7 یا8 جوجه ی حساس باسن6-4 هفته طی 10 روز،بعداز تلقیح 2/0 میلی لیتر ازرقت 1 به 10 مایع آلانتوئیک عفونی بدون باکتری به روش داخلی وریدی شود.
2-هرویروس H5یا H7 ای که درقرارداد شماره ی 1 قرارنمی گیردولی توالی اسیدآمینه ای ان درمحل شکاف هماگلوتینین با ویروس های HPAI سازگارباشد.
3-هرویروس آنفلواتنزایی که تحت تیپ H5 یا H7 نمی باشدولی یک تا پنج جوجه رامی کشدو درمحیط کشت سلولی بدون وجود تریپسین رشدمی کند.
این قراردادها بر اهمیت ازمایشinvivo، به عنوان استاندارد طلایی برای اثبات بیماریزایی شدیدویروس ، تاکیددارند،اماآزمایشات invivo برای شناسایی ویروسهای AI ای اهمیت دارند که پتانسیل تبدیل به HP رادارند. اگرچه طبقه بندیویروس براساس بیماریزایی ، مخصوص ماکیان است. ولی نتایج مشابهی برای پرندگان وابسته درراسته یGalliformes بدست آمده است. به هر حال ویروس های HPAI ماکیان ، برای مرغابی ها MP می باشند. نتایج آزمایشات بیماریزایی ، اختصاصی میزبان مورد استفاده درآزمایش می باشند.
قبل از دهه ی1960 ،باوربراین بود که ویروس های HPAI (شبیه طاعون مرغی) دارای خصوصیات آنتی ژنیک خاصی (تحت تیپ هایH5 وH7 )هستند. ولی باکشف ویروس های H5AI باحدت کم در بوقلمونها طی سال های1968-1966 وH7 درسال1971 ، اثبات گردید که تحت تیپ آنتی ژنیک پیش گویی کننده ی بیماریزایی شدید ویروس نمی باشد. فقط درصد کمی ازویروس های H5 وH7 جزو ویرو س های HP می باشند. در تمام ویرو س های AI 4-1H،H6 و 15-8H برای پرندگان قدرت بیماریزایی کمی دارند(یعنی MPمی باشند).
سیستم های میزبان آزمایشگاهی: بهترین روش ومعمول ترین روش برای جداسازی وتکثیرویروس های AI ، تلقیح مایع ویروسی به داخل حفره ی الانتوئیک تخم مرغ های جنین دار11-9روزه است. ویروس ها درداخل مایع آلانتوئیک با عیاربالارشدمی کنندودارایHA شکافته شده می باشند. اکثر واکسن های غیرفعال ، با روش کشت درتخم مرغ های جنین دار، تهیه می شوند.
ویروس های آنفلوانزای مرغی درسیستم های کشت سلولی به تعداد محدودی ، تکثیر پیدامی کنند. محیط های کشت اولیه مانندفیبروبلاست های جنین جوجه (CEF)یا سلول های کلیه ، معمولاًبرای Plaque assays وآزمایشات Virus neutralization بکارمی روند. محیط کشت سلولی Medin-Darby Canine Kidney نیزمورد استفاده قرارمی گیرد. به هرحال درCEF ودیگرمحیط های کشت سلولی ، برای ویروس های MPAI اضافه کردن تریپسین به اگاربه منمظورشکستن HA وایجاد ویروس عفونت زا،ضروری است. فقدان تریپسین بسته به سویه ی ویروس ، پلاکهایی بااندازه ی کمترازیک میلیمتر ایجاد خواهد کردویااینکه هیچ گونه پلاکی ایجاد نخواهد شد. ویروس های HPAI نیازی به اضافه کردن تریپسین برای شکسته شدن HA ومتعاقب ان تولیدویروس عفونت زا، ندارند.
جوجه( Gallus gallus domesticus ) حیوانی است که بصورت رایج ومکرر در آزمایشگاه به منظورمطالعه ی تعیین بیماری زایی وآسیب شناسی ویروس های آنفلوانزا بکار می رود. دیگر گونه های ازمایشگاهی معمول عبارتند از: بوقلمون (Meleagridis gallopavo ) اردک اهلی (Anas platyrhnchos) و موش خانگی Mus musculus) ) . موش به عنوان مدلی برای ارزیابی احتمال خطر انتقال بین گونه ای ویروس های AI به پستانداران بکارمی رود و دیگرمیزبان ها برای ارزیابی عفونت در میزبان های طبیعی مورد استفاده قرار می گیرند.
بیماریزایی:
گروههای درمانگاهی درمحیط : اگر چه تنها دوپاتوتیپ از ویروس های AI ( HP و MP) در آزمایشگاه می تواند اثبات گرددولی درآلودگی طبیعی با ویروس های AI ، حوزه ی وسیعی از نتایج درمانگاهی حاصل می شود که این امربستگی به سویه ویروس ، گونه ی میزبان و فاکتورهای محیطی دارد. براساس الگوهای مرگ ومیر، علائم درمانگاهی و ضایعاتی که در مزارع طیور دیده می شود ، آنفلوانزای مرغی می تواند در چهار گروه درمانگاهی طبقه بندی گردد: 1) شدیداً بیماریزا 2) نسبتاً بیماریزا 3) اندکی بیماریزا 4) بیماریزا .
گروه درمانگاهی شدیداً بیماریزا ، عفونت ناشی ازویروسهای H5 AI و H7 می باشند که معمولاً درماکیان و پرندگان وابسته به gallinaceous دیده می شوند و بصورت یکم بیماری سیستمیک شدیداً کشنده ظاهرمی شوند که اکثر سیستم های بدن ازجمله سیستم های عصبی و فلبی – عروقی را درگیر می سازند.
واگیری و مرگ و میر در این گروه تقریباً به 100 درصد می رسد. از نظر تجربی ویروس های HPAI ضایعاتی را ایجاد می نمایند و شیوع های بالای مرگ ومیر در مزارع طیور دیده می شود. گروه دوم ، گروه درمانگاهی نسبتاً بیماریزا هستند که عفونت ناشی ازویروس های MPAI وهرتحت تیپ هایHA و NA می توانند باشند وهمراه با پاتوژن های ثانویه ، ایجاد بیماری می کنند. درصد مرگ و میردراین گروه متغییر (97-5 درصد) است که بالاترین مرگ ومیر درپرندگان جوان ، مرغان فعال از نظر تولید مثلی یا پرندگانی که شدیداً تحت استرس قرار می گیرند ، دیده می شود. ضایعات بیماری معمولاً در دستگاه تنفسی ، اعضای تولید مثلی ، کله یا پانکراس مشاهده می گردد. بعضی از بیماران ممکن است درگیر الودگی باکتریایی نیز باشند که این باکترها پروتئازی ترشح می کنند که HA ی ویروس های MPAI را می شکنند. گروه درمانگاهی اندکی بیماریزا ، عفونت ناشی ازویروس های MPAI با مرگ ومیر کم وبیماری تنفسی خفیف یا کاهش درتولید تخم مرغ می باشد. مرگ ومیر معمولاً کمترازپنج درصد وعمدتاً درپرندگان مسن می باشد. گروه درمانگاهی بیماریزا ، عفونت ناشی ازویروس های MPAI می باشد که درآن هیچ گونه علائم درمانگاهی بیماری
ومرگ ومیرمشاهده نمی شود.این حالت در پرندگان وحشی راسته های Anseriformes و Charadrirformes شایع می باشد. در طیور، این نوع بیماری به دنبال مقدمه ای ازعفونت تا حدی ضعیف ویروسMPAI عادت داده شده با میزبان دیده می شود. مثال چنین حالتی ، موارد اولیه ی AI دربوقلمونها به دنبال رویارویی با ویروس های مرغابی های وحشی استکه عفونت درسرم این ها بعد ازکشتارمشخص می گردد وبدون اینکه هیچ گونه علائم درمانگاهی بیماری دیده شوددرشرایط مزرعه ای انفرادی ، نتایج درمانگاهی می تواند مخلوطی ازاین چهارگروه باشد. برای مثال طی تغییرازویروس H5 یا H7 به ویروس HPAI ، ضایعات ناشی ازویروس های AI شدیداًبیماریزا دربعضی از پرندگان تلف شده ، دیده خواهد شد ،اما درصد مرگ ومیر، کم ومشابه ویروس های AI اندکی بیماریزا خواهد بود.
ساختمان و عملکرد هما گلو تینین:
پروتئین HI ویروس انفلوانزا ، موجب اتصال ویروس به سلول های حساس می شود. HA مهم ترین پروتئینی است که آنتی بادی های خنثی کننده برضد آن ساخته می شوند. تغییرات این پروتئین ، موجب پیدایش سویه های جدید ویروس و اپیدمی های بعدی آنفلوازا می گردد. نام هما گلو تینین ازتوانایی این پروتئین درآگلوتینه کردن گلبولهای قرمزدر شرایط خاص گرفته شده است. می توان چینش اسید های امینه ی HA رااز چینش ژن ان ، مشخص کرد وبا کمک کریستالوگرافی اشعه ی X ساختمان سه بعدی پروتئین را تعیین نمود و بدین ترتیب رابطه بین عملکرد HA وساختمان آن را مشخص کرد. پروتئین HA حاوی566 اسید آمینه است (شکل4-2). یک سیگنمال کوتاه در آمینو ترمینال ، باعث راهیابی این پلی پپتید به شبکه آندوپلاسمیک می شود وسپس سرانجام سیگنال حذف می گردد. ازبرش پروتئین HA ، دو زیر واحد HA1 و HA2 حاصل می شود که به کمک پیوند دی سولفیدی ارتباطشان را با یکدیگر به طور محکمی حفظ می کنند. زنجیره ی هیدرو فوبی که در نزدیکی کربوکسی ترمینال HA2 قرار دارد ، باعث اتصال مولکول HA به غشاء سلول می شود و دنبا له ی هیدروفیل کوتاه را درسیتوپلاسم قرارمی دهد. ذرات اولیگوساکاریدی درچندین نقطه به مولکول HA اضافه می شوند.
مولکول HA پس از تابیده شدن برروی خود ، ساختمان پیچیده ای راتشکیل می دهد. دایمرهای HA1 و HA2 ساقه ی درازی را تشکیل می دهند که پایه ی آن برروی غشا ی سلول و گلبول بزرگی نیز درراس آن قرار می گیرد ، پنج مکان آنتی ژنی واقع برروی مولکول HA دچار جهش های گسترده ای می شوند. این مکان ها درساختمان سطحی ویروس قرار گرفته اند ودرپایداری مولکول HA نقشی ندارند ، اما درخنثی سازی ویروس توسط میزبان دخالت می کنند . مکان های دیگر مولکول HA در تمامی سویه ها بدون تغییرباقی می مانند . احتمالاً وجود این مکان ها برای حفظ ساختمان و عملکرد ویروس ضروری است .
برجستگی HA واقع برروی ذره ی ویروس ، تریمری است که ازدو مولکول HA2 ودر بین انها یک مولکول HA1 تشکیل شده است (شکل4-2) . تریمر بودن HA در مقایسه با حالت منومری ان ، موجب پایداری بیشتر این مولکول می شود. گیرنده مولکول HA که به سطح سلول اتصال می یابد ، بصورت پوشش دار ، در راس هر یک از گلبولهای بزرگ قرارمی گیردوآنتی بادی ها به آن دسترسی ندارند.
پروتئازهای سلولی ،مولکول HA را به قطعات HA1 و HA2 برش می دهند. این برش برای عفونت زایی ذره ویروسی ، ضروری است. از انجایی که آنزیم های پروتئاز دردستگاه تنفسی به میزان بیشتری وجود دارند ، ویروس های آنفلوانزا به طور طبیعی در این مناطق ایجاد بیماری می کنند. ویروس هایی که ازآنزیم های منتشری نظیر پلاسمی برای بریدن مولکول HAاستفاده می کنند ، توانایی آلوده کردن سلول های بیشتری رادارند.آمینو ترمینال HA2 ازبریده شدن مولکول HA تولید می شود وحضورآن برای تلفیق پوشش ویروس و غشاء سلول میزبان که یک مرحله ی اساسی درعفونت زایی ویروس است ، ضروری می باشد. pH اسیدی باعث تغییراتی در ساختمان ذره ویروسی می شود و بدین ترتیب موجب تلفیق ویریون با سلول میزبان می گردد. (میکروبیولوژی پزشکی جاوتز، ترجمه سعید صالحی و همکاران ، 1381 )
اثرهما گلوتینین در بیماری زایی:
ژن HA ، عامل تعیین کننده ی عمده بیماری زایی شدید در ماکیان است. اما همکاری مناسب تمام هشت قطعه ی ژنی برای ایجاد حداکثر پتانسیل بیماری زایی ، ضروری و مورد نیاز است. به صورت خلاصه شکسته شدن HA به پروتئین های HA1 و HA2 برای عفونت زایی ویروس وایجاد سیکل های تکثیر ضروری است . در مورد ویرس های MPAI ، پروتئاز های شبیه تریپسین که درجاهای آنا تومیکی محدودی مانند لومن تنفسی و اپی تلیوم روده ا ی یا در ترشحات لومن نتفسی یافت می شوند ، برای شکسته شدنHA ودزنهایت ایجاد
ویروس عفونس ، ضروری اند. محل شکستگی پروتئولیتیک HA ویروس های MPAI دارای یک اسید آمینه ی بازی منفرد(آرژینین)درانتهای کربوکسی HA1 و یک محل گلیکولیزاسیون در اسیدآمینه ی شماره ی13 می باشدکه محل شکستگی پروتئولیتیکی را محافظت می کند. در مقابل ویروس هایHPAI ،HA ایدارند که بوسیله ی پروتئازهای Furin موجود دراکثر سلول های اعضاءاحشایی،سیستم عصبی وسیستم قلبی عروقی ، شکسته می شود.
آنزیم های شبه تریپسین نیزHA ویروس های HPAI را خواهند شکست. این ویروس ها دارای ساختار محل شکستگی پرئتئولیتیکی HA ای باجانشین شونده ها یا ضمائمی ازچندین اسید آمینه ی بازی در انتهای کربوکسیHA1 وعدم امکان محافظت محل گلیکولیزاسیون دز اسیدآمینه ی شماره ی 13 می باشند. برای مثال ویروس H7N1 2000-1999 ایتالیا ، زائدهای متشکل ازپنج اسید آمینه (دو اسید آمینه ی بازی) درمحل شکافت پروتئولیتیکی داشت.H5N2 1995 مکزیکو دارای هر دوی جانشین شونده ها و زوائدی ازاسیدهای آمینه بازی در محل شکافت پروتئولیکی است وH5N2 1984-1983 ایالات متحده ، واجدجانشین شونده هایی از13 اسید آمینه ی بازی درمحل شکافت وفاقدمحل گلیکولیزاسیون دراسید آمینه شماره ی13 می باشد. ذرتست های آزمایشگاهی ، پیش بینی پتانسیل بیماریزایی (یعنی احتمال اینکه یک ویروس MP خاص تبدیل بهHP خواهد شد) براساس تغییرات ساختاری درمحل شکستگی پروتئولیتیکی هماگلوتینین وحساسیت آن به شکسته شدن بوسیله ی آنزیم های مختلف دربافت های گوناگون می باشد. برای مثال توانایی ایجاد پلا کهای بزرگ درمحیط کشت بافتی مانند محیط کشت فیبرو بلاست جنین جوجه بدون اضافه کردن تریپسین با شکسته شدن فورینی HA وhp درآزمایشات invivo درجوجه ها همبستگی دارد. اما ویروس های MPAI نیازمند اضافه کردن تریپسین خارجی برای شکسته شدن HA وایجاد پلاکهای بزرگ هستند. تشخیص HA ی شکسته شده درمحیط های کشت سلولی – بافتی بدون تریپسین بوسیله ی radioimmuno precitation با HP بدون ویروس همبستگی دارد. تمام ویروس های HPAIوMP درتخم مرغ های جنین دار، تولیدHA شکسته شده را می کنند. شناسایی اسید های آمینه ی بازی درمحل شکستگی پروتئولیتیکی HA باHP با پتانسیزل تبدیل ویروس به HP همبستگی دارد. علاوه بر این ، توانایی شکسته شدن HA ، با اتصال گیرنده ای بین محل اتصال به گیرنده ی HAو گیرنده ی درسلول های میزبان ،اهمیت دارد. دانسته ها درمورد این پدیده کم می باشد. اما تحت تاثیرهردوی خصوصیات میزبان(آداپتاسیون میزبانی) وتروپیسم سلولی یا بافتی در بدن میزبان می باشد.این امرممکن است تکثیر ویروس رامحدود به سلولها ،بافت ها واعضا خاص نماید. نشان داده شده است که تغییرات درمحل اتصال به کیرنده ی HA ، دامنه ی میزبانی یک ویروس آنفلوانزا را تغییرمی دهد.
مکانیسم های پاتو بیولوژی سلولی: براساس شواهد بیوشیمیایی ومورفولوژیکی ، ویروس های AI با دو مکانیسم اثرپاتولوژیکی خود را بر روی سلول های مرغی ، اعمال می کنند: نکروزو آپوتپوز.نکروز در انواع سلولها از جمله سلول های توبول کلیوی ، اپی تلیوم آسینی پانکراس ، میوسیت های قلبی سلول های قشری آدرنال(فوق کلیه)و سلول های اپی تلیال ریوی،تشخیص داده شده است.
نکروزمرتبط با تکثیرشدید ویروس و اجتماع نوکلئو پروتئین ویروسی AI در هسته وسیتوپلاسم سلول است. مرگ سلول آپوپتوتیک درسیستم های کشت سلولی مختلف اثبات شده است. و چندین سیتوکائین شامل trasforming growth factor-beta وinterferon-beta دراین مورد دخالت دارند. در بدن موجود زنده ،مرگ سلولی آپوپتوتیک ،اغلب در لنفوسیت ها مخصوصاً به هنگام عدم وجود تکثیر ویروسی AI مستقیم،تشخیص داده می شود. با این وجود آپوپتوزدرنورون ها ، اپی تلیوم تنفسی وسلو لهای آلوئولهای ریوی موش آلوده شده با ویروس های آنفلوانزای آداپته شده با موش که تکثیر ویروس آنفلوانزا را داشت ، اثبات گردیده است. درجنین های جوجه ، آپتوپتوزونکروزممکن است تظاهرات بیو شیمیایی مشابهی داشته باشند. واین امر نشان می دهد که تمایز این دو ازهم همیشه آسان نمی باشد و یا بدرستی صورت نمی گیرد.
7-2- پاتو بیو لوژی و همه گیری شناسی :
شیوع و توزیغ بیماری : ویروسهای آنفلوانزای مرغی دارای توزیع جهانی با گزارشاتی از جدا سازی ویروس از آفریقا ، آسیا ، استرا لیا ، اروپا و امریکای شمالی و جنوبی و شواهد سرولوژیکی عفونت درپنگوئن های قطب جنوب می باشند. معمولترین ورایج ترین منبع ویروس های AI ،پرندگان آزاد پرواز آبزی مخصوصاً راسته ها ی Anseriformes (مرغابی وغاز) و Charadriiformes (پرستو Shoreberds ، مرغان نوروزی gulls ، چلچله دریا یی terns ، نوعی پنگوئن auks) می باشند که مخازن ژنتیکی تمام ویروس های تمام ویروس های AI در نظر گرفته می شوند. در این گونه ها ، آلودگی با ویروس های AI (ویروس های MPAI) بیماری ایجاد نمی کند به استثنا مرگ و میر بالایی که در چلچله های دریایی افریقای جنوبی درسال 1961 روی داد. در گزارشات زیادی مرغابی هایDabbling به خصوصmallards (Anas platynchos )آمده است که تا 60 درصدمرغابی های جوان قبل از مهاجرت در اواخر تابستان ، آلوده بوده اند. این درصد آلودگی طی مهاجرت به کمترین مقدار خود ( 1% > )در مرغابی هایی که از مناطق زمستانی مهاجرت می کنند ، کاهش می یابد. ویروس های آنفلوانزای مرغی ، بصورت معمول از تمام 11 گونه مرغابی های استخری ورودخانه ای (خانواده ی Anatidae ، تحت خانواده Anatidae) آمریکای جنوبی جدا شده است اما دردیگرتحت خانواده های مرغابی مانندWood ducks (تحت خانواده یCarinini )معمول نمی باشد. تحت تیپ های H3 ,H4 ,H6 ,N2 ،N6 و N8 دربین ویروس های AI، ویروس های غا لبی هستند که ازمرغابی های آزاد پروازجدا می شوند. در مورد پرستو ها (راسته ی Charadriiformes)بیشترین تعداد موارد جداسازی ویروس درفصل بهارو پیک بعدی بیماری در مهاجرت پاییزی می باشد. تحت تیپ ها ی غالب ویروس AI و H9 و H13 می باشند.
با این حال اغلب ترکیب های 15 تحت تیپ HA ونه تحت تیپ NA در پرندگان آزاد پرواز گزارش شده اند. ویروس ها ی AI از پرندگان وحشی خاکی کمترجداشده اند. ویروس های AI به صورت انفرادی از طیور اهلی واکثراً از ماکیان ، بوقلمون ها و مرغابی ها و پرندگان وحشی در قفس (که به عنوان حیوانات دست اموز در قفس نگه داری می شوند) یا درمراکز قرنطینه ، مراکز اختصاصی ومخازن و پارک های وحش جدا شده اند. به هر حال شیوع و توزیع ویروس تحت تاثیر ناحیه جغرافیایی ، گونه ها ، سن پرنده ، زمان سال و سیستم های محیطی و پرورشی ، متغیر است . بوقلمون ها و دیگر پرندگان راسته ی gallinaceous (از جمله ماکیان ) مخازن طبیعی ویروس های AI نمی باشند . انسان ها اکو سیستم های طبیعی پرندگان را از طریق درقفس کردن ، اهلی کردن ، پرورش صنعتی ، تجارت ملی و بین المللی و روش های پرورشی غیر سنتی ، تغییر می دهند. این امر باعث ایجاد موقعیت های جدید برای ویروس های AI و تغییرات در وقوع و توزیع عفونت های AI می شود. پنج نوع اکو سیستم ایجاد شده توسط انسان شناخته شده است که اکولوژی ویروس AI را تحت تاثیر قرار می دهند که عبارتند از :
1) integrated indoor commercial poultry
2) range-raised Commirical poulty
3) Live poultry manket (LPM)
4) Back yard and hobby flocks
5) Bird Collection and trading system
فراوانی عفونت های AI در هر سیستم متغییر است. برای مثال در اکثر سیتم هایی از نوع شماره ی 1 درکشورهای پیشرفته ، AI در30-25 بیلیون جوجه ی پرورشی هر ساله وقوع نادری دارد . با این وجود وقتی عفونت های AI اتفاق می افتند ، گاهی اوقات این بیماری به سرعت ازطریق سیستم مجتمع از مزرعه ای به مزرعه ای دیگردرهمه ی درگیری ها ی HPAI (جدول 1-2) یا MPAI منتشر می شود. در چندین گزارش یک برنامه واکسیناسیون و برنامه کنترلی بازار، ویروس HPAI H5N2 را در مکزیکو حذف کرده است ، اما ویروس MPAI H5N2 درجوجه های تجاری مکزیکو به گردش خود ادامه داده است. دربعضی از کشورهای پیشرفته ی آسیا و خاور میانه ، طی اوایل تا اواخر دهه ی 1990 ، ویروس MPAI H5N2 در جوجه های تجاری ، بومی شد. در طیور تجاری ، شیوع بیماری اکثراً در بوقلمون ها وتا حدی در جوجه ها و به ندرت در سایر طیور اهلی گزارش شده است.
در Minnsota ، همه گیری های آنفلوانزا در بوقلمون ها درارتباط با سیستم شماره ی 2 وناشی از ویروس های AI مرغابی های مهاجر بود .به هر حال ، تعداد مزارع آلوده ی بوقلمونها از سالی به سال دیگر با حداقل الودگی دو گله در سال 1983 و حداکثر آلودگی در141 گله (1978) 258 گله (1988) و 178 گله (1995) متغییر بوده است. در سال 1997 ، چند بوقلمون در این محدوده پرورش داده شدند و هیچ گونه واگیری MPAI در این بوقلمونها تشخیص داده نشد. به هرحال ارتباط با مرغابی های مهاجر، به تنهایی نمی تواند توضیح کافی برای تغییرات سال به سال واگیری های MPAI در بوقلمون های Minnesota باشد. سویه ی ویروس و گونه های میزبان (ماکیان در مقابل بوقلمون) انتقال بین گونه ای ویروس های AI راازمرغابی های مهاجر تحت تا ثیر قرار می دهد.
قبل از اینکه سیستم پرورش طیور به صورت مدرن و پیشرفته امروزی در دهه ی 1950 در اید،پرورش گله های گوشتی و تخم گذار طیور در سیستم های LPM در مزارع کوچک تجاری یا در گله های پرورش خا نگی انجام می شد. امروزه چنین سیستم های LPM مانند هنوز ، وجود دارند ، اما تولید عمده از طریق سیستم های تجاری تراکم عمودی صورت می گیرد.
در هر دوی کشورهای پیشرفته و درحال پیشرفت ، طیور در سیستم های LPM ، درصد بالایی ازآلودگی به ویروس AI را نشان می دهند. کنترل ضعیف و فقدان امنیت زیستی ، باعث شده است که AI در بعضی ازجمعیت های طیورمخصوصاً ما بین سالهای 1930-1950 در اروپا و بعضی از مناطق آسیا بومی می شود. واگیری HPAJ 1925-1924 ایالات متحده درسیستم LPM مانند روی داد ، اما از طریق کشتار طیور الوده قبل از بومی شدن بیماری ، کنترل گردید . HPAI بومی در اروپا در اواسط دهه ی 1930 ، حذف گردید. بررسی های اخیر طیور در LPM هنگ کنگ ، نیویورگ و دیگر شهرهای بزرگ ، نشان داده اند که ویروس های MPAI در این سیستم های پرورشی ، بومی شده اند. LPMمحل
بروز واگیری IA H5N1 1997 د هنگ کنگ وواگیری IA H5N2 1997 درایتالیا بود واحتمالا" LPM منبع ویروسهای HPAI است که باعث واگیری 1984-1983 درایالات متحده شدند.MPAI H7N2 در طیورLPM شمال شرقی ایالات متحده،بومی شد(2001 -1993)و این LPM منبع MPAI H7N2 ای شدکه باعث آلودگی 24 مزرعه ی تجاری طیورما بین سالهای 1998-1996 گردید.
اکثر آلودگی های آنفلوانزا درطیور اهلی،دارای منشاء ویروسی آنفلوانزای مرغی می باشند.با این وجود ویروس های آنفلو انزای خوکی H1N1 و H1N2،بوقلمونها مخصوصا"اجداد بوقلمون ها را آلوده کردند و باعث ایجاد بیماری معنی داری شدند.
میزبان های طبیعی و تجربی: ویرو س های آنفلو انزای مرغی ، بصورت طبیعی تعداد وسیعی ازپرندگان وحشی و اهلی به خصوص پرندگانی که بصورت آزاد درزیستگاههای آبی ، زندگی می کنند را آلوده می سازند. بعضی ازعفونت های AI پرندگان خاکزی وحشی را نیز درگیرمی سازند ولی این پرندگان ، منبع یا مخزن ویروس های AI نمی باشند. بصورت خلاصه ویروس های AI از بیش از90 گونه ی پرندگان که در 13 راسته یمختلف قرار دارندجدا شده اند که این راستهها عبارتند از:
Anseriformes (swans , geese ducks) , Charadriiformes (یعنی sandpipers] , shorebirds [turnstones gullas , terns , puffins , guillemots ) ، (ibis , horons) Ciconiiformes ، Columbiformes (doves) , falconiformes (raptors) ،Galliformes (pheasant , partidgo ) ، Gaviiformes (loons ) ، Gruiformes (moorhen , Coots ) ، Passeriformes (perchingbirds یعنی mynahs , finches , Weaverbirds) ، Pelwcaniformes (cormorant) ،Piciformens ( wood pecker) ، podicipediformes (grebe) و Procellariiformes (shearwater) این آمار شامل کمتر از یک درصد گونه های پرندگان شناخته شده ، می باشد. درحالی که تعداد واقعی گونه های آلوده در طبیعت ، احتمالاً بسیار بیشترمی باشد. در بیشترموارد آلودگی های AI ، بیماری قابل تشخیصی در پرندگان آزادزی ، ایجاد نمی کنند.
در اکوسیتم هایی که توسط انسان ایجاد شده اند (مزارع پرورشی ، سیستم قفس ، گله های خانگی وسیستم های تراکم پرورشی ) آلودگی درPsittaciformes
(prrots , cockatoos وparakeets ) Casuariiformes ( emu ), Struthioniformes
(ostrich) ، Rhetformes (rhea) و اکثر Galliformes و Anseriformes اهلی گزارش شده است.دو گروه اخر شامل ماکیان ، بوقلمون ها ، quail ژاپنی (Coturnix japonica) ، Bobwhito helmeted guineafowl (Colinus virginianus )
(Numida meleagris) , quail ، Phea sants (گونه های مختلف ) ،
( Alectoris chukar) Chukar partridges،geese و duck ( mallards و Muscovy ) می باشند. پرندگان راسته ی Psittaciformes احتمالاً بعد از به دام افتادن و طی مخلوط شدن با پرندگان آلوده درمحل های نگهداری پرندگان یا درمحل های قرنطینه ، آلوده شده اند. بعضی ازآلودگی های راسته ی Passeriformes آزادزی
(Sparrows وStarlings – Perching birds) درارتبا ط با واگیری های مزارع طیوری می باشد که ممکن است با آنها در تماس بوده باشند.
ویروس های آنفلوانزا ی مرغی با عث همه گیری های بیماری تنفسی در راسو، چلچله و Whales می شود. موارد کمی ازعفونت های طبیعی بوسیله ویروسهای AI درانسان گزارش شده اند.
در مطالعات تجربی نشان داده شده است که ویروسهای AI می توانند خوک ، موش خرما (Ferret ) ، رت ، خرگوش ،خوکچه ی هندی ، موش ، گربه ، راسو (mink) ، پریماتهایی غیر از انسان و انسان را آلوده سازند.
انتقال و هاملین بیماری : ویروس AI ازسوراخ های بینی ، دهان ، ملتحمه و کلواک پرندگان آلوده در محیط ، منتشر می شود زیرا تکثیر ویروس دراعضا تنفسی ، گوارشی ، کلیوی و یا تولید مثلی صورت می گیرد. در جوجه های 21 روزه ای که ویروس HPAI از طریق بینی درآنها تلقیح شده است بیشترین مقدار ویروس در اوروفارینکس و کلواک بوده است.
در مورد ویرو سهای HPAI ، سطوح بالای ویروس در بافت های پرندگان آلوده ، سبب تحلیل لاشه می شود و در نتیجه رفتارهجوم یا کانیبا لیسم ناشی ازاین امر می تواند منبع دیگری برای انتقال ویروس به پرندگان مستعد و حساس باشد.
ویروس با تماس مستقیم بین پرندگان آلوده وحساس وتماس غیر مستقیم از طریق قطرات آئروسل یا عوامل انتقال دهنده ی آلوده منتقل می شود. آئروسل مهمترین روش انتقال می باشد. زیرا غلظت های بالای ویروس در دستگاه تنفس وجود دارد ، اماحجم بالا وغلظت پایین ویروس AI در مدفوع آلوده ، عاملی را م سازد که روش عمده ی انتقال ویروس است . بنابراین ویروسهای AI به آسانی توسط افراد (کفش و لباس های الوده انها ) ، وسایل مورد استفاده در پرورش و تولید ، صید زنده یا بازار پرندگان زنده ، به سایر سا لن ها وساختمانها ی مرغداری منتقل می شوند.
ویروسهای آنفلوانزا درجات متغیری ازآداپتاسیون با افراد گونه های میزبان را درارتباط با انتقال بین گونه ای وتکرار انتقال ، نشان می دهند.به هرحال انتقال بین گونه ای روی می دهد ، مخصوصاً بین گونه هایی که در یک خانواده ی تاکسونومیک قرابت نزدیکی به هم دارند مانند ماکیان ، بوقلمون ، guineafowl و quail از راسته ی Galiformes خانواده ی Phasianidae . انتقال بین گونه ای می تواند مابین راسته های مختلف درداخل کلاس یکسان مثلاً ازمرغابی آزاد پرواز(راسته ی Anseiformes) به بوقلمون (راسته ی Galliformes) صورت گیرد ، اما تکرار این حالت رد مقایسه با حالت قبلی کمتراست. بنابراین انتقال بین گونه ای ما بین کلاس های فیلوژنیک متفاونت ، بسیار کمتر است. همانطوری که این امر به ندرت درمورد انتقال ویروس ازماکیان به انسان ، اتفاق می افتد. سهولت و تکرارانتقال ویروسهای H1N1 خوکی به بوقلمونها در این مورد یک استثنا می باشد ، اما این حالت انفرادی و اتفاقی می باشد. بدیهی است که فاکتورهای زیادی ازجمله محدودیت جغرافیایی توزیع میزبان ، با هم امیختگی گونه ها ، سن و تراکم پرنده ها ، آب وهوا ودما نیز توانا یی ویروس AI در انتقال داخل و ما بین گونه ای ودر نتیجه وقوع عفونت را تحت تاثیر قرار می دهد.منابع آلودگی برای انتقال اولیه ی ویروس آنفلوانزا به گله های طیور تجاری (یعنی آلودگی های اولیه ) عبارتند از:
1)سایر طیور اهلی و نگهداری شده 2)مرغابی های مهاجر 3)خوکهای اهلی 4)پرندگان زینتی ونگهداری شده خطرنسبی مربوط به هر کدام از این منابع بسته به احتمال تماس مستقیم یا غیرمستقیم با طیور تجاری ، متغیر است . در درجه ی اول سیتم LPM نقش مهمی در انتقال ویروسهای HPAI و MP به سیستم های پرورش متراکم طیور دارد. از نظر تئوری انتقال می تواند از طریق انتشار ازراه هوا صورت گیرد، اما حجم زیادی ازنمونه ی هوا در واگیری HPAI H5N2 سال های 1984-1983 در ایالات متحده ، زمانی که نمونه ها بیش از 45 متر ازمزرعه آلوده دورمی شدند ، نمی توانست آلودگی را انتقال دهد. این امر نشان می دهد که انتقال از راه هوا ممکن است نقش محدودی درانتقال بین گله ای ویروسهای AI در مقایسه با انتقال از راه مکا نیکی بوسیله وسا یل ، لباس ها و کفش ها ، داشته باشد. دومین منبع ویروسهای AI (مخصوصاً ویروسهای MPAI) پرندگان وحشی به خصوص مرغابی های مهاجرمی باشند. در این حالت مدفوع آلوده مرغابی ها از طریق تماس مستقیم با طیوریا تماس غیرمستقیم با آلوده سازی غذا یا آب مصرفی طیور،آنها را آلوده می سازد. پتانسیل انتقال ویروسهای AI از مرغابی های وحشی ، تاکیدی است برلزوم اعمال روشهایی برای جداسازی طیور اهلی تجاری و جمعیت های پرندگان اهلی و وحشی. سوم بوقلمونها می توانند بوسیله ی ویروسهای آنفلوانزای با منشاء خوکی تحت تیپ H1N1 ودیگر تحت تیپ های بالقوه ی آنفلوانزای خوکی از طریق روشهای مکانیکی یا بوسیله انسانهای آلوده با ویروسهای انفلوانزا با منشاء خوکی ، آلوده گردند چهارم ویروسهای AI پرندگان نگهداری شده در قفس ، معمولاً در طی قرنطینه می توانند باعث انتقال ویروس گردند ، اما انتقال ازاین منبع به طیور ، همانگونه که درمورد ویروس بیماری نیوکاسل روی داده است ، مستند نمی باشد. برای کاهش خطر انتقال وانتشار ویروسهای AI باید فقط یک گونه ی پرنده دریک مزرعه پرورش داده شود و سیستم تولید all in , all out اعمال گردد یا اضافه کردن پرندگان جدید فقط بعد ازآزمایش وقرنطینه واعمال درجات بالای امنیت زیستی صورت گیرد.
انمتشار ثانویه یویروس هایAI طی یک واگیری ، می تواند ازراه انتقال مکانیکی ویروس به همراه عوامل انتقال دهنده ی بیماری یا از راه انتشاراز طریق هوا یا جابجایی طیورآلوده صورت گیرد. پرندگان وحشی ممکن است نقش عمده ای در انتقال اولیه ی ویرو س های AI به طیور اهلی داشته با شند.اما تثبیت یا آداپتاسیون ویروس در طیور تجاری یا LMP صورت می گیردوپرندگان وحشی در انتشار ثانویه ی ویروس هیچ نقشی ندارد یا نقش محدودی دارند.
اگر چه معمولاً انتقال افقی ویرو سهای AI اتفاق می افتد ولی انتقال عمودی ویروس هنوز اثبات نشده است. با این وجود آلودگی با ویروس AI درمرغان تخمگذارسبب آلودگی پوسته یسطحی تخم مرغ ومحتویات داخلی تخم ها می شود. درمطالعات تجربی باویروس AI H5N2 پنسیلوانیا اکثرتخم مرغ ها درروز های 3 و4 بعد ازتلقیح ویروس حاوی ویروس بودند. به هر حال ویروس های AI می توانند جنین را از بین ببر ند و هیچ شدن تخم مرغ هایی که از داخل آلوده اند ، غیر متحمل است. پاک کردن آلودگی به مدفوع تخم مرغ ها و ضد عفونی کردن انها ممکن است برای جلوگیری از انتشارمرتبط با هچری ویرو س های AI لازم باشد.روش های تجربری موفق در انتقال ویروس عبارتند از:آئروسل ، داخل بینی ، داخل نائی ، داخل سینوسی ، دهانی ، ملتحمه ای ، داخل عضلاتی ، داخل صفاقی ، داخل کیسه ی هوایی پشتی ، داخل وریدی ، کلوآکی و داخل جمجمه ای . درمطالعات تجربی ، نشان داده شده است که ویروس AI دربدن اردک ها ، بیش از 30 روز،در بدن ماکیان بیش از36 روزو دربدن بوقلمون بیش از72 روزتکثیر یافته ودفع می گردد. به هر حال در یک جمعیت پایه ،ویروس AI می تواند برای دوره های زمانی طولانی درمحیط پرورش زنده بماند یا می تواند بعد از ایجاد یک بیماری واسترس معنی دار، دوباره ظاهرشود ربای مثال ویروسAI H7N2 درپنسیلوانیا طی سال های1997 تا1998 در یک گله ی تخم گذاربا مرگ ومیر نرمال ،شش ماه بعد ازعفونت اولیه ی AI و درگله ی دیگری،هشت هفته بعد ازالقاء تولک ، جدا شد به محض اینکه گله ای آلوده شد ، این نکته را باید درنظرگرفت که چنین گله ای می تواند منبع بالقوه ی ویروس برای زندگی باشد. در مرغابی های وحشی ، ویروس های AIبوسیله ی پاساژدر پرند گان حساس و مستعد درسراسر سال ،زنده باقی می مانند واوج حساسیت در پرند گان جوان قبل از مهاجرت پاییزی می باشد.
دوره ی کمون بیماری: دوره ی کمون براتی بیماری های مختلف دراین ویرو س ها از یک زمان بسیار کوتاه چند ساعته درپرندگانی که ویروس به روش داخل وریدی درآنها تلقیح شده است تا 3 روزدر پرندگانی که بصورت طبیعی آلوده شده اند وبیش از14 روز در یک گله ی ، متغیراست. دوره ی کمون بیماری بستگی به دوزویروس ، راه انتقال ویروس ، گونه های درگیر وتوانایی درتشخیص علائم درمانگاهی بیماری دارد.
علائم درمانگاهی : پاتوتیپ ویروس AI(HP یا MP )نقش عمداای درتظاهرات درمانگاهی بیماری دارد. به هرحال علائم درمانگاهی بیماری بسیار متغیراند و به فاکتورهای دیگری از جمله گونه ی میزبان ، سن ، جنس ، آلودگی های دیگر،ایمنی اکتسابی و فاکتورهای محیطی بستگی دارند.
ویروس های آنفلوانزای مرغی با بیماری زایی متوسط: اکثرعفونت های ناشی ازویروس های MPAI در پرند گان وحشی ، هیچ گونه علائم درمانگاهی ایجاد نمی کنند. با این وجود درمطالعات تجربی دراردک های وحشی ، درآلودگی با ویروسMPAI ،عملکرد سلول هایT تضعیف می شودو یک هفته در تولید تخم کاهش ایجاد می گردد.
در طیوراهلی (ماکیان و بوقلمون)علائم درمانگاهی شامل نا هنجاری هایی دراعضا تنفسی ، گوارشی ، ادراری و تولید مثلی(تناسلی)می باشد. بارزترین و بیشترین علامت بیماری در دستگاه تنفس دیده می شود وعبارتست ازعلائم تنفسی متوسط تا شدید مانند سرفه ، عطسه ، رالهای تنفسی(خس خس)خرناس وترشح بیش از حد اشک. در طیور تخم گذار و مادر، مرغان ممکن است افزایش کرچی و کاهش تخم گذاری را نشان دهند.علاوه بر این طیور اهلی علائم درمانگاهی عمومی از جمله ازدحام در یک جا،ژولیدگی پرها ، افسردگی ، کاهش فعالیت ، کاهش مصرف آب وغذا و گاهی اوقات اسهال را نشان می دهند.لاغری(کاهش وزن )گزارش شده است ، اما زیاد شایع نمی باشد ، زیراAI یک بیماری حاد است نه یک بیماری مزمن. درratitest (مر غان سینه پهن و فاقد قدرت پروازمانند شترمرغ)ویرو س های AI علائم تنفسی مشابه ایجاد می کنند.
ویروس های آنفلوانزای مرغی با بیماریزایی بالا:درپرندگان وحشی و اهلی ، ویروس های HPAI ، خیلی کم یا بصورت محدود تکثیرمی یابند و علائم درمانگاهی چندانی ندارند. یک استثناء دراین مورد درسال 1961 واگیریHPAI H5N3 درچلچله های دریایی آفریقای جنوبی می باشد که دران مرگ ناگهانی بدون هیچ گونه علامت درمانگاهی دراین پرندگان دیده شد.
درماکیان ، بوقلمون و galliforme های وابسته ، علائم درمانگاهی ناشی ازتکثیرویروسی و آسیب به چندین عضواحشایی و سیستم های عصبی و قلبی عروقی است به هر حال تظاهرات درمانگاهی بیماری بسته به وسعت آسیب اعضا و بافت های خاص متغییر است (یعنی تمام علائم درمانگاهی در یک پرنده دیده نمی شود) در اکثر موارد درماکیان و بوقلمون ، بیماری در بعضی از پرندگان به حدی شدید می باشد که قبل از مشاهده ی هر گونه علامت در مانگاهی ، این پرندگان مرده یافت می شوند. اگر شدت بیماری کمتر باشد و پرندگان7-3 روز زنده بمانند ممکن است اختلافات عصبی مانند لرزش های سر و گردن ، ناتوانی در ایستادن ، کجی کردن ، opisthotonust ( اسپاسم تتا نیک که در آن سروپاها به طرف عقب خمیدگی پیدا می کنند) و دیگر حالت گیری های غیر عادی سروزاویدبدن ، را نشان دهند . لانه های طیور به علت کاهش فعالیت و کاهش در قدرت شنوایی نرمال پرندگان ، ممکن است به صورت غیر عادی ساکت باشد . افسردگی یکی از تظاهرات معمول بیماری است که منجر به کاهش مصرف آب و غذا می شود. افت شدید در تولید تخم درمرغان تخم گذار و مادر با کاهش مشخص شامل توقف کامل تولید تخم طی شش روز ، روی می دهد. علائم تنفسی در این حالت در مقایسه با ویروس های MPAI کمتر می باشند ، اما می تواند شامل رالهای تنفسی ، عطسه و سرفه باشد. دیگر پرندگان galliforme علائم درمانگاهی مشابهی دارند ، اما ممکن است به مدت طولانی تری زنده بمانند و علائمی ازاختلالات عصبی از جمله paralysis , parasis Vestibular degradation , کجی گردن (torticollis ) و nystagmus وتغییرات رفتاری عمومی را نشان دهند .
درشتر مرغ (struthio camelus ) کاهش فعالیت و اشتها ، افسردگی ، ژولیدگی پرها ، عطسه و تنفس با دهان باز ، گزارش شده است .علاوه بر این بعضی از پرندگان عدم تعادل ، فلجی بال ها و لرزش های سروگردن را هم نشان می دهند.
وآگیری و مرگ ومیر: در ماکیان ، بوقلمون و پرندگان galliforme وابسته ، میزان های واگیری و مرگ ومیر همانند علائم در مانگاهی متغییر اند و به بیماری زایی ویروس ، میزبان و سن میزبان ، محیط و آلودگی های توام ، بستگی دارند.در مورد ویروس های MPAI ، میزان واگیری بالا و مرگ و میر پایین می باشد . مرگ ومیر معمولاً کمتر از پنج درصد است مگراینکه با عوامل بیماریزایی ثانویه همراه باشدیا اگر بیماری در پرندگان جوانتر باشد. برای مثال درواگیری MPAI H7N1 1999 ایتالیا ، مرگ و میر در پولت های بوقلمون که سن انها کمتر از چهار هفته بود ، هنگامی که بیماری با عوامل بیماری زایی ثانویه همراه شد ، تا 97 درصد رسید. در ویروسهای HPAI ، واگیری و مرگ ومیر بسیار بالاست (89-50 درصد) و در بعضی گله ها می تواند به صددرصد نیز برسد. در پرندگان وحشی ، ویروسهای MPAI معمولاً هیچ گونه مرگ و میر یا واگیری را ایجاد نمی کنند . گاهی اوقات پرندگان وحشی مرده ی عبوری درمزارعی با واگیری های HPAI شناسایی شده است. به هر حال مرگ ومیر بالا در واگیری آفریقای جنوبی درسال 1961 در چلچله ها گزارش شده است.
در شتر مرغ ، ویروسهای MPAI و HP ، میزانت واگیری متوسط و مرگ ومیر کم مشابهی را ایجاد می کنند.مشخصاً واگیری و مرگ ومیر در پرندگان جوان (3 > ماه) بالاتر است و مرگ میر تا 30 درصد دیده می شود ، اما واگیری تا 80 درصد درمورد ویروسهای MPAI در جوجه های کمتراز یک ماه سن گزارش شده است.:
8-2- پاتولوژی :
تغییرات ماکروسکوپی : ضایعات ماکروسکوپی بیماری بسته به موقعیت و شدت ضایعات ، بسیار متغییراند و بستگی زیادی به گونه ی میزبان ، بیماریزایی ویروس آلوده کننده و وجود عوامل بیماریزایی ثانویه دارند. در اکثرموارد ، بیشتر این توضیحات درمطالعات تجربی یا وقوع طبیغی بیماری درماکیان و بوقلمون می باشند. و تا اواخر ده ی دهه ی 1990 ، چنین توضیحاتی در مورد سایر گونه ها ، کمتر موجود بودند.
ویروسهای آنفلوانزای مرغی با بیماریزایی متوسط : در طیور، شایع ترین ضایعات دردستگاه تنفسی مخصوصاً سینوس ها می باشند و بصورت التهاب کاتارال ، فیبرینوزی ، سروزی فیبرینوزی ، موکوسی چرکی یا فیبرینی چرکی دیده می شوند.مخاط نای می تواند اوماتوز همراه با پرخونی و گاهی اوقات خونریزی هایی باشد. اکسوداهای نای ممکن است از سروزی تاپنیری همراه با انسداد مجاری هوایی که دربعضی موارد ن منجر به اسفکسی (خفگی ) می شوند ، متغییر باشند. التهاب کیسه های هوایی ممکن است به صورت فیبرینوزی یا فیبرینی چرکی وجود داشته باشد.التهاب فیبرینی چرکی معمولاًهمراه با عفونت های باکتریایی ثانویه است . سینوس های زیر کا سه ی چشمی ممکن است متورم باشند و ترشحات موکوسی تا موکوسی چرکی از سوراخ های بینی خارج شود. زمانی که بیماری همراه با عوامل بیماریزایی ثانویه ای مانند Pasteuralla multocida یا Escherichiaباشد ، برونکوپنومونی فیبرینی چرکی می تواند ایجاد گردد.
التهاب کاتارال تا فیبرینوزی فضای صفاقی و پریتونیت ناشی از زرده تخم ممکن است دیده شود. آنتریت کاتارال تا فیبرینوزی ممکن است درسکوم و یا روده ، مخصوصاً دربوقلمون مشاهده شود. اکسوداهای التهابی ممکن است در اویدوکت پرندگان تخمگذار یافت شود و این امر منجر به کاهش رسوب کلسیم ذر پوسته ی تخم خواهد شد. تخم های بدست آمده ممکن است ناجورشکل و شکننده وبدون رنگدانه باشند. تخمک ها دچار تحلیل می شوند که در اغاز با خونریزی در فولیکول های بزرگ شروع می شود و تا Colliquation (اب شدن استحاله ای که درآن بافت ها به صورت مایع در می آیند) پیشرفت می نماید. اویدوکت ممکن است آدماتوز و دارای اکسوداهای لومنی کاتارال تافیبرینوزی باشد ، قبل از اینکه دچار تغییرات قهقرایی گردد در موارد کمی در مرغان تخم گذار و جوجه هایی که به روش داخل وریدی ویروس در آنها تلقیح شده است ، کلیه ها متورم می شوند و رسوب اوراتی احشایی مشاهده می گردد.
به صورت انفرادی سایر ضایعاتی که گزارش شده اند عبارتند از: پانکراس سفت شده (Firm) همراه با Pale mottling و خونریزی که این حالت معمولاً دربوقلمون ها مشاهده می شود.
در اردک های اهلی ویروسهای MPAI ممکن است ضایعاتی را در دستگاه تنفسی مانند سینوزیت ، کونژکتویت ودیگر ضایعات تنفسی ایجاد نمایند.عفونت ها توام با باکتری معمول می باشند.
در rheas(Rhea Americana) و emus (Dromaius novaehollandiae) ، عفونت ویروس MPAI ، ترشحات چشمی ، سینوزیت فیبرینوزی ، تراکئیت و التهاب کیسه های هوایی ،پنمونی بینا بینی ، احشاءپرخون ، خونریزی در نای و گاهی اوقات پری هپاتیت پری کاردیت فیبرینوزی ایجاد می نماید.
ویروسهای آنفلونزای مرغی با بیماریزایی بالا : در طیور HPAI ، ضایعات ادماتوزی ، هموراژیک ونکروتیک متغیری در احشاء وپوست ایجاد می نماید با این وجود اگر مرگ تحت حاد باشد ، ممکن است هیچ گونه ضایعه ی ماکروسکوپی مشاهده نگردد.درماکیان ، تورم سر، صورت ، پایین گردن و پاها ، حالات معمول ناشی ازادم زیرجلدی می باشند و ممکن است همراه با خونریزی های پتشی تا اکا یموتیک باشند. ادم زیر چشمی ممکن است دیده شود. کانونهای نکروتیک ، خونریزی و سیانوز در پوست بدون پوشش پرمخصوصاً در تاج وریش معمول است. ضایعات در احشاء بسته به سویه ی ویروس متغیرند ، اما اکثراً متشکل از خونریزیهایی در سطوح سروزی یا مخاطی و کانون های نکروزداخل پارانشیم احشا می باشند.خونریزی در اپی کارد ، عضلات سینه و مخاط پیش معده و معده ، یافته ای واضح و غالب است . در ویروسHPAI H5N1 هنک کنگ نکروزوخونریزی درپلاک های پایر روده کوچک به همان صورتی که در واگیری های طاعون مرغی در اوایل دهه ی 1900 معمول بود گزارش شده است.
درمورد اکثر ویروسهای HPAI ، کانون های نکروتیک درپانکراس ، طحال وقلب وگاهی اوقات در کبدوکلیه معمول اند.ضایعات کلیه ممکن است همراه با رسوبات اوراتی باشد. ریه ها دارای پنومونی کانونی در لوپ شکمی تا ومونی بینابینی منتشرهمراه با ادم باشند. ریه ها می توانند پرخون یا هموراژیک باشند. بورس فابرسیوس و تیموس معمولاً آتروفیک اند.
در شترمرغ ، ویروسهای HPAI ، ادم سروگردن ، آنتریت هموراژیک شدید ، بزرگ شدگی کلیه وتحال راایجاد می نمایند.
تغییرات میکروسکوپی:
ویروسهای آنفلوانزای طیور با بیماریزایی متوسط : درطیور، ویروسهای MPAI ، پنومونی متغیری با خصوصیات Ventromedial فیبرینی سلولی تا Peribronchial لنفوسیتیک ایجاد می نمایند. در موارد شدید ، پنومونی ممکن است بصورت منتشر با ادم air capillary باشد. تراکئیت و برونشیت هتروفیلیک تالنفوسیتیک معمول می باشند. درروش تلقیح داخل وریدی (IV) یا داخل بینی ودرمواردفیلدی درماکیان ، نفروز و نفریت گزارش شده اند. به هر حال این گرایش به کلیه اختصاصی بعضی سویه هاست. واکثراً درروش IV دیده می شود.دربوقلمون موارد تجربی و طبیعی پانکراتیت همراه با نکروزآسیبی مخصوصاً در مورد ویروس AI H7N1 ایتالیا سال1999 دیده شده است. پانکراتیت درماکیان درمقایسه بابوقلمون چندان معمول نمی باشد. پرندگانی که توسط MPAI می میرند ، دچار تخلیه لنفوسیتی ونکروز یا آپوپتوز لنفوسیت ها در بورس فابرسیوس ، تیموس ، طحال و دیگر چاهایی که رد انها تجمعات لنفوسیتی وجود دارد ، می شوند. آنتی ژن های ویروسی بندرت در لنفوسیت ها مشاهده می شوند ، اما معمولاً دراپی تلیوم تنفسی نکروتیک ، اپی تلیوم توبولی کلیوی واپی تلیوم آسینی پانکراس اثبات می گردند.
در rheas ) Rrhea Americana ) ویروسهای MPAI سینوزیت هتروفیلیک تا پیتوگرانولوماتوزی ، برونشیت و پنمونی همراه با نکروز اپی تلیوم تنفسی را ایجاد می نمایند. در شتر مرغ ضایعات نکروزی در طحال و کبد ، آنتریت و سینوزیت دیده می شود.
ویروسهای آنفلوانزای طیور با بیماریزایی بالا : ضایعات هیستو لوژیک عمدتاً دربافت هایی هستند که دچار ضایعات ماکروسکوپی می باشند. تظاهرات هیستو پاتولوژیک در مطالعات تجربی درمورد هرکدام از سویه های ویروس ، بسته به تغییرات دردوزهای تلقیحی ، سویه ی ماکیان ، روش تلقیح و تاریخچه ی پاساژ ویروس متغیرند.عمدتاً ضایعات هیستولوژیک متشکل از نکروز ویا التهاب چندین عضو می باشند. عمده ترین وشدیدترین بافت های متاثر شده ، مغز ، قلب ، ریه ، پانکراس و اعضا لنفوئیدی اولیه و ثانویه هستند. مننگو آنسفالیت لنفوسیتیک همراه با کانون های gliosis ، نکروز نرونی ونرونافاژی معمول اند ، اما ادم و خونریزی ممکن است دیده شوند. دژنراسیون کانونی یا نکروز انعقادی چند کانونی تا منتشر میوسیت های قلبی گزترش شده اند و معمولاً باالتهاب لنفوهیستوسیتیک همراه می باشند. ضایعات در مغزوقلب در ارتباط با وجود پروتئین های ویروسی درنرون ها ومیوسیت ها به ترتیب می باشند. دیگر ضایعات معمول در ارتباط با تکثیر ویروس AI عبارتند از: نکروز درمیوفیبریل های اسکلتی ، توبولهای کلیوی سلولهای اندوتلیال عروقی ، سلولهای کورتیکوتروفیک آدرنال (فوق کلیه ) وسلولهای آسینی پانکراس. اگر پرندگان 5-3 روز زنده بمانند ، کمیت نکروز کاهش وشدت التهاب لنفوهیستوسیتیک افزایش می یابد. در بافت لفنوئیدی ، نکروز ، آپوپتوز وتخلیه در بوس فابرسیوس وطحال معمول می باشد. اما آنتی ژن ویروسی بندرت درلنفوسیت ها دیده می شود. ضایعات دردستگاه تنفسی از کم تا شدید متغییراند.پوست بدون پردارای میکروترومبی های متعدد در داخل مویرگ ها وعروق خونی کوچک درم وهیپودرم می باشد. این حالت همراه با التهاب عروقی ، ادم دورعروقی تا عمومی ، ادم زیر جلدی ونکروزاندوتلیوم مویرگی است. اپی درم مراحل مختلف تشکیل فولیکول تا نکروزتمام ضخامت را نشان می دهد.
درشتر مرغ ، ویروسهای AI نکروز انعقادی درطحال ، کبد را ایجاد می نمایند. نکروز فیبرینوئیدی درآرتربولهای مغزوطحال معمول است. درپانکراس نکروز سلولهای آسینی همراه با التهاب ملایم سلولهای تک هسته ای وفیبروز مشاهده می گردد.کانون های ملاشی ونوروفاژی درمغز وجوددارد وضایعات نکروتیک و هموراژیک درروده دیده می شود.
اطلاعات اندکی درباره ی ضایعات ناشی ازبیماری در پرندگان وحشی آلوده با ویروسهای HPAI موجود است.چنین عفونت های طبیعی نادراند.درمطالعات تجربی پنومونی ملایم بدون هیچ گونه علائم درمانگاهی دراردک های وحشی آلوده با ویروسهای MPAI یا HP مختلف دیده می شود.
9-2- پاتوژنزبیماری :
1) درطیور بیماری با تنفس یا بلع ویروینهای HPAI یا MP عفونی زا شروع می شود.به علت وجود آنزیم های شبیه تریپسین درسلولهای اپی تلیال و روده ای ، پروتئین هما گلوتینین سطحی ویروس می شکند وچندین سیکل تکثیر ویروس در دستگاههای تنفسی ویا روده ای با آزادسازی ویریونهای عفونی انجام می شود.در طیورحفره ی بینی ، عمده ترین محل تکثیراولیه ویروس است.
2)درمورد ویروسهای HPAI ، ویریونها زیر مخاط را مورد تهاجم قرار می دهندووارد مویرگ ها می شوند.ویروس در داخل سلولهای اندوتلیال تکثیر یافته و توسط سیستم های عروقی یا لنفاوی برای آلوده سازی و تکثیر درانواع مختلف سلولهای اعضا احشایی ، مغزوپوست ، منتشر می شود.در نهایت ویروس ممکن است قبل از اینکه درسلولهای اندوتلیال عروقی دچار تکثیر شدید شود ، سیستمیک گردد.محل شکسته شدن پروتئولیتیکی درپروتئین هماگلوتینین که می تواند توسط آنزیم های سلولی furin Like موجود دربدن ، بریده شود ، مسئول این تکثیر Pantropic ویروس است.علائم درمانگاهی و مرگ به علت نارسایی چندین عضو می باشد. آسیب ایجاد شده توسط ویروسهای AI ناشی از یکی ازسه فرآیند زیراست : الف)تکثیر مستقیم ویروس درسلولها ، بافت ها و اعضا ب)اثرات غیرمستقیم ناشی ازتولید واسطه های سلولی مانند سا یتوکائین ها و ج)اسکمی ناشی ازترومبوزعروقی .
3)درمورد ویروسهای MPAI ، تکثیر معمولاً محدود به دستگاههای تنفسی و روده است. بیماری یا مرگ اغلب ناشی ازآسیب تنفسی است ، مخصوصاًاگر همراه با عفونت های باکتریایی ثانویه باشد. گاهی اوقات ویروسهای MPAI بصورت سیتمیک منتشر می شوند ، تکثیر می یابند و باعث آسیب توبولهای کلیوی ، اپی تلیوم آسینی پانکراس و دیگراعضایی که دارای سلولهای اپی تلیال حاوی آنزیم های تریپسین مانند می باشند ، می گردند.
پاتوژنزبیماری در پرندگان non-galliformeچندان مطالعه نشده است.
10-2- ایمنی زایی :
ایمنی زایی فعال : الودگی با ویروسهایی آنفلوانزای پرندگان و ایمن سازی باواکسن ها ، پاسخ آنتی بادی همورال را در سطوح سیستمیک ومخاطی برمی انگیزد.این پاسخ شامل پاسخ IgM سیستمیک ، پنج روز بعد ازآلودگی ، به دنبال پاسخ IgG کوتاه می باشد.پاسخ ایمنی مخاطی بصورت ناقص مشخص شده است. شدت پاسخ آنتی بادی بسته به گونه ی پرنده ، متغییر است (یعنی ماکیان >> Pheasant>> بوقلمون > quail > ducks ) . به هرحال گزارشات پاسخ سرولوژیکی در اردک ها از پاسخ آنتی بادی ضعیف وعدم وجود آنتی بادی های HI تا اردک های HI مثبت 5/29 درصد در مزرعه ای نزدیک واگیری H7N3 1992 استرالیا متغیراند.
آنتی بادی هایی که بر علیه پروتئین های سطحی ویروس (HA . NA ) تولید می شوند ، خنثی کننده ومحافظت کننده می باشند.محافظت عمدتاً در ارتباط با آنتی بادی هایی مانع بروز علائم درمانگاهی ومرگ به دنبال آلودگی با ویروسهای HAPI با تحت تیپ های HA یا NA همولوگ می شوند. سطح محافظت در مقابل آلودگی مخاطی و متعا قب آن مبارزه طلبی ویروس ممکن است به درجه ی سکانس تشابه بین HA واکسن و ویروس مذکور، بستگی داشته باشد.مدت زمان محافظت درمقابل ویروس نامشخص است اما در مرغان تخمگذارثابت شده است که محافظت در مقابل بروز علائم درمانگاهی ومرک در نهایت 30 هفته بعد از یک ایمن سازی است . پرندگانی که پس از رویارویی طبیعی با بیماری ، بهبود می یا بند ، در مقابل همان تحت تیپ HA و NA ایمن می گردند.
پاسخ ایمنی علیه پروتئین های داخلی ، نشان داده نشده است که محافظت در مقابل بروز علائم در مانگاهی و مرگ را ایجاد می نماید ، اما ممکن است دوره ی تکثیر و جوانه زدن ویروسی را کوتاه تر نماید. به هر حال مکانیسم این محافظت محدود ، شناخته نشده است ، اما ممکن است ناشی از ایمنی با واسطه ی سلولی باشد . در یک مطالعه ی تجربی اخیر با ویروس H9N2 AI غیر فعال ، اثبات گردید که محافظت کوتاه مدتی در ماکیان علیه ویروس H5N1 AI ایجاد می شود اما ایمنیت کاملاً تکثیر ویروسی را در دستگاه گوارشی متوقف نمی سازد . ایمنی با واسطه ی سلولی مسئول این محافظت بود.
ایمنی زایی غیر فعال : مطالعات در مورد محافظت ازطریق آنتی بادی های مادری با HA یا NA همولوگ گزارش نشده اند ،اما بر اساس شواهد موجود درمورد سایرپاتوژن های پرندگان ایمنیت علیه علائم درمانگاهی و مرگ درمقابل هجوم ویروسهای AI همولوگ ، بعد ازدوهفته ازهچ محتمل می باشد.
11-2- تشخیص :
تشخیص آنفلوانزای پرندگان به روش های زیر صورت می گیرد :
1)ردیابی مستقیم پروتئین ها یا ژن های ویروسی AI در نمونه هیی مانند بافت ها ، سواب ها ، محیط های کشت یا تخم مرغ های جنین دار
2)جداسازی و تشخیص ویروس AI.
تشخیص تاییدی می تواند از طریق ردیابی آنتی بادی ها علیه ویروس AI ، صورت گیرد.
انتخاب نمونه وذخیره سازی آن : ویروسهای آنفلوانزای مرغی معمولاً از سواب های نای یا کلوآک پرندگان زنده یا مرده بدست می ایند زیرا بیشتر ویروسهای MPAI و HP در مجاری تنفسی وروده ای تکثیر می یابند. سواب ها باید در یک محیط کشت انتقالی حاوی مقادیر بالای آنتی بیوتیک ها به منظورکاهش رشد باکتریایی ، قرار داده شوند. بافت ها ، ترشحات یا مواد دفعی این مجاری برای جداسازی ویروس مناسب اند. بافت ها می توانند جمع شوند ودر داخل لوله ها یا ظروف پلاستیکی استریل قرار داده شوند.درآزمایشات اعضا برای ویروس باید تلاش شود که اعضا داخلی بصورت جدا از نمونه های بافتی مجاری تنفسی وروده ای جمع آوری شوند ، زیرا جداسازی ویروس از اعضا داخلی ممکن است بیانگر انتشار سیستمیک ویروس و اغلب مرتبط با ویروسهای HPAI باشد. در موارد آلودگی سیستمیک ناشی ازویروسهای HPAI ، هر عضوی به علت سطوح بالای ویرمی یا تکثیر ویروسی درسلولهای پارانشیمی ، می تواند دارای ویروس باشد.
اگرامکان آزمایش نمونه های جمع اوری شده برای دی تکت ویروس ، طی 48 ساعت بعداز جمع آوری باشد ، این نمونه ها را می توان در 4 درجه سانتیگراد نگهداری نمود واگر مدت زمان نگهداری بیش ازاین مدت باشد ، باید ذخیره سازی در 70- درجه ی سانتیگراد صورت گیرد.قبل از آزمایش ، بافت ها باید به صورت یک سوسپانسیون 10% – 5 درصذ در محیط کشت انتقالی درایند و بوسیله ی سانتریفوژیاسرعت کم ، کلاریفای شوند.
ردیابی مستقیم پروتئین ها یااسید های نوکلئیک ویروسی AI : امروزه اثبات مستقیم RNA ویروس آنفلوانزا یا پروتئین های ویروسی در نمونه های بدست آمده ازحیوانات ، بصورت معمول برای تشخیص بیماری مورد استفاده قرار نمی گیرد. با این وجود یک آزمایش تشخیصی آنفلوانزای انسانی Becton-Dickinson ) و Directigen ) گزارش شده است که برای ردیابی آنتی ژن ویروسی آنفلوانزا درنمونه های پرندگان ومایع آلانتوئیک تخم مرغ های جنین دار تلقیح شده ، بکاررفته است .این assay immune enzyme capture antigen حساس واختصاصی می باشد.Skeeles وهمکارانش استفاده ازآزمایش آنتی بادی فلورسنت رابرای شناسایی سریع ویروس آنفلوانزای پرندگان درنمونه های بافتی ، طی واگیری بیماری پنسیلوانیا توضیح داده اند و Kodigalli روش ELISA Capture antigen را برای شناسایی آنتی ژنهای ویروسی در نمونه ها ، گزارش کرده اند. آنتی بادی های مونوکلونال برای آنتی ژن ویروسی موضعی دربافت هایی که به روش ایمنوپراکسید ازرنگ آمیزی شده اند وپروب های ژنی رادیوتوپ شده در روش hybridization insitu که می تواند سلولهای درگیردرتکثیرویروسی را دربافت های پرندگان آلوده ، مشخص نماید ، مفید می باشند.نشان داده شده اند که روشهای واکنش زنجیره ای پلی مراز(PCR ) نسبت به سایر روشهای جداسازی ویروس بیش از100 برابرحساس ترند.این تکنولوژی اساس تشخیص آنفلوانزا رامتحول خواهد ساخت.
جداسازی ویروس :روشهای جداسازی وتشخیص ویروسهای آنفلوانزا بصورت کامل توضیح داده شده اند.تخم مرغ های جنین دار 11 – 10 روزه ، بدین منظور بکار می روند که در این تخم مرغ ها تقریبا" 2/0 میلی لیتر نمونه ازطریق حفره ی آلانتوئیک تلقیح می شود.
مرگ جنین های تلقیح شده طی 24 ساعت بعد از تلقیح معمولاً بیانگر آلودگی باکتریایی یا روش غیر صحیح تلقیح می باشد واین تخم مرغ ها باید حذف گردند.تعداد کمی از ویروسها ممکن است سریع رشد کنند وجنین ها را طی 48 ساعت بعد از تلقیح از بین ببرند . به هر حال در اکثر موارد جنین ها قبل از این زمان نخواهند مرد. بعد از 72 ساعت یا به هنگام مرگ جنین ها ، تخم مرغ ها باید از انکوباتور برداشته شوند ، سرد گردند ومایع آلانتوئیک آنها جمع آوری شود. وجود ویروس با روش فعالیت هما گلوتینا سیونی گلبولهای قرمزجوجه در مایع آلانتوئیک اثبات می گردد.
به طورکلی اگرویروس درنمونه وجود داشته باشد ، دراولین پاساژبه حدکافی رشد خواهد کردکه بتواند باعث هماگلوتیناسیون گرددوپاساژبعدی لازم نخواهد بود. تکرار پاساژ نمونه ها ، خطر آلودگی متقاطع رادرآزمایشگاه افزایش می دهد.
– ذخیره سازی طولانی مدت ویروسها باید 70- درجه سانتی گراد صورت گیرد.لیوفیلیزاسیون ویروس ها نیزبرای نگهداری طولانی مدت مناسب است وبه هرحال این stock باید بصورت دوره ای برای اطمینان از قدرت عفونت زایی آن ، آزمایش شوند.
شناسایی و تشخیص ویروس : روشهای استاندارد برای ازمایش مایعات تخم مرغ جهت اثبات وجود فعالیت هماگلوتیناسیونی با استفاده از گلبولهای قرمزجوجه بوسیله تکنیک های ماکرو یا میکرو صورت می گیرد . مایع آلانتوئیک هماگلوتیناسیونمثبت برای شناسایی ویروس استفاده می شود.تعیین اینکه فعالیت هماگلوتیناسیونی مشخص شده درمایع آلانتوئیک مربوط به ویروس آنفلوانزاست یادیگر ویروسهای هماگلوتیناسیونی دهنده مانند پارامیکسو ویروس هایی مثال ویروس بیماری نیوکاسل (NDV ) اهمیت به سزایی دارد. بنابراین باید توسط روش HI بیمازی نیوکاسل ودیگر آنتی سرم ها ، تفریق اولیه صورت گیرد. اگرتست HI دراین مورد منفی شود ، نمونه برای وجود آنتی بادی خاص تیپ A آنفلونزا به منظور اثبات وجود ویروس آنفلوانزای تیپ A آزمایش می گردد.NP (نوکلئوپروتئین) یا پروتئین ماتریکس اختصاصی تیپ ، ممکن است توسط آزمایش immunodiffusion double یا آزمایش hemolysis – radial-single شناسایی گردد. آنتی بادی های مونوکلونالی که به نوکلئوپروتئین یا پروتئین های ماتریکس واکنش می دهند ، درتشخیص این آنتی ژنها در ELISA مفید می باشند.
مرحله ی بعدی در فرایند تشخیص ، تعیین تحت تیپ آنتی ژنی آنتی ژنهای سطحی ویروس یعنی HA و NA است .تحت تیپ NA بوسیله ی روش میکرو NI با استفاده از آنتی سرم های تهیه شده برعلیه هرکدام از نه NA ، مشخص می گردد.روش NI اغلب اولین مرحله ی انجام جداسازی تحت تیپ ویروس می باشد.
HA ویروس با استفاده ازپانل آنتی سرم های تهیه شده برعلیه 15 تحت تیپ HA توسط آزمایش HI مشخص می شود.تعیین تحت تیپ HA ، به کمک آنتی سرم های تهیه شده علیه HA جداشده یا آنتی سرم علیه ویروسهای بازآرایی شده با NA های غیرهم تیپ تسهیل می گردد.درچنین حالتی ، نقش مهاری آنتی بادی هایی که علیه NA تولید شده اند ، از بین می رود.یک ویروس آنفلوانزا باHA جدید در این تست ها با استفاده از آنتی سرم های شناخته شده تحت تیپ های HA ، شناسایی نخواهد شد.بنابراین انجام تست HI با استفاده تست اختصاصی تیپ ویروسی قبلا" توصیف شده در مورد عامل هماگلوتیناسیون دهنده ی نامشخص ، ضروری است.
تشخیص نهایی معمولاً توسط آزمایشگاههای مرجع آنفلوانزای ایالت ، فدرال یا OIE صورت می گیرد.
سرولوژی: آزمایشات سرولوژیک که برای اثبات وجود آنتی بادی های اختصاصی AI بکار می روند ، ممکن است ویروس را هفت روز بعد ازآغاز عفونت ، شناسایی نمایند.چندین تکنیک برای بررسی و تشخیص سرولوژیک بکار می رود.دربرنامه های بررسی سرولوژیک ، یک آزمایش immunodiffusion double برای ردیابی آنتی بادی آنتی NP بکار می رود.زیرا این ازمایش آنتی بادی ها علیه آنتی ژنهای اختصاصی تیپ A ویروسهای آنفلوانزا را شناسایی می نمایند. روش ELISA برای ردیابی آنتی بادی های ویروسهای آنفلوانزای پرندگان بکار می رود. کیت ELISA بصورت تجاری برای ردیابی آنتی بادی های آنفلوانزا ، موجود می باشد. بعد از اینکه آنفلوانزا توسط روش immunodiffusion یا ELISA شناسایی شد ، آزمایش HI می تواند برای تعیین تحت تیپ HA مورداستفاده قرار گیرد.
درروش های سرولوژیک بایدآگاه بود که تفاوت های قابل توجهی درپاسخ ایمنی ما بین گونه های مختلف پرندگان وجود دارد.برای مثال آنتی بادی هایی که علیه پروتئین NP ترشح می شوند ، دربوقلمون وقرقاول (Pheasants) عموما" غالب اند در حالی که ممکن است در اردک ها غیر قابل تشخیص باشند.علاوه براین ، چنین آنتی بادی هایی ممکن است دراردک ودیگر کونه ها ایجاد شوند ، امادرآزمایشات HI انجام شده با ویروس سالم ، نتوان آنها راردیابی کرد.
سرم بسیاری از گونه ها ، دارای مهار کننده های اختصاصی است که ممکن است با اختصاصی بودن HI ودیگرتست ها ، تداخل نماید.به علت اینکه این مهارکننده ها ، علیه ویروسهای خاصی فعال اند ، وجود آنها مشکلات عملی عمده ای رادرآزمایشات سرولوژیک وشناسایی ویروس ها ایجاد خواهد کرد. بنابراین سرم باید برای کاهش یا ازبین بردن چنین فعالیتی ، اصلاح شود. اگرچه این امردربعضی موارد باعث کاهش سطوح آنتی بادی های اختصاصی بیماری می شود. دومورد از روش هایی که بدین منظوراستفاده می شوند ، عبارتند از: آنزیم تخریب کننده ی گیرنده (enzyme destroying receptor RDE: ) وپریودات پتاسیم (Posassium periodate) علاوه برمهارکننده های غیر اختصاصی هماگلوتیناسیون ، سرم پرندگان دیگر مانند بوقلمون وغاز ممکن است باعث آگلوتیناسیون گلبولهای قرمز جوجه مورداستفاده درتست HIشود. این ممکن است سطوح پایین فعالیت HI راتحت پوشش قراردهد.چنین فعالیت هماگلوتیناسیونی می تواند بوسیله ی پیش آماده سازی سرم باگلبولهای قرمزجوجه ، برطرف شود. این مشگل ممکن است گاهی اوقات با استفاده ازگلبولهای قرمز درتست HI همان گونه بعنوان سرم آغازگرآزمایش برطرف شود.
12-2- تشخیص تفریقی :
به علت طیف وسیع علائم وضایعات گزارش شده درمورد آلودگی های ویروس آنفلوانزای پرندگان درچندین گونه ، باید تشخیص تفریقی با استفاده از روشهای ویروس شناسی وسرم شناسی صورت گیرد. دیکرآلودگی هایی که باید درتشخیص تفریقی مد نظرقرارگیرند عبارتند از: ویروس بیماری نیوکاسل ، پنوموویروس پرندگان ودیگر پارامیکسو ویروسها ، لارنگوتراکئیت عفونی ، برونشیت عفونی ، کلامیدیا ، ما یکو پلاسما ودیگرباکترها . آلودگی های ثانویه یاهمراه شونده با دیگرویروسها وباکتری ها معمولاًمشاهده شده است.
13-2- برنامه های پیشگیری کننده :
روشهای مدیریتی : روشهای پیشگیری وکنترل آلودگی ویروس آنفلوانزا ، بر جلوگیری از ورود اولیه ی ویروس وکنترل انتشارآن درصورت وقوع ، متمرکزمی شوند. برای رسیدن به این هدف ، آموزش صنعت طیور دررابطه با چگونگی ورود ویروسها ، چگونگی انتشاروچگونگی جلوگیری ازچنین حوادثی ، ضروری است.
پیشگیری : محتمل ترین منبع ویروس برای طیور، دیگر پرندگان آلوده می باشند ، به طوری که اساسی ترین روش برای جلوگیری ازآلودگی طیور با ویروسهای آنفلوانزا ، جلوگیری از تماس پرندگان حساس با پرندگان آلوده وترشحات و مواد دفعی آنهاست. امنیت زیستی ، اولین راه دفاع می باشد .انتقال می تواند زمانی روی دهد که پرندگا ن حساس وآلوده ، درتماس بسته باشند یا زمانی که موادعفونی پرندگان آلوده ، وارد محیط پرندگان حساس شود.چنین انتقالی درارتباط با جابجایی تجهیزات ، چکمه ها ولباس ، وسایل ، تجهیزات تلقیح وغیره می باشد.حضورویروس درمدفوع ازراههای احتمالی جابجایی ویروس بوسیله ی وسایل و افراد است. نکته ی دیگری که باید درنظر گرفت ، این است که نباید تماسی بین گله های مبتلا شد وبهبود یافته با گله های حساس باشد : زیرامدت زمان حذف ویروس ازیک جمعیت آلوده ، کاملا"مشخص نمی باشد.
مخزن ویروسهای آنفلوانزا درپرندگان وحشی باید مد نظرقرارگیردکه منبع اصلی آلوده سازی پرندگان اهلی به خصوص پرندگان اهلی که بصورت آزاد نگه داشته می شوندودرتماس با پرندگان وحشی هستند ، می باشد. LPM دومین مخزن مهم ویروس آنفلوانزابرای طیور تجاری است. خوک ممکن است به عنوان یک منبع ویروسی برای بوقلمون ازطریق انتقال مکانیکی ویروس یا آلوده سازی افرادیا خوک های دیگر آلوده نماید.
کنترل: ویروس آنفلوانزا هم از مجاری تنفسی وهم ازراه دستگاه گوارشی دفع می گردد. بنابراین در داخل یک مزرعه ی طیور، انتقال پرنده به پرنده ، احتمالاً بوسیله ی آئروسل وگوارشی صورت می گیرد.به نظر می رسد کود طیورآلوده ، منبع اصلی انتقال بین گله هاست . بعدازاینکه AI وارد گله های تجاری شد ، چندین چیز مشخص ، شناخته شده اند که درانتشار ویروس شرکت دارند که عبارتند از: جابجایی کارکنان ووسایل آلوده ، عرضه ی محدود گله به بازار، واردبازارشدن کامل گله ی آلوده وپاکسازی وضدعفونی سازی نامناسب و ناکافی.
تمام روش های کنترلی انتشار آنفلوانزا براساس جلوگیری ازآلودگی وکنترل جابجایی افرادوتجهیزات می باشد.افرادی که درتماس مستقیم با پرندگان یا کود آنها هستند ، دلیل اصلی انتقال بیماری بین مزارع یا مرغداری ها می باشند.وسایلی که درتماس مستقیم با پرندگان یا کودآنها بوده اند ، نباید از مزرعه ای به مزرعه ی دیگربدون پاکسازیوضدعفونی سازی درست ، منتقل گردند ومهم است که محل رفت وآمدهای نزدیک محل نگهداری طیورباکود آنهاآلوده نشود.
Poss وهمکارانش یک برنامه ی صنعتی برای کنترل MPAIدرMinnosota گزارش کرده اند که عبارتست از آموزش ، جلوگیری ازرویارویی با ویروس ، تحت کنترل قرار دادن گله ، گزارش ویک پاسخ مناسب .بعدازاینکه بیماری درگله ای مشخص گردید ، باید یک پاسخ مقتضی ومناسب اتخاذ کردوبه علت اینکه ظهور بیماری غیرقابل پیش بینی است ، پاسخ باید فوری وکامل باشد. قبل از جداسازی ویروس وتعیین بیماریزایی آن ، روشهای کنترلی شدید باید اعمال شوند.اگرمشخص گردد که ویروس بیماریزایی بالایی دارد ، پرورش تاچهار هفته بعد ازآغازبیماری ادامه داده شود ، تازمانی که دولت بتواند آنرااورژانس قلمداد نماید. همچنین تاانجام اقدامات دولتی ، تلاش های صنعتی برای کنترل واگیری اولیه ی بیماری ازطرف خود مرغداربایدصورت گیرد.
ابتداباید انتشار مزرعه به مزرعه ی ویروس آنفلوانزا ، قبل ازاینکه بیماری را بتوان ریشه کن کرد ، تحت کنترل قرارگیرد وبه علت اینکه ضررهای اقتصادی ناشی ازآنفلوانزاممکن است بسیار هنگفت باشند ، برنامه ی کنترلی نباید پرورش دهندگان رابصورت غیرضروری جریمه نماید.اولین قدم دراقدام کنترلی Minnesota ، جداسازی گله توسط پرورش دهنده ، برای جلوگیری ازانتقال ویروس به سایر گله ها ست. قسمت دوم پاسخ ، عرضه به بازارطیوربصورت منظم وکنترل شده است.اکثر ویروس های آنفلوانزا ازیک گله ی آلوده طی دو هفته اول آلودگی دفع می گردند و منتشر می شوند.گله های سرم مثبت چندان ارتباطی با خطر بالای انتقال بیماری ندارند. معمولاًچهار هفته بعد از شروع بیماری ، ویروس نمی تواند شناسایی گردد. عرضه به بازار منظم وکنترل شده و براساس برنامه ی زمانی ، بعد از واگیری MPAI لازم وضروری است.
مرحله ی سوم برنامه ی کنترلی ، تغییرات دربرنامه های گله است .بعدازاینکه آخرین گله در یک مزرعه آلوده شد ، درصورت امکان بایک تاخیر چهارهفته ای ، پرندگان بهجایی دیگرمنتقل می شوند. جداسازی گله ها انجام می گیردوازآلودگی گله های جدیدجلوگیری می شود. این کار نیازمند تجربه ی بالا وصرف هزینه های زیاد است.اماروش عملی درحذف آنفلوانزا بدون حذف کامل طیورمرغداری هاست. این کاربرای تولید کننده اهمیت به سزایی داردزیراهزینه های حذف طیورازیک مزرعه ی چند سنی مبتلا به MPAI تقریبا"دوبرابرهزینه های ناشی از ضررهای بیماری است.
– درمورد واگیری های MPAI ، بایدبرای جلوگیری از انتشار بیماری تلاش شود ، درواگیری های پنسیلوانیا طی سالهای 1984-1983 درمکزیکو 1995-1994 ودرایتالیا 2000-1999 نشان داده شده که واگیری های HPAI می تواند ناشی ازواگیری های MPAI باشد. درچنین مواردی HPAI بعدازویروسهای MPAI H5 یا H7 گردشی درگله های طیور حساس به مدت چندین ماه ، ایجاد شده بود. درمقابل ، 20 واگیری H7 یا H5 MPAI که درطی سه هفته در Mimmesata ریشه کن گردید ، منجربه واگیری HPAI نشد . این مثال ضرورت اتخاذ تدابیر مقتضی را درواگیریهای MPAI نشان می دهد. پیشگیری و کنترل واگیری های آنفلوانزای MP مهمترین اقدام درجلوگیری ازواگیری های HPAI می باشد.
درموردویروس HPAI مانند (H5N2) 83/ 1370/pennsyivania / Chicken / A روش های ریشه کنی دولتی ( قرنطینه ، کشتار ، انهدام وپاکسازی ) اتخاذ شده است.
طرح ریشه کنی براساس ماهیت ووسعت مشکل و خصوصیات بیولوژیک ویروس می باشد. طی ریشه کنی 1984-1983 پنسیلوانیا ، مرینلند و ویرجینیا ، بیش از 17 میلیون پرنده ، ازبین برده شدند. قرنطینه های منطقه ای برای جلوگیری از انتشارو انجام ریشه کنی بیماری ضروری است .بررسی های اپیدمیولوژیکی وحمایت آزمایشگاهی برای شناسایی واگیری های جدید ضروری است. درمورداین واگیری پنسیلوانیا بررسی ها نشان داد که LPM ها ، منبع ویروس بوده اندوحذف چنین منابعی ومزارع آلوده بایدانجام می شد.
14-2- واکسیناسیون :
واکسن های غیرفعال شده ی ویروس آنفلوانزا درگونه های مختلف پرندگان مورداستفاده قرار گرفته اندوتاثیر آنها درجلوگیری از بروز علائم درمانگاهی ومرگ ومیر، کاملاً اثبات شده است. به هرحال محافظت ، اختصاصی تحت تیپ ویروس است.پرندگان مستعد و حساس به آلودگی با ویروسهای آنفلوانزا ، می توانند به هرکدام از15 تحت تیپ HA مبتلا شوند وهیچ راهی برای پیش بینی اینکه باکدام تحت تیپ درگیر خواهند شد ، وجود ندارد . استفاده از واکسن بازدارنده ، علیه تمام تحت تیپ ها ، عملی نمی باشد. بههرحال بعد ازوقوع یک واگیری ومشخص شدن تحت تیپ ویروس ، واکسیناسیون ممکن است ابزارمفیدی باشد.
درایالات متحده ، یک واکسن غیر فعال H5 ویک واکسن نوترکیب (H5)fowl pox-AIHA
برای استفاده ی اورژانسی دربرنامه های ریشه کنی HPAI ، بکارگرفته شده است. علاوه براین ، برای سایر تحت تیپ های HAی AI، برای استفاده های محدود مخصوصاً دربوقلمون ، اجازه داده شده است . چندین مطالعه ی تجربی ثابت کرده اند که واکسن های ویروسی غیرفعال مونووالان و پلی والان همراه با ادجوانتها ، قادربه ایجاد آنتی بادی و محافظت درمقابل مرگ ومیر ، واگیری و کاهش درتولید تخم هستند. اخیراًنشان داده شده است که جوجه هایی که باروش داخل تخم مرغی با واکسن امولسیون روغنی غیرفعال ، واکسینه شده اند ، بصورت موفقیت آمیز ایمن می شوند.
هیچ بحثی دررابطه بااینکه واکسن های غیرفعال درکنترل ویروسهای non-H7AI و
non-H5 نقش دارند ، وجود ندارد. استفاده صحیح واصولی ازواکسن هادرواگیریهای H7 یا MPAI H5 ، ممکن است شا نس ایجادبروز ویروسهای HPAI رابه تاخیر اندازد یاکاهش دهد ، امااستفاده از آنها بایدتا زمانی که مطالعات بتواند این فرضیه را اثبات نماید ، ادامه یابد.
تاثیر واکسن های ویروسی H7 یا MPAI H5 توسط Beard مورد بحث ومطالعه قرار گرفته است. درمورد اکثر واگیریهای ایجاد شده توسط ویروسهایی بابیماریزایی کم تا متوسط درایالات متحده ، تولید کنندگان اجازه استفاده ازواکسن های غیرفعال رادارند وتنها مشکل استفاده از واکسن در این شرایط ، این است که دربازرسی های سرولوژیک تداخل ایجاد می نماید و در نتیجه عفونت ویروسی می تواند ایجاد شودوبدون اینکه بیماری مشاهده گردد ، درگله وجود داشته باشد. به هرحال ، گردش آلودگی طبیعی با MPAI درصنعت طیور نیز می تواند مانع شناسایی گله های آلوده به HPAI شود. برای مقابله با مشکل بازرسی سرولوژیکی گله های واکسینه شده ، پرندگان Sentinel (تحت نظر قرار گرفته شده ) غیر واکسینه بایددرگله های واکسینه شده ، قرار گیرند. آزمایش دوره ای این پرندگان برای اثبات وجود آنتی بادی علیه ویروس آنفلوانزا می تواند مشخص سازد که گله در مقابل ویروس قرار گرفته است یا نه . گله های واکسینه شده را نمی توان بدون ویروس درنظر گرفت ، اما استفاده از واکسن مقادیر ویروس را در پرندگانی که به صورت تجربی و عملی واکسینه شده اند ، کاهش می دهد .بنابراین انتقال و انتشار ویروس را به دیگر پرندگان کاهش می دهد.گله های واکسینه شده باید مشخص گردند وبرای وجیسود ویروس AI ، کنترل گردند ، تازمانی که به فروش برسند.هیچ گونه برنامه ی پرداخت غرامت از طرف دولت درمورد MPAI وجود ندارد وبعضی از قسمت های صنعت طیور (یعنی مرغان تخم گزار ) مستعد ضررهای اقتصادی شدید ناشی از ویروس های MPAI می باشند. استفاده از واکسن موثر وکنترل شده ، جمعیت طیور حساس را کاهش خواهد داد وکمیت انتشار ویروس را در صورت آلودگی ، پایین خواهد آورد. استفاده از واکسن های غیر فعال شده ی H5 یا H7 درکمک به کنترل Mexiso MPAI ، utah و Italy مثال های اخیر این مورد می باشند.
علاوه بر واکسن های غیر فعال شده ، امروزه از واکسن های Vectored وواکسن های DNA ژنهای به هم پیوسطه ی HA ، استفتده می شود که به صورت موفقیت آمیز قادر به ایمن سازی و محافظت پرندگان می باشند . نشان داده شده است واکسن هایی که دارای پایه ی هما گلوتینینی هستند ، محافظت خوبی را درمقابل حوزه ی وسیعی از ویروسهای تحت تیپ HA همولوگ ایجاد می نمایند . یک واکسن نوترکیب Pox virus حاوی ژن H5 ، نشان داده شده است که جوجه هارادرمقابل ویروس HPAI H5N2 مکزیکو محافظت می نماید ومانع انتقال ویروس به دیگر پرندگان می شود یا انتقال ویروس را کاهش می دهد .یکی از مزایای
واکسن های نوترکیب یا واکسن های HA خالص سازی شده ، این است که دریافت کننده ی واکسن با آزمایش double immunodiffusion واکنش نشان خواهد داد ، بنابراین چنین واکسن هایی مانع بازرسی های سرولوژیکی نخواهند شد . یکی ازعیوب واکسن های Pox virus نارسایی آنها درایجاد محافظت درپرندگانی است که قبلاًواکسن ویروس Pox را دریافت کرده اند.
باتوجه به وجود گروه زیادی از ویروسهای آنفلوانزای A درجمعیت پرندگان وحشی ، باید پذیرفت که این ویروسها قادر به ادامه ی ایجادمشکلات بیماری جدی درصتایع طیور تجاری خواهند بود .بنابراین استفاده از واکسن ها ممکن است در کاهش انتقال آنفلوانزا موثر باشدوحساسیت طیوررا به ویروسهای آنفلوانزا ، کاهش دهد ودرنهایت روشهای ریشه کنی می تواند قبل ازانتشار بیماری وبومی شدن آن ، بکارگرفته شود.
15-2- درمان :
امروزه ، هیچ گونه روش علمی و اختصاصی برای درمان عفونت های ویروسی آنفلوانزای پرندگان درطیور تجاری وجود ندارد . آمانتادین به صورت تجربی نشان داده شده است که درکاهش مرگ ومیر ناشی از این ویروس موثراست .امااستفاده از این دارو برای حیواناتی که مورد مصرف غذایی دارند ، به تصویب نرسیده است ومصرف آن به سرعت باعث ایجاد ورشد ویروسهای مقاوم به آمانتادین خواهد شد . مراقبت حمایتی ودرمان آنتی بیوتیکی برای کاهش اثرات عفونت های باکتریایی توام ، بکار گرفته می شود.
تمامی مطالب این فصل به جزموارد ذکر شده ترجمه فصل Influenza از کتاب Disease of poultry.Saif Y.M.2003 (Lowa State Press) می باشد.
فصل سوم
منابع
1-6- منابع فارسی
1- اکبر آزاد ، گیتا و وصفی مرندی ، مهدی (1382) مکانیسم های بیماریزایی ویروسهای آنفلوانزای طیور ، مجله ی چکاوک ، دوره ی دوازدهم ، شماره ی یک ، صفحات64-33.
2- بروکس ،جورج فدریک ، میکروبیولوژی پزشکی جاوتز. (ترجمه ی سعید صالحی وهمکاران) (1381) . صفحات 537-526. انتشارات تیمورزاده .
3- شیمی ، احمد (1375) ویروس شناسی دامپزشکی ، چاپ اول ، صفحات 114-99 و351-335 . انتشارات دانشگاه تهران
4- وصفی مرندی ، مهدی و بزرگمهری فرد ، محمد حسن (1377) عفونت های ناشی ازویروسهای آنفلوانزا یا ارتومیکسوویروس ها درطیور ، دام ها وانسان . مجله ی چکاوک ،دوره ی هفتم ، شماره ی یک ، صفحات 59-27.
5- وصفی مرندی ، مهدی و اکبری آزاد ، گیتا (1382) ایمنی وواکسیناسیون دربیماری آنفلوانزای طیور ، مجله ی چکاوک ، دوره ی دوازدهم ، شماره ی 1 ، صفحات 91-65
2-6- منابع انگلیسی :
1-Adair .B . M & etal . (1989).Detection of influenza A type Spesific antibodies in Chicken and turkey sera by enzyme Linked immunosorbent assay . Avain pathology No19 . PP:455-463
2-Alexander. D.j. ; Gough , R.E (1986) .Isolation of avian influenza virus from in Great Britain . Vet ree . No 118 . PP : 537-538
3-Alexander , D . j . (1993) . Orthomyxovirus infection. In : Virus infections of bifds . J . B McFerran ; M . S . Mcnulty . PP. :287-316 (Elsevier Science Publisheres B . v .New yord , USA)
4-Arora , d.JIT . S & etcal . (1985). Concentration and purification of influenza virus fram allantoic fluid Analytical biochemistry . Vol 144.PP:182 (Academic press . Inc)
5-Beard , C . w (1970) Avian influenza antibody detection by immunodiffusion . Bull WHO NO42. PP : 779-785
Bernard . D . (1990) . Microbiology. 4 edition (Lippincott company)-6
7-Brady . M, I . ; Furminger , I . G . S . (1976) . Journal of hygienc . Vol 77 ,NO2.PP. : 161-173 (Printed in great Britain).
8-Brugh , M . ; Stone , H.D (1987) . Immunization of Chicken against influenza with hemagglutinin – Specific (H5) Oil emulsion Vaccine.In proceeding of the second International Symposium on Avian influenza , Athens .PP : 283-292
9-Feenner , F & etal (1992) Veterinary Virology third edition . PP : 1353-1445 (Lippincott – Raven publishers , Philadel phia).
10-Harlow , E . ; Lane , D (1998) . Antibodies . Alaberatory manual. PP ; 53-139 (Cold Spring Harbor Laboratory ).
11-Heyward , j . T & etal (1977).The rapid concentration and purification of influenza Virs from allantoic fluid . Arch Virolo . No 55 . PP : 107-119
12-Hacart , M & etal (1995). Preparation and Characterization Purifeid influenza virus neuraminidase vaccine. Vaccine vo113 .No 18.PP : 1793-1798 (Elsevier Science Ltd ).
13-Johansson , B . E & etal (1989). Purifeid influenza virus hemagglutinin and neurminidase are equivalent in Stimulation of antibody response but induce Contrasting types of immunity to infection. Jourmal of virology .vol63 .No 3 .PP : 1239-1246 (American Society for Microbiology)
14-Johnston , A.; Thrope , R (1996).Immunochemistry inpractice. PP :25-40 (Black well science).
15-Proceeding 4 International symposium on avian influenza (1997) . United states Animal Health Association , Athens , GA .
16-Robert , B . B (1991) . Textbook of Humman virolohy second Edition PP : 307-341 (Mosby yeat book) .
17-Swayne D . E . ; Halvorson , D . A (2003) . Influenza , In : Disease of poultry (Saif , Y. m) PP : 135-160 (Lowa state preese).
18-Webster , R . ; Cox , N ; Stohr , K (2002) . WHO manual on animal influenza diagnosis and surveillance.
1-Influenza
2-Orthomyxoviridae
3-Orthomyxoviruses
4-Arian Influenza
5-Highly Pathogenic Avian Influenza
6-Highly Pathogenic or highly virulent arian influenza
Office International des Epizooties-7
Live poultry market (LPM)-1
rift and shift antigenic variation-1
—————
————————————————————
—————
————————————————————
111