مواد و مصالح ساختمانی
بلوک های سقفی
مقدمه:
بلوک سیمانی یا بلوک بتنی از اختلاط سیمان و آب با شن ریزدانه و ماسه یا دیگر سنگدانه های مناسب و لرزاندن و متراکم کردن مخلوط و عمل آوردن و مراقبت از آنها در محیط مناسب ساخته می شود. بلوکهای سیمانی به اشکال توخالی و توپر ساخته شده و در دیوارهای خارجی و داخلی به صورت باربر و غیر باربر و در تیغه های جدا کننده و سقفهای تیرچه بلوک و سایر قسمتهای ساختمان به مصرف می رسند. بلوکهای سیمانی بیشتر در نقاطی مرسوم هستند که برای تولید آجر محدودیتهایی وجود داشته باشد. از مزایای این فرآورده، صرفه جویی در مصرف مصالح و زمان اجرا، حمل آسان، عایق بودن نسبی حرارتی و صوتی و سهولت در مسلح کردن می باشد.
وزن بلوک بستگی به وزن بتنی دارد که بلوک با آن ساخته می شود، بلو کهای ساخته شده از شن و ماسه طبیعی رودخانه ای یا شکسته، دارای وزن ویژه ای معمولی و در حدود 2000 کیلوگرم بر متر مکعب هستند، بلوکهای با وزن ویژه کمتر از 1680 کیلوگرم بر متر مکعب را سبک به حساب می آورند، در ساخت این بلوکها از دانه هایی مانند پوکه معدنی و پوکه ساختگی استفاده می شود. مقاومت بلوکهای سبک با وجود کاهش وزن، در مقایسه با بلوکهای معمولی، کاهش چشمگیری ندارد.
بلوکهای سیمانی به لحاظ شکل ظاهری به انواع توخالی باربر و غیر باربر و توپر و آجر بتنی و از نقطه نظر محل مصرف به دیواری توکار و نمادار، تیغه ای، ستونی و سقفی گروه بندی می شوند. بلوکهای ویژه ای نیز برای دودکش، نعل درگاه، جدول خیابانها و پیاده روها و فرش کف ساخته می شود.
انطباق با مشخصات و استانداردها
بلوکهای مورد مصرف در هر پروژه باید از لحاظ ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی و ابعاد و شکل ظاهری با آنچه در مشخصات فنی خصوصی و نقشه ها و دیگر مدارک پیمان ذکر شده است، مطابقت داشته باشند. نمونه های انواع بلوک مصرفی شامل بلوکهای توکار و نمادار دیواری و سقفی باید قبلاً به تصویب دستگاه نظارت برسد.
ویژگیها و روشهای آزمایش بلوکها باید مطابق استانداردهای ایرانی زیر باشد:
ـ استاندارد شماره 70 : بلوکهای سیمانی
ـ استاندارد شماره 2909 : استاندارد، ویژگیها و روشهای آزمون تیرچه و بلوک سقفی
ـ هر استاندارد ایرانی دیگری که تا زمان انعقاد پیمان در باره انواع بلوکهای سیمانی تدوین یا تجدیدنظر شود.
بلوک سقفی
بلوک یکی از مهمترین اجزای سقف یک ساختمان می باشد. بلوک های سقفی در انواع مختلف همچون سیمانی، سفالی، گچی و یونولیتی تولید می شود. وزن بلوک های سقفی عامل موثری در وزن سقف و در نتیجه وزن کلی سازه می باشد. این در حالی است که کارایی بلوک فقط به عنوان قالب می باشد. بدین معنی که سقف پس از شکل گیری کامل، فقط بر تیرچه ها و حرارتی یا حصیری های روی تیرچه ها که توسط بتن با هم متصل شده اند استوار است و بلوک فقط حکم قالب را بازی می کند که باعث ایجاد مانعی برای ریزش سیمان می گردد. در نتیجه وزن عددی هر بلوک, بار مرده ساختمان را افزایش می دهد و به همین امر سبب افزایش میزان مصالح به کار رفته در فنداسیون و اسکلت بندی ساختمان می گردد.
انواع بلوک
بررسی انواع بلوک
از بلوک به عنوان قالب دایمی برای قالب بندی گونه های جان تیر T و همچنین قالب زیرین بتن پوششی درجا، استفاده می شود. قسمت زیرین بلوک برای تامین سطح صافی برای انجام نازک کاری و لبه های داخلی بلوک برای تقویت ایستایی مقطع بلوک، تعبیه می شود. مقاومت بلوک ها در محاسبات ایستایی سقف، منظور نمی شود و همواره به عنوان قالب های دایمی و مصالح پر کننده محسوب می شوند. با این وجود بلوک ها باید قادر به تحمل ضربه های ناشی از حمل و نقل متعارف و نیروهای ناشی از عبور و مرور در زمان بتن ریزی باشند.
بلوک ها از مواد مختلفی مانند بتن ، سفال، یونولیت و … تولید می شوند. به طور کلی مواد تشکیل دهنده آنها نباید روی بتن اثر شیمیایی داشته باشد. وزن یک بلوک کامل تقریباً ۷ کیلوگرم است.
انواع بلوک ها
برای پر کردن فضای خالی بین تیرچه ها از بلوک استفاده می شود. این بلوک ها توخالی بوده و جنس آنها از نوع بتن، سفال و حتی پلی استایرن کند سوز می تواند باشد. سطح زیرین بلوک ها به منظور انجام نازک کاری مناسب صاف بوده و بلوک باید بتواند وزن سرباره های عادی مانند عبور افراد را تحمل نماید. البته بلوک ها در محاسبات مقاومت سقف به حاسب نمی آیند.
در انتخاب بلوک های سیمانی و سفالی به موارد زیر توجه شود.
* جنس بلو ک ها بر روی بتن اثر شیمیایی نداشته باشد.
* ارتفاع بلوک ها تابعی از ارتفاعی کل سقف است. عرض بلوک ها بین ۲۰ تا ۲۵ سانتیمتر است.
* وزن بلوک های سفالی هر عدد ۷ کیلوگرم و وزن بلوک های بتنی بین ۱۱ تا ۱۷ کیلوگرم است. در انتخاب وزن باید به کاتالوگ ها ی کارخانه سازنده توجه شود.
* ضخامت جدارهای عمودی و افقی بلوک بتنی از ۱۵ میلیمتر کمتر نباشد.
* حداقل محل نشیمنگاه بلوک ۱۷/۵ میلیمتر است.
* بلوک های سفالی عاری از ترک و دانه های آهکی بوده و رنگ آنها کاملاً یکنواخت باشد. سطح بلوک کاملاً صاف و عاری از خمیدگی باشد و سطح خارجی بلوک جهت نازک کاری شیاردار است.
* ضخامت جدارهای عمودی و افقی بلوک سفالی از ۸ میلیمتر نباشد جذب آب بلوک بیشتر از ۲۰ درصد نباشد.
بلوک سیمانی
به قطعاتی گفته می شوند که معمولاً برای ساخت ساختمان ها یا دیوارها یا سقف ها کاربر دارند. بلوک های سیمانی در اندازه ها و ابعاد و با مصالح متفاوتی بسته به نیاز ساخته می شوند البته در سال های اخیر آنها را در اندازه های استاندارد با ضخامت های استاندارد می سازند.
کاربردهای رایج
بلوک های سیمانی معمولاً به دو دسته سنگین و سبک طبقه بندی می شوند.
بلوک های سنگین
این بلوک ها از نظر ابعاد نسبت به بلوک های سبک بزرگتر هستند و ضخامت آنها بیشتر است. برای استفاده در سازه بنایی یا ساخت دیوارهای محوطه کاربرد دارند.
بلوک های سبک
این بلوک ها در سقف های تیرچه بلوک کاربرد دارند. ریزدانه های مورد استفاده در آنها نسبت به بلوک های سنگین کمی تفاوت دارد و از نظر وزن سبک تر هستند.
بلوک ترکیبی سقفی :
بلوک ترکیبی از بلوک سیمانی و فوم می باشد که عموما بلوک سیمانی در ابعاد 15*50*20 و 10*50*20 می باشد و ابعاد فوم مورد نیاز آن بسته به ارتفاع سقف و اندازه بلوک سیمانی در سایز های مختلف قابل ارائه می باشد.
مزیت های استفاده از بلوک ترکیبی سقفی :
• حذف مشکل ترک خوردگی بلوکهای پلی استایرن
• حذف هزینه های اجرای رابیتس
• صرفه جویی در زمان اجرا با استفاده از بلوک های ترکیبی
• کاهش قیمت قابل توجه نسبت به بلوکهای پلی استایرن و سایر بلوک های سبک
• بلوک ترکیبی عایق صوت و حرارت نسبت به بلوکهای پلی استایرن و سبک معمولی
• عدم نگرانی از پیامدهای آتش سوزی احتمالی در ساختمان
.
بلوک سقفی یونولیت
بلوک سقفی یو نولیت که به نام های پلاستوفوم ، پلی استایرن انبساطی و فوم سقفی نیز شناخته می شود بیشترین کاربرد را در سقف های تیرچه بلوک را دارد.
یونولیت یا پلاستوفوم چیست
یونولیت در ابتدای سال ۱۹۳۰ در سوئد به عنوان اولین ترموپلاستیک معرفی گردید .کد آیسیک این محصول 26951119 می باشد. با این حال تا بعد از جنگ جهانی دوم نجاری نشد فرآیند تولید حجاری این ماده بر اساس اکستروژن مخلوط پلی استایرن و پک عامل پف زای با نقطه جوش پایین به در دمای فرایند مذاب پلیمر من و ثبت می شود بوده است به ساختار سلولی ایجاد شده بعد از سرد شدن در پلیمر باقی می ماند.
با معرفی یونولیت به بازار و کاربردهای آن در صنعت ساختمان جایگاه خود را در این صنعت یافته است. دو نکته مهم در ساخت و ساز های کنونی صرفه جویی در انرژی در ساختمان و سبک سازی در ساختمان است نیاز به مسکن به حجم بالای ساخت و ساز لزوم اقتصادی تر شدن و ایمین تر کردن ساخت وسازها را موجب می شود در نتیجه در تولید مصالح جدید ساختمانی سرعت بخشیدن به فرآیند ساخت ، افزایش دوام، عمر مفید، سبک سازی، ایمنی در برابر حوادثی نظیر زلزله و آتش سوزی و صرفه جویی در مصرف انرژی مورد توجه قرار می گیرد
موارد مصرف یونولیت
بیش از ۵۰ سال است این محصول در بسیاری از کاربردهای بسته بندی جای خود را باز کرده است یونولیت کاربردهای متنوعی را به شرح زیر به خود اختصاص داده است
یونولیت در سال های اخیر جاذبه زیادی در بخش های مختلف صنعت ساختمان پیدا کرده است از جمله کاربردهای مهم این فوم ها در ساختمان میتوان استفاده به عنوان بلوک سقفی عایق حرارتی یا صوتی را نام برد که در سال های اخیر یونولیت جای گزینی سفال در سقف منازل و ساختمان ها شده است.
یونولیت سبک عایق حرارتی برودتی و صوتی می باشد و با استفاده است این بلوک ها به جای بلوک های سنتی حدود ۷۰% از هدر رفت انرژی جلوگیری میشود.
به طور کلی دانه های پلی استایرن انبساطی به عنوان یک محصول نهایی به بازار عرضه می شود که در کارگاه های مصرف کننده بدون انجام هیچگونه واکنش شیمیایی تبدیل به انواع قطعات و ورق های پلی استایرن انبساطی می شود که این محصول برحسب دانسیته و شکل و اندازه در زمینه بسته بندی و عایق کاری به کاربرده میشود . به علت قابلیت قالب پذیری این ماده در هرشکل و اندازه ای خطوط مصرف کننده پلی استایرن انبساطی توانایی تولید انواع محصول را به هر شکل و اندازه ای دارا میباشند و این کار فقط با تعویض قالب امکان پذیر میباشد.
مزایا بلوک یونولیت
* سبک بودن بلوک یونولیت که هم باعث سبک شدن سقف و سازه ، افزایش سرعت اجرای سقف و راحتی کارگران است.
* عدم پرت و شکستن در زمان حمل از کارخانه تا محل پروژه
* عدم نفوذ بتن به داخل بلوک یونولیت
* قابل استفاده با انواع تیرچه کرومیت ، پیش تنیده ، سفالی و بتنی
* عایق حرارتی و برودتی ( به غیر از بلوک یونولیت حفره دار ، بلوک های معمولی یونولیت سقفی عایق صوت نیستند )
معایب بلوک یونولیت
* پخش تکه ها و خرده یونولیت های حاصل از اره کردن یونولیت به داخل تیرچه ها و منازل همسایه های ساختمان در حال ساخت
* خرید یونولیت بی کیفیت و غیر استاندارد که در زمان بتن ریزی باعث شکسته شدن بلوک و هدر رفتن بتن می شود.
* امکان آتش گرفتن یونولیت هایی که با مواد ضایعاتی و بی کیفیت غیر کندسوز تولید میشود.
* در صورت برش نامناسب قسمت آویز و نشیمن بلوک بر روی تیرچه ، یونولیت ها به میلگردهای عرضی ( زیگزاگ ) تیرچه می چسبد که موجب کم شدن عرض موثر بتن در جان تیرچه می شود.
بلوک های پلی استایرن
در انتخاب بلوک های پلی استایرن به موارد زیر توجه شود.
* تنها استفاده از انواع کند سوز شده بلوک پلی استایرن مجاز است.
* برای حفاظت از بلوک سقفی پلی استایرن و جلوگیری از برخورد مستقیم هر گونه حریق احتمالی با بلوک لازم است تا زیر سقف به وسیله پوشش مناسب محافظت شود.
* پوشش گچ، پوشش های محافظ پایه گچ، ورمیکولیت یا تخته گچی به ضخامت حداقل ۱/۵ سانتیمتر باید به نحو مناسب و مستقل از بلوک به سقف سازه ای مهار شده باشد.
* اتصال مستقیم اندود به بلوک با هر شکل هندسی اعم از معمولی یا دارای انواع شیار، به تنهایی و بدن استفاده از اتصالات مکانیکی به هیچ وجه مجاز نبوده و ضرورتاً باید از اتصالات مکانیکی مهار شده به تیرها و تیرچه ها، نظیر سیستم رابیتس استفاده شود.
* حداقل مقاومت بلوک های تولیدی در برابر بارهای حین اجرا باید برابر با ۲۰۰ کیلوگرم به ازای هر ۳۰ سانتیمتر طول بلوک باشد. این بار باید در نواری به عرض حداکثر ۷ سانتیمتر در وسط بلوک اعمال شود.
* عرض لبه نشیمن بلوک ها در محل قاعده باید ۲۷ میلیمتر باشد.
* رعایت پخی در دو لبه فوقانی به ارتفاع ۵ و قاعده ۵ سانتیمتر الزامی است.
ضوابط و محدودی تهای بلوک های سقفی – پلی استایرن
استفاده از انواع غیرکندسوز بلوک پلی استایرن ممنوع می باشد. در استفاده از انواع کندسوزشده ی (خودخاموش) بلوک پلی استایرن منبسط شده، داشتن گواهینامه ی فنی برای این نوع بلوک ها لازم است. تولیدکنندگان موظف میباشند مدارک لازم دال بر استفاده از مواد اولیه از نوع کندسوزشده برای تولید بلوک را به شرح زیر ارائه نمایند:
در این خصوص مدارک لازم دال بر استفاده از مواد اولیه (پودر پلی استایرن منبسط شده محصول کارخانجات پتروشیمی) از نوع کندسوز در تیرچه بلوک الزامی است. در این زمینه باید مدارک فنی معتبر از کارخانه فروشنده مواد اولیه اخذ گردد. این مدارک باید قرار گرفتن ماده اولیه از نظر واکنش در برابر آتش را، براساس استانداردهای معتبر بین المللی، در یکی از گرو ههای زیر نشان دهد:
گروه dیا بهتر از آن مطابق با استاندارد en13501-1
گروه b1 یا بهتر از آن مطابق با استاندارد din 4102
تیپ a مطابق با استاندارد bs 3837-1
گروه a مطابق با استاندارد astm e84
برای حفاظت از بلوک سقفی پلی استایرن و جلوگیری از برخورد مستقیم هرگونه حریق احتمالی با بلوک لازم است تا زیرسقف به وسیله پوشش مناسب محافظت شود. پوشش باید به تیرها و تیرچه ها متصل و مهار گردد. اتصال مستقیم به بلوک پلی استایرن)مانند گچ کاری مستقیم بر روی بلوک بدون استفاده از اتصالات مکانیکی(به تنهایی قابل قبول نیست. انواع پوشش های مورد پذیرش عبارتند از: اندود گچ یا پوشش های محافظ پایه گچ-پرلیت یا گچ-ورمیکولیت یا تخته گچی به ضخامت حداقل ۱٫۵سانتی متر که به نحو مناسب و مستقل از بلوک به سقف ساز های مهار شده باشد. پوشش های نازک محافظت کننده دربرابر آتش مانند رنگ های پف کننده، فویل آلومینیوم و نظایر آنها قابل قبول نیست.
از آنجایی که دیوارهای بین واحدهای مستقل (مانند دیوار بین آپارتما نهای مسکونی یا واحدهای تجاری، اداری مستقل وغیره)در هر ساختمان باید دارای مقاومت در برابر آتش باشند، این دیوارها باید از لایه ی بلوک های پلی استایرن عبور کرده و تا زیر سقف سازه ای (یعنی زیر تیرچه یا بتن) امتداد داشته باشند یا به طور مناسب از مصالح حریق بند استفاده شود، به گون های که بلوک های پلی استایرن در این قسمت بین دو فضای مجاور پیوستگی نداشته باشند و از گسترش هر گونه حریق احتمالی بین دوفضایی که به وسیله ی دیوار مقاوم در برابر آتش از یکدیگر جدا شده اند، جلوگیری گردد. برش و حذف بلو کهای پلی استایرن دراین قسمتها می تواند به دو روش زیر صورت گیرد:
الف – پس از بتن ریزی و پیش از رابیتس بندی مورد نیاز برای سقف
ب – در نظرگرفتن تمهیداتی در قالب بندی سقف، پیش از بتن ریزی
بلوک های سفالی سقفی
بیشترین کاربرد بلوک سفالی در سقف های تیرچه سفالی و بتنی است.
مزایای بلوک سفالی
* کیفیت و ابعاد یکسان بلوک ها
* قیمت مناسب
* عدم آتش گرفتن
معایب بلوک سفالی
* وزن زیاد
* پرت و شکستگی زیاد در مرحله حمل و نقل
* نفوذ بتن به داخل حفره های بلوک سفالی
* کاهش سرعت اجرای سقف
بلوک سفال سقفی
با توجه به این مهم که یکی از بنیانی ترین و اصلی ترین ارکان در پروسه ساختمان سازی بدون استثناء مرحله اجرای سقف بوده که بالطبع این حساسیت جایگاه سقف در حفظ استحکام , ثبات , ماندگاری و در نهایت ایمنی ساختمان هر انسان مسئول و متعهد را ملزم به انتخاب و بکارگیری بهترین و مرغوبترین مواد و مصالح موجود در بازار مینماید که بویژه کیفیت بلوکهای سقفی سفالی در این مرحله تآثیر بسزایی در پیشبرد روند کار و در نتیجه کلی خواهد گذاشت. تولید و عرضه انواع بلوک سقفی سفالی در ابعاد و سایزهای گوناگون دارای نشانه استاندارد ایران با کیفیتی بینظیر که طبعا ثمره و نتیجه بهره گیری از دانش و تجربه متخصصین و مصرف مواد اولیه مناسب و مرغوب که عمدتا خاک رس است بصورت مداوم در قسمت آزمایشگاه کنترل کیفی مربوطه توسط مهندسین خاکشناس در دست آنلیز و بررسی می باشد
انواع بلوکهای سفالی
بلوک سفال سقفی ۲۰ سانتی
نوع جنس
وزن – گرم
ابعاد کاری
بلوک سفال سقفی
ارتفاع ۲۰سانتی
۸۵۰۰
۴۰×۲۰×۲۰
بلوک سفال سقفی ۲۵ سانتی
نوع جنس
وزن – گرم
ابعاد کاری
بلوک سفال سقفی
ارتفاع ۲۵سانتی
۱۰۰۰۰
۴۰×20×۲۵
بلوک سفال سقفی کرومیت ۲۰
نوع جنس
وزن – گرم
ابعاد کاری
بلوک سفال سقفی
کرومیت ارتفاع ۲۰سانتی
۱۱۵۰۰
5۲5×۲×۰4
بلوک سفال سقفی کرومیت ۲۵
نوع جنس
وزن – گرم
ابعاد کاری
بلوک سفال سقفی
کرومیت ارتفاع ۲۵سانتی
۱۱۵۰۰
۰×3۲۵×۰5
نکات کاربردی در هنگام اجرای سقف تیرچه بلوک
هدف از اجرای سقف های تیرچه بلوک در ساختمان ها کاهش مقدار بتن و جایگزینی آن با بلوک سبک است. در نتیجه ی این جایگزینی ، بار مرده ساختمان کاهش می یابد و اجرای این نوع سقف برای سازندگان ساختمان به علت کاهش حجم بتن مصرفی منجر به کاهش هزینه های ساختمان سازی میشود. سقف تیرچه بلوک از تیرچه ، بلوک، بتن بالا یا درجا که در بالای سقف قرار می گیرد ساخته می شود. سقف تیرچه و بلوک شامل تیرچه های T شکلی است که کنار هم قرار می گیرند و به کمک بتن این تیرچه ها به یکدیگر متصل می شوند.
در هنگام اجرای سقف تیرچه و بلوک باید به این نکات توجه کنید:
1.قبل از بتن ریزی سقف تیرچه بلوک باید دقت کنید هیچ گونه شن و ماسه و ضایعات در قالب ها وجود نداشته باشد.
2.تعداد آرماتورهای سراسری تیر ،فاصله آرماتورهای طولی از هم ، فاصله بینابینی خاموت های تیر و مقدار خیز منفی سقف تیرچه بلوک قبل از اجرا باید کنترل شود.
3.بتن پاشنه باید به طور صاف ریخته شود و حداقل ضخامتی برابر با 10 سانتی متر داشته باشد تا تکیه گاه مناسبی برای بلوک ها باشد.
4.در صورت استفاده از تیرچه ها در هوای آزاد قبل از اجرای سقف باید سطح زیرین با اندود ماسه و سیمان به ضخامت 15 میلی متر پر شود.
میلگرد تقویتی در سقف تیرچه بلوک|فروشگاه اینترنتی تجهیزات ساختمانی به تام
5.در محل های تماس بلوک ها با تیر باید از بسته بودن ته آنها مطمئن شوید تا بتن به درون آنها نفوذ نکند.
6.برای استفاده از سقف تیرچه بلوک در ساختمان های آجری باید روی دیوار باربر شناژ افقی اجرا کنید.
7.در صورت انتخاب سقف تیرچه بلوک در سازه های بتنی لازم است محل های اتصال با دیوار ها ، با بتن با زاویه 45 درجه و سایر سطوح با بتن پوکه یا سبک پر میشود.
بخوانید تیرچه ؛ هر آنچه در مورد تیرچه و انواع آن باید در ساختمان سازی بدانید
8.بلوک سقف تیرچه بلوک قبل از نصب حتما باید خیس شود.
9.برای پارکینگ های طبقاتی در طبقاتی که ماشین روی آنها قرار می گیرد باید تیرچه بلوک به صورت دوبل استفاده میشود.
10.در مورد تیرچه های آماده استفاده از میلگرد تقویتی لازم است.
بتن ریزی سقف تیرچه بلوک|فروشگاه اینترنتی تجهیزات ساختمانی به تام
11.برای حفظ ایمنی و سلامت بهتر است هنگام عبور از روی سقف نیمه آماده، بر روی تیرچه های با استحکام کافی قدم بگذارید.
12.اجرای کلاف عرضی (میلگردهای طولی و عرضی ژوئن) و اجرای ادکا برای هر تیرچه ضروریست.
13.باید دقت کنید مدت زمان بی حرکت ماندن جک های زیر سقف تیرچه بلوک ( که برای تحمل وزن بتن تازه تا رسیدن به مقاومت اولیه استفاده میشوند) حداقل 10 روز باشد.
14.برای اجرای میلگرد های حرارتی بر روی سقف باید شبکه هایی به اضلاع 25 سانتی متر ایجاد کنید.
15.بتن ریزی را بر روی سقف باید یکپارچه و بدون وقفه زمانی انجام دهید.
16.شیب بندی سقف را بهتر است با پوکه معدنی یا خرده آجرهای سفالی انجام دهید .
علت این امر سبکی آنهاست و هرچه سقف سبک تر باشد ایمنی بیشتر و بار مرده سازه کمتر میشود.
با تشکر از
همراهی صمیمانه شما