وزارت آموزش و پرورش
اداره کل آموزش و پرورش استان….
اداره آموزش و پرورش شهرستان ….
عنوان اقدام پژوهی :
چگونه توانستم مراقبت از ابزار آلات و سایت و اموال هنرستان را در هنر جویان نهادینه سازم ؟
نام و نام خانوادگی مولف اول/مجری اصلی :
پست سازمانی
رشته تحصیلی :
آخرین مدرک تحصیلی :
دوره تحصیلی :
سمت فعلی :
شماره پرسنلی :
تقدیم به
کسانی که سرآغاز تولد من هستند.از یکی زاده میشوم و از دیگری جاودانه.استادی که سپیدی را بر تخته سیاه زندگیم نگاشت و مادری که تار مویی از او بپای من سیاه نماند.
تشکر و قدردانی:
از همکاران عزیزم بسیار سپاسگذارم چرا که بدون راهنماییهای ایشان تامین اینپژوهش بسیار مشکل می نمود.سپاسگزارم از آنها به دلیل یاریها و راهنماییهای بی چشمداشت ایشان که بسیاری از سختیها را برایم آسانتر نمودند.
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه 1
بیان مسئله 2
توصیف وضع موجود 3
گرد آوری شواهد یک 5
گرد آوری داده ها 8
انتخاب راه حل 10
گرد آوری شواهد دو 12
ارزشیابی و تاثیر اقدام جدید 12
نتیجه گیری 19
منابع و ماخذ 25
چکیده
همانطور که می دانیم امکانات و تجهیزات هنرستان ها فرسوده و از رده خارج است و حتی پاسخگوی نیاز جمعیت کنونی هنرجویان هنرستان ها هم نیست و بسنده کردن به آمارها، فریبی بیش نیست و اعلام اینکه ، ساخت و تجهیز هنرستان ها و ایجاد هنرستان ها در دستور کار قرار دارد، گره گشای کار نخواهد بود.
جذب هنرجو در هنرستان ها بدون توجه به نیازهای اولیه هنرجویان کاری نسنجیده است که موجب دلسردی هنرجویان خواهد شد. برای مثال، هنرستانی که در دهه70برای چند رشته خاص و معدودی هنرجو تاسیس شده، اکنون تجهیزات آن فرسوده است و باید به روز شود؛ زیرا پس از ساخت و تجهیز اولیه و تحویل آموزشگاه از سوی سازمان نوسازی مدارس کشور به آموزش و پرورش، سازمانی که متولی این کار باشد، وجود ندارد.
فراموش نکرده ایم که وعده های بسیاری برای تجهیز هنرستان ها داده و همایش هایی نیز برگزار شده که حاصل آن برای هنرستانی ها وضعیت نابسامان کنونی است.
رویکرد توسعه فنی و حرفه ای فقط با حرف امکان پذیر نیست بلکه مقرر است که این موضوع با جدیت بررسی شود. به هر روی مسئولان وزارت آموزش و پرورش برای رسیدن به هدف مشترک می بایست تدبیری بیندیشند. نمونه افزایش آمار هنرجویان هنرستان هاست که ابتدا به هر طریق ممکن، حتی فرستادن قبولی های شهریور سال اول دبیرستان به هنرستان ها، دانش آموزان تشویق می شوند به هنرستان ها بروند و بعد که بحث کیفیت مطرح می شود ابراز نگرانی می کنند. آیا تدبیر و اندیشه در برنامه ریزی های مسئولان وزارت آموزش و پرورش جایگاهی دارد؟ یا اینکه هدف وسیله را توجیه می کند؟
اینجانب … تصمیم گرفتم با توجه به اینکه وسایل کارگاه ها و سایت هنرستان محدود است و تهیه دوباره آنها کاری بس دشوار است که نیازمند بودجه زیادی است. دانش آموزان را ملزم به نگهداری از وسایل و امکانات کارگاه و سایت نمایم. تا در سال های بعد دچار کمبود امکانات نشویم.
مقدمه
یکی از اصول مدیریت آموزشگاهی ، رفتارهای مثبت مدیر در آموزشگاه می باشد. از آنجا که هر کلام ورفتار و برخورد مدیر دارای بار مثبت ومنفی می باشد و محیط آموزشی متاثر ار روابط سالم مدیر با مجموعه آموزشی واداری می باشد لذا رفتار مثبت مدیر دارای انرژی زیاد بوده و عامل فعالیتهای خوشایند می باشد. لذا هرگونه فعالیتهای مدیر در اموزشگاه به هنگام رفتارهای مثبت باعث شادمانی و ارتباط عاطفی مدیر با کارکنان و هنر جویان میگردد. مطمئنا مدیر نیز یک انسان بوده که عوامل مختلفی بر خلق وخوی او تاثیر میگذار ولی تسلط مدیر بر اعصاب خود وکنترل رفتارهای بوجود آممده باعث رفتارهای مثبت دیگران میگردد. هنر جویان وکارکنان با تفاوتهای فردی و روحی در مواجه با مدیر که یک الگوی رفتاری کامل می باشد به یک رفتار یکسان می رسند. تنش ها و کینه ها و دلواپسی ها عامل افت شخصیتی شده و مانع رفتارهای عاطفی سالم می گردند.
میتوان رفتارهای مثبت خوب را با عینک خوشیبنی در محیط آموزشگاه حاکم گرداند و رکن و عامل اصلی این رفتارها مدیر آموزشگاه می باشد.
افراد با شیوه های رفتاری متفاوت مانند دمدمی مزاج و بلغمی مزاج و نمونه های دیگر که برخواسته از جهان بینی و تفکر آنان ونوع تربیت روحی آنان میباشد در جامعه وجود دارند وهریک دارای نقش خاص وعام در محیط زندگی خود می باشند وهیچ شکی در ان نمی باشد ولی تهذیب نفس و کنترل و هدایت غرایز خود میتواند تاثیر روحی ومثبتی بر افراد داشته باشد و مدیر آموزشگاه نیزباید هوشیارانه به این امر توجه داشته باشد. همه نگاههای عوامل انسانی آموزشگاه مانند اولیا و هنر جویان و هنر آموزان و کادر اداری به شیوه رفتاری و اخلاقی مدیر می باشد.
مدیر آموزشگاه با استفاده از تخصص ودانش مدیریت و تحربیات کاری در محیط مدرسه باید اصل قاطعیت را در نظر داشته و به ان عمل نماید. در همه زمینه ها حرف اخر را مدیر اموزشگاه یزند و این حرکت با قاطعیت همراه خواهد . تهنر آموز استفاده از قاطعیت به توانمندی و مهارتهای مدیر اموزشگاه برمی گردد. در مسایل انضباطی هنر جویان و همکاران ،این قاطعیت مدیر می باشد که فضای مناسب برای رعایت مقررات ونظم را بوجود می اورد . البته این اصل منافاتی با روابط انسانی نخواهد داشت زیرا حتی در روابط انسانی نیز حریم ومحدوه خاص وجود دارد. که افراد رعایت می کنند.اصل فاطعیت در حقیقت مرحله اجرایی فعالیتای میر آموزشگاه خواهذ بود.پذیرفتن شخصیت مدیر باعث تاثیر بیشتر رفتارهای وی واصل قاطعیت در بین همکاران و هنر جویان میگردد. در مسایل اموزشی وپرورشی نیزنوع رفتار مدیر باید مصصم بودن و مقیذ بودن را برساند. اگر رفتارهای مدیریتی در شخص درونی شود بازتاب آن پذیرفتن شخصیت مدیر و محکمی تصمیم گیری های وی خواهد بود.
یکی از مسائلی که بنده به عنوان…. با آن در ….مواجه بودم بی توجهی هنر آموزان به … در مراقبت و نگهداری از آنان بود. با توجه به کمبود وسایل سایت و امکانات و اموال بنده به عنوان … تصمیم گرفتم …. را به مراقبت از وسایل و اموال ترغیب نمایم.
تجهیز نبودن کارگاه های هنرستان ها و فراز و فرودهای ناشی از تغییرات فناوری و پیچیدگی در محل کار، هنوز در کیفیت ارایه آموزش های این مراکز سایه افکنده است تا شماری از فارغ التحصیلان همچنان برای ورود به بازار کار با مشکل روبرو شوند..
با توجه به کمبود امکانات در هنرستان اینجانب محمد علی خسروی تصیمیم گرفتم با رویکرد انضباطی در هنر جویان آنها را به نگهداری از وسایل کارگاه و سایت کامپیوتر علاقه مند نمایم.
بیان مسئله
توسعه کمی هنرستان ها یکی از رویکردهای دولت دهم است، افزایش ورودی هنرستان ها به شدت دنبال شد بدون اینکه به امکانات و تجهیزات مورد نیاز هنرجویان توجه شود.
اکنون که کمبود امکانات و تجهیزات در هنرستان ها حاد شده، دست اندرکاران در آخرین روزهای مسئولیت شان ابراز نگرانی می کنند. به گفته مسئولان وزارت آموزش و پرورش حدود 50درصد دانش آموزان وارد هنرستان ها شده اند ولی هنرستان ها قابلیت پرورش آنها را ندارند و هنرجویان با کمبودهایی دست به گریبان هستند که موجب اخلال در امر آموزش، به ویژه در رشته هایی است که نیاز به کارگاه و امکانات و تجهیزاتی دارد که بدون توجه به آنها هنرستان ها پذیرش شده اند.
اولویت مجموعه آموزش و پرورش در توسعه هنرستان ها مانند آموزش عالی، توسعه کمی است و کیفیت موضوعی است که در اولویت بعدی قرار می گیرد. همانطور که اولویت اول در حوزه آموزش عالی افزایش ظرفیت دانشگاه ها بدون توجه به کیفیت است. درطول 32سال گذشته تلاش آموزش و پرورش توسعه هنرستان ها بوده است و در 3سال گذشته توسعه هنرستان ها به 45درصد رسید.
سیاستگذاری این است که درآینده توسعه هنرستان ها به 70درصد برسد. تاکنون تمام تلاش مسئولان این بود که به هرترتیبی که شده آمار هنرجویان هنرستان ها را افزایش بدهند، به همین دلیل توسعه رشته های هنرستانی و کاردانش در دستور کار قرار گرفت و رشته های جدید وارد هنرستان ها شدند، درحالی که امکانات و تجهیزات هنرستان ها در مقایسه با تعداد ورودی ها بسیار ناچیز است و فقط افزایش آمار هنرستانی ها هدف بود. در واقع استانداردها در توسعه هنرستان ها جایگاهی ندارد.
مسئولان آموزش و پرورش که قبلا نبود امکانات و تجهیزات را در هنرستان ها انکار می کردند و سعی داشتند تا تعداد هنرجویان در رشته های فنی و حرفه ای و کاردانش را بالا ببرند اکنون یکباره از کمبود تجهیزات و امکانات سخن می گویند و به گونه ای از آن ابراز نگرانی می کنند که گویی هیچ نقشی در توسعه کمی هنرستان ها و تشویق دانش آموزان به انتخاب رشته های هنرستانی نداشته اند.
اکنون بیشترین نگرانی برای سال تحصیلی جدید کمبود تجهیزات است. هدفگذاری جذب دانش آموزان در هنرستان ها برای مهرماه پیش رو جذب 50درصد از دانش آموزان پایه دوم هنر آموزستان است. با برنامه های تدوین شده نه تنها این رقم دست یافتنی است، بلکه جذب در هنرستان ها از مرز 50درصد هم خواهد گذشت.
در مصوبات دولت حدود 34میلیارد تومان برای تجهیز هنرستان ها اعتبار پیش بینی شده است که اگر دولت و مجلس صددرصد این رقم را به آموزش و پرورش تخصیص دهند، می تواند گام های اولیه برای تحقق بخشی از برنامه های توسعه فنی حرفه ای و تجهیز هنرستان های کشور باشد.
توصیف وضع موجود
اینجانب … مدت ….سال است که در آموزش و پرورش مشغول خدمت می باشم. در سال تحصیلی اخیر نکته ای که توجه مرا به خود جلب نمود بی انضباطی تعدادی از هنر جویان در کارگاه بود که وسایل کارگاه و سایت کامپیوتر را به نحوه درستی نگهداری نمی کردند و نظم و انضباط کارگاه و سایت کامپیوتر را به هم زده بودند وبا توجه به شواهدی که داشته ام مسئله مورد نظرم که مشکل اخلاقی و انضباطی هنر جویان به قرار زیر بود:
1- در روزهای آغازین سال تحصیلی متوجه برخی بی انضباطی و بی انگیزگی هایی از جانب تعداد کثیری از هنر جویان شدم به حدی که این مسئله نوعی گریز و بیزاری از این هنر جویان به من القا کرد. اما بعد از دو سه روز از سال تحصیلی متوجه شدم که هنر جویان کمی آرامتر و متمایل تر به آموزشگاه شده اند و کمی جو آموزشگاه رو به دوستی پیش می رود و به این نتیجه رسیدم که می توان از در دوستی با ایشان وارد شد 2- طی چند ماه متوجه شدم که از طرف هنر آموزان ، همکاران و عوامل اجرایی و دفتر هنرستان هم به شدت از این هنر جویان انتقاد می شود و کارهایی را که هنر جویان انجام می دهند خلاف مقررات آموزشگاه است مثل . و همه همکاران یکصدا می گفتند فلان و . . . ولی هیچ کس در صدد اصلاح وضعیت نابهنجار بر نمی آمد.
3- از جمله کارهایی که هنر جویان داخل کارگاه انجام می دادند که جو کارگاه را به هم می ریخت و باعث آزار من می شد این بود که وسایل کارگاه و سایت کامپیوتر را پراکنده می نمودند و به نظم سایت اهمیت نمی دادند.
1- همواره داخل کارگاه ابراز خستگی و بی حوصلگی و بی علاقگی به درس می کردند و می خواستند کارگاه را به مسائل غیر از مسئله درس بکشانند. گاهی هنر آموزان می گفتند که عده ای بدون اجازه از جا بلند می شوند. راه می افتند و نزد دوستان خود می روند. در این زمینه چندین بار با ایشان برخورد کردم ولی نمی دانستم چه کنم تا جلو این بی نظمی ها را بگیرم و وضع را بهبود بخشم تا اینکه:
پس از مدتی تصمیم گرفتم کاری را در زمینه حل مشکل کارگاه انجام دهم و برای این کار ابتدا از وضعیت نامطلوب کارگاه و جهت مستندسازی عکس هایی تهیه کردم و دیگر اینکه پرسشنامه هایی را به هنر جویان ارائه دادم که متاسفانه بی انگیزگی و بی علاقگی در حل این سوالات حتی در بین ایشان موج می زد. متاسفانه نمونه این پرسشنامه موجود نیست.
قدم بعدی گرفتن یک آزمون کوتاه در زمان وضعیت نامطلوب بود که از یکی از هنر آموزان خواستم آزمون فوق را برگزار نماید و در زمان انجام این آزمون مذکور حاضر شدم .در زمان برگزاری آزمون آنها به انحاء مختلف ابراز بی حوصلگی می کردند و سعی داشتند از روی همدیگر تقلب کنند. اینگونه مسائل مرا بر آن داشت تا در رفع مشکل با همکارانم در صدد حل مشکل برآیم .
گرد آوری شواهد یک
در اولین گام برای شواهد 1 پرسشنامه ای تهیه کردم و با طرح 5 سوال به هنر جویان نظرات ایشان را راجع به چگونگی رفتارها و نگرش و برنامه هایی که برای آینده خود دارند پرسیدم و شواهدی تهیه کردم. اما متاسفانه چنانکه قبلاٌ نیز ذکر شد این شواهد موجود نمی باشد اما پاسخ های ایشان به این پرسشنامه بسیار مایوس کننده بود. اما پرسشنامه دوم را مدتی بعد از شروع کار به ایشان دادم .
با توجه به پاسخ هایی که هنر جویان به پرسش نامه دادند اینگونه نتیجه گیری کردم که پاسخ اکثریت هنر جویان به سوال "انگیزه و هدف از آمدن به آموزشگاه" هدف های خوب و ارزشمندی چون رفتن به دانشگاه و مفید بودن به حال خود و جامعه بود یا حداقل هدف ایشان ادامه تحصیل بود. از این پاسخ هنر جویان با آن اخلاق و بی انگیزگی که از آنها سراغ داشتم بسیار تعجب کردم و برایم جالب بود. البته ناگفته نماند که در پرسشنامه ی اول هنر جویان در پاسخ به این سوال بیشتر گفته بودند هدفشان وقت گذرانی و تنوع است. پس در پاسخ آنها به سوال اول تقریباٌ چنین برداشت کردم که هنر جویان حتماٌ انگیزه های خوبی برای درس خواندن دارند ولی عوامل دیگری چون جو آموزشگاه، هنر آموزان، کتب درسی، اولیاء و . . . باعث اینگونه بی انگیزگی ایشان شده است. البته در این نوبت هم بودند هنر جویانی که در جواب این سوال گفته بودند حقیقتش نمی دانند چرا به آموزشگاه می آیند یا برای گذراندن وقت و . . . ولی اکثریت انگیزه های خوبی داشتند.
در پاسخ به پرسش "چرا بیشتر مواقع در کلاس ابراز خستگی و بی حوصلگی می کنند؟" عده ای روش تدریس بعضی از هنر آموزان را دوست نداشتند، گروهی از بعضی درسها بدشان می آمد، برخی کتابها را حجیم می دیدند و تعداد کمی هم عوامل بیرونی چون افکار و مشکلات خارجی (خانواده و . . . ) را دخیل بر بی حوصله بودن سر کلاس می دانستند. با توجه به جمع بندی پاسخ های هنر جویان به این پرسش به این نتیجه رسیدم که با تغییر روش تدریس توسط هنر آموزان و متنوع کردن کلاس حداقل کاری که می توان انجام داد تا به بهبود این وضع کمک شود و اتفآقا چنین هم شد و تا حدی با تغییر روش به هدفم رسیدم.
در جواب سوال "رابطه با اولیاء" هنر جویان اکثراٌ ٌمی گفتند که روابط خوبی با اولیائشان دارند و از آنجایی که پرسشنامه ها بی نام بود چند نفری هم که نوشته بودند رابطه خوبی ندارند را نتوانستم پیدا کنم و با اولیائشان صحبت کنم. به جز یک مورد که نوشته بود رابطه اش با پدرش افتضاح است که اتفاقی متوجه شدم پرسشنامه چه کسی است، از او خواستم به پدرش بگوید بیاید تا با او صحبت کنم. پدرش آمد و وقتی با او صحبت کردم از حرف هایمان به این نتیجه رسیدم که فقط حساسیت های پدرانه و دلسوزانه پدر و شرایط سنی آن هنر جو است که تصور می کند رابطه اش با پدرش بد است. در پاسخ به سوال "نظر شما در رابطه با فرزندتان چیست؟" اکثریت نظر منفی داشتند که با توجه به پاسخ های پرسشنامه همکاران نیز به این نتیجه رسیدم که متقابلاٌ همکاران هم نظر خوبی نسبت به هنر جویان ندارند.
مشاهده کردم هنر جویان در پاسخ به سوال "چه برنامه ای برای آینده خود دارید؟" اکثراٌ ایده ها و برنامه های خوبی داشتند مثل رفتن به دانشگاه، سر کار رفتن و پولدار شدن، ازدواج و . . . دانستم که باید به دنبال عوامل مخرب و موانع راه ایشان گشت و آنها را از بین برد تا هنر جویان به هدف های درستشان هدایت شوند.
پس از آن از وضع نامطلوب کارگاه عکس هایی گرفتم که زمان گرفتن عکس های هنر جویان متوجه شدند. چند بار متوجه شدم هنر جویان داخل کارگاه تمرکز ندارند و به مسائل حاشیه ای می پردازند.و این باعث حواس پرتی می شود. نمی دانستم با ایشان چه کنم. با مشورت با همکاران به این نتیجه رسیدیم که اینگونه با ایشان مقابله کنیم برای جلسه بعدی یک آزمون بسیار کم حجم در کارگاه گذاشتیم و در جلسه بعد بود با بهانه تراشی و تقلب و تمارض هنر جویان مواجه شدیم و نتیجه مطلوب و دلخواهی در روند کار دیده نشد. نمره هنر جویان هم یکی دیگر از شواهد و مشاهدات مستقیم من بود .
در نوبت بعد با هنر جویان صحبت کردم و به صورت شفاهی مصاحبه ای انجام دادم که "هنر جویان هیچ فکر کرده اید چند مدتی است کارگاه آشفته شده و تا پایان سال تحصیلی وقتی نمانده. چه برنامه ای دارید؟ چه می خواهید انجام دهید؟ چرا درس نمی خوانید؟ و . . . چرا چنین جوی را از نظر اخلاقی و درسی ساخته اید؟" که با این پاسخ ها مواجه شدم: آقا چرا رفتار درست و مساعد داشته باشیم؟ چرا درس بخوانیم در حالیکه نه رفتار خوب ما و نه تغییرات درسیمان به چشم هنر آموزان نمی آید. هیچ یک از رفتارهای مثبت ما دیده نمی شود اما روی کارهای بدمان ذره بین گذاشته شده. تشویق نمی شویم. برخی از هنر آموزان ما که الگوی ما هستند با ما بدرفتاری و گاهاٌ به ما توهین می کنند. بسیار از این حرف ها متاسف و متاثر شدم و در صدد راه چاره برآمدم. ابتدا با هنر آموزان وارد بحث در حیطه ی این موضوع شدم که خوشبختانه آنها ابراز نمودند تا حد ممکن به من در جهت رفع این مشکل کمک می کنند من برای بهبود وضع هنر جویان از ایشان خواستم در جلسه شورای آموزشگاه موضوع را مطرح کنیم و از همکاران یاری بخواهیم که متاسفانه جلسه ای برگزار نشد. اما شخصاٌ در صدد برآمدم با تهیه پرسشنامه ای با موضوع بی نظمی هنر جویان نظرات و پیشنهادات همکاران را جویا شدم .
با توجه به پاسخ همکاران در مورد این هنر جویان متاسفانه به این نتیجه رسیدم که نظرات چندان مطلوبی نداشتند. اکثراٌ آنها را نامطلوب و نابهنجار تلقی می کردند. بیشتر همکاران نداشتن انگیزه، خانواده، دوستان، بی خیالی و . . . را علت ناهنجاری رفتار هنر جویان می دانستند. مگر یک مورد از همکاران که نظر نسبتاٌ مساعدی داشت. از قضا نظر خیلی از هنر جویان نسبت به این همکار (طی پرسشنامه و مصاحبه ی حضوری که با آنها داشتم) چندان مساعد نبود و اکثراٌ از خفقان سر کلاس ایشان حرف می زدند. به زعم اینجانب هنر جویان به دلیل جدیت شدید این همکار محترم سر کلاس وی آرامش را حفظ می کنند و ایشان هم نسبتاٌ، از این وضع راضی هستند. در زمینه پیشنهادات همکاران راجع به بهبود وضع این کلاس اکثراٌ دوستی بیشتر، برخورد جدی توام با مهربانی، تشکیل کارگاه هایی اخلاق اسلامی و استفاده از سخنران مجرب و تشویق هنر جویان و ارزش دادن به آنها را موثر می دانستند. ولی با توجه به مصاحبه ای که با هنر جویان انجام دادم و پرسشنامه هایی که پر کردند، به این نتیجه رسیدم که احتمالاٌ این نظرات و پیشنهادات در حد شعار است و هیچ کدام از ما و همکاران متاسفانه اقدام جدی در این زمینه انجام نداده ایم و در کل از دید اکثر همکاران پر از مشکل است ولی هیچ کس تا به حال در صدد رفع مشکلات بر نیامده است.کتبی در این زمینه به من کمک می کرد و مطالعه کردم و برخی از بخش های آن به عنوان پیشینه ی تحقیق آمده است که در این رابطه منابع زیر را مطالعه کردم:
1- هنجار و ناهنجار← دکتر شکوه نوابی نژاد
2- اخلاق و تربیت اسلامی ← استاد مرتضی مطهری
تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها:
مشکل بعضی از هنر جویان در کارگاه چنان که قبلاٌ ذکر شد بی انضباطی هنر جویان بود و من در صدد پیدا کردن معضل برآمدم و برای رسیدن به راههای مطلوب از روش 6 پرسش برای تجزیه و تحلیل استفاده کردم.
به شرح ذیل:
1- چه عواملی باعث شده است که هنر جویان اینقدر بی انگیزه و گستاخ و . . . شوند؟
2- چرا هنر جویان درکارگاه تمایلی به بهبود وضعیت رفتاری کلاس ندارند؟
3- چگونه می توان این وضعیت نامطلوب را به سمت وضعی مطلوب سوق داد؟
4- چه کس یا کسانی می توانند مرا در رسیدن به هدفم (راهکاری برای بهبود اوضاع کارگاه) یاری دهند؟
5- از کجا شروع کنم تا بتوانم هنر جویان را به بهبود اوضاع مایل کنم؟
6- از چه زمانی می توانم اقدامات لازم را در بهبود وضع هنر جویان اجرا کنم؟
تفسیر:
با توجه به شواهد 1 برای پاسخ به 6 پرسش این نتایج بدست آمد:
عواملی که هنر جویان را در کارگاه را اینگونه بی انگیزه و گستاخ کرده عبارتند از: عدم آگاهی هنر جویان از اینکه اینگونه رفتارهای آنها چقدر ممکن است در نگرش و دیدگاه دیگران نسبت به آنها و . . . گران تمام شود. علت دیگر این بود که اولیای آموزشگاه نقطه های مثبت رفتاری هنر جویان را نمی دیدند و مدام انگشت روی نقاط ضعف آنها می گذاشتند و دائم به قول خود هنر جویان سر هر مسئله ای به آنها گیر می دادند به حدی که هنر جویان اعتقاد داشتند سال تحصیلی که تمام است و هر چه بوده گذشته و این مدت باقی مانده هم با بی خیالی می گذرد. به این نتیجه رسیدم که از جمله افرادی که می توانند مرا در امر رسیدن به راهکارهای مطلوب یای دهند، در هر مرحله ای خود هنر جویان هستند و بعد از ایشان همکاران آموزشگاه، هنر آموزان و اولیای هنر جویان و برای رسیدن به هدفم با افراد ذیصلاح مشورت کردم. مثلاٌ به پیشنهاد یکی از هنر آموزان تصمیم گرفتیم از نمایش یک فیلم در امر تعلیم و تدریس یک درس استفاده کنیم و به صورت غیر مستقیم اخلاق پسندیده را به آنان آموزش بدهیم. ار آنجایی که هنر جویان به فیلم علاقه مند هستند، این امر هم در ایجاد رابطه ای دوستانه و ساختن جوی مساعد مرا یاری کرد و هم تقریباٌ نتیجه ی دلخواهی نصیبم شد. دیگر اینکه با ایجاد یک اردوی دوستانه با هنر جویان توانستیم از خوشان در حل مشکلشان استفاده کنیم. و تشخیص دادم زمان مساعد و مناسب برای اقدام های لازم دقیقاٌ بعد از شناخت معضل و مکان مناسب این کار در مرحله ی اول می تواند خانه و بعد آموزشگاه و مکان هاب تفریحی و اردوگاهها باشد.
تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس نمودار استخوان ماهی:
اجرای راهکار های پیشنهادی و نظارت بر آنها:
راهکارهای پیشنهادی را می توان از درون داده ها چنین بدست آورد و نتیجه گرفت:
1- گرفتن کمک از خود هنر جویان در حل معضل خودشان با ایجاد ارتباط و دوستی
2- مشورت و جلسه با اولیای آموزشگاه و همکاران و گرفتن ایده های ایشان برای حل معضل
3- مشورت با اولیای هنر جویان برای حل معضل
4- ایجاد انگیزه با ترتیب دادن برنامه های متنوع و برنامه های شاد
5- تقویت اعتماد به نفس و تشویق و ترغیب ایشان به بهود اوضاع
6- توجه به محاسن و ندیدن و اغماض عیوب ایشان تا حدی که به مسئله تربیتشان لطمه نزند و به آنها کمک کند.
7- تغییر روش تربیتی و آموزشی از سنتی به نوین
1- گرفتن کمک از خود هنر جویان در حل معضل خودشان با ایجاد ارتباط و دوستی. در این مورد چنانچه به خاطر دارم، در اوایل امر سعی کردم خودم هم کمی خشک برخورد کنم و فکر می کردم اگر با هنر جویان راحت تر باشم ممکن است مورد سوء استفاده قرار بگیریم و این را یکی از عواملی دیدم که در خراب شدن اوضاع کارگاه و ایجاد فاصله بین من و هنر جویانم و سخت شدن کار موثر بود. به طور مثال زمانی که حتی هنر جویان ابراز علاقه به اینجانب می نمودند حال یا به زبان می آوردند یا به هر نحو دیگری، من نیمه ی خالی لیوان را می دیدم و فکر می کردم همه ی این رفتارهای آنها چاپلوسی است و همین امور باعث ایجاد شکاف و مشکل شد. تا اینکه در طی این مدتی که روی این اقدام پژوهی انجام می دادم .
2- مشورت و جلسه با اولیای آموزشگاه در راستای حل معضل هنر جویان به دلایل ذیل به وقوع نپیوست:
اول اینکه مسئله را با اولیای آموزشگاه مطرح کردم و از آنها راهکار خواستم و گفتم کاش همه همکارانی که با هنر جویانی این کلاس سر و کار دارند را در یک جلسه گرد هم می آوردیم و با مطرح کردن مسئله از نظرات ایشان نیز بهره می بردیم. ایشان گفتند در یک جلسه شورای هنر آموزان مسئله را عنوان می کنیم که جلسه شورا یکی دو بار پس از این صحبت تشکیل شد که همیشه متاسفانه مسائلی که از دید آموزشگاه مهم تر بود مانع از طرح مسئله کلاس شد و این مسئله هیچ گاه در شورا مطرح نشد. این بود که تصمیم گرفتم با ایجاد پرسشنامه از نظرات همکاران استفاده کنم که متاسفانه نسبت به جلسه شورا نتوانست به عنوان راهکاری موثر واقع شود. در مورد نظرات اولیای هنر جویان و جلسه با ایشان هم همین موانع وجود داشت.
3- توجه به محاسن و ندیدن و اغماض عیوب ایشان تا حدی که به مسئله ی تربیتشان لطمه نزند و به آنها کمک کند. در این زمینه سعی کردم همیشه توانایی های هنر جویانی مذکور را درشت تر ببینم و گه گاه برخی کارهای مثبتشان را به عنوان الگو مطرح کنم. از آنجایی که هنر جویان با هم در ارتباط اند و به یکدیگر اطلاع می دهند که فلان کس راجع به شما چه می گفت، هنر جویان باور کردند که نقاط مثبتی هم دارند.
پس از گرفتن یک آزمون و مشاهده ی نتایج مطلوب تر از گذشته ی ایشان سعی کردم ایشان را تشویق کنم که در جهت جلب اعتماد به نفس و ایجاد انگیزه و ایجاد رابطه ی حسنه ی خودم با هنر جویان بسیار موثر بود.
پرسشنامه ای ترتیب دادم و نظرات همکاران را جویا شدم که پیشنهادات و اظهار نظرات ایشان نیز مرا در این امر تا حدی یاری رساند.
گردآوری شواهد 2:
با توجه به طرح معضل و یافتن راهکارها پس از پرسش از هنر جویان و همکاران و مشورت و همیاری دوستان و همکارانم عکس ها و اسنادی از هنر جویان تهیه کردم که سیر تدریجی بهبود اوضاع کاملاً قابل دریافت بود
ارزشیابی تاثیر اقدام جدید و تعیین اعتبار:
براساس شواهد 2 تاثیرات اقدامات انجام شده را بنا به دلایل زیر مثبت ارزیابی کردم:
گزارشی از کارگاه مذکور تهیه شد و تعیین اعتبار از طریق افراد زیر انجام گرفت:
1- ارزیابی طرح توسط هنر جویان به وسیله پرسشنامه 2- توسط خودم
3- توسط همکاران و هنر آموزان 4- به وسیله کتاب ها
هنر جویان پس از انجام اقدام پژوهی به نگهداری از وسایل کارگاه و سایت کامپیوتر علاقه مند شده بودند.
برای تحقق اهداف نظم و انضباط در مدارس باید با تکیه بر همه مطالب یاد شده، به دو موضوع مهم اصول انضباط و روش های آن توجه خاص داشت:
الف – اصول انضباط
اعمال و برقراری انضباط تابع اصول و قواعدی به شرح زیر است که بدون درک آن ها امکان موفقت در تغییر و اصلاح رفتار وجود ندارد:
1- مبنای انضباط باید بر پایه دوستی دو طرفه عوامل آموزشگاه و شاگردان باشد.
2- مسائل انضباط صرفاً به محیط آموزشگاه محدود نمی شود. هنر جویان فقط چند ساعتی در آموزشگاه هستند و بقیه ساعات زندگی خود را در خانواده و محله می گذرانند. بنابراین، ریشه های آن را باید در جاهای دیگر نیز دید و برای حل آن نیز باید از آن ها کمک گرفت.
3- انضباط نباید بر پایه تنبیه اعمال شود.
4- کنترل فرد بر رفتار خود از ضروریات ارزش انسانی است و بنابراین، برای برقراری انضباط باید از خود هنر جویان استفاده کرد و خودشان درباره ی رفتارشان و چگونگی تامین انضباط تصمیم بگیرند.
5- انضباط باید به عنوان یک امر ضروری برای زندگی جمعی در آموزشگاه به حساب آید و همه اعضای سازمان آموزشی مانند هنر جویان، هنر آموزان، کارکنان، مدیران و حتی اولیاء آن را درک کنند.
6- باید برای برقراری انضباط، مطالعات و امکانات لازم و آموزش آن پیش بینی شود.
7- برای برقراری انضباط، هنر جویان باید درک کنند که انضباط فقط مربوط به آموزشگاه و برای آموزشگاه نیست، بلکه آن پایه ای برای انضباط اجتماعی و رعایت مقررات و نظم جامعه و زندگی است.
8- درک چراهای رفتاری و انضباطی مقدم بر رفتار ظاهری و رعایت انضباط است.
9- از آن جا که انضباط مربوط به تمام زندگی است، توجه به نکات زیر ضروری است.
الف – نگاه به انضباط برای حفظ سلامتی و بهداشت فرد و اجتناب از عادت های بد،
ب- کوشش مستمر به سوی توسعه و بهسازی روانی و ذهنی،
ح- آزاد اندیش شدن و رعایت حدود آزادی ها و حقوق دیگران،
د- اجتناب از بدخواهی علیه هر کس
ه- آموزش و توسعه سعه صدر، دوستی و عدالت نسبت به دیگران.
10- رعایت اصل اعتدال و عدالت در امور انضباطی بر اساس توان و تکلیف افراد.
ب- روش های برقراری انضباط
بر پایه مطالعات و گفتاری پیشین، روش های زیر برای برقراری انضباط پیشنهاد می شود:
1- به کار گیری مشکل شناسی به عنوان پایه اصلی رهبری و مدیریت انضباط در سازمان آموزشی.
2- تعیین اهداف، استانداردها، قوانین و مقررات روشن.
3- روش ساختن و تفهیم انتظارات آموزشگاه از هنر جویان و کارکنان.
4- کوشش برای اعمال کوشش ها و فعالیت های هماهنگ بین مدیر، هنر آموزان، هنر جویان و اولیاء.
5- بالا بردن توانایی های هنر آموزان و مدیران در انگیزش، روش تدریس و روابط.
6- بستر سازی و دادن مسئولیت برای خود کنترلی هنر جویان در امور آموزشگاه.
7- داشتن روابط حسنه با هنر جویان – احترام به جای ترس.
8- پیش بینی برنامه های متنوع ولی منظم و زمان مند بر اساس نیازهای هنر جویان و اهداف تعلیم و تربیت و تلفیق آن ها.
9- به کار گیری و دخالت هنر جویان در امور برنامه ریزی و استقرار نظم و انضباط.
10- ارتباط بین اولیاء و مربیان و توافق آن ها در مسائل تربیتی و روش ها.
11- اعمال روش های درست تشویق و تنبیه.
12- برنامه دار بودن و پیش بینی فعالیت ها.
هدف از انضباط این است که فرد را قادر به سازش با قوانین و مقرّراتی کند که فرهنگ یک گروه پذیرفته است به طوری که رفتار خود را با توقّعات وخواسته های سالم اجتماعی که در آن زندگی می کند هم آهنگ نماید .
اهمّیّت انضباط به شرح زیر است :
الف – سلامت جامعه
ب – شادی و نشاط فرد
ج – سازش فردی و اجتماعی
د – احساس امنیّت
ه – اعتماد به نفس
و – جلب محبّت دیگران
ز – صرفه جویی در وقت
انضباط سبب ایجاد عظمت برای انسان است و این که رعایت انضباط در کلاس درس نه تنها موجب یادگیری بهتر می شود بلکه به رشد سالم شخصیّت هنر جو هم منجر می شود . به عکس هرگونه بی انضباطی و عدم رعایت مقرّرات و انضباط سبب شرمندگی ، احساس گناه و خسارت مادّی و معنوی می شود .
همان طورکه در پزشکی ، پیشگیری خیلی با ارزش تر از درمان است درمسایل انضباطی هم این اصل حاکم است یعنی پیشگیری با ارزشمندتر از اصلاح می باشد . رعایت اصول انضباطی را باید از زمان کودکی به هنر جویان یاد داد .
در بررسی تاریخچه ی زندگی افراد بزهکار دیده شده است که این افراد در سنین کودکی و نوجوانی هم معمولا افرادی بی انضباط و لاقید بوده اند . عکس قضیّه هم صادق است یعنی وقتی تاریخچه ی زندگی و سوابق افراد صاحب نام را برّرسی کرده اند دریافته اندکه این افراد در سنین کودکی و نوجوانی هم معمولا افراد منضبط بوده اند .
چگونه می توان مشکلات رفتاری بی انضباطی را در آموزشگاه و کلاس کاهش داد؟
الف) راه کارهای مبتنی بر سیستم آموزشگاه
1- داشتن قوانین صریح و روشن:
یکی از عوامل مهم در پیشرفت مدارس و کاهش مشکلات رفتاری هنر جویان داشتن قوانین صریح، روشن و دقیق است. اکثر هنر جویان طالب معیارها و موازین رفتاری هستند و از بی قانونی سردرگمند یک اساس نامه رفتاری با توصیف و تشریح خوب و متولیان خیرخواه از عوامل اساسی در ایجاد اعتماد به نفس و موفقیت هنر جویان است.
2- استفاده بیشتر از مشارکت هنر جویان:
هر چقدر هنر جویان در آموزشگاه به حساب بیایند و هرچقدر بتوانیم آن ها را در آموزشگاه مشارکت دهیم و از توانمندی های آن ها استفاده کنیم ، کمک می کنیم که آن ها به ما اعتماد بیشتری پیدا کنند و ما را منصف تر بدانند، این کار سبب نزدیکی بیشتر عوامل آموزشگاه به هنر جویان می گردد و علاوه بر آن توانمندی های آن ها را رشد داده و اعتماد به نفس هنر جویان را تقویت می کند .شوراهای هنر جوی ، مشاوره همپایان، انجمن اسلامی، بسیج هنر جوی، گروه های همدرس، انجمن های علمی و … محمل بسیار مناسبی برای استفاده بیشتر از مشارکت هنر جویان است.
3- تلاش برای ایجاد جو صمیمی بر مبنای روابط انسانی در آموزشگاه:
اگر در جو آموزشگاه رابطه ی رئیس و مرئوس ، رئیس و هنر جو، دستورات یک طرفه، امر و نهی، نصیحت، پرگویی، ادبیات دلسرد کننده و منفی رواج داشته باشد جو آن آموزشگاه غیر صمیمی است. در چنین محیطی به مرور افراد از هم دور می شوند؛ حرف همدیگر را کمتر می فهمند؛ علیه هم متحد می شوند ؛ دلسوزی از کارشان محو می شوند؛ افراد فقط به دنبال انجام وظیفه هستند و به نتیجه و کیفیت کار توجه چندانی ندارند؛ کارکنان از هم دلخور و ناراحت هستند؛ فرسودگی شغلی در این محیط بالاست و از همه مهمتر موفقیت در این سیستم دست نیافتنی است و هنر جویان کم انگیزه بیشتر از سایرین از این محیط در رنج هستند.
بنابراین برای حل این مشکل نیاز است :
سیستم مدیریتی آموزشگاه مدل رهبری آموزشی باشد
هر قدر از رئیس بودن به سمت رهبر بودن حرکت کنیم، صمیمیت در آموزشگاه بیشتر خواهد شد .
راهکارهایی برای جلوگیری از وقوع مسائل و مشکلات انضباطی در مدارس
▪ برنامه مناسبی برای جلوگیری از وقوع بی انضباطی های هنر جویان و اطلاع از رفتار آنها طراحی شود.
▪ شرکت دادن هنر جویان در برنامه های انضباطی و روشن کردن قوانین، مقررات و انتظارات آموزشگاه از آنها.
▪ روش هــای تــدریــس و آموزش های معلم باید با توانایی ها، استعـداد و تـفـاوت هـای فردی هنر جویان متناسب باشد و از بکارگیری روش های یکنواخت، خسته کننده و بی حاصل احتراز کند.
▪ هنر جویان معمولاً دارای مسائل و مشکلات جسمی، روحی، اجتماعی و عاطفی مختلفی هستند، که بی توجهی به آنها موجب آزردگی و احتمال بروز مسائل و مشکلات انضباطی در آنان می شود.
▪ همان طوری که انتظارات بالای معلم از هنر جویان موجب ناکامی آنها می شود، انتظارات پایین معلم نیز موجبات ملالت، بیزاری و بی حوصلگی آنان از درس، معلم و آموزشگاه را فراهم می کند.
▪ معمولاً بی توجهی به درس معلم، برهم زدن کلاس، بازی گوشی هنر جو، دفاعی است که او در مقابل شکست، تحقیر و یا به منظور اظهار وجود، ابراز می دارد. بنابراین باید به آنچه که هنر جویان احساس یا فکر می کنند، خوب گوش فرا داد در توان خواستهای معقول و منطقی آنها را برآورده کرد.
▪ هنگامی که هنر جویان احساس ترس، اضطراب، خشم و غیره می کنند، بیشتر مرتکب سوءرفتار و بی انضباطی می شوند.
▪ معلمانی که هنر جویان خود را درک می کنند و به حرف های آنها توجه دارند، خیلی راحت تر و بهتر می توانند با شاگردان رابطه عاطفی و دوستانه برقرار کنند که در نتیجه از بسیاری از مشکلات، شیطنت ها و بی انضباطی های آنها جلوگیری خواهد شد.
▪ استفاده از روش های تدریس یـکنواخـت، مـوجـب بـی تـوجهی هنر جویان به درس، به هم خوردن موقعیت یادگیری و ایجاد شلوغی و بی نظمی در کلاس خواهد شد.
▪ بـرای اوقــات فـراغـت هنر جویان در آموزشگاه و کلاس درس باید برنامه ریزی کرد تا از بروز مسائل و مشکلات انضباطی آنها جلوگیری شود.
▪ در تهیه و تنظیم قوانین و مقررات انضباطی، مسئولان آموزشگاه باید از شاگردان خود به عنوان یک طرف مشورت استفاده کنند. زیرا طرح و تدوین مقررات انضباطی با شرکت هنر جویان بسیار بهتر از مقررات تحمیلی و یک جانبه خواهد بود و همکاری و مساعدت هنر جویان را بیشتر جلب خواهد کرد.
▪ هنگامیکه قوانین و مقررات انضباطی خاصی در آموزشگاه برقرار می شود، باید تمامی شاگردان را ملزم به اطاعت از آن کرد. در صورت رعایت نکردن یا نقض قوانین نه فقط نباید هیچ گونه عذر و بهانه ای را از فرد خاطی پذیرفت، بلکه باید او را وادار کرد تا نتایج و پیامدهای مربوط به آن را نیز تحمل کند.
زیـرا قـبول عـذر و بهانه های هنر جویان،دروغ پردازی، عدم احساس مسئولیت، زیر پا گذاشتنه قوانین و بسیاری دیگر از بی انضباطی ها را اشاعه می دهد.
▪ در برخورد با هنر جویان بـایـد از تـقویت کنـنده هـایـی مانند نوازش، دست دادن با آنها، دست به شانه آنها زدن، خواندن نام کوچک آنان و غیره استفاده شود. زیرا رفتار و برخورد صمیمانه با هنر جویان تا حدود بسیار زیادی از بی انضباطی و شرارت آنها می کاهد. البته باید احتیاط کرد، تا جنبه سوءتفاهم و سوءاستفاده پیش نیاید.
▪ از دخــالــت زیــاد در زندگی خصوصی و شخصی هنر جویان، که در حیطه اختیار دسـت اندرکاران آموزش و پرورش نیست، باید خودداری شود. زیرا این کار موجب تشنج، عصبانیت و حساسیت هایی در آنها می شود.
▪ برقراری انضباط از راه تنبیه، پیامدهایی نظیر مقاومت، بی اعتنایی، یاغیگری، عصیان، منفی بافی، شورش، تملق گویی، لجبازی، کناره گیری، و فرار از زندگی هنر جو را به دنبال خواهد داشت.
▪ مقررات و قوانین انضباطی تنظیم شده باید با توانایی، رشد، مـشخصات و سن هنر جویان، تناسب داشته باشد.
▪ مقرراتی که در آموزشگاه وضع می شود، باید برای تمامی هنر جویان و مسئولان و در هر زمان مورد احترام باشد، در غیر این صورت هنر جویان نسبت به آموزشگاه و مقررات آن، بدبین و بی اعتماد می شوند.
▪ تــردیـدی نـیست که هنر جویان باید برای رفتار پسندیده و پیشرفت تحصیلی خود مورد تشویق قرار گیرند و رفتار ناپسند آنها هم به نحوی، ضعیف و خاموش شود.
▪ متاسفانه دیده شده است از آنجا که هنر جویان خوب و منضبط برای معلم مشکلی ایجاد نمی کنند، معمولاً مورد بی مهری و بی توجهی قرار می گیرند. برعکس هنر جویان ناسازگار و بی انضباط، چه از طریق مثبت و چه از طریق منفی بیشتر مورد توجه معلم و مسئولان آموزشگاه قرار می گیرند. این کار باعث می شود هنر جویان خوب و با انضباط نیز به تدریج دلسرد و بی تفاوت شوند و ممکن است که دست به بی انضباطی و کارهای نامعقول بزنند.
▪ تشویق و تنبیه معلم و مسئولان آموزشگاه باید به موقع و با رفتار هنر جویان متناسب باشد، تا مفید و موثر واقع شود.
▪ مسئولان مدارس و معلمان باید با دادن حق تصمیم گیری و اظهارنظر به هنر جویان، روح اعتماد به نفس، خوش بینی، استقلال طلبی و مسئولیت پذیری را در آنها بوجود آورند.
شرح وظایف مدیر هنرستان فنی و حرفه ای , شرح وظایف مدیر کاردانش
شاغل این پست با رعایت موازین شرعی و طبق مقررات اداری و مالی،وظایف زیررا تحت نظارت اداره/ مدیریت آموزش وپرورش انجام می دهد …
الف : وظایف آموزشی و پرورشی
کلیه کارها و اقداماتی که در محیط مدرسه انجام می پذیر زیر نظر رئیس هنرستان خواهد بود و رئیس از نظر حسن اجرای امور پرورش ی ، آموزش ی و اداری درمقابل اداره آموزش و پرورش مسئولیت تام دارد و وظایف او به شرح زیر است:
تنظیم برنامه هفتگی کلاسها و نظارت بر اجرای آن براساس برنامه مصوب هر رشته و در هر سال تحصیلی وزارت آموزش و پرورش و ارسال رونوشت آن به اداره آموزش و پرورش متبوع
کسب اطلاع دقیق و مستمر از میزان پیشرفت امور تحصیلی هنر جویان و همکاری و تبادل نظر با اولیا و دبیران و هنرآموزان آنان در این زمینه به منظور ارتقا ی سطح کمی و کیفی آموزش
نظارت و رسیدگی برحضور و غیاب هنر جویان و ارتباط با اولیا آنها جهت دستیابی به علت غیبت ها به صورت مستقیم یا از طریق معاون مربوطه و مشارکت در تعیین نمره انضباط هنر جو
نظارت بر فعالیت های مشاورین و امور مربوط به مشاوره راهنمایی ، هدایت تحصیلی و شغلی هنر جویان براساس آئین نامه ها ی موجود و دعوت از سا یرهنر جویان به منظور آشنایی با هنرستان و رشته های هنرستانی به صورت مستقیم از طریق واحدهای آموزشی محل تحصیل آنان و با هماهنگی قبلی
بررسی و شناسایی آن دسته از هنرآموزان و دبیران و مربیان هنرستان که نیازمند به دوره های بازآموزی ، یا آموزشی جدی د هستند و تشو یق و ترغی ب آنان به شرکت در کلاسهای مذکور و پیگیری امور مربوط و لحاظ نمودن این مسئله در ارزشیابی سالانه آنان
فضا و تجهیزات
نظارت بر فعالیت های هنرآموزان و سرپرست بخش و معاون فنی هنرستان و مطالعه و بررسی گزارشهای آنان به منظور آشنایی با مح یط کارگاهها یی که دانش آموزان درآنها مشغول به کار می شوند و نظارت مستقیم بر امور کارگاه و آزمایشگاه های هنرستان
نظارت بر مراقبت در استفاده از وسایل آزمایشگاهی و کمک آموزشی و تحقق موضوع ثبت فعالیت های انجام شده از سوی هنرآموزان و سرپرست بخش در دفتر گزارش کارگاه
نظارت و مراقبت بر انجام به موقع پرسشهای مستمردروس اعم از کارگاهی و غیر کارگاه ی و انجام کارآموز ی و کارورز ی ، همچن ین امتحانات به موقع ازهنرجویان و ثبت صحیح و به موقع نمرات آنان در لیست مربوط و انتقال آن به سیستم ثبت نمرات و ایجاد دفاتر و ارسال ن تیجه امتحان ات براساس آ ئین نامه امتحانات متوسطه در نوبت های لازم به اولیاء آنان
انجام اقدامات لازم به منظور آمادگی کامل هنر جویان برای شرکت در امتحانات نهایی و اطلاع رسانی به موقع به عوامل آموزشی هنرستان های موقت و کارنامه های هنر جویان و مدارک تحصیلی و دقت در صحت ثبت نمرات و اعمال ضوابط و امضای نهایی آن ¬ نظارت بر صدور گواهینامه
نظارت دقیق بر نحوه رفتار و کردار هنر جویان در داخل هنرستان براساس موازین شرع مقدس اسلام به خصوص در مورد وضعیت ظاهری و چگونگی پوشش هنر جویان اعم از پسر و پسر و همراه نداشتن وسایل غیر ضروری در هنرستان
تقویت روح وحدت و ارتباط اسلامی از طریق حرکت در خط ولایت فقیه در بین هنر جویان و دبیران ، کارکنان هنرستان و اتخاذ تصمیمات مقتضی به منظور جلوگیری از هرگونه تفرقه و گروه گرایی ضمن رعایت اخلاق اسلامی
سعی در شناخت عوامل سوق دهنده هنر جویان به سوء رفتار و کوشش برای رفع این عوامل و جایگزینی با رفتار شایسته از طری ق همی اری و کمک او لیاء ومربیان و بهره گیری از عوامل تحت اختیار و گزارش و کمک خواهی از طریق اداره آموزش و پرورش مربوط در صورت لزوم
حضور و نظارت بر کمیت و کیفیت برگزاری مراسم صبحگاهی و انجام نماز جماعت ظهر و عصر به طوریکه این مراسم و فرایض زمینه حرکت واقعی به سو ی …… را فراهم نموده و انگیزه واقعی برای عمل به خوبی ها و ترک همه بدیها باشد .
نظارت بر فعالیت های پرورشی نظارت بر تشکیل انجمن اسلامی و بسیج هنر جویان در هنرستان و سعی در پربار نمودن آنها
سعی در شناخت افراد کم بضاعت و ترتیب کمک به آنها به طور پنهانی در حد امکان و مقدورات از طریق کمکها ی محرمانه مردم ی و سرانه هنرستان حسب مقررات موجود
نظارت بر توسعه فعالیت جوانان هلال احمر هنرستانها و معرفی افراد نیازمند به مراکز بهداشتی و درمانی
نظارت بر فعالیت کتابخانه هنرستان و اهتمام در تجهیز آن در حد امکان
انتخاب معاون یا معاونین فنی و غیر فنی حسب مقررات از بین افراد واجد شرایط و مرتبط به لحاظ رشته تحصیلی و تخصص در امور هنرستان ضمن داشتن عنوان هنرآموز
ایجاد زمینه لازم به منظور فراهم سازی امکان حضور هنر جویان در مواقع مختلف برای طرح موضوعاتی که به نظر آنان لازم است به مدیر هنرستان انتقال داده شود.
ب : وظایف اداری و مالی :
ورود به هنرستان قبل از شروع کار رسمی و خروج از آن بعد از اتمام ساعات کار رسمی مدرسه جز در موارد استثنایی
نظارت مستمر بر ثبت نام هنر جویان طبق مقررات و ضوابط موجود .
سعی در تزکیه و الگوسازی خویش برای هنر جویان براساس موازین اسلامی
اهتمام در بوجود آوردن محیطی مناسب جهت امور آموزشی و پرورشی هنرستان ضمن مطالعه و بررسی عملکردها
رایزنی و اقدام به منظور دعوت از افراد دست اندرکار همچنین ائمه جمعه و جماعات و صاحبان حرف و مشاغل بر ای بازدی د و آشنا یی بیشتر با هنرستان ودعوت برای سخنرانی از آنان در روزهای خاص مذهبی و ملی
ایجاد زمینه شکوفایی و خلاقیت و تشویق و ترغیب آنان و معرفی، به مراجع ذیصلاح و اهداء جوائز
انتخاب سرپرست بخش از بین هنرآموزان هر رشته از افراد توانمند و متخصص و متعهد منطبق بر دستورالعمل ساماندهی وزارت متبوع
برقراری ارتباط با اداره آموزش و پرورش متبوع به منظور ایجاد وحدت رویه و هماهنگی و رفع مشکلات احتمالی کلیه کارکنان هنرستان در حد امکان
پاسخگویی به سوالات اولیاء هنر جویان و دیگر مراجعان مربوطه با رعایت شئونات اخلاقی شخصاً یا توسط همکاران مرتبط
اقدام لازم در زمینه تکشیل انجمن اولیاء و مربیان هنرستان و کوشش در جلب مشارکت هنر جویان در انجام امور واحد آموزشی و تشکیل جلسات آن به طورمرتب براساس دستورالعمل صادره از جانب انجمن اولیا و مربیان مرکزی
اقدام به تشکیل ستاد تربیتی ، شورای دبیران و جلسات لازم با کارکنان اداری به منظور هرچه بیشتر فعال نمودن برنامه های آموزشی و پرورش ی هنرستان و رفع مشکلات احتمالی
مطلع نمودن کلیه کارکنان هنرستان از مفاد آئین نامه ها و دستورالعمل ها و بخشنامه ها و سایر مقررات مربوط به وظایف آنان به نحو مقتضی .
فراهم نمودن زمینه اطلاع رسانی و یا اجرایی بخشنامه ها و دستورالعمل ها و آئین نامه هایی که از طریق اداره آموزش و پرورش به هنرستان ارسال می گردد .
دقت و مراقبت در حضور و غیاب دبیران و هنرآموزان و ثبت غیبت ها در دفتر مخصوص با همکاری معاون مربوط و ارسال گزارش به اداره متبوع و بکارگ یری افراد طبق ضوابط موجود
همکاری با بازرسان اعزامی و دادن اطلاعات و توضیحات لازم به آنان براساس بخشنامه های موجود
دایر نگه داشتن هنرستان در ایام تعطیلات طبق مقررات و دستورالعمل های صادره از سوی وزارت متبوع
نظارت مستقیم بر امور مالی و اموال هنرستان به منظور ثبت به موقع و صحیح کلیه اموال دولتی در دفاتر مخصوص و ارسال به موقع گزارش ها ی امور ما لی ولیستهای حقوقی به اداره متبوع
اقدام به ارزشیابی کلیه کارکنان واحد آموزش در مقطع زمانی تعیین شده براساس دستورالعمل های ارسالی از اداره آموزش و پرورشی متبوع
نظارت بر وضع هنر جویان مشمول وظیفه عمومی و مراقبت در انجام کارهای مربوط به آن توسط متصدیان امور دفتری به صورت مستقیم یا از طریق معاونت مربوط
رسیدگی به گزارش ترک تحصیل هنر جویان مشمول خدمت وظیفه عمومی و اقدام به ارسال آن به ادارات و مقامات مربوطه
انجام سایر امور مربوط عندالزوم
تذکر :
مدیران هنرستانها به هنگام تغییر سمت و یا جایجایی از پست فعلی خود، موظف هستند فهرست اسناد و مدارک دفاتر امتحانات ، آمار ، اموال ، اندیکاتور ،بازرسی و دفاتر امور مالی و هچنین صورت اموال و تجهیزات تمام بخشها و سایر وسایل هنرستان را در سه نسخه برابر مقررات تنظیم و پس از تحویل و تاییدمدیر جدید هنرستانها یا فردی که از سوی اداره معین شده است یک نسخه آن را به اداره آموزش و پرورش محل ارسال و نسخه دوم را در مدرسه بایگانی ونسخه سوم را به عنوان رسید نقل و انتقال برای خود نگهداری کند .
نتیجه گیری
اگر دانش آموزان در آموزشگاه نظم و انضباط را رعایت کنند نتیجه آن مسئولیت پذیری آنها خواهد بود. این دانش آموزان با رعایت حقوق تمامی افراد و برخوردهای منطقی با مخالفین و احترام متقابل، از عصاره بدست آمده از رعایت رفتار و عمل به آن در سطح آموزشگاه و بعد از آن پیاده کردن کاربردی تر در سطح اجتماع رفتار می کنند که می تواند راهگشای بسیاری از مشکلات و کشمکشهای موجود در داخل اجتماعات انسانی باشد.
اگر به دانش آموزان بی انضباط و یا کم فعال آموزشگاه مسئولیتی را بدهیم و اجازه دهیم آن را تجربه کنند قطعاً این دانش آموزان از نظر انضباطی بهبودی پیدا خواهند کرد فقط این کار مستلزم فرآیند آزمایش و خطاست.
این مسئولیت ها باید از کوچک شروع شود و پس از آنکه دانش آموز از خود قابلیت ایفای مسئولیت را نشان داد مسئولیت های مهم داده شود. دانش آموز، با احساس مسئولیت کردن، به بحث و تصمیم گیری و مشارکت در آموزشگاه می پردازد که باعث ایجاد آموزشگاه ای نتیجه بخش می شود و محیط بهتری را برای آموزش فراهم می کند.رابطه نظم و انضباط با مسئولیت پذیری، رابطه ای متقابل است.
بعضی ها بر این باورند که برقراری نظم و انضباط در مدارس امروزی با توجه به اجتماعی که در آن قرار داریم خیلی مشکل است. آموزشگاه ای که نتوان در آن نظم را برقرار کرد، طبق مباحث قبلی این آموزشگاه موفق نخواهد بود. نه دانش آموز درس خواهد خواند و نه نظم کلاس را رعایت خواهد کرد.
خیلی از هنر آموزان مدارس ما از مشکل بی انضباطی زجر می کشند زیرا عاقبت بی انضباطی را درس نخواندن می دانند. انضباط و تعلیم و تربیت ارتباط خیلی نزدیکی دارند و بعضی دیگر از هنر آموزان با مدیریت خوب کلاس، انضباط را یک معضل نمی دانند.
بعضی هنر آموزان و معاونان بر این اعتقادند که برای برقراری نظم حتماً شیوه تشویق و تنبیه باید وجود داشته باشد و بعضی دیگر معتقدند برای دانش آموز باید محیطی فراهم آورد که در آن برای قدم گذاشتن در جاده پیشرفت مورد حمایت قرار گیرد و موانع سر راهش هموار گردد. به نظر آنان دانش آموز انگیزه درونی دارد بنابراین کافی است که این انگیزه پرورش یابد نه اینکه کنترل شود تا بتواند به بار بنشیند بنابراین طبق این نظریه، هنر آموز که جهت دهنده است حرف اول را در پرورش نمی زند ولی به این معنی هم نیست که دانش آموز را به حال خود رها کنیم.
سعی کنیم با دانش آموزان بی انضباط، آرام، خونسرد و حرفه ای برخورد کنیم. این نکته خیلی مهمی است زیرا اگر مامور پلیسی وسیله نقلیه ما را به خاطر رعایت نکردن قوانین رانندگی جریمه کند حق اجرای قانون انتظامی دولتی را دارد یعنی صدور برگه جریمه، ولی حق تحقیر و رجزخوانی و سرزنش شما را ندارد. در مورد دانش آموزان بی انضباط هم عیناً همین است ما در حیطه وظایف خود حق اجرای برنامه انضباطی را داریم ولی نباید با فریاد زدن و حرکت انگشت، یا نگاه های تهدیدآمیز و یا تعابیر نیش دار و…. مورد بی انضباطی را به دانش آموز بگوییم. اگر برخورد ما با خونسردی و همراه با ریشه یابی باشد احتمال بیشتری دارد تا دانش آموز متوجه رفتارش شود زیرا ما می خواهیم با دانش آموزان تا پایان سال تحصیلی در آموزشگاه، با هم باشیم. اگر ما از دست دانش آموز، از حال طبیعی خود خارج شویم دیگر نمی توانیم به دانش آموز تسلط داشته باشیم. ما هنگام برخورد با دانش آموز بی انضباط باید آرام و خونسرد باشیم چرا که دانش آموزان از رفتار ما الگوگیری می کنند.
منابع ومآخذ:
1-میرزابیگی،علی،(1382)،نقش هنردرآموزش وپرورش وبهداشت روانی کودکان،تهران، انتشارات آموزشگاه،چاپ چهارم.
2-هاجری،ضیاءالدین،(1372)،آنچه یک هنر آموز بایدبداند،تهران،انتشارات راد،چاپ اول.
(کتاب مذکورترجمه می باشد ،امانام مولف درآن نوشته نشده است.)
13