کار تحقیقی بررسی رابطه کمالگرایی والدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان


موضوع
بررسی رابطه کمالگرایی و الدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان

چکیده
هدف از تحقیق حاضر بررسی رابطه کمالگرایی و الدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان در شهرستان شما می باشد
روش کار:دراین تحقیق از روش همبستگی استفاده شد و جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان متوسطه شهرستان شما را تشکیل می دهند که تعداد آن ها 450 بود که از بین آنهانمونه به تعداد207 نفرانتخاب شد. واز روش نمونه گیری طبقه ای استفاده شدو ابزار اندازه گیری در تحقیق حاضر پرسش نامه کماگرایی والدین و پیشرفت تحصیلی می باشد . نتایج: نتایج بدست آمده نشان داد بین کمال گرایی والدین و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما رابطه وجود دارد. ، بین کمال گرایی پدران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما وجود دارد. و به طور کلی بین کمال گرایی مادران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما وجود ندارد.

واژگان کلیدی: کمالگرایی ، پیشرفت تحصیلی ، دانش آموزان ،شهر ستان شما

فهرست مطالب

عنوان صفحه
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه 2
1-2- بیان مساله 4
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق 7
1-4- هدف تحقیق 9
1-5- فرضیه های تحقیق 9
1-6- تعریف متغیرها 10
فصل دوم
ادبیات پژوهش
2-1- مقدمه 13
2-2- مفهوم کمال گرایی 14
2-3-ویژگیهای افراد کمال گرا 14
2-4 بیماری های مرتبط با کمال گرایی 16
2-5- کمال گرایی سالم یا ناسالم 18
2-6- عملکرد تحصیلی 21
2-7- عوامل خانوادگی،اجتماعی و عملکرد تحصیلی 21
2-8- دانش آموزان کمال گرا 23
2-9- تفاوت محیط زندگی دانش آموزان زرنگ یا پیشرفته با ضعیف 27
2-10- نقش والدین در موفقیتّ های تحصیلی ورفتاری فرزندان 30
2-11- چند عامل مشخص که بر پیشرفت تحصیلی فرزند تاثیر دارد 33
2-12- عوامل موثر در ترک تحصیل دانش آموزان 34
2-13- گستره نظری تحقیق 37
2-14- پیشینه تجربی 46

فصل سوم
روش تحقیق
3-1- مقدمه 51
3-2-روش تحقیق 52
3-3-شیوه اجرای تحقیق 52
3-4-جامعه آماری وحجم نمونه 52
3-5-روش نمونه گیری 52
3-6-روش جمع آوری داده 53
3-7-ابزارگردآوری داده ها 53
3-8- روشهای تجزیه و تحلیل داده ها 58
فصل چهارم 59
تجزیه و تحلیل 59
4-1-مقدمه 60
-42-آمار توصیفی 61
4-3-آمار استنباطی 69
فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری
5-1- مقدمه 74
5-2- خلاصه ای از تحقیق 74
5-3- نتیجه گیری کلی 75
5-4- محدودیت ها 76
5-5- پیشنهادات 76
منابع 77
ضمائم 80

فصل اول
کلیات تحقیق

1-1- مقدمه
کمال گرایی از اوایل قرن بیستم مفهوم مورد علاقه ی روان شناسان بوده است. اولین کسانی که بر روی کمال گرایی کار کردند آن را این گونه تعریف کردند:'' گرایش افراطی فرد به بی عیب و نقص بودن، کوچکترین اشتباه خود را گناهی نا بخشودنی پنداشتن و مضطربانه انتظار پیامدهای شوم شکست را کشیدن''. به زبان ساده تر افراد کمال گرا معیار های خیلی خیلی بالایی را برای موفقیت در نظر می گیرند و اگر به آن اهداف بلند پروازانه نرسند خود را شکست خورده می پندارند. آنها دنیا را به با قانون همه یا هیچ می شناسند. هر نتیجه ی ممکن یا شکست کامل است یا موفقیت کامل. در ورزش این پدیده به وضوح در نظر ورزشکاران بعد از انجام مسابقه نمود پیدا می کند. آنهایی که مساوی گرفتن را یک شکست افتضاح می دانند و اصلا به عوامل دیگر دخیل در نتیجه کاری ندارند احتمالا افرادی کمال گرا هستند. اگر قبل از مسابقه نیز به سراغ ورزشکاران کمال گرا برویم می بینیم که بیش از هر چیز ترس از شکست ذهنشان را مشغول کرده است. (امامی 1382)
به طور کلی ترس از شکست ،نگرانی از ارزیابی و نحوه تفکر دیگران در مورد خود ،تدوین استانداردهای سطح بالا وعدم اطمینان به کسب موفقیت آمیز آنها و افکار ی از این دست که افراد کمال گرا با آنها دست برگریبانند.همگی از مورد زمینه ساز بروز و تجلی اضطراب به شمار میآیند به عبارتی هر انسانی از مجموعه ای از تواناییها برخوردار است و با آگاهی از میزان این استعدادها است که اهداف زندگی خود تعیین می کند . فرض بر این است که افراد کمال گرا از طرحواره های شناختی برخوردار هستند که بدون توجه به توانای های خود ،اهدافی فراتر از توان و ظرفیت خویش بر می گزینند و چون از شکست در رسیدن به کمال مورد نظرشان هراسان هستند و به جز موفقیت کامل به چیزی راضی نمی شوند برخورداری از تفکرات کمال گرایانه از یک سو خود به تنهایی منجر به افت تحصیلی می گردد زیرا دانش آموزان کمال گرا تنها با انجام تکالیف و کسب نتایج علی و صددر صد خوب ارضا نمی شوند آنان به این امر اکتفا نمی کنند که عملکردشان از همسالان خود بهتر است و کار یا تکلیف محوله را تا حد مطلوب و قابل قبول انجام داده اند بلکه رضایتشان تنها هنگامی به طور کامل تامین می گردند که کار یا تکلیف مورد نظر را به طور کامل و بدون هیج گونه خطایی انجام دهند از این جهت ممکن است به خاطر ترس از عدم نیل به مقصود خود به هیج عنوان به سراغ مسئولیت خود نروند یا آنها را در نیمه کار رها می کنند و به همین دلیل دچار افت تحصیلی می شوند و از سوی دیگر کمال گرایی ممکن است با به وجود آوردن افسردگی و اضطراب به صورت غیر مستقیم به افت تحصیلی منجر گردد تاثیر افسردگی و اضطراب بر کاهش عملکرد از جمله عملکرد تحصیلی ثابت شده است.فرید کمال گرایی را علامت عمومی روان نژندی و وسواس می دانست که فرامن تنبه گر آن را در جهت رسیدن به اهداف آرمانی کمال و برتری به کار می بندد.گر چه باز شناسی این سازه شخصیتی به بوته فراموشی سپرده شده،اما در دو دهه پایانی قرن20 اهمیت این مفهوم نقش آسیب زای آن بار دیگر مورد توجهئ قرار گرفت.تا این زمان مفهوم کمال گرایی یک مفهوم یک بعدی بود و توجهی به ویژگیهای بین فردی آن نمی شد اما در دهه پایانی قرن بیستم کمال گرایی از حالت تک بعدی خارج و به عنوان سازه چند بعدی مطرح گردید. ( بشارت 1383)
1-2- بیان مساله
باید دانست که عوامل متعددی بر نگرش کودک ازخود و اعضای خانواده ی خود موثر است، از آن جمله می توان به عوامل اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی حاکم بر خانواده اشاره کرد که ارتباط مستقیم با سطح سواد و تحصیلات خانواده دارد. شخص باسواد امکان سلامت اقتصادی و تصمیم گیری بیشتری دارد و چنین انسانی نسبت به خود و فکر و فرهنگ جامعه بصیرت بیشتری دارد. سواد و تحصیلات، از دیدگاه اقتصادی، افراد را به سوی رشد و توسعه ی درونزاد و خلاق و هماهنگ با اجتماع و کشور هدایت می کند و از دیدگاه تخصصی، جامعه را موفق می سازد، افراد بزرگسال به عنوان عامل اساسی تولید، حتی با یک اصطلاح اقتصادی خاص که همان جمعیت فعال یا نیروی کار می باشد، مشخص می شوند.با توجه به آمار موجود، گسترش سواد کاهش رشد جمعیت و همچنین توسعه ی اقتصادی و اجتماعی و پیشرفت دانش و … را تسهیل نموده است. تنها جوامعی توانسته اند مشکلات خود در زمینه های تغذیه، مسکن، پوشاک، بهداشت و آموزش را از میان بردارند که از سطح بالای سواد برخوردار باشند.بی سوادی، نه تنها پدیده ای قابل تاسف است، بلکه علامتی است در کنار علائم دیگر که نشان دهنده ی از خود بیگانگی می باشد و منجر به عقب ماندگی می شود. این عقب ماندگی در تعلیم و تربیت، خود معلول شالوده های نامتناسب اقتصادی و اجتماعی است و رابطه ی مستقیم با فقر عمومی و کمبود وسایل کافی به ویژه نداشتن معلم و مدرسه است. (بختیارپور، 1386)
والدین کمال گرا و قدرت طلب معمولا محصلان که بیش از حد کمال گرا هستند در کودکی والدینی داشته اند که معتقد بوده اند همیشه پدر و مادر درست می گویند، همیشه پدر و مادر حق دارند و درست عمل می کنند. از آن جا که این والدین تفاوت توانایی های خود و کودکانشان را درک نمی کنند سعی می کنند با تنبیه کودکان را مجبور به رسیدن به معیار های خودشان کنند. معیارهایی که آن قدر غیر واقع بینانه اند که در کمتر مواقعی به آن دست پیدا می کنند. به این سبک تربیت سبک والدینی قدرت طلبانه می گویند و زمینه های کمال گرایی را در کودک فراهم می کنند. همچنین والدینی که خود کمال گرا هستند نه تنها موفقیت های کودکانشان را در کوچک می پندارند حتا موفقیت های خودشان را قبول ندارند. کودکان والدین کمال گرا نیز هیچ گاه احساس خوبی نسبت به خود نداربند چون نتوانسته اند والدینشان را خشنود کنند. کمال گرایی یکی از ویژگیهای شخصیتی است که می تواند هم سازنده و مفید،هم منفی و مخرب باشد.از لحاظ تاریخی مفهموم کمال گرایی به عنوان یک مقوله روانشناختی مورد توجه بسیاری از روانشناسان قرار گرفته است(هورنای،1950). اگر کمال گرایی را دو روی یک سکه فرض کنیم در این صورت یک روی آن کسب موفقیت و نیل به هدف و روی دیگر آن ترس از شکست یا سرزنش افراد یا دیگر پیامدهای اجتماعی مربوط به شکست است. نتایج مطالعات انجام شده نشان می دهد افراد کمال گرا دارای والدینی با سطح بالای کمال گرایی بوده اند. این رابطه بویژه زمانی که والد و فرزند همجنس هستند (مادر و دختر) قوی تر به نظر می رسد. معمولاوالدین کمال گرا بیش از اندازه انتقاد می کنند، سختگیر هستند و کمتر از فرزندان شان حمایت می کنند. آنان عملکرد فرزندان شان را بیش از اندازه ارزیابی می کنند و این به بهای از دست دادن رابطه نزدیک بین آنان و فرزندان شان می شود. این دسته از والدین نه تنها به تحقیر و کوچک شمردن موفقیت های خود می پردازند، بلکه پذیرفتن و پاداش دادن به تلاش های فرزندان شان نیز برای آنان مشکل است. این والدین به جای تایید رفتار فرزندان شان، پیوسته آنان را به انجام کارهای بهتری وامی دارند و به آنان هشدار می دهند. فرزندان والدین کمال گرا همواره باید بی نقص باشند تا خواسته های والدین شان را برآورده سازند و از انتقادات شان دور باشند. آنان باید همواره بی نقص بوده و به تلاش خود ادامه دهند تا جایی که تائید پدر و مادر را به دست آورند. چنین فرزندی دست به نوآوری و کارهای تازه نمی زند، همیشه مضطرب و پریشان است و به توانایی های خود اعتمادی ندارد. این فرزندان هیچ گاه احساس خوشحالی نمی کنند چراکه گمان می کنند رفتارشان به آن اندازه خوب نیست تا نظر پدر و مادر را جلب کند. والدین کمال گرا اغلب از عشق ورزیدن و تائید فرزندان شان دوری می کنند و به این صورت آنان را تنبیه می کنند. فرزندان شان نیز هرگز احساس خشنودی و رضایت نمی کنند. قربانیان چنین ترسی معمول تلاش می کنند تا آنجا که می توانند از موقعیت هایی که پیش بینی می کنندعملکردشان در آن موقعیتها طبق استانداردها و ملاکها ی سطح بالا مورد قضاوت قرار خواهد گرفت اجتناب کنند .از سوی دیگرتاثیر تفکر کمال گرایی بر اضطراب نیز مورد ارزیابیهای دیگران از خود که از مولفه های بنیادین کمال گرایی منفی است بارشد و حالات اضطرابی در ارتباط است (کامورا2001).
در این تحقیق به بررسی رابطه کمال گرایی والدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان در شهرستان شما می پردازیم.

1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق
اهمیت این پژوهش در آن است که با شناخت عمیق و بیشتر نوجوانان و دانستن مسائل و ویژگی های خاص هر گروه از آنها نخست قادر به تشخیص آنها از سایر کودکان می شویم و سپس با ارائه ی راه حل های مناسب جهت رفع یا بهبود مشکلات آنها تلاش می کنیم از آن جایی که والدین کمال گرا و عوامل تاثیر گذار دیگری که قبلاً بیان شد بر سلامت روانی کودکان تاثیر دارد و سلامت روانی نیز در پیشرفت کودکان و نوجوانان در تحصیل موثر است باید شناخت عمیق تری از سطح سواد و تحصیلات و طبقات اجتماعی بدست آوریم و به اضطراب ها، تنش ها و مشکلات خانوادگی کودک پی برده و در جهت رفع آنها و خدمت به کودکان تلاش کنیم. (هرمزی نژاد،1380)
شاید اگر انسانها می پذیرفتند که نقص هایشان جزء زیبایی آنها به شمار می رود و همین تناقض است که آنها را منحصر به فرد و دوست داشتنی می سازد(پپ،1984) بسیاری از مشکلات روانشناختی به وجود نمی آمد.کمال گرایی به عنوان یک ویژگی شخصیتی و انگیزشی،رفتار فرد را تحت تاثیر قرار می دهد.هورنای1950کمال گرایی را شیوه ای از زندگی می داند که فرد برای رهایی از اضطراب اساسی آن را به کار می بندد. گرچه در مفهوم کمال گرایی به صورت گسترده توجه روانشناسان را به خود اختصاص داده است.اما هنوز به عنوان پدیده ای تقریبا" ناشناخته و ناسازگار تعریف شده است(شفران،کوپر و فربرن،2001).سازه کمال گرایی می تواند بهنجار یا نوروتیک باشد.کمال گرایی یک عامل تهدید کننده دزر رشدبی اشتهایی روانی و پرخوری روانی به شمار می رود.همچنین شواهدی وجود دارد که نشان می دهد کمال گرایی می تواند موانعی را در درمان موفقیت آمیز افسردگی ایجاد کند و بخش مهم اختلال شخصیت وسواس-بی اختیاری محسوب گردد.(همان)
والدین کمال گرا نه تنها به تحقیر موفقیت های خود می پردازند بلکه پذیرفتن و پاداش دادن به تلاش های کودکان را نیز دشوار می پندارند. آن ها به جای تایید رفتار کودکانشان پیوسته آن ها را به انجام کارهای بهتر وا می دارند و به آن ها هشدار می دهند. این کودکان هیچ گاه احساس خرسندی نمی کنند زیرا رفتار آنها به اندازه کافی خوب نیست تا نظر والدین را جلب کند بنابراین این کودکان مانند والدینشان موفقیت های خود را کوچک می شمارند و احساس می کنند هیچ گاه چشم داشت های والدینشان را برآورده نخواهند ساخت (می سیل دین، 1963(
دگرگونی های سریع و پیچیده جوامع انسانی به مرور زمان بر شیوه های فرزند پروری انسان ها اثری اساسی بر جای گذاشته است و خانواده ها اکنون تلاش می کنند فرزند خود را از همان اوان کودکی برای بردن گوی سبقت از همسالانشان آماده کنند. این شیوه تربیتی سبب شده است که فرزندان زمانی خود را با ارزش بدانند که مورد تایید والدین خود قرار بگیرند و چون تایید والدین و دیگران نقش اساسی در ساختار شخصیتی افراد دارد می کوشند تلاش خود را دوچندان کنند تا به انتظارات آنان پاسخ مثبت دهند. گاهی اوقات همین حساسیت و توجه بیش از حد والدین و توقعات بیش از اندازه آن ها می تواند بر برخی عوامل شخصیتی و روان شناختی فرزندانشان اثر بگذارد.( میرصدوقی، 1387)

1-4- هدف تحقیق
– بررسی رابطه بین کمال گرایی والدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان شهرستان ملکشاهی
– بررسی رابطه بین کمال گرایی پدران با پیشرفت تحصیلی فرزندان شهرستان ملکشاهی
– بررسی رابطه بین کمال گرایی مادران با پیشرفت تحصیلی فرزندان شهرستان ملکشاهی
1-5- فرضیه های تحقیق
– بین کمال گرایی والدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان رابطه وجود دارد.
– بین کمال گرایی پدران با پیشرفت تحصیلی فرزندان رابطه وجود دارد.
– بین کمال گرایی مادران با پیشرفت تحصیلی فرزندان رابطه وجود دارد.
1-6- تعریف متغیرها
1-6-1- تعاریف مفهومی
کمال گرایی به منزله تمایل پایدار فرد به وضع معیارهای کامل و دست نیافتنی و تلاش برای تحقق آنها(برنز،1980) که با خود ارزشیابی انتقادی از عملکرد شخصی همراه می باشد تعریف شده است.
کمال گرایی در روانشناسی باوریست که که در آن باید تمام کارها را به شیوه ای وسواسی کامل انجام داد و غیر از آن مورد قبول نیست. از دیدگاه پاتولوژی، کمال پرستی اختلال شخصیتیی مربوط به حالت وسواس و اجبار است که در آن اگر انجام کاری یا نتیجه کاری کمتر از کمال باشد، مورد قبول فرد قرار نمی گیرد. در چنین حالاتی باورهای یاد شده غیر سالم هستند و روانشناسان از چنین افرادی به عنوان کمال طلبان نابهنجار یاد می کنند.
تعریف پیشرفت تحصیلی: پیشرفت تحصیلی یعنی این که از سطح مورد انتظار آموزشی برآورده شود و سازمان آموزش و پرورش به اهداف از پیش تعیین شده نزدیک تر شود. پیشرفت تحصیلی یعنی ، افزایش میزان یادگیری ، افزایش سطح نمرات و قبولی دانش آموزان در دروس و پایه تحصیلی.
پیشرفت تحصیلی عبارتست از "معلومات یا مهارت اکتسابی عمومی یا خصوصی در موضوع های درسی که معمولا آزمایش ها یا نشانه هایی را یا هر دو، که معلمان یا دانش آموزان وضع می کنند، اندازه گیری می شود". اصطلاح پیشرفت تحصیلی به تجلی جایگاه تحصیلی یک دانش آموز اشاره دارد.
1-6-2 تعریف عملیاتی:
کمال گرایی: عبارت است از نمره ای که آزمودنی از آزمون کمل گرایی بدست آورده است.
پیشرفت تحصیلی: عبارت است از نمره ای که آزمودنی از آزمون پیشرفت تحصیلی بدست آورده است.
فصل دوم
ادبیات پژوهش

2-1- مقدمه
انسان به طور طبیعی خواستار خوبی و کمال است و این تمایل به کمال گرایی و انسان تقریبا کامل و بی عیب و نقص به خودی خود ایرادی ندارد. ایراد آنجاست که مقوله کمال گرایی به صورت نابهنجاری درآید، چرا که ابعاد ناسالم کمال گرایی با کمبود اعتماد به نفس، روان رنجوری و آسیب های کمی در ارتباط است. در واقع می توان گفت کمال گرایی لزوما به عنوان یک فاکتور منفی شناخته نشده است، بلکه به عنوان فاکتوری که می تواند عملکرد مثبت و مفیدی نیز داشته باشد، مطرح است. معمولازندگی افراد کمال گرا در یک سلسله حتما ها، بایدها و نبایدها خلاصه می شود. آنان باید در هر کاری به حد کمال برسند و به بهترین شیوه آن را انجام دهند وگرنه راضی نخواهند شد و نرسیدن به کمال آنها را دچار اضطراب، افسردگی و احساس گناه شدید می کند. از طرفی این توقعات بیجا و عهده دارشدن مسئولیت های سنگین و غیرمنطقی عرصه زندگی را بر آنان تنگ می کند. برخی از والدین کمال گرا آرزو دارند فرزندان کاملی داشته باشند. آنان معمولازیاده از حد جاه طلب، بیش از حد معمول اهل رقابت و نسبت به خطاهای خود بسیار جدی هستند. این دسته از پدران و مادران آنچه در توان دارند انجام می دهند تا فرزندان کاملی تربیت کنند. آنان مرتب فرزندان را تشویق می کنند که مثلاباید فلان موسیقی یا فلان رشته ورزشی را یاد بگیرند و البته تنها یادگرفتن و تبحر در آن کافی نیست، بلکه فرزندان شان باید فراتر از آن باشند. والدین کمال گرا تمام لحظات زندگی فرزندان شان را با درس، برنامه ها و فعالیت های فوق برنامه پر می کنند، از فرزندان شان توقع دارند نمرات بسیار عالی داشته باشند و دائم فرزندان خود را تحت فشار قرار می دهند تا فعالیت ها و برنامه هایی که مطابق میل آنان است را انتخاب کنند و انجام دهند، نه آن چیزی که خود فرزندان به آن تمایل دارند. غافل از این که این فشارها و کمال گرایی های نابجا به چه قیمتی برای فرزندان تمام می شود و آنها در بزرگسالی چه نوع شخصیتی پیدا خواهند کرد. (طباطبایی،1376)
2-2- مفهوم کمال گرایی
فرید باتوجه به نقش آسیب زای کمال گرایی این سازه را تمایل پایدار فرد به وضع معیارهای کامل و دست نیافتنی تعریف می کند وی کمال گرایی رانوعی خود شیفتگی می داند که در قلمرو اختلالات نوروتیک قرار می گیرد . هلندر 1978کمال گرایی را شبکه گسترده ای از شناختها می داند که شامل انتظارات، تفسیر حوادث ُُو ارزیابی خود میباشد .او این اصطلاح را با جزئیات بیشتری بیان میکند افرادی که معیارهای بسیار بالایی دارند بطور مداوم و وسواس گونه به سوی اهداف ناممکن در تلاشند و ارزش خود را بر حسب سود آوری و کامل بودن میسنجند .تعریف برنز در حقیقت گسترش اندیشه باورهای غیر منطق تر الیس میشد مبنی براینکه یک راه ُحل دقیق و کامل وجود دارد و چنانچه این راه پیدا نشود فاجعه است به طور کلی هولند و الیس بر جنبه های منفی و ترس از شکست تاکید دارند.( مهرابی زاده، 1383)
2-3-ویژگیهای افراد کمال گرا
افراد کمال گرا،بطور مداوم به عواقب اعمال خود می اندیشد و همواره به بهترین روش تمرکز می کنند،آنها همیشه انتظار دارند کارها خود را به بهترین نحو انجام دهند.
اما هرگز نمی توانند به خوبی کارخود را به پایان برسا نند چنین افرادی توقعات بسیار بالایی از عملکرد واقعی خود دارند ،در نتیجه نمی توانند احساس خوبی از خود داشته باشند دلیل چنین معیارهای شخصی و افراطی ،ترساز شکست است .ترس منجر به رفتارهای اجتنابی می شود و رفتاراجتنابی به این معنی است که فرد باید پیوسته به موضوعات ترسناک آگاه باشد.ترس از شکست ممکن است مولفه های کمال گرایی از قبیل جستجوی ایمنی ،اصلاح دیگران و بررسی افراطی را برانگیزد،تافرد به معیارهای غیر منطقی خود نائل گردد.
افراد کمال گرا به دلیل ترس از عدم تحقق معیارهای کمال گرایانه از موقعیتهااجتناب می کنند و ممکن است دچار اهمال کاری شوند(شفران ومنسل2001).
هلندر1965به فرایند های شناختی توجه کرد که کمال گرایی را در فرد پایدار می کنند مانند توجه انتخابی یعنی افراد کمال گرا اغلب به اشتباهات و نقایص خود تمرکز دارند، هلندر کمال گرایی را یک صفت منفی تلقی می کند و فراد کمال گرادارای یک خود تحقیری هستند(شفران ومنسل2001)
برنز 1980ارزیابی مداوم افراد کمال گرا را در موفقیتها مورد بررسی قرارداد .وی مشاهده کرد که افراد کمال گرا معیارهای غیر واقع بینانه افراطی و انعطاف ناپذیری دارند و تعبیر آنها از وقایع به سبک مخرب است و خود را براساس توانایی در رسیدن به اهداف تعریف می کنند براساس شواهد موجود تفاوتهای زیاد در کمال گرایی وجود دارد .لکن مهمترین مشخصه های کمال گرایی داشتن اهداف بلند پروازانه ،جاه طلبانه، غیر قابل وصول و تلاش افراطی برای رسیدن به این اهداف است .افراد کمال گرا براین باورند که توانایی کامل برای هر عملکرد ی هستند و باید عملکرد کاملی داشته باشند و چنانچه عملکرد شان کمتر از حد کامل باشد باعث ناراحتی آنها می شود .کمال گرایان بیش از آنکه به پیشرفت نیاز داشته باشند از شکست می ترسند . افراد کمال گرا در اولویت بندی امور مشکل دارند و غالبا"بر روی تکالیف ،صرف نظر از اهمیت شان بطور یکسان وقت صرف می کنند. بنابراین افراد کمال گرا از عملکرد خود ناراضی هستند و چنین باور دارند که نمی توانند به آنچه که می خواهند برسند .کمال گرایی معمولا"با خطا کاری همراه است ،کسی که همیشه به کامل و بی نقص بودن کارها فکر می کند هیچ چیزی او را خشنود نمی سازد ،افراد کمال گرا ،زمانی که با نقایصی در عملکرد مواجهه می شوند ،شکست را تجربه می کنند ودر نتیجه عزت نفس آنها کاهش می یابد (هویت 1989)
کمال گرایی یک پدیده ناتوان کننده و شایع است و کمال گرایان به حالت منفی مانند گناه احساس شکست و عزت نفس پایین حساس هستند (پپ1984).
2-4 بیماری های مرتبط با کمال گرایی
وقتی کمال گرایی به صورت ناسالم و نابهنجار باشد، می تواند زمینه ساز اختلالاتی چون وسواس، افسردگی، بی اشتهایی عصبی، اختلالات شخصیت، اختلالات اضطرابی (اضطراب اجتماعی) ، استرس، اختلالات روان تنی و میگرن شود.
کمال گرایی و افسردگی: معمولاافراد کمال طلب دچار افسردگی می شوند، چراکه عمده تمرکز آنها بر موضوعاتی همچون لیاقت فردی و انتقاد فردی است. آنها به سرزنش و انتقاد و حمله به خود می پردازند و احساسات شدیدی از گناه، شرم، شکست و ناشایستگی به آنها دست می دهد. پژوهشگران در ارتباط کمال گرایی و افسردگی به این نتیجه رسیده اند که پندار کامل بودن، گونه ای دفاع برای کنارآمدن با والدین سختگیر، تنبیه گر، قضاوتی و مخرب است. زمانی که فرد این احساس خطر را دارد که نتواند به معیارها و توقعات بالای والدینش دست یابد یا تائید و برآوردن انتظارات بسیار سخت والدینش غیرممکن است؛ همواره نگران و مضطرب از دست دادن پشتیبانی و علاقه آنان می گردد و همین امر باعث افسردگی وی می شود. از طرفی سطح خودانتقادی والدین و نیاز آنها به پیدا کردن تکامل در خودشان و فرزندان شان ممکن است عامل اصلی انتقال افسردگی از والدین به کودک باشد. افراد کمال گرایی که از مورد تائید قرارگرفتن از سوی دیگران به دلیل شکست از انجام کارها می هراسند، ناامید شده و نسبت به افسردگی آسیب پذیر می شوند.
کمال گرایی و اختلالات خوردن (بی اشتهایی عصبی) : بین کمال گرایی و بی اشتهایی روانی افراد ارتباط وجود دارد. گاه کمال گرایی افراد مبتلابه بی اشتهایی روانی آنان را به رژیم های غذایی سوق می دهد تا این که سرانجام خود را به عنوان فردی شکست خورده درک کنند.
کمال گرایی و اضطراب اجتماعی: کمال گرایی با اختلالات اضطرابی نیز رابطه دارد. شکل اصلی هراس اجتماعی، ترس عمده و پایدار فرد از موقعیت های اجتماعی است که در آن ممکن است فرد دچار شرمندگی شود. بنابراین آن دسته از افرادی که تمایل به تاثیر کامل در دیگران دارند، اضطراب اجتماعی بالاتری را تجربه می کنند.
کمال گرایی و استرس: معمولااین باور وجود دارد که کمال گرایان درجات بالاتری از استرس را در مقایسه با غیرکمال گرایان تجربه می کنند. رفتار کمال گرایان می تواند ایجاد استرس کند که این امر خود از تمایلات کمال گرایانه برای ارزیابی شدید خود و دیگران، تمرکز بر جنبه های منفی عملکرد و تجربه اندک رضایت فرد نشات می گیرد. وجود کمال گرایی باعث افزایش یا شدت یافتن اثرات منفی استرس شده که خود به ناسازگاری منجر می شود. همچنین کمال گرایی با رفتارهای ناسازگارانه ای چون احساس گناه، باورهای غیرمنطقی، حس روان رنجوری و احساس شرمندگی، رابطه دارد و مستعد بیماری های قلبی ـ عروقی و اضطراب است.
2-5- کمال گرایی سالم یا ناسالم
کمال گرایی به دو دسته بهنجار و سالم و نابهنجار و ناسالم تقسیم می شود. در کمال گرایی بهنجار، شخص کمال گرا از انجام کارهای سخت و طاقت فرسا لذت می برد و زمانی که احساس می کند در انجام کارها آزاد است، می کوشد به بهترین صورت عمل کند و با موفقیت در انجام کارها به گونه ای احساس خشنودی و رضایت می رسد. در این نوع کمال گرایی انتظارات و توقعات منطقی به فرد اجازه می دهد از تلاش های خود لذت ببرد و در انجام وظایف بکوشد، رشد کند و کارش را به بهترین شیوه انجام دهد. در واقع این دسته از کمال گرایان (بهنجار) برای رسیدن به معیارهای بالاتلاش می کنند. آنان می توانند کمال گرایی شان را تنظیم کنند و به همین دلیل نیز این نوع کمال گرایی با تمایل به پیشرفت در سطح بالاو عواطف مثبت رابطه دارد. اما کمال گرایی نابهنجار و ناسالم زمانی رخ می دهد که فرد برای معیارهای بسیار افراطی و غیرواقعگرایانه تلاش می کند و عملکردش را بشدت مورد ارزیابی شخصی قرار می دهد. کمال گرایان ناسالم با ترس از شکست برانگیخته می شوند و زمانی که کوچک ترین اشتباهی رخ می دهد، نمی توانند احساس رضایت کنند.
فرد کمال گرا
فرد کمال گرا فردی است که نیاز و عطش دارد از هرنظر کامل و بی نقص باشد، چنین فردی خود را درست مطابق تصویر آرمانی که از خودش دارد فرض می کند و چون گمان می کند براستی همان چیزی است که به حکم خود آرمانی "باید" باشد، بر این اساس خود را در زمینه های اخلاقی، عقلی و معنوی کامل و از همه کس برتر حس می کند و دیگران را به چشم حقارت می نگرد. وی از ترس سرزنش خودش همیشه سعی می کند مطابق با "بایدها" عمل کند مثلاتلاش می کند همیشه وظایفش را به طور کامل انجام دهد، رفتارش مودبانه، با نزاکت و موقر باشد، در کارهایش نظم و انضباط داشته باشد و هرگز به طور آشکار دروغ نگوید. اینچنین فردی تا آنجا که بتواند می کوشد دست کم به صورت ساختگی و ظاهری هم که شده از نظر خلقیات و اصول اخلاقی مطابق معیارهای آرمانی جامعه خود باشد و برای تائید صفات عالی خود بیشتر نیازمند احترام دیگران است تا تحسین زبانی آنها و توقعاتش از دیگران بیش از آن که براساس انصاف و عدالت باشد بر مبنای احساسات خودش است. فرد کمال گرا اگر در انجام توقعاتی که از خودش دارد موفق نشود، احساس بی ارزشی می کند. در واقع کمال گرایان خواهان برتری، پیروزی و تسلط هستند و تنها به این شیوه است که بر اضطراب ها و ترس هایشان غلبه می کنند. آنان به وسیله ارزش ها و صفات عالی اخلاقی که به خود نسبت می دهند، می کوشند دیگران را به اطاعت و پیروی از خود وادارند. در ضمن آنان از نظر عواطف و احساسات سرد و جدی هستند.
از دیگر ویژگی های افراد کمال گرا می توان این موارد را بر شمرد:
ـ داشتن اهداف بلندپروازانه، جاه طلبانه، مبهم، دست نیافتنی و تلاش افراطی برای به دست آوردن این اهداف.
ـ نیاز شدید به موفقیت.
ـ گرایش به اندیشه همه یا هیچ.
ـ ارزیابی سخت گیرانه از خود و دیگران.
ـ پرهیز از آشکارشدن عیب ها و نقص ها.
ـ انتظارات زیاد از خود و دیگران.
ـ احساس ستیزه نسبت به خود و دیگران به دلیل برآوردنشدن انتظارات و توقعات.
ـ ناتوان بودن از درخواست کمک از دیگران، حتی از نزدیک ترین دوستان.
همچنین افراد کمال گرا بعضی از احساسات، افکار و باورهای منفی زیر را دارند:
ـ ترس از بازنده بودن
ـ ترس از اشتباه کردن، چرا که افراد کمال گرا غالبا اشتباه را مساوی با شکست می دانند.
نکته: نتایج مطالعات انجام شده نشان می دهد افراد کمال گرا دارای والدینی با سطح بالای کمال گرایی بوده اند. این رابطه بویژه زمانی که والد و فرزند هم جنس هستند (مادر و دختر) قوی تر به نظر می رسد.ـ ترس از نارضایتی دیگران.
ـ همه یا هیچ پنداری. برای مثال دانش آموزی که همیشه نمره "الف" داشته، در صورت گرفتن نمره "ب" بر این باور است که "من یک بازنده کامل هستم."
ـ تاکید بسیار بر بایدها
ـ اعتقاد داشتن به این که دیگران به آسانی به موفقیت می رسند.

2-6- عملکرد تحصیلی
کمال گرایی خویشتن مدار با تمایل به وضع معیارهای غیر واقع بینانه برای خود و تمرکز بر نقص ها و شکستها در عملکرد همراه با خود نظارت گری های دقیق مشخص می شود (هویت و فلت،1991). کمال گرایی دیگر مدار بیانگر تمایل به داشتن انتظارات افراطی و ارزشیابی انتقادی از دیگران است.
کمال گرایی جامعه مدار به احساس ضرورت ،رعایت معیارها و برآورده ساختن انتظارات تجویز شده از سوی افراد مهم به منظور کسب تایید اطلاق می گردد.در این پژوهش ابعاد کمال گرایی به وسیله مقیاس چند بعدی (بشارت،1381) سنجیده می شود. مواردی همچون مدیر مدرسه ،معلم ،اهداف و محتوا ی برنامه های آموزشی ، روشها و امکانات آموزشی را می توان از جمله عومل برشمرد به طور کلی مجموعه انتظارات در اختیار دانش آموزان قرار می دهد می تواند سهم بسزایی در موفقیت یآ عدم موفقیت تحصیلی دانش آموزان داشته باشد(ویس کرمی،1381).
2-7- عوامل خانوادگی،اجتماعی و عملکرد تحصیلی
تاثیر شرایط اقتصادی،اجتماعی و روانی خانواده بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان در پژوهش های متعددی به اثبات رسیده است.مهمترین عوامل خانوادگی موثر در پیشرفت تحصیلی عبارت اند از:شرایط اجتماعی و اقتصادی،تحصیلات و سطح فرهنگ خانواده،تعداد اعضای خانواده،اشتغال کودکان،اشتغال مادران و ارتباط بین اولیا و مربیان(بیابانگرد،1382).
شرایط عاطفی حاکم بر خانواده مهترین عامل در شکل گیری نگرش دانش آموزان نسبت به امر تحصیل است عمدتا" فقر فرهنگی بعضی از خانواده ها که به علت بی سوادی والدین است باعث می شود تا توجه به تحصیل فرزندان مبذول نگردد.از طرفی در برخی از خانواده های سطح بالا که از تحصیلات نسبتا" خوبی برخوردارند جو حاکم بر خانواده به گونه ای است که به علم و تحصیل ارزش فراوانتری اختصاص داده می شود.در این خانواده ها از فرزندان انتظار می رود تا مدارج بالای علمی را طی نمایند و گاهی اوقات فشاری که به فرزندان برای خوب کامل بودن و براورده ساختن انتظارات وارد می آید ممکن است اضافه تر از توانایی و ظرفیت آنها باشد و عدم تعادل میان انتظار و تواناییها منجر به بروز مشکلات متعددی در دانش آموزان می گردد.وقتی در اجتماع معیارهای مادی از ارزش و اهمیت بیشتری برخوردار باشد فرهنگ پژوهش و مطالعه در روحیه تک تک اعضای آن شکل نگرفته باشد.مسلم است که ذهنیت آن جامعه نیز با ارزش تحصیلی و کسب دانش بیگانه است.همان طور که ملاحظه گردید عوامل متعددی می تواند عملکرد دانش آموزان را تحت تاثیر قرار دهند به همین دلیل است که مساله بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان یا حداقل جلوگیری از افت تحصیلی آنان مساله پیچیده و دشواری است.در واقع کنترل تمامی عوامل تاثیر گذار بر عملکرد بسیار مشکل است متغییر کمال گرایی به عنوان یکی از عوامل تاثیر خاص خود را بر عملکرد تحصیلی می گزارد این متغییر خود می تواند از شرایط تربیتی خانوادگی، آموزشگاهی و اجتماعی متاثر باشد.خانواده و مدرسه و اجتماع کمال گرا می تواند دانش آموزان کمال گرا را پدید آورد این دانش آموزان با نحوه تفکر خاص خود مبتنی بر این که برای هر مساله تنها یک راه حل کامل و بی عیب و نقص وجود دارد و اگر نتواند آن را انجام دهند دچار یاس و نا امیدی می شوند و با وظایف و فعالیت های آموزشگاهی برخوردار می کنند.عدم برآورده ساختن انتظارات خود و دیگران با کیفیتی کامل و بدون اشتباه دانش آموزان را دچار وسواس می سازد و اگر نتواند به هدف کامل نائل آید احساس گناه،سرزنش و افسردگی خواهند نمود این عوامل به نوبه خود بر عملکرد خود تاثیر می گذارد.
2-8- دانش آموزان کمال گرا
معمولادانش آموزان کمال گرا، ویژگی های زیر را از خود نشان می دهند:
ـ آنان همواره از این که مبادا خطا کنند، نگران هستند
ـ برای خود پیشرفت های بالاتری را در نظر می گیرند. به گونه ای که هرگز از کار خود راضی و خشنود نمی شوند.
ـ در برابر کیفیت کار خود اغلب مضطرب، نگران و ناکام هستند.
ـ از شرکت در رقابت ها حتی اگر از توانایی خود مطمئن باشند، دوری می کنند. تحقیقات بیانگر آن است که بین کمال گرایی و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان رابطه وجود دارد. اگرچه هر دو دسته کمال گرایان (سالم و ناسالم) برای پیشرفت کردن می کوشند، اما کمال گرایی ناسالم و منفی بر پیشرفت تحصیلی اثر منفی و کمال گرایی سالم و مثبت دارای اثر مثبت بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. کمال گرایان نابهنجار و ناسالم با ترس از شکست برانگیخته می شوند که این خود، اثر منفی بر پیشرفت آنان می گذارد.
تربیت فرزندان وباروری ثمربخش
داشتن فرزندان سالم ومستعد کافی نیت. تهیه وتدارک محیط مناسب تربیتی وکنترل واموزش وپرورش آنها، هدف وغایت مطلوب است. همچنان که داشتن بذر وتخم اصلاح شده و مرغوب کافی نیست. زمین مناسب برای کشت و نورکافی وآبو کود و مواظبت و سرکشی و تحمل زحمات و تلاش و کوشش طولانی لازم دارد، تا تخم بروید ورشد کند وبه ثمرآید وباردهد. حساس ترین وظیفه والدین، تربیت کردن وبارآوردن فرزندان است. تامطابق استداد فطری و سرشتی و توان ونیروی بدنی خود، مراحل آموزش وتعلیم وفراگیری را طی کنند ونضج یابند وبه صورت مفید وموثروارد اجتماع شوند وبا ایمان واطمینان به آینده خود زندگی سرشار با موفقیت وسرور وشادی و خرسندی و رضایت خاطری را شروع کنند.
والدین هرچه مطلع وبصیر باشند و درتربیت فرزندان پراستعداد خود بکوشند، درمحیط نامناسب و ناهماهنگ موفقیت چندانی نخواهند داشت. درست مثل اینکه تخم وبذراصلاح شده و مرغوب را درزمین شوره زار وغیرقابل کشت وزرع بکارند، که البته نمی تواند مراحل رشد ونموخودرا به صورت مطلوب طی کرده نضج یابد و به ثمر برسد ( شربیانی1375،186)
شبکه خانوادگی
تجربه وآگاهی اولیه کودکان ازانسان های دیگردربافت خانواده شکل می گیرد. بعلاوه کیفیت فرآیندهای دلبستگی و پیوند میان والدین و نوزاد درماههای اولیه زندگی، برای بهداشت هیجانی فرد بسیار مهم و حیاتی است.
خانواده عرصه ای مهم برای یادگیری درباره دنیا بوده واجتماعی شدن کلی درآن روی می دهد.خانواده به عنوان در دسترس ترین سیستم حمایتی کودکان مدنظر قرار می گیرد. درنتیجه هرآنچه که این سیستم حمایتی را کمرنگ نماید (مانند تغییرات دوران بلوغ، جدایی پدر ومادرویا بویژه سبک خانوادگی منفی) عوارض جانبی برای کارکردهای کودک، انطباق و هویت یابی او ایجاد می کند.(سلیمانپور وهمکاران،1384،279)
والدین درمسئولیت شریک هستند
محیط خانواده، مدرسه فوق العاده ای است که میتواند استعدادهای روانی اطفال را پرورانده وبه آنها درس عبرت وشخصیت و رشادت وشهامت، بخشش وسخاوت و… بیاموزد. یابرعکس صفات زشت وزذیلت و انحراف وتربیت غلط را یاد بدهد. علت اینکه مسئولیت پدرو مادر در تعلیم وتربیت فرزندان حتی ازمدرسه و محیط اجتماع و دانشگاه بیشتراست، درروایات اسلامی زیادی روی آن تاکید شده است:
1. نخست آنکه آغاز تربیت وشکل گیری کودکان درخانه است.
2. پس به خاطرآن است که بیشتراوقات کودکان درخانه می گذرد وبرآورد زیر گویای این حقیقت است. علمای تعلیم وتربیت با بررسی های خود، ساعتهائی که کودک تاسنین 11 سالگی زندگی میکنند 95 هزار ساعت برآورد کرده اند، که تنها 5 هزار ساعت آنرا درمدرسه و درحدود همین مقدار را خویشان و بستگان و دوستان می گذراند، وبقیه اش در کنار پدر ومادر در خانه اش می گذرد.
خواندن وبطور کلی یادگیری، مستلزم وجود شرایط اولیه وثانویه است. شرایط اولیه یعنی استعدادهای نفسانی مثل هوش، حافظه، سلامت بدن وشرایط ثانویه مانند محیط مناسب، آرامش روانی و… وسائل ضروری که همه اینها بهرحال به والدین ارتباط دارند.
والدین مهمترین افرادی هستند که می توانند روحیه آموزشی وفرهنگی را در کودکان خود برانگیزند.
طی تحقیقاتی که انجام گرفته در مورد شوال "محرک تو درموفقیت درمدرسه و مسائل آموزشی چیست؟" بین 85% از موفق ترین دانش آموزان پاسخ دادند "والدینم"
به این مسئله توجه کنید که آنها نگفتند "پدرم" یا "مادرم" بلکه آنها مشترکاً والدین را دراین امرشریک می دانند.
دراکثر موارد، همکاری و تشریک مساعی پدر ومادر است که دانش آموزان موفق را به وجود می آورند. گاهی یک پدر ترقی خوا، مادر قدرتمند، عمویا دائی فهمیده و حتی یک همسایه و دوست می تواند آتش موفقیتهای تحصیلی وآموزشی را در کودکان شعله ور سازد.
به نظر می رسد که طرز فکر خوب وگرایش والدین نسبت به مدرسه مهمترین عاملی است که درموفقیت و یا شکست تحصیلی دانش آموز اثر می گذارد.جالب است که بدانیم والدین، لازم نیست هرکدام تاثیر مساوی و برابر روی کودک داشته باشد. ولیکن نفوذ و اثرهرکدام ازآنها باید سازنده باشد.
کودکان از پشتیبانی و کمک پدر ومادر خود مطمئن هستند، ودرخانه های موفق یکی از والدین پدر یا مادر در انجام تکالیف رارهبری کرده ودیگری پشتیبانی ضمنی از کودکان دارد.(زارع زاده،1372،14)
2-9- تفاوت محیط زندگی دانش آموزان زرنگ یا پیشرفته با ضعیف
1. برخورداری دانش آموزان ساعی از محیط گرم و باثبات خانوادگی در خانواده شاگردان پیشرفته اختلاف نظر وعقیده و جروبحثهای بیهوده که می تواند مولد اضطراب و ناآرامی در کودک گردد، کمتروجود دارد، بطور کلی محیط خانوادگی آرام وپرتفاهم است.
2. برخورداری ازوقت آزاد وتوجه والدین: اولیاء شاگردان زرنگ بخصوص مادران آنها وقت بیشتری را صرف می کنند برای تعلیم وتربیت فرزندان خود، ویا بیشتر به صحبت وبازی می پردازد وبه او جرات اظهار نظر وعقیده وشرکت درتصمیم گیری می دهند.بنابراین محیط خانه و برنامه های زندگی خود را طوری تنظیم می کنند که به رشد وتعالی این توانائیها طی شود.
3. توافق اولیاء درمورد مسائل تربیتی: دراکثر خانواده هایی که مورد مصاحبه قرار گرفتند به نظر می رسید که پدر ومادر در مورد مسائل تربیتی توافق دارند وکمتر اتفاق می افتد که پیشنهاد مادر وراه وروش تربیتی او مورد سرزنش و انتقاد پدر خانواده قرار گیرد یا برعکس.
4. تحمل والدین درمقابل سروصدا و ریخت وپاش کودکان: اولیاء دانش آموزان پیشرفته اکثراً درمورد سروصدا و ریخت وپاش کودکان تحمل بیشتری درخود نشان می هند، ویا اینکه به نظم و ترتیب خانه توجه دارند، اما شادی وآرامش کودک برایشان اهمیت بیشتری دارد وبه آثار مثبت تربیتی بازی در رشد کودک واقف هستند وبا تذکرهای سازنده آنها را متوجه می کنند. والدین این دانش آموزان، فرزندان را طوری عادت می دهند که پس از پایان بازی و کارهای درسی به تناسب سن وتوانائیشان به مرتب کردن و نظافت محیط خود واطراف خود بپردازند.
5. تحمل اولیاء درمورد عدم اطاعت کودکان از بزرگسالان: اینکه هر دو دسته اولیاء نسبت به عدم اطاعت کودکان از پدر ومادر وبطور کلی بزرگسالان حساس بوده و هستند، ولی اولیاء کودکان ضعیف بطور محسوسی کم تحملتر و حساستراز دسته دیگر به نظر میرسد.
6. عکس العمل اولیاء درمقابل انتظارات و توقعات فرزندان: والدین شاگردان زرنگ از قدرت تشخیص بیشتری برخورداربوده و می توانند بدون ابراز خشونت، در مقابل توقعات زیادفرزند خود مقاوم وباثبات باشند درحالیکه والدین شاگردان ضعیف گاهی خشن و زمانی تسلیم و نامطمئن ومتزلزل بنظر می رسند.(بصیری،1371،71)
تحصیلات والدین
ازآن جا که تحصیلات والدین می تواند نقش مهمی در امر تربیت فرزندان داشته باشند و والدین تحصیلکرده به دلیل احراز مشاغل بهتر و مفید تر به خودی خوداز فرهنگ بالاتر ومحیط وموقعیت بالاتر ومحیط وموقعیت بهتری برخوردار خواهند بود و برخورداری از موقعیت خوب اجتماعی به نوبه خود تاثیر روی نگرش فرزندان نسبت به والدین واحساس امنیت و اعتماد به نفس آنها می شود ودرنتیجه بهتر می توانند با محیط خود ارتباط برقرار کنند و همین امر موجب رشد وشکوفایی استعدادآن ها می شود. درحالی که کودکی که والدین وی تحصیلات خوبی ندارند نه تنها نمی توانند به وجودآنها افتخار کنند بلکه در خود احساس حقارت می کنند. وارتباط وتعامل آنها از سایرین کمتر است .البته تحصیلات به تنهایی نمی توانند عامل پیشرفت فرد محسوب شود. اما ازآنجا که تحصیلات میتواند موجب آگاهی بیشتر وقرار گرفتن در وضعیت اجتماعی، اقتصادی بالاتر می گردد و نیز در تحقیقات ثابت شده که شغل و سطح اجتماعی والدین نیز رابطه مستقیمی با پیشرفت تحصیلی فرزندان دارند. بنابراین ملاک انتخاب تحصیلات والدین و تاثیری که بر روی پیشرفت تحصیلی فرزند آن ها می گذارد به این دلیل منظور شده است که خانواده های با تحصیلات بالاتر فرزند کمتری دارند و بنابراین بهتر می توانند با آنها در ارتباط باشند. معمولاً وقت بیشتری برای رسیدگی به مسائل آن ها را دارند.
کودکی که در کنار بزرگسالان تحصیلکرده واهل مطالعه وبا حوصله پرورش یافته و بزرگ می شود مسلما پیشرفت تحصیلی او از سایر کودکانی که ازچنین محیط مساعدی بی بهره اند به مراتب بالاتر است.(گلی زاده،1389)
بی سوادی والدین
" بی سوادی والدین نیز یکی از پارامتر هایی است که می تواند در افت تحصیلی دانش آموزان موثر باشد ، زیرا عدم توانایی والدین جهت کمک به فرزندان در امر تحصیل و نبودن پشتیبان در جهت راهمایی فرزندان ، می تواند سبب سر در گمی دانش آموز و ایجاد اضطراب در او گردد. همین عدم اطمینان در مورد آن چه که دانش آموز انجام می دهد و نبود راهنما در منزل سبب می شود تا دانش آموز با یقین و اطمینان کامل نتواند به پیش ببرد. البته این مطلب کلیّت ندارد و دانش آموزان با استعداد می توانند بدون راهنما نیز به سر منزل مقصود برسند و لیکن این موضوع ، مربوط به دانش آموزانی است که دارای استعداد کمتری هستند و جهت پیشرفت ، نیاز به یاری دهنده دارند. " ( کاووسی ،1382،9)

2-10- نقش والدین در موفقیتّ های تحصیلی ورفتاری فرزندان
سه عامل به عنوان مهمترین عوامل جهت موفقیّت تحصیلی دانش آموزان مطرح است که از این عوامل با نام "باورهای والدین" یا " اهداف والدین" یاد می کنند:
باور والدین و مشخص کردن نکات مهم و با اهمیّت در زندگی و انتقال این باورها و اعتقادات به کودک، با شیوه ای صحیح و منطقی، کودک را در جهت گیری ها و رفتارهایش یاری می دهد. به طور مثال ،اگر تحصیل، موفقیّت تحصیلی و تحصیلات بالای فرزند برای والدین از اهمیّت ویژه ای برخوردار است، باید این باور به شیوه ای درست و منطقی برای کودک شرح داده شود تا کودک بفهمد که برای والدین او، موفقیّت تحصیلی جایگاه ویژه ای دارد، تا بر همین اساس گام بردارد.
عقیده و باور والدین درباره هر موضوعی باید در رفتار خود آنها جلوه گر شود. والدینی که از دروغگویی بیزارند و دوست ندارند فرزندشان این خصلت زشت را بیاموزد، باید این باور را به طور عملی نشان بدهند. اگر والدین عقیده دارند که ارتباط و حضور مستمر آنها در مدرسه فرزندشان باعث موفقیّت تحصیلی او می شود، باید این عقیده را اجرا کنند. به این معنی که با برقراری ارتباط موثر و مناسب با اولیاء مدرسه ی فرزندشان باعث فراهم کردن زمینه مناسب برای موفقیّت فرزندشان شوند. بنابراین باورهای والدین و انتقال این باورها با شیوه ای درست و منطقی به فرزند، او را در جهت گیری ها و یافتن مسیر صحیح یاری می کند.
شیوه حضور و مداخله ی والدین
پژوهشگران بر این باورند که عمده ترین دل مشغولی والدین، ناتوانی آنها در انتخاب بهترین شیوه حمایت از فرزندان به ویژه در زمینه آموزش و پرورش است. از این رو شاید توجه به این نکات راهنمای مناسبی برای جهت گیری بهتر و موثر تر والدین باشد:
الف :حمایت از فرزند باید در جهت تعلیم و تربیت صحیح او باشد. این حمایت می تواند به شیوه های مختلف و در هر زمان متناسب با خواست منطقی کودکان ارائه شود.
ب :همگام شدن با مدرسه. به این معنی که به جای تک روی و بی توجّهی به آموزش های مدرسه باید با آموزش ها همگام شد. اگر به عقیده ی اولیاء مدرسه باور ندارید به جای تک روی و سرپیچی، به مدرسه فرزندتان مراجعه کنید و با مشورت مشکل را حل کنید. لجبازی و طفره رفتن، تنها به فرزند شما لطمه وارد می کند.
ج :کودکانی که در منزل از حمایت های فرهنگی چون مطالعه کتاب، رفتن به سینما، تماشای فیلم های مناسب سن و روحیه خود، تفریح، ورزش و سرگرمی مناسب و… برخوردار می شوند، بیش از همسالان خود که چنین حمایتی ندارند، انگیزه ادامه تحصیل داشته و با اشتیاق بیشتری درس می خوانند.
د/مشارکت والدین باید هم سو و هم جهت با آموزش های مدرسه انجام شده و در حقیقت مکمّل آموزش های مدرسه باشد.
ه:صرف هزینه به هر شکل باید توجیهی منطقی داشته باشد. اگر توجیهی برای صرف هزینه ای پیدا نکردید، بدانید که اشتباه کرده اید!
برنامه ریزی، راهی برای رسیدن به هدف
والدینی که دوست دارند فرزندشان به شرایط ایده آل و آرمانی که در ذهن دارند، دست یابند باید آموزش هایی را به صورت عملی و به این شرح به مرحله اجرا بگذارند:
1-هر روز برنامه ریزی کنید. زمان خواب و استراحت، صرف وعده های غذایی، انجام تکالیف مدرسه، مطالعه ی آزاد، ورزش و تفریح، کمک کردن به والدین در امور منزل و… باید به درستی مشخص شده و همه برنامه ها طبق برنامه ریزی از قبل تعیین شده به اجرا درآید.
2- کنترل دقیق امّا نامحسوس برنامه های کودک به ویژه برنامه های فوق برنامه و برنامه هایی که در اوقات فراغت کودک انجام شود. تماشای تلویزیون، پرداختن به برنامه های غیردرسی و… باید براساس برنامه ریزی صحیح و با محدودیّت زمانی مشخصی اجرا شود.
3- وضعیت تحصیلی دانش آموز، وضعیت انضباطی و رفتاری او باید به طور مرتب کنترل شود.
4- مراجعه به مدرسه، بدون اطلاع کودک و گفت وگوی دوستانه با اولیاء مدرسه بهترین شیوه کنترل نامحسوس شرایط کودک است.
5- با وجود انتظار و توقّع بالای اکثر والدین از فرزند، باید اندکی واقع بین بود. والدین باید به خوبی نقاط ضعف و قوّت فرزندشان را بشناسند تا بر همان اساس برنامه ریزی کنند، برنامه ریزی باید در جهت رفع نقاط ضعف و قوّت بخشیدن به نقاط قوّت فرزند باشد.
6- تشویق، مهمترین عامل جهت پیشرفت و موفقیت تحصیلی کودکان است. موفقیت های فرزند تان را بزرگ جلوه داده و از آن استقبال کنید. به او نشان بدهید که از موفقیت او خوشحال هستید و دوست دارید همواره به همین ترتیب فعالیت کند.
7- عادت مطالعه، خواندن و نوشتن، گفت و گو و تبادل نظر دوستانه و… را در خانواده باب کنید. با گوش کردن به صحبت های فرزندتان، با مطالعه کتاب و… عادت های خوب را عملاً به او بیاموزید.
نقش و جایگاه مدرسه به عنوان مهمترین شاخص جهت آموزش و پرورش و موفقیت دانش آموزان انکار ناپذیر و حیاتی است. اما نمی توان جایگاه والدین و ضرورت مشارکت آنها در آموزش و پرورش و موفقیت کودکان را نیز نادیده گرفت؛ نقشی حیاتی و تاثیر گذار که بی شک بدون مشارکت والدین بخشی از اهداف آموزشی و پرورشی ناکام مانده و کودکان نیمی از آموزش های لا دریافت نمی کنند.
2-11- چند عامل مشخص که بر پیشرفت تحصیلی فرزند تاثیر دارد
الف- رشد زبان فرزند با میزان سخن گویی پدر و مادر با او رابطه دارد: عوامل محیطی گوناگون در سخن گویی و قدرت بیان کودک تاثیر دارد.فرزندان خانواده های تحصیل کرده و تربیت شده با واژه های درست و سخنان شایسته سر و کار دارند و با آنها که از این نعمت محرومند تفاوت دارند.
ب- مفید بودن کمک والدین به پیشرفت تحصیلی فرزندان ضعیف خود از نظر درسی : برخی از والدین فرزندانی دارند که از نظر درسی متوسط و یا اندکی ضعیف هستند اگر تلاش و کوشش مستمر ولی اندک درباره اشان بعمل آید خواهد توانست خود را همسطح دیگر شاگردان کنند ولی بعلت بی سوادی والدین و یا پایین بودن سطحتحصیلات و اطلاعات انها قادر نیستند به فرزندان خویش کمک کنند همچنین برای اینگونه والدین بسی دشوار است که فرزندان خود را از نظر درسی کنترل کنند. اغلب آنها بخود واگذاشته شده و یا در برخی از موارد با حیله های والدین خود را در نادانی نسبت به وضع خود نگه می دارند. بر این اساس سطح فرهنگی والدین و و استعداد و امکان آنها به پرداخت نسبت به کودک و کنترل سر به هوای آنان در عقب ماندگی درسی موثر است.

2-12- عوامل موثر در ترک تحصیل دانش آموزان
برترین عوامل مشترک در ترک تحصیل دانش آموزان در مقاطع مختلف تحصیلی بخصوص در مقطع متوسطه بیانگر این حقیقت است که فقر مالی و فقر انگیزشی بیشترین نقش را داشته است و همچنین محیط نامناسب خانه و مدرسه خشونت‚
تنبیه و تشویق معلم ‚ سختگیری های بیهوده که باعث می شود انگیزه تحصیلی شاگردان ضعیف شودزمینه های ترک تحصیل فراهم می گردد.
از عوامل دیگر که در موفقیت تحصیلی جوانان و نوجوانان می توانند تاثیر گذار باشندسلامت جسمی و روحی و بهداشتی ‚عوامل ارثی ‚ذهنی و هوشی ‚ امکانات آموزشی ‚ اعتماد به نفس و تلاش و پشتکار فردی ‚ تاثیر همسالان ‚ اهمیت قائل شدن والدین به تحصیل فرزندان می باشد. در اینجا مهمترین موارد موثر در افت تحصیلیدانش آموزان بیان شده است.
1) شرایط اقتصادی
2) سواد والدین
3) برخورد معلم
4) محتوای کتب درسی
5) شیوه برگزاری امتحانات(شیوه های ارزیابی)
6) عقب ماندگی درسی
7) نارسایی های جسمانی
8) انگیزه
شرایط اقتصادی
ترک تحصیل دانش آموزان با وضعیت اقتصادی جامعه و خانواده در ارتباط می باشد. عواملی چون پایین بودن در آمد ‚مسکن نا مناسب عدم سرپرستی و حضور پدر و مادر در خانواده‚ کثرت فرزندان و طبقه پایین شغلی والدین برترک تحصیل فرزندان تاثیر دارد. پس مسلم است که کیفیت آموزش و تربیت در رشد جسمانی و قوای دفاعیدانش آموز در خانواده هایی با سطح پایین اقتصادی و فرهنگی جامعه و خانواده اثرات مستقیمی بر عدم پیشرفت فرزندان به جای می گذارد. مشکلات والدین در راه کوشش و تلاش برای معاش و گرفتاری های بی شمار آنها در این رابطه معمولا والدین را از اوضاع و احوال فرزندان خود غافل می نماید و در حقیقت رابطه صحیحی را لازمه یک زندگی سالم است را مختل می سازدو اثرات این نوع زندگی در ظرف چند سال به اعماق نحیف افراد نفوذ می کند و موجب تخریب نیروهای بالقوه آنان می گردد. وقتی فقر در خانواده ای باشد امکان بروز مشکلاتی در رفتار جوانان من جمله دانش آموزان وجود خواهد داشت . علی علیه السلام درباره فقر می فرمایند﴿فان الفقر منقصه للدین ‚مدهشه للعقل و داعیه للمقت﴾ فقر باعث نقصان دین سراسیمگی عقل و بر انگیختن خشم می شود و بیکاری ‚ جوانان را به جانب برخی از بزهکاری ها می کشاند. البته اسلام زمینه اجتماعی را برای تعادل اقتصادی ایجاد می کند و بر والیان امور فرض می داند که مبادا فقر آنان را به انحراف بکشاند. پس معلوم می شود که مهمترین عامل برای رهایی دانش آموزان از تحصیل فقر اقتصادی است.
سواد والدین
یکی از عوامل مهم در پیشرفت یا ترک تحصیل دانش آموزان سواد والدین محسوب می شود. اگر بچه ها در محیط خانواده احساس پشت گرمی نمایند و هر گاه از نظر درسی مشکلی برایشان پیش آمد مطمئن باشند که اولیای آنها کمک می کنند در این صورت با دلگرمی بیشتری درس می خوانند و دچار عقب ماندگی تحصیلی نخواهند شد. چون تحصیلات والدین تاثیر بسزایی در موفقیت تحصیلی فرزندان دارد. تحقیقات متعددی نشان می دهد که پیشرفت تحصیلی دانش آموزانی که والدین آنها افرادی آگاه و با سواد بوده اند موفقیت تحصیلی آنان بیشتر بوده است. محیط خانواده در پیشرفت تحصیلی نقش مهمی دارد. دانش آموزی که والدین خود را مشغول مطالعه می بیند خودش نیز تشویق به درس خواندن می شود و آنها را به عنوان بهترین الگوی همانند سازی تحصیلی انتخاب می کند. بنابراین کمک و راهنمایی فرزندان توسط والدین امری است ضروری و نمی توان کار آموزش را تنها به مدرسه محول ساخت و از نقش خانواده در این زمینه غافل شد. دانش آموزان اوقات زیادی را در منزل می گذرانند و تحت تاثیر اعمال و رفتار والدین هستند و از آنها انتظار کمک و راهنمایی در زمینه درس را دارند.
2-13- گستره نظری تحقیق
هماچک1978 بین کمال گرایی نرمال و نورتیک(مثبت و منفی) تمایز قائل شد. وی معتقد است که اولی انتظارات عقلانی و واقع گرایانه با توجه به تواناییها و محدودیت هایش دارد و همراه با تلاش و فعالیت است که سرانجام به احساس رضایت و فزایش عزت نفس می انجامد و خصوصیت دومی مجموعه ای از اهداف بلند پروازانه غیر واقعی است که همواره با ترس از شکست مشخص می شود به طور کلی تلاش برای کمال هنگامی مخرب و منفی است که انسان آن را در جهت سلطه قرار دادن دیگران به کار گیرد(استامپ،پارکر،2000).دو شکل مثبت و منفی کمال گرایی به طور مستقیم به مفاهیم تقویت مثبت و منفی اسکینر مربوط می شود بر اساس نظریه قدیمی یادگیری،کمال گرایی مثبت به تقویت مثبت و کمال گرایی منفی به تقویت منفی مربوط می شود.بر اساس این تعریف کمال گرایی مثبت اشاره به شناخت ها و رفتارهایی دارد که برای رسیدن به اهداف بالا و به دست آوردن نتایج مثبت در تلاش اند و کمال گرایی منفی اشاره به شناخت ها و رفتارهایی دارد که برای رسیدن اهداف سطح بالا و اجتناب و فرار از نتایج منفی در تلاش است و در این هنگام ترس از شکست مشاهده می شود.
آدیکینز و پارکر،1996نیز کمال گرایی را به دو دسته منفعل و فعال تقسیم نمودند و معتقدند که کمال گرایی با ترس از اشتباه و شکست رابطه دارد و با افسردگی همراه است اما کمال گرایی فعال تلاش برای پیشرفت دارد و به افسردگی مربوط نمی شود.
کمال گرایی چند بعدی از دیدگاه فروست و همکاران:
فروست و روزنبلت 1990جزء اولین افرادی بودند که ابعاد کمال گرایی را در دو گروه بالینی و غیر بالینی مورد بررسی قرار دادند.آنها معتقدند که شش عامل فردی و اجتماعی کمال گرایی عبارتند از:
1-نگرانی در مورد اشتباهات و واکنش منفی به اشتباهات و برابر دانستن آنها با شکست.
2-تردید در مورد فعالیتها،شک و تردید در مورد کیفت عملکرد. 3- معیارهای شخصی،شامل مجموعه ای از معیارهای افراطی است که ارضا کننده نیستند. 4-انتظارات والدین،انتظارات نت معقول والدین نسبت به فرزندان 5-انتقادگری والدین،سرزنش بیش از حد از جانب والدین. 6-تمایل به نظم دهی و سازمان دهی،تاکید بیش از حد بر اهمیت نظم و ترتیب.
ابعاد کمال گرایی از دیدگاه هویت و فلت1991:
آنها سازه کمال گرایی را در سه جزء اساسی توصیف نمودند.آنها معتقد هستند بحث های موجود در کمال گرایی بسیار ظریف و حساس می باشد و باید شرایط و موقعیت هایی را مورد بررسی قرار داد که در آن معیارهای کمال گرایی فعال می شود در حالی که دیگر محققان،تنها بر انتقاد از خود تاکید می کنند و موقعیتهای بین شخصی را نادیده می انگارند.هویت و فلت1990نشان دادند که کمال گرایی یک سازه چند بعدی است که سه جزء کمال گرایی را مشخص ساختند.کمال گرایی خویشتن مدار،دیگر مدار،جامعه مدار.
1-کمال گرایی خویشتن مدار:تمایل به وضع معیارهای غیر واقع بینانه برای خود و تمرکز بر نقصها و شکستها در عملکرد همراه با خود نظارت گریهای دقیق.این شکل از کمال گکرایی نزدیک ترین بعد به سازه ای است که غالبا" به عنوان کمال گرایی شناخته شده است در حقیقت کمال گرایی خویشتن مدار یک مولفه انگیزشی است که شامل کوششهای فرد برای دستیابی به خویشتن کامل می باشد.کمال گرایی خویشتن مدار با مشخصه های مثبت تلاش،رقابت برای پیشرفت و خود شکوفایی (بلات، 1995و فروست و همکارن،1995)از یک سو و مشخصه های منفی خود سرزنش گری،خود انتقاد گری،معیارهای بالای شخصی،خودشیفتگی و اهداف همه شخصی،احساس گناه و افسردگی و نروزگرایی (بشارت،1381)ز سوی دیگر در ارتباط قرار می گیرند.
2-کمال گرایی دیگرمدار :تمایل به داشتن انتظارات افراطی و ارزشیابی انتقادی از دیگران است.کمال گرایی دیگر مدار گرایش به داشتن انتظارات کمال گرایانه از اشخاصی است که برای فرد اهمیت دارند.مثل انتظارات کمال گرایانه والدین از فرزندان چنین والدینی رفتار کودکان خود را تحت کنترل در می آورند آنها نسبت به فرزندان خود احساس مسولیت کرده و این احساس به قدرت مطلق مشخص منتهی می شود این گونه والدین نقش خدا یا قاضی را بازی می کنند.تکیه کلام این والدین نباید،تو می توانی،تو نمی توانی،تو میخواهی و تو باید بخواهی است(به نقل از قاضی).
کمال گرایی دیگر مدار-مشخصه های منفی شامل انتقاد از خود،سرزنش دیگران، اقتدار گرایی،سلطه جویی،بهره کشی،حق به جانب بودن،داشتن حداقل معیارهای اجتماعی،اهداف همه اجتماعی، خصومت، ویژگیهای شخصیت نمایشی خود، خود شیفته وار و ضد اجتماعی(هویت به نقل از بشارت،1381)و هراس ،پارانوییا،تنهایی و مشکلات زناشویی و خانوادگی همبستگی دارد
3-کمال گرایی جامعه مدار:این کمال گرایی به احساس ضرورت رعایت معیارها و برآورده ساختن انتظارات تجویز شده از سوی افراد مهم به منظور کسب تایید اطلاق می شود. به عبارتی کمال گرایی جامعه مدار شامل معیارهای کمال گرایانه غیر واقع بینانه تحمیلی از سوی دیگران است که دسترسی به این معیارها تحمیل شده اگر محال نباشد حداقل دشوار است. کمال گرایی جامعه مدار با نیاز به تایید دیگران، کانون مهار بیرونی، انتقاد از خود، بیش تعمیمی شکست،سرزنش دیگران ترس از ارزیابی منفی، پذیرش دیگران، استانداردهای اجتماعی ایده ال، اضطراب، هراس، پارونوئیا، پرخاشگری، وسواس فکری-عملی و جسمانی شدن، حساسیت بین شخصی، ناهمسازی روانشناختی و ویژگیهای شخصیتی مرزی، اسکیزوئید، پرخاشگری نافعال و همچنان با افسردگی و نروزگرایی مرتبط می باشد(هویت و فلت،1991) عامل مهمی که ابعاد کمال گرایی را متمایز می سازد ادراک توانایی کنترل است.
کمال گرایی خویشتن مدار و دیگر مدار تحت کنترل فرد هستند و معیارهایی را در بر می گیرد که ممکن است به روش بیش فعالی تغییر یابد.برعکس کمال گرایی جامعه مدار از ادراک انتظارات تحمیلی افراد دیگر ناشی می شود و فرد کمال گرا جامعه مدار فعل پذیر است.انتقاد از خود با هر سه بعد کمال گرایی همراه است بنابراین انتقاد از خود یک پاسخ مشترک برای همه اشکال کمال گرایی است .انتقاد از خود ممکن است سرمنشا متفاوتی چون شکست شخصی،شکست دیگران و مورد انتقاد قرار گرفتن به وسیله دیگران است.
نظریه های کمال گرایی:
نیاز به پیشرفت که می تواند رفتار در تمام موقعیت ها نیرومند سازذ و هدایت کند. مک کللند نیاز به پیشرفت را غریزی دانسته و آنرا نیل به اثبات خود در محیط خود و احراز بهتری و مهتری در فرد آدمی می داند(شولتز به نقل از محمدی)به نظر می رسد چندین چیز می تواند به کمال گرایی نرمال منجر شود و فرد را به خود شکوفایی سوق دهد.فروید بر این باور است که نظام روانی انسان دارای سه جزء نهاد،خود و فراخود است.فراخود تجسم ارزشهای والدینی و اجتماعی است و کوشش او برای رسیدن به آرمانها است تا واقعیات فراخود بدون توجه به امکانات رفتاری در باره درست بودن فعالیت های فرد به قضاوت می پردازد این جزء در پی تکامل است تا لذت به طور کلی فروید کمال گرایی را رشد بیش از حد کارکرد فرامن می داند که برای پیشرفت درخواستهای افراطی فرد دارد.
کوهت(1977)برای اولین بار کمال گرایی نورتیک و خود شیفته را مقایسه نمود و وجود نیازهای کمال گرایانه را در رشد خود مهم دانست از نظر وی کمال گرایی و تحول خود در اوایل رشد در هم تنیده شده اندر.بدین صورت که نیازهای خودشیفته و کمال گرایانه توسط والدین با هم آمیخته می شود و نقش مهی را در پیوستگی تحول خود و عزت نفس ایجاد می کند بر طبق نظر کوهت به هم خوردگی تحسین اندک یا آرمان سازی برای تحول خود ضروری است.در کودک و سپس بزرگسال وقتی نیازهای بزرگ منشانه و کمال گرایانه به طور مناسب رشد می کند می توان انتظار قاطعیت و بیان درست جاه طلبی را داشت اما زمانی که کودک یا بزرگسال با تجارت مجادله انگیز یا سرد کننده برخورد می کند اختلال مزمن در مواجهه با نیازهای آرمان سازی و بزرگ منشی ایجاد می شود و در نهایت منجر به ایستا شدن تحول و آسیب پذیری خودشیفتگی می شود(کوهت به نقل از الکساندریا،2002).اما این عقیده که برای پیشرفت و دستیابی به شایستگی هر چه فزون تر امری عادی است شاید بهترین نحو از سوی آدلر بیان شده است.
آدلر عقیده تلاش براتی برتری را به عنوان واقعیت اساسی زندگی به شمار می آورد برتری هدف نهایی است که در جهت آن تلاش می شود منظور از تلاش برای برتری تلاش برای بهتر بودن نیست و نه گرایش خودپسندانه یا سلطه جویانه یآ عقیده کاذب نسبت به موقعیت ها است منظور آدلر از این مفهوم تلاش برای مفهوم کمال بود.
به طور خلاصه آدلر بعضی از جنبه های کمال گرایی را برای انسان مفید می داند و تلاش برای کمال را فطری می داند و آن را بخشی از زندگی می داند که بدون آن زندگی ممکن نیست. از نظر آدلر تلاش برای کمال هنگامی مثبت و سازنده است که در جهت علاقه اجتماعی باشد و توانایی شخصی را به حداقل برساند(شولتز به نقل از محمدی).
هورنای 1950 معتقد بود که همه انسانها (بهنجار و نابهنجار ) تصویری از خود می سازد که ممکن است بر پایه واقعیت باشد یا نباشد.در اشخاص بهنجار،خودانگاره بر اساس ارزیابی واقع بینانه از تواناییها،استعدادها،ضعف ها،هدفها و روابط با دیگران قرار دارد.اشخاص روان رنجور که تعارض بین شیوه های ناسازگار رفتار را تجربه می کنند شخصیتی دارند که ویژگی آن عدم اتحاد و ناهماهنگی است آنها با همان هدف بهنجار،خودانگاره آرمانی می سازند تا شخصیت را یک پارچه کنند اما تلاش آنها محکوم به شکست می شود. زیرا خود انگاره آنها بر پایه ارزیابی واقع بینانه از قوتها و شخصهای شخص قرار ندارد.از نظر هورنای از جمله نیازهای فرد روان رنجور کمال گرایی پیشرفت یا جاه طلبی است .دارنده این نیاز پیوسته بیمناک است که مبادا مرتکب اشتباهی شود و مورد انتقاد قرار گیرد.او هیچ نقطه ضعفی از خود نشان نمی دهد و در پی کمال مطلوب است و به انتقاد حساس است(شولتز به نقل از محمدی). بسیاری از محققان در مورد نقش خانواده محیط اجتماعی در منشا و چگونگی رشد کمال گرایی نظریه پردازی کرده و در آن اتفاق نظر دارند و عقیده این محققان کمال گرایی یک سبک بین شخصی پذیرفته شده ابتدایی است که در واکنش به تعاملات با مراقبین کودک به وجود می آید.
به عقیده برونز منشا کمال گرایی تعامل با والدین و کمال گرا است زیرا در چارچوب چنین ارتباطی است که کودک به طور مثبت برای عملکردی عالی تقویت می شود.با وجود این وقتی کودک در کوشش با شکست مواجهه می شود والدین وی شکست را به عنوان یک بازتاب عقب ماندگی مهارت خود می دانند.این قبیل والدین به جای اطمینان بخشی و آرامش دادن به فرزندان خود با نا امیدی و اضطراب و آشفتگی با آنها برخورد می کنند مطالعات صورت گرفته بر روی دانشجویان دانشگاه نشان داده است که بین کمال گرایی مادر و دختر رابطه معنی داری وجود دارد.الگوهای کمال گرایانه والدین به وسیله مادر کمال گرا در دختر پایدار می شود و محیط مساعد تری را برای رشد کمال گرایی فراهم سازد(فروست و همکاران،1991به نقل از منسل،2001).
به نظر فروست و همکاران والدین کمال گرا از تایید رفتار فرزندان خود اجتناب می کنند و به بهتر انجام دادن آن رفتار اصرار می ورزند.همچنین انتقادات و انتظارات والدین از جمله مولفه های مهم در شکل گیری کمال گرایی محسوب می شود.احتمالا" کمال گرایی به عنوان مولفه مثبت تقویت کننده آغاز می شود اما بعدها،رفتار کمال گرایانه مثبت ممکن است به دلایل خستگی و فقدان تمرکز منجر به نتایج منفی شود. همچنین اگر یک رفتار کمال گرایانه مثبت(عزت نفس)در دستیابی به اهداف بالاتر با شکستی مواجهه شود وضع معیارهای افراطی رخ می دهد و پیامد مخرب به همراه خواهد داشت(اسلدوانز،1998).
سنجش کمال گرایی:
مقیاس کمال گرایی چند بعدیMPSابعاد سه گانه کمال گرایی را می سنجد که شامل کمال گرایی چند بعدی هویت و فلت،1991؛فروست و همکاران،1990است
مقیاس های دیگر از جملهMPSEکه در سال 1990 فروست و همکاران آن را ساختند و شش بعد نگرانی زیاد نسبت به اشتباهات،شک و تردید درباره اعمال،معیارهای شخصی،انتظارات والدین،انتقادات والدین و نظم و ترتیب را می سنجد.
مقیاس کمال گرایی مثبت و منفی که در سال 1995توسط تری شورت،انز ،اسلدو دیویی ابداع شد که کمال گرایی در دو بعد مثبت و منفی ارزیابی می کند.
عملکرد تحصیلی: عملکرد تحصیلی مساله ای است که هر ساله حجم عظیمی از مطالعات به خود اختصاص داده است. عواملی مثل عوامل فردی، آموزشگاهی، خانوادگی و اجتماعی هر یک می تواند جداگانه یا به صورت تلفیقی عملکرد دانش آموزان را در امر تحصیل تحت شعاع قرار دهد این عوامل عبارت بودند از:
عوامل فردی و عملکرد تحصیلی بیابانگرد،1383عوامل فردی را متشکل از موادی همچون هوش، انگیزه، عزت نفس،هدف گزینی،شیوه های مطالعه و میزان دقت و تمرکز می داند. هوش را می توان از عمده ترین و تعیین کننده ترین عوامل موثر در عملکرد تحصیلی به شمار آورد.هوش هر فرد را می توان به دو دسته عمومی و اختصاصی تقسیم کرد که هوش عمومی شامل توانایی است که اغلب خاصیت انسان را نشان می دهد.هوش اختصاصی نیز استعداد و توانایی خاصی است که فرد یک یا چند زمینه خاص دارد. طبق این تعریف آخر به دروس مختلف آموزشگاهی دانش آموزان دقت کنیم خواهیم دید که نوعی رابطه بین آنها وجود دارد.در واقع این گونه نیست که آن دانش آموز در یک درس بسیار قوی و در درس دیگر ضعیف باشد از طرف دیگر ممکن است کمی تفاوت دیده شود مثلا در درس علوم بهتر از تاریخ باشد هوش اختصاصی هم وراثت و هم محیط(فرصتهای یادگیری)عوامل تعیین کننده مهمی در تواناییهای هوشی هستند.وراثت دامنه یا حداکثر هوش یک فرد را مشخص می کند در حالی که محیط تعیین می کند که فرد در کجای دامنه قرار دارد.در مقابل هوش که تقریبا ذاتی است، انگیزه ها پدیده ای اکتسابی فرض می شود در روانشناسی تربیتی و یادگیری اصطلاح انگیزش در مورد عاملی به کار می رود کهدانش آموزان یا به طور کلی یادگیرنده را برای آموختن درس به تلاش و کوشش وامی دارد و به فعالیت او شکل و جهت می دهد.انگیزه تحت تاثیر عوامل گوناگونی همچون نیازها(جسمانی و شناختی) رغبتها، محرکها، امیال، گرایشها، فشارهای محیطی قرار گیرد. در محیط آموزشگاهی به انگیزه بیشتر از هوش تاکید می شود و عقیده بر این است از میاتن دانش آموزان دارای هوش معمولی کسانی موفق تر هستند که انگیزه بالاتری دارند. از طرفی انگیزه می تواند درونی و بیرونی باشد.کسانی که دارای انگیزه بیرونی هستند تلاشهایشان فقط برای دستیابی به چیز دیگری است اما کسانی
که دارای انگیزه درونی هستند کار را صرفا" برای خود و رضایت درونی خود انجام می دهند.عقیده بر این است که انگیزه درونی از قابلیتی به مراتب بالاتر برای رساندن دانش آموزان به پیشرفت و موفقیت برخوردار است هدف گزینی از جمله عوامل موثر و مهم فردی در عملکرد تحصیلی است دانش آموزانی که برای تحصیل خود اهدافی در نظر می گیرند از آنهایی که هدف خاصی را دنبال نمی کنند موفقیت بیشتری را تجربه خواهند کرد داشتن هدف باعث می شود دانش آموزان برای رسیدن به آنها تلاش کنند اگر این اهداف متناسب با توانایی او باشد و تلاش لازم را انجام دهند موفق خواهد شد و این موفقیت باعث بالا رفتن اعتماد به نفس و انگیزه او برای تعیین اهداف بعدی میگردد. و اگر اهدافی فراتر از سطح تواناییهای خود برگزینند دچار شکست می شود و این شکست به نوبه خود ممکن است انگیزه،عزت نفس و عملکرد تحصیلی وی را تحت شعاع قرار دهد.دانش آموزانی که از انگیزه درونی بالایی برخوردار هستند اهدافشان را به قصد افزایش دامنه مهارتها و شایستگی هایشان تدوین می نماید و دانش آموزانی که دارای انگیزه بیرونی بالا هستند اهدافی را بر می گزینند که بتوانند با آنها شایستگی خود را به دیگران نشان دهند(تونر و همکاران،1998).
عقیده دانش آموزان دسته اول این است که تلاش بیشتر منجر به عملکرد تحصیلی بالاتر می شود آنها از شکست خود درس می گیرند و از آن در جهت موفقیت های بعدی استفاده می کنند.در حالی که دسته دوم یادگیری را وسیله ای برای پیشی گرفتن از دیگران تلقی می نمایند و هنگامی که به این هدف برسند دچار ترس شده و احساس می کنند ارزش وجودیشان مورد تهدید قرار گرفته است.تحقیقات نشان داده است که دانش آموزان مضطرب جزء دسته دوم هستند در مورد این موضوع نگرانی دارند که چگونه می توانند خوب باشند آنها تمرکز خود را به جای آنکه کاملا" بر تکلیف یآ وظیفه تحمیلی خویش معطوف نمایند صرف افکار مزاحمی همچون ارزیابی منفی دیگران و عملکردشان می کنند در نتیجه اضطراب حاصل از این افکار بر حافظه و عملکرد تحصیلی تاثیر منفی دارد.

2-14- پیشینه تجربی
تشکر1377 به این نتیجه رسید که بین نگرش های فرزند پروری والدین با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه معنی داری وجود دارد.
در پژوهشی که بهارلویی بر روی دانشجویان دانشگاه اهواز انجام داد به این نتیجه رسید که بین کمال گرایی و پیشرفت تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد،کمال گرایی با ابراز وجود رابطه منفی وجود دارد.
سورشخانی 1379 به این نتیجه رسید که کمال گرایی با افسردگی رابطه مثبت و با عمکرد تحصیلی دانش آموزان دختر رابطه منفی دارد.و مبین این است که هر چه کمال گرایی در دانش آموزان بیشتر باشد اضطراب آن نیز افزایش می یابد.می توان گفت تردید درباره عمل،نگرانی درباره ارتکاب به اشتباه و ترس از شکست و ارزیابی منفی دیگران از خود که از مولفه های کمال گرایی محسوب می شود فرد کمال گرا را مستعد تجربه حالات اضطرابی می گرداند کمال گرایان همواره نگران این موضوع هستند آیا قادر به دستیابی اهداف سطح بالایی که برای خود در نظر گرفته اندر یا خیر؟ آیا می توانند پاسخگوی انتظارات دیگران باشند اگر در دستیابی به ملاکهای افراطی به اهدافهای خود مرتکب شکست شوند دیگران راجع به آنها چه فکر می کنند.افکار آزار دهنده باعث می شود تا افراد کمال گرا از میزان اضطراب بالاتری برخوردار باشند.کمال گرایی و اشتغالات ذهنی مربوط به آن بستر را برای ابتلا به اضطراب فراهم می آورد اگر مولفه های کمال گرایی را ترس از ارتکاب به اشتباه حساسیت به نحوه ارزیابی دیگران،ترس از شکست،تردید درباره اعمال و مواردی از این دست در نظر بگیرید در آن صورت در می یابیم افراد کمال گرا لحظه ای آرام ندارند آنان به هرچه می نگرند کامل و مطابق انتظاراتشان نیست به نواقص و کمبودهایشان بیشتر توجه می کنند از روی عادت به کارهای انجام شده توجه می کنند و با بزرگ کردن اشتباهات از خود سلب آرامش می کنند از میان ابعاد کمال گرایی تنها بعد کمال گرایی خویشتن مدار با عملکرد تحصیلی در جهت معکوس رابطه معنادار دارد و کمال گرایی دیگرمدار و جامعه مدار به لحاظ آماری رابطه معناداری با عملکرد تحصیلی ندارد این یافته همخوان با یافته(سادلر و ساکس،1994 به نقل از قوام)و ناهمخوان با یافته های داگلاس و لائوری و فلت است در پژوهش اخیر تنها بعد کمال گرایی جامعه مدار با عملکرد تحصیلی پایین به علت ترس از شکست و ارزیابی منفی دیگران که جزء مولفه های کمال گرایی جامعه مدار هستند در مورد شخص به وجود می آید.به نظر می رسد که کمال گرایی خویشتن مدار با برخورداری از ویژگیهایی همچون وسواس بیهوده،حفظ استاندارد شخصی و سطح بالا،تفکر همه و هیچ انگیزه قوی برای برتر از دیگران بیش از دو بعد دیگر در عملکرد تحصیلی تاثیر منفی برجای می گذارد.
· اکبری (1356) در تحقیقی در مورد " علل ترک تحصیل در استان سیستان و پلوچستان " دریافت که بین سطح تحصیلات والدین و ترک تحصیل فرزندان آن ها رابطه ی معکوس وجود دارد. به این صورت که 74% ترک تحصیل کنندگان در گروه مورد مطالعه دارای پدران بی سواد ، 33% دارای پدران با مدرک ابتدایی و فقط 2% مدرک متوسطه داشته اند و 89% مادران نیز بی سواد هستند.
· محمودی نسب (1364) در تحقیق خود با عنوان " بررسی علل مردودی دانش آموزان سال سوم راهنمایی در کرج " به این نتایج دست یافت که 39% از مردودین دارای پدران بی سواد و بیش از 50% آن ها دارای مادران بی سواد بوده اند ، در حالی که سواد پدران 48% از افراد موفّق بین سوم راهنمایی تا لیسانس و سواد مادران 35% از آن ها در همین حد بوده است.
· طباطبائی یزدی (1364) درتحقیقی پیرامون "رابطه سطح تحصیلات والدین وپیشرفت دانش آموزان درسه مقطه ابتدایی، راهنمایی ودبیرستان" به این نتیجه رسیده است که بین تحصیلات والدین و معدل نمره های درسی دانش آموزان رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.درمقاطع ابتدایی و راهنمایی، تحصیلات مادر به همان اندازه درپیشرفت تحصیلی فرزند موثراست که تحصیلات پدر موثرست، ازاین لحاظ بین این دوتفاوت معنی داری وجود ندارد.
· شعبانی (1364) درتحقیقی پیرامون "دانش آموزان ممتاز شهراصفهان" در نظرخواهی از58 دانش آموز ممتاز دبیرستانهای استان اصفهان که 12 سوال مطرح شده کرده که اولین آنها به تحقیق حاضر ارتباط دارد چنین است. بین میزان تحصیلات والدین با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه مستقیمی وجود دارد. نتیجه تحقیق نشان می دهد که از 58 دانش آموز ممتاز 24% پدران فوق لیسانس وبالاتر و33% لیسانس و 26% کمترازدیپلم و 9% بی سواد بودند ومیزان تحصیلات مادران نیز به نسبت 5%لیسانس وبالاتر و21% لیسانس و 26% دیپلم و 48% کمترازدیپلم و 12% بیسواد بودند. نتیجه اینکه اغلب والدین دانش آموزان ممتاز دارای تحصیلات بالاترازدیپلم بودند.
· شعبانی اصفهانی (1370) درتحقیقی باعنوان "رابطه کم سوادی وبی سوادی والدین" به این نتیجه رسیده است که نسبت دانش آموزان مردود شده دربین دانش آموزانی که مادریا پدر بی سواد دارند بسیار بالا بوده واین امرزیانهای اقتصادی ومالی فراوانی برای خانواده وجامعه ببار می آرودوباید مسئولین درصدد رفع این نقیصه باشند.
· محبی (1377) در تحقیقی دیگر پیرامون " سواد والدین و عمل کرد تحصیلی دانش آموزان کلاس پنجم ابتدایی منطقه ی چهار کرج " به این نتیجه رسیده است که بین عملکرد دانش آموزانی که دارای والدینی باسواد هستند و دانش آموزانی که والدین بی سواد دارند تفاوت معناداری وجود دارد ؛ به این معنا که سواد والدین در پیشرفت تحصیلی فرزندان اثرات مثبتی دارد.
· کاووسی (1382) در تحقیقی پیرامون " تاثیر مطالعه ی والدین بر پیشرفت تحصیلی فرزندان " به این نتیجه رسیده است که میزان علایق والدین به مطالعه و توجّه به علم از جمله عوامل انگیزشی موثر در پیشرفت تحصیلی فرزندان است ؛ یعنی اگر در خانواده ای والدین به مطالعه بپردازند به مرور علاقه ی دانش آموز به مطالعه نیز افزایش می یابد و این امر باعث می شود فرزندان در امر تحصیل پیشرفت کنند.

فصل سوم
روش تحقیق

3-1- مقدمه
دراین فصل ابتداروش تحقیق و شیوه اجرای تحقیق رابیان داشته ، جامعه آماری وحجم نمونه ، روش نمونه گیری وابزارنمونه گیری را معرفی می کنیم وسپس به توصیف ابزار تحقیق وویژگی پرسش نامه هامی پردازیم وروش آماری به کارگرفته رابیان می کنیم.
3-2-روش تحقیق
دراین تحقیق به بررسی رابطه کمال گرایی والدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان در شهرستان شما می پرداختیم و از روش همبستگی استفاده شد . هدف از تحقیق همبستگی عبارت است از درک الگو های پیچیده رفتاری از طریق مطالعه بین این الگو ها و متغییر هایی که فرض می شود بین آنها رابطه وجود دارد . این روش مخصوصاً در شرایطی مفید است که هدف آن کشف رابطه بین متغییرها باشد. ( دلاور ص 303- 1384)
3-3-شیوه اجرای تحقیق
برای اجرای تحقیق ابتدا آمار دانش آموزان متوسطه شهرستان شما تهیه و از بین آنها گروه نمونه انتخاب شده و پرسش نامه ها بین آنها توزیع گردیده و پرسش نامه ها در یک مجموع تنظیم شدند و پس از جمع آوری پرسش نامه ها اطلاعات استخراج و با برنامه spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
3-4-جامعه آماری وحجم نمونه
جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان متوسطه شهرستان شما تشکیل می دهند که تعداد آن ها 450 نفر بودکه از بین آنهانمونه به تعداد207 نفرانتخاب شد.
3-5-روش نمونه گیری
روش نمونه گیری استفاده شده در تحقیق عبارت است از روش نمونه گیری طبقه ای است . روش نمونه گیری طبقه ای در مطالعه هایی که محقق قصد مقایسه زیر گروه های مختلفی را داشته باشد مناسب است به طور خلاصه در روش نمونه گیری طبقه ای محقق مطمئن است که نمونه انتخاب شده بر اساس ویژگی ها و عواملی که اساس آن طبقه بندی بوده اند نماینده واقعی جامعه مورد نظر است . ( دلاور سال 1384 )
3-6-روش جمع آوری داده
از متداول ترین روش جمع آوری اطلاعات استفاده از پرسش نامه است که از طریق طرح تعدادی سوال اطلاعات مورد لزوم از گروه پاسخ گو دریافت می شود و در طرح و تنظیم پرسش نامه بسته به اینکه چه نوع اطلاعاتی مورد نیاز است و از چه افرادی اطلاعات کسب می شود و آیا افراد مورد مطالعه قادر به پاسخگویی به سوالات هستند یا خیر،طرح ها و انواع مختلف پرسش نامه به کار می رود.در این تحقیق دو پرسش نامه مورد استفاده قرار گرفت.
3-7-ابزارگردآوری داده ها
ابزار اندازه گیری در تحقیق حاضر پرسش نامه کمالگرایی و پرسشنامه انگیزه پیشرفت است .
3-7-1- پرسشنامه کمالگرایی اهواز
مقیاس کمال گرایی اهواز، یک مقیاس خود گزارشی 27 ماده ای است که به وسیله نجاریان، عطاری و زرگر (1380) از راه تحلیل عوامل، در یک نمونه ی 395 نفری از دانشجویان اهواز ساخته شده است. ماده های اولیه آن براساس متون معتبر روان شناسی، ماده های ذی ربط در مقیاس های MMPI ، اضطراب اسپیل برگر، مقیاس وسواس فکری عملی مادزلی و افکار غیرمنطقی جونز و همچنین از راه مصاحبه بالینی فراهم شد.
– پایایی مقیاس کمال گرایی اهواز
نجاریان و همکاران برای سنجش همسانی درونی مقیاس کمال گرایی اهواز ضریب آلفای کرونباخ را به کار گرفتند. براساس نتایج بدست آمده، ضرایب آلفا برای کل نمونه 90/0، آزمودنی های دختر 90/0 و آزمودنی های پسر 89/0 است.همچنین ضریب پایایی حاصل از باز آزمایی با چهار هفته فاصله ی زمانی بر روی 190 دانشجوی دختر و پسر، به ترتیب برای کلّ آزمودنی ها، آزمودنی های دختر و پسر (68/0)، (69/0)، (67/0) است که در حدّ قابل پذیرشی هستند.هرمزی نژاد (1380) نیز پایایی مقیاس کمال گرایی اهواز را بر روی یک نمونه 115 نفری دانشجویی با به کارگیری روش تنصیف ، آلفای کرونباخ و گاتمن بدست آورد که ضریب های بدست آمده به ترتیب 88/0، 90/0، 83/0 هستند.وردی، مهرابی زاده هنرمند و نجاریان (1380) نیز در پژوهشی، ضریب های پایایی مقیاس یاد شده را به دو روش باز آزمایی با پنج هفته فاصله زمانی در یک نمونه 70 نفری و ضریب آلفای کرونباخ بر روی نمونه 300 نفری محاسبه کردند که ضریب های 63/0، 85/0 به ترتیب به دست آمد که در سطح مطلوبی است.
– اعتبار مقیاس کمال گرایی اهواز
نجاریان و همکاران برای سنجش اعتبار مقیاس کمال گرایی، مقیاس یاد شده را همزمان با مقیاس های الگوی رفتاری تیپ الف سمی (TA1) و غیر سمی (TA2)، خرده مقیاس شکایات جسمانی SCL90- R و مقیاس عزت نفس کوپر اسمیت به دانشجویان نمونه پژوهش خود ارائه نمودند. ضریب های همبستگی میان نمره های کل آزمودنی ها در مقیاس کمال گرایی اهواز، با مقیاس الگوی رفتاری تیپ الف سمی (TA1) 65/0 بوده است. ضریب همبستگی میان مقیاس کمال گرایی با مقیاس رفتاری تیپ الف غیر سمی (TA2) 016/0- بوده که معنی دار نیست. ضریب همبستگی میان مقیاس کمال گرایی اهواز با مقیاس شکایات جسمانی 41/0 و با مقیاس عزت نفس کوپر اسمیت 39/0 بود که در سطح 05/0>P معنی دار هستند. هرمزی نژاد نیز درباره این مقیاس ضریب اعتبار 74/0 را برای عامل اول تیپ الف و 19/0 را برای عامل دوم تیپ الف به دست آورده است. وردی، مهرابی زاده هنرمند و نجاریان در پژوهش خود با به کارگیری روش اعتبار همزمان ، نمره های بدست آمده از مقیاس یاد شده را با نمره های به دست آمده از پرسشنامه افسردگی بک (BDI) و پرسشنامه تیپ الف (TAQ) همبسته کردند. ضریب های اعتبار به ترتیب 50/0، عامل اول تیپ الف 62/0 و عامل دوم تیپ الف 30/0- به دست آمد که دست کم در سطح 01/0>P معنی دار می باشد. با توجه به نتایج بدست آمده مقیاس کمال گرایی اهواز از پایایی و اعتبار خوبی برخوردار است.
– شیوه نمره گذاری مقیاس کمال گرایی اهواز
ماده های این مقیاس دارای چهار گزینه هرگز، به ندرت، گاهی اوقات، اغلب اوقات می باشد که آزمودنی ها یکی از این گزینه ها را انتخاب کرده و علامت می زنند. در این مقیاس به استثنای ماده های 11، 16، 17، 22 که به شیوه ی معکوس نمره می گیرند، بقیه ماده ها براساس مقادیر "1"، "2"، "3" و "4" نمره گذاری می شوند. در پایان حاصل جمع نمرات، میزان کمال گرایی فرد را نشان می دهد.
3-7-2- انگیزه پیشرفت
این پرسش نامه در سال 1970توسط هرمنس ساخته شد.
شکل گیری پرسش نامه:
بر مبنای دانش نظری وتجربی موجود درباره نیاز به پیشرفت وبا بررسی پژوهش های مربوط در این زمینه این پرسش نامه شکل گرفت.
پرسش نامه اولیه دارای 29 سوال بود که بر مبنای 10 ویژگی که متمایز کننده افراد دارا یانگیزه پیشرفت بالا از افراد با انگیزه پیشرفت پایین به شرح زیر تهیه گردید.
1-بالا بودن سطح ارزو.
2-انگیزه قوی برای تحرک به سوی بالا.
3-مقاومت طولانی در مواجه با تکالیف با سطح دشواری متوسط.
5-تمایل به اعمال تلاش مجدد بر انجام تکالیف نیمه تمام.
6-ادراک پویایی از زمان ،یعنی احاس اینکه امور سریع روی می دهند.
7-آینده نگری.
8-توجه به ملاک شایستگی و لیاقت در انتخاب دوست وهمکار.
9-بازشناسی از طریق عملکرد خوب در کار.
10-انجام دادن کاری به نحو احسن.
11-رفتار ریسک کردن پایین.
این 10 ویژگی را هرمنس بر مبنای پژوهش های قبلی بدست آورده بود و به عنوان اساس و راهنما برای انتخاب سوالات برگزید.
پرسش نامه نهایی :
پس از اجرای آزمایش و تجزیه و تحلیل سوالات و محاسبه همبستگی یک یک سوالات با کل ازمون 21سوال به عنوان پرسش نامه نهایی انگیزه پیشرفت انتخاب شد.لازم به ذکر است که پس از تحلیل سوالات هیچ سوال معنا داری در رابطه با ویژگی دهم در پرسش نامه نهایی وارد نشد ، لذا پرسش نامه نهایی تنها بر اساس 9 ویژگی ساخته شد . سوالات پرسش نامه به صورت جمله ناتمام بیان شد و به دنبال هر جمله چند گزینه داده شده است.جهت یکسان سازی ارزش سوالات برای هر 21 سوال پرسش نامه 4 گزینه نوشته شد. این گزینه ها بر حسب اینکه شدت انگیزه پیشرفت از زیاد به کم یا کم به زیاد باشد به انها نمره داده می شود.
نمره گذاری :
نمره گذاری پرسش نامه با توجه به سوالات 9 گانه که سوالات بر اساس انها تهیه شده است انجام می گیرد و در سوالات شماره 1،7،8،12،15،19،20،21 به (الف 1 نمره) به (ب 2 نمره) به (ج 3 نمره) و (د 4نمره )داده می شود.
و در سوالات شماره 2،3،4،5،6،9،10،11،13،14،16،17،18 به (الف 4 نمره)_(ب،3 نمره)_ (ج،2 نمره) و (د،1 نمره )داده می شود.
تفسیر ازمون :
نمره کل یعنی نمره ای که از مجموع سوالات بدست می اید اگر بالا باشد نشانگر انگیزه پیشرفت بالا و نمرات پایینی بیانگر انگیزه پیشرفت پایینی در فرد می باشد.

3-8- روشهای تجزیه و تحلیل داده ها

به طور کلی داده ها نمایانگر واقعیتها و مفاهیم ودستورالعمل هاست، تجزیه و تحلیل یکی ازفرآیندهای مهم پژوهش است،برای توصیف وتحلیل داده هادرپژوهش ازآمار توصیفی(انحراف معیار،میانه،میانگین ..)استفاده شدوبرای آزمون فرضیات ازآزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. تحلیل داده هابااستفاده ازنرم افزار spssانجام گردید.

فصل چهارم
تجزیه و تحلیل

4-1-مقدمه
دراین فصل محقق برای پاسخگویی به مسئله مطرح شده تصمیم گیری در موردتایید یا رد فرضیه از روش آماری مناسب استفاده کرده است.این روش هابرای توصیف وتحلیل استنباطی اطلاعات بدست آمده نیزبه کارگرفته اند. این فصل دردوبخش ارایه می شود،بخش اول شامل آمار توصیفی وشاخصهای توصیفی مربوط به گروه نمونه پژوهشی است وبخش دوم شامل پاسخ بر فرضیات پژوهش است. دربخش توصیفی ازمیانگین، میانه ، درصدفراوانی ،انحراف معیارو… استفاده شده است ودربخش توصیف وتحلیل داده به تفکیک هر فرضیه ازهمبستگی پیرسون استفاده شده است.

آمار توصیفی- 2-4

درصد فراوانی تجمعی
درصد فراوانی نسبی
فراوانی
جنسیت

56.0
56.0
109
دختر

100.0
44.0
98
پسر

100.0
207
مجموع

جدول4-1 فراوانی وضعیت جنسیت در افراد تحت نمونه

با توجه به جدول فوق کل افراد تحت نمونه 207 نفر از دانش آموزان متوسطه شهرستان شما می باشند که از این تعداد 109 نفرمعادل 56.0 درصد دختر و 98 نفر معادل 44.0درصد باقیمانده پسر می باشند.

نمودار4-1 : نمودار فراوانی وضعیت جنسیت در افراد تحت نمونه

جدول4-2 فراوانی وضعیت شغل پدر در افراد تحت نمونه

درصد فراوانی تجمعی
درصد فراوانی نسبی
فراوانی
شغل پدر

27.0
32.0
67
آزاد

100.0
60.0
8
122
18
کارمند
بیکار

100.0
207
مجموع

با توجه به جدول فوق کل افراد تحت نمونه 207 نفر از دانش آموزان متوسطه شهرستان شما می باشند که از این تعداد 67نفرمعادل 32.0 درصد دارای شغل آزاد و 122 نفر معادل 60.0درصد دارای کارمند و 18 نفر معادل 8 درصد از پدران بی سواد می باشند.
نمودار 4 – 2 : فراوانی شغل پدر در افراد تحت نمونه

جدول4-3 فراوانی میزان تحصیلات پدردر افراد تحت نمونه

درصد فراوانی تجمعی
درصد فراوانی نسبی
فراوانی
تحصیلات پدر

52.0
52.0
111
لیسانس

100.0
38.0
10
74
22
دیپلم
بی سواد

100.0
207
مجموع
نمودار 4 – 3 : فراوانی میزان تحصیلات پدر در افراد تحت نمونه

جدول4-4 فراوانی میزان تحصیلات مادردر افراد تحت نمونه

درصد فراوانی تجمعی
درصد فراوانی نسبی
فراوانی
تحصیلات مادر

46.0
8.0
21
لیسانس

100.0
38.0
44.0
10
74
86
26
دیپلم
بی سواد
سیکل

100.0
207
مجموع

با توجه به جدول فوق کل افراد تحت نمونه 207 نفر از دانش آموزان می باشند که از این تعداد 21 نفرمعادل 8.0درصد دارای تحصیلات لیسانس و 74 نفر معادل 38.0درصد دارای دیپلم و 86نفر معادل 44.0
درصد بی سواد و 26 نفر معادل 10 درصد از مادران سیکل می باشند.

نمودار 4 – 4 : فراوانی میزان تحصیلات مادر در افراد تحت نمونه

جدول 4-5 فراوانی نمرات کمال گرایی در دانش آموزان تحت نمونه

انحراف معیار
میانه
میانگین
حداکثر
حداقل
دامنه
شاخص
کمال گرایی
24.00
22.41
22.24

51

35

40
پدران

22.00
21.36
19.42

مادران

با توجه به جدول دامنه نمرات کمال گرایی والدین تحت نمونه 40 می باشد وحداقل و حداکثر برابر با 35و 51ی باشد. ومیانگین و میانه و انحراف معیار در پدران به ترتیب برابر با.22.24 و 22.41و 24.00 میباشد.و به ترتیب در مادران برابربا19.42و21.36و22.00 می باشد.

نمودار 4 – 5 : فراوانی کمال گرایی در پدران و مادران

جدول 4-6 فراوانی نمرات پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان تحت نمونه
انحراف معیار
میانه
میانگین
حداکثر
حداقل
دامنه
شاخص
پیشرفت تحصیلی
28.00
27.10
24.00
17
15
16
دختر

27.00
25.36
23.00

پسر

با توجه به جدول دامنه نمرات پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تحت نمونه 16 می باشد وحداقل و حداکثر برابر با 15 و 17می باشد. ومیانگین و میانه و انحراف معیار در دختران به ترتیب برابر با24.00و 27.10و 28.00 می باشد. و در پسران به ترتیب برابر با 23.00و 25.36 و 27.00 می باشد.

نمودار 4 – 6 : فراوانی پیشرفت تحصیلی در دختران و پسران

4-3-آمار استنباطی
فرضیه 1: بین کمال گرایی والدین و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما رابطه وجود دارد.

جدول 4-7 ارتباط آماری بین کمال گرایی والدین و پیشرفت تحصیلی

سطح معناداری
F
مجذور میانگین

درجه آزادی

.002

1.235

65.048
101
ارتباط بین کمال گرایی والدین و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما

68.245
106

207
کل
4-3-1- فرضیه ها

طبق نتایج جدول فوق با توجه به اینکه سطح معناداری.002 میباشد و کمتر از 00.5 میباشد بین کمال گرایی والدین و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما رابطه وجود دارد..و فرضیه موردنظر تایید میشود.

فرضیه 2: بین کمال گرایی پدران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما رابطه وجود دارد.

جدول 4-8 ارتباط آماری بین کمال گرایی پدران و پیشرفت تحصیلی

سطح معناداری
F
مجذور میانگین
درجه آزادی

004.

1.462

60.048
62
ارتباط بین کمال گرایی پدران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما

24.277
145

207
کل

طبق نتایج جدول فوق با توجه به اینکه سطح معناداری004. میباشد و کمتر از 005 . میباشد ارتباط آماری معناداری بین کمال گرایی پدران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما وجود دارد. و فرضیه موردنظر تایید میشود.

فرضیه 3: بین کمال گرایی مادران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما رابطه وجود دارد.

جدول 4-9 ارتباط آماری بین کمال گرایی مادران و پیشرفت تحصیلی

سطح معناداری
F
مجذور میانگین
درجه آزادی

048.

1.781

60.048
83
ارتباط بین کمال گرایی مادران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما

41236
124

207
کل

طبق نتایج جدول فوق با توجه به اینکه سطح معناداری048. میباشد و بیشتر از 005 . میباشد ارتباط آماری معناداری بین کمال گرایی مادران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما وجود ندارد. و فرضیه موردنظر رد میشود.

فصل پنجم
بحث و نتیجه گیری

5-1- مقدمه
دراین فصل ابتدابه خلاصه ای از تحقیق اشاره می شودسپس یافته های تحقیق باتوجه به اهداف، فرضیه های تحقیق موردبحث وبررسی قرارگرفته وبادرنظرگرفتن پیشینه تحقیق نتایج بدست آمده با یافته های سایر محققین دراین زمینه مقایسه شده و نتایج همخوان ونا همخوان درحدامکان توجیه می شودودرنهایت پیشنهادات لازم برای تحقیقات بعدی و محدودیتهای موجودداده می شود. جامعه آماری این پژوهش را که از بین آنهانمونه به تعداد نفرانتخاب شد.

5-2- خلاصه ای از تحقیق
پژوهش حاضر به بررسی رابطه بین کمالگرایی والدین با پیشرفت تحصیلی فرزندان در شهرستان شما پرداخته است.
سوال اصلی این تحقیق این است آیا بین کمال گرایی والدین و پیشرفت تحصیلی فرزندان در شهرستان شما رابطه وجود دارد؟
هدف اصلی از این پژوهش بررسی و مشخص کردن رابطه بین کمالگرایی والدین و پیشرفت تحصیلی فرزندان در شهرستان شما جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان متوسطه شهرستان شما تشکیل می دهند که از بین آنهانمونه بر اساس فرمول کوکران به تعداد207 نفرانتخاب شد.

5-3- نتیجه گیری کلی
درجمع بندی کلی نتایج تحقیقات نشان داد:
بین کمال گرایی والدین و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما رابطه وجود دارد.که با نتایج تحقیق در پژوهشی که بهارلویی بر روی دانشجویان دانشگاه اهواز انجام داد به این نتیجه رسید که بین کمال گرایی و پیشرفت تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد،کمال گرایی با ابراز وجود رابطه منفی وجود دارد. همخوانی دارد.
ارتباط آماری معناداری بین کمال گرایی پدران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما وجود دارد. کاووسی (1382) در تحقیقی پیرامون " تاثیر مطالعه ی والدین بر پیشرفت تحصیلی فرزندان " به این نتیجه رسیده است که میزان علایق والدین به مطالعه و توجّه به علم از جمله عوامل انگیزشی موثر در پیشرفت تحصیلی فرزندان است ؛ یعنی اگر در خانواده ای والدین به مطالعه بپردازند به مرور علاقه ی دانش آموز به مطالعه نیز افزایش می یابد و این امر باعث می شود فرزندان در امر تحصیل پیشرفت کنند. همخوانی ندارد.
ارتباط آماری معناداری بین کمال گرایی مادران و پیشرفت تحصیلی در بین دانش آموزان متوسطه شهرستان شما وجود ندارد. طباطبائی یزدی (1364) درتحقیقی پیرامون "رابطه سطح تحصیلات والدین وپیشرفت دانش آموزان درسه مقطه ابتدایی، راهنمایی ودبیرستان" به این نتیجه رسیده است که بین تحصیلات والدین و معدل نمره های درسی دانش آموزان رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد.درمقاطع ابتدایی و راهنمایی، تحصیلات مادر به همان اندازه درپیشرفت تحصیلی فرزند موثراست که تحصیلات پدر موثرست، ازاین لحاظ بین این دوتفاوت معنی داری وجود ندارد. همخوانی ندارد.
5-4- محدودیت ها
1- استفاده از مطالب و منابع معتبر در رابطه با تحقیق حاضر
2- عدم استفاده از مطالب اینترنتی و جدید
3- محدودیت زمانی در اجرای تحقیق
4- عدم همکاری آزمودنی ها جهت انجام تحقیق حاضر
5- عدم دسترسی به پرسش نامه های معتبر در جهت تکمیل پروژه

5-5- پیشنهادات
1- استفاده از مطالب و منابع معتبر در رابطه با تحقیق حاضر
2- دسترسی قرار دادن پرسش نامه های معتبر
3- تعمیم دادن موضوع به حدود سنی متفاوت
4- بالا بردن اطلاعات از طریق تحقیقات جدید و تازه
5- بالا بردن زمان ارائه تحقیق جهت ارائه بهتر

منابع
-ابوالقاسمی، عباس؛ اسدی مقدم، عزیزه؛ نجاریان، بهمن و شکرکن، حسین.(1375). ساخت و اعتباریابی برای سنجش اضطراب امتحان در دانشآموزان پایه سوم دوره راهنمایی اهواز. فصلنامه علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره سوم، شمارههای 3 و 4: صص 74-61.
-اکبری بورنگ، محمد و یزدی، سید امین. )1388(. باورهای خودکارآمدی و اضطراب امتحان در دانشجویان دانشگاه آزاد خراسان. فصلنامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی گناباد، .77-70 صص :3شماره ،15 دوره
-امامی، فخرالسادات. )1382(. رابطه کمال گرایی و سرسختی روان شناختی با سالمت روانی و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه آزاد اسالمیواحد اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسالمی واحد اهواز.
-اسدی مقدم، عزیزه. )1375(. ساخت و اعتباریابی مقدماتی پرسشنامه اضطراب امتحان و بررسی رابطه آن با اضطراب عمومی، عزت نفس، پایگاه اجتماعی – اقتصادی، انتظارات معلم و عملکرد تحصیلی در بین دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد روان شناسی.
-بختیارپور، سعید )1386(. مقایسه ویژگیهای فردی، آموزشی، تحصیلی و اقتصادی دانشجویان مشروط و غیر مشروط دانشگاه آزاد اسالمی واحد اهواز. طرح پژوهشی)چاپ نشده(.
-براتی بختیاری، سیامک. )1375(. بررسی رابطه ساده و چندمتغیری خودکارآمدی، خودپایی و عزتنفس با عملکرد تحصیلی در دانشآموزان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه شهید چمران اهواز.
-برومند نسب، مسعود. )1373(. بررسی رابطه نگرش ها و شیوههای فرزند پروری با جایگاه مهار و رابطه جایگاه مهار با عملکرد تحصیلی دانشآموزان پایه سوم راهنمایی شهرستان دزفول. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
-بشارت، محمد علی. )1383(. بررسی رابطه کمال گرایی والدین و اضطراب امتحان دانشآموزان. مجله روان شناسی و علوم تربیتی، شماره 34: صص 1-19.
-پورکاظمی، محمد حسین. )1375(. عوامل موثر در موفقیت تحصیلی دانشجویان. خالصه مقالات نخستین سمینار آموزش عالی در ایران، تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه عالمه طباطبایی، صص .186
-پینتریچ، پال آر و شانک، دیل اچ. )2002(. انگیزش در تعلیم و تربیت )نظریهها، تحقیقات و راهبردها(. ترجمه شهرآرای، مهرناز، )1386(. تهران: انتشارات علم.
-حیدری، عباس و کوشان، محسن. )1381(. بررسی منبع کنترل و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی در دانشجویان پرستاری. مجله اسرار دانشکده علوم پزشکی و خدمات بهداشتی، درمانی سبزوار، سال
نهم، شماره 3: صص 4-11.
-حیدری پهلویان، احمد؛ محجوب، حسین و ضرابیان، محمد کاظم. )1378(. رابطه منبع کنترل درونی –
بیرونی با افسردگی و عملکرد تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی همدان. اندیشه و رفتار، سال
چهارم، شماره 2: صص. 23-31.
-دالور، علی. )1375(. تورم ثمره و عوامل وابسته با آن در ارزشیابی پیشرفت تحصیلی، خالصه مقالات نخستین سمینار آموزش عالی در ایران، تهران: معاونت پژوهشی دانشگاه عالمه طباطبایی، صص 188-190.
-سیف، دیبا و لطیفیان، مرتضی. )1383(. بررسی رابطه باورهای انگیزشی و راهبردهای خود نظم دهی دانشجویان در درس ریاضی. مجله روان شناسی، سال هشتم، شماره 4: صص. 404-420.
شولتز، دوان پی؛ شولتز، سیدنی الن. )1998(. نظریههای شخصیت، ترجمه سید محمدی، یحیی )1381(.
تهران، انتشارات هما.
-طباطبایی، سید موسی. )1376(. بررسی ارتباط بین شیوههای اسناد علی و خودپنداره و پیشرفت تحصیلی
در دانشآموزان دختر و پسر سال سوم دبیرستانهای شهر سمنان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
-مهرابی زاده هنرمند، مهناز؛ ابوالقاسمی، عباس؛ نجاریان، بهمن؛ شکرکن، حسن. )1379( بررسی میزان
همه گیرشناسی اضطراب امتحان بر رابطه خودکارآمدی و جایگاه مهار آن با توجه به متغیر هوش.
-مجله علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز. سال هفتم، دوره سوم، شماره 1 و 2،
55-72 ص
-مهرابی زاده هنرمند، مهناز؛ بساک نژاد، سودابه؛ شهنی ییالق، منیجه؛ شکرکن، حسین و حقیقی، جمال. (1383). بررسی روابط ساده و چندگانه ترس از موفقیت، عزت نفس، کمال گرایی و ترس از ارزیابی منفی با نشگان وانمودگرایی در دانشجویان تحصیالت تکمیلی دانشگاه شهید چمران اهواز. مجله علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز، دوره سوم، سال دوازدهم، شماره 3: صص. 1-24.
-مهرابی زاده هنرمند، مهناز؛ عالمه، عاطفه؛ شهنی ییالق، منیجه. )1386(. رابطه حرمت خود، اضطراب اجتماعی، کمال گرایی و تعلق با عملکرد تحصیلی و اضطراب امتحان. مجله روان شناسی، شماره 43:
.242-255 ص
-میرصدوقی، سید حسین. )1378(. بررسی ارتباط بین سبکهای اسناد علی، سلامت روان و پیشرفت
تحصیلی دانشجویان. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تبریز.
-نجاریان، بهمن؛ سلیمانپور، مهدی و لیالی، فاطمه. )1373(. بررسی عملکرد تحصیلی دانشجویان شاهد
دانشگاههای شهید چمران و علوم پزشکی اهواز، مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، )1(
.57-77 .صص ،10
-نجاریان، بهمن؛ عطاری، یوسفعلی و زرگر، یداله. )1380(. ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش
کمال گرایی. مجله علوم تربیتی و روان شناختی دانشگاه شهید چمران اهواز، سال ششم، شمارههای
.43-58 صص :4 و 3
-هرمزی نژاد، معصومه. )1380(. رابطه ساده و چندگانه متغیرهای عزت نفس، اضطراب اجتماعی و
کمالگرایی با ابراز وجود دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه

4