پروپوزال مدیریت سیستمهای اطلاعاتی
بررسی تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی در ادارات دولتی شهرستان ملکان
مقدمه
هر دولتی نیازمند یک سیستم پاسخگو است و لازمه دموکراسی، داشتن یک سیستم پاسخگویی مناسب است. سازمانهای دولتی، به وسیله مردم و برای مردم ایجاد می شوند و می بایست در برابر آنها پاسخگو باشند. رابطه بین دولت و شهروندان، سیستم پاسخگویی را شکل می دهد که به موجب آن، سازمانهای دولتی وظایف مربوط را انجام می دهند و شهروندان اجازه می دهند که این وظایف انجام شوند، مشروط بر اینکه وکیل از حد خود تجاوز نکند و پاسخگو باشد(هیوز،1380، 288-289).
پاسخگویی عمومی لازمه عملی کردن فرآیند دموکراسی است و مکمل مدیریت محسوب می شود. مدیران دولتی باید در پنج سطح راهبرد، برنامه(اثربخشی)، عملکرد(کارآیی و صرفه اقتصادی)، فرآیند(برنامه ریزی، تخصیص و اداره امور) و التزام و مشروعیت(رعایت مقررات) پاسخگو باشند(باباجانی،1383، 1).
فصل اول این طرح پژوهشی به بیان چارچوب و محدوده پژوهش اختصاص دارد. در این فصل محقق با بیان کلیات تحقیق انجام شده، شرح مختصری در مورد کلیه مراحل انجام شده ارائه داده و زمینه برقراری ارتباط با مخاطب و در جریان قرار دادن او درباره چگونگی ایجاد و انجام پژوهش را فراهم میسازد.
در این فصل مباحثی مانند بیان مساله تحقیق ، ضرورت انجام تحقیق، فرضیه های تحقیق، اهداف اساسی از انجام تحقیق، چارچوب نظری تحقیق، تعاریف و اصطلاحات کلیدی و در انتها ساختار کلی تحقیق بیان شده است.
بیان مساله
اگر با این عقیده موافق باشیم که سازمانهای دولتی ، بوسیله مردم و برای مردم ایجاد شده اند و می بایست در برابر آن پاسخگو باشند، پس باید ادعا نمود که پاسخگویی مساله ای مهم و چالش آور در نظامهای اداری وسیاسی بیشتر کشور ها بوده و هست. بطوریکه ویلسون(1887) معتقد است که دولت خوب، دولتی است که هم قدرت داشته باشد و هم پاسخگو باشد: مادام که قدرت با مسئولیت همراه باشد، خطری وجود ندارد(دنهارت،1382).
رسوخ و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در همه زمینه های زندگی انسان منجر به تغییر راه های ارتباطی افراد با جامعه، روش ها و رویه هایی شده است که جامعه یکایک افراد را در انجام کارهایشان سهیم می کند. به دلیل همین تغییرات، عصر حاضر را عصر"فناوری اطلاعات و ارتباطات" می نامند که در پی آن اجتماعات انسانی به جوامع علمی و شهروندان به کاربران شبکه های اطلاعاتی تبدیل شده اند(stauffacher,2002, p.3). در این راستا دولت الکترونیک که عبارت است از استفاده از فناوری های دیجیتال برای تغییر شکل عملیات دولتی به منظور بهبود بهره وری، اثربخشی و ارائه خدمات (استیفن،1390، 130) بنا نهاده شد. بنابراین دولت الکترونیک را می توان ابزاری برای تحقق بخشیدن به شعار دولت پاسخ گو دانست.
بحث پاسخگویی سازمانهای دولتی موقعی که سازمانهای دولتی محلی از لحاظ جغرافیایی فاصله بیشتری با دولت مرکزی دارند از اهمیت دوچندانی برخوردار می شود، زیرا در شهرستانهای کوچکی مانند شهرستان ملکان زیرساختهای فناوری دیجیتال با زیرساختهای موجود در کلان شهرهای کشور قابل مقایسه نمی باشد. بنابراین تحقیق حاضر بدنبال آنست که مشخص نماید که با وجود چنین مشکلات زیرساختی(از لحاظ فناوری اطلاعات) بکارگیری و اجرای دولت الکترونیک در سازمانهای دولتی شهرستان ملکان چه تاثیری بر پاسخگویی این سازمانها به شهروندان داشته است.
جنسن (2001) پاسخگویی را در ابعاد پنجگانه زیر:
1. پاسخگویی قانونی: تا چه حد متصدیان امور عمومی از قوانین و مقررات تبعیت می کنند.
2. پاسخگویی مالی: تا چه حد متصدیان امور عمومی منابع مالی را به اثربخش ترین شیوه مصرف می کنند.
3. پاسخگویی عملکردی: تا چه حد متصدیان امور عمومی اهداف و انتظارات سیاستمداران را محقق می سازند.
4. پاسخگویی دموکراتیک: تا چه حد متصدیان امور عمومی به ارزشهای دموکراتیک ارج نهاده و فرآیندهای دموکراتیک را تقویت می کنند.
5. پاسخگویی اخلاقی: تا چه حد متصدیان امور عمومی ، استانداردها و اصول اخلاقی را رعایت می کنند. (دانایی فرد،1390، 86).
مطرح می نماید. بطورکلی پژوهش حاضر در پی پاسخگویی به سوال زیر است:
بکارگیری دولت الکترونیک چه تاثیری بر ارتقاء پاسخگویی در ادارات دولتی شهرستان ملکان دارد؟
ضرورت انجام تحقیق
به نظر دنهارت(2002)"هیچ چیز، نه خطاهای قضاوت، نه کارایی، نه ضایعات، نه مالیاتهای سنگین، نه وجود مقررات بیش از حد، و نه شکست در جنگ، دولت را از پایه نمی لرزاند به جز وجود این باور که عامه مردم تصور کنند حاکمان و مدیران دولتی، به جای توجه به منفعت عامه موکلین خود، به منفعت شخصی خود می اندیشند."بنابراین، برای اینکه کارکنان، مدیران و کارگزاران دولت نشان دهند که به منفعت عامه پایبندند باید پاسخگویی را سرلوحه کار خود قرار دهند(دانایی فرد،1390، 85).
دولت الکترونیک قصد دارد با کارآمد ساختن عملیات دولتی، پاسخگویی سریع به نیازهای شهروندان را تضمین نماید. به همین خاطر ایجاد و استقرار دولت الکترونیک در کشور ما با جدیت مورد تاکید مسئولین ارشد کشور است به طوریکه به یکی از محورهای اساسی برنامه چهارم توسعه تبدیل شده است.
در دولت الکترونیک به دلیل استفاده از فناوری های ارتباطی و اطلاعاتی، روابط بین مردم و سازمانها و ادارات دولتی بسیار شفاف گردیده و براساس استانداردهای موجود تنظیم خواهد شد، که در سایه این شکل جدید از دولت، بایستی از این پس، در سازمانها و ادارات دولتی ضوابط بدون توجه به روابط موجود میان افراد به مرحله اجرا درآید(جهان بین، 1383). بنابراین انتظار مسئولین و شهروندان از اجرای دولت الکترونیک بهبود خدمت رسانی، بهره وری، کاهش هزینه های بخش عمومی و ارتقاء پاسخگویی می باشد ولی با مروری بر تحقیقات انجام شده در این زمینه مشخص می گردد که یک خلاء تحقیقاتی در خصوص سنجش تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر پاسخگویی سازمانهای دولتی وجود دارد، لذا تحقیق حاضر به منظور بررسی تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی در ادارات دولتی شهرستان ملکان ضرورت دارد.
چارچوب نظری تحقیق:
چارچوب نظری الگویی است که محقق بر اساس آن درباره روابط بین عواملی که در ایجاد مسئله مهم تشخیص داده می شود، نظریه پردازی می کند(خاکی،1382، 30). در تحقیق حاضر جهت بررسی تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی در ادارات دولتی شهرستان ملکان استقرار دولت الکترونیک براساس نظریه تورس و همکارانش(2005) در ابعاد:
– میزان توسعه و امکانات وب سایت
– میزان فراگیری اینترنت و اینترانت
– مدت زمان ایجاد وب سایت
– میزان حمایت و توسعه و تجهیز وب سایت
– میزان توسعه خدمات الکترونیکی
– میزان حمایت های مالی
– میزان برنامه های آموزشی برای شهروندان
– میزان اطلاع رسانی در جهت معرفی وب سایت و امکانات مربوط به خدمات الکترونیکی(Torres & et al,2005).
و پاسخگویی از دیدگاه جنسن (2001) در ابعاد پنجگانه زیر:
1. پاسخگویی قانونی: تا چه حد متصدیان امور عمومی از قوانین و مقررات تبعیت می کنند.
2. پاسخگویی مالی: تا چه حد متصدیان امور عمومی منابع مالی را به اثربخش ترین شیوه مصرف می کنند.
3. پاسخگویی عملکردی: تا چه حد متصدیان امور عمومی اهداف و انتظارات سیاستمداران را محقق می سازند.
4. پاسخگویی دموکراتیک: تا چه حد متصدیان امور عمومی به ارزشهای دموکراتیک ارج نهاده و فرآیندهای دموکراتیک را تقویت می کنند.
5. پاسخگویی اخلاقی: تا چه حد متصدیان امور عمومی ، استانداردها و اصول اخلاقی را رعایت می کنند. (دانایی فرد،1390، 86). تعریف می گردد.
اهداف تحقیق
هدف از تحقیق حاضر بررسی تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی در ادارات دولتی شهرستان ملکان می باشد و در راستای این هدف اهداف زیر نیز دنبال می گردد:
1- تعیین تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی قانونی در ادارات دولتی شهرستان ملکان.
2- تعیین تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی مالی در ادارات دولتی شهرستان ملکان.
3- تعیین تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی عملکردی در ادارات دولتی شهرستان ملکان.
4- تعیین تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی دموکراتیک در ادارات دولتی شهرستان ملکان.
5- تعیین تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی اخلاقی در ادارات دولتی شهرستان ملکان. و هدف کاربردی تحقیق حاضر عبارت است از:
تعیین میزان پاسخگویی در ادارات دولتی شهرستان ملکان و ارائه راهکارهایی در جهت تقویت و بهبود آن با در نظر گرفتن دولت الکترونیک.
فرضیه های تحقیق
فرضیه اصلی:
1. بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی در ادارات دولتی شهرستان ملکان موثر است.
فرضیه های فرعی:
: بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی قانونی در ادارات دولتی شهرستان ملکان موثر است.: بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی مالی در ادارات دولتی شهرستان ملکان موثر است.
: بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی عملکردی در ادارات دولتی شهرستان ملکان موثر است.
: بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی دموکراتیک در ادارات دولتی شهرستان ملکان موثر است.
بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی اخلاقی در ادارات دولتی شهرستان ملکان موثر است.
مدل مفهومی تحقیق:
متغیر مستقل متغیرهای وابسته
مدل عملیاتی تحقیق:
قلمرو تحقیق
قلمرو موضوعی تحقیق عبارت است از بررسی تاثیر بکارگیری دولت الکترونیک بر ارتقاء پاسخگویی در ادارات دولتی شهرستان ملکان.
دوره زمانی تحقیق
دوره زمانی تحقیق حاضر از زمان تصویب طرح پیشنهادی به مدت 7 ماه میباشد (10/1392- 04/1393).
مکان تحقیق
مکان تحقیق ادارات دولتی شهرستان ملکان میباشد.
تعریف مفهومی متغیرهای تحقیق:
دولت الکترونیک:
دولت الکترونیک بیانگر گرایش دولت ها به استفاده از سیستم ها و فناوری های اطلاعاتی به منظور افزایش دسترسی شهروندان به اطلاعات و خدمات دولتی می باشد.
دولت الکترونیکی فرآیندی است که شهروندان یک جامعه مطالبات و خواسته های خود، از دولت هایشان را به وسیله شبکه رایانه ای دنبال می کنند(سرلک و فراتی، 1387، 252).
پاسخگویی:به فرآیندهایی گفته می شود که بر اساس آن شهروندان، مدیران دولتی را در برابر اقداماتشان مسئول می سازند(دانایی فرد و همکاران،1389، 58).
تعریف عملیاتی متغیرها:
دولت الکترونیک: عبارت است از نمراتی که از پرسشنامه شاخص های استقرار دولت الکترونیک که توسط تورس و همکارانش(2005) طراحی و در سازمانهای اتحادیه اروپا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است طراحی و سنجش گردیده است.
پاسخگویی: عبارت است از نمراتی که از پرسشنامه پاسخگویی که براساس نظریه جانسن(2001) در پنج بعد، پاسخگویی قانونی، مالی، عملکردی، دموکراتیک و اخلاقی تدوین و طراحی شده است.
روش تحقیق:
تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از حیث روش توصیفی- همبستگی می باشد.
جامعه آماری تحقیق:
جامعه آماری این تحقیق کلیه مراجعه کنندگان ادارت دولتی شهرستان ملکان می باشد که در بازه زمانی 1/3/93 الی 20/5/93 به ادارات دولتی مراجعه نموده اند و از وب سایت های این ادارات استفاده نموده اند.
نمونه آماری و تعیین حجم نمونه:
به منظور گردآوری داده های مورد نیاز درباره افراد جامعه میتوان یکی از روش های زیر را انتخاب و بکار برد:
الف) گرد آوری داده ها از همه افراد جامعه (سرشماری)
ب) گرد آوری داده ها از طریق نمونه گیری
عمده ترین مسئله نمونه گیری ، انتخاب واقعی نمونه است ، ملاحظه های نظری که در این رابطه باید مورد توجه قرار گیرد، عبارتست است از: الف ) نماینده واقعی جامعه ب ) تصادفی بودن (سرمد و دیگران، 1381، 124).
برای تخمین حجم نمونه از فرمول "تعیین حجم نمونه کوکران" که در آن توزیع p یعنی نسبت یک صفت در جامعه شکل نرمال (یا تقریبا نرمال) دارد و به جای شاخص انحراف استاندارد جامعه واریانس نسبتی از جامعه که دارای ویژگی مورد نظر باشد، یعنی مقدار pq قرار می گیرد، استفاده شده است. (هومن، 1373، 190) با توجه به عدم اطلاعات در مورد ویژگی های موجود در گروه نمونه درصد بیشینه یعنی مقادیر 5/0 برای بود و نبود ویژگی و صفت مورد اندازه گیری لحاظ شده است. همچنین برای خطای اندازه گیری مقدار 06/0 (خطای حدی) انتخاب شده است. در تحقیق حاضر به خاطر نامشخص بودن تعداد جامعه آماری از فرمول زیر برای بدست آوردن حجم نمونه استفاده شده است که براساس فرمول تعیین حجم نمونه کوکران، تعداد 267 نفر برای مطالعه برآورد گردید.
فرمول تعیین حجم نمونه :
96/1=t 06/0=ε 5/0=q 5/0=p
ابزارهای جمع آوری داده های تحقیق:
برای جمع آوری اطلاعات از نمونه آماری و به منظور آزمون فرضیه های تنظیم شده تحقیق حاضر از پرسشنامه ایی که با توجه به متغیرهای تحقیق و عملیاتی نمودن آنها تنظیم شده، استفاده گردیده است.
پرسشنامه تحقیق متشکل از دو دسته سوال است. دسته اول، که با حروف الفبا کدگذاری شده است به منظور تعیین و مشخص شدن مشخصات نمونه آماری از لحاظ جنسیت،وضعیت تاهل، سنوات خدمت، تحصیلات و سن کارکنان و دسته دوم به منظور آزمون فرضیه های تحقیق حاضر در دو بخش تنظیم گردیده است. بخش اول شامل سوالات استقرار دولت الکترونیک است که شامل 17 سوال دو گزینه ای تنظیم گردیده است.
بخش دوم سوالات برای سنجش متغیر پاسخگویی در قالب 15 سوال براساس نظریه جنسن(2001) و در قالب مقیاس پنج گزینه ای لیکرت تنظیم گردیده است. جدول شماره 3-1 تعداد سوالات استقرار دولت الکترونیک و پاسخگویی را برای هریک از ابعاد در نظر گرفته شده را نشان می دهد.
جدول شماره 3-1: تعداد و نحوه توزیع سوالات پرسشنامه ها
مجموع سوالات پرسشنامه دولت الکترونیک
17 سوال
ابعاد
شماره سوال
پرسشنامه پاسخگویی
پاسخگویی قانونی
1-2
پاسخگویی مالی
3-5
پاسخگویی عملکردی
6-9
پاسخگویی دموکراتیک
10-11
پاسخگویی اخلاقی
12-15
مجموع سوالات پرسشنامه پاسخگویی
15 سوال
مقیاس های پرسشنامه
پرسشنامه پاسخگویی ، ابزاری است که برای سنجش و ارزیابی میزان پاسخگویی ادارات دولتی شهرستان ملکان با استفاده از طیف لیکرت در نظر گرفته شده است.جدول شماره3-3 نشان دهنده مقیاس رتبه ای داده های مربوط به پرسشنامه پاسخگویی و ارزش عددی مربوط به هر مقیاس،جهت رتبه بندی داده هاست که در این روش از پاسخگو خواسته می شود تا میزان موافقت یا مخالفت خود را با زدن علامت در گزینه ها بیان کند.
جدول شماره 3-2: مقیاس رتبه ای داده های مربوط به سوالات پرسشنامه پاسخگویی
گزینه ها
ارزش عددی هر مقیاس
کاملاً موافقم
4
موافقم
3
نظری ندارم
2
مخالفم
1
کاملاً مخالفم
0
مقیاس رتبه ای داده های مربوط به سوالات پرسشنامه دولت الکترونیک و ارزش عددی هر مقیاس در جدول شماره3-3 آمده است.
جدول شماره 3-3: مقیاس رتبه ای داده های مربوط به سوالات پرسشنامه دولت الکترونیک
گزینه ها
ارزش عددی هر مقیاس
بلی
1
خیر
0
روایی و پایایی ابزار اندازه گیری تحقیق:
در این تحقیق برای تعیین روایی یا اعتبار ابزار جمع آوری اطلاعات از روایی نمادی یا صوری استفاده گردید. بدین ترتیب که پرسشنامه اولیه تنظیم شده در اختیار اساتید و صاحبنظران دانشگاهی رشته مدیریت قرار گرفت تا در رابطه با اینکه سوالات مطرح شده، آنچه را که مد نظر است، اندازه گیری می کند یا خیر؟ اظهار نظر نمایند. سپس نظرات اساتید و صاحبنظران در پرسشنامه ها لحاظ و تغییرات لازم در سوالات به وجود آمد.
برای بررسی اعتبار پرسشنامه تحقیق حاضر از روش همسانی درونی توافق بین نمره گذاران (ضریب آلفای کرونباخ) استفاده شده است. به این صورت که ابتدا پرسشنامه در بین 30 نفر از ارباب رجوع های ادارات دولتی شهرستان ملکان بطور تصادفی توزیع گردید،سپس اطلاعات جمع آوری شده مورد آزمون قرار گرفته و با محاسبه آلفای کرونباخ پایایی مورد تائید قرار گرفت که ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه پاسخگویی که متشکل از 15 سوال می باشد برابر 736/0 و پرسشنامه دولت الکترونیک که از 17 سوال تشکیل شده است برابر 843/0 محاسبه شد که با توجه به بالا بودن ضریب از مقدار 7/0 اعتبار پرسشنامه را در حد عالی تائید کرده است. روش"آلفای کرونباخ": یکی از متداولترین روش های اندازه گیری اعتماد پذیری پرسشنامه هاست که بر اساس سازگاری درونی پرسشنامه شکل گرفته است؛ بطوری که اگر انحراف معیار سوالات، یک باشد، این روش بر مبنای متوسط همبستگی میان سوالات (اقلام) پرسشنامه، مقایسه را انجام می دهد.
جدول شماره3-4 : آزمون پایایی سوالات پرسشنامه پاسخگویی
تعداد
درصد
Cases
Valid
30
0/100
Excludeda
0
000/0
Total
30
0/100
تعداد سوالات
آلفای کرونباخ
15
736/0
جدول شماره3-5 : آزمون پایایی سوالات پرسشنامه دولت الکترونیک
تعداد
درصد
Cases
Valid
30
0/100
Excludeda
0
000/0
Total
30
0/100
تعداد سوالات
آلفای کرونباخ
17
843/0
روش تجزیه و تحلیل داده ها:
برای تجزیه وتحلیل نتایج تحقیق از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده می گردد. در آمار توصیفی که معمولا به توصیف داده ها می پردازد از شاخص های تمایل مرکزی و شاخص های پراکندگی برای بیان داده های جمع آوری شده استفاده می شود. برای نمایش و نشان دادن نتایج کار معمولا از جداول توزیع فراوانی – بر اساس تعداد موارد مطلق و نسبی، درصد ستونی استفاده می شود. در آمار استنباطی برای آزمون فرضیه های مورد بررسی در تحقیق پرداخته می شود. برای این منظور از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون از طریق نرم افزار SPSS نسخه 20 استفاده می شود.
منابع فارسی:
1. استیفن، هاگ،کامینگز، مائیو(1390)،سیستم های اطلاعاتی مدیریت،مترجم: محمد ولی پور، ابراهیم نوروزی و احمد نوروزی، انتشارات آذرخش.
2. آون هیوز، مدیریت دولتی نوین، ترجمه الوانی، شورینی، معمارزاده، انتشارات مروارید، چاپ سوم، 1380.
3. الهی، شعبان، عبدی، بهنام، دانایی فرد، حسن،(1389)،پذیرش دولت الکترونیک در ایران: تبیین نقش متغیرهای فردی، سازمانی و اجتماعی مطرح در پذیرش فناوری، چشم انداز مدیریت دولتی، شماره1، صص41-67.
4. الوانی، سید مهدی و دانایی فرد، حسن (1380)؛ مدیریت دولتی و اعتماد عمومی، دانش مدیریت، ش55، سال چهارم.
5. تقی پور ظهیر،علی، صفایی، طیبه،(1388)، ارائه مدلی جهت پاسخگویی مدیران نظام آموزش عالی در ایران، مجله پژوهش های مدیریت، شماره82، صص 107-123.
6. جهان بین، اسماعیل،(1383)،فناوری اطلاعات و کارآمدی دولتها؛ پدیده دولت الکترونیک، فصلنامه مربیان،شماره 13 و 14 ،صص 110-116.
7. دانایی فرد، حسن،(1390)، چالشهای مدیریت دولتی در ایران، سمت،چاپ چهارم، تهران.
8. دانایی فرد،حسن، رجب زاده، علی، درویشی، آذر،(1389)،تبیین نقش شایستگی اخلاقی- اسلامی و فرهنگ خدمتگذاری در ارتقاء پاسخگویی عمومی بیمارستان های دولتی، مجله اخلاق و تاریخ پزشکی، دوره سوم، شماره4، 57-70.
9. دنهارت، رابرت بی،(1382)، تئوریهای سازمان دولتی، ترجمه: الوانی ودانایی فرد، نشر صفار، تهران، چاپ دوم.
10. سرداری، احمد،(1383)، بررسی فرآیند دولت الکترونیکی و نقش آن در گسترش بخش خدمات، اولین همایش ملی مدیریتی فناوری اطلاعات، سایت دانشگاه اصفهان.
11. سرلک، محمدعلی، فراتی، حسن، (1387)، سیستم های اطلاعات مدیریت پیشرفته، دانشگاه پیام نور، چاپ اول.
12. سرمد، زهره، بازرگان، عباس، حجازی، الهه،(1383)، روش تحقیق در علوم رفتاری، تهران: نشر آگاه.
13. طاهری، شهنام،(1389)،بهره وری و تجزیه و تحلیل آن در سازمانها، نشر هستان،چاپ هفدهم.
14. فرهادی نژادی، محسن،(1385)، دولت الکترونیک و حکومت داری خوب، ماهنامه تدبیر، شماره 169، صص 22-27.
15. فقیهی، ابوالحسن،(1380) ،نظامهای پاسخگوئی در بخش دولتی: دیدگاه تطبیقی،مطالعات مدیریت، شماره 29 و 30.
16. فقیهی،ابوالحسن،تیمور نژاد، کاوه،(1385)، نظام پاسخگویی در شهرداری تهران : پژوهشی پیرامون چگونگی ارائه خدمات شهری و رضایت شهروندان، فصلنامه مطالعات مدیریت ، شماره 50.
17. قلی پور، رحمت اله و طهماسبی آشتیانی، مجتبی،تحلیل رابطه پاسخگویی عمومی و برون سپاری در سازمانهای عمومی(مطالعه موردی)، فرهنگ مدیریت ، شماره 12، سال چهارم، بهار 1385، صص 113-149.
18. کردستانی،غلامرضا،(1386)،پاسخگویی در بخش عمومی و اطلاعات حسابداری، مجله حسابرس، شماره 39،صص19-23.
19. مقدسی، علیرضا(1384)، مدلهای پیاده سازی دولت الکترونیک، ماهنامه تدبیر، شماره 160، صص 33-37.
20. مقیمی، سید محمد،اعلایی اردکانی، مصطفی،(1390)، سنجش شاخصهای حکمرانی خوب و نقش دولت الکترونیک در ارتقای آن،مدیریت فناوری اطلاعات، دوره3، شماره8، صص171-188.
21. منوریان، عباس؛نرگسیان، عباس؛ فتاحی، مهدی؛ واثق،بهاره،(1389)، بررسی رابطه بین پاسخ گویی عمومی، مشارکت عمومی و اعتماد عمومی در سازمان های دولتی مناطق 22گانه شهر تهران،مدرس علوم انسانی-پژوهشهای مدیریت در ایران، دوره14، شماره3،صص251-274.
منابع لاتین:
1. Anderson K.V, Henriksen H. Z.,(2006), E-Government Maturity Models: Extension of the Layne and Lee Model. Government Information Quarterly 2006; 23: 236-248.
2. anthony, h.normore,(2003), the edge of chaos schooh anministritors and accountability ,p 58- , vol 42 , no, 1.
3. Aucoin P., Heintzman R.;(2000), The dialectics of accountability for performance in public management reform. International Review of Administrative Sciences,pp. 66.
4. bonner ,mike & barnett ,david w.,(2003), intervention – based school psyology services : training for child- level accountability , preparing for program level accountability.
5. Brown, M.M., Brudney, J.L.,(2001), Achieving Advanced Electronic Government service: An Examination of Obstacles and implications from an international perspective.
6. chew , Andrew ,(1997), contrasting world views on accounting accountability and aboriginal culture, p 293.
7. Duffy, D., (2000), Q&A: balancing the role of E-Government: interview with mike hernon, vice president of E- Government: for New York City based gov works.
8. Ghayur, G.,(2007), Towards good governance: developing an E- Government.
9. Gunter,B.,(2006), Advances in E- Democracy: overview. New information perspectives, vol.58, No.5, pp 361-370.
10. Halchin, L.E., (2004), Electronic government: government capability and terrorist resource, government information quarterly, Vol.21, pp. 406-419.
11. hall ,angela t. & els, (2007),the accountability lens : a new way to view management issue , pp 406-408.
12. Heeks, R., Bailur, S.(2007), Analyzing E-government research: perspectives, philosophies, theories. Methods and practice, government information quarterly, Vol.24, pp. 243-265.
13. IDABC,(2005), the impact of E-government on competitiveness, growth and jobs, E-government observatory, February.
14. Lan T.Y, Aboulhoson M, Lin G, Atlien D.J., (2008), Adoption of EGovernment in Three Latin American Countries: Argentina, Brazil and Mexico, Telecommunications Policy 2008; 32: 88-100.
15. Norris D.F, K.L Kraemer, S.H Holden,(2001), Is Your Local government plugged in? Highlights of the 2000 Electronic Government Survey.International City/Country Management Association, Washington DC.
16. Nour, mohamad A., Abdel Rahman A. Abdel Rahman, Adam Fadlella, (2007), Acontext-based integrative framework for E-Government initiatives, government information quarterly.
17. Okot-Umao, R.W'O.,(2001), Electronic Government: Re-inventing Good Governance. Commonwealth Secretariat, London.
18. Pollitt, Christopher,(2003),The Essential Public Manager, London: Open University Press, McGraw Hill, pp. 89
19. Stauffacher,G,(2002), E-government as an instrument of public management reform, second E-Government Conference, Kuwait chamber of commerce and industry, 22-24 April.
20. Yildiz, M.,(2007), E-government research: reviewing the literature limitations and ways forward, government information quarterly, Vol.24, pp. 646-665.