پروتکل و پکیج آموزش هوش هیجانی

پروتکل آموزش هوش هیجانی
شرح جلسات آموزش هوش هیجانی

جلسه اول

تشکیل گروه
معارفه اعضا
طرح و توضیح قوانین
انتظارات گروه

معرفی جلسه:
برای شرکت کنندگان توضیح دهید که در جلسه امروز با مهارت های هوش هیجانی و نقش آن در افزایش رضایت از زندگی آشنا می شویم و سپس با مشارکت هم قواعدی را وضع می کنیم تا همه افراد در این کارگاه احساس امنیت و راحتی کنند و بتوانند در آن مشارکت فعالی داشته باشند.
جلسه را با استفاده از نکات زیر هدایت کنید:
ابتدا از تک تک اعضای گروه سوال کنید که "به نظر شما چه مهارت هایی برای داشتن یک زندگی موفق ضروری است و انتظار آنها از این کارگاه چیست؟" سپس با استفاده از نظرات آنها، انواع مهارت هایی را که در این کارگاه ها آموزش داده خواهد شد و اهمیت آن را در یک زندگی شاد و موفق توضیح دهید
قواعد کارگاه مهارت های هوش هیجانی:
ـ برای گروه، روش آموزش فعال را توضیح دهید و تاکید کنید برای این که اعضاء گروه بتوانند در کارگاه فعال باشند، نظر خود را در مورد موضوعات مختلف بیان کنند و فعالیت های گروهی را انجام دهند، باید احساس امنیت و راحتی کنند. سپس اضافه کنید احساس امنیت و راحت بودن در کارگاه، بستگی به رفتارهای خود ما به عنوان یک فرد و نیز اعضاء این گروه دارد و برای ایجاد چنین احساسی در خود و دیگران باید یک سری قواعد و مقررات را که از این پس "قوانین کارگاه" نامیده می شوند، رعایت کنیم.
ـ از هرفرد(یا گروه هایی از افراد) بخواهید که با همکاری و همفکری یکدیگر سه قاعده ای را که فکر می کنند رعایت آن موجب می شود در این کارگاه ها احساس امنیت و آسایش کنند، وضع کنند. سپس از هر گروه بخواهید تا قواعد خود را بیان کنند و سایر اعضاء گروه نیز نظرات و پیشنهادات خود را در مورد قواعد مطرح شده، بیان نمایند.

قوانین اصلی
از صحبت های منفی اجتناب کنید
حمایتگر باشید
وقت را به طور مساوی تقسیم کنید
رازداری

جلسه دوم

جایگاه هوش در زندگی
خود آگاهی هیجانی
شناخت و بیان هیجانات چهره ای
بررسی و درجه بندی وضعیت هیجانی
در این جلسه شروع به آمورش در مورد هوش کلی و هوش هیجانی کردیم .به دانش آموزان تفهیم شد آنچه که باعث یادگیری چیزهای تازه می شود،چگونگی تمرکز روی کارها و تمرینات می باشد هوش کلی می باشد.
تمامی من هستم هایی که شخصیت ما را خرد و نابود می کنند از چهار جمله زیر ناشی می شوند:
۱- من چنین هستم
۲- همیشه اینطور بودهام
۳- دست خودم نیست
۴- طبیعتم این طور است
این چهار جمله در واقع توجیهی برای شخصیت تغییر ناپذیرای ما هستند و مانع تغییر در زندگی ما می شوند در واقع سدهایی را می مانند که مانع رشد و پیشرفت ما می شوند . البته اگر ما با استفاده از این برچسب ها به رضایت خاطر برسیم و تاثیری بر تعادل روانی ما نداشته باشند می توان گفت تقریبا اشکالی ندارند ، اما اگر قبول داشته باشیم که برخی از این برچسب ها مانع رشد ما می شوند ، باید تغییراتی در خود ایجاد کنیم
توانایی شناخت خود و آگاهی از خصوصیات، نقاط ضعف و قوّت، خواسته ها، ترسها و انزجارهاست. برای اکثر ما توصیف ویژگی های اخلاقی و رفتاری خود برای دیگران، کار سخت و دشواری می باشد.به عنوان مثال ممکن است پاسخ به این سوال که چه کسی هستیم، سخت و دشوار باشد.
اکثر ما فقط در مورد ویژگی های کلی و عمومی خود از جمله سن، جنس، نام خانوادگی، تحصیلات، وضعیت شغلی و … خود صحبت می کنیم و از ویژگی های شخصیتی و رفتاری خود اطلاعات کافی و مناسبی نداریم.
به عنوان مثال: نمی دانیم که چه کارهایی را خوب می توانیم انجام دهیم؟ چه ویژگی های اخلاقی خوب و مثبتی داریم؟ به چه علت مهربان هستیم؟ چه ویژگی های منفی اخلاقی داریم.
رشد خودآگاهی به فرد کمک می کند تا دریابد تحت استرس قرار دارد یا نه و این معمولاً پیش شرط ضروری روابط اجتماعی و روابط بین فردی موثر و همدلانه است.

ارایه تکالیف مربوط به آموزش های این جلسه
1 – به نزدیکان خود بگوییم که می خواهیم برخی از این من هستمها را از زندگی خود حذف کنیم .
۲- برای خود هدف های رفتاری تعیین کنیم که با رفتار گذشته مان فرق داشته باشد
۳- چهار جمله عصبی زیر را اینگونه اصلاح کنیم:
· من چنین هستم —————– من اینطور بودم .
· همیشه اینطور بودهام ————- من تغییر خواهم کرد .
· دست خودم نیست —————- اگر سعی کنم می توانم طور دیگری عمل کنم .
· طبیعتم این طور است ————– من باور داشتم که طبیعتم اینگونه بوده است

جلسه سوم

مرور جلسه ﻗﺒـﻞوﭘﺮﺳـﺶدرﺑـﺎرهﻧﺤـﻮهﺑـﻪ ﻛـﺎرﮔﻴﺮیﻣﻬﺎرتدرﻃﻮلﻫﻔﺘه یﮔﺬﺷﺘﻪ
بررسی تکالیف انجام شده در جلسه قبل
پاسخگویی به سوالات آزمودنی ها

ارایه محتویات آموزشی این جلسه که شامل: مهارت های شنیدن فعال(گوش دادن موثر)،جرات ورزی
در این جلسه در حین رویارویی با هر مراجعه کننده ای اعم از همکاران و یا اعضاء خانواده ام تا زمانی که کاملاً متوجه موضوع نشده ام، زمان گفت وگو را به بعد موکول نمی کنم.
در طول صحبت کردن طرف مقابل، مشغول قضاوت و ارزش گذاری کلام او در ذهن خودم نیستیم.
بدون پیشداوری و فارغ از شنیده های قبلی ام به سخنان طرف مقابل گوش می کنم. به این ترتیب ذهن من با نگاهی تازه به تحلیل مسئله مورد نظر می پردازد.
بعد از اتمام حرف های طرف مقابل به خودم فرصت فکر کردن می دهم. من مجبور نیستم بلافاصله تصمیم بگیرم و یا چیزی بگویم.
کوتاه و روشن سخن می گویم تا فرصت لازم برای درک کلامم و نیز صحبت کردن از طرف مقابل وجود داشته باشد.
برای ذکر مصادیق در حرفهایم از خاطرات دور و دراز خود که تعریف آنها زمان زیادی صرف می کند و رشته کلام را نیز از هم می گسلد، پرهیز می کنم.
در حین گفت وگو با حرکات سر و کلمات مناسب تمایل و علاقمندی خود را به شنیدن نشان می دهم.
در طول گفت وگو تلاش می کنم که اصل کلام و منظور طرف مقابل را درک کنم و به برداشت ذهنم اکتفا نکنم.
می دانم خشم مانع فهم درست معانی خواهد شد، بنابراین در این زمان تلاش می کنم با سکوت بیشتر و توجه به بیان و احساس گوینده موجب کنترل خشم در خود شوم.
در مواقعی که احساس می کنم دقیقاً متوجه منظور طرف مقابل خود نشده ام، با جملات واضح تر و با استفاده از کلمات گوینده سوال می کنم.
تا حد امکان سخن گوینده را قطع نمی کنم. اما اگر از نظر زمان در تنگنا باشم، این مورد را با لحن مناسبی مطرح می کنم و حتماً قرار گفت وگوی بعدی را معین می کنم.
در هنگام شنیدن با بدنی مایل به جلو و در فاصله ای مناسب رودرروی طرف مقابل قرار می گیرم و با وضعیتی گرم و پذیرا، هشیاری همراه با آرامش خود را به او انتقال می دهم.
در حین گوش دادن سعی می کنم عوامل محیطی مزاحم را به حداقل برسانم مثلاً تلویزیون و رادیو را خاموش کنم، گاهی حتی تلفن را قطع کنم و یا در را ببندم.
در گفت وگو با طرف مقابلم سعی می کنم سوالات کمتری بپرسم تا او وقت بیشتری برای سخن گفتن داشته باشد و هدایت مکالمه به دست او باشد.
در صورت نیاز به پرسش، از سوالات باز استفاده می کنم، یعنی سوالاتی که به پاسخی بیشتر از یک کلمه احتیاج دارند.
همواره به ارزش سکوت در گوش دادن فکر می کنم و می دانم که نقطه آغاز فرد، سکوت و گام دوم آن گوش دادن است.
در هنگام سکوت به سخنان طرف مقابلم می اندیشم و سعی می کنم احساس او را بفهمم.
می دانم که زمانی باید ساکت بود و زمانی باید سخن گفت و من مراقب هستم تا سکوت نامطلوب میان ما ایجاد نشود.
تظاهر به فهمیدن نمی کنم و هر زمان که به هر علت مثل خیال پردازی و فکر کردن به آنچه او قبلا گفته بود، متوجه باقی حرفهای او نشدم، از او می خواهم که سخنش را تکرار کند.
می دانم گفتن این جمله که "دقیقا می دانم چه احساسی داری" مانع سخن گفتن او می شود. بنابراین تلاش می کنم که همراه او باشم.
همدلی گوش دادن با قلب و سر است، بنابراین گرمی و صمیمیت و تن صدا و نحوه بیان من می تواند همدلی مرا نشان دهد.
فراموش نمی کنم گوش دادن فعالانه گاهی تنها کاری است که در کمک به برخی از افراد برای رسیدن به حل مشکلاتشان لازم است، بنابراین گوش کردن من گاهی بسیار موثرتر از ارائه راه حل یا تلاش برای مشکل گشایی است.

فعالیت تفسیر رفتار
رفتارها معمولا سر نخ هایی هستند که از این که براستی چه احساس و تفکری دارید . شما باید روی طرز رفتار دیگران حساس تر و آگاه تر باشید تا این اشاره ها را درک کنید به همین طریق رفتار شما با دیگران سر نخ هایی را درباره احساسات تان به دست می دهد توجه بیشتر به همه نشانه های غیر لفظی شخصی که با او در تعامل هستید می تواند به شما کمک کند درک کنید او واقعا چه احساسی دارد.
مانند تماشاچی عمل کنید.(یعنی تعبیر،تفسیر و قضاوت نکنید فقط سعی کنید در محیط واقعی یا در تلویزیون بیننده باشید همین )
مشاهدات تان را ثبت کنید.(1- هر هیجان را که تجربه یا مشاهده می کنید را بصورت مثبت و منفی ثبت و ارزیابی کنید2- ببینید می توانید محرکی را که هیجان را در شخص آغاز کرده تشخیص دهید3- از کجا آن هیجان را تشخیص دادید (زبان بدن، تن صدا و حالت صورت…) 4 – فضا و بافتی که هیجان را مشاهده کرده یا رخ داده یادداشت نمایید.

ارایه تکالیف مربوط به آموزش های این جلسه
برای عینیتر کردن کاربرد این راهکارها، فرض کنید یکی از دوستانتان، شما را امشب به جشن تولّد دعوت کرده درحالی که شما اصلاً دیگر میهمانان و مکانی را که باید بدانجا بروید، نمیشناسید. در این صورت شایسته است از روش های جراتمندانه ای که در ادامه بدان اشاره شد، استفاده نمایید.

جلسه چهارم

مرور جلسه ﻗﺒـﻞوﭘﺮﺳـﺶدرﺑـﺎرهﻧﺤـﻮهﺑـﻪ ﻛـﺎرﮔﻴﺮیﻣﻬﺎرتدرﻃﻮلﻫﻔﺘه یﮔﺬﺷﺘﻪ
بررسی تکالیف انجام شده در جلسه قبل
پاسخگویی به سوالات آزمودنی ها
ارایه محتویات آموزشی این جلسه که شامل: خودمختاری هیجانی (خود کنترل نمای)تکلن درونی.چرخه اگاهی وکشف احساسات
در این جلسه در مورد محرک ها و احساس و رفتار شروع به صحبت شد
1- در حال حاضر چه محرک های حسی بر من تاثیر می گذارد؟ (چشایی، بویایی، بینایی،لامسه،شنوایی)
2- چه افکاری دارید؟
3- احساس تان چیست؟
4- خواسته و اهداف تان کدام است؟
5- چه اقداماتی انجام داده اید؟
آگاهی بیشتر از هیجانات:
کشف احساسات
شناخت هیجانات
پرداختن به هیجانات منفی

ارایه تکالیف مربوط به آموزش های این جلسه
برخی اوقات افرادی که به ما نزدیک هستند بیش از خود ما راجع به نکات قوت و آنچه که ما را منحصر به فرد می سازد می دانند. بنابراین برای پی بردن به خصوصیات مثبت خود بهتر است فعالیت زیر را انجام دهید.

یکی از والدین
………………………..
خودم
…………………………
خواهر یا برادر
…………………………
یک استاد
………………………..
نام خود را بنویسید
…………………………
یک بزرگسال
…………………………
یک همکلاسی دختر
………………………..
یک همسایه
…………………………
یک دوست نزدیک
…………………………
در جدول زیر در خانه مرکزی نام خود را در فضای خالی بنویسید.
در خانه "خودم" سه خصوصیات را که در مورد خود می پسندید یادداشت نمایند.
از گروههای زیر (حداقل چهار نفر را بیابید که شما را به خوبی می شناسد)، بخواهید سه خصوصیت را که شما می پسندید نام ببرند. سپس پاسخهای آنها را در خانه های مربوط بنویسید. حالا بیندیشید:
از پی بردن به اینکه افراد چه خصوصیاتی را در شما می پسندند چه احساسی پیدا می کنید؟
آیا به نکات قوتی در خود پی برده اید که از آن اطلاع نداشتید؟
آیا موردی وجود داشت که هیچ کس به نقطه قوتی که خود آن را مهم می پندارید اشاره ای نکرده باشد و شما از آن احساس ناامیدی کرده باشید؟
چگونه می توان دیگران را از این نقطه قوت آگاه ساخت؟
آیا موردی وجود داشت که در آن بیش از یک نفر به یک خصوصیت مثبت شما اشاره کرده باشد؟
و در نهایت به این سوال پاسخ دهید کسی که احساس خوبی نسبت به خود دارد در مورد خود چطور فکر می کند و چگونه رفتار می کند.

جلسه پنجم

مرور جلسه ﻗﺒـﻞوﭘﺮﺳـﺶدرﺑـﺎرهﻧﺤـﻮهﺑـﻪ ﻛـﺎرﮔﻴﺮیﻣﻬﺎرتدرﻃﻮلﻫﻔﺘه یﮔﺬﺷﺘﻪ
بررسی تکالیف انجام شده در جلسه قبل
پاسخگویی به سوالات آزمودنی ها
ارایه محتویات آموزشی این جلسه که شامل:ابراز وجود ،مواجعه با ترس اجتماعی و انواع هیجانات

در این جلسه در مورد ابراز وجود و جرات ورزی صحبت شد:
رفتار جرات مندانه یک رفتار بین فردی است که شامل ابراز صادقانه و نسبتاً رک افکار و احساسات می باشد، به نحوی که از نظر اجتماعی مناسب بوده و احساسات و آسایش دیگران نیز در آن مد نظرباشد به طور کلی جرات مندی را می توان توانایی ابراز صادقانه نظرات، احساسات و نگرش ها بدون احساس اضطراب دانست. جرات مندی همچنین شامل دفاع فرد از حقوق خود می باشد، به شکلی که حقوق دیگران پایمال نشود.

هرکدام ازسبک های ارتباطی فوق دارای اجزایی شامل باورها، رفتارها، رویارویی ،تجربه احساسات ،تاثیری که بر می تواندبردیگران می گزارند می شود .
در سبک پرخاشگرانه باور فرد براین است که همه باید مثل من باشند،من هرگز اشتباه نمی کنم،حق با من است ولی تو اشتباه می کنی وهمیشه خودرا همه چیزدان می دانند اینگونه افراد ذهنشان بسته است واجازه ورود هر نوع اطلاعاتی را نمی دهند وبه طور کلی شنونده ای ضعیف هستند ،خود را رئیس می دانند ودیگران را تحقر میکنند حتی ممکن است دیگران را مورد حمله فیزیکی -کلامی و.. قراردهند .
افرادی که سبک برقراری ارتباطشان پرخاشگرانه است رفتار خشم را در دیگران برمی انگیزد وباعث ایجاد مقاومت، برخورد، دفاعی،دروغگویی، پنهانکاری و…. درفرد مقابل می شود.

اما باور افراد باسبک منفعلانه این است که هرگز عواطف واقعی خویش را ابراز نکن ،طوفان ایجاد نکن ،مخالفت نکن،دیگران ار تو بیشتر حق دارند ویا به دردسرش نمی ارزد اینگونه افراد همیشه به صورت غیر مستقیم موافق انجام کار ومحتاط می باشند. سعی میکنند هوای هر دوطرف را داشته باشند ودائما بدون آنکه لازم باشد عذرخواهی می کنند،به جای اقدام کردن شکوه وشکایت می کنند واجازه می دهد دیگران برایش تصمیم بگیرند
اینگونه باورها ورفتار دراین افراد باعث می شود تا پرتوقع کردن دیگران می شود ودلیل تراشی را در دیگران بر می انگیزد

اما سبکی که از همه مهمتر ولازم است ما براساس آن عمل کنیم واین سبک را به فرزندانمان نیز آموزش دهیم سبک جراتمندانه یا همان ابراز وجود است حال ببینیم باور ها ، احساسات ،وتاثیری که اینگونه افراد بر دیگران دارند چیست ؟
باور افراد با ابراز وجود این است که هم خودش وهم دیگران ارزشمند هستند ،هم دیگران وهم من بر حق هستیم .این افرادگوش دهنده فعال وکارآمدی هستند ،محدودیت وانتطارات را ابراز می دارند هرگونه مشاهده ای را بیان می کنند واز همه مهمتر به مراقب احساسات دیگران هستندو به دیگران برچسب نزده وقضاوت نمی کنند
انتظارات این افراد واقع بینانه بوده ومنصفانه وعادلانه رفتار می کنند در رفتار غیر کلامی این جملات را بیان می کنند که :
( انتخاب من این است که ………..
( من فکر می کنم ………..
( به نظر من …………..
این افراد بااین برخورد ورفتار باعث افزایش عزت نفس دیگران نیز می شود
ودر پایان این قسمت بگوییم رفتار جرات مندانه به فرد کمک می کند که بتواند:
احساسات خود را ابراز کند،روابط خود را بهبود بخشد،اگر لازم باشد اعتراض کند،نظر خود را بیان کند،درخواست کند.بتواند محکم نه بگوید،به خود اطمینان داشته باشد،اعتماد به نفس خود را افزایش دهد،احترام دیگران را نیز جلب کند،توانایی تصمیم گیری خود را بهبود بخشدوحقوق خود نیز را حفظ کند.علاوه بر این موراد جرات ورزی در موقعیت های زیر هم به دردتان می خورد:1ـ تقاضای معقول از دیگران 2ـ برخورد درست با مخالفت دیگران 3ـ جلوگیری از تعارضات پرخاشگرانه غیرضروری 4ـ اعلام موضع خود در تصمیم های جمعی

انواع هیحانات
پرخاشگر بهت زده خشمگین کمرو بی محبتسعادتمند سرگرم کسل عصبانی محتاطنگران ناامید شرمنده عاشق مشتاقشکاک ترسیده هیجان زده رشک مند متکبرپشیمان شاد مردد ناراحت راضیمنزجر بد بخت افسرده بی احساس مصمم حسود دلسرد بی کس معشوق متنفرخوش بین منفی متاسف درمانده ضربه خوردهدشمن تحقیر شده از پا در آمده امیدوار صلح جو

فعالیت
چند نوع هیجان متفاوت را تجربه کرده اید؟
آیا آن را با ملایمت تجربه کرده ا ید یا با شدت؟
برای تشخیص انها چقدر مشکل داشته اید؟
ارایه تکالیف مربوط به آموزش های این جلسه
هر هیجانی را که برایتان آشناست و آن را تجربه کرده اید را بنویسید؟
کنار هر هیجانی که فکر می کنید مثبت است یک علامت ستاره و کنار هیجانات منفی ضربدر بگذارید؟
شدت هیجانی را که الان تجربه می کنید را در یک مقیاس 0-10 ارزیابی کنید؟
جمع شمارههای هیجانات تجربه شده را محاسبه کنید؟
جمع هیجانات به تفکیک مثبت و منفی را یادداشت کنید؟
نمره های به دست آمده از مرحله قبل را با هم مقایسه کنید؟

جلسه ششم

مرور جلسه ﻗﺒـﻞوﭘﺮﺳـﺶدرﺑـﺎرهﻧﺤـﻮهﺑـﻪ ﻛـﺎرﮔﻴﺮیﻣﻬﺎرتدرﻃﻮلﻫﻔﺘه یﮔﺬﺷﺘﻪ
بررسی تکالیف انجام شده در جلسه قبل
پاسخگویی به سوالات آزمودنی ها
ارایه محتویات آموزشی این جلسه که شامل: رفتارهای جرات ورزیو همدلی

در این جلسه در مورد رفتار های جرات ورزی صحبت کردیم
جرات ورزی یعنی دفاع از حقوق خود و بیان افکار و احساسات خویش که به شیوه مستقیم، صادقانه و مناسب انجام شود. افراد جراتورز برای خود و دیگران احترام قائل هستند. آنان منفعل نیستند و ضمن این که به خواسته ها و نیازهای دیگران احترام میگذارند، اجازه نمی دهند دیگران از آنها سوء استفاده کنند و به شیوه قاهرانه با آنان ارتباط برقرار کنند.
توجه داشته باشید که جراتورزی و پرخاشگری از یکدیگر متمایزند. پرخاشگر بودن به معنی دفاع از حقوق خود به شیوه ای خصمانه است که فرد سعی می کند نیازها و خواسته های خود را از طریق غالب شدن، توهین و تحقیر دیگران برآورده کند که در این میان برای حقوق و خواسته دیگران اهمّیّتی قائل نیست.
برای درک بیشتر تفاوت جرات ورزی (حدّ وسط برخورد منفعلانه و پرخاشگری) با هر یک از رفتار انفعالی و پرخاشگرانه به مثالهای زیر دقّت نمایید.
1- فردی درصف خرید میخواهد خودش را جلوی شما جا بزند و می گوید: اجازه می دهید زودتر از شما خرید کنم؟ من عجله دارم.
پاسخ انفعالی: خیلی خوب؛
پاسخ پرخاشگرانه: آهای، می خواهی چه کار کنی، برو آخر صف بایست؛
پاسخ همراه با جرات ورزی: متاسفم، نمی توانم، من هم عجله دارم.
2- یکی از همکلاسیها جزوه درسی شما را برای شب امتحان طلب میکند.
پاسخ انفعالی: من خودم نیاز دارم، ولی باشد.
پاسخ پرخاشگرانه: خیلی پررو هستی که شب امتحان چنین تقاضایی می کنی، فراموشش کن.
پاسخ همراه با جرات ورزی: خوشحال میشدم به شما کمک کنم، از قبل برای مطالعه شب امتحانی برنامه ریزی کرده ام. ای کاش زودتر میگفتید.

پیامدهای منفی نداشتن جرات
جراتمند نبودن می تواند مشکلات زیر را به وجود اورد:
1- افسردگی،عصبانیّت ازخود،احساس درماندگی،ناامیدی ونداشتن کنترل در زندگی؛
2- رنجیدگی وعصبانیت ازدیگران؛
3- ناکامی دربسیاری ازموقعیّتهایی که فرد نمیتواندبه خواسته خودبرسد؛
4- انفجارخشم( وقتی خشم به شیوه مناسبی ابراز نشود، روی هم انباشته شده، درمواردی به شکل نامناسب و پرخاشگرانه ابراز میشود)؛

ارایه تکالیف مربوط به آموزش های این جلسه
تعبیر و تفسیر کردن: مطالبی که شنیده اید را برای گوینده تفسیر کنید تا مطمئن شوید که سخنان او را درست فهمیده اید.
انعکاس احساسات: وقتی کسی ناراحت و عصبانی به نظر می رسد با دقیق شنیدن، همدلی خود را به او منعکس نمایید.
انعکاس مفاهیم: به طور خلاصه، حقایق و محتوای سخن گوینده را به او منعکس سازید.
ترکیب کردن و خلاصه نمودن: نکات مختلف گوینده را با هم ترکیب کرده و در یک جمله به او منعکس کنید.

جلسه هفتم

مرور جلسه ﻗﺒـﻞوﭘﺮﺳـﺶدرﺑـﺎرهﻧﺤـﻮهﺑـﻪ ﻛـﺎرﮔﻴﺮیﻣﻬﺎرتدرﻃﻮلﻫﻔﺘه یﮔﺬﺷﺘﻪ
بررسی تکالیف انجام شده در جلسه قبل
پاسخگویی به سوالات آزمودنی ها
ارایه محتویات آموزشی این جلسه که شامل: اهمیت و انواع ارتباط در زندگی و مدیریت هیجانات
ارایه تکالیف مربوط به آموزش های این جلسه
باز سازی شناختی(مطابق با این تئوری ، باورهای غیر واقع بینانه یا ناسالم شما مستقیما سبب هیجانات منفی یا بد کاری و رفتاری که نتیجه آن است می شود.)
روشهای حواس پرتی(فرار کردن از یک موقعیت بد تا جایی که شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت نباشد می تواند مفید باشد): تنفس عمیق، پیاده روی،شمارش از یک تا ده، برون ریزی هیجانی، ورزش، صحبت با دوستان صمیمی، یوگا و گوش دادن به موسیقی های آرام بخش
آرمیدگی پیش رونده
تنفس دیافراگمی یا شکمی
فشار درمانی

جلسه هشتم

مرور جلسه ﻗﺒـﻞوﭘﺮﺳـﺶدرﺑـﺎرهﻧﺤـﻮهﺑـﻪ ﻛـﺎرﮔﻴﺮیﻣﻬﺎرتدرﻃﻮلﻫﻔﺘه یﮔﺬﺷﺘﻪ
بررسی تکالیف انجام شده در جلسه قبل
پاسخگویی به سوالات آزمودنی ها
ارایه محتویات آموزشی این جلسه که شامل: موانع ارتباط موثر ،پیامد های فقدان مهارت های ارتباطی ،جمع بندی مباحث و اجرای برنامه پایانی و آماده سازی برای تداوم فعالیت ها در زندگی
در آخرین روز جاسه شروع به آموزش ارتباط موتر و پیامدهای آن کردیم و با یک داستان این موضوع را توضیح دادیم و بعد به بررسی جلسات گذشته کردیم و سوالی اگر در کلاس مطرح بود آن را حل کردیم و در پایان جلسه از اینکه دانش آموزان با ما همکاری داشتن قدردانی شد و در آخر جهت بررسی رضایت مندی آزمودنی ها در این کلاس آموزشی ،مشارکت کنندگان نسبت به نحوه اجرای برنامه های آموزشی و کارگاه آمورشی به صورت کلی توجیه گردیدند و فرم رضایتنامه به آن ها ارایه شد .