پرسشنامه شوخ طبعی (SHQ)
ردیف
عبارات
کاملا مخالفم
مخالفم
تا حدی مخالفم
نظری ندارم
تا حدی موافقم
موافقم
کاملا موافقم
1
معمولا از بین برنامه های تلویزیون، برنامه های خنده دار را تماشا می کنم.
2
موقعی که مجله می خرم، در ابتدا معمولا کاریکاتورهای آن را نگاه می کنم.
3
موقعی که به سینما می روم، ترجیح می دهم که فیلم کمدی ببینم.
4
این برای من مهم است که در زندگی خود مقداری شوخ طبعی داشته باشم.
5
معمولا ازخواندن داستانهای طنز وخنده دارلذت میبرم.
6
اغلب هر روز از ته دل می خندم.
7
نسبت به سایر مردم خنده های بلند تری دارم.
8
حتی وقتی دیگران نمی خندند، من از خندیدن احساس آرامش می کنم.
9
من زیاد می خندم، چون معتقدم بخند تا دنیا به رویت بخندد.
10
اغلب آنقدرمیخندم که اشک ازچشمانم جاری میشود.
11
اغلب لطیفه تعریف می کنم.
12
اغلب داستان های خنده دار تعریف می کنم.
13
من اغلب گفته هایم را در قالب طنز و شوخی به مردم می فهمانم.
14
اغلب فی البداهه دربازی باکلمات چیزهایی خلق میکنم.
15
اغلب درباره دیگران اظهارنظرهایی شوخ طبعانه میکنم.
16
استفاده از شوخی یکی از موثرترین ابزار برای نفوذ در دیگران است.
17
من اغلب با استفاده از شوخ طبعی خود عملا کنترل زیادی بر روی افراد دارم.
18
اغلب از شوخی برای ارتباط برقرار کردن با دیگران استفاده می کنم.
19
یکی از عوامل تنهایی، نداشتن شوخ طبعی است.
20
شوخی راهی مطمئن برای از بین بردن دشمنی و خصومت در بین افراد است.
21
شوخ طبعی من دراکثراوقات مرااز استرس نجات میدهد.
22
اغلب ازشوخی استفاده میکنم تاتاثیراسترس راکنترل کنم.
23
اغلب از شوخی استفاده می کنم تا با کاهش استرس، در کارم موفق باشم.
24
شوخ طبعی و شوخی یکی از بهرتین راه ها برای سازگاری با موقعیت ها است.
25
موثرترین ابزار برای مقابله با استرس های زندگی شوخ طبعی است.
روش نمره گذاری و تفسیر
این پرسشنامه دارای 25 سوال بوده و هدف آن سنجش میزان شوخ طبعی و عوامل آن (لذت از شوخی، خنده، شوخی کلامی، شوخ طبعی در روابط اجتماعی، شوخ طبعی در شرایط استرس آور) است. طیف پاسخگویی آن از نوع لیکرت بوده که امتیاز مربوط به هر گزینه در جدول زیر ارائه گردیده است:
گزینه
کاملا مخالفم
مخالفم
تا حدی مخالفم
نظری ندارم
تا حدی موافقم
موافقم
کاملا موافقم
امتیاز
1
2
3
4
5
6
7
پرسشنامه فوق دارای پنج بعد بوده که سوالات مربوط به هر بعد در جدول زیر ارائه گردیده است:
بعد
سوالات مربوطه
لذت از شوخی
5-1
خنده
10-6
شوخی کلامی
15-11
شوخ طبعی در روابط اجتماعی
20-16
شوخ طبعی در شرایط استرس آور
25-21
برای بدست آوردن امتیاز مربوط به هر بعد، مجموع امتیازات سوالات مربوط به آن بعد را با هم جمع نمایید. برای بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه، مجموع امتیازات همه سوالات را با هم جمع کنید. هر چه امتیاز کلی پرسشنامه بالاتر باشد، بیانگر شوخ طبعی بالاتر فرد پاسخ دهنده خواهد بود و برعکس.
روایی و پایایی
در پژوهش سادات خشوعی و همکاران (1388) پس از اینکه روایی محتوایی پرسشنامه توسط ده نفر از اساتید صاحب نظر در این زمینه مورد تایید قرار گرفت، روایی سازه پرسشنامه نیز از طریق تحلیل عوامل با روش مولفه های اصلی بررسی شد و مورد تایید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از روش ضریب آلفای کرونباخ مورد آزمایش قرار گرفت که نتایج آن در جدول زیر ارائه شده است:
بعد
آلفای کرونباخ
لذت از شوخی
74/0
خنده
80/0
شوخی کلامی
77/0
شوخ طبعی در روابط اجتماعی
79/0
شوخ طبعی در شرایط استرس آور
92/0
منبع: سادات خشوعی، مهدیه، عریضی، حمیدرضا، آقایی، اصغر، (1388) ، ساخت و اعتباریابی پرسشنامه شوخ طبعی، SHQ، پژوهش های روانش شناختی، دوره 12، شماره 1 و 2.