پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ)
در این پژوهش برای جمعآوری دادهها مربوط به متغیر باورهای انگیزشی از پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (MSLQ) پینتریج و دیگروت (1990) استفاده شده است که شامل دو بخش باورهای انگیزشی (25ماده) و راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (22ماده) میباشد و مجموع مادههای این مقیاس 47 ماده است مقیاس باورهای انگیزشی (25ماده)، سه خرده آزمون، خودکارآمدی، ارزشگذاری درونی و اضطراب امتحان را شامل میشود و مقیاس راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (22ماده) نیز دارای دو خرده آزمون استفاده از راهبردهای شناختی و خودتنظیمی میباشد.
این پرسشنامه توسط پینتریج و دیگروت (1990) برای اندازهگیری انگیزش و استفاده از راهبردهای شناختی و فراشناختی یادگیرندگان تهیه شده است. مادههای این پرسشنامه از نوع آزمون "بسته پاسخ" پنج گزینهای است (از کاملاً مخالفم =1، تا کاملاً موافقم=5)
پینتریج و دیگروت برای بررسی پایانی روایی پرسشنامه راهبردهای یادگیری انگیزشی، از روش تحلیل عواملی استفاده کردند و پنج عامل را مشخص کردند. مقیاس خودکارآمدی (83/0)، ارزشگذاری درونی (87%)، اضطراب امتحان (75/0)، استفاده از راهبردهای شناختی (83/0)، و خود نظمدهی (74/0)، هم چنین موسوی نژاد (1376) پایانی کل آزمون را با استفاده از روش آلفای کرو نباخ 82/0 گزارش کرده است.
در تحقیق حسینی رامشه (1377)، گویههای مورد استفاده در تحقیق پینتریج و دیگروت (1990) بدون اینکه وضعیت روایی آنها تغیر یابد به بیان دیگری مطرح شده است و MSLQ با 47 گویه در دو بخش باورهای انگیزشی و راهبردهای یادگیری مورد تحلیل عامل قرار گرفت. بدین ترتیب که ابتدا گویههای مربوط به باورهای انگیزشی به روش چرخشی واریماکس و بعد از آن با چرخش ایلیمن تحلیل شد. پس از حذف گویههای نامربوط، سه عامل اضطراب امتحان، خودکارآمدی و ارزشگذاری استخراج شد. گویههای مربوط به اضطراب امتحان (77/0) شامل 6 گویه بیانگر حالات عاطفی و هیجانی دانشآموز در هنگام انجام امتحان و یا هنگام پرسش معلم، 7 گویه مربوط به خودکارآمدی بودن (68/0).
گویهها که در دو عامل مجزا بار عاملی داشتهاند. به جهت قرابت گویهها، این دو عامل خودکارآمدی نام گرفتهاند (مثلاً میدانم که مطالب درسی را میتوانم یاد بگیرم) و 4 گویه دیگر به ارزشگذاری درونی (41/0) مربوط بود که اهمیت و جذابیت دروس را میسنجد (مثلاً، من حتی درسهایی را هم که در آن ضعیفم، دوست دارم).
در تحلیل عوامل گویههای مربوط به راهبردهای یادگیری نیز سه عامل راهبردهای شناختی سطح بالا، سطح پایین و خود نظمدهی استخراج گردید.
راهبردهای شناختی سطح بالا (68/0) و راهبردهای بسط دهی و سازماندهی را شامل میشود که بیانگر تونایی طبقهبندی و سازماندهی اطلاعات جدید و مرتبط کردن آن اطلاعات به دانش قبلی بود.
راهبردهای شناختی بسط پایین (64/0)، دو عامل مجزا راهبرد مرور ذهنی و یادداشت برداری را شامل میشود. همانند تحقیق پینتریج و دیگروت (1990) و موسوینژاد (1376) دو سازه راهبردهای فراشناختی و راهبردهای نظارت بر تلاش از هم دیگر مجزا نشدند. بنابراین ترکیب این دو سازه طبق نامگذاری محققان قبلی در پژوهش حسینی رامشه نیز خودنظمدهی (55/0) نام گرفت. به طور خلاصه حسینی رامشه (1377) در تحقیق خود، راهبردهای یادگیری خود نظم داده شده در دو بخش باورهای انگیزشی (اضطراب امتحان، خودکارآمدی و ارزشگذاری درونی) و راهبردهای یادگیری (راهبردهای شناختی سطح بالا، راهبردهای شناختی سطح پایین، خودنظمدهی) مورد بررسی قرار گرفت. پایایی پرسشنامه در این پژوهش با استفاده از محسبه ضریب آلفای کرونباخ انجام گرفت. پایایی کل پرسشنامه برابر با (64/0) و برای هر کدام از مقیاس های باورهای انگیزشی (75/0)، ارزش گذاری درونی (75/0)، اضطراب امتحان (84/0)، استفاده از راهبرد شناختی (81/0) و خود نظم دهی (73/0) محاسبه شد.
نام مقیاس
نام خرده آزمون
تعداد آیتم
شماره آیتم
باورهای انگیزشی
خودکارآمدی
9
22و21و19و14و12و10و9و6و2
راهبردهای یادگیری خودنظم داده شد
ارزشگذاری درونی
9
24و20و17و16و11و8و5و4و1
اضطراب امتحان
7
7و3و25و23و18و15و13
استفاده از راهبرد شناختی
13
47و45و44و42و39و37و34و33و32و31و29و27 و26
خود نظمدهی
9
46و43و41و40و35و30و28
"به نام خدا"
دانشآموز گرامی
پرسشنامه ای که در اختیار شما قرار گرفته است مربوط به یک تحقیق دانشگاهی است که بمنظور آگاهی از نظرات ، دیدگاه ها ، احساسات ، نگرش ها و نحوه عمل یا عملکرد شما در ارتباط با مدرسه وتکالیف درسی تدوین گردیده است و نتایج آن بصورت گروهی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد.خواهشمند است هر عبارت را با دقت بخوانید و در ارتباط با مجموعه دروسی که در این سال تحصیلی داشته اید، گزینه مورد نظرتان را با علامت ضربدر در ستون مربوطه مشخص نمایید. توجه داشته باشید که هیچ گونه پاسخ صحیح و یا غلطی مورد نظر نیست بلکه آنچه مهم است نظر شما در ارتباط با هر عبارت است .بنابراین برای هر جمله یک گزینه را انتخاب نموده و علامت گذاری نمایید و به تمام عبارات جواب داده و هیچ عبارتی را بدون پاسخ نگذارید. از همکاری صمیمانه شما در تکمیل پرسشنامه متشکرم
خواهشمند است بمنظور امکان تجزیه و تحلیل پاسخ ها اطلاعات خواسته شده در جدول زیر را کامل کنید
جنسیت الف : دختر ب: پسر متولد روز ماه سال
رشته تحصیلی : الف : علوم انسانی ب: علوم تجربی ج: ریاضی و فنی
معدل کتبی دیپلم( رقم و اعشار) :
کاملا مخالفم
مخالفم
نظری ندارم
موافقم
کاملا موافقم
عبارات
من تکالیف درسی را ترجیح میدهم که تا حدودی سخت باشد تا بتوانم از آن چیز جدیدی یاد بگیرم
1
در مقایسه با همکلاسهایم انتظار دارم در درسهایم بهتر عمل کنم
2
هنگام امتحان آنقدر عصبی هستم که نمیتوانم آنچه یاد گرفتهام را به یاد بیاورم
3
برای من یادگیری مطالب درسی مهم است
4
من آنچه را که در این سال تحصیلی درمورد درسهایم یاد میگیرم دوست دارم
5
مطمئن هستم آنچه را که در این سال تحصیلی در مورد درسهایم آموزش داده میشود، درک می کنم
6
کاملا مخالفم
مخالفم
نظری ندارم
موافقم
کاملا موافقم
من از امتحان دادن میترسم
7
فکر میکنم آنچه را که در این سال تحصیلی درمورد درسهایم یاد میگیرم خواهم توانست در سالهای بعد مورد استفاده قرار دهم
8
پیشبینی میکنم که در این سال تحصیلی خیلی خوب عمل کنم
9
فکر میکنم که در مقایسه با همکلاسهایم دانشآموز خوبی باشم
10
من اغلب موضوعاتی که برای انشا یا نوشتن انتخاب میکنم که چیزهایی از آن یاد بگیرم حتی اگر آن موضوعات کار زیادی طلب کند
11
مطمئنم میتوانم تکالیف درسی را به بهترین صورت انجام دهم
12
وقتی امتحان میدهم یک احساس پریشانی و آشفتگی دارم
13
فکر میکنم نمرات خوبی در این سال تحصیلی از درسهایم بگیرم
14
وقتی درکلاس نوبت به من میرسد که بلند شوم و درس جواب دهم قلبم شدیدا میزند
15
حتی اگر در امتحان نمره بدی هم بگیرم سعی خواهم کرد تا از اشتباهات خود چیزی یاد بگیرم
16
فکر میکنم مطالب درسی که در این سال تحصیلی یاد میگیرم برای من مفید هستند
17
هنگامی که برای حل یک مساله پای تخته میروم احساس میکنم زانوهایم میلرزد
18
روش درس خواندن من بهتر از روش درس خواندن همکلاسهایم است
19
فکر میکنم آنچه در این سال تحصیلی درمورد موضوعات درسهایم یاد میگیرم برایم جالب است
20
فکر میکنم از همکلاسهایم چیزهای بیشتری درباره موضوعات درسی میدانم
21
میدانم که مطالب درسی را میتوانم یاد بگیرم
22
در مورد امتحانات خیلی نگرانم
23
کاملا مخالفم
مخالفم
نظری ندارم
موافقم
کاملا موافقم
برای من مهم است که مطالب درسی را درگ کنم و بفهمم
24
وقتی امتحان میدهم دائم به خودم میگویم: وای چقدر به سوالها بد جواب میدهم
25
وقتی برای امتحان مطالعه میکنم سعی میکنم مطالبی را که درکتاب خواندهام با مطالبی که معلم سر کلاس گفته است به یکدیگر ربط دهم
26
من وقتی در خانه تکالیف درسی را انجام میدهم برای اینکه به سوالات درست جواب دهم سعی میکنم آنچه معلم در کلاس گفته است را به یاد آورم
27
بعد از خواندن هر درس از خودم سوالهایی میپرسم تا مطمئن شوم مطالبی را که خواندهام بلد هستم
28
موقع درس خواندن، پیدا کردن نکات مهم برای من سخت است
29
وقتی که درسی سخت است، یا آن را کنار میگذارم یا فقط قسمت های آسان آن را میخوانم
30
وقتی مطالعه میکنم مطالب مهم را به بیانی که برای خودم قابل فهم باشد در میآورم
31
من سعی میکنم مطالبی را که معلم میگوید بفهمم حتی اگر آن مطلب کاملا روشن و قابل فهم نباشند
32
وقتی برای امتحان مطالعه میکنم سعی میکنم مطالب را هرچه بیشتر به خاطر بسپارم
33
وقتی مطالعه میکنم یادداشتبرداری میکنم تا بعدا مطالب را بهتر به یاد بیاورم
34
من برای تمرینها کار میکنم و سوالهای پایان هر فصل کتاب را پاسخ میدهم حتی زمانی که مجبور به انجام آن نباشم
35
حتی وقتی مطالب مورد مطالعه خسته کننده بوده و جالب نباشد خواندن آن را ادامه میدهم تا آن را به پایان برسانم
36
کاملا مخالفم
مخالفم
نظری ندارم
موافقم
کاملا موافقم
هنگامی که برای امتحان مطالعه میکنم مطالب مهم را بارها و بارها برای خودم تکرار میکنم
37
قبل از این که شروع به مطالعه کنم درمورد کارهایی فکر میکنم که لازم است برای بهتر یاد گرفتن انجام دهم
38
من آنچه را که از تکالیف منزل و کتاب درسی گذشته یاد گرفتهام، برای انجام تکالیف جدید استفاده میکنم
39
اغلب احساس میکنم که مطالبی را میخوانم اما نمیدانم کاملا در مورد چیست
40
وقتی معلم درس میدهد من اغلب در فکر چیز دیگری هستم و به آنچه معلم میگوید گوش نمیدهم
41
وقتی موضوعی را مطالعه میکنم سعی میکنم تا همه چیز را به هم ربط دهم
42
درموقع درس خواندن، لحظهای توقف میکنم(مکث میکنم) و آنچه را که خواندهام مرور میکنم
43
وقتی درس میخوانم مطالب را مرتبا برای خودم تکرار میکنم تا بعدا آنها را بهتر به یاد بیاورم
44
من هر فصل کتاب را برای خودم خلاصه میکنم تا راحتتر مطالعه کنم
45
حتی وقتی درسی را دوست ندارم، برای گرفتن نمره خوب سخت تلاش میکنم
46
در هنگام مطالعه سعی میکنم چیزهایی که میخوانم را با آنچه از قبل میدانستم ربط دهم
47