پرسشنامه سلامت سازمانی مدرسه هوی و تارتر(1997)
هدف: ارزیابی سلامت مدارس از جنبه های مختلف
بسیار زیاد رخ می دهد
زیاد رخ می دهد
گاهی رخ می دهد
به ندرت رخ می دهد
سوالات
ردیف
در این مدرسه معلمان به یکدیگر کمک می کنند.
1
در این مدرسه دانش آموزان می توانند به اهدافی که برای آن ها تعیین شده است نائل شوند.
2
برای معلمان وسائل کمک آموزشی کافیتهیه می گردد.
3
از معلمان در مقابل تقاضاهای غیر معقول والدین و جامعه، حمایت می شود.
4
مدیر مدرسه صمیمی و قابل دسترسی است.
5
مدیر، آنچه را که ازمافوق خود می خواهد، به دست می آورد.
6
مدیر مدرسه از معلمان می خواهد که موازین و مقررات مصوب را رعایت نمایند.
7
در این مدرسه معلمان نسبت به یکدیگر بی تفاوت هستند.
8
مدرسه برای عملکرد تحصیلی، ملاک های سطح بالایی تعیین میکند.
9
اگر مواد آموزشی اضافی در خواست شود، فراهم می شود.
10
مدرسه نسبت به فشارهای خارجی ، آسیب پذیر است.
11
مدیر مدرسه با معلمان به عنوان همکار و همتای خود رفتار می کند.
12
پیشنهادهای مدیر مدرسه مورد توجه روسای مافوق او قرار می گیرد.
13
مدیر مدرسه، نگرش هایش را برای کارکنان توضیح میدهد.
14
در این مدرسه معلمان نسبت به یکدیگر، ابراز دوستی می کنند.
15
دانش اموزان به آن هایی که نمرات بالایی می گیرند، احترام می گذارند.
16
معلمان تدارکات مورد نیاز کلاسی را دریافت می کنند.
17
تقاضاهای جامعه حتیزمانی هم که با برنامه آموزشی همخوانی ندارند، پذیرفته می شود.
18
مدیر مدرسه به معلمان می گوید که از آن ها چه انتظاری دارد.
19
مدیر مدرسه به پیشنهادهای معلمان عمل می کند.
20
در این مدرسه معلمان نسبت به یکدیگر سرد و کناره گیرهستند.
21
معلمان، کارهایشان رابا شور و شوق انجام می دهند.
22
در اینمدرسه معلمان به امر تدریس و یادگیری متعهدند.
23
معلمان به وسائل آموزشی موردنیاز ، دسترسی دارند.
24
مدیر مدرسه قادر است در اقدامات افراد مافوق خود،نفوذ کند.
25
معلمان از طرف والدین، احساس فشار می کنند.
26
مدیر مدرسهنسبت به ایجاد تغییر، علاقه مند است.
27
مدیر مدرسه با رئیس ناحیه خود، بهخوبی کار می کند.
28
مدیر مدرسه برای عملکرد کارکنان، ملاک های روشن و صریحتعیین می کند.
29
در این مدرسه معلمان معتقدند که دانش آموزان آن ها از توانایی پیشرفت تحصیلی، برخوردارند
30
محیط یادگیری مدرسه منظم و جدی است.
31
اعضای انجمن اولیاء و مربیان بر معلمان مدرسه نفوذ دارند.
32
مدرسهنسبت به خواست های عامه مردم، توجه دارد.
33
موقعیت [ موفقیت] تحصیلی از سوی مدرسه مورد قدرشناسی قرار می گیرد.
34
مدیر به رفاه و آسایش معلمان علاقه منداست.
35
وسایل کمک آموزشی جهت استفاده در کلاس درس ، قراهم است.
36
عده قلیلی از والدین معترض، می توانند برنامه مدرسه را تغییر دهند.
37
روسای مدیر برای او ایجاد مانع و مشکل می کنند.
38
روحیه معلمان بالاست.
39
مدیر مدرسه کارهایی را که قرار است انجام شود، زمان بندی و تنظیم می کند.
40
معلمان نسبت به یکدیگر اطمینان و اعتماد دارند.
41
دانش آموزان برای بهبود وضع تحصیلی خود، به سختی تلاش می کنند.
42
معلمان نسبت به مدرسه احساس یگانگی و تعلق می کنند.
43
در این مدرسه معلمان یکدیگر را دوست دارند.
44
روش نمره گذاری و تفسیر
پرسشنامه سلامت سازمانی، پرسشنامهای 44 سوالی است که برای مدارس تهیه شده است و میزان سلامت این مراکز را از جنبه های مختلف مورد ارزیابی قرار میدهد.. در این پرسشنامه، کلیه ارکان تشکیل دهنده سلامت سازمانی در سه بعد نهادی، اداری و فنی گنجانده شده است. این پرسشنامه به منظور بررسی ابعادی که در زیر به آنها اشاره شده است و در سازمانها طراحی شده است. این ابعاد با تاکید بر شماره هر یک از سوالات، به شرح جدول زیر میباشند.
شماره سوالات مربوط به ابعاد پرسشنامه سلامت سازمانی
ردیف
ابعاد
شماره سوالات
1
روحیه
1-8-44-43-41-39-21-15-22
2
تاکید علمی
2-9-16-23-30-31-34-42
3
رعایت
5-12-20-35
4
ساختاردهی
7-14-19-29-40
5
حمایت منابع
3-10-17-24-36
6
نفوذ مدیر
6-13-25-28-38
7
یگانگی نهاد
4-11-18-26-27-32-33-37
در ابعاد یگانگی نهاد (سوالات 11، 18، 26، 27، 32، 33، 37)، در بعد نفوذ مدیر (سوال 38) و در بعد روحیه (سوال 8) نمره گذاری معکوس دارند.
ابعادی که در هر یک از سطوح سه گانه کنترل و مسئولیت سازمانی قرار میگیرند.
ردیف
ابعاد
شماره سوالات
1
نهادی
یگانگی نهادی
2
اداری
نفوذ مدیر، رعایت، ساختاردهی، حمایت منابع
3
فنی
روحیه، تاکید علمی
پرسشنامه 44 سوالی سلامت سازمانی، دارای مقیاس لیکرت(از نوع چهار گزینهای) است. به این نحو که در مقابل هر عبارت، چهار گزینه قرار گرفته که هر گزینه، میزان رویداد هر عبارت را از (1) به ندرت رخ میدهد، (2) گاهی رخ میدهد، (3) زیاد رخ میدهد و (4) بسیار زیاد رخ میدهد، نشان میدهد. هر گروه از سوالات پرسشنامه، یک بعد از ابعاد هفتگانه سلامت سازمانی را میسنجد و مجموع سوالات یک یا چند بعد، یک سطح از سطوح سه گانه کنترل و مسئولیت را میسنجد.
پایایی (اعتبار) و روایی
اعتبار این پرسشنامه از طریق روش بازآزمایی بدست آمده و طی آن، ابتدا پرسشنامه بر روی 40 نفر از معلمان اجرا گردیده و پس از گذشت 20 تا 25 روز، مجدداً بر روی همان گروه 40 نفر معلمان (که به شیوهی تصادفی انتخاب شده بودند)، اجرا شده است و بین نمرات حاصل در دو بار اجرا، ضریب همبستگی محاسبه گردیده است. ضریب اعتبار حاصل 90/0 بوده است که در سطح 001/0 معنیدار میباشد. همچنین ضریب همسانی درونی از طریق محاسبه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. ضرایب آلفای کرونباخ حاصل از محاسبه ضریب همسانی درونی سوالات هر بعد و ضرایب آلفای کرونباخ حاصل از محاسبه ضریب همسانی درونی سوالات سطوح سه گانه (نهادی، اداری و فنی)، در جدول زیر نشان داده شده است.
ضرایب آلفای کرونباخ در تعیین همسانی درونی ابعاد هفتگانه پرسشنامه سلامت سازمانی
ابعاد سلامت سازمانی
روحیه
تاکید علمی
رعایت
ساختاردهی
حمایت منابع
نفوذ مدیران
یگانگی نهادی
ضرایب آلفا
81/0
77/0
78/0
80/0
86/0
75/0
40/0
تعداد سوالات در هر بعد
9
8
4
5
5
5
8
ضریب آلفای کرونباخ در تعیین همسانی درونی سطوح سه گانه پرسشنامه سلامت سازمانی
سطوح سه گانه
فنی
اداری
نهادی
ضرایب آلفا
86/0
90/0
40/0
تعداد سوالات
17
19
8
***********************************
منبع 1: ساعتچی، محمود ؛ کامکاری، کامبیز ؛ عسکریان، مهناز (1389). آزمونهای روان شناختی. نشر ویرایش.
منبع 2: علاقه بند، علی، 1378،سلامت سازمانی مدرسه، فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش، شمارهی 21.
منبع3: شاکری زنگیر، ابراهیم (1393). رابطهی بین راهبردهای مدیریت تعارض و مهارتهای ارتباطی مدیران با سلامت سازمانی در مدارس متوسطه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه محقق اردبیلی.
************************************