بسم الله الرحمن الرحیم
کنترل کیفی
سانتریفوژ-انکوباتور-یخچال-اتوکلاو
دستور العمل فنی سانتریفوژ
سانتریفوژ دستگاهی است که با استفاده از نیروی گریز از مرکز،اجزای یک محلول را که دارای جرم مولکولی متفاوت هستند از هم جدا می کنند.لذا در تهیه ته نشین ادرار،جدا کردن سرم،تهیه فیلترای فاقد پروتءن و موارد دیگر از ان استفاده می گردد.در انتخاب سانتریفوژ مقدلر RCF مهم است.
چگونگی کاربری
سانتریفوژ باید دور از میکروسکوپ و ترازو به صورت کاملاٌ افقی در وسط سکو یا میز آزمایشگاهی (دور از لبه ها)قرار گیردلوله ها به طور موازنه (از نظر وزنی)مقابل هم داخل جایگاه لوله ها(Bucket)قرار گیرند.توسط کلید مخصوص ساعت ،زمان لازم و کلید مخصوص گردش،دور لازم به دستگاه داده می شود و با فشار دکمه start دستگاه شروع به کار کرده و از پایان به طور خودکار خاموش خواهد شد.
نحوه ی نگهداری
پیچ تنظیم سرعت باید به آرامی چرخانده شود.
در صورت استفاده مکرر در طول روز سانتریفوژ باید در فواصل زمانی کوناه(ترجیحاٌ روزانه)با محلول هیپوکلریت سدیم با رقت 1/. تمیز شود.
بازدید ذغال و commutators(سویگرها)هر سه مکاه انجام شود.
کنترل کیفیت
زمان آن باید هر سه ماه یکبار توسط کرونومتر(زمان سنج)کالیبره،مورد کنترل قرار گیرد.
همچنین دور آن را باید توسط دورسنج(تاکومتر)هر سه ماه کنترل کرد.
محدوده مجازات تغییرات به صورت زیر است:
اختلاف دور 5%+-
اختلاف زمان 10%+-
اختلاف دما 2 +-درجه سانتیگراد
ایمنی
هیچگاه نباید سانتریفوژ را در حالی که درب آن باز است روشن نمود.
نباید از سرعت بالاتر از حد لازم استفاده شود.
هرگز قبل از ایست کامل سانتریفوژ،سعی در باز کردن درب آن نشود.
قبل از اطمینان به کارکرد صحیح قفل درب سانتریفوژ،از روشن کردن دستگاه اجتناب گردد.
لوله ها از نظر وجود خراش یا ترک،قبل از روشن شدن سانتریفوژ،کنترل شوند.
در صورت برقرار نبودن توازن و تولید صداهای ناهنجار باید دستگاه را خاموش نموده و همواره از تراز بودن روتورها قبل از روشن کردن دستگاه باید مطمئن شد.
از سانتریفوژ نمودن لوله های حاوی نمونه بدون درپوش خودداری شود.
در صورت شکستگی یا شک درشکستن لوله ها در سانتریفوژ باید دستگاه را خاموش نموده،به مدت 30 دقیقه صبر نمود و سپس اقدام به تمیز کردن و ضد عفونی شود که محلول سفید کننده 10% برای این منظور مناسب است.
اگر شکستگی لوله ها پس از خاموش کردن دستگاه مشخص شد،درب سانتریفوژ باید بلافاصله بسته شده و پس از 30 دقیقه اقدامات لازم صورت پذیرد.
کالیبراسیون
در صورتی که نتایج کنترل کیفی قابل قبول نباشد،دستگاه جهت کالیبراسیون به شرکت پشتیبان فرستاده می شود.
دستور العمل فنی انکوباتور
انکوباتور برای نگهداری سوسپانسیون یا محیط های کشت حاوی میکروب یا نگهداری مواد در برخی آزمایش ها که نیاز به حرارت خاص دارند،استفاده می گردد.
چگونگی کاربری
انکوباتور محفظه عایق بندی شده ای است که برای نگهداری دما و رطوبت تنظیم شده محیط برای رشد میکروارگانیسم ها مورد نیاز است.بعضی انکوباتورها برای نگهداری میزان دلخواه از CO2برای میکروارگانیسم هایی که دی اکسید کربن دوست(Capnophilic)هستند،تجهیز شده اند.
الف-انکوباتور های بدون :CO2
تنظیم کننده دما را روی دمای مورد نظر قرار دهید.
وقتی درجه حرارت به دمای مورد نظر رسید،دما را در روز استفاده روی برگه کنترل کیفی(QC)ثبت کنید.
نمونه ها را به طور ایمن روی سینی ها قرار دهید.
می توانید با قرار دادن یک تشتک پر از آب متناسب با اندازه اتاقک در کف انکوباتور،محیط مرطوب ایجاد نمایید.
ب-انکوباتور های CO2 دار:
سطح دما و CO2 در برگه QC در زمان استفاده از آن،ثبت می شوند.
در صورت اتمام کپسول گاز CO2،تا زمان شارژ مجدد آن می توانیم جهت نگهداری نمونه های نیازمندCO2 از محفظه حاوی شمع( (candle jarبه صورت جایگزین استفاده نماییم.
نحوه نگهداری
تمامی انکوباتور ها باید به طور ماهانه با محلول صابون ملایم تمیز و در صورت لزوم ضد عفونی شوند.
زمانی که دمای انکوباتورهای بدون CO2خارج از محدوده قابل قبول برای واحد مورد نظر باشد،باید به سوپروایزر فنی اطلاع داده شود.
اقدامات اصلاحی مطابق موارد ذیل انجام شود:
منبع برق،پریز برق و کلید های روشن/خاموش بررسی شود.
دمای تنظیمی(Set Point)را بررسی گردد.
اگر دستگاه هنوز درست کار نمی کند،باید به نماینده سرویس دهنده اطلاع داده شود.
تمام عملیات نگهداری،تمیز کردن و تعویض سیلندر باید در جداول مربوطه ثبت گردد.
کنترل کیفیت
حرارت انکوباتور با دماسنج کالیبره،اندازه گیری و به طور روزانه و در دو نوبت بر روی منحنی حرارت ثبت می گردد.
در انکوباتورهری CO2 دار یک کشت از نایسیا گونوره را در انکوباتور قرار داده و هر روز آن را پاساژ و رشد آن بررسی گردد.این ارگانیسم برای رشد به CO2نیاز دارد.
دستور العمل فنی اتوکلاو
اتوکلاو وسیله ای است که با استفاده از حرارت بخار آب تحت فشار،برای سترون کردن محیط های کشت محلول ها،پسماند های آلوده و مواد خشک مورد استفاده قرار می گیرد.
نحوه نگهداری
به طورروزانه :روصفحه کف اتو کلاو را از سوراخ آب گذر اتاقک جدا نموده و کاملاَ تمیز کنید.لوازم فرعی مثل طبقات،Rackها و سینی ها را با آب و صابون بشویید.در پوش چاهک(Screen Plug)را تمیز کنید.قبل از کار،سطح آب ژنراتور را کنترل کنید.نمایشگر ثبت حرارت و فشار را امتحان کنید.
به طور هفتگی:
آب گذر و درز ها را تمیز کنید.سوپاپ اطمینان را بررسی کنید.
به طور ماهانه:قالب ثبت کننده یا نمایشگر (Recorder Pan) را تمیز کنید،هر ماه آب را تمیز نموده و تعویض کنید.
در صورت نیاز(حداقل هر سه ماه): داخل و خارج دستگاه را تمیز کنید.قسمت بیرونی آب گذر را(که آب زائد از آنجا خارج می شود)تمیز کنید.
لاستیک دور درب اتوکلاو را بررسی و در صورت نیاز تعویض نمایید.
هر شش ماه:نگهداری،معاینه و بازرسی تکنیکی دستگاه توسط شرکت پشتیبان انجام پذیرد.
کنترل کیفیت
برای هر بار استفاده
باید از چسب اتوکلاو و نشانگر(اندیکاتور)شیمیایی استفاده کرد.
از دو نوع نشانگر شیمیایی استفاده می شود:
نوار TST
که بر سه عامل زمان،بخار،دما نظارت می کند.
بر چسب Steri-Record
امکان ثبت تاریخ سترون سازی،نام فرد سترون کننده و نام محیط کشت بر روی این برچسب وجود دارد.
برای ثبت نام محیط کشت از علائم اختصاری و برای ثبت نام فرد سترون کننده از شماره استفاده می شود.استفاده از این برچسب به هیج وجه جایگزین استفاده از نوار TST نمی باشد.
به طور هفتگی بر حسب روز های کاری استفاده از اتوکلاو
باید از اندیکاتور بیولوژیک شامل نوار اسپور دار یا ویال باسیلوس استئاروترموفیلوس استفاده و صحت دماسنج را کنترل نمود.باید فشار لازم حدود 1/5 بار نیز در دمای مطلوب در هر بار استفاده مد نظر قرار گیرد.
نکته مهم:چسب اتو کلاو به هیج وجه جهت کنترل کیفی کاربرد ندارد و فقط نشانه ای است از اینکه آیا بسته مورد نظر داخل دستگاه قرار گرفته است یا خیر.
کالیبراسیون
طبق دستور العمل دستگاه انجام می گیرد.
دستورالعمل فنی یخچال
از یخچال برای نگهداری نمونه ها و محلول های مختلف در برودت 2-8 درجه سانتی گراد استفاده می گردد.معمولاً بر روی نمونه ها و محلول ها در اثر رشد میکروبها واکنش های شیمیایی صورت می پذیرد که سرد کردن و انجماد،این واکنش را به تاًخیر می اندازد.
چگونگی کاربری
یخچال باید در سطح کاملاً افقی و در سردترین قسمت ساختمان به دور از گرما و آفتاب قرار گردد و طوری در کنار وسایل باشد که فضای کافی در پشت و دو طرف وجود داشته تا هوا کاملاً از پشت و اطراف آن جریان پیدا کند.
درب یخچال باید پس از هر بار استفاده کاملاً بسته و دمای آن تقریباً 4 درجه سانتی گراد و بین 2-8 درجه سانتی گراد باشد.لازم به ذکر است که دمای قابل قبول برای فرآورده های خونی 1-6 درجه سانتی گراد است.
جهت کنترل دما می توان از دماسنج مایع در شیشه استفاده نمود.چیدمان مواد داخل یخچال باید به نحوی باشدکه کیت ها با کمی فاصله از یکدیگر و از دیواره جانبی قرار گیرند.
نحوه نگهداری
نگهداری مداوم:
در صورت وجود آب در کف یخچال باید روزانه تمیز شود(با محلول بی کربنات سدیم رقیق).
در صورت آلودگی با مایعات بیولوژیک با محلول سفید کننده 10% باید ضد عفونی و تمیز شود.
یخچال از بیرون نیز تمیز شود.
نگهداری ماهانه:
یخچال تمیز شده و برفک آن ذوب شود.در صورتی که ضخامت یخ قبل از پایان ماه به 6-10mm برسد باید ذوب گردد.
توصیه می شود تمامی عملیات نگهداری،تعمیرات،نظافت،ضدعفونی،آب کردن برفک با ذکر تاریخ برای تمامی یخچال ها ثبت گردد.
غبار روی مبرد روبیده شود.
لاستیک دور درب یخچال کنترل شود.
توجه:برای جدا کردن یخ از یخچال نباید از اجسام تیز استفاده نمود و باید اجازه داد یخ به خودی خود ذوب گردد.پس از پایان کار مدت زمان بازیابی یخچال 2 ساعت می باشد که پس گذشت این مدت زمان می توان مواد و کیت ها را داخل یخچال برگرداند.
تمامی ظروف و مواری که در یخچال ها نگهداری می شوند باید به صورت واضح و روشن با نام علمی و اطلاعات مربوط به محتویات ،تاریخ نگهداری ونام کسی که آنها را انبار کرده بر چسب بخورند.
Refrence:
از کتاب الزامات آزمایشگاه و دستور الهمل فنی تجهیزات
اینترنت