عنوان:
نقد شوندگی در بازارهای مالی
تعریف نقدشوندگی:
نقدشوندگی ،توانایی بازار برای جذب حجم عظیم معاملات بدون ایجاد نوسان بیش از اندازه در قیمت تعریف می شود علاوه بر این ویژگی اصلی بازارههای نقد اندک بودن فاصله بین قیمت های پیشنهادی خرید و فروش است .
بطور کلی نقدشوندگی به عمق، عرض (گستره) انعطاف پذیری و سرعت معاملات بستگی دارد
عمق بازار : تاثیر معاملات با حجم زیاد بر قیمت
عرض بازار : نسبتی از کل بازار است که در حرکت قیمتی صعودی و نزولی بازار مشارکت دارد (شاخص متداول اندازه گیری فاصله بین قیمت های پیشنهادی خرید و فروش است)
انعطاف پذیری : بازار انعطاف پذیر ، بازار توانمندی است که در آن قیمت ها در مدت زمان کوتاهی به میانگین یا مقدار منطقی خود باز می گردد.
زمان: سرعت جذب معاملات توسط بازار (در یک بازار نقد معاملات با کمترین وقفه زمانی ممکن اجرا می شوند.
دیدگاهها :
از دیدگاه کلان وجود بازار های سرمایه با نقد شوندگی بالا برای تخصیص کارای سرمایه ضروری است از دیدگاه خرد بازار سرمایه نقد امکان دسترسی سرمایه گذاران مختلف با استراتژی های معاملاتی متنوع را فراهم میاورد
نقد شوندگی عاملی مهم در رشد و توسعه بازارها (سرمایه گذاران به بازار های رو می آورند که از نقد شوندگی بالاتری برخوردار باشند)
نقدشوندگی بازار عامل ثبات سیستمهای مالی ( از طریق جذب شرکتهای با کیفیت)
افزایش اعتماد سرمایه گذار و جذب سرمایه از سایر بازارها
تاثیرات مثبت و منفی اقتصاد جهانی بر نقد شوندگی:
تهدیدی که همگام با جهانی شدن بازارها متوجه بازارهای کوچک و کمتر توسعه یافته است
کاهش نقدینگی در بازارهای محلی و انتقال آن به بازارهای بزرگتر
سرعت در پذیرش ساختارههای پیچیده و استاندارههای جهانی
افزایش اطمینان سرمایه گذار و رشد ثبات در بازارهای مالی نوظهور
جذب سرمایه خارجی به دلیل وجود فرصتهای سود اوری غیر متعارف
نقدشوندگی در بازارههای ثانویه :
در موفقیت عرضه های عمومی نقش تعیین کننده ای دارد
موجب کاهش هزینه و ریسک پذیره نویسان و بازار سازان می شود .
هزینه سرمایه گذاران از طریق کاهش دامنه نوسان و هزینه های معاملات کاهش می بابد
موجب کارایی بازار سرمایه می گردد
موجب کاهش هزینه سرمایه ناشران می گردد
امکان دسترسی سرمایه گذاران مختلف با استراتژی های معاملاتی گوناگون فراهم می گردد
سیاه چال های نقد شوندگی:
جدی ترین ریسک های نقد شوندگی از پدیده یی نشات می گیرند که اصطلاحا سیاه چال های نقدشوندگی نامیده می شوند . در این شرایط معامله گران تمایل دارند به طور همزمان در یک سمت بازار (سمت خرید و یا فروش) قرار گیرند این وضعیت می تواند به علل ذیل باشد:
استفاده همه معامله گران از مدل های یکسان
قرار گرفتن تحت قوانین و مقرارات یکسان
یا به واسطه یک رفتار گروهی
معامله گراران دارای اهداف بلند مدت نباید از واکنش های بیش از حد و کوتاه مدت فعالان در بازار تاثیر بپذیرند
تاثیر نهادهای مالی در نقدشوندگی:
بازار گردان : بازار گردانان عهده دار حفظ ثبات و سلامت بازار سرمایه و به حداقل رساندن نوسان قیمت اوراق بهادار مورد معامله و همچنین افزایش نقد شوندگی و سیال بودن بازار هستند.
صندوقهای سرمایه گذاری پوششی
مدیریت سرمابه بلند مدت
تاثیر بازارهای مالی(تامین نقدینگی شرکتها بر نقد شوندگی)
نرخ تامین مالی بروکراسی و مراحل اداری و قانون تامین مالی
سیاست های دولت (بانک مرکزی) در خصوص افزایش و یا کاهش نقدینگی
میزان وام دهی بانکها
نرخهای بهره (بانک ها)
بازدهی اوراق و بازارهای موازی
اثرات تصمیمات شرکتها در نقد شوندگی:
سیاست های تقسیم سود شرکتها و استراتژی آنها
ساختار سرمایه شرکت
میزان سرمایه شرکت
رابطه ساختار مالکیت و نقدشوندگی سهام
میزان گردش مالی شرکت ها
بازار سرمایه و نقد شوندگی :
اندازه بازار و ارزش آن
ضریب نفوذ بازار سرمایه در خانوار
آیین نامه ها و قوانین (حجم مبنا، دامنه نوسان ، ساعات معاملات ،شفاف سازی، نظارت ، اندازه هر بلوک)
ویژگی های بازار های با نقد شوندگی بالا :
اندک بودن فاصله بین قیمتهای پیشنهادی خرید و فروش( کاهش هزینه انجام معاملات ،نه به معنای کارمزد معاملات)
کاهش هزینه سرمایه گذاران (از طریق کاهش نوسان و کاهش هزینه های معاملاتی )
فراهم نمودن امکان دسترسی به سرمایه گذاران مختلف که استراتژی های معاملاتی متنوع دارند
عوامل موثر بر نقد شوندگی در بازارههای مالی:
سیاستهای مالی
ساختار مقرراتی
ساختار خرد بازار
زیر ساختهای معاملاتی
تنوع محصولات و خدمات و ابزارههای مالی
تنوع و گستردگی سرمایه گذاران با استراتژی های گوناگون
مجموعه عوامل فوق می توانند از طریق کاهش هزینه های معاملاتی ، تسهیل در انجام معامله و تسویه به هنگام ، موجب کاهش اثرات معاملات با حجم زیاد بر قیمت های بازار گردیده و میزان نقد شوندگی را افزایش می دهد.
ساختار خرد بازار :
ساختار خرد بازار عناصر ذیل را شامل می شود:
سیستمهای اجرای معاملات
هزینه های معاملات
مکانیسم کشف قیمت
شفافیت اطلاعات معاملات
نظارت بر انجام معاملات
عوامل موثر بر نقد شوندگی در بورس :
حجم مبنا به عنوان عامل کاهش نقد شوندگی
دامنه نوسان به عنوان عامل کاهش نقد شوندگی
نقد شوندگی در تضاد با ریسک گریزی است
نقدشوندگی بالا در سهام با ریسک پایین مساوی با سود کم
عدم تقارن اطلاعات
تنوع محصولات و ابزار های مالی و پوشش ریسک
اجرای اصول حاکمیت شرکتی
ریسک مدل و نقدشوندگی:
ریسک ناشی از مدل های است که موسسه مالی به منظور ارزش گذاری مشتقات از انها استفاده می کنند
ریسک نقد شوندگی :ریسک وقوع موقعیتی است که در آن خریدار و یا فروشنده کافی در بازار وجود ندارد تا موسسه مالی بتواند معاملات دلخواه خود را انجام دهد
تمرکز مالکیت :
افزایش نقدشوندگی مستلزم سهام شناور آزاد کافی در بازار سهام به منظور معامله فعالانه آن توسط سرمایه گذاران به ویژه سرمایه گذاران نهادی است
درصد مالکیت دولت نقش تعیین کننده در سهام شناور آزاد و درجه نقد شوندگی دارد .
تنوع و تعداد سرمایه گذاران داخلی و خارجی بر نقدشوندگی بازار موثر است
صندوق های سرمایه گذاری و سرمایه گذاران نهادی با اتخاذ استراتژی خود بر سطح نقدشوندگی تاثیر گذار هستند.
عوامل مرتبط با نقدشوندگی در بازار مختلف
میزان سهام شناور آزاد
استراتژی نگهداری سهام
محدودیت مالکیت اشخاص خارجی
محدودیت های قانونی مربوط به درصد مالکیت برخی از سهامداران حقیقی و حقوقی (همانند قانون حداکثر 10% در بانک ها )
واسطه های خارجی و قابلیت معامله سهام یک شرکت در بیش از یک کشور و منطقه جغرافیایی
دسترسی به بازار
ازاد سازی حساب سرمایه (در شرایط بحران ، عادی نتایج متفاوتی در پی دارد)
هزینه های معامله (فرصت های اربیتراژ)
زیر ساختهای معاملاتی(ساعات معاملات اینترنتی )
محصولات مالی (ابزار مشتقه ، قرار دادهای آتی ، صندوق های قابل معامله در بورس ، صندوق های پوشش ریسک
پذیرش متقابل
مشارکت سرمایه گذاران جزء
تجدید ساختار بورس ها (فعالیت بازار گردان ، مشاوران، پوشش دهندگان ریسک ، موسسات رتبه بندی )
راهبری شرکتی
سهولت ارتباط بین بازارها
کیفیت شرکت های پذیرفته شده در بورس
کاربردهای نقدشوندگی در ارزش گذاری شرکت ها:
در برخی از ارزش گذاری ها می توانیم فرض کنیم که شرکت عملیات خود را متوقف و سهام را به برنده مزایده می فروشد این فرایند ارزش نقد شوندگی نامیده می شود که به دو شیوه عمل می گردد:
شیوه مبتنی بر ارزش دفتری دارایی ها که نسبت به تورم طی دوره نگهداری دارایی ها تعدیل می شود
براورد ارزش بر پایه قدرت کسب درامد دارایی ها ( ابتدا جریانهای نقدی مورد توقع از دارایی ها را براورد نموده و سپس این جریانهای نقدی را به زمان حال با استفاده از نرخ مناسب تنزیل کنیم )
نرخ تنزیل عدم نقد شوندگی ( بسیاری از شواهد مربوط به نرخهای تنزیل عدم نقد شوندگی از بررسی سهام غیر قابل معامله در شرکت های سهامی عام پدید می آید)
سطح مورد انتظار نقد شوندگی می تواند قیمت ها و در نتیجه نرخ های بازده مورد انتظار را تحت تاثیر قرار دهد( سرمایه گذاران ممکن است در قبال ریسک نقد شوندگی متقاضی پاداش اضافی/ صرف ریسک نقد شوندگی باشند)
اثر قصور شرکت و نقد شوندگی
چشم پوشی معامله گران نهادی بزرگ از شرکت های کوچک
چون در باره شرکتهای کوچک اطلاعات کمی وجود دارد ،این کمبود اطلاعات شرکتهای کوچک را به سرمایه گذاری های ریسکی با بازدهی غیر متعارف تبدیل می کند (این بازده بهتر پاداش ریسک مرتبط با اطلاعات محدود است ).
در قصور شرکتی شرکتها بر مبنای تعداد موسسات نگهدارنده سهام به شرکت های رصد شده بالا ،رصد شده متوسط و گروه چشم پوشی شده تقسیم می گردند از این نظر صرف قصور شرکتی به هیچ وجه نشان دهنده ناکارایی بازار نیست،بلکه نوعی صرف ریسک محسوب می گردد.
نقدشوندگی موثر بر بازده مورد انتظار دارایی ها :
هزینه های معاملاتی که با شکاف پیشنهادی خرید و فروش ایجاد می شود
ریسک نقد شوندگی که از کواریانس بین تغییرات در هزینه نقد شوندگی دارایی با تغییرات در هزینه نقد شوندگی شاخص بازار و نرخ بازده شاخص بازار حاصل می گردد.
از نگاه اکثر صاحب نظران بهترین معیار برای امدازه گیری هزینه عدم نقد شوندگی را آمیهود پیشنهاد کرده است .
این معیار عدم نقد شوندگی ، بر مبنای تاثیر قیمتی هر واحد از مبادلات در سهام است و می تواند برای براورد هزینه نقد شوندگی و ریسک نقد شوندگی استفاده شود .
معیار آمیهود {(بازده سهام) ارزش مطلق/ حجم دلاری}* میانگین روزانه ماهانه = معیار عدم نقد شوندگی = ILLIQ
با تشکر از توجه شما