موسسه
توسعه صنعت سرمایه گذاری ایران
بررسی بورس اوراق بهادار تهران از دریچه ورود شرکت ها به بورسهای منطقه ای و بین المللی با هدف توسعه منطقه ای و بین المللی
اهداف مطالعه
1- بررسی بازارهای سرمایه بین المللی با هدف شناخت روند بازدهی و جریانات سرمایه در جهان
2- معرفی و شناخت پذیرش چندگانه شرکتهای بورسی و ثبت در بورس های دیگر کشورها
3- بررسی دلایل ، تبعات و اثرات پذیرش های چند گانه
4- مطالعه علل و متغیرهای تاثیرگذار در پذیرش در بورسهای خارجی
5- بررسی عوامل مهم جهت حضور شرکتهای ایرانی در بورسهای بین المللی
مروری بر بازارهای سرمایه در جهان
جهانی شدن بازارهای مالی به معنای:
افزایش گردش سرمایه از طریق پذیرش شرکتها در بورسهای کشورهای مختلف
ارتباط آزاد بین بازارهای مالی
حضور بیشتر شرکت ها در سطح بین المللی
بازارهای نوظهور از دهه 90 به بعد به عنوان یکی از مهم ترین مراکز جذب سرمایه در جهان تلقی می گردند.
ویژگی بازارهای نوظهور
وجود انواع مختلف ریسک (اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی)
ناکارآمدی قانونی و مدیریتی در بازار سرمایه
شیوه های نامطمئن اطلاع رسانی
وجود بازدهی های غیر عادی
وجود ظرفیتهای خالی برای توسعه
حضور مستمر و طولانی مدت در سطح بین المللی در صورت حفظ شرایط موجود با تردید مواجه گردد.
تمایل شرکتهای خارجی برای پذیرش و یا ثبت متقابل کاهش یابد.
جهانی سازی به کندی صورت گیرد.
تمایل گسترده برای سرمایه گذاری در صورت ایجاد بستر و شرایط مناسب وجود داشته باشد .
مروری بر بازارهای سرمایه در جهان
سهم ارزش جاری سهام از تولید ناخالص داخلی 2003
در سال 2005
ارزش بازار سهام شرکت ها در بورسها بیش از 45 تریلیون دلار
حجم معاملات 41 تریلیون دلار
40000 شرکت قابلیت معامله داشته اند.
4 تریلیون دلار سرمایه در سال های 1995 تا 2000 نقل و انتقال یافته است.
در بازارهای نوظهور سهم بورس در تشکیل سرمایه از 6 درصد در سال 1998 به 12 درصد در سال2003 رسیده است.
تامین منابع مالی در بازارهای بین المللی به میزان 598 میلیارد دلار بوده که شامل اوراق قرضه (51 درصد)، وام های بانکی (36 درصد) و سهام 13 درصد بوده است.
مروری بر بازارهای سرمایه در جهان
سیاست گذاری های کلی جهت توسعه و رشد بورسها طی دهه گذشته
تنظیم استراتژی شرکتها براساس پتانسیل های تجاری
تعدیل قواعد داد وستد برای انواع زمینه های معاملاتی بالقوه و معاملات اوراق بهادار
آموزش کارکنان و سرمایه گذاری در زیرساختهای بازار سرمایه
ارتقاء سطح تجارت مالی با استفاده از جدیدترین فن آوری های کامپیوتری و ارتباطات
ایجاد انگیزه لازم برای آموزش و بهبود مدیریت ریسک از طریق گسترش بازارها بر پایه ابزارهای مشتقه
حمایت از حقوق بازنشستگان و تاکید بر پس اندازهای این گروه
همکاری و مشارکت مالی از طریق ارائه وام های بانکی به بازار سرمایه
گسترش فزاینده سرمایه گذاری، معاملات فرامرزی و توسعه پذیرش شرکتها در سطح بین المللی
روند تشکیل سرمایه در بازارهای اوراق بهادار
نسبت تشکیل سرمایه از تولید ناخالص ملی کشورهای عضو فدراسیون جهانی بورسها
مروری بر بازارهای منطقه
عربستان
در دوره زمانی اول ژانویه 2000 تا آخر نوامبر سال جاری این بازار 698.46% رشد داشته است.
بخش خصوصی حدود 52% از ارزش بازار سهام را در اختیار دارد. سرمایه گذاران خارجی نیز از طریق خرید و فروش سهام صندوق های مشترک سرمایه گذاری در این بازار نقش قابل توجهی دارند.
اردن
197 شرکت در 4 گروه اصلی در بورس اردن فعالیت دارند. در دوره 4 ساله 2000 تا 2004 این بازار توانسته حدود 1033% در ارزش معاملات رشد داشته باشد. شاخص بورس اردن نیز از اول ژانویه 2003 تا آخر نوامبر سال جاری بطور متوسط روزانه حدود 0.24% بازده و 1.16% ریسک داشته است. در 8 ماه نخست سال جاری بطور متوسط حدود 42% سهام این بازار در تملک سرمایه گذاران خارجی بوده است.
مروری بر بازارهای منطقه
بحرین
بازار بحرین 45 شرکت را در 8 گروه اصلی در خود جای داده است.
در دوره زمانی سال 2000 تا سه ماهه سوم سال جاری 148% رشد داشته است.
حجم معاملات این بازار در سه ماهه سوم سال جاری 296.7 میلیون سهم بوده که نسبت به سال 2000، حدود 30% کاهش نشان می دهد.
بورس بحرین اولین بورس منطقه می باشد که به سرمایه گذاران کشورها در حوزه خلیج فارس حق مالکیت تا سقف 100% و به سایر خارجی ها تا 49% را داده است.
هم اکنون حدود نیمی از ارزش این بازار متعلق به سهامداران بحرینی، حدود 35% متعلق به سهامداران کشورهای حوزه خلیج فارس و حدود 11% متعلق به سهامداران خارجی می باشد.
مروری بر بازارهای منطقه
ابوظبی
بورس ابوظبی 56 شرکت را در پنج گروه اصلی در خود جای داده است.
از نظر ارزش معاملات در سال 2004 حدود 2960% نسبت به سال 2001 رشد داشته حجم معاملات نیزحدود 5004% رشد را نشان میدهد. همچنین تعداد معاملات در سال 2004 به 83348 مورد رسید که نسبت به سال 2001، 1359% رشد کرد.
شاخص این بازار نیز در سال 2004 نسبت به سال 2001، 142 درصد رشد داشته است.
مروری بر بازارهای منطقه
در سال 2005 بورس دبی در تعداد معاملات حدود 17502% رشد، درحجم معاملات در حدود 74658% و در ارزش معاملات 700062% رشد نسبت به سال 2000 داشته است.
مروری بر بازارهای منطقه
پذیرش چندگانه یا ثبت در بورسهای خارجی
منظور از پذیرش شرکت در بورسهای خارجی، گذراندن مراحل قانونی ثبت و پذیرش یک شرکت در بورسی غیر بورس کشور مادر است که قابلیت معامله در آن بازار را دارا باشد.
سهم شرکت های بین المللی در کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه یافته کمتر است.
شرکت های پذیرفته شده در بورس کشورهای کمتر توسعه یافته تقریبا نصف کشورهای توسعه یافته می باشند .
درکشورهای کمتر توسعه یافته، حرکت به سمت پذیرش چندگانه کمتر بوده است.
در سال 2002 ارزش بازار شرکت های کشور های در حال توسعه که توانسته اند در خارج از آن بازار پذیرفته شوند بیش از 50 درصد ارزش بازار داخلی بوده است.
روند شرکت های جدید پذیرفته شده در بورس های خارجی
ترکیب شرکتهای ثبت شده در بورسهای خارجی از نظر نوع صنعت
بسیاری از شرکت های بین المللی در بخش های تولیدی، خدماتی و مالی بوده فعال بوده اند.
شرکت های فعال در بخش حمل ونقل، انرژی و خدمات عمومی توانسته اند نسبت به سایرین پذیرش چندگانه بیشتری داشته باشند.
شرکت های بین المللی در کشورهای توسعه یافته بیشتر از بخش تولیدی و خدماتی هستند.
در کشورهای در حال توسعه تمایل بیشتری به بخش های تولیدی، مالی و خدمات عمومی دارند.
شرکت های بین المللی در کشورهای توسعه یافته نسبت به کشورهای در حال توسعه تمایل بیشتری به افزایش اندازه و ارزش دارند و نسبت فروش خارجی آنها نیز بالاتر است.
میزان رشد فروش و بازده دارایی در شرکت های بین المللی در کشورهای در حال توسعه نسبت به کشورهای توسعه یافته از درصد بالاتری برخوردار است.
نتایج مطالعات Claessens(2004)
نتایج مطالعات Claessens(2004)
شرکت های بین المللی بزرگتر بوده و ارزش، رشد و بازده دارایی بالایی دارند. همچنین در سطح بین المللی، این شرکت ها نسبت به شرکت های داخلی از حجم معاملاتی بالاتری برخوردارند.
اندازه شرکت های بین المللی تقریبا چهار برابر (840 میلیون دلار در مقابل 220 میلیون دلار) شرکت های داخلی است.
تفاوت شرکت های بین المللی در زمان قبل و بعد از بین المللی شدن Claessens(2004)
اندازه دارایی
توسعه یافته در حال توسعه
فروش خارجی
توسعه یافته در حال توسعه
بازده دارایی
توسعه یافته در حال توسعه
نسبت بدهی ها به دارایی ها
توسعه یافته در حال توسعه
نتایج مطالعات تجربی Pagano، Roell، Zechner، Pulatkonak and Sofianos، Sarkissan and Schill، Reese and Weisbach
شرکتهای پذیرش شده در بورسهای آمریکایی اغلب دارای پتانسیل رشد بالا و تکنیک برتر بوده اند و در مقابل شرکتهای ثبت شده در بورس های اروپایی رشدی فراتر از میانگین جامعه خود نداشته اند.
فاصله جغرافیایی از آمریکا و حجم معاملات می توانند توضیح دهنده پذیرش شرکتها در بورس آمریکا باشند.
ارتباطات تجاری و زبان عوامل مهم پذیرش در بورسهای دیگر است.
حاکمیت شرکتی ضعیف در کشور مادر عامل مهمی برای تمایل شرکتها به پذیرش در بورسهای نیویورک و نزدک است.
تبعات و منافع پذیرش به عنوان محرکی برای شرکتها
افزایش حجم معاملات
استفاده از فرصتهای برتر تامین مالی و توسعه امکانات بازپرداخت بدهی ها
افزایش استانداردهای افشا اطلاعات و تحکیم حاکمیت شرکتی
افزایش قدرت نقد شوندگی سهم
ایجاد قدرت رقابتی بیشتر با دیگر سهام شرکتها
افزایش گردش مالی سهام ناشی از وجود سهامداران بیشتر
کاهش فاصله قیمت خرید و فروش در بازار مادر
افزایش حجم معاملات
جذب سرمایه به دلیل شهرت محصولات تولیدی یا تبلیغ برند
افزایش فروش محصول در بازارهای خارجی
عوامل موثر در پذیرش های چندگانه Portes and Rey، Parlour، Chemmanur and Fulghieri، Levine and Schmukler، Moel
عوامل محیطی مانند اندازه بازار، فاصله، انتقال اطلاعات، تقارن اطلاعاتی بین سرمایه گذاران داخلی و خارجی و بهره وری معاملات از عوامل اصلی تعاملات بین المللی هستند.
رقابت بین هزینه های ثابت ثبت شرکت در بورسها و هزینه های جاری از عوامل اثر گذار بر پذیرش های چند گانه محسوب می شوند.
سیر تکاملی بازارهای اوراق بهادار در جهان به همراه توسعه فرایند جهانی شدن و تحولات دستیابی به تکنولوژی برتر عواملی هستند که فرایند پذیرش شرکتها در دیگر بورسها را خود به خود تقویت می کند.
میزان حمایت از سرمایه گذاران در کشورهای مقصد و وجود نظام اداری و قضایی مناسب و زبان مشترک از دیگر عوامل موثر است.
برای حضور در بورسهای خارجی باید موارد زیر مد نظر قرار گیرند:
نقدینگی
اندازه بازار
سطح تحلیل کارشناسان
موقعیت و شرایط رقبا
استانداردهای حسابداری
متغیرهای قانونی
اشتراکات فرهنگی
موسسه
توسعه صنعت سرمایه گذاری ایران