بسم الله الرحمن الرحیم
مفهوم سازی بنیادی
عناوین:
اجزای نظریه مفهوم سازی بنیادی
پارادایم و معرفت شناسی غالب در نظریه مفهوم سازی بنیادی
فرایند پژوهش با رویکرد نظریه مفهوم سازی بنیادی
ویژگی های نظریه مفهوم سازی بنیادی
نقاط قوت و ضعف نظریه مفهوم سازی بنیادی
نظریه مفهوم سازی بنیادی چندگانه
تاریخچه:
این نظریه را نخستین بار گلاسر و استراوس (1967)، در کتاب «کشف نظریه مفهوم سازی بنیادی» مطرح کردند.
اجزای نظریه مفهوم سازی بنیادی:
سوال پژوهش مفاهیم مقوله قضیه نظریه
مفاهیم:
جمع آوری داده های اطلاعاتی جدول بندی تعیین نکات کلیدی کد گذاری مفهوم
مقوله ها:
تجریدی تر از مفاهیم
از کنار هم قرار گرفتن چند مفهوم تشکیل می شوند
شالوده نظریه
منابع ممکن برای ایجاد مقوله ها:
سازه های شعوری خود تحلیلگر
اصطلاحاتی که از پیشینه های فنی و تخصصی بیرون می آید
زبانی که بوسیله آگاهی دهندگان بکار می رود
ضمیمه ها:
روابط تعمیم یافته بین یک مقوله و مفاهیم آن و بین مقوله های معین
پارادایم و معرفت شناسی غالب در نظریه مفهوم سازی بنیادی:
پارادایم:
مجموعه ای از اصول بنیادی است که اصول نهایی و اولیه
پژوهش و آموزش را تعیین می کند.
پارادایم ساخت گرایی:
بیانگر نوعی پارادایم است که پیش فرض آن حرکت از واقع گرایی هستی شناسانه
به نسبی گرایی هستی شناسانه است.
در این پارادایم دانش مرکب از سازه هایی است که درباره آنها نوعی اجماع نسبی
میان کسانی که صلاحیت تفسیر اساسی سازه را دارند وجود دارد.
فرایند پژوهش با رویکرد نظریه مفهوم سازی بنیادی:
این رویکرد چهار مرحله دارد:
طرح پژوهش
گردآوری و تنظیم داده ها
تحلیل داده ها
بررسی روایی و اعتبار پژوهش
مرحله طرح پژوهش:
نخستین گام، تعریف سوالاتی منعطف از مساله است.
مرحله گردآوری و تنظیم داده ها:
جمع آوری داده ها بصورت کمی و کیفی و تشکیل پایگاه داده
جمع آوری و تحلیل داده ها باید همزمان صورت بگیرد
مرحله تحلیل داده ها:
کد گذاری باز
کد گذاری محوری
کد گذاری انتخابی
کد گذاری باز:
بررسی، مقایسه، مفهومی کردن ومقوله بندی داده ها
هدف: تولید مقوله های مختلف برای بخش های داخل متن
تفکیک داده ها به مفاهیم ومقوله ها
محصول این مرحله مفاهیم هستند.
کد گذاری محوری:
ایجاد مقوله های اصلی و فرعی
درک عمیق تری از روابط بین پدیده ها
هدف اصلی: برقراری ارتباط بین فرآیند و ساختار
مرحله بررسی روایی و اعتبار پژوهش:
ویژگی های نظریه مفهوم سازی بنیادی:
استفاده از مشاهدات میدانی، مصاحبه،یادداشتهای روزانه و … برای جمع آوری داده ها
استفاده از داده های کمی یا ترکیب فنون تحلیلی کمی و کیفی
تفسیر آنچه که مشاهده، شنیده و خوانده می شود.
ویژگیهای افرادی که در این نوع پژوهش شرکت میکنند:
داشتن دانش مربوط به پدیده پژوهش شونده
تمایل به شرکت در پژوهش
داشتن دقت کافی برای شرکت در پژوهش
بیان دیدگاه های خود
چگونگی ارزیابی و قضاوت راجع به نظریه:
تناسب
درک پدیده
تعمیم پذیری
اقدام عملی
نقاط قوت و ضعف نظریه مفهوم سازی بنیادی:
قوت: تحلیل داده به شکلی نظام مند
نمونه گیری نظری جایی که داده های جدید برای غنی سازی استنتاج نظریه گردآوری می شوند
نظریه مفهوم سازی بنیادی چندگانه:
با تشکر از توجه شما