بسم الله الرحمن الرحیم
موضوع کنفرانس: اقلیم معتدل و مرطوب
استاد مربوطه: مهندس
گرداورندگان: س.ح
سال تحصیلی: 94-93
ویژگیهای اقلیمی: کرانه جنوبی دریای خزر از پرباران ترین و سرسبز ترین مناطق اقلیمی ایران است، این منطقه با وجود عرض نسبتا کم از دو ناحیه مجزا تشکیل شده که یکی از این نواحی، ناحیه ای جلگه ای شکل است که به صورت نوار باریکی در امتداد دریا گسترش یافته که این منطقه کشتزارهای وسیع و شهرهای بزرگ را در خود جای داده است و ناحیه دیگر این کناره، منطقه ی کوهستانی شمال سلسله جبال البرز است که پوشیده از درختان جنگلی می باشد که در بیشتر مناطق و خصوصا در مناطق مرکزی و شمال غرب فاصله این رشته کوه تا دریا از چند کیلومتر تجاوز نمی کند.
خصوصیات آب و هوایی این منطقه را می توان بدین صورت تشریح کرد: – بارندگی زیاد در تمام فصول سال، بالخصوص در پاییز و زمستان؛ – رطوبت نسبتا زیاد در تمام فصول سال؛ – اختلاف کم درجه حرارت بین شب و روز؛ – پوشش گیاهی وسیع؛
جهت وزش باد در روز و شب
بازشوها تناسبات زیاد وجود باز شوها در تمام جبهه های ساختمان
مصالح مصرفی
مصالح سبک با ظرفیت حرارتی پایین : چوب ، ساقه ی برنج
داکت داکت وظیفه ی تهویه ی هوا در ساختمان را به عهده دارد. علی الخصوص در مواقعی که توانایی ایجاد پنجره در دیوارها وجود ندارد و یا ساختمانی چند طبقه با فضاهای بزرگ و مرکزی داشته باشیم داکت این وظیفه را باجمع آوری هوای گرم و مرطوب ازکل ساختمان و انتقال آن به هوای آزاد انجام می دهد.
ویژگیهای معماری بومی در مناطق معتدل و مرطوب: – در نواحی بسیار مرطوب کرانه های نزدیک دریا برای حفاظت ساختمان از رطوبت بیش از حد زمین خانه ها بر روی پایه های چوبی ساخته شده اند، ولی در دامنه کوهها که رطوبت کمتر است، خانه ها بر روی پایه هایی از سنگ و گل و در پاره ای وارد بر روی گربه روها بنا شده اند.
– برای حفاظت اتاقها در برابر باران، ایوانکهای عریض و سرپوشیده ای در اطراف اتاقها ساخته اند. بین فضاها در بسیاری از ماههای سال برای کار و استراحت و در پاره ای مواقع برای نگهدای محصولات کشاورزی قرار می گیرند.
– بسیاری از ساختمانها با مصالحی با حداقل ظرفیت حرارتی بنا شده اند و در صورت استفاده از مصالح ساختمانی سنگین، ضخامت آنها در حداقل میزان ممکن حفظ شده است، در این مناطق بهتر است از مصالح ساختمانی سبک استفاده شود، چون زمانی که نوسان دمای روزانه هوا کم است، ذخیره حرارت هیچ اهمیتی ندارد و مصالح ساختمانی سنگین تا حدود زیادی تاثیر تهویه و کوران را که یکی از ضروریات در این منطقه است را کاهش می دهند.
– در تمام ساختمانهای این مناطق، بدون استثنا از کوران و تهویه طبیعی استفاده می شود. به طور کلی، پلان ها گسترده و باز و فرم کالبدی آنها بیشتر شکلهای هندسی، طویل و باریک است. به منظور حداکثر استفاده از وزش باد در ایجاد تهویه طبیعی در داخل اتاقها، جهت قرارگیری ساختمانها با توجه به جهت وزش نسیم های دریا تعیین شده است. در نقاطی که بادهای شدید و طولانی می وزد، قسمتهای رو به باد ساختمان ها کاملا بسته است.
– به منظور استفاده هر چه بیشتر از جریان هوا، همچنین به دلیل فراوانی آب و امکان دسترسی به آن در هر دو نقطه، ساخمان ها به صورت غیر متمرکز و پراکنده در مجموعه سازماندهی شده است. – به دلیل بارندگی زیاد در این مناطق، بامها شیب دار است و شیب بیشتر آنها تند است.
بافت شهری> در مناطقی که در نزدیکی ساحل دریا باشند و یا مقدار بارندگی در آن مکانها زیاد است، وجود رطوبت هوا از جمله مشکلات عمده می باشد. هوای مرطوب از هوای خشک سنگین تر است و در قسمت زیرین هوای خشک قرار می گیرد. لذا اگر فضاهای شهری محصور باشند و کوران هوا و باد در آنها جریان نداشته باشد، در سطح شهر کلیه این فضاها از هوای مرطوب انباشته خواهد شد و تنفس و فعالیت بسیار طاقت فرسا خواهد گردید. به همین دلیل باید از جریان هوا حداکثر استفاده صورت گیرد تا از ساکن شدن رطوبت بیش از حد در فضاهای شهری جلوگیری شود.
لذا ساختمانها در این مناطق مجزا از هم ساخته می شوند، با حیاطها و فضاهای باز و وسیع و حصار دور این فضاها اغلب کوتاه تر از قد انسان است. دلیل این امر همان استفاده از جریان هواست، تا از میان ساختمانها عبور کرده و هوای مرطوب و راکد را با خود به بیرون محوطه و فضاهای زیستی ببرد. بهره بردن از طبیعت زیبا و سرسبز منطقه نیز از دلایل دیگر جهت تلفیق محیط مسکونی با طبیعت است. در این مناطق هر چه از حاشیه شهر به مرکز شهر نزدیک می شویم، بدلیل تراکم بیشتر جمعیت و همچنین ارزش بیشتر زمین فاصله ساختمانها از یک دیگر کمتر می شود. ولی به هر جهت سعی می شود در فضاهای مرکزی شهر از جریان هوای بین دریا و خشکی و یا از جریان باد غالب در منطقه جهت تهویه هوای فضاها حداکثر استفاده شود.
کمترشدن فاصله ساختمانها از یک دیگر بدلیل تراکم بیشتر جمعیت و همچنین ارزش بیشتر زمین
– بافت شهری و روستایی بصورت باز و گسترده: – محوطه با دیوارهای کوتاه: – کوچه های نسبتا عریض: – ساختمان ها جدا از هم، در مراکز شهری چسبیده به هم:
خصوصیات کلی بافت شهری و روستایی:
ساختمان ها جدا از هم
فرم بنا
وقتی بخواهیم در مورد فرم بنا در اقلیم معتدل و مرطوب صحبت کنیم، اولین چیزی که به آن بر می خوریم، ویژگی برونگرایی است.
برونگرایی چیست؟
بناهای برونگرا، بناهایی هستند که با فضای بیرونی خود، شامل عناصر شهری مثل گذر، مسیر و دیگر عوامل بیرونی در ارتباط مستقیم بوده و فضاهای داخلی آن نیز همین ارتباط را با فضای بیرونی دارند. تنها تفاوت بارز این بنا با دیگر بناهای قسمت مرکزی ایران، در عنصری بنام حیاط است. پوشش بناهای برونگرای جنوب دریای خزر، بدلیل بارندگی بسیار زیاد، بصورت شیبدار می باشند.
خصوصیات کلی آنها به این شرح می باشد:
1. ساختمانها با پوشش شیبدار
2. وجود ایوان در اطراف ساختمان
3. وجود تلار
4. برون گرایی
5. عدم وجود زیر زمین
6. ارتفاع بناها از سطح زمین
7. نما
1. ساختمانها با پوشش شیبدار
شیروانی از جنس 1. ایرانیت
2. ساقه ی برنج 3. گالی و س
4. ورق های گالوانیزه
2. وجود ایوان در اطراف ساختمان
3. وجود تلار
تلار فضایی به شکل ایوان است که در طبقه اول قرار می گیرد. تلار برای فصل گرما، محل خواب، غذا خوردن و استراحت است و فرق ساختمانی آن با ایوان در کف سازی آن می باشد، کف ایوان معمولا گلی است، ولی کف تلار چوبی می باشد. ارتباط بین تلار و ایوان بصورت پله های چوبی و به شکلهای مختلف صورت می گیرد و شکل تلارها در محلهای گوناگون مختلف می باشد.
در برخی مناطق تلارها را به ارتفاع چند طبقه بالاتر از سطح ایوان در نظر می گیرند تا امکان تعبیه فضاهایی چون طویله در زیر آن وجود داشته باشد.
4. عدم وجود زیر زمین
5. ارتفاع بناها از سطح زمین
6. نما
ایوان و تلار و پوشش روی آن در شکل دهی نماها نقش مهمی دارد.
اندود
متداول ترین نوع اندود در این منطقه کاهگل است که مخلوطی از خاک رس، آب و کاه می باشد.
از کاهگل جهت پر کردن فاصله خالی بین دیوارهای چوبی و اندود این دیوارها استفاده می شود.
اندود دیگری در منطقه وجود دارد بنام "فل گل" که از اختلاط خاک رس، آب وپوست خرد شده دانه برنج است.
The end azizan