(Management) مدیریّت
فرآیند انجام کارها بهطور اثربخش و کارآ
بهوسیله دیگران
برنامهریزی
سازماندهی
رهبری
کنترل
دستیابی به اهداف
ارتباط وظایف مدیریّت
انواع برنامهریزی
انواع برنامه براساس سطوح سازمانی
استراتژیک (Strategic)
عبارتاستاز، تعیین اهداف بلندمدّت و حیاتی سازمان و طریقه نیل به آن، با توجه به عوامل محیطی و با درنظر گرفتن آینده سازمان
تاکتیکی (Tactical)
عبارتاستاز، اتخاذ تصمیمهای کوتاه مدّت برای حداکثر بهرهوری از منابع موجود باتوجه به تحوّلات محیط. دراین نوع برنامهریزی وسایل (Means) لازم برای تحقق اهداف استراتژیک مشخص میشود و این کار سبب هماهنگی واحدهای سازمانی میگردد
در این حالت تلاش جهت حصول به بهترین نتایج است (اثربخشی)
عملیاتی (Operational)
عبارتاستاز، تعیین عملیات (فعّالیّتهای) لازم جهت نیلبه اهداف استراتژیک، ازطریق وسایل (تاکتیکهای) تعیینشده
در این حالت تلاش جهت بهتر انجام دادن کارها میباشد (کارآیی)
ویژگی های برنامه راهبردی
راسل ای کاف ویژگی های برنامه ریزی راهبردی را چنین تعریف می کند:
به دور از جزئیات
سراسر سازمانی
به دور از اجرا
راهبرد قاعده کلان مرحله مند تصمیم برای سراسر سازمان
راهبرد از کلی تر کردن قواعد جزئی به کمک تلفیق و دسته بندی حاصل می شود.
راهبرد یا از جزئیات حاصل می شود و یا از کلیات (چشم انداز)
قاعده ای که برای همه مراحل مراحل مصداق دارد راهبرداست و قاعده ای که فقط در یک مرحله مصداق دارد سیاست است .
کاستی ها، قوت ها،تهدیدات و فرصت ها مصادیق جزئی هستند که با تلفیق آنها می توان به سیاست ها و راهبرد ها رسید.
برنامهریزی استراتژیک(Strategic Planning)
تعریف: عبارت است از تهیه برنامه متناسب برای تطبیق قابلیتهای درونی با شرایط ویژه محیطی و ارزیابی قابلیتهای درونی یا
تعیین قدمهای لازم جهت پیشبینی نقطه تعادل(Equilibrium) سازمان با محیط و تنظیم استراتژی جدید
بهعبارتی دیگر:
کلیه اقداماتی که به تعریف اهداف و تعیین استراتژی مناسب برای دستیابی به آن هدف منجر میشود
در واقع روش سیستماتیکی است که فرایند مدیریت استراتژیک را تائید و پشتیبانی میکند و قابلیت تعیین چگونگی برنامه(Plan) به اقدام (Action) را ندارد و بهتنهایی، سبب ایجاد شکاف میان استراتژی تعیین شده و نتایج بدست آمده میشود
اضافه شدن جنبههای سازمانی کارآفرینانه و رهبری به برنامهریزی استراتژیک همان مدیریت استراتژیک میباشد
بزرگترین مشکل مدیریت استراتژیک، ایجاد خاصیت اجرائی برنامه استراتژیک میباشد
ویژگیهای برنامهریزی استراتژیک
به تاثیر عوامل خارجی توجه میکند
آیندهنگر است
نوعی برنامه بلندمدّت است
مدیریت عالی مسئول آن میباشد
زمینه اساسی برای تمامی برنامههای دیگر در سطوح سازمانی را ترسیم میکند
موجب هدایت تمامی سازمان میشود
بهعلت تجسم بهتر و دقیق آینده، امکان رسیدن بهاهداف بیشتر است
بدون برنامهریزی عملیاتی قابل اجرا نمیباشد
در واقع برنامهریزی استراتژیک به دو سوال پاسخ میدهد
چه باید بکنیم؟
اهداف
چگونه باید انجام دهیم؟
استراتژی
مراحل فرآیند برنامه ریزی استراتژیک
تحلیل، شناخت و هدفگذاری(Goal Setting)
تدوین استراتژی(Strategy Formulation)
اجرای استراتژی(Strategy Implementation)
ارزشیابی و کنترل(Evaluation & Control)
فرآیند مدیریّت استراتژیک
توافق
اولیه
شناسایی
ذینفعها
توصیف فلسفه،
نقش و ماموریّت
تعهّدات و ارزشها
شناخت محیط کلان
شناخت محیط رقابتی
شناخت محیط داخلی
شناخت فرصتها و تهدیدها
شناخت نقاط قوّت و ضعف
شناخت مسائل استراتژیک
تجزیه و تحلیل
SWOT
ارزیابی مجدد
ماموریت و
اهداف
تنظیم گزینههای
مختلف استراتژی
ارزیابی و انتخاب
یک استراتژی
توصیف سازمان
در آینده
تعیین اولویّتها
تخصیص منابع
اصلاح ساختار
تعیین خط مشی
و سبک رهبری
تعیین
چشمانداز
تعیین
فعّالیّتها
اجــرا
حصول نتایج
ارزشیابی
تحلیل، شناخت و هدفگذاری
کنترل
تدوین استراتژی
اجـرای استراتژی
تهیه و تدوین
چشم انداز و
ماموریت
هدف گذاری
تهیه و تدوین
استراتژی
جهت دستیابی
به اهداف
اقدام و
اجرای استراتژی
ارزیابی عملکرد
و پایش و بازنگری
و تصمیم امور
انجام شده
گام اول
گام سوم
گام چهارم
گام پنجم
گام دوم
بازنگری در
صورت نیاز
بازنگری در
صورت نیاز
بهبود و تغییر
در صورت نیاز
بهبود و تغییر
در صورت نیاز
چرخه 1 و 2 و 3
و درصورت نیاز 4
مدل برنامه ریزی استراتژیک
Were are we now?
Were do we want to be?
How do we measure our progress?
How do we get there?
How do we our progress?
ارزیابی وضعیت داخلی و خارجی
بینایه ماموریت
بیانیه چشم انداز
خط مشی اصلی سازمان
اهداف
اهدااف ویژه
اندازه گیری عملکرد
تعیین شاخص های عملکرد
اسوه نگاری
تدوین و اجرای استراتژی ها
شاخص های نظارت و کنترل عملکرد
بازنگری دوره ای برنامه استراتژیک
فرآیند مدیریت استراتژیک Strategic Management Process
CEO
V
M
G
O
A
B
E , MO New life cycle
SWOT
Grand Strategy
Strategic
Direction
Operational Strategy
Stakholders
کمیته استراتژیک
بازخور
Feedback
{
V= Vision
M= Mission
G= Goals
O= Objectives
A=Activities
B= Budgeting
MO= Monitoring
E= Evaluation
Major Components of the Strategic Plan / Down to Action
Mission
Vision
Goals
Objectives
Measures
Why we exist
What we want to be
Indicators and
Monitors of success
Desired level of performance and timelines
Planned Actions to
Achieve Objectives
O1
O2
AI1
AI2
AI3
M1
M2
M3
T1
T1
T1
Specific outcomes expressed in measurable terms (NOT activities)
Targets
Initiatives
What we must achieve to be successful
مرحله اوّل
تحلیل، شناخت و هدفگذاری
(Goal Setting)
تحلیل، شناخت و هدفگذاری
تجزیه و تحلیل وضع موجود
شناخت مسائل استراتژیکی
شناخت عوامل محیطی
شناخت فرصتها و تهدیدهای محیطی
شناخت نقاط قوّت و ضعف درونی
تجزیه و تحلیل فرصتها و تهدیدهای محیطی و نقاط قوّت و ضعف درونی(SWOT Analysis)
ارزیابی مجدد ماموریت و اهداف
تنظیم گزینههای مختلف استراتژی
ذینفعها(Stakeholders)
فرد، گروه یا سازمان که میتواند بر سازمان تاثیر گذارد و یا از آن تاثیر بپذیرد و علاوه بر اینکه در فرایند مدیریت استراتژیک میبایستی علائق آنها در نظر گرفته شود، در فرایند برنامهریزی استراتژیک نیز میبایستی مشارکت داشته باشد
به ترتیب زیر:
شناسائی همه ذینفعها
تعیین اهمیّت هریک از آنها
مشخص کردن دیدگاهها، معیار رضایت و اهداف آنها
تاثیر آنها بر برنامههای اجرائی
شناسائی مشتریان و نیازهای آنها
به سئوالات ذیل پاسخ دهید:
1- چه کسانی خدمات را مصرف یا دریافت می کنند؟
2- چه کسانی از عملکرد سازمان سود می برند ؟ ( داخلی و خارجی)
3- مشتریان خارج سازمان چه کسانی هستند؟
4- مشتریان داخل سازمان چه کسانی هستند؟
5- عملکرد مناسب سازمان از نظر مشتریان چیست؟( داخلی و خارجی)
6- آیا سازمان دیگری وجود دارد که نیاز مشتریان را رفع کند؟
چشمانداز(Vision)
تعریف: چشمانداز یعنی آنچه که در آرزوی دستیافتن به آن میباشیم.
چشمانداز حالت آرمانی داشته و کمّی نمیباشد و به سوال زیر پاسخ میدهد:
آنچه میخواهیم بشویم ؟
در بیان آن بایستی سه موضوع در نظر گرفته شود:
مقصود
توجیه
فایده
ضمناً موارد زیر در نوشتن چشمانداز میبایستی رعایت گردد
آرزو روشن برای آینده در نظر گرفته شود
چالشبرانگیز و معنیدار باشد
محکم ولی انعطافپذیر باشد
ساده، کوتاه و بهیادماندنی باشد
مثال: بهمنظور تامین، حفظ و ارتقای سطح سلامت مردم استان آذربایجان غربی، دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آ-غ برآناست، در 10 سال آینده، از نظر شاخصهای اصلی بهداشتی و درمانی، از رده 5 دانشگاه آخر کشور، به سطح 5 دانشگاه اول کشور، ارتقا یابد
چشم انداز استراتژیک Vision
ٌWhere we are going ?
نقشه راه آینده سازمان ، دورنمای همه جانبه و گسترده سازمان است .
تمرکز ما در مورد آینده تکنولوژی ، محصول ، مشتریان و امور مهم چه خواهد بود ؟
شرکت در کجا قرار خواهد گرفت ؟
تصویری است از آینده سازمان
Which way I ought to go from here?
“That depends(1) on where you want to get to”
Lewis carroll
از اینجا به کجا میخواهم بروم؟
بستگی دارد که به کجا میخواهی برسی
VISION دورنما
ویژگی چشم انداز:
1.خلاصه
2.قابل درک، ساده و روشن
3.الهام بخش و چالشی، آرمانی و ترغیب کننده 4.برای مشتریان قابل باور
5. در راستای رسالت
6.نقطه تفاهم مشتریان
7.قابل انعطا ف
8.توصیف کننده خدمات آینده
نحوه تهیه چشم انداز:
نگرش عمیق اعضا بیان شود:
1- سازمان در آینده بدنبال چیست؟
2- سازمان چه تصمیماتی در آینده دارد؟
3- آینده مطلوب سازمان چیست؟
4- چه تصویری نسبت به مشتریان دارید؟
5- کیفیت زندگی مشتریان چگونه ارتقا می یابد؟
6- بزرگترین فرصت ها چیست؟
ماموریت Mission
Who we are and what we do ?
چه کاری را انجام می دهیم و فلسفه وجودی ما چیست ؟
وضعیت حاضر کسب و کار شرکت را تشریح می کند .
عمدتاٌ بر روی قابلیت های حاضر ، مشتریان و فعالیت ها تمرکز دارند .
نکته : Vision و Mission عصاره جهت گیری های سازمان هستند و چشم انداز بر آینده و ماموریت به حال حاضر شرکت تمرکز دارد .
رسالت یا ماموریّت(Mission)
تعریف
رسالت یا ماموریّت معرّف علّت وجودی سازمان میباشد و به دو سوال زیر پاسخ میدهد:
چه میکنیم؟
چه خواهیم کرد؟
بیانیه ماموریّت(Mission Statement)
در واقع بیانیه ماموریّت مشروعیّت ایجاد و ادامه حیات سازمان را تبیین میکند
مثلا ماموریّت سازمانهای بهداشتی و درمانی، حفظ و ارتقا وضع سلامت جامعه میباشد
بیانیه ماموریّت شامل اجزا زیر میباشد:
بیان زمینه فعّالیّت
بیات اهداف اصلی
بیان ارزشها(Values) ، باورها و نگرش (فلسفه سازمانی)
رسالت یا ماموریّت (ادامه)
مشتریان
خدمات یا محصولات
محدوده جغرافیایی
فنآوری
نقطهنظرات درارتباط با رشد و توسعه کشور
فلسفه سازمانی
نقاط قوی درونی
علاقه ذینفعها
عناصر بیانیه ماموریت
بیانیه ماموریّت باید الهامبخش و برانگیزنده باشد
رسالت MISSION
بیانیه جامع و مختصر از اهداف سازمان
(سند عینی تلاش سازمان)
ضرورت تهیه:
1- تدوین مقاصد مهم، روشن و مرتبط.
2- تبیین چارچوب اصلی برنامه ریزی.
3- متعهد ساختن کارکنان به تحقق اهداف.
4- جلب حمایت افراد خارج سازمان.
نقش و اهداف بیانیه ماموریّت
ایجاد گرایش یکسان در تمام سازمان
ایجاد تفاهم در ارتباط با ایدههای سازمان
منبع الهامی در ارتباط با فعّالیّتهای روزمره
عامل هدایتی و گرایشی کارکنان در راستای اهداف
بیانیه ماموریت Mission Statement
یک بیانیه ماموریت پاسخگویی این سوال است که:
دانشکده ،برنامه ها یا برنامه های فرعی برای چه چیز و چه کسی کار می کنند،می پردازد وخلاصه ای قابل درک از اهداف دانشکده ،برنامه ها یا برنامه های فرعی می باشد.
شناخت محیطهای سازمانی
محیط کلان (PEST):
عوامل سیاسی(Political)
عوامل اقتصادی(Economic)
عوامل اجتماعی(Social)
فنآوری (Technological)
محیط داخلی:
منابع مالی
نیروی انسانی
بازاریابی و فروش
عملیات و تولید
تحقیق و توسعه
مدیریت
استراتژی جاری
محیط رقابتی (پورتر):
مشتریان
تازهواردها
تدارککنندگان
کالا یا خدمت جانشین
رقبا
شناخت محیطهای سازمانی (ادامه)
برای شناخت محیطهای سازمانی ابتدا عوامل مربوطه شناسائی میشوند
مثلاً عوامل سیاسی میتواند شامل موارد زیر باشد
قوانین حمایتکننده
قوانین کار
قوانین ارتباط با سایر کشورها
قوانین خصوصیسازی
سپس جمع تعداد عوامل نیز مشخص میشود. در مثال بالا جمع عوامل سیاسی 4 میباشد
مجموع عوامل محیط کلان(PEST) و رقابتی بهعنوان، عوامل محیطی(Environment)
مجموع عوامل محیط داخلی بهعنوان منابع(Resources) در نظر گرفته میشود
ارزیابی عوامل محیطی
مهّمترین قسمت برنامهریزی استراتژیک بوده و به عواملی تاکید دارد که ظهور و بروز آنها در اختیار سازمان و مدیّریت نمیباشد
روشهای ارزیابی عوامل محیطی:
ریزبینی یا پویشگری(Scanning)
ردیابی(Trail)
پیشبینی(Forecasting)
پایش(Monitoring)
سیستم
اطلاعاتی
سیستم
بازاریابی
سیستم
مدیریت
فضای داخلی
سازمان
سیستم
تحقیقاتی
سیستم
تولیدی
سیستم
مالی
ابعاد بررسی عوامل داخلی سازمان
Assessment Model: S W O T
Assessment
External Assessment: Marketplace, competitor’s, social trends, technology, regulatory environment, economic cycles .
Internal Assessment: Organizational assets, resources, people, culture, systems, partnerships, suppliers, . . .
Good Points
Possible Pitfalls
SWOT
SWOT
تهیه ماتریس ارزیابی عوامل خارجی
External Factor Evaluation (EFE)
الف – نگارش 5 فرصت و 5 تهدید بر اساس میزان واولویت تعیین شده
(مجموعا 10 عامل)
ب- تعیین ضریب
(مجموع 100 برای کل عوامل خارجی)
ج – محاسبه رتبه برای هر یک از عوامل خارجی بر اساس وضعیت موجود
(1- بی تاثیر،2- تاثیر کم، 3- تاثیر متوسط،4- تاثیر زیاد)
د- محاسبه نمره برای هر یک از عوامل خارجی
( رتبه × ضریب÷100)
هـ محاسبه امتیاز عوامل خارجی
(مجموع نمرات نهائی)
ماتریس ارزیابی عوامل خارجی
ارزیابی عوامل درونی
در ارزیابی محیط داخلی سه متغیر درنظر گرفته میشود:
منابع(Input)
استراتژی جاری، فرهنگ سازمانی، نقش و ماموریّت(Process)
عملکرد(Output)
از بالا به پائین اطلاعات موجود کمتر میشود و استفاده از نظرات ذینفعها در این مورد کمککننده خواهد بود
نقاطقوّتی که نشاندهنده مهارت خاص باشند و لبه تیز رقابت سازمان را تعیین کنند شایستگی بارز(Distinction Competence) مینامند
شناسائی نقاط ضعف و قوت:
ظرفیت و توان فعلی مجموعه چیست؟
نقاط قوت سازمان را نام ببرید و چگونه میتوان آنها را تقویت کرد؟
نقاط ضعف سازمان را نام ببرید و چگونه میتوان آنها را رفع کرد؟
موانع تامین نیاز وانتظارات مشتریان چیست؟
شناسائی نحوه عملکرد سازمان در گذشته:
آیا سازمان پاسخگو نیاز گروه هدف بوده است؟
آیا خدمات به نحو مناسب ارائه شده است؟
آیا تغییرات تاثیر گذار در سازمان اتفاق افتاده است؟
در حال حاضر در رکود هستیم یا در پیشرفت؟(دلایل)
در برنامه توسعه کشور دارای چه سهمی هستیم؟
شناسائی عملکرد فعلی سازمان :
فعالیتهای در دست اقدام چیست؟
فعالیتهای مکمل و متضاد کدام است؟
آیا نیازی به تداوم فعالیتها میباشد؟
مبنای سنجش عملکرد چیست؟
نگرش جامعه به عملکرد سازمان چیست؟
تهیه ماتریس ارزیابی عوامل داخلی
Internal Factor Evaluation (IFE)
الف – نگارش 5 نقطه قوت و 5 نقطه ضعف براساس میزان و الوویت تعیین شده
(مجموعا 10 عامل)
ب- تعیین ضریب
( مجموع 100 برای کل عوامل داخلی)
ج – محاسبه رتبه برای هر یک از عوامل داخلی بر اساس وضعیت فعلی
(1- بی تاثیر،2- تاثیر کم، 3- تاثیر متوسط،4- تاثیر زیاد)
د- محاسبه نمره برای هر یک از عوامل داخلی
( رتبه × ضریب ÷100)
هـ محاسبه امتیاز عوامل داخلی
(مجموع نمرات نهائی)
ماتریس ارزیابی عوامل داخلی
Strength نقاط قوت:
Assessment
Strengths can be tangible: Loyal customers, efficient distribution channels, very high quality products, excellent financial condition.
Strengths can be intangible: Good leadership, strategic insights, customer intelligence, solid reputation, high skilled workforce.
Opportunitiesفرصتها:
Opportunities – Potential areas for growth an
higher performance.
External in nature – marketplace, unhappy customers with competitor’s, better
economic conditions, more open trading policies, . .
Internal opportunities should be classified asStrength’s Timing may be important for capitalizing on
opportunities
Weaknessesنقاط ضعف :
Since weaknesses are internal, they are within your control.
Weaknesses include: Bad leadership, unskilled workforce, insufficient resources, poor product quality, slow distribution and delivery channels, outdated technologies lack of planning,, . . .
Threatsتهدیدات:
Threats – Challenges confronting the organization,
external in nature
Threats can take a wide range – bad press
coverage, shifts in consumer behavior, substitute
products, new regulations, . . .
May be useful to classify or assign probabilities to
threats
The more accurate you are in identifying threats,
the better position you are for dealing with the
“sudden ripples” of change
تهیه ماتریس توز TOWS
با کمک ماتـریس توز (TOWS) و وضعیت سازمان(IE)، استراتـژی ها را مشخص نمائید.
– ماتریس توز (TOWS) چهار نمونه استراتژی را به ما پیشنهاد میکند:
1- SO : عالی ترین وضعیت است و میتوان با استفاده از نقاط قوت
و فرصت ها سهم سازمان را در بازار افزایش داد.
2-WO : باید نقاط ضعف را کاهش داد واز فرصت ها بهره لازم برد
مانند انتخاب تکنولوژی جدید.
3-ST : از نقاط قوت استفاده کرده واز تهدیدها دوری کنید.
4-WT : هدف کاهش نقاط ضعف و تهدیدها در حداکثر زمان ممکن است و
وضعیت بسیار وخیم میباشد پس باید دنبال انحلال ، ادغام، کاهش عملیات و … باشیم.
نقاط ضعف وقوت، تهدیدها و فرصتهای
ورزش قهرمانی کشور
ضعف ورزش قهرمانی
مسابقات
فقدان برنامه کلان برای ساماندهی مسابقات داخلی
عدم ارتباط میان انواع مسابقات داخلی کشور
ورزشکار
مشارکت کم جامعه در ورزش قهرمانی (اندک بودن جمعیت ورزش قهرمانی)
اندک بودن تعداد ورزشکاران شرکت کننده در بازی های المپیک و آسیایی
کسب مدال
وضعیت نسبتاً نامناسب کسب مدال طلا در بازی های المپیک
عدم توفیق در کسب مدال در رشته های تیمی در بازی های المپیک و مسابقات جهانی
جایگاه نامناسب کشور در بازی های المپیک و آسیایی
عمومی
فقدان معیارهای اولیت بندی رشته های ورزشی
فقدان شیوه و برنامه برای شناسایی رشته های مستعد ورزشی
ناکافی بودن برنامه های حمایت مستقیم از ورزشکاران
توجه ناکافی به استفاده از قهرمانان ورزشی کشور پس از پایان دوره ورزشی آنان
ضعف فرهنگی ورزش قهرمانی در کشور
کمبود منابع مالی عمده نهادهای ورزش قهرمانی
فقدان اطلاعات صحیح و به روز در مورد ورزشکاران قهرمانی در کشور
ضعف ورزش قهرمانی
استعدادیابی
– فقدان طرح یکپارچه، اجرایی و ساختارمند استعدادیابی
– فعال نبودن آموزش و پرورش در امر استعدادیابی
– ضعف امکانات و تجهیزات مناسب برای استعدادیابی
– گسترده نبودن مراکز استعدادیابی در کشور
– عدم توجه به ورزش مدارس به عنوان پایه ورزش قهرمانی
پرورش ورزشکار
– فقدان مراکز پرورش ورزشکاران نوجوان (مدارس ورزشی)
– فقدان نظام و شیوه اجرایی صحیح برای پرورش ورزشکار
– سهم اندک باشگاه های ورزشی در ورزش قهرمانی کشور (توسعه نیافتگی باشگاه های ورزشی)
– کمبود کمی و کیفی مربیان ورزش قهرمانی
قوت ورزش قهرمانی
موفقیت نسبی در برخی رشته های انفرادی در مسابقات برون مرزی
وضعیت نسبتاً مناسب در کسب مدال های نقره و برنز در مسابقات المپیک
تهدید ورزش قهرمانی
1- وجود محدودیت های متنوع برای میزبانی ورزش در کشور
2- عدم تمایل بخش خصوص به سرمایه گذاری در ورزش قهرمانی
3- رشد و توسعه ورزش قهرمانی در کشور منطقه و جهان
4- رشد طبقه متوسط در اکثر جوامع آسیایی
5- نامناسب بودن نظام مدیریت دولتی
6- تعدد و تداخل نهادهای سیاست گذار در کشور
فرصت ورزش قهرمانی
1- جوان بودن جمعیت
2- افزایش تعداد کمی رسانه های گروهی ورزش که عمدتاً در زمینه ورزش قهرمانی فعالیت می کنند
3- افزایش حجم برنامه های تلویزیونی و رادیوئی ورزشی در زمینه ورزش قهرمانی
4- وجود رسانه های خبری جدید و مدون از جمله اینترنت در ورزش قهرمانی
5- حضور مستمر خبرنگاران و افزایش نقش نظارتی جامعه در ورزش قهرمانی
6- افزایش معلومات و آگاهی مردم نسبت به ورزش قهرمانی
7- رشد و توسعه فناوری های نو به خصوص فناوری اطلاعات و ارتباطات
8- توجه مسوولین کشور به ورزش قهرمانی
تهیه ماتریس داخلی و خارجی Internal External (IE)
نمودار تجزیه و تحلیل SWOT
فرصت های متعدد محیطی
Opportunity
ضعف های
داخلی با
اهمیت
Weakness
قوت های
داخلی
اساسی
Strength
تهدیدات محیطی عمده
Treath
مرحله دوّم
انتخاب و تدوین استراتژی
(Strategy Formulation)
A strategy is a commitment
(1) to undertake(2)one set Of actions rather than another.
استراتژی عبارت از تعهداتی که به عهده گرفته می شود تا یکی پس از دیگری به اجرا در آید.
1-تعهدات.2-بر عهده گرفتن
روش
ارزیابی متوازن
strategy
بسیج سازمان
همسو سازی سازمان
تبد یل استرا تژی
به فرایند مستمر
تبد یل استرا تژی
به عملیات
تبد یل استرا تژی به
کار هرروز هرکس
اصول سازمان استرا تژی محور
Without a strategy the organization is like a ship without a rudder (1).
Joel roses and Michael kami
یک سازمان بدون استراتژی همانند کشتی بدون ناخدا است .
مشخصات تصمیمهای استراتژیک
در ارتباط با چشمانداز میباشند
با تطابق با محیط سروکار دارند
با سازگاری فعالیّتها با منابع سروکار دارند
برمنابع سازمان تاثیرات عمده دارند
بر تصمیمات عملیاتی تاثیر دارند
تحت تاثیر انتظارات و ارزشهای افراد قدرتمند میباشند
بر جهتگیری درازمدّت سازمان تاثیر میگذارند
طبیعت پیچیده دارند
انتخاب و تدوین استراتژی (Strategy Formulation)
ارزیابی گزینههای مختلف استراتژی: با معیارهای انتخابی شامل:
علاقه ذینفعها
اثربخشی
کارآیی
کمترین تاثیرات سوء
انتخاب یک استراتژی
توصیف سازمان در آینده و چشمانداز موفقیّت : درصورت اجرای استراتژی انتخابی
راهکارهای استراتژیهای اصلی(Generic Strategy Alternatives)
استراتژیهای رشد یا تهاجمی(Growth or Offensive Strategies)
استراتژیهای ثبات(Stability Strategies)
استراتژیهای کاهش یا تدافعی(Retrenchment or Defensive Strategies)
استراتژیهای ترکیبی(Combination Strategies)
موانع اجرای استراتژی
موانع اساسی در سر راه
پیاده سازی استرا تژی
مانع مربوط به عدم
تخصیص منابع
مانع مربوط به عدم
تعهد مدیرییت
مانع مربوط به عدم
همسویی کارکنان
مانع مربوط به عدم
انتقال استرا تژی
◄فقط 40٪ سازمان ها بودجه خود را به استرا تژی اتصال میدهند ◄شکاف بین برنامه ریزی استرا تژیک و بودجه بندی در برخی از سازمان ها ◄ عده ای تصویرآینده را تصویر می کنندوعده ای برنامه سال آتی را می نویسند ◄ هیچ گونه تعاملی بین این دو گروه وجود ندارد ◄ اجرای استراتژی مستلزم اتصال فرایند بودجه بندی به برنامه ریزی جامع است
مانع مربوط به عدم تخصیص منابع
◄ 85٪ مدیران ارشد کمتر از یک ساعت از وقت خود را درماه به بحث پیرامون استرا تژی می پردازند ◄ اجرای استراتژی بدون حمایت همه جانبه مدیران ارشد ممکن نیست ◄ اجرای استراتژی باید دغدغه اصلی مدیران ارشد باشد
مانع مربوط به عدم تعهد مدیرییت
◄ فقط 25٪ مدیران منافع خود در پیوند با اجرای استراتژی می یابند ◄ همه کارکنان باید منافع و سرنوشت خود را در گرو اجرای استراتژی بدانند ◄ طراحی و اجرای نظام های جبران خدمت متصل به معیار های ارزیابی استراتژی ، سازوکار مناسبی برای ایجاد همسویی کارکنان با استراتژی می باشد
ما نع مربوط به عدم همسویی کارکنان
◄ فقط 5٪ کارکنان استرا تژی را می فهمند ◄ کارکنان یک سازمان باید استراتژی را درک کنند تا بتوانند آن را اجرا کنند ◄ کلید موفقییت اجرای استراتژی انتقال آن به همه افراد سازمان است
مانع مربوط به عدم انتقال استرا تژی
◄ فقط 5٪ کارکنان استرا تژی را می فهمند ◄ کارکنان یک سازمان باید استراتژی را درک کنند تا بتوانند آن را اجرا کنند ◄ کلید موفقییت اجرای استراتژی انتقال آن به همه افراد سازمان است
مانع مربوط به عدم انتقال استرا تژی
مرحله سوّم
اجرای استراتژی
(Strategy Implementation)
اجرا و انجام استراتژی
اجرای خوب استراتژی ها مستلزم ایجاد هماهنگی بین امور مختلف است . مهارت ها و امکانات مورد نیاز مدیریت کردن و اجرای استراتژی عبارتند از :
توانمند سازی سازمان به منظور هدایت موفقیت آمیز استراتژی
تخصیص بهینه کلیه منابع و استفاده از بهترین تجارب و برنامه ها
تعیین سیاست های پشتیبانی و روش های عملیاتی استراتژی
جایگذاری به موقع استراتژی های برگزیده و جدید
ایجاد سیستم های انگیزشی انسانی و پاداش دادن به میزان دستیابی به اهداف
ایجاد فضا و فرهنگ کاری و سازمانی مفید جهت اجرا و انجام موفق استراتژی
ایجاد سیستم های اطلاعاتی و ارتباطی و عملیاتی توانمند به منظور هدایت اثربخش پرسنل
تدوین برنامه عملیاتی
بعد از انتخاب استراتژی اصلی سازمان، استراتژی مزبور به یک طرح عملیاتی ترجمه میشود (شامل اهداف کمّی، طرح، تخصیص منابع، و بودجه)
ضمناً خطمشی، روشها و مقررات (برنامههای جاری) نیز تدوین میشود و سازماندهی و مسائل انگیزش کارکنان و اتخاذ سبک رهبری مناسب نیز در نظر گرفته میشود
تعریف
پیشبینی و تعیین مراحل و توالی فعّالیّتهای لازم برای تامین اهداف استراتژیک از طریق وسایل (تاکتیکها)، بهتفکیک زمان، هزینه، نیروی انسانی لازم، برنامهریزی عملیاتی نامیده میشود
انواع
جاری (Standing): مربوط به اهداف تکراری و روزمره
یکبار مصرف یا مداخلهای ( Single-Use or Interventional): مربوط به اهداف استثنایی، غیرتکراری، مانند طرحها (Projects)
برنامهریزی عملیاتی یا اجرایی
(Operational Planning)
مراحل برنامهریزی عملیاتی
تجزیه و تحلیل وضعیّت موجود منطقه
تعیین اهداف برنامه
تعیین طرق نیل (استراتژیها) به اهداف برنامه
تعیین فعّالیّتهای لازم برای هر استراتژی
بیان شرح تفصیلی هر فعّالیّت
تعیین شیوه پایش و ارزشیابی برنامه
تجزیه و تحلیل وضعیّت موجود منطقه
تعیین دادهها و اطلاعات مورد لزوم
جمعآوری دادههای مورد لازم
نظام ثبت و گزارش جاری
بررسیهای مقطعی (Survey)
تجزیه و تحلیل دادهها بهمنظور بهدست آوردن اطلاعات لازم (شاخصها)
مقایسه اطلاعات فوق با اطلاعات یک سطح بالاتر بهمنظور تعیین مشکلات منطقه
الویتبندی مشکلات
تعیین اهداف برنامه
(Goals or Main Objectives) اهداف کلی
باتوجه به مشکلات اولویّتدار منطقه و ماموریت سازمان، بهصورت کلی، غیر کمّی و جهتدار بیان میشود
(Objectives or Specific Objectives) اهداف اختصاصی
اجزای تشکیل دهنده هدف کلی را بهصورت مشخص و قابل سنجش میسازد. بدین وسیله برنامه قابل ارزشیابی میگردد
عوامل موثر بر ایجاد مشکلات بهداشتی منطقه را میتوان به عنوان اهداف اختصاصی درنظر گرفت (با استفاده از شبکه علیّت)
اهمیّت اهداف برنامه
مسیر و جهت حرکت واحد یا سازمانرا مشخص میکند
موجب تمرکز تلاشها و هماهنگی فعّالیّتها میگردد
تصمیمات را رهنمون میشود
سبب ایجاد انگیزه برای اجرای عملیات(برنامه)، میشود
ارزشیابی برنامه را ممکن میسازد
اهمیّت اهداف برنامه
مسیر و جهت حرکت واحد یا سازمانرا مشخص میکند
موجب تمرکز تلاشها و هماهنگی فعّالیّتها میگردد
تصمیمات را رهنمون میشود
سبب ایجاد انگیزه برای اجرای عملیات(برنامه)، میشود
ارزشیابی برنامه را ممکن میسازد
نکاتی که در تعیین اهداف میبایستی رعایت شود
درنظر داشتن عوامل موثر بر بروز مشکلات منطقه
توجه به شرایط محیطی، منابع داخلی و آینده
توجه به واقعیّات (تعیین اهداف دستیافتنی)
کمّی کردن اهداف (شامل فعل کمّی،استاندارد و ضابطه)
منظور کردن قید زمانی
تعیین اهداف با مشارکت کارکنان
درنظر داشتن مقصد و چشمانداز نهایی (مقوله سلامت)
اولویّتبندی اهداف
توجه با ایننکته که اهداف نتایج یکدیگر را خنثی نکنند
خصوصیات اهداف اختصاصی(Specific Objectives)
قابل اندازهگیری باشند Measurable))
دستیافتنی باشند Attainable))
مرتبط با هدف کلی باشند Relevant))
دارای زمان مشخص باشند Time-bounded))
بهطور کلی :
اهداف اختصاصی باید SMART باشند
(Strategies) تعیین استراتژیها
استراتژی یعنی تعیین طریق یا روش رسیدن به اهداف
برای تعیین استراتژیها میتوان از عوامل موثر بر ایجاد اهداف اختصاصی استفاده نمود (با استفاده از شبکه علیّت)
استراتژیهای انتخابی نیز همانند اهداف، جهت انتخاب، میبایستی اولویّتبندی شوند
استراتژیها برخلاف اهداف حالت کمّی ندارند
(Activities) تعیین فعّالیّتها
هدف از برنامهریزی تبدیل اهداف به فعّالیّتها میباشد
انواع فعّالیّت
فعّالیّتهای جاری: به فعّالیّتهای جاری و تکراری سازمان اطلاق میشود که براساس سیاستها، دستورالعملها، مقررات و آئیننامهها صورت میگیرد(مانند ارائه انواع خدمات بهداشتی، تدارک وسایل و داروها، نظارت بر واحدهای تابعه )
فعّالیّتهای مداخلهای: براساس مشکلات خاصّ منطقه و اهداف غیر تکراری، انجام میگیرد
برنامه عملیاتی میبایستی شامل هر دو نوع فعّالیّت باشد
فعّالیّتهای جاری در بخش جدول تفصیلی به فعّالیّتهای مداخلهای اضافه میشوند
فعّالیّتها را نیز میتوان، عوامل موثر بر استراتژیها، درنظر گرفت
فعّالیّتها نیز میبایستی اولویتبندی شوند
شرح تفصیلی فعّالیّتها (سازماندهی فعّالیّتها)
جدول زمانبندی (Time Table)
مهمترین و متداولترین جدول زمانبندی مورد استفاده جدول گانت میباشد که قدمت آن به یک قرن میرسد
جدول گانت یک ابزار سودمند مدیریّتی برای برنامهریزی و کنترل (پایش فعّالیّتها) میباشد که ترتیب زمانی فعّالیّتهای پیشبینی (برنامهریزی) شده و فعاّلیّتهای انجامگرفته را نشان میدهد
جدول گانت یک نمودار ستونی است که زمان در محور افقی و فعّالیّتها در محور عمودی آن قرار گرفتهاند
ستونهای نمودار نشاندهنده نتیجه کار در یک مدّت معین است
برای تهیه نمودار گانت ابتدا کلیه فعّالیّتهای هر استراتژی لیست شده، سپس موعد و مدّت زمان هر فعّالیّت پیشبینی میشود و براساس تقدّم زمانی، جدول گانت رسم میگردد
درحین اجرای برنامه، فعّالیْتهایی که عملاً انجام گرفتهاند نیز در جدول ، برای مقایسه (پایش) و انجام اقدامات اصلاحی، مشخص میشوند
جدول گانت (Gantt Chart)
× فعّالیّتی که میبایستی انجام شود
فعّالیّتی که انجام شدهاست
مرحله چهارم
ارزشیابی و کنترل
(Evaluation & Control)
ارزشیابی و کنترل (Evaluation & Control)
تعریف
انطباق نتایج با اهداف برنامه و اقدامات اصلاحی درصورت لزوم در اجزا برنامه (از Vision تاAction )
از نظر:
ساختار (Structure)
سیستم(System)
رفتار (Behavior)
بدون تعیین استراتژی نباید در ساختار، سیستم و رفتار تغییر ایجاد نمود
پایش و ارزشیابی برنامه
ارزشیابی (Evaluation)
سنجش میزان تحقق اهداف (اختصاصی)
پایش (Monitoring)
انطباق فعّالیّتهای درحال اجرا با استانداردهای برنامه
پایش دارای دو جنبه میباشد
پایش کمّی: بهترین ابزار آن جدول گانت میباشد
پایش کیفی: مقوله بسیار مهمی میباشد که خود مجال دیگری میطلبد
Input
Process
Output
Outcome
Impact
پایش و ارزشیابی براساس مدل زنجیرهای
پایش
ارزشیابی
اجرا و انجام استراتژی
اجرای خوب استراتژی ها مستلزم ایجاد هماهنگی بین امور مختلف است . مهارت ها و امکانات مورد نیاز مدیریت کردن و اجرای استراتژی عبارتند از :
توانمند سازی سازمان به منظور هدایت موفقیت آمیز استراتژی
تخصیص بهینه کلیه منابع و استفاده از بهترین تجارب و برنامه ها
تعیین سیاست های پشتیبانی و روش های عملیاتی استراتژی
جایگذاری به موقع استراتژی های برگزیده و جدید
ایجاد سیستم های انگیزشی انسانی و پاداش دادن به میزان دستیابی به اهداف
ایجاد فضا و فرهنگ کاری و سازمانی مفید جهت اجرا و انجام موفق استراتژی
ایجاد سیستم های اطلاعاتی و ارتباطی و عملیاتی توانمند به منظور هدایت اثربخش پرسنل
Why We Fail #1
Ineffective Vision
Poor Leadership
No Follow-Through –
Poor Implementation
Poor Communication
Strategic
management
diagram
vision
Stakeholders
SWOT Analysis
Goals
mission
ذینفعان
تحلیل درونی
و برونی
Strategic
management
diagram
Needs
analysis
Stakeholders
SWOT Analysis
Goals
mission
ذینفعان
تحلیل درونی
و برونی
Strategic
management
diagram
Needs
analysis
Stakeholders
SWOT Analysis
Goals
mission
ذینفعان
تحلیل درونی
و برونی
با تشکر از توجه شما