دیباچه
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
فرصت ها ،مفهومی کلیدی دررشته کارآفرینی است و ادبیات بسیاری پیرامون این مفهوم ارائه شده است.بدون فرصت ،کارآفرینی وجودندارد.کارآفرین بالقوه،بسیارخلاق وسخت کوش است،اما بدون وجودفرصت ،این ویژگی ها ،به خودی خود به فعالیت کارآفرینانه منجر نمی شود.پژوهشگران درسال های اخیر توجه خاصی به مقوله کارآفرینی به عنوان فرصت دشته اند.
ازمنظر ونکاترامان و شین ؛ کارآفرینی به عنوان فرآیندی است که از طریق آن«فرصت هایی برای خلق کالا و خدمات آتی ،کشف ،ارزیابی و بهره برداری می شود»
براساس مکتب اقتصادی،فرصت های کارآفرینانه مزیت رقابتی را برای اولین شرکت هایی ارائه می کنند که قادربه کشف وبهره برداری از آنها هستند.مزیت رقابتی موقتی است ،با این حال ،چون اطلاعات درمورد فرصت های ارزشمند ،دردسترس است،سایرشرکت هامنابع و امکانات موردنیاز رابرای بهره برداری از این فرصت ها فراهم می کنند.
هزاران «فرصت»برای کارآفرینان وجود دارد تامورد استفاده قراردهنداما تعدادزیادی از این فرصت ها،فرصت های کارآفرینانه واقعی بالانیستند.ممکن است بین فرصت دربین فرد وهمان فرصت درذهن مشتریان یا تامین کنندگان مالی تفاوت زیادی وجود داشته باشد.
کارآفرین فرصت هایی را شناسایی می نماید که دیگران یا آن فرصت ها را نمی بینند ویا اینکه متوجه آن فرصت ها نمی شوند.موفقیت کارآفرینان وابستگی شدید به درک هوشمندانه کارآفرینان و شناسایی و درک فرصت های کارآفرینانه موجود دارد.ودر این برهه از زمان کارآفرینان هوشمند از اطلاعاتی که در دسترس همگان قرار داردبرای تولید کالایاخدمت جدید بهره می گیرند.
تعریف فرصت
در بین تعاریف ارائه شده از فرصت، شاید تعریف شین (2003) را بتوان تعریفی جامع و قابل قبول دانست که بیشتر مورد ارجاع قرارگرفته است (رستمی وفیض بخش، 1391).
بر اساس این تعریف، فرصت موقعیتی است که در آن فرد میتواند از طریق بازترکیب منابع چارچوب جدیدی از وسیله- هدف را خلق کند و انتظار دارد که برای او سود به همراه داشته باشد.
بر اساس این تعریف فرصت کارآفرینی موقعیت بالقوه ای است که در آن محصولات یا خدمات جدید، مواد اولیه جدید، بازار جدید و روشهای سازماندهی جدید ارائه میشود. این تعریف فرصتهای کارآفرینی را از مرجوعه وسیعتر فرصتهای کسب سود متمایزمیکند (Shane, 200)
. در تعریف کروگر فرصت در مقابل تهدید معنا پیدا میکند. وی بر این باوراست که فرصت به موقعیتهایی اطلاق میگردد که اولاً قابل کنترل توسط فرد باشند و ثانیاً این موقعیتها پی آمدهای مثبتی برای فرد بههمراه داشته باشند.
در مقابل تهدید به هر موقعیت غیر قابل کنترل با پیامدی منفی اطلاق میگردد
الگوی کشف فرصت های کارآفرینی ازمنظرصاحب نظران کارآفرینی
تلاشهای زیادی تاکنون توسط محققان در مورد فرایند فرصتیابی انجام شده که بر اساس آن، دورویکرد کلی شناسایی فرصت و خلق فرصت مطرح شده است.
برگلاند (2007) با ارائه وجوه تفاوت این دو رویکرد به تبیین ایده و فرصت کارآفرینی پرداخته و معتقد است در الگوی کشف فرصت به میزانی که بتوان آینده را پیشبینی نمود میتوان بر آن کنترل اعمال نمود.
لیکن در الگوی خلق فرصت، مادام که نسبت به کنترل آینده اطمینان وجود داشته باشند نیازی به پیش بینی نخواهد بود.
هرچند درالگوی کشف فرصت این فعالیت میتواند منحصر به کارآفرین باشد اما در خلق فرصت، کارآفرین به همراه سایر ذینفعهای سازمان در فرآیند خلق فرصت مشارکت دارند.
در الگوی کشف فرصت انتظارتغییرات شدید در ایده اولیه اندک است اما در الگوی حلق فرصت ایده به تدریج در طی تعامل کارآفرین با محیط شکل گرفته تغییر میکند.
دیدگاه کشف فرصت را میتوان ریشه دار در اقتصاد سنتی اتریش و به ویژه اندیشه های کرایزنر دانست.
در مطالعات کارآفرینی دیدگاه کشف فرصت به صورت نظری توسط اندیشمندان مختلفی توسعه یافته است.
برخی از آنها بر کشف غیر ارادی فرصتها تاکید داشته و نظریات آنها شامل مفاهیم مشخصی از روانشناسی و ویژگیهای شناختی میشود.
فرصت های کارآفرینی از دیدگاه شومپیتر
در دیدگاه شومپیتر، کارآفرینان، فرصتها را به عنوان یک فرایند کشف نمی کنند بلکه آنها را ازطریق کسب مزیت از تغییر و نوآوری در اقتصاد خلق میکنند.
ازنظر شومپیتر، کارآفرین کسی است که تعادل جامعه را به هم میزند و با روشهای کارآفرینی، جامعه را به سمت عدم تعادل پیش میبرد واین دوره زمانی جایی است که کارآفرین سود کسب میکند و زمانی که جامعه مجدداً به تعادل رسید،عمر فرصت به پایان میرسد.
در واقع فرصتهای شومپیتری باعث پنداشتن کارآفرینی به عنوان یک فرایند نامتعادل هستند.
بهره برداری از فرصتهای شومپیتر مستلزم این است که افراد بخواهند بر اساس شواهد اندکی تصمیم گیری نمایند.
در کل،شومپیتر معتقد است که فرصتها خلق میشوند نه کشف و در فرآیند کلی ظهور فرصتهای کارآفرینی، ویژگیهای شخصیتی به جای منابع دانشی، نقش اساسی را ایفا میکنند.
سه دیدگاه نظری در مورد فرصت های کارآفرینی
در رویکرد اول فرصت ماهیتی عینی دارد که باید توسط کارآفرین کشف شود.
به عبارت دیگر هر دو مولفه عرضه و تقاضا و شکاف بین آنها عینیت دارند و این شکاف عینی به واسطه هوشیاری کارآفرینانه کشف میشود.
در رویکرد دوم فرصت ماهیت توامان عینی و ذهنی دارد که بایستی توسط کارآفرین تشخیص داده شود.
به عبارت دیگر فقط یکی از مولفههای عرضه و تقاضا عینیت داشته و کارآفرین به واسطه خلاقیت خود مولفه غایب را ایجاد کرده و شکاف بین دو مولفه را پر میکند.
در رویکرد سوم، فرصت ماهیتی ذهنی دارد که بایستی توسط کارآفرین عینیت یابد.
به عبارت دیگر هر دو مولفه عرضه و تقاضا ابتدا در ذهن کارآفرین شکل گرفته و سپس به واسطه اقدامات وی عینیت مییابند.
مثال موردی -فرصتهای کارآفرینی در امور دام
به منظور دستیابی به مناسبترین فرصتهای کارآفرینی موجود در زیر بخش امور دام با تاکید بر ظرفیتهای استان کرمانشاه، مطالعه ای با رویکرد کیفی و با بهره گیری ازنظرت 36 نفر از کارآفرینان و آگاهان به این بخش انجام شد تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده نشان داد که فرصتهای کارآفرینانه در زیر بخش امور دام در هجده طبقه کلی قابل تقسیم بندی است
که در هر بخش میتوان فرصتهای جزئی تر را شناسایی نمود.
زمینه های اصلی فرصتهای کارآفرینی در زیر بخش امور دام
برمبنای اطلاعات به دست آمده فرصتهای کارآفرینی زیر بخش امور دام در هجده طبقه کلی به شرح زیر قابل تقسیم بندی است:
پرواربندی دام،
پرورش دامهای شیری،
تولید محصولات لبنی،
تولید خوراک دام،
تولید محصولات دامی ارگانیک،
صنایع تبدیلی غذایی،
محصولات چرم،
صنایع ریسندگی و بافندگی،
پرورش و تولید کرم ابریشم،
تولید و فروش تجهیزات دام و طیور،
پرورش انواع طیور،
تولید محصولات عسلی،
پرورش حیوانات اهلی و وحشی،
ساخت کشتارگاه صنعتی،
پرورش ماهی،
احداث سردخانه صنعتی،
ارائه خدمات دامپزشکی،
ساخت سیلو،
ایجاد بوتیک روستایی.
فرصتهای کارآفرینی در بخش تولیدات دامی استان کرمانشاه
در تعاریف کارآفرینی به طور فراوانی بر تشخیص فرصت به عنوان مهمترین گام در فرایند کارآفرینی تمرکز شده است.
همچنین توانایی تشخیص فرصت را میتوان به عنوان یکی از ویژگیهای کارآفرینان دانست.
بر همین اساس بخش عمده ای از مطالعات کارآفرینی به این موضوع اختصاص یافته و شناسایی فرصتهای کارآفرینانه در بخشهای مختلف به یکی از موضوعات جذاب در تحقیقات کارآفرینی تبدیل شده است.
بخش کشاورزی و زیر بخشهای آن از جمله امور دام از بخشهای اقتصادی است که در دهه های اخیر با شتاب نسبی رشد مناطق شهری بر پایه تولیدات صنعتی، کمترمورد توجه کارآفرینان قرار گرفته و فرصتهای موجود در آن مورد شناسایی قرار نگرفته است.
تشخیص و بهره برداری از فرصتها جزئی اصلی در تبیین مفهوم کارآفرینی بوده و در بسیاری ازتعاریف جدید کارآفرینی به طور فراوانی بر تشخیص فرصت بهعنوان مهمترین گام در فرایند کارآفرینی تمرکزشده است.
منبع:نشریه کارآفرینی کشاورزی،دانشگاه گرگان، *غلامحسین حسینی نیا، احمد یعقوبی فرانی ، مهدی ثالثی،1394
تشخیص فرصت از منظر پژوهشگران کارآفرینی
تشخیص و بهرهبرداری از فرصتها جزئی اصلی در تبیین مفهوم کارآفرینی بوده و در بسیاری ازتعاریف جدید کارآفرینی بهطور فراوانی بر تشخیص فرصت به عنوان مهمترین گام در فرایند کارآفرینی تمرکز شده است.
از نظر استیون سون و گام پرت (1985) کارآفرینی فرایندی است که به وسیله آن افراد فرصتها را بدون توجه به منابعی که دراختیارشان است تعقیب و پیگیری میکنند.
بر مبنای دیدگاه بایگرو ((Bygrave, 1997 کارآفرین کسی است که یک فرصت را درمییابد و برای پیگیری آن یک سازمان جدید راهاندازی میکند.
شان وونکاتارمن (2000) تشخیص فرصت را بهعنوان ویژگی اصلی کارآفرینی میدانند که بدون آن کارآفرینی رخ نمیدهد.
بدین ترتیب میتوان دریافت که مقوله فرصت به طرز تفکیک ناپذیری با مفاهیم کارآفرینی عجین شده و بدون درک مقوله فرصت نمیتوان به تبیین چیستی و چگونگی فرایند کارآفرینی پرداخت.
بر همین اساس در طی دو دهه گذشته بخش عمدهای از مطالعات و ادبیات حوزه کارآفرینی بهاین موضوع اختصاص یافته و شناسایی فرصتهای کارآفرینانه در بخشهای مختلف وعوامل تاثیرگذار بر روند شناسایی یا خلق فرصت به یکی از موضوعات جذاب در تحقیقات کارآفرینی تبدیل شده است.
فرصت های کارآفرینی در بخش کشاورزی
بخش کشاورزی ازجمله بخشهای اقتصادی است که در دهه های اخیر و با شتاب نسبی رشدمناطق شهری بر پایه تولیدات صنعتی و توسعه بخشهای خدماتی، کمتر مورد توجه کارآفرینان وفعالان اقتصادی قرار گرفته است. از سویی با سرازیر شدن جمعیت جوان از روستاها به مناطق شهری،بخش عمدهای از فرصتهای کارآفرینی در این مناطق ناشناخته مانده است.
این موضوع در بخش تولیدات دامی نیز علیرغم برخورداری اغلب مناطق کشور از ظرفیتهای مناسب برای تولید و نقش تولیدات این بخش در تامین بخش عمدهای از نیازهای تغذیه ای جامعه کمتر مورد توجه قرار گرفته است و به سبب همین کم توجهی، به غیر از بخش تولید، سایر ظرفیتهای موجود در این بخش کمترمورد اهتمام کارآفرینان قرار گرفته است.
بدیهی است شکل گیری و توسعه ظرفیتهای کارآفرینانه دراین بخش، نقش عمده ای در ایجاد و توسعه بنگاه های کوچک و متوسط در بخش تولید و صنایع وخدمات داشته و به تبع آن میتواند برای نیروی انسانی جویای کار جامعه به ویژه جوانان، اشتغال مولد ایجاد نموده و فرصتهای تبعی نظیر توسعه صادرات را فراهم سازد.
فرصتها و ظرفیتهای کارآفرینانه مرتبط با بخش کشاورزی و روستایی
نکته قابل توجه دیگری که ضرورت پرداختن به فرصتها و ظرفیتهای کارآفرینانه مرتبط بابخش کشاورزی و روستایی را مضاعف مینماید، وضعیت اشتغال نیروی کار در این بخش هست به گونهای که بر اساس آمارهای موجود، خروج نیروی کار از بخش کشاورزی در دهه های اخیر به شکل فزایندهای رشد داشته و طبق آمارهای موجود، سهم شاغلین بخش کشاورزی نسبت به کل شاغلین کشور از رقم 38 درصد در سال 1355 به رقم 23 درصد در سال 1375 (اکبری و رنجکش، 1382)،22/2 درصد در سال 1383 (مرکز آمار ایران، 1383) و 19/6 درصد در سال 1393 رسیده است (مرکزآمار ایران، 1393). وضعیت خروج نیروی کار از مناطق روستایی در سند چشمانداز توسعه کشور نیزمورد توجه قرار گرفته و بالا بودن نرخ بیکاری در مناطق روستایی و عدم تعادل بازار کار بین مناطق شهری و روستایی به عنوان معضلی اساسی در بازار کار و اشتغال کشور معرفی شده است.
شناسایی فرصتهای کارآفرینی در حوزه های مختلف وابسته به بخش کشاورزی و روستایی
ضرورت نوعی بازاندیشی در برنامه ها و سیاستهای توسعه ای در بخش کشاورزی و روستایی کشور برای ورود به حوزه های جدید کسب وکار و کارآفرینی در این بخش احساس میشود که بدون شک در گام اول نیازمند تلاش برای شناسایی فرصتهای کارآفرینی در حوزه های مختلف وابسته به بخش کشاورزی و روستایی هست.
در فعالیتهای بخش کشاورزی و روستایی،امور دام و صنایع وابسته از دیرباز یکی از حوزه های اصلی فعالیت اقتصادی و اشتغال بوده و به همین سبب بخشی از فرصتهای کارآفرینانه را میتوان در این بخش جستجو نمود.
مروری بر مفهوم فرصت در کارآفرینی
مروری بر مفهوم فرصت در کارآفرینی: کارآفرینی را در معنای ساده میتوان فرآیند توسعه وبهره برداری از فرصتهاى کسبوکار دانست (Morris and Kuratko, 2002).
کارآفرین کسی است که ایدهای را یافته و آن را تبدیل به فرصتی اقتصادی میکند عوامل متعددی نظیر آگاهی از محیط، بازارو نیازهای مشتری و برخورداری از نگرش مناسب، کارآفرین را دریافتن فرصت و پرداختن به آن یاری میدهد در تعابیری دیگر، کارآفرینی را فرایند شکار فرصتها به وسیله افراد، به طور انفرادی (کارآفرین مستقل) یا در سازمانها (کارآفرینی سازمانی) بدون در نظر گرفتن منابع موجود در اختیار آنها میدانند(Seelig, 2003).
فرد کارآفرین کسی است که توانایی تشخیص و ارزیابی فرصتهای کسبوکار را دارد و میتواند منابع لازم را جمعآوری نموده و از آنها برای کسب موفقیت بهرهبرداری کند.
بخش عمده ای از مطالعات کارآفرینی، حول این موضوع بوده که اساساً فرصت کارآفرینی چیست و یک فرصت خوب چگونه کشف یا ساخته میشود.
طراحی الگوی ارزیابی فرصتهای کارآفرینی در بیمه های عمر
از مسائل عمده جمعیتی در کشورهای جهان مسئله سالخوردگی جمعیت و پیامدهای ناشی از آن است. درحال حاضر کشور ایران نیز مرحله انتقال ساختار سنی جمعیت ازجوانی به سالخوردگی را تجربه میکند (میرزایی و قهفرخی، 1386).
با اینکه جمعیت سالمند سهم کمی از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است اما فزونی سرعت رشد جمعیت سالمند در مقایسه با رشد جمعیت کل کشور و پیشبینی افزایش تعداد وسهم سالخوردگان (جمعیت 60 سال و بالاتر) در سالهای آتی لزوم برنامه ریزی آینده نگر برای کنترل مسائل مربوط به این گروه از جمعیت را مورد تاکید قرار میدهد.
ازراه حلهای اساسی دراین زمینه که توسط اکثر کشورها، به ویژه کشورهای توسعه یافته که با مشکل سالخورگی جمعیت روبرو بوده اند، ارائه شده، گسترش بیمه عمر به صورت وسیع در سطح جوامع بوده است.
در تحقیقات پیشین نیز به ارتباط بین سالخوردگی جامعه و افزایش فرصتهای جدید کارآفرینی در بیمه عمر اشاره شده است.
منبع: پژوهشنامه بیمه ،جهانگیر یدالهی فارسی، علیرضا دقیقی اصلی، ولی اله نظمی شرامین
بیمه عمر در ایران و جهان
بیمه عمر، در جهان کنونی یکی از ابزارهای مهم اقتصادی است و استفاده های متعددی از آن به عمل می آید.
همچنین صندوقهای بیمه عمر، منبع سرمایه گذاری عظیمی هستند؛ به طوریکه شرکتهای بیمه عمر به عنوان قطبهای سرمایه گذاری درجهان محسوب میشوند.
با گذشت سالها از آغاز فعالیت این صنعت در ایران، هنوزپیشرفت شایانی حاصل نشده است.
بیمه عمر در ایران، هم از لحاظ تراکم (نسبت حق بیمه های دریافتی به کل حق بیمه های دریافتی در کشور) و هم از حیث نفوذ (سهم این بیمه ها در تولید ناخالص داخلی کشور) در مقایسه با کشورهای پیشرفته و حتی کشورهای همطراز در سطح نازلی قرار دارد.
شناسایی و ارزیابی فرصتهای کارآفرینی در بیمه عمر
شناسایی و ارزیابی فرصتهای کارآفرینی در بیمه عمر در کنار بعد اقتصادی وسودآوری بالقوه، مقولهای اجتماعی و کشوری است.
در حقیقت، در صورت عدم شناسایی و ارزیابی این فرصتها در قالب پژوهش حاضر که نگاهی ویژه به وضعیت کهنسالی کشور دارد، علاوه بر اینکه فعالان، سرمایه گذاران و کارآفرینان صنعت بیمه سودهای بالقوه کلانی را از دست خواهند داد، مسئولان و مدیران اجرایی ذیربط نیز ازکاربردهای بیمه عمر به عنوان ابزاری که کارایی آن در برنامه ریزی های جمعیتی دنیااثبات شده است، تا حدودی غافل خواهند ماند.
فرصت کارآفرینانه
فرصت عبارت است از شانسی که نیاز بازار (یا علاقه یا خواسته) را از طریق یک ترکیب خلاقانه از منابع به منظور ایجاد ارزش بالاتر تامین می کند.(Ardichvil et al., 2003) )
ارزیابی فرصت کارآفرینی
ارزیابی فرصت، فرایندی است که طی آن میزان پتانسیل فرصت جهت ایجاد مزیت رقابتی و سود کارآفرینانه برآورد میشود.
بیمه عمر
بیمه عمر، قراردادی است بین بیمهشده و بیمهگر که در قالب آن مبلغی معین در صورت فوت بیمهشده به ذینفع تعیینشده توسط وی پرداخت میشود.
بیمه شده نیز در قبال این امر مبالغی را با عنوان حقبیمه به صورت ماهانه یا سالانه به بیمهگر پرداخت مینماید.
تحقیقات مربوط به تقاضا و بازار بیمه عمر
اولین تحقیق در زمینه بیمه عمر و تقاضای آن در سال 1942 توسط هوبنر انجام گرفت که وی عنوان کرد ارزش بیمه عمر ابعاد کیفی خاصی دارد که سبب بالارفتن ارزش اقتصادی آن میگردد.
هچت و هانوالد به بررسی تقاضای بیمه عمر و پس انداز در سطح اقتصاد خرد خانوار پرداخته و مجموعه بزرگی از شاخصهای اقتصادی، اجتماعی- جمعیتی و روانی را در تحقیق خود لحاظ نموده اند. تحلیلی که آنها در تحقیق خود ارائه داده اند،دربردارنده ارزیابی مستقیم خانوارها از ویژگیهای اصلی بیمه نامه های عمر و پس انداز است. محور دیگر تحقیق آنها تحول مالیاتی سال 2005 آلمان و تاثیر آن بر تقاضای بیمه های عمر و پسانداز در این کشور است.
پیتاوی به مقوله تغییرات جمعیتی دنیا و روند کهنسالی در جوامع پیشرفته پرداخته و فرصتهای کارآفرینی ناشی از آن را تا حدی معرفی کرده است. وی عنوان کرده است که در بیست سال آتی جوامع پیشرفته با شمار بسیار زیادی از افراد بازنشسته روبرو خواهند شد که برخی از آنها در پی سرمایهگذاری ثروت خویش خواهند بود.
فعالیتهای تفریحی این افراد و اوقات فراغت طولانی آنها فرصتهای دیگری برای افراد کارآفرین خواهد بود. وی سپس به موضوع بیمه پرداخته و یادآور میشود که با افزایش حوادث غیرمترقبه نظیر طوفانها، سیلها و خطرات ناشی از گرم شدن کره زمین، مردم دنیا و بهویژه سالمندان تمایل زیادی به بیمه عمر پیدا کردهاند و در این صنعت فرصتهای کارآفرینانه قابلتوجهی جهت سرمایهگذاری وجود خواهد داشت.
تحقیقات مربوط به تقاضا و بازار بیمه عمر درایران و جهان
سجادی و غلامی (1387) رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی (مانند تولید ناخالص داخلی، توسعه مالی، نرخ بهره، نرخ تورم، و نرخ بیمه) و متغیرهای آماری (مانند امید به زندگی) و تقاضا برای بیمه عمر را در ایران بررسی نمودهاند. آنها عنوان نمودهاند که محیطهای اقتصادی، تاثیر زیادی بر رشد صنعت بیمه دارند. نتایج تحقیق آنها نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی و همچنین نرخ تورم پیش بینی شده، رابطه موثری با تقاضای بیمه عمر دارند. نتیجه دیگر، رابطه مثبت تقاضا با نرخ بیمه است که متناقض به نظرمیرسد. ضمن آنکه متغیر امید به زندگی کاملاً موثر بر تقاضا و با ضریب مثبت ارزیابی شده است.
مهدوی (1388) به بررسی تقاضای بیمه عمر تصادفی و کاربرد اقتصاد در شرایط عدم اطمینان پرداخته است. وی عنوان کرده است که یکی از دلایل تقاضای بیمه عمر، پوشش ریسک ناشی از فقدان درآمد سرپرست خانوار به واسطه مرگ است. این تحقیق نظری برای استخراج منحنی تقاضای بیمه عمر صورت گرفته است.
مولینز الگویی جامع برای ارزیابی فرصت ارائه داده که شامل هفت بعد است و درقالب این ابعاد، میزان جذابیت فرصت ارزیابی میشود. این ابعاد عبارتاند از: مزیت پایدار، جذابیت صنعت، جذابیت بازار، منافع و جذابیتهای بخش بازار هدف، توان اجرایی نمودن عوامل کلیدی موفقیت توسط کارآفرین یا تیم کارآفرینی، گرایش به ریسک فرد یا گروه کارآفرین و زنجیره تامین مورد نظر.
23
. ارزیابی بازار در صنعت بیمه و بیمه عمر
فرایند توسعه محصول در بازار بیمه عمر متشکل از شش مرحله «ارائه ایده های محصول»، «امکان سنجی»، «توسعه»، «تبادل نظر و توافق»، «اجرا»، و «کنترل و نظارت» است (ایستون و هریس، 1391).
همسو با موضوع پژوهش حاضر، تمرکز ما بیشترروی مرحله امکان سنجی و ارزیابی بازار در بیمه عمر خواهد بود.
در مرحله امکانسنجی، ایده محصول پیشنهادی باید به لحاظ قابلیت اجرا و بازار مورد بررسی قرارگیرد.
24
عوامل موثر بر ورود یا ارائه محصول جدید به بازار بیمه عمر
(ایستون و هریس، 1391)
موانع ورود
مطابقت محصول
جدید با نظام فعلی
توزیع
منابع و توانمندیهای
اجرایی موجود و مورد
نیاز
تبلیغات و شناساندن
محصول
سهولت خروج
الزامات قانونی
قیمتگذاری
عمر مفید تخمینی
محصول (پنجره فرصت)
بازارها/ گروههای
جمعیتی هدف
میزان سهولت خرید
توسط مشتری
ورود به بازار
بیمه عمر
تاثیرات محصول جدید بر فروش
محصولات موجود
25
تشخیص – کشف – خلق
• 1) تشخیص فرصت: آنها معتقدند اگر منابع در سمت عرضه و همچنین تقاضا موجود باشند، فرصت برای کنار هم نهادن آنها بایستی تشخیص داده شود ودرنتیجه بایستی یا ازطریق بنگاههای موجود و یا از طریق یک بنگاه جدید، عرضه و تقاضا با هم منطبق شوند.
• 2) کشف فرصت: اگر تنها در یک سمت منابع موجود باشند )مثالً تقاضا موجود است ولی عرضه نیست یا بالعکس( بنابراین، سمت غایب بایستی کشف شود تا بتوان تقاضا و عرضه را تطبیق داد )مانند نرم افزارهای کاربردی برای کامپیوترشخصی با فن آوری نوین که عرضه موجود است لیکن بایستی برای آنها تقاضا را کشف نمود(.
• 3) خلق فرصت: اگر نه عرضه و نه تقاضا وجود نداشته باشند، یکی یا هر دوبایستی خلق شوند و ابتکارهای متعددی در مدیریت بازار، تامین مالی و غیروبایستی ایجاد گردد تا فرصت ایجاد گردد.
26
کرزنر و نظریه هوشیاری کارآفرینانه
در طی پنج دهه گذشته هیچ تئوریسین اقتصادی به اندازه کرزنر به موضوع کارآفرینی توجه نداشته است. • درحالیکه کرزنر حساسیت در مورد غنای دانش را از هِیک الهام گرفته است، برداشت کرزنر از علم اقتصاد، از میسِز تبعیت می نماید.
• به نظر میسِز، اقدامات انسانی منتج از الهامی است که در ذهن کسانی که اقدام به فائق آمدن بر نارضایتی حاصل از شرایط موجود در هر لحظه از زمان می نمایند، شکل می گیرد.
• میسِز (1952)چنین نقل می کند: چیزی که باعث ظهور سود می گردد این واقعیت است که کارآفرین به عنوان کسی که در مورد قیمتهای آتی محصوالت صحیحتر از دیگران قضاوت می کند، شروع به خرید برخی یا تمام عوامل تولید موثر در قیمت تمام شده کالا که از منظر شرایط آتی بازار ارزان می باشند، می نماید. . . این تفاوتها سود کارآفرینانه را تشکیل می دهند؛
هوشیاری، خصوصیت اصلی کارآفرین کرزنری است . . . بازار نقشی قاطع در زمینه کشف دانشی که هیچکس نمی داند وجود دارد، ایفا می نماید (کرزنر، 139 :1979).
• کرزنر (1997) استدلال نمود که کشف فرصتها در نتیجه جستجوی عمدی اطلاعات (مرتبط با تئوری جستجوی استاندارد) و همچنین در نتیجه خوش شانسی کامل، صورت نمی گیرد؛ بلکه چیزی بینابین است.
• از نظر کرزنر )1973( هوشیاری و کشف دارای خصوصیت دانستن در جایی که بایستی دانش را جستجو نمود می باشند؛
27
فرصتهای شومپیتری در مقایسه با فرصتهای کرزنری
فرصتهای شومپیتری فرصتهای کیرزنری
در شرایط عدم تعادل بازار قابل انجام است در شرایط تعادل بازار روی می دهد
به اطلاعات جدید نیاز دارد به اطلاعات جدید نیاز ندارد
خیلی نوآورانه می باشد کمتر نوآورانه است
به ندرت روی می دهد رایج و معمول است
مستلزم خلق و اختراع است به کشف محدود می باشد
28
عوامل فردی موثر درشناسایی وبهره برداری ازفرصتها
-ویژگیهای فردی کارآفرینان
-ویژگیهای روانشناختی فردی موثر در شناسایی فرصت
-ویژگیهای غیر روانشناختی فردی موثر در شناسایی فرصت
29
ویژگیهای فردی کارآفرینان
چرا فقط برخی از افراد قادرند فرصتها را شناسایی، کشف و یا خلق نمایند؟
– کارآفرینی پیوند فرد با فرصت است.
– برخی افراد همیشه ایده های خوبی در ذهنشان دارند.
– ویژگیهای فردی و فرصتهای کارآفرینانه، عناصر اصلی فرآیند کارآفرینی هستند.
– بخش اصلی فرآیند تشخیص و شناسایی فرصت به ویژگیهای فردی کارآفرینان بستگی دارد.
30
ویژگیهای روانشناختی فردی موثر در شناسایی فرصت
ظرفیت جذب دانش و اطلاعات،
– برونگرایی،
– میل به موفقیت،
– انگیزه،
– قابلیت برقراری ارتباط،
– قابلیت ارزیابی و سنجش
اطالعات،
– توانایی طبقه بندی اطالعات،
– مرکز کنترل،
– ریسک پذیری،
– میل به استقالل،
– خودباوری
– اعتماد به نفس،
– خالقیت فردی،
– عزم و اراده، انرژی و پشتکار، هوش و استعداد،
خوش بینی، تغییر پذیری، توانایی نفوذ بر دیگران،
ابتکار، توانایی سازگاری با دیگران، انعطاف
پذیری، هدف گرایی صریح، توانایی تصمیم گیری
سریع، مسئولیت پذیری، پاسخ مثبت به چالشها،
پاسخگویی به پیشنهادات و انتقادات، دور اندیشی،
دقت و کمال جویی، روحیه همکاری، سودگرایی،
توانایی یادگیری از اشتباهات، قدرت طلبی، غرور،
قدرت تخیل، بصیرت، تهاجمی بودن، پافشاری،
کارآمدی، تعهد، توانایی اعتماد به کارکنان،
حساسیت داشتن نسبت به دیگران، صداقت، بلوغ
و تعادل، آرزو مندی، فرصت طلبی، ثروت گرایی،
نوآوری، قدرت گرایی، حالل مشکالت، رشد
گرایی، خودجوشی، شناسایی الگو، نیاز به توفیق،
مخاطره پذیری، سیستم ارزشی فردی، سن
31
ویژگیهای غیر روانشناختی فردی موثر در شناسایی فرصت
تجارب پیشین در کار و زندگی،
شبکه اجتماعی فرد کارآفرین،
هزینه فرصت، وجود یک همراه، برخورداری
از سطوح باالی آموزشی – علمی،
داشتن یک الگوی نقش در زندگی،
هوشیاری کارآفرینانه،
منابع اجتماعی اطالعات،
ساختارهای دانشی فردی،
دانش قبلی،
اطالعات نامتقارن،
سطح دسترسی به اطالعات،
یادگیری
دانش بازار،
– دانش محصول،
– دانش ماشین آلات،
– دانش فن آوری
32
نقش شبکه های اجتماعی درفرصت های کارآفرینی
شبکه اجتماعی یکی از منابع اصلی دسترسی به اطلاعات است.
– فرصتهای کارآفرینانه رابطه مثبتی با تعداد ارتباطات فرد کارآفرین درشبکه اجتماعی، دارد.
– ویژگیهای یک شبکه قوی:
– وجود عاملانی که فرد را از تلاشهای اضافی برای دستیابی به اطلاعات باز می دارد.
– ارتباطات قوی با افرادی که به اطلاعات دقیقی دسترسی دارند.
– یک شبکه اجتماعی بزرگ با گره های متعدد و ضعیف، از عملکردی فراتر از دوستان نزدیک و فامیل در زمینه تشخیص ایده ها و فرصتها،
برخوردار می باشد.
33
منابع اجتماعی اطلاعات
– فرد کارآفرین بایستی به اطلاعات کافی درباره جامعه، صنایع
خاص، فن آوریها، قوانین و مقررات، سیاستهای دولتی دسترسی
داشته باشد.
– منابع اجتماعی اطالعات عبارتند از:
– افراد خبره / با تجربه
– اعضای خانواده، دوستان صمیمی، و شبکه های غیر رسمی صنعت
– انجمن های حرفه ای و رسمی (کنفرانسها، گردهماییها، سمینارها و …)
هوشیاری کارآفرینانه
اقدامات انسانی منتج از الهامی است که در ذهن کسانی که اقدام به فائق آمدن بر نارضایتی حاصل از شرایط موجود در هر لحظه از زمان می نمایند، ایجاد می گردد؛ ذهن وی اقداماتی را با هدف ایجاد حالت مطلوبی که به نظر وی مناسبتر است، تجسم می نماید.
– اقدامات انسانی نمی تواند تنها به دنبال انتخاب مناسبترین گزینه از بین گزینه های موجود وبرخی اهداف خاص باشد، بلکه به شکلی هوشیار به دنبال گزینه ها و مزیتهای ممکن می باشد.
– هوشیاری، خصوصیت اصلی کارآفرین کیرزنری است.
– کشف فرصتها در نتیجه جستجوی عمدی اطالعات، و همچنین در نتیجه خوش شانسی کامل،صورت نمی گیرد؛ بلکه چیزی بینابین است: در نتیجه هوشیاری در زمینه فرصتهای ممکن بدون دانستن اینکه به دنبال چه هستیم، بدون توسعه تکنیکهای جستجوی عمدی، کارآفرین در تمام اوقات در حال مرور مستمر افقها به شکلی که هستند بوده و آماده اکتشاف می باشد. هر یک ازچنین کشفیاتی با حسی از تعجب همراه می باشد.
34
ارائه کننده: سونیا صمیمی استاد: جناب آقای دکتر سرمد سعیدی
هوشیاری کارآفرینانه (ادامه)
هوشیاری و کشف دارای خصوصیت دانستن در جایی که بایستی دانش را جستجو نمود می باشند
– هوشیاری به تنهایی کارآفرینانه نیست مگر اینکه با قضاوت و حرکت به سمت اقدام همراه باشد؛
– هوشیاری کارآفرینانه بایستی ادراک فرد کارآفرین از نحوه اقدام خلاقانه ای که می تواند نوع تعامالتی که در بازارهای آتی انجام می شوند را شکل دهد را نیز دربرداشته باشد.
ارائه کننده: سونیا صمیمی استاد: جناب آقای دکتر سرمد سعیدی
منشا غیر روانشناختی بهره برداری از فرصت
سن :
– بالارفتن سن موجب افزایش تجارب و مهارتهای فرد می گردد.
– بالا رفتن سن ریسک پذیری را کم و هزینه بهره برداری از فرصت را افزایش می دهد.
– هزینه فرصت :
– درآمد
– بیکاری
– تحصیلات :
– آموزش باعث ارتقای مهارتهای فردی می گردد.
– شبکه فارغ التحصیلان
ارائه کننده: سونیا صمیمی استاد: جناب آقای دکتر سرمد سعیدی
منشا روانشناختی بهره برداری از فرصت
– وجوه شخصیت و انگیزش :
– برون گرایی، میل به موفقیت، ریسک پذیری، تمایل به استقلال
– ارزیابی درونی از خود :
– عزت نفس، کانون کنترل داخلی
– ویژگیهای شناختی :
– اعتماد به نفس بالا، مسئولیت پذیری
– قضاوت درباره موقعیت بر مبنای شناسایی فرصت و / یا تهدید.
– ویژکیهای شناختی به فرد کمک می کند تا روابط علی را درک کند
صفحه 38 © پژوهش -کارا
سنخ شناسی کارآفرینان
تا سال 1930: اقتصاددانان بر نحوه تعامل نیروهای عرضه و تقاضا درمحیط بازار تمرکز داشتند و از نظر آنان کارآفرینان کسانی هستند که به این نیروها پاسخ بدهند.
– شومپیتر تئوری توسعه اقتصادی را مطرح می کند. بر این اساس،کارآفرینان نوآورانی هستند که کالاها و روشهای تولید جدیدی را به بازار عرضه می نمایند.
کارآفرینی به تفکر خارق العاده ای نیاز ندارد، با این وجود برخورداری از هوشیاری کارآفرینانه یکی از توانمندیهای اساسی کارآفرینان در شناسایی فرصت ها معرفی شده است.
طبقه بندی دیگر نیز وجود دارد
1) متبحران:
1) تحصیالت پایینی دارند.
2)تجربه مدیریتی پایینی دارند.
3) آنها کارهای فنی را ترجیح می دهند.
2) فرصت سازان:
1) افرادی تحصیل کرده هستند
2) سابقه مدیریتی دارند.
3) تمایل دارند با چالشهای مدیریتی روبرو شوند.
صفحه 39 پژوهش -کارا
انواع کارآفرینی بر مبنای نحوه بهره برداری از فرصت
پیشگامان:
– مقلدان:
– مقلدان انطباقی
– توسعه دهندگان بخشهای بازار
– پیروان
– پیروان انطباقی
صفحه 40 © پژوهش -کارا
مقلدان
هزینه، زمان، و عدم اطمینان را کاهش می دهد.
– مقلد می تواند از رشد تقاضا بهره ببرد.
– مشکل اصلی برآورد ظرفیت بازار است.
– برای ورود به بازاری بالغ، بایستی ابتدا رشد آتی را برآورد نمایید.
– مزایای ورود به بازارهای بالغ:
– دسترسی آسان به اطلاعات
– پیش بینی قیمت کار دشواری نیست
– روشهای تولید شناخته شده است.
– اطمینان از وجود تقاضا، احتمال شکست را کاهش می دهد.
– نرخ شکست در مرحله بلوغ چرخه عمر کالا/ بازار ، بالاتر است.
– یک استراتژی مناسب: انتقال از یک بازار بالغ به یک بازار یا ناحیه جدید است.
– راهبرد مناسب دیگر: استفاده از فرانشیز/نمایندگی
صفحه 41 © پژوهش -کارا
مقلدان (ادامه)
– مقلدان می توانند:
– محصولات را بهبود دهند.
– ایرادات اولیه را رفع نمایند.
– نسل دوم محصولات را توسعه داده و به بازار عرضه نمایند.
– روشهای سازماندهی، توزیع، فروش و …. را ارتقا بخشند.
– به بازارهای جدید وارد شوند.
صفحه 42 پژوهش -کارا
مقلدان انطباقی
– مقلدان انطباقی مدل کسب و کار اولیه را بر اساس تغییرات درروند بازار، مورد ارزیابی و بازنگری قرار می دهند.
– ممکن است فن آوری جدیدی به مدل قدیمی اضافه شود، روشهای تولید اصلاح شوند، و یا محصوالت بهبود داده شوند.
– ریچارد برانسون ، موسس خطوط هوایی ویرجین، یک مقلدانطباقی بود.
صفحه 43 © پژوهش -کارا
توسعه دهندگان بازار
یکی از استراتژیهای معمول، بهره برداری از فرصتهای موجود در گوشه های دیگر بازار است.
– این استراتژی در دوران رشد بازار و باز شدن بخشهای جدیدی از بازار، قابل اجرا است.
صفحه 44 پژوهش -کارا
پیروان انطباقی
استراتژیهای موفق برای پیروان انطباقی:
1) یکی از ساده ترین و رایجترین امتیازی که پیروان در خالل تقلید انطباقی به دست می آورند، کاهش بدهی است
2)توسعه بازار.
3) افزودن ارزش به محصول.
4) کاهش هزینه ها
صفحه 45 © پژوهش-کارا
انواع کارآفرینی – طبقه بندی دیگر
کارآفرینانی که بر موج تغییر در عرضه یا تقاضای بازار سوار می شوند.
– کارآفرینانی که به واسطه پیوندهای صنعتی ارزشی جدید به بازار می افزایند.
– کارآفرینانی که بازارها را توسعه می دهند.
– کارآفرینانی که بازارهای جدیدی خلق می کنند.
ممکن است برخی از صنایع مرحله رشد طولانی تری داشته باشند.
– همیشه نمی توان مرحله بلوغ و ثبات را به راحتی تعیین نمود.
– الزاماً همه محصولات به بلوغ قبل از افول نمی رسند.
– چرخه عمر محصول مفهوم مفیدی است و می توان از آن برای توصیف فرآیند توسعه، در گوشه های بازار و ظهورفرصتها استفاده نمود.
ظهورفرصتهاوایده ها دربخشهای بازار- چرخه عمر محصول
این مرحله نیازمند برخورداری از مهارتهای فنی است.
– پیشروان در این مرحله انگیزه های مالی ندارند.
– در این مرحله، نیاز به توفیق و انگیزه های اجتماعی نظیر،پرستیژ، وابستگی و شناخت، ازعوامل اصلی انگیزشی هستند.
– البته احتمال موفقیت دراین مرحله پایین است
ظهوربازارهادرمرحله معرفی محصول جدید
در این دوره نرخ رشد به بالاترین حد ممکن می رسد.
– زمان مناسبی برای ورود به بازار است.
– کارآفرینانی که در این مراحله وارد بازار می شوند برای کسب موفقیت بهتر است از رویه های جاری دیگر بنگاهها، دنباله روی نمایند.
– در این حالت کارآفرین مخترعی خالق نیست بلکه یک مقلداست.
ظهوربازارهادرمرحله رشد
تا زمانیکه محصول جوان است، بازار کوچک است ومتغیرهای محصول محدود هستند.
– با رشد هر چه بیشتر بازار، تعداد رقبا رشد می کنند و همچنین ویژگیهای محصول هر چه بیشتر با نیاز مشتری تطبیق می یابد.
– در این مرحله گوشه های جدید بازار ظهور می کنند.
– کارآفرینی که پس از گشوده شدن بازارهای گوشه ای وارد
ظهوربازارهادرمرحله رشد (ادامه)
تازه واردها با سطح بالایی از رقابت مواجه خواهند شد.
– نرخ شکست برای تازه واردها بالا است
– کارآفرینانی موفق خواهند شد که اشراف کامل به صنعت داشته باشند و قادر به تشخیص تغییرات بازار باشند.
– آنها بایستی بتوانند از دانش و تجربه خود برای بهره برداری ازهرگونه ناکارآمدی بازار و شناسایی فرصتهای جدید بهره ببرند.
– در یک صنعت بالغ اطلاعات به سهولت در دسترس همگان است.
یک صنعت بالغ نیزاز ظهور گوشه های جدید بازار بهره می برد.
ظهوربازارهادرمرحله بلوغ
– همانطور که صنعتی رشد می کند، گوشه های جدید در بازارنیز پدیدار می شود.
– اولین مرحله از چرخه عمر صنعت مرحله جنینی و نوپایی است.
– فروش پایین است.
اشکال متفاوتی از محصول توسط تولیدکنندگان مختلف تولید می شود تا مورد پسندترین گزینه یافت شود.
مرحله دوم رشد است.
– همانطوری که به پایان مرحله رشد نزدیک میشود، خروج شرکتها از صنعت آغاز می شود.
– با رشد شرکتها، صرفه جویی در مقیاس توسعه می یابد.
– معمولا تعداد کمی از شرکتهای بزرگ بر مرکز بازار تسلط می یابند و مابقی با تخصص )نسبتاً( بالاتر گوشه های کوچک را پرمی کنند
چرخه عمر صنعت
مطالعاتی که تسلط برخی شرکتهای بزرگ بر بازارتایید می کنند
صفحه 52
مدل قسمت بندی منابع (گوشه های بازار)
– شایسته سالاری بنگاهها (صرفه جویی در مقیاس)
– شکل گیری بخشهای جدید
– ظرفیت حمل (پذیرش)
– مشروعیت و رقابت
– صرفه جویی ناشی از وسعت
تغییرات محیطی که منجر به خلق گوشه های بازارمی شود.
صفحه 53
ظهور فن آوری های نوین که عملکرد را ارتقا می دهد.
– طراحی محصولات جدید
– تغییر در سیاستهای دولتی
– تغییر در ترجیحات مصرف کننده که نیاز به طراح و ارائه محصول جدید دارد.
– تغییرات در سبک زندگی
– تقاضای مشتریان برای تنوع بیشتر
توسعه فن آوریهای نوین و ظهورفرصتها
صفحه 54
– میان ارتقای تکنولوژی و گشایش گوشه های جدید بازاررابطه مستقیم وجود دارد.
– شرکتها اغلب در تغییر ساختار و خروج از مسیری که به آن وارد شده اند با مشکل مواجهند.
– دلیل اصلی تنگناهایی است که بر سر راه دستیابی به بازار هدف ، با آنها مواجه هستند می باشد.
راهکارهای جلوگیری از شکست حین ظهورفن آوریهای نوین
صفحه 55
آیا فن آوری جدید، یک نوآوری تخریبی است یا ارتقا دهنده است
– نرخ رشد و ارتقای فن آوری در هر بخش بازار چیست؟
– رابطه فن آوری جدید با بخشهای بازار چیست؟
– روند پیشرفت شرکتهای پیشرو در بخشهای بازار بایستی دائماً مورد کنترل و نظارت قرار گیرد.
برخی ازروشهای بخش بندی بازار
صفحه 56
– سن
– جنسیت
– مکان جغرافیایی
– توان مالی/درآمد
– رفتار و نگرش آنها به کاال یا خدمت
– حجم / میزان مصرف
– ویژگیهای مورد نظر مشتری
سوالات/نکات مفید برای ورودبه بخشهای جدید بازار
صفحه 57
آیا بازار جدیدی ایجاد کرده ام؟
– چرا تا به حال چنین بازاری وجود نداشته یا شناخته نشده؟
– آیا این کسب و کار در مقایسه با رقبا ارزش افزوده بیشتری برای مشتریان ایجاد یا هزینه هایشان را بیشترکاهش می دهد؟
مشتریان چقدر حاضرند تا برای ارزش افزوده ادراک شده توسط آنها پرداخت نمایند؟
درصورتیکه استراتژی تجاری با کاهش هزینه و یا ارزش افزوده باالتر همراه شود، موفق تر خواهد بود.
– کارآفرین بایستی درک کاملی از رفتار مشتری و صنعت به دست آورد.
– مراقب باشید در دام ادراکات خوش بینانه از اندازه بازار نیفتید.
– آیا این گوشه از بازار به اندازه کافی برای حمایت از کسب و کار مورد نظر مشتری دارد؟
– آیا می توان از طریق بهبود محصول و یا نوآوری در سیستم توزیع به مشتریان دسترسی پیدا کرد؟
شناسایی وارزیابی فرصتهای کارآفرینی
صفحه 58
شناسایی فرصت یک فرآیند قابل پیش بینی و طولانی است.
– برخی از عوامل موثر بر این فرآیند از نظر آردیشویلی وهمکاران عبارتند از:
– هوشیاری و زیرکی کارآفرینانه
– اطالعات نامتقارن
– شبکه های اجتماعی کارآفرین
– ویژگیهای شخصیتی فرد کارآفرین
– نوع فرصت
فرآیند شناسایی فرصتها
1) درک نیاز بازار یا مشاهده منابع به کار گرفته نشده (ادراک)
2) کشف روابط میان نیازهای بازار و منابع به کار گرفته نشده (اکتشاف)
3) ایجاد تناسبی جدید میان نیازهای بازار و منابع سابق در راستای خلق یک مفهوم کسب وکار جدید (خلق)
ارزیابی فرصتهای کارآفرینی
ابعاد عینی ارزیابی فرصت:
– اندازه بازار
– رشد مورد انتظار
– سطح رقابت در بازار مورد نظر
– ابعاد فردی ارزیابی فرصت:
– گرایشهای ارتباطی
– انسجام نقش فرد کارآفرین با ریسک پذیری وی
ارزیابی فرصت تحت شرایط مخاطره ای وفرآیند شناختی کارآفرینان
اعتماد بیش از حد
باور به اصل اعدا کوچک
خطای برنامه ریزی
خطای کنترل
درک از ریسک
ارزیابی فرصت
بهره برداری ازفرصتهای کارآفرینی-فرآیند بهره برداری ازفرصتهای کارآفرینی
بهره برداری از فرصت، عملیاتی است که به ارائه محصولات یا خدمات ختم می شود که از دل یک فرصت کسب و کار بدست آمده اند.
– طی دوره بهره برداری کارآفرینان تالش می کنند تا فقدان اطالعات و عدم اطمینان را کاهش دهند.
ابهام زدایی ازطریق انباشت دانش، کسب تجربه، آموزش، تحقیق و توسعه و فعالیتهایی نظیر تحقیقات بازار صورت میگیرد.
– افزایش آگاهی و اطلاعات موجب می شود تا :
– تولید را بهبود بخشیده،
– هزینه های تولید و ساخت را کاهش داده.
– درکی بهتر از بازار پیرامونی به دست آورند.
عدم اطمینان محیطی وتاثیرآن بر بهره برداری ازفرصت
– عدم اطمینان با ریسک متفاوت است
– در حوزه کارآفرینی، حاالت آینده و احتمال وقوع آنها مشخص نیست
– کارآفرینان بایستی بر دو نوع عدم اطمینان غلبه نمایند
– عدم اطمینان رفتاری
– عدم اطمینان بازار
استراتژیهای بهره برداری ازفرصت
برای بهره برداری از فرصتها انتخابهای مختلفی وجود دارد.
• این انتخابها تحت تاثیر رابطه محیط – استراتژی – فرصت است:
1- ایجاد شرکت / کسب و کار جدید توسط فرد کارآفرین
2- فروش فرصتها در بازار
3- جذب فرصت در شبکه
استراتژی های بهره برداری از فرصت ؛بازارهاو سلسله مراتب ها در مقابل شبکه ها(پاول،1990)
مراحل بهره برداری ازفرصتها / مراحل فرآیند کارآفرینی
1- شناسایی و تجزیه و تحلیل فرصت و تعیین قابلیت اجرایی آن
2- شناسایی صنعت و تعیین نوع کسب و کار
3- توسعه مفهوم کسب و کار
4- هدف گذاری جهت ورود به بازار
5- تعیین ساختار حقوقی و نوع مالکیت شرکت
6- تنظیم طرح کسب و کار
7- معین کردن منابع موردنیاز جهت پیاده سازی طرح
8- جذب شرکای مالی و منابع سرمایه گذاری
9- انعقاد و کنترل قراردادها
10- سنجش و کنترل طرح و پیاده سازی آن در جهت بهره برداری از فرصت
مرحله شناسایی صنعت و نوع کسب و کار
اقدامات ضروری برای تحلیل صنعت عبارتند از:
• بخش بندی صنعت و انتخاب بخش مورد نظر
• تعیین نیاز مشتریان در بخش مورد نظر
• تعیین پتانسیل بخش مورد نظر
• تعیین نرخ رشد و بهره وری در بخش مورد نظر
• شناسایی رقبای موجود در بخش مورد نظر
توسعه مفهوم کسب و کار
کارآفرین بایستی تعیین نماید چه ارزش افزوده ای را قراراست به مشتریان در این بخشها ارائه نماید.
• یک مفهوم کسب و کار دربردارنده موارد زیر است:
• گوشه بازاری که مشتریان هدف در آن قرار دارند
• بخش بندی گوشه بازار
• مشتریان هدف
• نیازها و ترجیحات مشتریان هدف
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
هدفگذاری جهت ورودبه بازار
کارآفرینانی که مراحل قبل را به خوبی طی نموده اند، درمقایسه با سایرین، از احتمال موفقیت بیشتری برخوردارند.
• برای ورود به بازار بایستی معیارهای زیر مد نظر قرار گیرند.
• اندازه بخش
• رشد مورد انتظار
• موقعیت رقابتی
• هزینه دستیابی به یک بخش
• سازگاری و مطابقت با اهداف و منابع کسب و کار
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
تعیین ساختار حقوقی و نوع مالکیت
بسته به ساختار شراکت بین سهامداران و نوع فعالیت بایستی نوع شرکت انتخاب گردد.
• درصورت وجود توافقات خاص نظیر اعطای حقوق مدیریتی
، حق وتو و یا امتیازاتی نظیر سهام ممتاز، بایستی در اساسنامه
شرکت موضوع مشخص گردد.
• مالکیت حق اختراع و امتیاز بایستی تعیین گردد
• مالکیت عالئم تجاری بایستی تعیین گردد
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
شکست دربهره برداری ازفرصتها
موفقیت یا سود کسب و کار را می توان به عنوان قضاوت یا تفسیرصحیح کارآفرین از وقایع بازار تعریف نمود.
• موفقیت یا شکست وی به صحت پیش بینی های وی درمورد
وقایع مبهم بستگی دارد.
• خطا یا زیان در نتیجه تفسیر غلط کارآفرین از عالئم بازار می باشد.
• تجربه کارآفرینی قبلی احتماالً مهمترین بعد از سرمایه انسانی درپیش بینی موفقیت کارآفرینانه می باشد.
• کارآفرینان اغلب در طی فرآیند برازش و طراحی خطا می کنند.
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
شکست دربهره برداری ازفرصتها-مثال های موردی
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
در 1983 از هر 4 بنگاه تاسیس شده 3 بنگاه شکست خورده اند.
• برخی دالیل شکست عبارتند از : انتظارات باال، خوش بینی زیاد، خطا دربرآورد اندازه بازار، برآورد پایین هزینه ها، تحلیل نامناسب محیطی
• ارتباطی قوی بین تحصیالت و موفقیت وجود دارد.
• کسانی که قبالً خود اشتغال بوده و یا از سابقه مدیریتی برخوردارند با احتمال بیشتری به موفقیت می رسند.
• کارآفرینانی که فعالیت خود را با خرید یک کسب و کار موجود در بازارآغاز می کنند، در مقایسه با کسانی که از صفر شروع کرده اند، شانس بیشتری برای موفقیت دارند.
خطادربهره برداری ازفرصت
1- خطا عبارت است از ناهماهنگی بین مقصود و اقدام.
2- لغزش ها سه نوع هستند.
• لغزش در مقصود که به گم کردن هدف در طی مراحل اجرا مربوط است؛
• لغزش در اقدام که به قصور در آغاز اقدامات برنامه ریزی شده در زمان مناسب اشاره دارد؛
• لغزش درحافظه، که در زمانی که مقصود و هدف مشخص است ولی بازیافت اطلاعات مورد نیاز برای اجرای اقدامات مورد نیاز، از حافظه میسر نیست.
3- اشتباهات مقررات محور، اجرای غلط مقررات و رویه ها را شامل می شود.
4- اشتباهات دانش محور وقتی اتفاق می افتند که برنامه یا هدف مورد نظر به نحوی تغییر می یابند که دیگر با مشکلی که قرار بود حل شود، تناسب ندارند.
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
آمادگی کارآفرینان دررویارویی با شکست دربهره برداری ازفرصتها
بسته شدن گوشه های بازار به اندازه باز شدن آنها طبیعی است.
• ورود به صنایعی که موانع ورودی بیشتری دارند یکی از عواملی است که شانس بقای بنگاهها را افزایش می دهد.
• بنگاههای بزرگ از منابع مالی و سرمایه های انسانی بیشتری برخوردارند که آنها را در مقابل شوکهای محیطی مصون نگه می دارد.
• بنگاههای کوچک نیز از انعطاف و چاالکی باالیی برخوردارند که گاهاً مفید خواهد بود.
• برخی از اشتباهات مدیریتی عبارتند از: عدم تاکید بر فعالیتهای بازاریابی، اعمال کنترلهای مالی سطحی، گرایش بر سر رقابت بر روی قیمت بجای گزینه هایی نظیر کیفیت، تنوع محصول، عدم تمرکز بر بخشهای بازار و ..
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
بهره برداری ازفرصتها و پیشگامی دربازار-همگام شدن بادانش فن آوری جدید
هر موجی از نوآوری به همراه خود فرصتهای جدیدی به
همراه دارد.
• تبدیل ماشینهای تحریر دستی به پی سی مجهز به نرم افزارهای واژه پردازی
• نوآوریها دو دسته هستند:
• نوآوریهای ارتقا دهنده
• نوآوریهای تخریب کننده
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir صفحه 4 از 44
به کارگیری دانشوفن آوری درتولید محصولات جدید
بایستی بین علوم محض و علوم کاربردی تفکیک قائل شویم.
• پیشرفت در علوم محض با تاخیر ممکن است منجر به پیشرفت در علوم کاربردی شوند.
• دانشگاهها معموالً نقش اصلی را در تولید علوم کاربردی به عهده دارند.
کارآفرینان برای ورود به فرآیند کارآفرینی نیازمند تکه های اطلاعاتی متعددی هستند.
• منابع اطالعاتی کارآفرینان عبارتند از:
• منابع شخصی
• منابع داخل سازمان
• منابع پخش شده در بیرون از سازمان
• در حوزه فن آوری متون علمی و ارتباط با محققان و دانشمندان نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
مشکلات پیشروی پیشگامان دربهره برداری ازفرصتها
مزایای ادراک شده از محصول جدید در مقایسه با جانشینها
• محصول جدید بایستی دارای مزایای بیشتری نسبت به محصول رقبا باشد.
2- میزان ریسک ادراک شده
• همیشه ممکن است مشتری اطمینان کافی درباره عملکرد محصول را دارا نبوده و احساس کند پولش را هدر خواهد داد.
3- عواملی که از انطباق محصول جلوگیری می کند (کالای مکمل).
4- اطلاعات و در دسترس پذیر بودن
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
پیشگامان دربهره برداری ازفرصت ورهبری بلندمدت
دوره زمانی رهبری پیشگامان نسبتاً کوتاه است
از بین 500 برندی که در قرن بیستم به بازار عرضه شدند تنها 4مورد از آنها، پیشگامان رهبری بازار را به عهده داشتند.
• در مطالعه دیگری مشخص شد که 47% از پیشگامان شکست خورده و از بازار خارج شده اند.
• در همان مطالعه: نرخ شکست برای محصوالت بادوام 67% و برای محصوالت مصرفی 28% بوده است.
بهترین روش برای متوقف نمودن تقلید، به ثبت رساندن نوآوری و دریافت حق اختراع و امتیاز انحصاری در بهره برداری است.
• بایستی توجه نمود اینگونه امتیازات دارای دوره می باشد.
• اینگونه امتیازات فقط در کشوری که به ثبت رسیده اند معتبر است
• کنوانسیون پاریس
• کنوانسیون مادرید
• البته رقبا با اعمال تغییرات اندک می توانند کپی برداری نمایند.
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
پیشگامان دربهره برداری ازفرصت ورهبری بلند مدت(ادامه)
در برخی از موارد نیز محدودیتهای مالی موجب عدم پیگردقانونی صاحب امتیاز علیه مقلدین می گردد.
• صرفاً با داشتن گواهی ثبت اختراع نمی توانید درباره موفقیت ومنحصر به فرد بودن محصول خود مطمئن باشید.
• محرمانه نگه داشتن اطالعات سازمانی بسیار مهم است.
• چیزی که رقبا نمی توانند تقلید نمایند، شهرت و اعتبار شما است.
• توانایی رقبا در تقلید و یا دسترسی به اطالعات محرمانه در هر صنعتی متفاوت می باشد.
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
عوامل موثر درماندگاری پیشگامان دربازار
• موفقیت در تولید اولیه یک محصول کافی نیست.
• مانند دستگاه های ویدئو بتاماکس وی اچ اس و
• حفظ جایگاه رهبری مستلزم نوآوری مستمر در طراحی، تولید و بازاریابی است.
• مدیریت چالشهای ناشی از تغییر در فن آوری و ظهور رقبای جدید.
• تولید انبوه زمینه ساز ماندگاری است.
• افزایش توان مالی و داراییها.
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
مزایای پیشگامی دربهره برداری ازفرصتها
پیشگامان اولین کسانی هستند که از فرصتهای بازار بهره برداری نموده و در حوزه های بازار، رقابت، صرفه جویی در مقیاس و
وفاداری مشتریان صاحب تجربه می باشند.
• همیشه بایستی آماده حمله رقبا و تدارک ضد حمله باشید.
• پیشگامی مستلزم ثبات مدیریت، تعهد به منابع، افزایش داراییها ،
نوآوری بنیادین و مستمر است
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir
چرا تشخیص فرصت ها و ایده های کارآفرینی مهم است؟
در یک فرایند ساده می توان گفت کارآفرینی از سه بخش تشکیل شده است. یک کارآفرین موفق اگر این سه بخش را به خوبی انجام دهد می تواند انتظار موفقیت را در کسب و کار داشته باشد. همانگونه که در شکل زیر می بینید تشخیص فرصت و شناسایی ایده های کارآفرینی نخستین و شالوده بحث کارآفرینی است.
همان گونه که در شکل ملاحظه می کنید شالوده یک کسب وکار بر تشخیص فرصت بنا شده است. بسیاری از کسب وکارها که درنهایت با شکست مواجه می شوند در گام اول اشتباهاتی داشته اند. آن ها نتوانسته اند تشخیص مناسبی از شرایط کسب وکار و پنجره فرصت در بازار داشته باشند. برخی دیگر ممکن است در شناسایی فرصت ها در محیط توانایی خوبی داشته باشند ولی هنگام ارزیابی این فرصت ها نتوانند تحلیل مناسبی از امکان پذیری تحقق این فرصت ارائه کنند. آنچه مسلم است یک کارآفرین بایستی توانایی لازم برای شناسایی و ارزیابی فرصت ها در محیط پیرامون خود داشته باشد.
سایت پژوهشی :پژوهش و کارآفرینی pajoohesh-kara.ir