غلبه بر اضطراب امتحان:
گامی به سوی موفقیت بیشتر
همه ما پیش از امتحان یا وقایع مهم دیگر ،درجاتی از نگرانی یا تنش را تجربه می کنیم . در واقع مقادیر کم اضطراب ونگرانی ما را بر می انگیزد و به ما کمک می کند ولی نگرانی بیش از حد می تواند مشکل ایجاد کند مخصوصا اگر در جریان آماده سازی و انجام امتحان ها مزاحمت ایجاد کند.برای مقابله با اضطراب در این مواقع گامهایی وجود دارد که در این مقاله به آن پرداخته می شود.
مقابله با اضطراب
اولین گام این است که بین دو نوع اضطراب تمایز قائل شویم. اگر اضطراب شما نتیجه مستقیم عدم آماده سازی باشد آن را واکنش طبیعی و منطقی در نظر بگیرید ولی اگر کاملا آماده اید ولی با این حال هنوز وحشت زده و یا حساس هستید واکنش شما منطقی نیست. با این که هر دو این اضطراب ها طبیعی تلقی می شوند ( چون هرکسی ممکن است آنها را تجربه کند) ولی محققا آنچه اهمیت دارد به دست آوردن دانش و اطلاعات در زمینه چیره شدن بر آثار این گونه اضطراب ها می باشد.
● روش های کاهش استرس قبل از امتحان ▪ توجه به تغییرات فیزیکی بدن (مثل عرق کردن کف دست، افزایش ضربان قلب، برافروختگی صورت، تنگی نفس) و تغییرات روانی حاصل از اضطراب (مثل کاهش توجه و تمرکز، حواس پرتی و احساس تشویش و نگرانی) می تواند دانش آموز را نسبت به پاسخ های روانی – جسمانی خود هوشیار کند. او می تواند با توجه به حالت های عاطفی – هیجانی خود د رصدد کنترل آنها برآید و آن را به استرس مثبت (انرژی زا) تبدیل کند. برای مثال، توانایی های خود را باور داشته باشد، خود را با دیگری مقایسه نکند، سعی نکند نفر اول باشد (نفر اول، همیشه یک نفر است)، نسبت به خود قضاوت مثبت داشته باشد، مشکلات را درونی نکند و… ▪ خواب کافی می تواند از شدت اضطراب امتحان بکاهد. اغلب دانش آموزان به حداقل ۶ و ۷ ساعت خواب در طول شبانه روز احتیاج دارند و اگر آنها کمتر از این میزان بخوابند، بدنشان مستعد و آماده آسیب های روحی – جسمی خواهد شد. هر گونه بی نظمی در برنامه خواب یا کم خوابی موجب کاهش کارایی مغز و افزایش استرس می شود. ▪ تغذیه مناسب نیز تاثیری مستقیم بر عملکرد تحصیلی دانش آموز می گذارد. تحقیقات و پژوهش های مختلف نشان می دهند رژیم های غذایی ناسالم و ناکافی تاثیری منفی بر قابلیت فراگیری دانش آموزان، تمرکز حواس و هوشیاری آنان می گذارد. همان طور که می دانید برخی از غذاها آرامش بخش تر از سایر غذاها هستند.
شیر گرم، موز، حبوبات پخته، نان، کاهو، سبزی ها، ویتامین ها و املاح مختلف از جمله موادی هستند که مصرف آنها در شرایط استرس آور بالا می رود و نیاز بدن به آنها بیشتر می شود. دانه های مغزدار (بادام، نخودچی، کشمش، فندق، پسته، گردو) سرشار از منیزیم است و کمبود آن منجر به ناتوانی یادگیری می شود. از میان میوه ها هم سیب، آناناس و خرما به علت داشتن انواع ویتامین ها و مواد قندی تاثیری مثبت بر فعالیت های مغزی می گذارند. موادی که باید از مصرف افراطی آنها در روزهای امتحان پرهیز کرد، عبارتند از قهوه، شکر، شیرینی، گوشت های پرچرب (مثل سوسیس، کالباس) و نوشابه های کافئین دار. ▪ ورزش موجب کاهش تنش های عصبی و استرس می شود. ورزش منظم و سبک موجب افزایش گردش خون در بدن (به ویژه در مغز) و کاهش هورمون های استرس زا می شود. پیاده روی، دویدن، دوچرخه سواری، شنا و هر ورزش دیگری که موجب فعالیت بدنی و تحرک جسمانی دانش آموز شود می تواند همین تاثیر را داشته باشد.
روشهای کاهش و درمان اضطراب امتحان – والدین بهتر است، تواناییهای جسمانی و روانی و علایق کودکان ونوجوانان را درنظر گرفته و خواسته ها و انتظارات خود را با آن ویژگیها متناسب کنند – از تنبیه کودکان خودداری کنند. – والدین بهتر است، نقاط قوت فرزندانشان را شناسایی کرده و در تقویت آنها بکوشند . – از بکار بردن واژگانی مثل، تنبل ، ناتوان و… خودداری کرده و از برچسب زدن به دانش آموزان خودداری شود . – معلمان نیز بهتر است، ضمن شناخت تفاوتهای فردی دانش آموزان و در نظر گرفتن استعدادهای مختلف و علایق و ویژگیهای جسمانی ، روانی دانش آموزان ، انتظارات خود را با آنها هماهنگی سازند . و در روشهای تدریس خود تغییرات لازم را انجام دهند. و از روشهای فعال تدریس مثل شیوه کاوشگری ، دریافت مفهوم و حل مسئله استفاده کنند. – والدین معلمان باید محیط های آرام و دور از رقابت های ناسالم برای تحصیل فرزندان و دانش آموزان مهیا سازند و از مقایسه آنها با یکدیگر خودداری کنند. – معلمان باید در طراحی سئوال های امتخانی دقت لازم را داشته و تواناییهای دانش آموزان را درنظر بگیرند . شرکت درجلسات مشاوره و روان شناسی درکاهش اضطراب بسیار مفید است .
استفاده از روشهای صحیح مطالعه :
دانش آموزان باید از متون جدید مطالعه استفاده کنند . مانند روش SQ3R. روش SQ3R survey( خواندن اجمالی متن ) : از نظر گذراندن عناوین و مطالب فصل یا درس. Question ( طرح سئوال ) : هنگام خواندن متن برای خود سئوالهایی مطرح کنید . می توانید از سئوالهای آخر درس یا داخل متن نیز استفاده کنید . این سئوالات به شما کمک می کنند که بدانید در خواندن آن متن به دنبال چه اهدافی هستید . Read ( دقیق خوانی ): دراین مرحله برگردید و متن را با دقت بخوانید ، زیرنکات مهم خط کشیده و خلاصه پارگرافها را در حاشیه یادداشت کنید. Recite( از حفظ گفتن ): در این مرحله نکات مهم را برای خود مجدداً از حفظ بگویید و به سئوالهای مطرح شده در مرحله دوم پاسخ دهید . در این مرحله می توان دو به دو و یا با دوستان به تبادل نظر و انتقال مفاهیم پرداخت . Review(مرور): در زمانهای مختلف مطالب خوانده شده را مرور کنید . به این طریق فراموشی را کاهش می دهید . این مرور می تواند به یکی از اشکال ، از خود پرسیدن یا توضیح خلاصه درس برای دیگران ویا گفتگوی چند نفره انجام می شود .
استفاده از شیوه آرمیدگی : دراین روش 16 جفت عضلات بدن سفت و سپس شل می شود . این روش نیاز به تمرین دارد . خوانندگان عزیز می تواند برای اطلاع از چگونگی اجرای این روش به کتاب آموزش آرمیدگی(تن آرامی) نوشته دکتر علی صائبی مراجعه کنند .
آماده سازی بهترین شیوه به حداقل رساندن اضطراب منطقی است. به نکات زآیر توجه کنید.
– از تلنبار کردن مطالب امتحان اجتناب کنید. تسلط بر کل مطالب یک نیمسال تحصیلی یک روز قبل از امتحان شیوه یادگیری غلطی است و به آسانی اضطراب ایجاد می کند چون وقت کافی برای این همه مطالب در اختیار ندارید.
– کل مطالب و اطلاعاتی را که در طول یک نیمسال تحصیلی به شما ارائه شده ترکیب کنید و به منظور تسلط بر مفاهیم کلیدی و اساسی درس به کارگیرید.
– به هنگام مطالعه از خود بپرسید چه سوالی ممکن است از شما پرسیده شود آنگاه سعی کنید با ادغام ویکپارچه ساختن تمامی افکاری که از سخنرانی ها ، یادداشت ها، کتاب ها وخواندنی های اضافی به دست آورده اید به آن سوال پاسخ دهید .
– اگر وقت کافی برای خواندن کل مطالب ارائه شده در نیمسال تحصیلی ندارید. بخشی از آن را که می توانید بخوانید و روی آن کار کنید ، انتخاب کنید . در امتحان یک هدف خود را ارائه دانش از طریق این اطلاعات قرار دهید.
آماده سازی می تواند کمک کند
با تغییردادن دیدگاه خود درباره تجربه امتحان، می توانید از مطالعه کردن لذت ببرید و عملکرد شما نیز بهبود می یابد. زیاد از حد به نمره اهمیت ندهید. نمره نه بازتابی از ارزش فردی شماست و نه می تواند موفقیت آینده شما را پیش بینی کند. نکات زیر را درنظر بگیرید:
به خودتان بگوئید که یک امتحان تنها یک امتحان است چیزهای دیگر هم در زندگی هست. زندگی ابعاد گوناگونی دارد که یک بعد آن مطالعه و یادگیری است . از همه ابعاد لذت ببرید و احساس بودن کنید.
بعد از امتحان به خودتان پاداش دهید فیلمی تماشا کنید، برای غذا خوردن بیرون بروید، دیداری با دوستان داشته باشید.
از تجسم احساسهای منفی پرهیز کنید.
شیوه هایی طرح ریزی کنید که کار شما را در نیمسال تحصیلی بعدی بهبود بخشد.
به خاطر داشته باشیدکه منطقی ترین انتظارات این است که سعی کنید هرچه را می دانید تا آنجا که می توانید، نشان دهید
تغییر دادن نگرش های خود
دانشجویانی که برای امتحان خود را آماده می سازند نسبت به نیازهای زیستی ، عاطفی و اجتماعی پایه خود بی توجه هستند . به منظور کسب بهترین کارآمدی باید به خودتان به عنوان یک شخص کامل فکر کنید نه فقط یک امتحان دهنده . به خاطرداشته باشید که :
عادات خوب غذایی و ورزش کردن را ادامه دهید. تفریحات و فعالیت های اجتماعی را قطع نکنید همه اینها به سلامت جسمی و عاطفی شما کمک می کنند .
وقتی مطالعه می کنید آهنگ متوسط پیشرفت را دنبال کنید. هر گاه ممکن است تنوعی در کار ایجاد کنید وهر وقت نیاز است استراحت کنید.
شب قبل از امتحان خوب بخوابید وقتی بسیار خسته اید کار آمدی خود را از دست می دهید.
وقتی احساس می کنید به قدر کافی برای امتحان آماده اید دست به فعالیتی آرامش بخش بزنید.
نکات پایه را فراموش نکنید
نکات زیر را درنظر بگیرید: • به خودتان بگوئید که یک امتحان تنها یک امتحان است چیزهای دیگر هم در زندگی هست. زندگی ابعاد گوناگونی دارد که یک بعد آن مطالعه و یادگیری است . از همه ابعاد لذت ببرید و احساس بودن کنید. – بعد از امتحان به خودتان پاداش دهید فیلمی تماشا کنید، برای غذا خوردن بیرون بروید، دیداری با دوستان داشته باشید. – از تجسم احساسهای منفی پرهیز کنید. – شیوه هایی طرح ریزی کنید که کار شما را در نیمسال تحصیلی بعدی بهبود بخشد. – به خاطر داشته باشیدکه منطقی ترین انتظارات این است که سعی کنید هرچه را می دانید تا آنجا که می توانید، نشان دهید.
1- صبحانه سبک و مناسب بخورید و اگر به آسانی مضطرب می شوید از نوشیدن قهوه یا چای غلیظ پرهیز کنید. حتی کسانی که قهوه را خوب تحمل می کنند اگر روز امتحان در مصرف آن زیاده روی کنند ممکن است احساس سبکی سر، دلهره ودلشوره کنند.
2-کاری کنید که ساعتی قبل از امتحان احساس آرامش کنید . مرور توام با عجله مطالب درسی در آخرین دقایق شروع امتحان، تسلط شما بر کل مفاهیم درسی را زایل می کند و به آن آسیب می زند.
3- سعی کنید زود در محل امتحان حاضر شوید این عمل به آرامش شما کمک می کند محلی را انتخاب کنید که از درها، پنجره ها و دیگر عوامل پرت کننده حواس دور باشد.
4- از همکلاسی هایی که اضطراب ایجاد می کنند و سکون و ثبات شما را بر هم می زنند، پرهیز کنید .
5 – اگر انتظار شروع امتحان موجب اضطراب شما می شود با خواندن مجله یا روزنامه ای توجه خود را از امتحان منحرف کنید.
روز امتحان برای اینکه بتوانید روز امتحان بهترین کارآیی را داشته باشید باید:
– ابتدا کل سوالات امتحانی را مرور کنید؛ سپس دوباره هر سوال را بخوانید . سعی کنید به امتحان به عنوان فرصتی نگاه کنید که به شما این فرصت را می دهد تابه استاد نشان دهید چه می دانید. آنگاه زمان را به نحو مناسب سازماندهی کنید. آسانترین سوالات را ابتدا پاسخ دهید.
برای سوالات تشریحی، طرح کلی داشته باشید، سپس پاسخ خود را با جمله کوتاهی آغاز کنید. این عمل باعث می شود از درهم وبرهمی و تکرار مطالب که تصحیح کننده را عصبی می کند، جلوگیری شود. برای سوالات کوتاه فقط به آنچه که خواسته شده پاسخ دهید و تنها به نکته اصلی اشاره کنید. اگر بخشی از پاسخ به یادتان نمی آید آنچه را که می دانید تا آنجا که می توانید نشان دهید . اگر اصطلاح دقیقی از خاطر شما رفته آنچه را که می دانید با عبارات خود بنویسید .
به محض دریافت برگه امتحان پیش از پاسخ دادن به سوالات امتحانی، لحظه ای صبرکنید و نکات زیر را رعایت کنید:
1- برای سوالات چند گزینه ای، ابتدا تمام گزینه ها را بخوانید سپس گزینه های آشکار غلط را کنار بگذارید. اگر در مورد گزینه های باقیمانده هنوز مردد هستید به اولین برداشت خود تکیه کنید آنگاه سریع علامت بزنید. مراقب واژه های گمراه کننده ای چون "تنها "، "همیشه "یا " اکثرا " در سوالات باشید . 2- با شتاب امتحان ندهید. ساعت مچی به همراه داشته باشید و سرعت پاسخگویی خود را برای هر سوال هر از چند گاهی وارسی کنید. اگر به نظر می آید نمی توانید کل سوالات امتحان را پاسخ دهید برآن بخش هایی متمرکز شوید که پاسخ آن را به خوبی می دانید. اگر وقت اضافی دارید و تنها اگر مضطرب و مشوش نیستید پاسخ های خود را مجددا وارسی کنید
سوالات چند گزینه ای
اگر اضطراب ادامه یابدگاهی اوقات اضطراب ممکن است ادامه یابد و مانع شود از تمام توان خود برای گرفتن نتیجه خوب استفاده کنید. وقتی این مساله رخ داد سعی کنید توجه خود را با شیو ه های زیر از اضطراب منحرف کنید: – از ممتحن سوالی بپرسید – اگر اجازه دارید ، چیزی بنوشید یا به دستشویی بروید. – چیزی بخورید . – نوک مداد را بشکنید و سپس آن را تیز کنید . – لحظه ای به پاداش پس از امتحان که برای خود در نظر گرفته اید فکر کنید . – به خود بگوئید: ” بعد می توانم مضطرب شوم ولی حالا وقت امتحان دادن است .” – عضلات کل بدن خود را سفت و شل کنید ، دوباره نفس عمیقی بکشید و سعی کنید نگرش مثبت را حفظ کنید . بعد از امتحان چه خوب از عهده امتحان برآئید و چه برنیائید حتما پاداشی که به خود وعده داده اید برای خود بگیرید و از آن لذت ببرید؛ سعی نکنید روی اشتباهاتی که مرتکب شده اید، مکث کنید، بلافاصله خود را برای امتحان بعدی آماده نکنید …. برای یک لحظه هم که شده به کار آرامش بخشی مشغول شوید.
از تمام توان خود برای گرفتن نتیجه خوب استفاده کنید. وقتی این مساله رخ داد سعی کنید توجه خود را با شیو ه های زیر از اضطراب منحرف کنید:
1- از ممتحن سوالی بپرسید
2- اگر اجازه دارید ، چیزی بنوشید یا به دستشویی بروید.
3- چیزی بخورید .
4- نوک مداد را بشکنید و سپس آن را تیز کنید .
5- لحظه ای به پاداش پس از امتحان که برای خود در نظر گرفته اید فکر کنید .
6- به خود بگوئید: " بعد می توانم مضطرب شوم ولی حالا وقت امتحان دادن است ."
7- عضلات کل بدن خود را سفت و شل کنید ، دوباره نفس عمیقی بکشید و سعی کنید نگرش مثبت را حفظ کنید .
اگر اضطراب ادامه یابدگاهی اوقات اضطراب ممکن است ادامه یابد و مانع شود
.
کودک و اضطراب جدایی
کودکان هنگام جدایی از مادر دچار اضطراب و ناراحتی می شوند، این احساس ناخوشایند اضطراب جدایی نامیده می شود. در این قسمت به بعضی سوالات رایجی که برای بسیاری از مادران پیش می آید پاسخ می دهیم.
آیا همه کودکان دچار اضطراب جدایی می شوند؟
پاسخ این سوال مثبت است، هرچند شدت و ضعف آن از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. اضطراب جدایی یکی از مراحل رشد عاطفی است و اکثر نوزادان و کودکان نوپا در مراحل خاصی از زندگی خود از احتمال – یا واقعیت – جدایی از مادر یا پدر می ترسند.
مسلماً چنین چیزی والدین را دچار ناراحتی و مشکل می کند ولی والدین باید بدانند که این مرحله گذرا است و می توان با بعضی اقدامات آن را تحت کنترل خود در آورد.
اضطراب جدایی معمولاً کی اتفاق می افتد؟ معمولاً اضطراب جدایی از 6 تا 7 ماهگی آغاز می شود اما در سن 10 تا 18 ماهگی به اوج خود می رسد. غالباً این اضطراب زمانی شروع می شود که شما یا همسرتان خانه را برای رفتن به محل کار یا انجام کاری دیگر ترک می کنید. اضطراب جدایی می تواند شب ها وقتی والدین اتاق کودک را تر ک می کنند اتفاق بیفتد. معمولاً در 24 ماهگی از شدت این حالات کاسته می شود.
اضطراب جدایی در کودکان چرا بروز می کند؟
وقتی پیوند عاطفی و دلبستگی بین کودک و والدین ایجاد می شود، رفتارهایی از کودکان سر می زند که نشان دهنده تمایل آنها برای ماندن کنار مراقب اصلی (مادر، پدر یا کسی که بیشترین مراقبت و رسیدگی را از کودک دارد) است. برای مثال وقتی یک کودک 7 یا 8 ماهه خود را از مادر دور حس می کند، دچار بیقراری می شود و گریه می کند. اگر هم بتواند چهار دست و پا راه برود دنبال مادرش راه می افتد. این رفتارها که نشانه دلبستگی به مادر است به صورت طبیعی در کودکان وجود دارد و قابل مشاهده است. به این حالت «اضطراب جدایی» می گوییم که در کودکان طبیعی و نشان دهنده سلامت آنهاست.
چگونه می توانم به کودکم کمک کنم تا با این اضطراب کنار بیاید؟ برای حل این مشکل چند گزینه وجود دارد. 1.شاید ترجیح بدهید تا جایی که می توانید از کودکان دور نشوید و به محض اینکه دچار اضطراب شد او را در آغوش بگیرید. بدین ترتیب لازم خواهد بود این رویه را تا حدود 24 ماهگی کودک حفظ کنید. 2. شاید ترجیح بدهید که کودکتان را به کسانی بسپارید که با آنها آشنا است. سپردن کودک به کسانی مثل پدر بزرگ یا مادربزرگ، خاله یا عمه و …می تواند به او کمک کند تا با اضطراب جدایی راحت تر کنار بیاید. 3. به او فرصت بدهید تا با پرستار خود آشنا شود. اگر ناچارید برای کودکتان پرستار استخدام کنید، سعی کنید چند روزی را در کنار او و پرستار بمانید تا کم کم با پرستارش آشنا شود.
چگونه باید کودکم را برای جدایی آماده کنم؟ از آنجایی که کودک شما در حال حرکت از مرحله ای به مرحله دیگر است، به او فرصت بدهید تا به جدایی عادت کند. چه کودکتان را به یکی از اعضای خانواده بسپارید چه به یک پرستار، توجه به نکات زیر ضروری است. 1.در خانه تمرین کنید. اگر کودک شما کسی باشد که جدایی را شروع می کند، تحمل آن برایش آسان تر خواهد بود. اجازه بدهید به تنهایی وارد اتاق های دیگر شود (البته اگر از امنیت او مطمئن هستید) و دو یا سه دقیقه آن جا بماند. همچنین می توانید به او بگویید که به اتاق دیگری می روید و چند دقیقه دیگر بازخواهید گشت. به این ترتیب کودک شما به این نتیجه خواهد رسید که اشکالی ندارد اگر پدر یا مادر گاهی از او دور باشند چون بالاخره بازخواهند گشت.
2. چند روزی را در کنار کودک و پرستارش بمانید. وقتی پرستاری استخدام می کنید، چند روزی را در خانه بمانید تا کودکتان او را بشناسد و با او بازی کند. روزی که برای اولین بار او را با پرستار تنها می گذارید، از پرستار بخواهید تا 30 دقیق زودتر بیاید و وقتی کودکان به اندازه کافی سرگرم شد آنها را تنها بگذارید. 3. همیشه خداحافظ بگویید. کودک را در آغوش بگیرید و ببوسید. به او بگویید که به کجا می روید و کی باز می گردید. اما مراقب باشید خداحافظیتان بیش از حد طولانی نشود. جلوی چشم او از در خارج شوید چون کودکتان از تصور اینکه شما ناگهان ناپدید شده اید مضطرب تر خواهد شد. 4. دوستی خود را با پرستار نشان دهید. کودک شما شدیداً تحت تاثیر رفتارهای شما است بنابراین دوستی و اشتیاق خود را نسبت به پرستاری که انتخاب کرده اید به او نشان دهید. 5. وقتی از خانه خارج شدید دیگر بازنگردید. رفت و آمد مکرر به خانه یا مهدکودک برای آرام کردن کودک، نه تنها کمکی به او نمی کند بلکه ناراحتی اش را افزایش می دهد.
چگونه با باید اضطراب جدایی در شب روبرو شویم؟ ترس جدایی از شما در شب، برای کودکتان بسیار واقعی و جدی است. بنابراین لازم است ساعات قبل از خواب ساعاتی آرام و در صورت امکان جالب باشند. سعی کنید قبل از خواب زمان بیشتری را با کودکتان بگذرانید مثلاً او ار در آغوش بگیرید، برایش قصه بخوانید یا با هم آواز بخوانید. اگر وقتی او را در تختخوابش تنها گذاشتید شروع به گریه کرد، می توانید به نزد او بازگردید تا هم او را آرام کنید و هم مطمئن شوید که حالش خوب است. اما سعی کنید دیدارهای خود را کوتاه و تا حدی خسته کننده کنید تا یاد بگیرد که بدون کمک شما به خواب برود.
اگر همه ترفندهایم بی نتیجه بود چه؟ کودکان با هم متفاوتند. بعضی از آنها بیشتر از دیگران از اضطراب جدایی رنج می برند. اگر هیچ یک از روش هایی که در بالا گفته شد شرایط را بهبود نبخشید شاید لازم باشد این مشکل را به طور جدی تری بررسی کنید و روش های زیر را امتحان کنید. 1. مهدکودک یا پرستار بچه خود را دوباره بررسی کنید. شاید موردی وجود دارد که با روحیات و شخصیت کودک شما سازگار نیست. 2. کودکتان را در بازه های زمانی 15 دقیقه ای با یکی از افراد فامیل یا کسی که با او آشناست تنها بگذارید. بدین ترتیب کودک شما بدون اینکه از بودن با فردی غریبه احساس ناامنی کند، یاد می گیرد که شما بعد از ترک خانه بازخواهید گشت. 3.در مورد الگوی خداحافظی خود تجدیدنظر کنید. آیا دور از چشم او از خانه خارج می شوید؟ آیا مشکل را بزرگ تر آنچه که هست جلوه می دهید؟ آیا برایش جایزه تعیین می کنید یا او را بیش از اندازه در آغوش می گیرید؟ توصیه ما این است که تا جایی که می شود عادی و طبیعی رفتار کنید. او را ببوسید، خداحافظی کنید و بروید.این کار به او نشان می دهد که رفتن پدر یا مادر مسئله بزرگی نیست و او به زودی بازخواهد گشت
نشانه های اضطراب جدایی غیرطبیعی در کودکان
زمانی می توانیم بروز اضطراب جدایی را در کودک غیرطبیعی بنامیم که در سن بالاتر رخ دهد و حداقل به مدت 6 ماه ادامه داشت باشد. همچنین این اضطراب باید در عملکرد کودک یا والدین اختلال ایجاد کند (برای مثال مادر یا مراقب کودک به دلیل وابستگی زیاد او نتوانند به امور زندگی خود برسند).
شدت اضطراب جدایی در کودکان
در مواقعی که کودک قرار است به مدت طولانی از مادر یا مراقب خود دور باشد، برای مثال رفتن به مهد یا مدرسه، نشانه های بیقرار بیشتری از خود نشان می دهد. در این شرایط علائم کودک بیشتر رفتاری (مانند بیقراری، گریه کردن یا چسبیدن به مادر) یا جسمانی است (مانند تهوع، دل درد یا سردرد). این علائم جسمانی در بسیاری از کودکانی که قصد رفتن به مدرسه دارند دیده می شود مانند شکایت از دل درد یا حالت تهوع. گاهی هم کودک شروع به پرخاشگری و لجبازی می کند تا به مدرسه نرود. حتی ممکن است کودک بهانه بیاورد که مدرسه را دوست ندارد. در شروع مدرسه طبیعی است که کودک تا حدی از دور شدن مادر یا مراقب احساس ناراحتی می کند اما این حالت نباید بیشتر از یک ماه طول بکشد. گاهی این نوع ترس یا نگرانی درواقع ترس از قرار گرفتن در محیط های جدید است و اضطراب جدایی محسوب نمی شود.
راهکارهای کاربردی برای والدین برای درمان اضطراب جدایی در کودکان
مهم ترین کاری که والدین باید برای کمک به فرزندانشان برای پشت سر گذاشتن اضطراب جدایی انجام دهند، ایجاد احساس امنیت و حمایت عاطفی در کودکان است. وقتی قرار است هر نوع جدایی ای بین والدین و کودک صورت گیرد حتما باید کودک را از این موضوع مطلع کرد. برای مثال اگر مادر برای خرید بیرون می رود و کودک را با پدر تنها می گذارد حتما باید برای کودک توضیح دهد که قصد بیرون رفتن دارد و مهم تر از همه زمان برگشت خود را نیز اعلام کند. وقتی زمانی برای بازگشت به کودک اعلام می کنیم حتما باید به موقع نزد کودک بازگردیم. برای مثال به کودکی می گوییم بعد از خوردن ناهار یا پایان برنامه کودک بعدازظهر برخواهیم گشت. درواقع، باید برای کودک نشانه زمانی مشخص کرد تا او متوجه شود و اطمینان یابد که مادر چه زمانی باز می گردد. به تدریج باید زمان های دور بودن از کودک را افزایش داد تا کودک قادر به تحمل جدایی بیشتری از والدین باشد.
تهیه کننده: ستار هاشمی
کارشناس مشاوره
مدرسه راهنمایی شهید اشرفی فولاد شهر
شاد بودن بزرگترین انتقام است که می توان از زندگی گرفت