به نام
پروردگار یکتا
روش های ژئوفیزیکی مناسب برای مطالعه آبخوان های سخت
آبخوان های سخت
1-شرایط حاکم
2- تفاوت های اساسی با آبخوان های نرم
3- نیاز به روش های ویژه
4- نیاز به آرایه های ویژه (جدید)
طرا حی
برداشت های ژئوفیزیکی
نمونه مطالعاتی
برداشت های ژئوفیزیکی انجام شده در
محدوده
غار زرین آباد
روش های مورد استفاده
1- گرانی
2- پتانسیل خودزا
3- اتصال به جرم
4- مقاومت ویژه الکتریکی با آرایه های ویژه (جدید)
آرایه CRSP
Combined Resistivity Sounding & Profiling
هدف از مطالعات
مهم ترین اهداف انجام مطالعات ژئوفیزیکی در محدوده غار زرین آباد را می توان بصورت زیر خلاصه نمود:
بررسی میزان، چگونگی، ژرفا و ابعاد گسترش غار
بررسی وجود و یا عدم وجود حفره های کارستی دیگر
بررسی میزان، ژرفا، چگونگی و ابعاد گسترش حفره های احتمالی
بررسی چگونگی ارتباط حفره های احتمالی با یکدیگر
برهم نهی نتایج حاصل از تمام روش های انجام شده و ارزیابی کلی محدوده از دیدگاه نحوه ی گسترش حفره های کارستی
نتایج حاصل از این مطالعات، در ارزیابی امکان تبدیل این محدوده بعنوان یک مجموعه تفریحی- گردش گری مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
نقشه زمین شناسی محدوده مورد مطالعه
نقشه میزان تغییرات پتانسیل خودزا
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیل P2
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیل P1
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیل P3
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیل P4
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیل P7
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیل P8
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیل P9
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیل P10
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری (پسماند) در راستای پروفیل P1
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری (پسماند) در راستای پروفیل P2
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری (پسماند) در راستای پروفیل P3
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری (پسماند) در راستای پروفیل P4
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری (پسماند) در راستای پروفیل P12
شکل 2-31- شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری (پسماند) در راستای پروفیل P10
نقشه مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری برای طول خط جریان 290 متر
نقشه بی هنجاری های پسماند برای طول خط جریان 290 متر
نقشه های بی هنجاری های پسماند هم ارتفاع
این نقشه ها برش های افقی از زمین در در ارتفاع های مختلف
را نشان می دهند و ارزش کاربردی از دیدگاه اجرایی به مراتب بیشتر از نقشه های دیگر است
آرایه CRSP
طراحی این پروفیل ها به گونه ای انجام شده است که:
یک پوشش کامل در طول پروفیل از داده ها بدست آید.
فواصل نقاط اندازه گیری در طول پروفیل 10 متر باشد.
از داده های حاصل بتوان در ژرفای مختلف برای تهیه نقشه های مقاومت ویژه الکتریکی استفاده نمود.
شبه نیمرخ های مقاومت ویژه با دقت زیاد و بصورت پیوسته در راستای تمام پروفیل ها تهیه نمود.
دقت داده ها برای تفکیک آنومالی ها (حفره ها) کافی باشد.
در صورت نیاز بتوان مقاومت ویژه را بدست آورد.
نتیجه گیری
نتایج حاصل از این مطالعات ژئوفیزیکی انجام شده در محدوده غار زرین آباد را می توان بصورت زیر خلاصه نمود.
5-1- در نقشه حاصل از برداشت های گرانی سنجی بی هنجاری های منفی ثبت شده که می تواند در پیوند با کارستی بودن محدوده باشد اما به دلیل فاصله زیاد نقاط برداشت و تاثیر عوامل جانبی، کارایی این نقشه و دقت در تعیین حفره های کارستی به اندازه روش مقاومت ویژه الکتریکی نیست.
5-2- گرچه شیرین بودن آب و خالی بودن قسمت هایی از حفره های کارستی (بخش هایی که بالاتر از سطح ایستابی قرار داشته اند)، و همچنین تاثیر ناشی از کنگلومرا و پوشش خاک رس سطحی، تاثیر نا مطلوبی روی نتایج حاصل از این روش داشته است ولی محدوده کارستی با این روش نیز کم و بیش مشخص شده است . (یادآوری می شود که این روش جنبه آزمایش داشته و بخش اندکی از هزینه ها صرف آن شده است).
5-3- برداشت های SP به نتیجه ارزنده ای رسیده و نقشه حاصل از برداشت های SP نشان می دهد که جهت حرکت آب از پیرامون غار به سوی دهانه آن است و البته آب یک حرکت از جنوب به سوی شمال نیز دارد.
5-4- مهمترین نتایج از روش مقاومت ویژه الکتریکی بدست آمده است. نتایج حاصل از این روش در قالب شبه نیمرخ ها و نقشه ها در فصل سوم ارائه شده است.در این شبه نیمرخ ها و نقشه بی هنجاری های پرشماری ثبت شده که اکثر آنها پیوند در پیوند با حفره های کارستی هستند.
5-5- تهیه شبه نیمرخ ها و نقشه های بی هنجاری های پسماند که پس از حذف اثر زمینه در ژرفاهای مختلف تهیه شده اند، توانسته است به حذف بی هنجاری های کاذب کمک چشم گیری نماید، ب گونه ای که بی هنجاری های آشکار شده در این نقشه ها و شبه نیمرخ ها به احتمال نزدیک به یقین در پیوند با حفره های کارستی هستند. افزون بر آن ابعاد این بی هنجاری ها به مراتب به ابعاد محدوده های کارستی شده، نزدیک در است.
5-6- نقشه های بی هنجاری های پسماند هم ارتفاع، یکی از مهمترین کارهای انجام شده در این مطالعات است. شرح چگونگی تهیه آنها در فصل سوم آورده شده است. این نقشه ها برای ارتفاع های تقریبی L0 ، L10 ، L20 ، L30، L40 ، L-10 ، L-20 ، L-30 ، L-40 از سطح زمین در بالای دهانه غار یعنی تقریبا برای ارتفاع های 1850، 1860، 1870، 1880، 1890 و همچنین ارتفاع های 1840، 1830، 1820، 1810 متری تهیه شده اند.
این نقشه ها بی هنجاری ها (طیف رنگی قرمز) یا به عبارتی حفره های کارستی و چگونگی پیوند آن ها را در ترازهای ارتفاعی مختلف نشان می دهند و می توانند بهترین راهنما برای شناسایی محدوده های کارستی باشند.
مطالعات ژئوفیزیکی
محل پایه های پل دوربرگردان
بزرگراه آب شناسان
هدف مطالعات ژئوفیزیکی
شناسایی کاریزها و خاک های سست
در محل پایه های پل دور برگردان
بزرگ راه آب شناسان
محل پایه های پل دور برگردان و پروفیل های برداشت شده
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیلIV
محل کاریز
شبه نیمرخ مقاومت ویژه الکتریکی ظاهری در راستای پروفیلVII
خاک سست (خاک دستی)
خاک سست (خاک ؟)
نقشه هم پتانسیل خودزا SP در محدوده شماره 1
شبه نیمرخ مقاومت ویژه ظاهری الکتریکی در راستای پروفیل p3- محدوده شمارهI
با سپاس
از حضار گرامی