روستا 2
استاد راهنما :
مهندس محمدی خوش بین
دانشجو :
سیما دولت پناه
امام ده
روستای امام ده
نگاهی گذرا
وجه تسمیه :
اسم ثبت شده در وزارت کشور((گابیه )) است. که از دو بخش ((گا))و((بیه) تشکیل شده است گا به معنی آبی که گاه می آید و گاهی نمی آید
به گفته دهیار :400 ساال پیبش در این روستا سدی وجود داشت که براثر تغییرات جوی گاهی دارای آب بود وگاهی خالی .
این روستا گاویه هم نامیده میشود که به معنی استهکامات ودژ است.
این روستا پس از انقلاب امام ده نامیده شد که به سه بخش امام ده-اربو کلایه و سادات محله تقسیم شده است.
تقسیمات جغرافیایی :
شهرستان لاهیجان دارای دو بخش رودبنه و مرکزی می باشد وهمچنین دارای 7 دهستان است که به ترتیب زیر میباشد
آهندان- بازکیا گوراب- لضمجان- لیالستان- لیل- امام ده و رود بنه
این شهرستان 184 روستا را در خود جای داده است که دهمگی دارای سکنه می باشد روستای امامده در بخش رودبنه واقع شده است
شهرستان لاهیجان یکی از شهرستانهای شرق استان گیلان است که با شهرستان های لنگرود وآستانه اشرفیه هم مرز است ودر طول 49 درجه و59 دقیقه و عرض 37 درجه و 12 دقیقه واقع شده است.
زبان رایج :
مردم این روستا به زبان و گویش گیلکی شرق گیلان صحبت میکنندو دین انها اسلام و مذهب ان ها شیعه است.
اطلاعات جمعیتی:
اقلیم و اب وهوا :
این روستا در اقلیم معتدل و مرطوب خزری واقع شده است.
تپوگرافی: از این منظر مجموعه روستایی امام ده در بخش جلگهای لاهیجان واقع شده است و از سطحی هموار برخوردار است اراضی ان کم شیب و قابل بهره برداری برای کشاورزی است.
اب : این روستا در در اقلیم معتدل و مرطوب خزری واقع شده است و از لحاظ ریزش باراناز فرا وانی بالایی بر خردار است.
باد: جریان های هوهیی در این روستا در فصول مختلف سال متفاوت است .در بهار جهت شمال / در تابستان شمال شرق / در پاییز غرب / در زمستان شمال غرب.( در پاییز میزان سرعت باد زیاد تر از فسول دیگر است)
تراکم :
اراضی کشاورزی در شکل گیری مجموعه روستا تاثیر به سزایی داشته است
به نحوی که این اراضی که معیشت ساکنین روستا به آنها بستگی دارد باعث گردیده تا بافت مجموعه به صورت پراکنده شکل گیرد .
بافت قدیمی از یک تراکم نسبی اطراف اماکن مذهبی بر خوردار است.
بافت جدیداز تراکم محوری حول جاده پیروی میکند.
معیشت :
روستا های مجموعه امامده دارای زمین های رسوبی بسیار مناسب جهت کشت برنج می باشند به نحوی که کشت برنج یکی از منابع اصلی درآمد ساکنین این مجموعه است .
در کنار کشاورزی دامداری نیز به شیوه سنتی در میان ساکنین رواج دارد .
امکانات :
آب مصرفی : آب مصرفی روستا فاقد لوله گذاری وآب تصفیه شده است آب مورد استفاده آب چاه های نیمه عمیق است .
این روستا دارای برق و تلفن یک واحد خانه بهداشت مرکز درمانی و واحدهای مذهبی مانند مسجد و بقعه متبرکه و صنایع کارگاهی چون کارگاه چوب بری وکارگاه ساخت سنگ بلوک و کارخانه برنج کوبی و… می باشد .
شبکه های دسترسی اصلی روستا:
شبکه اصلی دسترسی روستا ازسمت رود بنه وارد بافت مجموعه شده و پس از گذر
از ان وارد رود پشته می شود.
معماری :
معماری این قسمت را به دو قسمت تقسیم می نماییم :
معماری قدیم
معماری جدید
معماری قدیم :
در معماری قدیم سه نوع فضا داریم
1:فضای بسته: این فضا اتاقها می باشند این اتاقها فاقد پستو به صورت تو درتو در یک امتداد با جهت گیری شرقی-غربی می باشد .
2: فضای نیمه باز: این فضا ایوانها هستند به علت اوضاع جوی مناسب تقریبا کلیه کارهای روزمره در این فضا انجام میگیرد ارتباط بین اتاقها ازاین طریق می باشد .
3: فضای باز : اختصاص این فضا برای حیاط است حیاط برای یک خانه روستایی استان گیلان یک نقش حیاتی را بر عهده دارد زیرا بسیاری از کارهای مربوط به شغل روستاییان در این فضا انجام می گیرد .
معماری جدید :
معماری جدید وام گرفته از معماری رایج در شهر ها می باشد که فقط تقلید شده است که در این صورت پاسخ گوی نیاز یک روستا نشین برای انجام فعالیت های مشخص تعریف شده برای یک روستایی نمی باشد
شکل وفرم این ساختمان های جدید حکایت از تغییرات در اوضاع فرهنگی واقتصادی دارد.
نحوه مدیریت :
در گذشته این روستا توسط 3 تا 4 نفر از اهالی اداره می شده است بعد از روی کار آمدن شوراهای اسلامی شهر و رو ستا اداره روستا بر عهده شوراها و دهیاری می باشد .
مناطق جغرافیایی در مناطق مختلف جهان دارای ویژگیهای منحصر به فرد می باشند. این ویژگی ها باعث و بانی شرایط موجوداتی می باشند که در آن نقطه ساکن اند. یا به عبارت دیگر هر جانداری اگر بخواهد در نقطه ای از جهان زندگی کند باید خود را دارای ویژگیهایی کند که آن نقطه خواهان آن ویژگی ها می باشد. در این صورت هر جاندار که نتواند خود را با ویژگی های محیطی وفق دهد باید از آن نقطه مهاجرت کند یا محکوم به نابودی شود.
انسان جانداری است که با استفاده از فکر و اندیشه وضعیت جدید را درک کند و بهترین و یا حداقل راه حل مناسب را برای روبرو شدن با وضعیت جدید فراهم می اورد.
بررسی نقاط ضعف و قدرت :
به نظر می رسد که نقاط ضعف و قدرت در این راستا به دلیل موقعیت َجغرافیایی و قرار گرفتن آن در سواحل خزر نمود انسانی پیدا کند. زیرا بنا به تعریف روستا جایی است که در ان فعالیتهای تولیدی صورت می گرد نه مصرفی و همه چیز به انسانی بستگی دارد که در موقعیت یک فرد روستایی قرار گرفته و بنا به ضرورت باید ایجاد معیشت کند و از آن نان و روزی کسب کرده ادامه حیات بدهد و ادامه حیات دیگران که به او وابسته هستند را میسر سازد.
بنابراین نظرتان را به نقاط ضعف و قدرتی حاصل از بشری معطوف می دارم که در این مکان ساکن اند البته این تنها بنا به نظر شخصی می باشد که از دریافتهای شخصی ام از این روستا حاصل شده است.
از ابتدای ورودم به این روستا با منظره ای از درختان صنوبر و تبریزی مواجه شدم. این منظره یکی از همراهان همیشگی شما می باشند. و شما را تنها نخواهند گذاشت. این درختان بخش عمده ای از این نواحی را پوشانده اند. به دلیل مساعد بودن زمین و نیز نیاز به رسیدگی کمتر و کم زحمت بودن و سود نسبتاً مناسب آن اکثر اهالی زمینهای مزروعی خود را به این نهالستانها تبدیل کرده اند
با آنکه میزان تولید چوب در این منطقه زیاد می باشد با کمال تعجب متوجه می شویم واحدهای بهربرداری از چوب اندک اند. بام خانه های جدید ساخت به صورت تاسف باری ( همانند کلاهی که بر سر زیادی کند و گشاد باشد ) با خرپاهای ناهمگون و بی قواره چوبی بر سر بلوکها روی هم چیره شده زیادی می نماید. که نشان گر بی اعتنایی و بی مسئولیتی استاد و بنایی است که این دیوارها را کنار هم قرار داد و برای خالی نبودن عریضه روی آن را یک کلاه گذاشته اند آن هم گشاد.
وجود چوب در دسترس به نظر می رسد که بتواند پایه گذار صنعتی سودآور باشد. بدین طریق اگر اهالی بتوانند واحدهای بهره برداری از چوب را ایجاد کنند خود عامل توسعه روستا خواهد شد و با این کار سنتی نیز حفظ شده است.
کمبود واحدهای بهره برداری از چوب با وجود معدن چوب به نظرم بزرگترین کمبود برای این روستا می باشد.
مشکل دوم که آن نیز به دلیل از عدم تحرک و تنبلی ناشی می شود استفاده نکردن از مزارع در 6 ماهه دوم سال است. همانگونه که بعضی از اراضی ( که به شخصه در جاهای گوناگون استان مشاهده نمودم در 6 ماهه دیگر سال که هیچ گونه بهره ای از زمین برده نمی شود می تواند موقعیت خوبی برای پرورش ماهی باشد که می تواند به عنوان یک سود جانبی در نظر گرفته شود.
البته رسیدن به چنین اهدافی نیاز به همدلی و مشارکت خود اهالی دارد .وجود زمینهای سرسبز می تواند فرد روستایی را به داشتن دام ترغیب کند که همان گوشت و شیر را به ارمغان می آورد و ایجاد بهره می نماید.
از زمانی که رسانه های صوتی و تصویری به وجود آمده اند در واقع مصرف گرایی را همراه خود به ارمغان آوردند و جوامع را به مصرف گرایی سوق دادند. می دانیم که ضریب نفوذ این وسایل ارتباطی به طور فزاینده ای زیاد شده است.
از آنجا که یک فرد روستایی خود را در مقابل میزان به اصطلاح رفاه شهر و شهرنشینی می بیند این سوال در ذهنش نقش می بندد که چرا من از این رفاه برخوردار نباشم پس در صدد بر می آید تا به رفاه و راحتی برسد. از آنجایی که نمی تواند زمین و گاو و گوسفند خود را رها کند پس به ناچار در همان جا به ایجاد رفاه می پردازد پس دست به کار می شود. ابتدا از لباس و سر و وضع شروع می کند که خود را متمدن نشان دهد. پوشیدن همان و دوری جستن از باغ و گاو و گوسفند همان . انسان روستایی که از فرط خستگی اول شب سر بر بالین می گذاشت و اول صبح با صدای خروس بیدار می شد خود را با تغییر جدید همگون ساخته است. تغییر که حاصل از راحت طلبی بی مورد و شناخته نشده شهری هم ، همخوانی ندارد .
البته مشکلاتی دیگر نیز وجود داشت که ناشی از شهری زدگی و مصرف زدگی بود که به این روستائیان سرایت کرده بود.
خانه های قدیمی روستایی یادآور همان ویژگیهای خانه های روستایی بود کنار مزرعه به همراه یک انبار برنج ( کندوج ) با آن چوبهای تزئینی و زیبا که نمایانگر توجه استادکار ( برخلاف ساختمان های جدید در این روستا) نسبت به بنا و احترامی که برای آن قائل می شده بود . معماری روستائی با افزایش جمعیت در روستا روند روستائی خود را از دست داده است ساختمانهای قدیمی و خوش ساخت جای خود را به ساختمانهای جدید که از هویت روستایی اثری ندارند داده است.
به هر حال تولیدات برنج و چوب توانسته اند مردم را سرپا نگه دارد و خانه های قدیمی به آن جلوه خاصی بخشیده است هرچند که در گوشه و کنار قرار گرفته باشند.
پایان