بنام خداوند بخشنده و مهربان
مهندس
مهندس
واژه های مهندس، هندسی و مهندسی در کاربردهای صحیح و بسیار نزدیک به مفهوم واقعی آن در معانی ای نظیر طراح ، خلاق ، نوآور ، اندیشمند ، مدیر، مدبر ، چاره ساز ، شمارگر ، حسابدان، هندسه دان و هوشمند به کار رفته است و در تصادف زمانی مناسب با واژه های لاتین Engineer و Engineering به درستی معادل است.
انواع دانشگاه ها
دانشگاه ها با توجه به دوره هایی که ارائه می دهند به دانشگاه های جامع و تخصصی تقسیم می شوند.
دانشگاه های جامع: دانشگاه هایی هستند که کلیه رشته های علوم انسانی، تجربی ، ریاضی ، کشاورزی و هنر را ارائه می دهند. مانند دانشگاه تهران، شهیدبهشتی، تبریز و …
دانشگاه های تخصصی: دانشگاه هایی هستند که صرفا“ رشته های یک گروه آموزشی را ارائه می دهند. مانند: دانشگاه صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، هنر و…
مفاهیم دروس دانشگاهی
1. دروس دانشگاهی از لحاظ محتوی به دروس عمومی،پایه، اصلی و تخصصی تقسیم می شوند.
الف) دروس عمومی : به منظور توسعه اطلاعات و معلومات عمومی دانشجویان عرضه می شود و گذراندن این دروس برای کلیه دانشجویان الزامی است.
ب( دروس پایه: به منظور تقویت بنیه علمی و ایجاد زمینه فعالیت برای پذیرش دروس اصلی و تخصصی ارائه می شود.
ج( دروس اصلی: اساس و مبنای دروس تخصصی رشته را تشکیل می دهد.
د( دروس تخصصی: به منظور افزایش توان علمی و عملی دانشجو در رشته مربوطه تدریس می گردد.
2. دروس از نظر انتخاب به الزامی و اختیاری تقسیم می شوند
الف( دروس اجباری:مجموعه دروسی است که گذراندن آنها در طول دوره برای دانشجو الزامی است و قابل تعویض نمی باشد.
ب(دروس اختیاری: درسهائی است که در طول دوره برای دانشجو بصورت اختیاری ارائه می شود و دانشجو برحسب نیاز و علاقه آن درس را اخذ می کند.
دروس دانشگاهی
3. دروس از نظر ارتباط با دروس دیگر به مستقل و وابسته تقسیم می شوند:
الف( دروس مستقل: دروسی است که انتخاب و گذراندن آنها منوط به گذراندن درس دیگری نیست.
ب (دروس وابسته: دروسی است که انتخاب و گذراندن آنها منوط به گذراندن درس پیشنیاز آن یا اخذ همزمان درس همنیاز آن است.
4. دروس از نظر نحوه تدریس به نظری و عملی تقسیم می شوند.
الف(دروس نظری: حاوی مجموعه دانشی است که بصورت خطابه، کنفرانس، سمینار و بحث و گفتگو در کلاس ارائه میشود.
ب(دروس عملی: حاوی مجموعه مهارت هایی است که گذراندن آنها نیاز به عملیات کارگاهی و آزمایشگاهی دارد.
انتخاب واحد
هر دانشجو برای اخذ مدرک کارشناسی برحسب رشته انتخابی (گروه علوم انسانی، هنر، تجربی، کشاورزی و ریاضی) می بایست تعداد130 الی 140 واحد درسی را بگذراند.
دانشجویان عزیز ، باید با توجه به پیشنیاز و همنیازهای اعلام شده در شروع هر ترم بین 14 الی 20 واحد درسی انتخاب نمایند و در پایان ترم نمرات خود را در مقابل هر درس ثبت نمایند.
تعریف دانشجوی ممتاز ورودی
ممتاز ورودی: دانشجوی ممتاز دانشجویی است که بر اساس ماده 1 آئین نامه تسهیلات آموزشی ویژه دانشجویان ممتاز از سوی سازمان سنجش معرفی می گردد.
تبصره: دانشجوی ممتاز ورودی در صورت داشتن معدل کل کمتر از 16 در دو ترم اول و ترم های پس از آن, یا داشتن معدل کمتر از 15 در دو نیمسال از لیست دانشجویان ممتاز خارج می گردد.
تعریف دانشجوی ممتاز دانشگاه
ممتاز دانشگاه: دانشجوی که جزء دسته اول نبوده ولی معدل کل بالای 17 داشته و معدل سه ترم از چهار ترم اول یا معدل دروس اختصاصی و پایه در هر ترم بالای 17 بوده، و حداقل 60 واحد درسی گذرانده باشد.
ممتاز 10%: دانشجویان10% بالای هر دانشکده که در سه ترم از چهار ترم اول جزء 10% اول هر دانشکده در هر گرایش بوده , و معدل کل آنها بالای 15 باشد .
تبصره: این دانشجویان در صورت کسب معدل کل زیر 15 از لیست دانشجویان ممتاز خارج می گردند.
تسهیلات اعطایی به دانشجویان ممتاز
اهدای کامپیوتر به رتبه های زیر 100 کنکور سراسری
اهدای سکه به دانشجویان ممتاز ورودی معرفی شده از سوی سازمان سنجش
امکان تحصیل همزمان در دو رشته از پایان نیمسال چهارم
پرداخت کمک هزینه تحصیلی بلاعوض از نیمسال پنجم
امکان اخذ وام 3 برابر (ضروری-مسکن-ازدواج)
امکان اخذ 20 واحد از رشته دیگر مازاد بر دروس اصلی از پایان نیمسال چهارم
برگزاری کلاس زبان ویژه (انگلیسی و فرانسه)
امکان اخذ تا 24 واحد در هر نیمسال
امکان تغییر رشته به جای تحصیل همزمان در دو رشته
پرداخت حق ثبت نام کنفرانس های علمی خارجی برای ارائه مقاله
امکان اخذ دروس پایه ویژه دانشجویان المپیادی به صورت غیرحضوری
پذیرش دانشجویان ممتاز کارشناسی در مقطع کارشناسی ارشد بدون شرکت در آزمون ورودی حداکثر تا 10% ظرفیت کارشناسی ارشد در رشته/گرایش
پذیرش برگزیدگان جشنواره ها و مسابقات علمی بدون شرکت در آزمون ورودی کارشناسی ارشد
پذیرش دانشجویان ممتاز کارشناسی در مقطع کارشناسی ارشد بدون شرکت در آزمون ورودی
در پایان سال سوم، دانشجویان ممتاز که جزء 10% برتر دانشکده با معدل بالای 16 و حداقل 105 واحد گذرانده هستند. تعیین و به دانشکده ها اعلام می شوند.
تعداد پذیرفته شدگان بدون کنکور برابر با 10% ظرفیت کارشناسی ارشد هر رشته/گرایش می باشد.
در صورت موافقت دانشکده با پذیرش دانشجویان برتر معرفی شده، این دانشجویان پس از اتمام دوره کارشناسی در پایان نیمسال هشتم ( تا 15 شهریور ماه) و نیز کسب معدل بالای 16 در واحدهای گذرانده شده در سال چهارم، می توانند بدون کنکور در مقطع کارشناسی ارشد ثبت نام کنند.
شورای صنفی دانشکده ها
شورای صنفی هر دانشکده برآمده از رای قاطبه دانشجویان دانشکده است، مسئول پیگیری و حل و فصل مشکلات صنفی دانشجویان می باشد. از آنجا که این شورا همه ساله و با رای اکثریت دانشجویان انتخاب می شود، یکی از مهم ترین و تاثیر گذارترین تشکلات دانشجویی است و اعضای آن تمام تلاش خود را جهت ایجاد فضایی مناسب و آرام برای فعالیت های گوناگون دانشجویی خواهند داشت.
پیگیری وضعیت آموزشی و فضای فیزیکی دانشکده و درخواست و پیگیری جهت ارتقاء سطح خدمات به دانشجویان و نیز برگزاری اردوهای علمی و تفریحی از مهم ترین فعالیت های شورای صنفی دانشکده ها می باشد.
انجمن های علمی
انجمن های علمی هسته علمی دانشجویان دانشکده می باشند که با انجام فعالیت های علمی تحقیقاتی، انتشار نشریات علمی و برگزاری کلاس های آموزشی و همایش های علمی مرتبط، در صدد ارتقاء سطح علمی دانشجویان دانشکده هستند. این انجمن ها هر ساله با برگزاری انتخابات در سطح دانشکده اعضای شورای خود را با رای دانشجویان انتخاب می کنند. این اعضا نماینده دانشکده و عهده دار برنامه ریزی و انجام فعالیت های علمی مربوطه هستند. دانشجویان می توانند با مراجعه به این واحد و ارائه طرح ها و نظرات خود امکانات لازم را در اختیار گیرند.
معرفی رشته مهندسی نساجی
در ابتدا بشر برای تهیه لباس و پوشاک و محافظت از خود در مقابل سرما و گرما صنعت نساجی را بوجود آورد.
سپس زیرانداز و رو انداز خود را به یاری این صنعت تهیه کرد و امروزه نه تنها انواع پوشاک و فرش و موکت را به یاری صنعت نساجی تهیه می کند، بلکه برای ساختن ترمز ماشین، شریان های مصنوعی، جاده ها، هواپیما ها و سایت های فضایی به منسوجات نیاز مند است.
برای مثال بیش از 50 درصد قلب مصنوعی از الیاف مصنوعی درست شده است. همچنین بیش از 75 درصد استحکام تایر ها از منسوجات است و در جاده سازی نیز قبل از اینکه آسفالت ریخته شود منسوجات ویژه ای را روی سطح جاده می خوابانند که عمر جاده ها را افزایش می دهد. به همین دلیل امروزه نمی توان همچون گذشته صنعت نساجی را به روش استاد و شاگردی از نسلی به نسل دیگر انتقال داد. چرا که نساجی در حال حاضر صنعتی بسیار پیچیده و گسترده است که اداره آن نیاز به تخصص و تحصیلات دانشگاهی دارد.
گرایش شیمی نساجی و علوم الیاف
درگرایش شیمی نساجی و علوم الیاف دانشجو بر طرز تهیه الیاف و نحوه کاربرد مواد شیمیایی در صنایع نساجی آشنا می گردد. دانشجوی گرایش شیمی نساجی در زمینه تولید الیاف، خواص الیاف، مواد رنگزا، خصوصیات مواد رنگزا، مواد تکمیلی و نحوه تکمیل مواد نساجی مطالعه می کند علاوه بر آن گرایش شیمی نساجی به عملیات شیمیایی صنعت نساجی می پردازد. فعالیت هایی مثل تولید الیاف، رنگرزی و یا عملیات تکمیلی که روی انواع منسوجات از جمله نخ، پارچه و غیره انجام می شود تا کالای نهایی آماده شده و مورد مصرف قرار گیرد.
گرایش تکنولوژی نساجی
در گرایش تکنولوژی نساجی دانشجو با شیوه های تبدیل الیاف به نخ، نخ به منسوجات و روش های تهیه سایر منسوجات نساجی که مصارف فنی و صنعتی دارد آشنا می شود.
– تکنولوژی نساجی بیشتر به عملیات فیزیکی و مکانیکی می پردازد. یعنی در این بخش الیاف به کمک ماشین آلات در کنار یکدیگر قرار گرفته و طی یکسری فرآیند ها تبدیل به نخ می گردد و سپس نخ ها به انواع پارچه تبدیل می شوند.
گرایش مهندسی پوشاک
یک مهندس پوشاک باید نسبت به دانش نساجی آگاهی و تسلط کافی داشته باشد. همچنین تسلط کافی بر علم پوشاک و عوامل مرتبط با آن از جمله طراحی، زیبایی شناسی، مد و شناخت کافی نسبت به انواع دوخت ها و کنترل کیفیت در پوشاک از خصوصیات یک مهندس پوشاک است. با توجه به این که خطوط تولید پوشاک در انتهای خطوط تولید نساجی است و مسائل مهمی نظیر بازاریابی و فروش در آن مطرح می شود، یک مهندس پوشاک باید این اگاهی را داشته باشد که تمام تلاش در خطوط تولید و محصولی با کیفیت باید به نحوی باشد که در انتها محصول قابل فروش در بازار و متناسب با خصوصیات بازار مصرف ( داخل،خارج،صادرات و….) باشد. آگاهی داشتن از مواردی مانند بازاریابی، فروش ، انبار و…. مهندس پوشاک را در تولید محصولی بهتر کمک می نماید.
در گرایش تکنولوژی نساجی بحث شناخت قطعات ماشین و روش ساخت آنها مطرح است. به همین دلیل دانشجوی این رشته باید در دروس فیزیک و مکانیک قوی باشد، دانشجوی گرایش شیمی نساجی نیز باید در درس شیمی قوی باشد چون زمینه فعالیت او به علم شیمی باز می گردد و در دانشگاه نیز دروسی با توجه به اینکه صنعت نساجی پر اشتغال ترین رشته صنعتی است و بیش از کل نیروی صنعتی کشور را در خود جای داده است. فارغ التحصیلان این رشته باید توانایی کار با نیروی زیاد را داشته باشد و در ضمن به کار با ماشین آلات صنعتی نیز علاقمند باشد مثل شیمی تجزیه، شیمی آلی و شیمی پلیمر را می گذراند.
مهندسی صنایع
دانش مهندسی صنایع، بهره وری و کارایی شرکتهایش را افزایش داده و واحدهای تولیدی و خدماتی جدیدی را تاسیس می نماید و بدین گونه حیات و پیشرفت سازمانهای خود را در بازار رقابتی تضمین می کند.
مهندسی کامپیوتر
رشته مهندسی کامپیوتر که به طراحی و ساخت اجزای مختلف کامپیوتر می پردازد، لذا اهمیت بسیار زیادی در دنیای امروز برخوردار است. هدف از طی این دوره تربیت کارشناسانی است که در زمینه تحلیل، طراحی، ساخت و راه اندازی دستگاهها و مجموعه های سخت افزاری جدید، بررسی و شناخت مجموعه های سخت افزاری و نرم افزاری موجود، نگه داری، عیب یابی و تعمیر و اصلاح و توسعه فعالیت کنند.
طراحی، شبیه سازی، فرآوری، پردازش، سنجش، آموزش، ویرایش و … همه مفاهیمی هستند که با بالاترین دقت و در کوتاهترین مدت زمان ممکن در برنامه های نرم افزاری کامپیوتر انجام می شوند. لذا هدف از این رشته تربیت نیروی متخصص برای انجام امور فوق است.
مهندسی نرم افزار
کامپیوتر دارای دو جزء متفاوت سخت افزار و نرم افزار است. اجزاء فیزیکی و قابل لمس کامپیوتر مانند مدارها و بردهای الکترونیکی سخت افزار نامیده می شوند.
نرم افزار جزء غیرقابل لمس کامپیوتر است. نرم افزار برنامه ها و داده هایی است که به کامپیوتر فرمان می دهند که چه عملی را انجام دهد. یک مهندس نرم افزار یاد می گیرد که چگونه نرم افزارهای بزرگ و عظیم را طراحی و برنامه ریزی کند، تست و ارزیابی نهایی نماید و در نهایت مستند سازد.
پس بدین گونه نسبت که یک تعمیرکار کامپیوتری یک مهندس سخت افزار و یک اپراتور کامپیوتر یک مهندس نرم افزار تلقی گردد.
“نرم افزار در حقیقت روح و جان کامپیوتر است که به سخت افزار هویت می بخشد و اصولاً به برنامه ای گفته می شود که برای به کارگیری سخت افزار ساخته شده باشد.
نرم افزارها را می توان به دوره کلی دسته بندی کرد که عبارتند از : نرم افزارهای سیستمی و نرم افزارهای کاربردی.
نرم افزراهای سیستمی برنامه هایی هستند که کامپیوتر برای فعال شدن یا سرویس دادن به آن نیاز دارد و این دلیل از سوی سازندگان سیستم کامپیوتری عرضه می شوند و مهمترین آنها سیستم عامل، برنامه های سودمند و مترجم های زبان می باشد.
نرم افزارهای کاربردی نیز برنامه هایی هستند که کاربر یا خود آن ها را می نویسد یا شرکت های نرم افزاری آنها را تهیه کرده و برای فروش عرضه می کنند. این گونه برنامه ها معمولاً عمومیت برنامه های سیستم را نداشته و برای زمینه های مختلف مهندسی، علمی، تجاری، آموزشی، تفریحی و یا طراحی نوشته می شوند.”
مهندسی سخت افزار
“مهندسی سخت افزار در مقطع لیسانس به مطالعه و بررسی طراحی سخت افزاری، کنترل سخت افزاری و شبکه های کامپیوتری می پردازد. برای مثال یک مهندس سخت افزار می تواند طراحی سخت افزاری کند که با IC ها کار کند، با کامپیوتر کار کند و یا از دروازه های کامپیوتر استفاده نماید و در نهایت می تواند به طراحی مدارهای مجتمع دیجیتالی بپردازد. که البته به این بخش از سخت افزار بیشتر در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری پرداخته می شود.”
توانمندی های فارغ التحصیلان
فارغ التحصیلان این رشته، قابلیتها و تواناییهای زیادی دارند و چنانچه در مسیر مناسب هدایت شوند، قادر خواهد بود مشکلات زیادی را حل کنند. برخی از این تواناییها به شرح زیر است:
بررسی و شناخت نرم افزارها و سخت افزارهای جدید و به کارگیری آنها.
بررسی کمبودها و نیازهای نرم افزاری و سخت افزاری بخشهای صنعت و خدمات و تدوین نیازهای آنها، امکان سنجی و تعیین ابزار و نیروی انسانی لازم برای رفع کمبودها.
تجزیه و تحلیل سیستمهای کوچک و متوسط نرم افزاری و سخت افزاری و ارائه راه حل مناسب برای اجرای آنها.
طراحی مجموعه های کوچک و متوسط نرم افزاری و سخت افزرای و تولید طرحهای اجرایی برای انها.
اجرای طرحهای کامپیوتری، نصب، آزمایش و آموزش آنها.
پشتیبانی و نگه داری سیستمهای نرم افزاری شامل شناسایی خطاها، رفع خطاها و افزودن امکانات جدید به سیستمها.
عیب یابی کامپیوترها و سیستمهای کامپیوتری و رفع عیبها.
شناسائی فنون جدید طراحی و ساخت کامپیوتر و ارزیابی و به کارگیری آنها.
تواناییهای ذکر شده مربوط به کارشناسان نرم افزار و سخت افزار می باشد، اما روشن است که کارشناسان نرم افزار در محدوده مسائل نرم افزاری توانایی بیشتری دارند و برعکس کارشناسان سخت افزار در محدوده مسائل سخت افزاری از توانایی بیشتری برخوردارند.
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر
رشته کامپیوتر که باعث جهانی شدن اطلاعات و ارتباطات شده است ، رشته روز و رشته آینده است تا جایی که پیش بینی می شود تا ۱۰ سال دیگر در کشورهای پیشرفته مردم همان قدر که بر نیروی برق وابسته هستند به شبکه اینترنت وابسته خواهند شد. با توجه به توضیحات گفته شده روند رو به رشد استفاده از کامپیوتر در زندگی روزانه اشتغال و موقعیت کاری برای فارغ التحصیلان این رشته فراهم است تا در قالب شرکتهای تولیدکننده نرم افزار، شرکتهای تولیدکننده قطعات، مراکز صنعتی – تولیدی، شرکتها و موسسات خدماتی، مراکز آموزشی و … مشغول به کار شده و فعالیت کنند. با توجه به پیشرفت کند ایران نسبت به جامعه جهانی کامپیوتر در سالهای اخیر نیاز به مهندسین خلاق و کوشا در این زمینه کاملاً احساس می شود.
روند رو به رشد استفاده از کامپیوتر در محافل عمومی و خصوصی، استفاده گسترده از شبکه اینترنت و زمینه های مرتبط با آن، فراهم آمدن شرایط آموزش و تجارت الکترونیک همه و همه دست به دست هم داده اند تا از اکنون چشم انداز روشنی نسبت به آینده این رشته وجود داشته باشد به نحوی که فعالان در این زمینه از آینده معلوم و مطمئنی برخوردار خواهند بود. تنها نگرانی به قسمت نرم افزار مربوط می شود که باید مهندسان خلاق ایرانی اقدام به تهیه نرم افزارهای گوناگون و کارآمد کرده تا تنها مصرف کننده صرف نباشیم.
مهندسی مکانیک
هدف از پذیرش دانشجو در این رشته، پرورش متخصصانی در راستای طراحی، ساخت، بهینه سازی، نصب و راهاندازی و بهرهبرداری تجهیزات مکانیکی در صنایعی مانند نفت و گاز، پتروشیمی، هستهای، نیروگاههای حرارتی و آبی، خودروسازی، قطعه و ابزارسازی، هوایی و دریایی، ماشین آلات کشاورزی و … است. حوزه کار و تحقیقات در رشته مهندسی مکانیک بسیار گسترده بوده و روزانه بر حجم و گستره فعالیتهای آن افزوده میشود.
دانشجویان در این رشته باید دارای دانش بالا در زمینه ریاضیات بخصوص ریاضیات دیفرانسیل و هندسه و نیز در زمینه فیزیک کلاسیک باشند. در سالهای اخیر با توجه به رشد رایانهها و توانمند شدن آنها توجه زیادی به روشهای عددی شده که در نتیجه نیاز مبرم به فراگرفتن زبانهای برنامهنویسی را ایجاد میکند.
دانشجویان رشته مکانیک عمومی پس از طی 70 واحد درسی در انتهای ترم 5 نسبت به تعیین گرایش خود اقدام میکنند. گرایشهای موجود در این مقطع شامل 5 حوزه قدرت و نیروگاه، تاسیسات حرارتی و برودتی، مکانیک جامع، سیستمهای دینامیکی و کنترل و طراحی و ساخت است. سپس دانشجویان درسهای مرتبط با گرایش خود را گذرانده و انجام پروژه کارشناسی و در انتها با طی 140 واحد درسی به اخذ مدرک کارشناسی نائل میآیند.
مهندسی ساخت و تولید
هدف از پذیرش دانشجو در این رشته، پرورش متخصصانی است که توانایی طراحی روش ساخت، نظارت بر تولید، بکارگیری روشهای ساخت و اندازهگیری، نصب و راهاندازی خطوط تولیدی و تجهیزات طراحی شده در صنایع مختلف را داشته باشند. بدیهی است هرگونه ابزار، قطعه یا دستگاه طراحی شده را نمیتوان با هر روشی تولید نمود، در نتیجه نیاز بسیار حیاتی به فارغ التحصیلان این رشته در صنایع و حوزههای کار گوناگون احساس می شود.
آزمایشگاه ها و کارگاه ها
از جمله مهمترین آزمایشگاههای این رشته میتوان به : انتقال حرارت، مکانیک سیالات، ترمودینامیک، هیدرولیک و پوماتیک، ارتعاشات و دینامیک ماشین، مقاومت مصالح، تست غیرمخرب و سیستمهای اندازهگیری دقیق و آزمایشگاههای پیشرفتهای مانند آزمایشگاه CAD/CAM، رباتیک، CNC اشاره کرد. همچنین این رشته دارای کارگاههای : اتومکانیک، ریختهگری، ماشین ابزار و جوشکاری و ورقکاری است.
فعالیت های تحقیقاتی
عمده فعالیتهای تحقیقاتی در این رشته شامل : رباتیک، طراحی و بهینه کردن رباتها، پوسته و ورق، طراحی و بهینهسازی موتورهای احتراق داخلی، مکانیک سیالات محاسباتی، روشهای عددی، کنترل فازی و سازگار و طراحی ماشینهای CNC است.
مهندسی کشتی سازی
کشور ما،ایران، در حدود 2700 کیلومتر ساحل و11 بندر تجاری دارد که 2000 کیلومتر آن در جنوب کشور قرار داشته و به آبهای آزاد دنیا متصل است .ازبین راه های حمل ونقل زمینی، هوایی و دریایی، حمل ونقل دریایی مقرون به صرفه تر است و به همین دلیل 90 درصد صادرات غیر نفتی و تقریبا” تمامی صادرات نفتی کشور به وسیله کشتی ها صورت می گیرد.
صنایع کشتی سازی یکی از صنایع استراتژیک هر کشور است و وجود نیروی انسانی ماهر در صنایع دریایی از جمله عواملی است که در بلند مدت خواهد توانست در عرصه های اقتصادی موجب افزایش بهره وری شده و میزان سود ارگانها را از فعالیت در دریا افزایش دهد.
در معرفی هدف این رشته می توان گفت: «مسوولیت طراحی، ساخت و نظارت بر ساخت کشتی و تعمیرات آن بر عهده مهندس کشتی سازی است.»
کشتی سازی یک رشته بین رشته ای است زیرا در ساخت یک کشتی، تخصص های متعددی مانند مکانیک، عمران، برق، متالورژی و … مورد نیاز است. در این میان مهندس کشتی ساز، مسوولیت طراحی ، محاسبات مربوط به بدنه کشتی، ساخت و نظارت بر ساخت کشتی و تعمیرات آن را برعهده دارد. در واقع هدف مهندسی کشتی سازی، طراحی کشتی ها به نحوی است که توانایی حمل مقدار معینی بار و مقاومت و حرکت در دریای متلاطم را داشته باشد و با سرعت معینی حرکت کند. گفتنی است که با به میدان آمدن کشتی های تندرو با بدنه های جدید و روش های جذب انرژی حاصل از جزر و مد امواج آب، افق های جدیدی را در این زمینه گشوده است.
هدف تامین کارشناسان و طراحان صنایع دریایی کشور و تامین نیروی انسانی متخصص مورد نیاز سازمانهای دریایی و بالاخص کارخانجات کشتی سازی و صنایع وابسته دریایی، تعمیر کشتی و کشتیرانی ها است.
ادامه تحصیل در این رشته در سطوح بالاتر از کارشناسی به عنوان کارشناسی ارشد سازه کشتی آرشیتکت کشتی و هیدرو مکانیک کشتی و سازه های فراساحل و…. در داخل کشور موجود است و همچنین امکان ادامه تحصیل در مقطع دکتری برای این رشته در کشور وجود دارد.
این رشته می تواند با بکار بردن علوم مهندسی و تکنولوژی مربوط، طرح، محاسبه ، ساخت و اجراء سیستم هایی که اساس کار آنها سکون و حرکت در سیالات بالاخص در آب است کارآیی لازم را به دانشجویان بدهد و آنان راآماده سازد تا در صنایع وابسته به ساخت سازه های دریایی به طور اعم و صنایع کشتی سازی به طور اخص فعالیتهای مربوط به طراحی و محاسبه اجزاء و سیستمها و یا مسوولیت مهندسی را عهده دار شوند.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در سازمانها و ارگانهای مختلف مشاغلی از قبیل مهندسی ، طراحی و تولید به منظور پیاده کردن و اجرای طرحهای ساختمانی شناورها و سازه های دریایی، مشارکت در امور تحقیقاتی در زمینه های فوق الذکر و غیره را عهده دار شوند.
مهندسی اکتشاف معدن
هدف از پذیرش دانشجو در رشته مهندسی معدن، پرورش متخصصانی برای پیشبرد امور در مراحل مختلف معدن شامل پیجوئی، اکتشاف، آماده سازی و بهره برداری میباشد. در مرحله پی جوئی که اولین مرحله برای جستجوی کانیهای با ارزش است منطقه وسیعی با استفاده از روشهای دورسنجی، زمین شناسی، ژئوفیزیک و ژئوشیمی مورد مطالعه قرار میگیرد و در پایان این مرحله که با همکاری مهندسان اکتشاف معدن و زمین شناسی صورت میگیرد مناطقی از یک منطقه بزرگ که دارای پتانسیل بالا هستند به عنوان نتیجه مرحله پی جوئی جهت مطالعات بیشتر معرفی میگردند.
مهندسی استخراج معدن
به کلیه عملیات و روش هایی که به منظور حصول و بدست آوردن مواد معدنی مورد نیاز بشر بهکار می رود معدنکاری (Mining) گفته میشود. با تعبیری دیگر وظیفه معدنکاری اینست که مواد اولیه معدنی را بطور اقتصادی و مقرون بصرفه استخراج و جمع آوریکند و در اختیار مصرف کننده یا بخش صنعت قرار دهد بنحوی که معدن به عنوان یک واحد اقتصادی، بهسهم خود بتواند بخشی از چرخ های اقتصاد ملی را به گردش در آورد.
مهندسی متالورژی
علم و مهندسی مواد رشته ای چند تخصصی است که دربرگیرنده تولید، خواص و کاربردهای مواد برای حوزه های مختلف علوم و مهندسی است.در حال حاضر در سطح جهانی با توجه به رشد قابل توجه در تحقیقات و فناوری در این رشته، علم مواد و زیر شاخه های آن به عنوان رشته جلودار بسیاری از دانشگاه ها مطرح است.
مهندسی متالورژی یکی از مهمترین زیر شاخه های مهندسی مواد است که در آن به روشهای استخراج فلز از سنگ معدن، تصفیه و آلیاژسازی و در نهایت ساخت قطعات سودمند از فلزات پرداخته می شود. این تعریف که متالورژی از قدیمی ترین هنرها و از جدیدترین علوم است، بخوبی تاریخچه طولانی و آینده روشن رشته متالورژی را بیان می کند.
متالورژی استخراجی
مواد فلزی که ما از آن استفاده می کنیم بصورت توده های سنگی دارای ناخالصی های زیادی در معادن هستند و باید بعد از کشف و استخراج به یاری تکنولوژی متالورژی استخراجی، مراحلی را طی کنند تا بشکل فلز خالص درآمده و قابل مصرف گردند.
در ابتدا لازم است یک مهندس متالورژی یکسری فرآیندها مقدماتی همچون تلغیظ سنگ معدن با استفاده از روشهای مغناطیسی و شناور سازی را را بر روی سنگ معدن انجام دهد. این عملیات به عنوان فراوری سنگ معدن نامیده می شود. در مرحله بعد سنگ معدن فراوری شده در حین فرایندهای پیچیده ای احیا شده و تبدیل به فلز خالص یا آلیاژ می شود. عملیات احیا معمولا ً شامل ذوب در دماهای بالا است و معمولاً این عملیات در مقیاسهای بزرگ و در کارخانه های عظیمی همچون کارخانه ذوب آهن اصفهان، فولاد مبارکه و یا مس سرچشمه صورت می گیرد. این عملیات پیرومتالورژی نامیده می شود.
متالورژی صنعتی
متالورژی صنعتی شامل تمامی عملیاتی می شود که بعد از تهیه فلز خالص و یا آلیاژ صورت گرفته تا آن را بصورت یک محصول قابل استفاده برای مصرف کننده بگرداند. این گرایش وسعت بسیار زیادی داشته و در داخل خود زیر مجموعه های فراوانی را دارا می باشد. مهم ترین زیر مجموعه متالورژی صنعتی شامل روشهای شکل دهی فلزات است که به به چند روش اصلی: ریخته گری، روشهای فرم دهی قطعات در حالت جامد همچون نورد، فورج و الکتروژن و در نهایت متالورژی پودر تقسیم بندی می گردد. عملیات ثانویه بر روی قطعات فلزی همچون عملیات حرارتی و جوشکاری و سپس عملیات نهایی بر روی سطوح فلزی و محافظت از خرابی و خوردگی همگی از زیر مجموعه های مهم متالورژی صنعتی می باشد
فیزیک
در معرفی علم فیزیک دکتر پروین استاد فیزیک دانشگاه امیرکبیر می گوید: «فیزیک علم زندگی و اصلا علم حیات است» . و یا دکتر منیژه رهبر استاد فیزیک دانشگاه تهران معتقد است هر چیزی که در اطراف خویش می بینیم به فیزیک ربط پیدا می کند. همچنین پاسخ به بسیاری از سوالهایی را که همیشه ذهن بشر به آن مشغول بوده است به وسیله علم فیزیک می توان داد. مثل این که دنیا چگونه بوجود آمده است؟ از چه تشکیل شده و کوچکترین جزء آن چیست؟ در کل می توان گفت که جهان در بزرگترین مقیاس تا ریزترین مقیاس در ارتباط با علم فیزیک می باشد. یکی دیگر از استادان دانشگاه نیز فیزیک را دانش کشف و استفاده عملی از قوانین و روابط حاکم بر پدیده های طبیعی می نامد که مبنای این دانش بر تجربه و آزمایش استوار است. ماهیت : رشته فیزیک در حد لیسانس عبارت است از فیزیک دبیرستانی به اضافه فیزیک قرن بیستم . از سوی دیگر می توان گفت که فیزیک در حد لیسانس مفاهیم فیزیکی دبیرستانی را عمیق تر کرده و طرز برخورد با مسائل فیزیکی را آموزش می دهد». دکتر پروین نیز می گوید: «فیزیک دانشگاهی بر پایه کتاب فیزیک هالیدی و برخی کتب دیگر که به زمینه های فیزیک مدرن می پردازد، قرار گرفته است یعنی به نظر من اگر کسی مطالبی را که در فیزیک هالیدی نوشته شده است به درستی بفهمد باید به او لیسانس فیزیکش را بدهند».
آینده شغلی ، بازار کار، درآمد
امروزه اگر کشوری بخواهد پیشرفت کند باید پژوهش کند و چیزهای جدیدی بسازد. اگر بخواهد پژوهش کند باید به آزمایشگاهها برود و اگر بخواهد در آزمایشگاهها کار کند، احتیاج به تیم علمی دارد و در یک تیم علمی نیز همیشه متخصصان شاخه های مختلف فیزیک حضور دارند چون هر کاری که بخواهیم انجام بدهیم باید بنیان فیزیکی داشته باشد.
برای مثال اگر بخواهیم یک دستگاه الکتریکی بسازیم اول باید بدانیم چه قوانین فیزیکی بر آن حاکم است و بعد از شناخت آن قوانین، می توان دستگاه مورد نظر را با استفاده از فن و هنر ساخت. «اگر کسی فیزیک را خوب خوانده باشد در سازمانهای مختلف کشور از قبیل صداوسیما، برنامه و بودجه، مخابرات و همچنین در صنایع مختلف مفید واقع شده و موفق می گردد. چون دانشجویان فیزیک مطلب مختلفی از قبیل الکتریسیته و مکانیک می خوانند و در زمینه های مختلف دید وسیعی پیدا می کنند.» «فارغ التحصیلان این رشته در حد کارشناسی می توانند در صنعت مخابرات و ارتباطات ، نیروگاههای هسته ای، مراکز تولید قطعات غیرهادی و سلول های خورشیدی، صنایع تولید و نگهداری لیزر در صنعت، پزشکی و نظامی و سازمان انرژی اتمی فعالیت کنند.»
وضعیت نیاز کشور به این رشته در حال حاضر
امروزه اگر ما به فکر پیشرفت و ساخت وسایل صنایع مختلف کشورمان از نظامی گرفته تا پزشکی نباشیم باید این صنایع را به صورت آماده از کشورهای دیگر بخریم که این کار احتیاج به سرمایه ای گزاف دارد و باعث وابستگی کشور ما به کشورهای صنعتی می گردد. ما در ایران صنایع چندانی نداریم و صنایع موجود نیز بیشتر مونتاژ بوده و ابتکاری نیست اما اگر روزی بخواهیم صنایع پیشرفته ای داشته باشیم باید خواص مواد را بدانیم تا متوجه شویم که چطور می توان از آنها استفاده بهتری بکنیم و وضعیت آن را بهبود ببخشیم و چنین پیشرفتی تنها با توسعه و پیشرفت علم فیزیک امکان پذیر است چرا که متخصصان فیزیک می توانند موجب بهبود کیفیت محصولات گشته و یا وسایل جدید طراحی بکند. یعنی ما به جای این که مواد خام خود را خیلی ارزان صادر کنیم به یاری دانش فیزیک آنها را به محصولات ساخته تبدیل بکنیم چرا که این محصولات ارزش افزوده بسیار زیادی دارد. کار ی کشور پیشرفته ای مثل ژاپن انجام داد. چون این کشور به یاری صنایع نیمه رسانا، ترانزیستور و الکترونیک پیشرفت کرده است، صنایعی که علم زیربنایی آنها فیزیک می باشد.
ریاضی و علوم کامپیوتر
هدف این رشته تربیت گروهی متخصص کامپیوتر است که با دید ریاضی تر و منطقی تر به حل مسائل مطرح شده در علوم کامپیوتر یا ریاضی بپردازند. این رشته دارای چهار حیطه محاسبات علمی ، نظریه الگوریتم ها ، سخت افزار ، سیستم های اطلاعاتی است .
دانشجوی علوم کامپیوتر باید به ریاضیات علاقه مند و مسلط باشد. چون ریاضیات به طور گسترده ای (از منطق گرفته تا آمار) در این رشته مطرح میشود. در ضمن دانشجوی علوم کامپیوتر باید اطلاعات عمومی خوبی داشته باشد و پس از فارغ التحصیلی نیز از مطالعه و تحقیق دست نکشد. چون، دانشجوی این رشته در طی تحصیل تنها اطلاعات پایه ای و کلی را فرا می گیرد؛ اطلاعاتی که به او دید و جهت می دهد. اما اگر فردی بخواهد در بازار کار حضوری فعال داشته باشد، باید خودش تلاش کند و هیچ وقت به مطالعه و تحقیق پشت نکند.
تفاوت رشته مهندسی کامپیوتر با رشته علوم کامپیوتر چیست؟
بطور کلی در غالب دانشگاههای مهم دنیا فارغ التحصیلان علوم کامپیوتر در دو مکان تربیت می شوند. یکی در دانشکده فنی یا در دانشکده مهندسی برق یا در دانشکده مهندسی کامپیوتر است که بیشتر جنبه های سخت افزاری و همچنین طراحی و ساخت و نگهداری و الکترونیکی را شامل می شود. دیگری در دانشکده های ریاضی تحت عنوان علوم کامپیوتر تربیت می شوند که سعی می شود افرادی که توان طراحی و تجزیه و تحلیل سیستم ها، برنامه ریزی، طراحی شبکه ها، تحلیل داده ها، تولید نرم افزارها، بانکهای اطلاعاتی، انجام محاسبات علمی، طراحی الگوریتم ها، برنامه نویسی، طراحی شبکه ها، تولید نرم افزارها، بانکهای اطلاعاتی، انجام محاسبات علمی، سیستم های هوشمند، امور انفورماتیکی و غیره را دارند تربیت شوند که بطور وضوح این نوع مهارتها نیازمند داشتن فکر قوی و دانش ریاضی می باشند.
آینده شغلی و بازار کار
فرصت های شغلی فارغ التحصیل علوم کامپیوتر در مقطع کارشناسی شباهت بسیاری با فارغ التحصیل مهندسی کامپیوتر گرایش نرم افزار دارد اما در مقاطع بالاتر، فارغ التحصیلان این رشته بیشتر به حل مسائل تئوریک مطرح شده در علم کامپیوتر می پردازند. همچنین در یک قانون کار استاندارد، به ازای هر چهار نفر مهندس نرم افزار کامپیوتر به یک کارشناس علوم کامپیوتر نیاز است تا مدیریت گروه را بر عهده بگیرد. در ضمن انتخاب راه حل مسائل و حل آنها، همچنین تقسیم الگوریتم هادر بین چهار نفر مهندس نرم افزار و در انتها جمع کردن قسمت های توزیع شده بر عهده فارغ التحصیل علوم کامپیوتر است.
در کل نقش فارغ التحصیل علوم کامپیوتر به عنوان مدیر و هماهنگ کننده بسیار مهم و قابل توجه است و به همین دلیل دانشجویان این رشته دروسی در زمینه اصول مدیریت، مبانی اقتصاد و ریاضیات (علم ریاضی در تحلیل مسائل و انتخاب بهترین روش برای دستیابی به هدف بسیار موثر است) مطالعه می کنند. و همچنین توانایی بیشتر دانشجویان در انجام کارهای پزو هشی نسبت به مهندسی نرم افزار به تسلط بیشتر این دانشجویان به علوم پایه نیز می توان اشاره کرد.
پیش بینی وضعیت آینده رشته در ایران
فارغ التحصیلان رشته علوم کامپیوتر نقش بسیار مهمی را در توسعه کشور خواهند داشت. زیرا با در نظر گرفتن پتانسیلی که در آنها با توجه به مواد درسی و موضوعات مربوط ایجاد می شود می توانند در بسیاری از مراکز بزرگ صنعتی و مراکز تحقیقاتی و سازمانها و شرکت ها و وزارتخانه ها وظایف مهمی را بر عهده گیرند و با شرکت در پروژه های مهم نقش باارزشی را به ویژه در بعد نرم افزاری، محاسباتی، انفورماتیکی، اطلاعاتی و ارتباطاتی و برنامه ریزی داشته باشند. در ضمن فارغ التحصیلان این رشته می توانند حتی برای کشور نه تنها اشتغال ایجاد کنند، بلکه ارزآوری خیلی خوبی هم به ویژه از طریق تولید و فروش نرم افزارهای علمی، آموزشی، تحقیقاتی و محاسباتی، برای کشور داشته باشند.
ریاضی
ریاضیات بر خلاف تصور بعضی از افراد یکسری فرمول و قواعد نیست که همیشه و در همه جا بتوان از آن استفاده کرد بلکه ریاضیات درست فهمیدن صورت مساله و درست فکر کردن برای رسیدن به جواب است و برای به دست آوردن این توانایی ، دانشجو باید صبر و پشتکار لازم را داشته باشد تا بتواند حتی به مدت چندین ساعت در مورد یک مساله ریاضی فکر کرده و در نهایت با ابتکار و خلاقیت آن را حل کند. فارغ التحصیلان این رشته می توانند پس از پایان تحصیلات، در ادارات دولتی برای مسوولیتهایی که به نوعی با تجزیه و تحلیل مسائل سروکار دارند، در بخش خصوصی در اموری همانند طراحی سیستمها در امر بهینه سازی و بهره وری ، در بخش صنعت برای اموری همانند مدل سازیهای ریاضی و در آموزش و پرورش و … ، مسوولیتهای متفاوتی را به عهده گیرند.
ریاضی کاربردی
هدف از این شاخه تربیت کارشناسی است که با اندوخته کافی از دانش ریاضی، توانایی تحلیل کمی از مسائل صنعتی، اقتصادی و برنامه ریزی را کسب نموده، توان ادامه تحصیل در سطوح بالاتر را داشته باشد.
ریاضی محض
هدف از این شاخه ریاضی، تربیت متخصصان جامع در علوم ریاضی است که آمادگی لازم برای ادامه تحصیل در جهت اشتغال به پژوهش و نیز انتقال علم ریاضی در سطوح دانشگاهی را داشته باشند. آشنایی با تجزیه و تحلیل مسائل در قالب ریاضی و مدل سازی ریاضی نیز از اهداف دیگر شاخه ریاضی محض است.
ریاضی دبیری
هدف از شاخه دبیری تربیت دبیران وکارشناسان متخصص آموزش ریاضی است که پاسخگوی نیازهای آموزش و پرورش کشور در سطوح پیش دانشگاهی باشند.
مهندسی پزشکی-بیوالکتریک
گرایش بیوالکتریک در مهندسی پزشکی در بر گیرنده یکی از گسترده ترین حوزه های تحقیقاتی در بین گرایش های درون دانشکده ای می باشد که از وضعیت خاص آن در بین رشته های تحصیلی مهندسی ناشی می شود. بلکه برخی از زیر شاخه های مهندسی کامپیوتر و تکنولوژی اطلاعات را نیز در بر می گیرد. بنابر این شمردن حوزه های مورد توجه این گرایش بسیار مشکل است و تنها می توان گفت محدوده وسیعی از زمینه های پردازش سیگنال، کنترل، مخابرات، سخت افزار، پردازش های هوشمند، تئوری اطلاعات، انتقال اطلاعات، سازماندهی بانک های اطلاعاتی و … را با رویکردهای جهت داده شده در زمینه مهندسی پزشکی شامل می گردد.
مهندسی پزشکی-بیومتریال
در حال حاضر مواد مصرفی در بدن را می توان به گروههای فلزات، پلیمرها، سرامیک ها و مواد مرکب دسته بندی نمود. کاربرد بیومتریالها تابع و متاثر از واکنش ماده و بدن بوده و باید اساساً زیست سازگار باشند ، به عبارت دیگر اثر محیط بدن بر ماده و اثر ماده بر بدن که نقش تعیین کننده ای در به کارگیری بیومتریال ها دارد باید در نظر گرفته شوند .
مهندسی پزشکی- بیومکانیک
یکی از جذاب ترین گرایش های مهندسی پزشکی، بیومکانیک می باشد. بیومکانیک عبارت است از تحلیل مکانیکی ارگان های موجودات زنده. در واقع بیومکانیک، کاربرد علم مکانیک در سیستم های بیولوژیکی است. تعدادی از مثالهای ساده از تحقیق های بیومکانیکی شامل بررسی نیروهای وارده روی اعضاء، دینامیک پرواز پرندگان و حشرات، هیدرودینامیک شنا درماهی، طراحی اعضاء و اندام های مصنوعی و حرکت به معنای عام در تمام بخش های بدن، از سلول تا کل ارگان ها، می باشد. ساختارها و مکانیزم های بیومکانیکی با اعمال قوانین ترمودینامیک، مکانیک محیطهای پیوسته، مهندسی مکانیک (سیالات و جامدات ) و مفاهیم فیزیکی می توانند شبیه سازی و مطالعه شود. از ابزارهای ریاضی مرتبط می توان به جبر خطی، معادلات دیفرانسیل ، تکنیک ها ی محاسباتی و عددی، مثل روش های اجزاء محدود، نام برد.
مهندسی شیمی
اگر چه قدمت کار کیمیاگری به عنوان مادر صنایع شیمیایی به هزاران سال پیش باز می گردد و به میزان قابل توجهی، قدیمی تر از صنایعی است که دیگر زمینه های مهندسی نام خود را از آنها اقتباس کرده اند ولی مهندسی شیمی تا اوائل قرن بیستم به عنوان یک حرفه شناخته نشده بود. در نیمه دوم قرن نوزدهم و به مرور زمان با توسعه صنایع شیمیایی، احتیاج صنایع به اشخاصی که در زمینه فرآیندهای شیمیایی تعلیم یافته باشند، احساس گردید. این احتیاجات توسط شیمیست های صنعتی یعنی اشخصاصی که در رشته های شیمی تعلیم دیده، ولی علاقه مندبه استفاده از اطلاعات خود در زمینه های صنعتی بودند، برآورده می شد.
تعریف مهندسی شیمی
مهندسی شیمی که ترجمه کامل آن از زبان انگلسی «مهندسی صنایع شیمیایی» است، در واقع جدا شده از مهندسی مکانیک است. وظایف انحصاری که امروزه در دنیا بر عهده مهندسان شیمی گذاشته شده است در ابتدا بر عهده مهندسان مکانیک بوده است ولی با پیشرفت و گسترش علم و فناوری به تدریج مشخص شد که در طراحی بعضی دسستگاه ها که در آنها عملیات جداسازی و مخلوط ها یا ترکیب شیمیایی مواد صورت می گیرد، مهندسان مکانیک علاوه بر اشراف به دروس پایه و اصلی مرتبط با رشته مهندسی مکانیک از جمله ریاضیات، فیزیک، استاتیک و مقاومت مصالح، ترمودینامیک، مکانیک سیالات و انتقال حرارت لازم است با دانش شیمی، شمی فیزیک، مهندسی واکنش، ترمودینامیک مخلوط ها، انتقال جرم و آنچه امروزه به نام عملیات واحد و طراحی راکتورها نامیده می شود نیز آشنایی کامل داشته باشند تا بتوانند با تسلط کامل بر فرآیند اتفاق افتاده در داخل دستگاه های فرآیند به طراحی بهینه و مناسب بپردازند.
آینده مهندسی شیمی
اشتغال بکار در اکثر صنایع و کارخانجات
همکاری و اشتغال در مراکز و پژوشگاه ها تحقیقاتی
علاوه بر موارد مذکور مهندسین شیمی بدلیل توانایی و محیط بودن به کل طراحی از دیگر توانایی های مهندس شیمی علم سازی است در حال حاضر علم های جدید و نوپا را مهندسان شیمی به دنیا عرضه کرده اند، مانند بیوتکنولوژی (علم استفاده از قارچ ها و کپک ها و آنزیم ها برای انجام واکنش های شیمیایی و صنتعتی) و نانو تکنولوژی (علم استفاده از مواد در مقیاس 9-10 متر). در دنیا بیشترین حقوق را مهندسان شیمی با مقدار 80000 دلار در سال کسب می کنند و فقط دکترای برق الکترونیک و صنایع پایه حقوق بیشتر از دکترای مهندسی شیمی دارد.
صنایع پتروشیمی
منابع عظیم نفت و گاز در کشور منجر به توسعه گسترده صنایع گاز و پتروشیمی از حدود یک قرن پیش شده است. مهندس شیمی آموزشهای لازم برای طراحی و بهره برداری از این صنایع را می بینند و آمادگی کار در این صنایع را بدست می آورند. شناخت مواد اولیه و محصولات، برآورد اقتصادی تولید، طراحی و انتخاب دستگاههای لازم برای تولید مورد نظر، راه اندازی و بهره برداری از صنایع مذکور، مهندسی فروش و بازاریابی برای محصولات و بهینه سلزی کیفیت محصولات و بالاخره مدیریت این صنایع از وظایف مهندسان شیمی است. دروس اختصاصی این گرایشها عبارتنداز:
فرآیندهای نفت وگاز و پتروشیمی که در دروس جداگانه ای نظیر عملیات پالایش نفت و گاز، مبانی شیمی و تکنولوژی پلیمر فرآیندهای پتروشیمی و اصول مهندسی احتراق تدریس می شوند.
صنایع غذایی
تولید، تبدیل، نگهداری و کنترل کیفیت مواد غذایی در صنایعی مثل قند، روغن های خوراکی، لبنیات، کنسروسازی، گوشت، نوشابه، چای و سایر مواد غذایی مورد نظر مهندسان شیمی می باشد. اصول طراحی و مهندسی که در دوره کارشناسی مهندسی شیمی تدریس می شود با افزودن چند درس تخصصی نظیر مهندسی فرآیندهای غذایی تخمیری، مهندسی بیوشیمی، میکروبیولوژی صنعتی، تغذیه و بهداشت، کنترل کیفی مواد غذایی و… قابل توسعه به صنایع غذایی است.
مسابقات دانشجویی کمیکار
کمیکار یک مسابقه دانشجویی برای دانشجویان رشته مهندسی شیمی است که در دو بخش طراحی پوستر و عملکرد برگزار می شود. در این مسابقه شرکت کنندگان باید خودروهایی در اندازه مشخص بسازند که با واکنش شیمیایی کنترل شده و بتواند مسیری مشخص را پیموده و بار مشخصی را حمل نماید. این مسابقات قوانین خاصی را دارد که طول مسیر و مقدار بار، ساعاتی قبل از مسابقه اعلام می شود.
از این رو شرکت کنندگان در این مسابقه برای کسب موفقیت ضمن طراحی و ساخت خودرو باید آن را برای مسافت های مختلف به همراه وزن های مختلف بار، آزمایش و تکرارپذیر کنند.
ویژگی های منحصر به فرد این مسابقات در کنترل و اکنش های شیمیایی با تجهیزاتی ابتدایی و همچنین دستیابی به انرژی های نو و دوست دار محیط زیست است.
علاقه مندان می توانند فایل های قوانین و توضحیات مسابقات داخلی و خارجی را از سایت www.sacheir دانلود نمایند.
ادامه تحصیل مهندسین شیمی
کلیه فارغ التحصیلان رشته مهندس شیمی می توانند تا مقاطع کارشناسی ارشد و دکترا در مهندسی شیمی یا برخی از رشته های دیگر مهندسی در داخل و یا خارج از کشور ادامه تحصیل دهند. در دوره های کارشناسی ارشد و دکترا دانشجویان می توانند علاوه بر زمینه های مذکور، در زمینه های دیگری نظیر انرژی و محیط زیست، مواد پیشرفته، بیوتکنولوژی، نانو تکنولوژی، مهندسی پزشکی، کاربرد کامپیوتر در طراحی و شبیه سازی فرآیندها و بسیاری از موضوعات جدید روز فعالیت کنند.
آینده شغلی، بازار کار، درآمد
فارغ التحصیل این رشته علاوه بر کار در صنایع شیمیایی مختلف بطور اختصاصی می تواند در کارخانه های تولید مواد غذایی مانند روغن، قند و کنسروسازی فعالیت کند و یا درکارخانه های داروسازی برای تولید آنزیم ها و آنتی بوتیک ها فعالیت داشته باشد.
بازار کار مهندس شیمی نسبت به رشته های دیگر نسبتاً بهتر است. چون یک مهندس شیمی قالبلیت های بسیاری دارد و می تواند در شرکت نفت، شرکت گاز، شرکت پتروشیمی، وزارت نیرو (طراحی نیروگاه ها) و کارخانه های ساخت لاستیک، پلاستیک ، روغن ماشین، تولید مواد دارویی، غذایی، بهداشتی و همچنین شرکت های تصفیه آب و فاضلاب فعالیت کند.
مهندسی نفت
کره زمین بیشتر انرژی جنبشی، گرمایی و شیمیایی خود را از نفت می گیرد و حرکت ماشین های سبک و سنگین بوسیله این ماده حیاتی بوده است، تولیدات، مصنوعات، کودهای شیمیایی، فرآورده های دارویی، پارچه و الیاف، پلاستیک ها، چسبها فرآورده های بهداشتی و آرایشی از همین ماده ساخته می شود. بعلت نفت خیز بودن کشورمان توجه به تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآمد برای بهره برداری درست و بهینه از این سرمایه خداداد امری ضروری است.
مهندسی نفت بیشتر بر مبنای مکانیک سیالات، دینامیک گاز سیالات ـ انتقال جرم و اقتصاد مهندسی و ترمودینامیک می باشد که باید مهندس روش های استفاده و بهره برداری از این صنایع را کسب نمایند. مجموعه کارشناسی مهندسی نفت از مجموعه آموزش عالی است که رکن اصلی یکی از بخش های عمده صنعت نفت یعنی: تولید، اکتشاف، و استخراج نفت و گاز را تشکیل می دهد.
مهندسی نفت
هدف این دوره تربیت مهندسان کارآمد برای عهده دار شدن طرح و اجرای روشهای بهینه برای بهره برداری از منابع نفت و گاز کشور می باشد.