پاورپوینت روشهای نگهداری مرکبات بعد از برداشت

به نام خالق زمین و آسمان

روشهای نگهداری محصولات باغبانی
روشهای نگهداری مرکبات بعد از برداشت

مقدمه:
علم نگهداری محصولات بعد از برداشت مربوط به روش های برداشت
حمل و نقل، بسته بندی و نگهداری آنها می شود. آشنایی باروشهای
نگهداری محصولات باعث می شود. تا از ضایعات محصولات باغبانی
کاسته شود . با توجه به اینکه میوه ها موجودات زنده هستند، در
فرآیند تنفس اکسیژن مصرف کرده و co2 آزاد می کنند .
علم فیزیولوژی بعد از برداشت شرایط حفظ کیفیت محصولات را
در مراحل مختلف نگهداری مورد بررسی قرار می دهد.

عوامل مﺆثر بر فساد محصولات
1- میکروارگانیسم ها: مانند کپک ها، مخمرها و باکتریها که سبب ایجاد تغییراتی در ماده غذایی می شود.
2- آنزیم ها: میکروب ها دارای انزیم هایی هستند که سبب کاهش کیفیت غذا می شود . همچنین خود ماده غذایی دارای آنزیم های فساد می باشد .
3- رطوبت: به عنوان یک حلال سبب تسهیل انجام بسیاری از واکنش های مخرب می شود .
4- اکسیژن: اکسیژن با اجزای ماده غذایی وارد واکنش می شد و تولید محصولات نا مطلوبی می کند.
5- حرارت: گرما نقش اساسی در فساد ماده غذایی دارد و افزایش درجه حرارت سبب تسریع فعالیت های مخرب می شود
6- نور: سبب نابودی بسیاری از ویتامین ها مانند A،CوB2 می شودواجزای رنگین ماده را نیز از بین می برد .

نگهداری محصولات بعد از برداشت
گرمای محسوس ماده

گرمای ناشی از تنفس

نفوذ گرما به درون ماده

روش چیدن محصول

برخی از روشهای نگهداری محصولات بعد از برداشت
آنزیم زدایی: یک فرآیند حرارتی است که قبل از انجماد، خشک کردن و… انجام می شود.

عقیم کردن حرارتی

مومی کردن: برای کاهش تبخیر و جلوگیری از چروکیدگی و پژمردگی محصول از موم استفاده می شود .

روشهای آنزیم زدایی
آنزیم زدایی با آب داغ: در این روش از آب داغ با حرارت 80-100درجه سانتیگراد استفاده می شود .

آنزیم زدایی با بخار: که از جریان بخار برای از بین بردن آنزیم ها استفاده می شود .

شمای واکس زدن

عملیات آماده سازی محصول برای بسته بندی
1- جدا کردن مواد زاید: مانند میوه های پوسیده ، لهیده، سنگ ریزه و شاخ و برگ .
2- شستن محصول:برای زدودن گرد وغبار وبقایای شیمیایی و… محصول شسته می شود .
3- ضد عفونی محصول: از مواد شیمیایی ضدعفونی کننده استفاده می شود.
4- واکس زدن: قبلاً شرح داده شد .
5- درجه بندی: در حفظ کیفیت، بازار پسندی و بسته بندی امر مهمی است .
6- التیام بخشی:بیشتر برای محصولات غده ای استفاده می شود .
7- خنک کردن مقدماتی: این عملیات باید در24 ساعت بعد از برداشت بار یکاهش دمای محصول انجام می گیرد .
8- رساندن مصنوعی: این روش برای میوه های فراز گرا مناسب بئده زیرا به اتیلن حساس اند .
9- سبز زدایی: توسط گاز اتیلن رنگ سبز میوه از بین برده می شود .

جدا کردن مواد زاید

شستن محصول

مومی کردن

بسته بندی محصولات
بسته بندی محصولات در مزرعه: این نوع بسته بندی سر مزرعه و قبل از حمل و نقل به مکان های دور دست انجام می شود .

بسته بندی مرکزی: محصولات بعد از برداشت وارد سورتینگ ها و انبارها شده و برای توزیع در بازار بسته بندی می شوند.

مواد مناسب در بسته بندی
1- کیسه های پلاستیکی:پلی اتیلن و پلی استر

2-کیسه های توری: دارای تهویه خوبی هستند و از جمع شدن آب جلوگیری می کنند .

3-سینی های یکبار مصرف

4-جعبه : در انواع پلاستیکی و چوبی می باشند .

شرایط لازم برای بسته بندی
1- یک بسته بندی خوب باید استحکام کافی داشته باشد

2- عوامل مضر نباید در ساختمان آن وجود داشته باشد

3- دارای اندازه مناسب و شکل معین باشد

بسته بندی محصولات وحمل و نقل

تاثیر بسته بندی در حفظ کیفیت محصول

خنک کردن مقدماتی
خنک کردن توسط هوای خنک

خنک کردن توسط خلاء: در این روش از دستگاه های ویژه ای شبیه اتوکلا واستفاده می شود

خنک کردن توسط آب

خنک کردن توسط یخ: بیشتر در مورد خربزه و سبزی های برگی استفاده می شود .

خنک کردن توسط تبخیر

نگهداری میوه در سرد خانه

نگهداری میوه در سرد خانه
استفاده از هوای کنترل شده

استفاده از مواد شیمیایی و گاز دادن : ترکیبات ضد اکسنده برای کنترل سوختگی سیب – so2 برای کنترل فساد انگور – اوزون برای بی بو کردن

واکس زدن

نگهداری میوه ها با سیستم هوای کنترل شده
محاسن
1-طولانی کردن عمر محصول
2-بهتر نگهداشتن کیفیت محصول

معایب
1-صدمه دیدن بافت محصول
2-گاز دی اکسید کربن استفاده شده در سیستم باعث قهوه ای شدن وگود افتادگی سطح خارجی محصول می گردد

نگهداری مرکبات

عوامل مٶثربر کوتاه شدن عمر انباری مرکبات
فساد:شامل دو نوع آلودگی می باشد.
1-آلودگی نهفته میوه: مربوط به مرحله داشت است که بعد از چیدن فعال می شود.
2-فساد قارچی: از طریق صدمات مکانیکی ناشی از برداشت و…اسپور قارچ وارد محصول می شود.
اتلاف آب: کاهش آب در خلال انبارداری یکی از عوامل عمده در فساد بعد از برداشت است.
اختلالات فیزیولوژیکی
1-اختلالات قبل از برداشت
-اختلالات تغذیه: به طور مثال کمبود مس باعث بروز لکه های سیاه وقهوه ای روی محصول می شود.
-اختلالات مربوط به هوا: شامل آفتاب سوختگی می شود.
-اختلالات مربوط به رسیدن: به طور مثال پوکی که در آن پوست طوری از گوشت جدا می شود که برداشت را مشکل می کند.
2-اختلالات بعداز برداشت: شامل سرمازدگی در حین انبارداری – گود افتادگی انبار.

تعیین شرایط مناسب جهت انبار کردن
1- درجه حرارت: دمای پایین موجب کاهش تنفس و کاهش سرعت رسیدن میوه و افزایش دما موجب افزایش سرعت رسیدن می شود .
2- رطوبت نسبی: کاهش رطوبت موجب از دست دادن آب، کاهش نفوذ پذیری پوست و کاهش تنفس می شود.
3- ترکیب هوا: کاهش o2 موجب کاهش تنفس می شود.
4- جریان هوا: موجب کاهش اختلاف دما بین داخل واطراف میوه می گردد.
5- فشار هوا: از کاهش فشار برای انبار کردن میوه ها استفاده می شود. موجب کاهش میزان o2 می شود.
6- تهویه: در اثر فعالیت متابولیکی میوه ها گازهای فرار تولید می شود که موجب تسریع در رسیدن میوه و افزایش امراض می شود در اثر تهویه گاز ازانبار خارج می شود .

انواع مواد شیمیایی مورد استفاده در نگهداری میوه ها
اسیدهای چرب :

1- اسید بنزوییک: در سیب،آلو،توت فرنگی و… وجود دارد و بر روی مخمرها و باکتری ها اثر می گذارد .
2- پارابن: بیشتر بر روی کپک ها و باکتری ها اثر گذاشته و بر روی مخمرها کمتراثرمی کند.
3- اسید پروپیونیک: روی کپک ها وباکتری ها اثر می کند.
4- اسید سوربیک: روی مخمرها و کپک ها اثر می گذارد.
5- اسید استیک: حفاظت به صورت سرکه.

انواع مواد شیمیایی مورد استفاده در نگهداری میوه ها
مواد ضد میکروب :

1- دی اکسید گوگرد: در برابر سه گروه ، کپک ها، مخمرها وباکتری ها مٶثر هستند.
2- سولفیدها: در برابر سه گروه ، کپک ها، مخمرها وباکتری ها مٶثر هستند.
3- آنتی بیوتیک: به دلیل مقاومتی که در بدن انسان دربرابر برخی از میکروب ها ایجاد میکنند کمتر استفده می شوند .
4-اکسید اتیلن : این مواد در حالت گازی و بیشتر در مورد ادویه ها استفاده می شوند.
5-اکسید پروپیلن: این مواد در حالت گازی و بیشتر در مور ادویه ها استفاده می شوند.

سبز زدایی

نگهداری اختصاصی برخی ازمیوه ها
پرتقال:
ماندگی که با آسیب دیدگی انتهای آن مشخص می شود از معمول ترین بیماریهای آن است.

نگهداری اختصاصی برخی ازمیوه ها

لیموی ایرانی:
برای حصول بهترین کیفیت باید در موقعی که پوست کاملا صاف و سبز است برداشت کرد.

نگهداری اختصاصی برخی ازمیوه ها
گریپ فروت: آسیب دیدگی پوست در خلال انبارداری از مهمترین بیماریهای آن است.

خشک کردن : رسیدن به حد پایین فعالیت آبی از فساد میکروبیولوژیکی جلوگیری می کند.
انواع روشهای خشک کردن :

1-خشک کردن در آفتاب

2-خشک کردن با استفاده از هوای داغ

3-خشک کردن تصعیدی: تصعید یخ محصول در دمای زیر نقطه انجماد.

تقدیر و تشکر
تقدیر و تشکر

جناب آقای دکتر مژده
جناب آقای دکترصادقی
جناب آقای دکتر معتمد زادگان
جناب آقای مهندس تقوی
سرکار خانم دکتر رفتنی امیری

تهیه و تنظیم : لاله فروز
باغبانی 82

خدا نگهدار