بیماریهای دستگاه تنفسی
عامل سرماخوردگی
عامل سرماخوردگی: قریب به 200 نوع ویروس عامل بیماری سرماخوردگی هستند. * آب و هوای سرد علت سرماخوردگی نیست. به این علت شیوع این بیماری در فصول سرد سال بیشتر است که افراد معمولاً در محیط های بسته و در مجاورت یکدیگر به سر می برند بنابراین سرایت ویروس سرماخوردگی سهل تر می شود. علت دیگر آن کاهش رطوبت هوا در فصول سرد سال است که سبب خشکی بینی و افزایش آسیب پذیری آن نسبت به ویروس سرماخوردگی می شود. مدت بیماری: یک تا دو هفته شروع علائم بیماری: 3-2 روز پس از سرایت بیماری زمان اوج واگیردار بودن: 4-2 روز پس از ظهور علائم
علائم سرماخوردگی
احتقان بینی، التهاب سینوس ها، عطسه، گلو درد، سرفه، سردرد، تب، آبریزش بینی، کاهش حس بویایی و چشایی، درد عضلانی، بی اشتهایی، خستگی و ضعف.
تفاوت علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزا
1- تب در سرماخوردگی نادر بوده اما در آنفلوآنزا بروز تب بالا )4-3 روز تداوم می یابد( عادی است. 2- سردرد در سرماخوردگی نادر بوده اما در آنفلوآنزا شدید است. 3- درد عمومی بدن در سرماخوردگی خفیف بوده اما در آنفلوآنزا شدید است. 4- خستگی و فرسودگی شدید در سرماخوردگی وجود نداشته اما در آنفلوآنزا شدید است. 5- سرفه در سرماخوردگی خفیف بوده اما در آنفلوآنزا شدید است. 6- عطسه و گرفتگی بینی در سرماخوردگی عادی بوده اما در آنفلوآنزا ممکن است وجود نداشته باشد.
راه های مقابله با سرماخوردگی
استراحت کردن و گرم نگاه داشتن بدن بسیار مهم است.
نوشیدن مایعات گرم مانند سوپ.
مصرف موز، هویج و چای.
مصرف ویتامین C و روی.
هنگام شب باید یک بالش اضافی زیر سر قرار داده شود تا گرفتگی بینی کاهش یابد.
بخور اکالیپتوس علائم گرفتگی بینی را کاهش می دهد.
حمام آب گرم بگیرید.
تخلیه مرتب بینی در تسریع دفع ویروس از بدن موثر است.
حداقل سی سانتیمتر از افرادی که سرفه یا عطسه می کنند فاصله بگیرید.قطره های ریزعطسه یا سرفه حدوداً تا مسافت 30 سانتی متری پراکنده می شوند.
در هر فرصتی دستهایتان را بشویید.
اکثر میکروب های سرماخوردگی از طریق تماس فیزیکی غیرمستقیم منتقل می شوند. به طور مثال ، فرد بیماری که ویروس سرماخوردگی را از بینی به دستهایش منتقل می کند، به هر شیئی که دست بزند آن را آلوده می کند ( ویروسهای سرماخوردگی به مدت 3 ساعت بر روی اشیاء ، زنده می مانند.) افرادی که این اشیاء را لمس کنند و بعد بینی یا چشمهایشان را بمالند به بیماری مبتلا می شوند. پس نتیجه می گیریم که شستشوی مدام دستها مهمترین کاری است که می توانید برای پیشگیری از سرماخوردگی انجام دهید. بنابراین دستهایتان را در هر فرصتی بشویید.
در محیط هایی که تهویه مناسب ندارد، از خودتان بیشتر مراقبت کنید.
ساختمانهای اداری که از تهویه هوای مناسب برخوردار نیستند یکی از محیط هایی محسوب می شوند که خطر ابتلا به سرماخوردگی را افزایش می دهند، زیرا در این مکانها ویروس سرماخوردگی راه خروج ندارد. بدتر از آن رطوبت کم است که باعث خشکی مخاط بینی می شود، در نتیجه ، مخاط را برای شکار ویروسها مستعد می سازد. به همین دلیل هواپیماها هم محیط های مشابه دیگری برای ابتلا به سرماخوردگی محسوب می شوند.
مایعات مختلف بنوشید.
نوشیدن مایعات گوناگون ، میکروبهای فعال سرماخوردگی را از بین می برند و همینطور از کمبود آب بدن که معمولاً با بیماری سرماخوردگی همراه است جلوگیری می کنند.
از مالیدن بیش از حد چشم و بینی خودداری کنید.
با توجه به بررسی های انجام شده ، افراد در هنگام سرماخوردگی این اعضاء صورت خود را سه بار در ساعت می مالند. اگر احساس می کنید که باید این کار را انجام دهید، بهتر است به جای نوک انگشت از بند انگشتانتان استفاده کنید، چون این قسمت کمتربه میکروب سرماخوردگی آلوده می شود.
از رختخواب بیرون بیایید و به ورزش بپردازید.
شما می توانید سه بار در هفته و به مدت 30 تا 45 دقیقه به انجام ورزشهای ساده ، مثل پیاده روی و دوچرخه سواری بپردازید و با این کار مقاومت بخش بالایی مجرای تنفسی را نسبت به عفونتها افزایش دهید.
اسکاچهای ظرفشویی را ضد عفونی کنید.
اکثر میکروبهای سرماخوردگی در آشپزخانه منتقل می شوند. مهمترین عامل اسکاچهای ظرفشویی هستند که برای رشد و نمو میکروب های سرماخوردگی محیطی گرم و مرطوب را فراهم می کنند .
بهتر است برای جلوگیری از ابتلا به سرماخوردگی ، روزی دو تا سه مرتبه این اشیاء را در جریان آب جوش قرار دهید. اگر یکی از اعضای خانواده بیماراست ، برای احتیاط بیشتر بهتر است تمام لوازم منزل را که بیشتر با آنها در تماس هستند، ضدعفونی کنید.
ویتامین " E" مصرف کنید.
ویتامین E" نقش مهمی درعملکرد سیستم ایمنی بدن ایفا می کند. این ویتامین بیشتر در مواد غذایی پرچرب وجود دارد
خواب شبانه آرامی داشته باشید.
خواب خوب و آرام موجب تقویت سلولهای سیستم ایمنی بدن می شود.
غرغره با آب نمک
غرغره کردن با آب نمک گرم قبل از خواب برای تسکین گلو درد فوق العاده موثر است
در هر وعده از غذاهای اصلی " نهار و شام "، سوپ کم چربی بخورید.
مایعات گرم در بی اثر کردن ویروس سرماخوردگی نقش مهمی را ایفا می کنند و نوعی مسکن محسوب می شوند.
سل چیست؟
شرح بیماری
سل عبارت است از یک عفونت باکتریایی مسری حاد یا مزمن که بطور اولیه ریه ها را درگیر می کند ولی ممکن است به سایر اعضا گسترش یابد. سل در بزرگسالان معمولا کلیه و ریه ها را درگیر می کند. سل زمانی تحت کنترل بود ولی عمدتا به خاطر ایدز ، فقر و سوءمصرف الکل و سایر داروها مجددا ظهور کرده است .
بیماری سل به وسیله قطره های ریز موجود در هوا از فردی به فرد دیگر منتقل می شود و اغلب افرادی را که در ارتباط نزدیک با فرد بیمار باشند ، درگیر می کند . بنابراین همه اعضای خانواده فرد بیمار ، در معرض ابتلا به این بیماری هستند. مگر اینکه او به بیمارستان منتقل شود و با آنها زندگی نکند و یا تحت درمان صحیح قرار بگیرد.
فردی که دچار عفونت فعال سلی است ، اگر سرفه یا عطسه کند و جلوی دهان و بینی خود را نگیرد ، قطره هایی که حاوی مایکو باکتریوم یا میکرب سل هستند ، در هوا پخش می شوند و اگر فرد دیگری که نزدیک فرد مبتلا است ، این قطره ها را استنشاق کند ، باعث ابتلای او خواهد شد. بنابراین افراد مبتلا هنگام عطسه و سرفه باید همیشه برای پوشاندن دهان و بینی خود از دستمال استفاده نمایند و پس از آن ، دستهای خود را با دقت بشویند.
بسیاری از مردم میکروب سل در بدنشان وجود دارد . اما مبتلا به بیماری سل فعال نیستند.
علایم بیماری سل
علایم اولیه سل ، ممکن است بسیار عادی باشد و توجه را جلب نکند ، مثل شخصی که دچار سرما خوردگی است یا کسی که مدتی لاغر و ضعیف است یا گاهی فرد تب می کند و دچار سرفه های مکرر می شود، علایمی مثل درد تیزی که در ناحیه قفسه سینه است و با نفس کشیدن و سرفه ایجاد و تشدید می شود و یا وجود خلط خونی .
عامل بیماری
باکتریهای مایکوباکتریوم هوازی است
دو گونه مهم بیماریزا در انسان عبارت است از: مایکو باکتریوم توبرکلوزیس که عامل بیماری سل است و مایکوباکتریوم لپرا که عامل بیماری جذام است.
محل تاثیر باکتری سل
باکتری سل بیش از همه از راه هوا داخل بدن شده و ریه را مبتلا می کند. عضوهای دیگری که پس از ریه بیشتر مورد هجوم این باکتری قرار می گیرند استخوانها و مفاصل هستند. روده ، پرده جنب ، پرده صفاق ، عنبیه چشم و پوست نیز می توانند به سل مبتلا شوند.
سل ریوی
این نوع سل که خطرناک ترین و پر شایع ترین نوع مسلولیت است در سابق به علت کمبود امکانات بهداشتی و درمانی فراوان تر بود ولی امروزه خوشبختانه کاهش یافته است. بروز آن در مراحل اولیه چنان مرموز و مخفی است که فقط به کمک اشعه ایکس قابل رویت و تشخیص است. و با پیشرفت بیماری علایمی مانند سرفه ، تب و خلط خون دار دیده می شود. با پیشرفت بیماری ممکن است این بیماری به سایر اندامها نیز انتقال یابد. کم شدن وزن ، عرق کردن به هنگام شب و سینه درد از علایم دیگر این بیماری است.
عوامل افزایش دهنده خطر
بیماری مزمنی که مقاومت را کاهش داده باشد.
استفاده از کورتیزون یا داروهای سرکوبگر ایمنی . این داروها ممکن است سل غیرفعال را مجددا فعال کنند.
شرایط زندگی شلوغ یا غیربهداشتی
سوءمصرف الکل و دارو
ایدز
افراد بی خانمان
بیماران خارجی یا پناهندگان
پیشگیری
واکسیناسیون با واکسن ب ث ژ (گونه ای از باکتری های ایجادکننده سل ). این کار ممکن است از عفونت پیشگیری کند یا شدت و مدت عفونت را کاهش دهد.
درمان پیشگیرانه با استفاده از داروها طبق تجویز پزشک
درمان سل با خوراکیهای طبی
* درمان با سیر: سیر ضد عفونی کننده بسیار قوی است. خوردن سیر و نارگیل کوبیده مخلوط با آب لیموی تازه بسیار موثر است.
* درمان با گردو: گردو برای درمان سل و بیماری دیابت بسیار مفید است. چون سرشار از ویتامینهای A و B ، آهن و مس است. 50 درصد آن چربی است به همین دلیل برای افراد مبتلا به سل و مبتلایان به دیابت تجویز می شود.
* اثرات مفید عسل روی افراد مبتلا به سل: در نتیجه تجریبات زیاد مشخص شده است که تعدادی از مسلولین با مصرف مقدار زیاد و مداوم عسل بهبود یافته اند.
تنگی نفس
یعنی آگاه شدن از تنفس نامطلوب و غیرطبیعی و احساس تنفس سخت و ناخوشایند . عموما تنگی نفس به تنفس سریع و شکل گفته می شه در زمان تنگی نفس بیمار از عضلات گردن ، شانه ها و شکم نیز برای تنفس استفاده میکند.
علل تنگی نفس
تنگی نفس میتواند منشا قلبی داشته باشد یا نداشته باشد . در بیشتر موارد تنگی نفس افراد به دلیل مشکلات ریوی بروز پیدا میکندولی درصدی از موارد، بیماری قلبی زمینه ساز تنگی نفس است.
تنگی نفس ممکن است ناشی از بیماری های ریوی یا قفسه سینه از جمله آسم ،……..، سل و عفونت ریه باشد .نارسایی قلبی ، کم خونی ،عفونت شدید بدن، چاقی و اختلالات اضطرابیهم عامل مهمی در تنگی نفس است
تنگی نفس کوششی
این نوع تنگی نفس با فعالیت و کوشش بدنی فرد ارتبات مستقیم دارد . انسان به طور طبیعی اگر به شدت و بدونه آمادگی قبلی ورزش کند و یا مسافت طولانی برود این نوع تنگی نفس را تجربه خواهد کرد . ولی دربیماران قلبی با فعالیت کم حتی با راه رفتن ممکن است رخ دهد.
تنگی نفس در حالت دراز کشیده
نوع دیگری از تنگی نفس قلبی در حالت دراز کش و خوابیده ایجاد میگردد . یعنی قلب فرد به حدی نارساست که نمی تواند خون موجود در ریه ها را تخلیه کند. به همین جهت بیماران مبتلا به نارسایی قلب هنگام خواب زیر سرشان 2 یا چند بالش میگزارند . درهنگام بروز چنین حالت بیمار باید بنشیند
تنگی نفس حمله شبانه
حالت دیگری نیز وجود دارد که که به صورت حملات شبانه تنگی نفس خود را نشان میدهد
به این صورت که 4-2 ساعت بعد از خواب به طور ناگهانی بیمار قبلاً به نارسایی قلبی با حالت خفگی از خواب می پرد، خود را به پنجره می رساند تا با نفس کشیدن در هوای آزاد خود را نجات دهد. تنگی نفس حمله ای شبانه مشخصه بیماری قلبی است. البته در بیماری آسم و برونشیت مزمن ممکنه دیده شود.
درمان
درمان تنگی نفس منوط به درمان بیماری زمینه ای فرد است. در صورت وجود دریچه معیوب قلب مانع از حرکت صحیح جریان خون می شود، دریچه باید اصلاح شود. با تجویز پزشک داروهای مصرف شده که قلب نارسا تقویت شده و بتواند خون را از ریه ها خالی کرده و مانع تجمع و انباشتگی خون در ریه ها و سایر فضاهای بدن شده. از سوی دیگر مصرف داروهای ادرار آور باعث می شه که آب در ریه ها تجمع نیافته و تنگی نفس ایجاد نشود. مصرف غذاهای نمک کمک کننده است.
آسم
آسم یکی مریضی مزمن است که در آن با تنگی نفس، سرفه و حالت گرفتگی نفس سینه وجود دارد. افراد مبتلا به این بیماری از حملات یا دوره های شدیدی به هنگام ورود هوا به داخل ریه ها و دشواری نفس رنج می برند. این حمله ها شبیه به کشیدن نفس عمیق به شدت سرد زمستان است. نفس کشیدن سختر شده و ممکن است در نهایت فرد سرفه کند به این ترتیب با نفس کشیدن صدای خس خس از ریه ها شنیده می شود.
عوامل مولد بیماری آسم
تحریک کننده ها موجود در محیط زیست هستند که می توانند علائم و علامت بیماری را تشدید کند. بررسی ها نشان می دهد که مهمترین عوامل محرک بروز حمله های آسم شامل سیگار، ذرات گرد و غبار، نگهداری از حیوانات خانگی، وجود سوسک در حمام، و وجود کیک و قارچ در فضاهای بسته، دود، ادکلن ها و خوشبو کننده های قوی و اسپری های قوی، گرده ها، قارچ های موجود در فضاهای باز، سرما خوردگی و عفونت ها، و… برخی عوامل دیگر
علایم
1- خس خس سینه که اغلب در بازدم شنیده می شود. 2- سرفه کردن که ممکن تا مدت طولانی ادامه داشته باشد و در شب شدید می شود. 3- گرفتگی سینه که باید احساس می کند طنابی به در قفسه سینه اش بسته شده و دچار تنگی نفس می شه. 4- التهاب: در صورت ابتلا به آسم مجاری تنفسی در ریه ها شده و تحریک پذیر می شوند و در صورت بروز حمله ها این مشکلات تشدید می شود.
درمان
بهترین راه جلوگیری از بروز حملات، خوداری از تماس مواد عوامل تحریک کننده است. همچنین داروهای خاصی نیز نیز برای کاهش حالت انقباض و التهاب بیماری تنفسی وجود دارد.
سینوزیت
سینوزیت به طور ساده یعنی بالتهاب یا عفونت سینوس ها که به سه گروه حاد ، تحت حاد ،مزمن تقسیم میشود
علایم :اخساس بی حالتی و سردرد
به طور طبیعی سینوس ها پر از هواست ،برای عمل کرد سینوس ها حتما مجرای آن باید باز باشد. هرگونه عاملی که مجاری را تنگ یا مسدود کند میتواند ایجاد بیماری نماید. این عامل معمولا یک سرما خوردگی ساده استولی آلرژی ،پولیپ و انحراف تیغه بینی نیز میتواند باعث سینوزیت شود . وقتی مجرای سینوس بسته شد مخاط متورم میگردد . سپس ترشحات در داخل سینوس به دام میافتد و با کمتر شدن فشار اکسیژن در آن آسیب مخاط هم شروع شده و آنگاه باکتریها شروع به تکثیر و ایجاد عفونت می کنند.
موارد زیر ریسک ابتلا به سینوزیت را در شما افزایش میدهد
آلرژی ها
علایم سرماخوردگی و آنفولانزای عود کننده
استری
عفونت های باکتریایی و ویروس مجاری تنفس فوقانی
شنا کردن در استخر مخصوصا شیرجه رفتن
مصرف سیگار واستنشاق دود سیگار
قرار گیری در معرض آلودگی هوا
هوای سرد و خشک
مصرف مشروبات الکلی
استفادهمکرر و طولانی مدت از قطره های ضد احتقان بینی
تغییرات سریع فشار هوا
ناهنجاریهای ساختاری بینی(پولیپ بینی)
کم آبی بدن
نگه داری از خیوانات خانگی
درمان:
استفاده از ضد دردها
آنتی بیوتیک ها
دارو های ضد التهاب
ضد احتقان ها و آنتی هستامین
رطوبت(استفاده از بخور که روند تخلیه سینوس ها را تسهیل مکند)
شستشوی بینی ، شستشوی بینی با سرم نمکی که باعث که باعث رقیق ر شدن ترشحات و خروج آسانتر آنهامی شود.
درمان سرماخوردگی و آلرژی ها
مصرف مایعات فراوان بویژه مایعات گرم مانند چای و سوپ
استحمام و دوش آب گرم
عمل جراحی
پیشگیری:
منظم شستن ، دست ها بویژه قبل از غذا و پس از دست دادن به دیگران
عوامل آلرژی زا را از مخیط زندگی خود حذف کنید
علایم سرماخوردگی را فورا درمان کنید
از استعمال سیگار و از استنشاق آن بپرهیزید
از دستگاه بخور برای رطوبت سازی منزل استفاده کنید
حملات آسم را با حذف آغازگر آن کنترل کنید
مایعات خیلی سرد ننوشید
به طور منظم فعالیت بدنی داشته باشید و ورزش کنید
از شنا کردن و شیرجه رفتن بپرهیزید
از مصرف زیاد لبنیات خودداری کنید
از مصرف مشروبات الکلی بپرهیزید زیرا الکل باعث تورم مخاط بینی میشد
.استرس خود را کنترل کنید
.حد اقل روزی 7 لیوان آب بنوشید
.هنگام خروج از منزل در فصول سرد سال بوسیله شال و کلاه سینوس های خود را بپوشانید
. برای برخورد از سیستم ایمنی قوی باید تغذیه مناسبی داشته باشید
رعایت بهداشت:1
عوارض سینوزیت
که در صورت عدم درمان یا درمان ناقص سینوزیت ممکن است بوجود بیاید
عفونت استخوان صورت
عفونت پرده های مغز،مننژیت
انتشار عفونت به خارج از سینوس ها و ایجاد آبسه در کاسه چشم
دانشجویان
آیدا بستام
نورا وزیری
آزاده احمدی
سمانه حیدری
فاطمه کشیری
سپیده محمد زمانی
استاد راهنما
خانم حسینی
منابع
www.aftab.ir
www.Mardoman.com
www.niksalehi.com
www.iransalamat.com