جزیره گرمایی
در طی فصل تابستان، در کنار فرآیند جذب پرتو فرابنفش و گسیل فروسرخ، در هر منطقه، سقف ساختمان ها، خیابان ها و سطوح تیره رنگ، گرما را جذب نموده و با طول موج بالا به هوا گسیل می کنند این پدیده باعث افزایش دمای مناطق مسکونی از 2 تا 15 درجه سانتیگراد نسبت به مناطق اطرافش میشود که: این پدیده به نام جزیره گرمایی شناخته می شود. از آنجاییکه انسان مشخصات طبیعی شهرها را در روند شهرسازی و گسترش آن تغییر می دهد،بطور مستقیم و غیر مستقیم بر انرژی گرمایی که به لایه مرزی_سیاره ای شهر وارد می شود اثر می گذارد در نتیجه شهرها دمای بیشتری از مناطق غیرشهری دارند. جزایر حرارتی در دو محور افقی و عمودی قابل مطالعه است.در محور عمودی حرارت تا ارتفاع 200 الی 300 متری سطح شهر اوج می گیرد وحتی در روز های صاف و بدون ابر ارتفاع زبانه ها به 500 متر هم می رسد،همچنین در مطالعه گرادیان افقی طبق نتایج بدست آمده به ازای افزایش هر کیلومتر فاصله تا 4 درجه تغیر دما مشاهده شده است البته شدت افزایش دما با تراکم شهر و جمعیت آن ارتباطی مستقیم دارد و همچنین شکل جزایر حرارتی نسبت به فصول مختلف و ساعات روز نیز متغیراست
ساختمان های نا منظم و بی قاعده ابر شهرها نمایانگر جزیره گرمایی مسکونی هستند شدت جزیره گرمایی در هر منطقه با توجه به عوارض زمینه،اقلیم و وضعیت آب ,هوا، وسعت و عرض جغرافیایی متغیر و متنوع است و نیز در شهرهایی با وسعت بیشتر و واقع در عرض جغرافیایی بالاتر تفاوت دما میان هوای روی شهر و هوای پیرامون آن شدیدتر است و نیز وجود خودروها، کارخانه ها، هواسازها ووسایل سرمایشی مزید بر علت گرمای بیشتر شده
در دوران کنونی ترکیب جو زمین بیشتر به علت آلودگی های حاصل از فعالیتهای صنعتی بشر تغیر یافته است که از همه فراگیر تر بحث گازهای
گلخانه ای،هواویزه ها وازن هستند
Climate forcing هنگامی که انرژی ذخیره شده در یک سیستم اقلیمی تغییر کند،اقلیم منطقه دگرگون می شود مهمترین تغییر هنگامی رخ می دهد که تعادل انرژی کلی میان انرژی وارد شده از سوی خورشید و گرمای خارج شده از زمین برهم بخورد.
این ذرات نقش مهمی درتغییرات آب وهوای کره زمین دارند:
1.این ذرات درهوا باانعکاس پرتوهای خورشیدی به خارج جو می شود وباعث سرد شدن زمین می شود.
2.باجذب انرژی خورشید،موجب گرم شئن هوای کره زمین می شود
هواویزه و هواریزه هر چند ذرات معلق هوا (هواویزه) و هواریزه ها (آئروسلها) منشا طبیعی دارند،که حاصل آتشفشانها ،گرد غبار حاصل از باد هستند.اما مقداری زیادی از این مواد معلق توسط فالیعتهای صنعتی انسان وآرد جو می شود.
آلودگی ازن
ازن همان مولکول اکسیژن است که به جای 2 اتم O دارای 3 اتم O در ساختار مولکولی خود می باشد
به رغم مفید بودن ازن در لایه استراتوسفر وجود آن در لایه تروپوسفر جو زمین تهدید جدی برای سلامت انسانها بشمار میرود
به علت خاصیت ترکیب شدن سریع ازن با سایر مولکولها که اکسیداز نامیده میشود در صورت استنشاق توسط موجودات زنده این ماده با بافتهای زنده پیکره ی آنها ترکیب شده و به شدت به آن آسیب میرساند
حال با افزایش هرچه بیشتر دما فرآیند تشکیل ازن سریعتر و بیشتر انجام میشود
گرمای شهر عامل به گل نشستن زودتر گیاهان
نابودی بسیاری از گونه های گیاهی
بروز تغیرات در اکوسیستم زیستی
تهدید سلامتی شهروندان و افزایش مرگ میر نوزادان و سالخوردگان
گرم شدن بیشتر هوا در نتیجه ی استفاده بیشتر از دستگاه های خنک کننده
افزایش سرعت روند پیشرفت واکنش آلاینده های زیست محیطی
پیامد های جزیره گرمایی
کاشت درختان و گیاهان در شهر
خنک کردن شهرها
ساختمانهای آجری
احداث بام سبز
خودرو سرد
تدابیر مناسب در جهت کاهش اثرات:
بررسی ماهواره ناسا نشان میدهد تمامی ابر شهرهای روی زمین به دلیل از بین بردن رستنی ها و گیاهان وجایگزین کردن آنها با مصالح ساختمانی موجب تشکیل این جزایر درشهرها شده اند
کاشت درختان سایه دار به عنوان نخستین،ساده ترین،تمیزترین و زیباترین راه حل این مسئله است
زمانی که انرژی ورودی خورشید به گیاهان سبز میرسد موجب تبخیر آب موجود در گیاهان میشود در نتیجه این انرژی صرف گرمای نهان تبخیر میشود و آب را به بخار تبدیل میکنند
حال در مناطق مسکونی که به نسبت به اطراف شهر درختان و گیاهان کمتری دارد این انرژی صرف گرم شدن خیابان ها و ساختمان ها شده و روند افزایش دمای شهر را در پی دارد
کاشت درختان و گیاهان در شهر
انبوه درختان در شهرها جدای از تمیزی، زیبایی و طراوتی که به شهر می بخشند باعث خنکی هوا و همچنین کاهش 90% فرآیند تشکیل آلاینده ازن میشوند
خنک کردن شهرها
امروزه در شهر ها اسفالت ، آجر و بتون جایگزین گیاهان شده اند؛این سطوح توانایی بازتابش کمتری دارند بنابراین انرژی خورشید را جذب کرده و نگه داری می کنند ،همچنین الگوی نامناسب ساخت و ساز در شکل دره مانند شهرها ((street canyon با ساختمان های بلند مانع خروج گرمای شهر به سمت آسمان میشود
با توجه به اینکه نزدیک به تمامی سقف ها و خیابان ها درشهر ها تیره رنگ هستند، این سطوح تیره رنگ حدود نیمی از مساحت شهر را در بر می گیرد. این سطوح، گرمای گسیل شده از سوی خورشید را جذب کرده در خود نگاه می دارند
حال افزایش سپیدایی یکی از ساده ترین راه خنک کردن شهر هاست
مواد و مصالح ساختمانی و جاده سازی با رنگ روشن موجب بازتابش بیشتر نور خورشید میشوند
در ساختمان های آجری گرمای ویژه بسیار نزدیک به خاک و در ساختمان های سیمانی و بتونی گرمای ویژه نزدیک به فلز است. در برابر تغییر و دگرگونی دما، اولی پایدارتر و دومی بسیار ناپایدار است. در ساختمان های سیمانی حتی گنجشک و
چلچله خانه نمی سازند
بهتر است که انسان در ساختمان های آجری که زاییده سه هزار سال بررسی، مطالعه و پژوهش معماران و اندیشمندان ایرانی است زندگی کند.سودجستن از ساختمان های آجری، با بررسی و در نظر داشتن کلیه عوامل مهندسی، به ویژه ایمنی و زلزله و با عایق بندی گرمایشی ساختمان ها و استفاده از شیشه دوجداره علاوه بر جلوگیری از آلودگی صوتی و هوا ویزه کمک بزرگی در جهت کاهش پدیده ی جزیره گرمایی دارد
ساختمانهای آجری
احداث بام سبز
بام سبز یا بام گیاهی یا بام زیستی ،یک سیستم سبک وزن مهندسی ساز است که رشد گیاهان را در بام میسر می کند و در عین حال از بام هم محافظت می کند .
فواید :
کاهش هزینه های سرمایش و گرمایش
حفاظت از پوسته بام
عایق صوتی
فضای مطبوع وتفریحی
تصفیه هواوکاهش آلودگی
کاهش اثرات جزیره گر مایی(تبخیر و تعرق )
خودرو سرد
افزوده شدن هر خودرو به محیط شهری یعنی اضافه شدن یک منبع آلاینده و گرما به جزیره گرمائی شهر. اینک با توجه به تعداد هنگفت خودروها در شهرها، می توان گفت که یکی از منابع مهم ایجاد و تقویت پدیده جزیره گرمایی شهرها خودروهای موجود در آن هستند. هرچه خودرو گرمای کمتری به هوا گسیل کند، تاثیر کمتری بر شدت پدیده جزیره گرمائی شهر خواهد داشت.
ساده ترین راه کاهش ایجاد گرما؛سودجستن از رنگ های روشن به جای رنگ های تیره در خودرو است.و بکار بستن ترفندهای مهندسی در ساخت خودرو باید رهاسازی گرمائی آن را به کمترین حالت ممکن رسانید تا در حجم زیاد خودرو بتوانیم کاهشی در پدیده جزیره گرمائی داشته باشیم. ایجاد و گسترش شبکه ترابری عمومی می تواند مهمترین راه کاهش این پدیده از دیدگاه خودرو باشد.
جاده ی موفقیت هایتان طولانی ،همیشه سبز و هموار باد.. با تشکر از توجه شما